ดิจิทลั คอมเมริ ซ์
นางสาววิยะดา ม่ันหมาย
ระดับปริญญาตรี หลักสตู รเทคโนโลยีธรุ กิจดจิ ทัล (ทล.บ.)
สาขาเทคโนโลยธี กุ ิจดิจิทลั
E-Commerce คืออะไร
การพาณิชย์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic commerce) หรือ อีคอมเมริ ซ์ (E-Commerce)
กระบวนการซื้อ-ขาย แลกเปลยี่ นผลติ ภัณฑ์และข้อมูลข่าวสาร
โดยอาศัยคอมพิวเตอรแ์ ละระบบเครอื ขา่ ย หมายความรวมถึง การตดิ ตอ่ ส่อื สารระหว่างธุรกจิ กบั ธุรกิจ
ธรุ กจิ กบั ผ้บู รโิ ภคการทารายการธรุ กจิ การชาระเงนิ การจัดสง่ สินค้า การใหบ้ ริการลกู ค้า และการสรา้ ง
ความสมั พนั ธก์ บั ลกู ค้า
การดาเนินธรุ กิจ E-Commerce
การทาประชาสัมพนั ธ์ (broadcast)
การโตต้ อบกนั ทางธุรกจิ (interaction)
การเชือ่ มโยงข้อมูลของผูซ้ ้อื เพ่ือให้ได้ข้อมูลอย่างสมบูรณ์ (integration)
เป็นระบบทผ่ี ู้ซือ้ และผู้ขายตดิ ต่อถงึ กนั ได้อย่างสะดวกรวดเร็ว
เข้าถึงลูกค้าได้เปน็ จานวนมาก
มตี น้ ทนุ การทาธรุ กรรมต่อหนว่ ยท่ตี ่ากวา่ ในรูปแบบเดมิ
มลู ค่า E-Commerce ในประเทศไทย ปี 2556 – 2558
มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโนม้ ปี 2558 จาแนก
ตามประเภทอุตสาหกรรม
มูลค่า E-Commerce ปี 2557 และแนวโน้มปี 2558 ของ
อุตสาหกรรมศิลปะ บันเทงิ และนนั ทนาการจาแนกตามประเภท
สินค้าและบรกิ าร
DBD – e-Commerce
ประโยชน์ของ E-Commerce สาหรับผปู้ ระกอบการ
ขยายตลาดจากตลาดท้องถน่ิ ไปส่ตู ลาดระหวา่ งประเทศ
ลดต้นทุนการดาเนินการทางการตลาด โดยเฉพาะเอกสาร และคา่ ใชจ้ ่ายในการตดิ ต่อส่อื สาร
ลดสินคา้ คงคลงั และค่าใชจ้ า่ ยในชอ่ งทางการจาหน่าย
เพิ่มความเชี่ยวชาญของธุรกิจไดม้ ากขน้ึ
ประโยชนอ์ ืน่ ๆ เช่น สรา้ งภาพลกั ษณ์ขององคก์ ร เพ่มิ ชอ่ งทางการใหบ้ ริการลกู คา้ ฯลฯ
ประโยชนข์ อง E-Commerce สาหรบั สังคมและชมุ ชน
มีการงานทบ่ี า้ น และซ้ือผลติ ภัณฑ์จากท่ีบา้ น ไมต่ อ้ งเดนิ ทาง ทาให้ลดปัญหาการจราจรและมลภาวะ
คณุ ภาพชวี ติ ของประชาชนดขี ้นึ เนอื่ งจากมโี อกาสเลอื กซอ้ื ผลติ ภัณฑค์ ณุ ภาพดี ราคาถกู
ประชากรในแต่ละประเทศสามารถเลอื กซอ้ื ผลิตภณั ฑ์ทีไ่ มม่ ขี ายในประเทศของตนรวมทัง้ โอกาสในการ
เรยี นรู้สิ่งใหม่ ๆ
หนว่ ยราชการให้ความสาคญั กับการเผยแพร่ขา่ วสารแกช่ ุมชนมากข้นึ รวมทั้งการจดั ใหม้ บี รกิ ารผา่ นทาง
Internet
ข้อจากัดของ E-Commerce
ระบบการรกั ษาความปลอดภยั ความน่าเชื่อถอื ของข้อมูล และมาตรฐานของระบบความเรว็ ของ
อินเตอรเ์ นต็ และจานวนช่องทางการติดตอ่ สื่อสาร
ยงั ตอ้ งมกี ารพัฒนาระบบและโปรแกรมคอมพวิ เตอร์
ผบู้ รโิ ภคต้องการความเป็นส่วนตัว (Privacy)
กฎหมายพาณิชย์อิเลก็ ทรอนิกส์ยังไม่สมบูรณ์
ต้องอาศยั บุคลากรทม่ี ีความรู้แบบสหสาขาวิชา (Multidisciplinary)
เครอื่ งหมายแสดงความนา่ เชอ่ื ถอื (Trustmark)
DBD Registered โดย กรมพฒั นาธุรกจิ การค้า กระทรวงพาณิชย์
Smile Mark โดย ส านกั พัฒนาธุรกรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์ มมี าตรฐานความมน่ั คงปลอดภยั ของการซ้ือ
ขายออนไลน์ Security, Privacy และ Transparency
Reliability Seal Program
buySAFE Seal
รปู แบบของพาณชิ ยอ์ ิเลก็ ทรอนิกส์
1. ธุรกจิ กับธุรกจิ (Business to Business : B to B , B2B)
คอื รูปแบบการซอื้ ขาย สินค้าระหวา่ งธรุ กิจกับธุรกิจ
เป็นการซอื้ ขายทีละปรมิ าณมากๆ มีมลู คา่ การซอ้ื ขายแต่ละครั้งเปน็ จานวนมาก
เปน็ การค้าสง่ เชน่ ผู้ผลติ ขายส่งให้กบั พ่อคา้ คนกลางเป็นธรุ กจิ นาเขา้ – สง่ ออกชาระเงินผา่ นระบบ
ธนาคารดว้ ยการเปดิ L/C หรอื ในรูปของ Bill of Exchange อืน่ ๆ
รูปแบบของพาณชิ ยอ์ ิเลก็ ทรอนกิ ส์
2. ธุรกิจกบั ลกู คา้ (Business to Custom : B to C , B2C)
คือ รูปแบบการจาหน่ายสินคา้ โดยตรงจากผคู้ า้ กับผบู้ รโิ ภคโดยตรง เปน็ การค้าปลกี
รูปแบบของพาณิชย์อิเลก็ ทรอนิกส์
3. ธุรกิจกบั ภาครฐั (Business to Government : B to G , B2G)
คอื การทาการคา้ หรอื การติดต่อประสานงานทางการคา้ ผา่ นสือ่ อิเล็กทรอนิกสร์ ะหวา่ งผู้ทาการคา้ กับ
รัฐบาล ยกตัวอยา่ งเช่น การจดั ซ้อื ของภาครฐั ที่ต้องติดต่อกบั เอกชน (eProcurement), การกรอกแบบฟอรม์
และการลงทะเบียนต่าง ๆ จดทะเบียนธุรกจิ ออนไลน์ www.dbd.go.th , งานบรกิ ารสาธารณะต่าง ๆ เช่น
ระบบสาธารณูปโภค , งานเสนอโครงการ การเปิดประมูล การย่ืนซองประกวดราคา เปน็ ต้น
รูปแบบของพาณิชยอ์ เิ ล็กทรอนิกส์
4. ลูกคา้ กับลูกคา้ (Customer to Customer : C to C , C2C) Consumer-to-Consumer (C2C) เปน็
รปู แบบการซอ้ื ขาย สินค้าระหวา่ งผ้บู รโิ ภคกบั ผบู้ รโิ ภค เช่นการประกาศขายสินค้าใช้แล้ว เป็นต้น
รูปแบบของพาณชิ ย์อิเล็กทรอนกิ ส์
5. ภาครัฐกบั ประชาชน (Government to Customer : G to C , G2C) กิจกรรมทีเ่ กดิ ขนึ้ ผ่าน
อเิ ล็กทรอนกิ สป์ ระเภทน้ไี มม่ วี ตั ถปุ ระสงค์เพ่ือการคา้ แตเ่ นน้ การใหบ้ ริการกับประชาชน โดยผา่ นสอ่ื
อิเลก็ ทรอนิกส์ ซงึ่ เปน็ นโยบายหนง่ึ ของรัฐบาล เชน่ การคานวณและชาระภาษีออนไลน์ของกรมสรรพากร
www.rd.go.th และ งานบรกิ ารด้านจดทะเบยี นของกระทรวงมหาดไทย www.mahadthai.com
ประเภทของสนิ ค้า
แบ่งตามลักษณะของสนิ ค้าและบริการ สามารถจาแนกไดเ้ ป็น 3 ประเภท
1. สนิ ค้าที่มีลักษณะเป็นข้อมูลดิจิทลั (Digital Products)
เป็นสนิ คา้ ท่จี บั ต้องไมไ่ ด้(intangible goods) เชน่ ซอฟต์แวร์ เพลง ภาพยนตร์ การจัดสง่ สินคา้
ข้อมลู ดิจทิ ัลจะให้ผู้ซ้ือดาวนโ์ หลดผ่านทางเครอื ข่ายอนิ เทอร์เน็ต
2. สินค้าทไ่ี ม่ใช่ข้อมลู ดจิ ทิ ัล (Non-Digital Products) เปน็ สนิ ค้าท่สี ามารถจบั ตอ้ งได้ (tangible
goods) เชน่ อปุ กรณ์คอมพิวเตอร์, เครือ่ งใช้ไฟฟ้า การจัดสง่ สนิ คา้ ประเภทน้นี ิยมสง่ ในรปู พัสดุภัณฑ์ หรือ
จดั สง่ ตามสถานท่ีทล่ี กู ค้ากาหนด
3. สินค้าบรกิ าร ไดแ้ ก่ การท่องเทีย่ ว โรงแรม ร้านคา้ จองตว๋ั เคร่ืองบิน
วงจรของระบบการค้าอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์
วงจรของระบบการค้าอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์
โครงสรา้ งของระบบพาณิชยอ์ เิ ล็กทรอนกิ ส์
1. หน้ารา้ น (Storefront)
เป็นส่วนประกอบทส่ี าคญั ของระบบการคา้ แบบพาณชิ ย์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ใช้สาหรบั แสดงข้อมลู สนิ ค้า
ทง้ั หมดของร้านคา้ รวมถึงระบบคน้ หาขอ้ มลู สินคา้ นโยบายการคา้ และข้อมลู ทีเ่ ก่ียวขอ้ งกบั บริษทั ซ่งึ ส่วน
หนา้ รา้ นนี้จะต้องมกี ารออกแบบใหด้ ใี หเ้ หมาะสมกับกลมุ่ เป้าหมาย
2. ระบบตะกรา้ รับคาสง่ั ซอ้ื (Shopping Cart System) เป็นระบบทีต่ อ่ เนอื่ งจากหน้าร้าน เม่ือลูกค้าตอ้ งการ
สงั่ ซอื้ สนิ คา้ โดยคลิกท่ีขอ้ ความสง่ั ซอ้ื ” หรือสัญลกั ษณ์รูปตะกร้า หรอื รถเขน็ ก็จะปรากฏรายการสินค้าท่ลี ูกคา้
ต้องการในหน้าตะกร้าพรอ้ มกบั คานวณค่าใชจ้ า่ ยทงั้ หมด ซึ่งลกู ค้าสามารถปรับเปล่ยี นรายการสินค้า หรือ
ปริมาณที่สั่งได้ หากลูกคา้ ตัดสนิ ใจเลอื กสินคา้ ท่ตี ้องการแล้วกจ็ ะเขา้ สู่ข้นั ตอนการชาระเงินตอ่ ไป
โครงสรา้ งของระบบพาณชิ ยอ์ เิ ล็กทรอนกิ ส์
3. ระบบการชาระเงิน (Payment System)
การค้าแบบอิเลก็ ทรอนิกส์มวี ิธกี ารชาระเงินหลายรูปแบบเชน่ การโอนเงนิ เข้าบัญชธี นาคาร การชาระ
ด้วยบัตรเครดิต การส่งธนาณัติ เปน็ ต้น ซึง่ ผขู้ ายจะต้องมที างเลอื กให้ลูกคา้ หลายทางเลอื ก เพ่ือความสะดวก
ของลกู ค้า เชน่ ชาระโดยบัตรเครดิต นิยมในกลมุ่ ผู้ซื้อชาวตา่ งประเทศ ซึ่งการชาระเงินด้วยบัตรเครดิตรา้ นค้า
ต้องติดต่อกับธนาคาร เพื่อขอเปน็ รา้ นค้ารบั บตั รเครดิต หากมีลูกคา้ ซ้อื สินค้า ชาระเงินดว้ ยบตั รเครดิต จะมี
การสง่ ข้อมลู หมายเลขบตั รเครดติ ไปตรวจสอบกับเครื่องคอมพิวเตอรข์ องธนาคารแห่งนนั้ โดยการสง่ ข้อมูล
บัตรเครดิต จะมรี ะบบรักษาความปลอดภยั ท่เี ข้ารหัสขอ้ มูลบัตรเครดิตท่ไี มส่ ามารถมีผู้อน่ื มาขโมยไปใชไ้ ด้วธิ ีท่ี
นยิ มในปจั จบุ ันจะใช้ระบบรักษาความปลอดภยั ท่เี รียกว่า Secure Socket Layer (SSL)
Digital Wallet กระเป๋าเงินดิจทิ ัลของคนยุคใหม่
Digital Wallet เปน็ รูปแบบการจ่ายเงนิ แบบใหมท่ ถ่ี กู พฒั นาจากการนาเอาระบบดจิ ทิ ัลมาใช้ ในการบันทกึ
ขอ้ มลู ช่องทางการชาระเงนิ ทัง้ หมดไว้ในสมารท์ โฟน เชน่ บัญชีธนาคาร บัตรเครดติ
Digital Wallet กระเป๋าเงินดจิ ิทลั ของคนยุคใหม่
mCommerce (Mobile Commerce)
คอื การดาเนินกิจกรรมตา่ ง ๆ ท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั ธรุ กรรม หรือการเงิน โดยผา่ นเครือข่ายโทรศัพทเ์ คลือ่ นท่ี
หรอื การคา้ ขายตามระบบแนวความคดิ ของระบบการคา้ อเิ ล็กทรอนกิ ส์ E-Commerce ทใี่ ชอ้ ุปกรณ์พกพาไร้
สายเปน็ เครื่องมอื ในการส่ังซือ้ และขายสินค้า ตา่ งๆ ท้งั การส่ังซอ้ื สินคา้ ที่เปน็ รปู ธรรม หรือนามธรรม รวมทั้ง
การรับ-สง่ อีเมล์
Digital Wallet กระเป๋าเงนิ ดิจทิ ลั ของคนยุคใหม่
sCommerce (Social Commerce)
"Social Commerce" หรือ การค้าบนโซเชยี ลมเี ดีย Social Commerce คือ "การขายสินค้าโดยอาศัย
มวลขนและสังคมเป็นตวั กระตุ้นใหเ้ กดิ ความยากและการซื้อเกิดข้ึน ผา่ นเทคโนโลยขี องโซเชียลเนต็ เวริ ก์
(Social Network)" ท่ที าใหค้ นสามารถสื่อสารกับเพอ่ื นๆ และคนรอบข้างของตัวเองไดง้ ่ายมากขน้ึ มันได้
สรา้ งรปู แบบการปฏสิ มั พันธ์ (Engagement) รูปแบบใหม่ ทีท่ าใหเ้ กิดการโน้มน้าว ชกั ชวน คนจานวนมากได้
ง่ายๆ ผา่ นบริการอยา่ ง Facebook หรือ Twitter
ขอ้ ควรระวังเมื่อซื้อของออนไลน์
1.อย่าให้หมายเลขบัตรเครดิตผา่ นทางอีเมลล์
2.ตรวจสอบความนา่ เชอื่ ถือของรา้ นคา้ เสมอ
3.แนใ่ จว่าเวบ็ ไซตต์ า่ งๆปลอดภยั สาหรบั คุณ
4.เช็คยอดหนใ้ี นบัตรเครดติ อย่างละเอยี ด
5.ไมม่ ีการส่งลิงค์หรือสง่ ขอ้ มลู สาคัญทางอีเมลล์
6.กรณีเชอื่ ต่อผ่านไวไฟ ตรวจสอบให้แน่ใจว่า การเชือ่ มต่อไดม้ กี ารเขา้ รหัส WPA2