T5 BAB3 KSSM Sejarah Tingkatan 5

KSSM SEJARAH
TINGKATAN 5

Bahan sokongan ini hanya boleh
digunakan untuk tujuan PdP Sejarah
sahaja. TIDAK DIBENARKAN untuk
menggunakan mana-mana bahagian
bahan ini untuk tujuan komersial dan
penerbitan semula

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

SEJARAH TINGKATAN 5

BAB 3:
RAJA BERPERLEMBAGAAN
DAN DEMOKRASI
BERPARLIMEN

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BAB 3: RAJA BERPERLEMBAGAAN DAN DEMOKRASI BERPARLIMEN

Keunikan Amalan Demokrasi Latar Belakang Pemerintahan Beraja

Berparlimen di Negara Kita dan Demokrasi Berparlimen

❖Gabungan Unsur Tradisional dan ❖Pemerintahan Beraja Kesultanan

Moden dalam Pentadbiran Melayu Melaka (KMM)
❖Mekanisme Semak dan Imbang ❖Sebelum Perang Dunia Kedua
❖Semasa Pendudukan Jepun
dalam Pentadbiran ❖Selepas Perang Dunia Kedua
❖Kuasa Budi Bicara Raja ❖Raja Berperlembagaan dan Demokrasi
❖Kerjasama Politik
Berparlimen Selepas Merdeka

Amalan Demokrasi 05

dan Pengasingan Kuasa 04 01 Sejarah dan Kedudukan

❖Amalan Pilihan Raya 03 02 Institusi Majlis Raja-Raja
❖Kebebasan Asasi
❖Pengasingan Kuasa ❖Pembentukan Durbar NNMB
❖Majlis Sultan-Sultan Semasa
dalam Pemerintahan
Malayan Union
Yang di-Pertuan Agong ❖Majlis Raja-Raja Semasa PTM 1948
(YDPA) dan Raja dalam ❖Majlis Raja-Raja Selepas Merdeka
❖Kedudukan Majlis Raja-Raja dalam

Perlembagaan Persekutuan

Perlembagaan

Persekutuan

❖Institusi YDPA BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 3
❖Kedudukan YDPA
❖Kuasa YDPA

3.1
LATAR BELAKANG
PEMERINTAHAN BERAJA
DAN DEMOKRASI
BERPARLIMEN

Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:

➢ Memerihalkan latar belakang
sistem pemerintahan beraja dan
Demokrasi Berparlimen

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 4

PENGENALAN

01 Pemerintahan beraja merupakan tradisi yang
berakar umbi dan menjadi teras kewujudan
kerajaan Melayu. Raja memerintah dengan kuasa
yang penuh dan berdaulat

02 Cabaran terhadap pemerintahan beraja berlaku
selepas pentadbiran tempatan dikuasai oleh
British dan Jepun

03 Walau bagaimanapun, pemerintahan beraja
tidak terhapus

04 Pemerintahan beraja berkembang sejajar dengan
peredaran masa sehingga diiktiraf sebagai Raja
Berperlembagaan seiring dengan konsep
Demokrasi Berparlimen dalam pemerintahan
negara kita pada hari ini

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 5

PEMERINTAHAN BERAJA KMM

RAJA BERKUASA KONSEP ISLAM RAJA-RAJA MELAYU
MUTLAK
pemerintahan kesultanan ini dianggap sebagai sumber
KMM mengamalkan undang-undang, ketua
pemerintahan beraja diperkukuh dengan konsep kerajaan dan ketua agama
berkuasa mutlak. Raja yang bertanggungjawab
memegang semua kuasa Islam. Konsep ini sekali gus mempertahankan adat dan
pemerintahan termasuk struktur masyarakat dalam
kuasa pentadbiran, menjadikan raja sebagai kerajaan Melayu
perundangan dan
kehakiman ketua agama Islam

01 02 03 04 05 06

UNDANG-UNDANG PEMERINTAHAN KMM KEABSAHAN

iaitu Hukum Kanun Melaka BERPENGARUH BESAR bagi semua tindakan
dan Undang-Undang Laut terletak pada kedaulatan
Melaka membuktikan membina tradisi dan adat Raja-raja Melayu
kehidupan bernegara dan istiadat yang diwarisi oleh
ciri sistem berperlembagaan kesultanan Melayu selepasnya
terserlah pada zaman KMM sama ada yang mempunyai
pertalian dengan KMM dari
segi keturunan dan bekas
negeri naungan atau jajahan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 6

KESULTANAN MELAYU SELEPAS KMM

LEGASI KMM 01 KESINAMBUNGAN
KESULTANAN JOHOR RIAU
diteruskan secara langsung
Kesultanan Terengganu dan Selangor
oleh Kesultanan Johor Riau, merupakan kesinambungan daripada
Kesultanan Johor Riau
Pahang dan Perak
02
KERAJAAN TERAWAL 04

Kesultanan Kedah merupakan kerajaan
terawal yang diasaskan di negara kita.

Kesultanan ini mengakui pertuanan KMM

03

KERAJAAN SELEPAS
KMM BERAKHIR

Kesultanan Kelantan, Negeri Sembilan dan
Perlis diasaskan setelah berakhirnya KMM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 7

SEBELUM PERANG DUNIA KEDUA

Penggubalan undang-undang tersebut 07 Semasa peluasan pengaruh British,
berkait rapat dengan usaha raja, pembesar pemerintahan beraja menjadi
penghalang yang menyukarkan British
dan rakyat untuk menghalang peluasan
pengaruh British dan mengekalkan 01 melakukan penjajahan di negeri Melayu
kedaulatan negeri

Penggubalan Undang-Undang British sekadar berupaya
Tubuh Kerajaan Johor 1895 dan
06 02 memperkenalkan Sistem
Undang-Undang Bagi Diri Residen di NNMB dan Sistem
Kerajaan Terengganu 1911
serlahkan ciri pemerintahan Raja Penasihat di NNMTB

Berperlembagaan dalam
Kesultanan Johor dan Terengganu

Bagi NNMTB, kedudukan raja lebih 05 03 Raja-raja Melayu memerintah dengan
kukuh. British tempatkan Penasihat 04 campur tangan British dalam pentadbiran
tempatan yang dimeterai melalui
British namun pentadbiran negeri Bagi NNMB, British ambil alih pentadbiran pada perjanjian atau surat perisytiharan
tetap dilaksanakan oleh pembesar peringkat pembesar negeri. Raja-raja Melayu kekal daripada Raja-raja Melayu
sebagai pemerintah berdaulat, walaupun dikehendaki
yang dilantik oleh raja BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 8
menerima nasihat daripada pegawai British yang
dilantik sebagai Residen

RUMUSANNYA

Negeri Melayu hanya menjadi
negeri naungan British

04

Perjanjian antara Raja-raja Melayu 03 01 Kebijaksanaan diplomasi Raja-raja
dengan British sebelum Perang Dunia
Kedua tidak memindahkan kedaulatan Melayu membolehkan pemerintahan
beraja dipertahankan
negeri Melayu kepada British
02

Raja sebagai ketua negeri yang mengesahkan
undang-undang membuktikan kedaulatan raja
dalam struktur pentadbiran negeri Melayu

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 9

SEMASA PENDUDUKAN JEPUN

1. Raja-raja Melayu diiktiraf sebagai ketua dalam hal
ehwal agama Islam

2. Raja-raja Melayu juga memperoleh pendapatan

seperti sebelum Perang Dunia Kedua

3. Pengiktirafan tersebut diisytiharkan semasa persidangan
Raja-raja Tanah Melayu dan Sumatera dengan pemerintah

tentera Jepun di Singapura pada bulan Januari 1943

4. Kedudukan Raja-raja Melayu di negeri masing-masing

diletakkan di bawah pengawasan Gabenor Jepun di
Tanah Melayu

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 10

SELEPAS PERANG DUNIA KEDUA

Pemerintahan beraja menerima cabaran apabila
Malayan Union diperkenalkan pada tahun 1946

Raja-raja Melayu kehilangan kuasa sebagai pemerintah negeri
kerana kuasa pemerintahan diambil oleh Raja England

British memerintah Malayan Union secara langsung
melalui Gabenor yang dilantik oleh kerajaan British

Kesepakatan Raja-raja Melayu menentang Malayan
Union dengan sokongan orang Melayu menyebabkan
British menggantikan Malayan Union dengan
Persekutuan Tanah Melayu 1948 (PTM 1948)

Kedaulatan Raja-raja Melayu yang diwarisi daripada KMM
dikembalikan seperti sebelum Perang Dunia Kedua
melalui Perjanjian PTM 1948

Undang-Undang Tubuh digubal oleh Raja-raja Melayu bagi negeri
masing-masing dan diguna pakai sehingga hari ini mengangkat
Raja-raja Melayu sebagai Raja Berperlembagaan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 11

SELEPAS MERDEKA

MULA 02 TAMAT

Kemerdekaan Tanah Jawatan YDPA Sementara itu, rakyat
Melayu pada tahun diwujudkan sebagai diberi hak memilih
Ketua Utama Negara.
1957 diperoleh Kedudukan, kuasa dan wakil mereka melalui
melalui perundingan tugas YDPA termaktub pilihan raya untuk
dalam Perlembagaan
dan persetujuan membentuk kerajaan
Raja-raja Melayu Persekutuan
Ciri Raja
Pemerintahan beraja Berperlembagaan dan
diteruskan dalam Demokrasi Berparlimen
Perlembagaan dalam Perlembagaan
Persekutuan dan
beberapa Persekutuan
mengiktiraf raja
pindaan dibuat supaya sebagai pemerintah
sesuai dengan konsep tertinggi negara

demokrasi

01 03

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 12

KESIMPULANNYA 4

1 Sistem tersebut mesti dipertahankan
sebagai tonggak kestabilan dan teras
Pemerintahan beraja merupakan perpaduan untuk kemakmuran negara
kesinambungan sejarah dan
warisan negara yang kekal 3
peranannya sehingga hari ini
Pembinaan negara bangsa menuju
2 Raja Berperlembagaan dan
Demokrasi Berparlimen merupakan
Pemerintahan beraja menjadi punca proses yang bersandarkan muafakat
dan identiti kedaulatan negara
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 13

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K (K12.3.6)

Raja berperanan penting dalam
memakmurkan negara.
Bersetujukah anda?
Jelaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 14

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Mengapakah pentadbiran tentera
Jepun mengekalkan pemerintahan
beraja di Tanah Melayu?

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 15

3.2
SEJARAH DAN
KEDUDUKAN INSTITUSI
MAJLIS RAJA-RAJA

Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:
➢ Menerangkan sejarah dan

kedudukan institusi Majlis Raja-Raja

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 16

PEMBENTUKAN DURBAR NNMB Durbar dibentuk pada tahun 1897
seiring dengan penubuhan NNMB
PENGENALAN
Durbar dalam negeri-negeri ini berperanan
•Majlis Raja-Raja yang sebagai sebuah majlis persidangan bagi
bermula dengan Raja-raja Melayu negeri Perak, Selangor,
pembentukan Durbar Pahang dan Negeri Sembilan untuk
merupakan sebahagian membincangkan hal ehwal pentadbiran
daripada institusi Raja Kerajaan Persekutuan dengan pihak British
Berperlembagaan di
negara kita Durbar membawa maksud perjumpaan
•Majlis Raja-Raja atau persidangan umum yang diadakan
mempunyai kedudukan oleh Raja Melayu dengan British
dan peranan dalam
pemerintahan negara Keahlian Durbar NNMB
berdasarkan Durbar dipengerusikan oleh Pesuruhjaya
Perlembagaan Tinggi British. Ahlinya terdiri daripada:
Persekutuan
• Raja-raja Melayu (Perak, Selangor,
Negeri Sembilan dan Pahang)

• Residen British di NNMB
• Setiausaha NNMB

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 17

MAJLIS SULTAN-SULTAN SEMASA MALAYAN UNION

Antara fungsi Majlis Sultan-Sultan 04 01 Perlembagaan Malayan Union 1946
termasuklah membincangkan memperuntukkan penubuhan Majlis

undang-undang berkaitan dengan agama Sultan-Sultan (The Council of Sultans)
Islam dan menasihati Gabenor tentang
perkara yang dibangkitkan oleh
Raja-raja Melayu

Majlis tersebut tidak pernah 05 02 Di bawah The Malayan Union
diwujudkan dalam tempoh Malayan
Order in Council 1946, Majlis
Union kerana Raja-raja Melayu Sultan-Sultan dipengerusikan
menentang pelaksanaan oleh Gabenor Malayan Union
Malayan Union
03
06
Ahli majlis terdiri daripada 9 orang Raja
Keanggotaan Majlis Sultan-Sultan Melayu dan 3 pegawai kanan British

Malayan Union BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 18
• Gabenor Malayan Union (Pengerusi)
• 9 orang Raja Melayu
• Ketua Setiausaha Malayan Union,

Penasihat Undang-undang dan

Setiausaha Kewangan

MAJLIS RAJA-RAJA SEMASA PTM 1948

03 04

Majlis Raja-Raja diurus sepenuhnya oleh Persidangan Majlis Raja-Raja perlu disertai
Raja-raja Melayu. Pengerusi mesyuarat oleh Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja
ditentukan oleh Raja-raja Melayu dalam untuk memeterai keputusan persidangan
kalangan 9 orang Raja Melayu

02 05

Berdasarkan Perjanjian PTM 1948, Majlis Raja-raja Melayu diberi hak dan kuasa
Raja-Raja menjadi institusi yang dilengkapi untuk mendapat penerangan daripada
dengan kuasa dan sekretariat, sesuai dengan Pesuruhjaya Tinggi British tentang
penggubalan undang-undang dan
kedudukan dan peranannya dasar Kerajaan Persekutuan

01

Majlis Raja-Raja ditubuhkan
secara rasmi pada tahun 1948

apabila PTM 1948 dibentuk
menggantikan Malayan Union

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 19

MAJLIS RAJA-RAJA SELEPAS MERDEKA

Yang di-Pertua Negeri tidak turut serta 04 Selepas PTM 1948 mencapai
dalam mesyuarat khas melibatkan kemerdekaan pada 31 Ogos 1957,
peranan Majlis Raja-Raja dikekalkan,
institusi beraja seperti pemilihan YDPA
dan Timbalan YDPA 01 namun keanggotaannya mengalami

perubahan

Selepas Persekutuan Malaysia dibentuk 03 02
pada tahun 1963, Yang di-Pertua Negeri
Yang di-Pertua Negeri Melaka dan Pulau
Sarawak dan Sabah turut menjadi ahli Pinang turut menjadi ahli Majlis Raja-Raja
Majlis Raja-Raja
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 20

MOHOR BESAR RAJA-RAJA Tahukah anda?
Mesyuarat Majlis Raja-Raja pada
31 Ogos 1948 bersetuju menerima
corak pada Mohor Besar Raja-Raja
yang digunakan sehingga hari ini

Mohor Besar Raja-Raja Mohor ini disimpan oleh Permukaan Mohor Besar
melambangkan Penyimpan Mohor Besar
kekuasaan dan Raja-Raja yang juga Raja-Raja mengandungi jata
kedaulatan Raja-raja merupakan Setiausaha
Melayu Majlis Raja-Raja kerajaan 9 Negeri Melayu

Dokumen rasmi yang serta tertulis perkataan
dikeluarkan oleh Majlis “Mohor Besar Raja-Raja
Raja-Raja diturunkan Negeri Melayu” dalam tulisan
dengan cap Mohor Besar
diikuti dengan tandatangan Jawi
Penyimpan Mohor Besar
Raja-Raja

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 21

KEDUDUKAN MAJLIS RAJA-RAJA DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

Berdasarkan peruntukan Perlembagaan
Persekutuan, Majlis Raja-Raja mempunyai
kuasa dan fungsi dalam sistem Raja
Berperlembagaan. Majlis Raja-Raja boleh
bertindak menggunakan budi bicara bagi
melaksanakan fungsinya

01 MemilihYDPA dan

Timbalan YDPA

Bersetuju atau tidak bersetuju FUNGSI
MAJLIS
02 sebarang undang-undang yang RAJA-RAJA

Memberikan nasihat memerlukan persetujuan Majlis BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 22
Raja-Raja
03 berkaitan dengan pelantikan

jawatan tertentu Menjadi rujukan dalam perubahan

dasar berhubung dengan

04 kedudukan istimewa orang Melayu,

05 Menjadi Lembaga bumiputera di Sarawak dan Sabah
Pengampunan bagi dan kepentingan sah kaum lain

kes-kes tertentu

06 Memperkenankan perubahan
persempadanan negeri setelah

07 Memperkenankan pindaan mendapat perkenan raja negeri
perlembagaan bagi berkenaan

perkara-perkara tertentu

KESIMPULANNYA

MAJLIS RAJA-RAJA MERUPAKAN INSTITUSI
BERAJA DI MALAYSIA

• Berdasarkan peruntukan Perlembagaan Persekutuan, Majlis Raja-
Raja melaksanakan peranan sebagai pengimbang dalam sistem
demokrasi melalui dua cara, iaitu:
❖hak untuk dirundingi dalam beberapa pelantikan penting
❖hak untuk membincangkan hal berhubung dengan dasar negara

• Kita sewajarnya menghargai peranan Majlis Raja-Raja dalam
memakmurkan negara

• Sebagai rakyat Malaysia, kita perlu berbangga dengan institusi ini
kerana tidak wujud institusi sepertinya pada hari ini di negara lain

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 23

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K (K12.3.7)

Taat setia rakyat kepada pemerintah
penting dalam membina negara
yang maju dan makmur.
Bahaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 24

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Mengapakah Majlis Raja-Raja
dalam PTM 1948 menjadi institusi
khas untuk Raja-raja Melayu?

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 25

3.3
YANG DI-PERTUAN
AGONG DAN RAJA
DALAM PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN

Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:

➢ Menjelaskan kedudukan serta
kuasa YDPA dan raja

dalam Perlembagaan Persekutuan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 26

INSTITUSI YANG DI-PERTUAN AGONG

PENGENALAN

• Raja Berperlembagaan merupakan sebahagian daripada pentadbiran negara apabila Perlembagaan Persekutuan mengiktiraf kedudukan dan
peranan institusi beraja
• Institusi beraja ini terdiri daripada institusi Majlis Raja-Raja, institusi beraja di negeri-negeri dan institusi YDPA pada peringkat Persekutuan

Pemilihan YDPA dilaksanakan oleh Majlis 03 Jawatan YDPA diwujudkan selepas negara
Raja-Raja menurut kaedah yang ditetapkan
01 mencapai kemerdekaan pada tahun 1957
dalam Perlembagaan Persekutuan dan
Peraturan-peraturan Majlis Raja-Raja

Seiring dengan kewujudan 04 02 YDPA dipilih dalam kalangan raja yang
jawatan YDPA, turut diperkenalkan memerintah di 9 buah negeri dalam Persekutuan,
jawatan Timbalan YDPA berdasarkan iaitu Perlis, Kedah, Perak, Selangor, Negeri
Sembilan, Johor, Pahang, Terengganu dan
Perlembagaan Persekutuan Kelantan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 27

INSTITUSI YANG DI-PERTUAN AGONG (YDPA)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 28

KEDUDUKAN YANG DI-PERTUAN AGONG

PERKARA 32 KEUTAMAAN RUMUSAN
KEDUDUKAN
• Kedudukan YDPA sebagai • Institusi beraja merupakan
Ketua Utama Negara Keutamaan Kedudukan dalam penaung rakyat, melangkaui
termaktub dalam Perkara 32 Persekutuan: semua agama, bangsa,
Perlembagaan Persekutuan budaya dan fahaman politik
1. YDPA
• Sebagai Ketua Utama 2. Raja Permaisuri Agong • Sebagai rakyat Malaysia,
Negara, YDPA menjadi punca 3. Raja-raja dan Pemangku menjadi tanggungjawab kita
kedaulatan, ketaatan, untuk memartabatkan institusi
perpaduan, kebesaran dan Raja beraja kerana institusi ini
kemuliaan negara 4. Yang di-Pertua bagi menjadi lambang kedaulatan
negara
negeri-negeri
5. Bekas Raja Permaisuri

Agong yang menerima
saraan Diraja daripada
Kerajaan Persekutuan
6. Perdana Menteri
7. Timbalan Perdana Menteri

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 29

YDPA mempunyai kuasa atau peranan yang luas

KUASA YANG DI-PERTUAN AGONG dalam pemerintahan negara meliputi kuasa eksekutif,
perundangan dan kehakiman

KUASA EKSEKUTIF KUASA PERUNDANGAN KUASA KEHAKIMAN

(YDPA bertindak mengikut nasihat Jemaah Menteri) (YDPA memperkenankan sesuatu Rang Undang- (YDPA melantik hakim Mahkamah Atasan atas nasihat
Undang yang melalui proses pembentangan di Dewan Perdana Menteri setelah dipertimbangkan oleh
Melantik Perdana Menteri dan Jemaah Menteri
•YDPA melantik seorang Ahli Dewan Rakyat yang Rakyat dan Dewan Negara) Suruhanjaya Pelantikan Kehakiman dan berunding
pada budi bicara baginda mendapat dengan Majlis Raja-Raja)
kepercayaan sebilangan besar ahli Dewan Persidangan Parlimen
Rakyat sebagai Perdana Menteri • YDPA mempunyai kuasa memanggil Parlimen Kuasa Kehakiman
• Baginda dengan nasihat Perdana Menteri bersidang • Hakim Mahkamah Atasan terdiri daripada Ketua
melantik Menteri-menteri, Timbalan-timbalan • Baginda juga berkuasa memberhentikan dan Hakim Negara, Presiden Mahkamah Rayuan,
Menteri daripada Ahli Dewan Rakyat atau Dewan membubarkan Parlimen. Hakim Besar Mahkamah Tinggi Malaya, Hakim
Negara Besar Mahkamah Tinggi Sarawak dan Sabah,
Agama Hakim Mahkamah Persekutuan, Hakim
Pelantikan Jawatan Penting • YDPA merupakan Ketua Agama Islam di negeri Mahkamah Rayuan dan Hakim Mahkamah
• YDPA melantik Peguam Negara, Panglima baginda sendiri, Wilayah Persekutuan, Melaka, Tinggi
Angkatan Tentera dan Ketua Audit Negara Pulau Pinang, Sarawak dan Sabah
• Baginda juga melantik Ahli Suruhanjaya Pilihan • Ketua agama Islam di negeri-negeri lain ialah Kuasa Pengampunan
Raya, Ahli Suruhanjaya Polis dan sejumlah ahli sultan atau raja yang memerintah di negeri • Dalam hal jenayah di Wilayah Persekutuan,
dalam Majlis Angkatan Tentera masing-masing seseorang yang sudah dihukum boleh memohon
keampunan daripada YDPA
Ketenteraan Hak dan Keistimewaan • Baginda akan bertindak atas nasihat Lembaga
•YDPA ialah pemerintah tertinggi seluruh Angkatan • YDPA bertanggungjawab menjaga serta Pengampunan
Tentera Malaysia melindungi kedudukan istimewa orang Melayu • Baginda berkuasa mengampun, menangguh dan
• Baginda dibantu oleh Majlis Angkatan Tentera dan bumiputera di Sarawak dan Sabah meringankan hukuman yang dijatuhkan oleh
yang bertanggungjawab di bawah kuasa baginda • Baginda juga bertanggungjawab melindungi Mahkamah Tentera, Mahkamah Syariah di
bagi pemerintahan, tatatertib dan pentadbiran kepentingan sah kaum lain di Malaysia Melaka, Pulau Pinang, Sabah, Sarawak dan
angkatan tentera serta perkara yang WilaByAaHhAPGeIArsNekPuEtuMaBnANGUNAN KURIKULUM 30
bersangkutan dengan gerakan tentera Pengisytiharan Darurat
•YDPA boleh membuat pengisytiharan darurat
Diplomatik • Pengisytiharan darurat dibuat setelah baginda
• YDPA melantik diplomat Malaysia ke luar negara memastikan kebenaran wujudnya keadaan
• Baginda juga menerima menghadap diplomat yang mengancam keselamatan awam dan
asing sebelum mereka mula menjalankan tugas ekonomi negara

KESIMPULANNYA

01 Kesetiaan kepada raja dan negara 02 Sebagai warganegara yang patriotik, kita mesti
merupakan prinsip kedua Rukun Negara mengamalkan prinsip tersebut bagi menzahirkan taat
setia kepada YDPA tonggak pemerintahan negara

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 31

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K (K12.3.8)

Demokrasi merupakan elemen
utama dan asas kepada
pemerintahan negara kita.
Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 32

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Mengapakah perkataan “Urusan
Seri Paduka Baginda” tercatat
pada sampul surat urusan kerajaan?

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 33

3.4
AMALAN DEMOKRASI
DAN PENGASINGAN
KUASA

Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:
➢ Menghuraikan ciri dan amalan

demokrasi serta pengasingan kuasa
di peringkat persekutuan dan negeri

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 34

AMALAN PILIHAN RAYA

PENGENALAN

Demokrasi Berparlimen diterima sebagai sistem pentadbiran negara. Ciri demokrasi seperti amalan pilihan raya, jaminan kepada kebebasan asasi
serta pembahagian kuasa pada peringkat persekutuan dan negeri dinyatakan secara jelas dalam Perlembagaan Persekutuan

PILIHAN RAYA TANGGUNGJAWAB RAKYAT

• Pilihan raya ialah elemen • Sebagai rakyat dalam sebuah
penting yang menandakan negara demokrasi, kita sewajarnya
wujudnya amalan memahami kepentingan pilihan raya
demokrasi di negara kita yang memberikan mandat untuk
membentuk kerajaan
• Pada asasnya, pilihan raya
umum diadakan dalam • Warganegara yang layak mengundi
tempoh lima tahun perlu menunaikan hak dan
tanggungjawab melalui pilihan raya
• Pilihan raya diadakan sejak untuk memilih pemimpin berwibawa
negara kita mencapai bagi mencorakkan pemerintahan
kemerdekaan membuktikan demi kemakmuran negara
amalan demokrasi
dilaksanakan di Malaysia
sehingga hari ini

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 35

KEBEBASAN ASASI

KEBEBASAN BERAGAMA KEBEBASAN ASASI
ATAU HAK ASASI
Islam ialah agama Persekutuan.
Penganut agama lain boleh merupakan hak yang dimiliki oleh
seseorang individu di sisi
mengamalkan agama masing-masing undang-undang

04 01

05 PERUNTUKAN PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN
HAK BERKENAAN
DENGAN PENDIDIKAN menggariskan perkara tentang
kebebasan asasi seperti kebebasan diri,
tidak boleh ada diskriminasi kebebasan beragama, hak berkenaan
terhadap warganegara atas alasan dengan pendidikan serta kebebasan
bersuara, berhimpun dan berpersatuan
agama, ras, keturunan atau
tempat lahir 02

KEBEBASAN BERSUARA, 06 KEBEBASAN DIRI
BERHIMPUN DAN 03 tiada seorang pun boleh diambil
BERPERSATUAN
nyawanya atau dilucutkan
setiap warganegara berhak kebebasan dirinya kecuali mengikut
kepada kebebasan bersuara, undang-undang
berhimpun secara aman dan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 36
membentuk persatuan

KEBEBASAN ASASI

KEBEBASAN ASASI Kebebasan bersuara termasuklah kebebasan media

• Kebebasan asasi yang diperuntukkan dalam 01 yang dikawal oleh Akta Hasutan 1948 serta Akta Mesin
perlembagaan tidak bersifat mutlak, tetapi tertakluk Cetak dan Penerbitan 1984
pada sekatan yang ditentukan oleh undang-undang
yang digubal oleh Parlimen Malaysia Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (SUHAKAM)

• Sekatan tersebut bertujuan memastikan 02 merupakan institusi Hak Asasi Kebangsaan yang
ketenteraman dan kesejahteraan awam terjamin ditubuhkan di bawah Akta Suruhanjaya Hak Asasi
dalam masyarakat yang demokratik Manusia Malaysia 1999, Akta 597

03 SUHAKAM berperanan bagi mempromosikan dan
melindungi hak asasi semua orang di negara ini

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 37

PENGASINGAN KUASA DALAM PEMERINTAHAN

PENGASINGAN
KUASA

diamalkan sejak negara mencapai
kemerdekaan hingga hari ini. Kuasa badan
tersebut ditentukan oleh Perlembagaan
Persekutuan. YDPA sebagai Ketua Utama
Negara merupakan punca kuasa kepada
ketiga-tiga badan iaitu:

01 badan perundangan (legislatif)
02 badan eksekutif (pelaksana)
03 badan kehakiman (judisiari)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 38

BADAN PERUNDANGAN Badan perundangan berfungsi menggubal undang-undang.
Badan perundangan pada peringkat Kerajaan Persekutuan ialah
Parlimen. Badan perundangan pada peringkat Kerajaan Negeri
pula ialah Dewan Undangan Negeri (DUN)

PARLIMEN YDPA Dewan Negara atau Senat DEWAN UNDANGAN
• Dewan tertinggi dalam sistem NEGERI (DUN)
• Parlimen ialah badan Salah satu komponen
perundangan tertinggi di Malaysia dalam badan perundangan. perundangan negara. • Di Malaysia, terdapat DUN di
• Membahaskan rang undang-undang setiap negeri kecuali bagi
• Parlimen terdiri daripada tiga Wilayah Persekutuan Kuala
komponen, iaitu YDPA, Dewan yang diluluskan oleh Dewan Rakyat Lumpur, Labuan dan Putrajaya
Rakyat dan Dewan Negara dengan lebih teliti.
• Ketiga-tiga wilayah tersebut
• Parlimen merupakan lambang Dewan Rakyat atau Perwakilan hanya mempunyai ahli
demokrasi dan mencerminkan • Dewan yang ahlinya dipilih oleh rakyat Parlimen
aspirasi rakyat melalui perwakilan
yang dipilih melalui pilihan raya. • Dewan ini terdiri daripada
• Menggubal dan meluluskan undang-undang Sultan atau Yang di-Pertua
• Parlimen berkuasa menggubal Negeri selaku ketua negeri,
undang-undang pada peringkat Dewan Rakyat. Speaker Dewan dan Ahli
Dewan Undangan Negeri
• Parlimen juga boleh membuat Ilustrasi bangunan Parlimen menunjukkan (ADUN) yang dipilih melalui
pindaan undang-undang lokasi Dewan Negara dan Dewan Rakyat pilihan raya peringkat negeri
Persekutuan sedia ada,
menyemak dasar kerajaan, • DUN berfungsi untuk
meluluskan perbelanjaan menggubal undang-undang
kerajaan dan sistem cukai yang bagi negeri masing-masing
baharu
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 39

BADAN EKSEKUTIF Badan eksekutif ialah badan pemerintah yang melaksanakan kuasa eksekutif
mengikut Perlembagaan Persekutuan. Badan eksekutif peringkat Kerajaan
Persekutuan ialah Jemaah Menteri manakala badan eksekutif peringkat
Kerajaan Negeri ialah Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Anggota Jemaah Menteri berpegang pada Sekiranya seseorang
prinsip tanggungjawab bersama secara kolektif menteri tidak
bersetuju dengan
kepada Parlimen. Setiap menteri mesti dasar kerajaan, beliau
mempertahankan keputusan yang dibuat oleh hendaklah meletakkan
jawatan sebagai ahli
Jemaah Menteri Jemaah Menteri

Perdana Menteri mengetuai Jemaah 05 06
Menteri, memimpin kerajaan dan
menjalankan pentadbiran pada
peringkat Kerajaan Persekutuan

03

04 Menteri mengetuai kementerian untuk
melaksanakan dasar kerajaan yang
01 diputuskan oleh Jemaah Menteri

Jemaah Menteri terdiri daripada 02 Tugas utama Jemaah
Perdana Menteri dan menteri Menteri menggubal dasar
negara dan melaksanakan
seperti Menteri Kewangan, Menteri pembangunan
Pendidikan dan Menteri Kesihatan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 40
JEMAAH MENTERI (KABINET)

BADAN EKSEKUTIF Badan eksekutif ialah badan pemerintah yang melaksanakan kuasa eksekutif
mengikut Perlembagaan Persekutuan. Badan eksekutif peringkat Kerajaan
Persekutuan ialah Jemaah Menteri manakala badan eksekutif peringkat
Kerajaan Negeri ialah Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Pada peringkat negeri, kuasa eksekutif terletak
pada Sultan atau Raja atau Yang di-Pertua Negeri

01

Bagi negeri di Semenanjung Malaysia,

Pentadbiran Kerajaan Negeri diketuai 03 02 kuasa eksekutif ini dilaksanakan oleh
oleh Menteri Besar atau Ketua Menteri Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri atau

. EXCO (Executive Council). Di Sarawak

dan Sabah, badan eksekutif negeri

dikenali sebagai Kabinet Negeri

MAJLIS MESYUARAT
KERAJAAN NEGERI

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 41

BADAN EKSEKUTIF Badan eksekutif ialah badan pemerintah yang melaksanakan kuasa eksekutif
mengikut Perlembagaan Persekutuan. Badan eksekutif peringkat Kerajaan
Persekutuan ialah Jemaah Menteri manakala badan eksekutif peringkat
Kerajaan Negeri ialah Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri

Pada abad ke-19, Sultan Muhammad II membentuk Sistem

01 Jemaah Menteri bagi melicinkan pemerintahan Kesultanan
Melayu Kelantan

SISTEM JEMAAH 02 8 badan Jemaah Menteri ditubuhkan dan setiap satunya
MENTERI dianggotai oleh 4 orang pembesar

KESULTANAN 03 Jemaah Menteri tersebut terdiri daripada:
MELAYU ❖Jemaah Penasihat Raja
❖Jemaah Menteri Istana
KELANTAN ❖Jemaah Menteri Keadilan

dan Kehakiman 42
❖Jemaah Menteri Dalam Negeri
❖Jemaah Menteri Luar
❖Jemaah Menteri Perbendaharaan
❖Jemaah Menteri Peperangan
❖Jemaah Menteri Pentadbiran

dan Pengimarahan Negeri

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BADAN KEHAKIMAN Badan kehakiman ialah badan yang bertanggungjawab mentafsirkan dan
melaksanakan undang-undang serta mempertahankan Perlembagaan
Persekutuan

Selain itu, terdapat mahkamah 05 02Badan kehakiman diketuai oleh Ketua Hakim
pada peringkat negeri, iaitu Mahkamah Negara. Kuasa badan kehakiman dilaksanakan
Syariah serta Mahkamah Anak Negeri di oleh mahkamah

Sarawak dan Sabah Hakim dilantik untuk memastikan sistem
kehakiman dan keadilan ditegakkan
Fungsi badan kehakiman di negara kita
bergantung pada status mahkamah

yang terdiri daripada Mahkamah
Atasan dan Mahkamah Bawahan

serta Mahkamah Khas

Badan kehakiman juga menyelesaikan Peranan badan kehakiman adalah
konflik Kerajaan Negeri dan untuk mengadili pertikaian antara
Kerajaan Persekutuan pemerintah dengan rakyat
mahupun sesama rakyat

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 43

Badan kehakiman ialah badan yang bertanggungjawab Mahkamah Khas

BADAN KEHAKIMAN mentafsirkan dan melaksanakan undang-undang serta Tidak terletak dalam hierarki

mempertahankan Perlembagaan Persekutuan mahkamah biasa, antaranya:
• Mahkamah Khas Raja-Raja
• Mahkamah Tentera

Mahkamah
Atasan

Hakim mestilah bebas daripada Mahkamah
pengaruh politik bagi memastikan badan Bawahan

kehakiman sebagai institusi keadilan Hierarki badan kehakiman di Malaysia

01 02

Hal ini dapat menjamin integriti badan Sebagai individu yang mempunyai hak yang dijamin
kehakiman sebagai badan yang oleh perlembagaan, kita sewajarnya memahami
kepentingan menjunjung prinsip keluhuran
bertanggungjawab menjamin keadilan perlembagaan dan kedaulatan undang-undang
sosial demi kesejahteraan rakyat seperti yang tersurat dalam Rukun Negara

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 44

KESIMPULANNYA

Pengasingan kuasa

Pengasingan kuasa dalam pemerintahan negara Pengasingan kuasa dapat membentuk konsep
penting untuk mewujudkan pemerintahan yang semak dan imbang dalam pemerintahan
adil dan saksama supaya kuasa pemerintahan tidak dikuasai oleh
seseorang atau sesebuah institusi

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 45

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K (K12.3.9)

Pengasingan kuasa perlu
dilaksanakan dalam sistem
demokrasi. Bersetujukah anda?
Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 46

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Mengapakah Jemaah Menteri
berpegang kepada prinsip
tanggungjawab bersama?

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 47

3.5
KEUNIKAN AMALAN
DEMOKRASI BERPARLIMEN
DI NEGARA KITA

Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:
➢ Merumus keunikan amalan Demokrasi

Berparlimen di negara kita

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 48

GABUNGAN UNSUR TRADISIONAL DAN MODEN DALAM PENTADBIRAN

Kombinasi Raja Berperlembagaan dan 04 01 Keunikan pemerintahan di Malaysia
Demokrasi Berparlimen merupakan teradun antara unsur tradisional
kaedah terbaik untuk mengimbangi dengan moden

amalan demokrasi dalam persekitaran
sosiopolitik di negara kita yang

mempunyai kepelbagaian bangsa, agama
dan budaya

Unsur moden pula ialah Demokrasi 03 02 Unsur tradisional terletak pada
Berparlimen berdasarkan kedudukan raja sebagai warisan
sosiopolitik masyarakat Melayu
model Westminster England

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 49

MEKANISME SEMAK DAN IMBANG DALAM PENTADBIRAN

06 Sekiranya 01 Sistem Raja

timbul konflik dan Berperlembagaan dan
kekeliruan, penyelesaian Demokrasi Berparlimen
mewujudkan mekanisme
dibuat melalui badan semak dan imbang dalam
kehakiman pemerintahan di negara kita

Badan perundangan diberi peranan 0055 0022 Pemerintahan beraja berperanan
menggubal undang-undang yang akan 03 bagi mengimbangi pemerintahan
04 03 demokrasi kerana raja berkecuali
dilaksanakan oleh badan eksekutif 04 dalam hal politik, ekonomi dan
dasar negara

Mekanisme semak dan imbang juga berlaku Kuasa pengimbang yang ada pada raja mampu
melalui pengasingan kuasa, iaitu badan meredakan konflik yang berlaku dalam demokrasi
perundangan, eksekutif dan kehakiman seperti pertikaian parti politik yang pelbagai ideologi
dan perselisihan antara kaum

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 50