ผลิตชิ้นส่วยด้วยเครื่องมือกล ซีเอ็นซี

แผนการสอนมงุ่ เน้นสมรรถนะอาชีพ
วิชา ผลิตชนิ้ ส่วนด้วยเครื่องมอื กลซีเอน็ ซี รหัสวิชา 2102-2109

หลักสตู รประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ (ปวช.) พทุ ธศักราช 2556
ประเภทวิชาอตุ สาหกรรม
สาขาวิชาช่างกลโรงงาน

จัดทาโดย
นายไพรัช สุริยะ
ตาแหนง่ ครพู ิเศษสอน

แผนกวิชาชา่ งกลโรงงาน
วทิ ยาลัยเทคนคิ สว่างแดนดิน
สานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา

กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

แบบคาขออนุมัติใช้แผนการจดั การเรียนรู้

มุง่ เนน้ สมรรถนะอาชพี และบรู ณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ตามคณุ ธรรม จรยิ าธรรม ค่านิยม และคณุ ลักษณะทีพ่ งึ ประสงค์ ของผ้สู าเรจ็ การศกึ ษา

รายวชิ า ผลิตชนิ้ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมือกลซเี อ็นซี รหัสวชิ า 2102-2109

ลงช่ือ.....................................................
( นาย ไพรชั สรุ ยิ ะ )
ตาแหน่งครูพิเศษสอน
ผู้จัดทา

ความเห็นหวั หนา้ แผนกวิชา ความเหน็ หวั หน้างานพฒั นาหลกั สตู รฯ
............................................... ...............................................
ลงชื่อ...............................................
(นายสรุ ตั น์ โคตรปัญญา) ลงชอื่ ...............................................
หัวหน้าแผนกชา่ งกลโรงงาน (นายคมุ ดวง พรมอินทร์)

หัวหน้างานพฒั นาหลักสูตรการเรียนการสอน

ความเหน็ รองผู้อานวยการฝาุ ยวชิ าการ
...............................................

ลงช่อื ……………………………………...
(นายทนิ กร พรหมอินทร)์
รองผอู้ านวยการฝุายวิชาการ

ความเหน็ ผอู้ านวยการวทิ ยาลยั เทคนคิ สวา่ งแดนดนิ
...............................................

ลงชอื่ ............................................
(นางวรรณภา พ่วงกุล)

ผู้อานวยการวทิ ยาลัยเทคนคิ สวา่ งแดนดิน

คานา

แผนการเรียนรายวิชา ผลติ ชิ้นสว่ นด้วยเคร่อื งมอื กล ซีเอ็นซรี หัสวชิ า 2102-2109 ฉบบั น้ไี ดเ้ รยี บ
เรียง ตามหลกั สูตรประกาศนยี บัตรวิชาชพี พทุ ธศักราช 2556 ซึง่ ข้าพเจา้ ไดเ้ รียบเรียงจากการศกึ ษาค้นควา้
และแปลจากเอกสารตาราและคู่มือการปฏบิ ัติงานของเคร่ืองจกั ร CNC ท้งั ภายในและตา่ งประเทศ รวมทั้งเขา้
รับการฝกึ อบรมในเน้ือหาสาระทีเ่ ก่ียวข้องและจากประสบการณ์ในการสอนสาขาวชิ าเครอ่ื งมือกลและซ่อมบารงุ (
ช่างกลโรงงาน ) มากวา่ 17 ปโี ดยจดั แบง่ เปน็ เน้อื หา ออกเป็น 7 หน่วย ประกอบ ไปด้วย หน่วยที่ 1.วิวัฒนาการ
ของเครอื่ งจกั ร CNC หน่วยที่ 2. โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอ่ื งจกั ร CNC หนว่ ยที่ 3. หลักการ
ทางานของเครื่องจกั ร CNC หน่วยที่ 4. เครอ่ื งมอื ตดั และการกาหนดเงือ่ นไขในการตดั เฉือนสาหรับงาน
CNC หนว่ ยที่ 5. การใชป้ ุมควบคมุ กบั ชุดควบคุมและการปฏบิ ตั ิงานกบั เครอ่ื งจักร CNC หนว่ ยท6ี่ . การเขียน
โปรแกรมสาหรับงานกลงึ กบั เครื่องกลึง CNC หน่วยท่ี 7. การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกดั กับเคร่อื งกัด
CNC

แผนการเรียนรายวิชา ผลติ ชิน้ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมือกล ซีเอ็นซีรหัสวิชา 2102-2109 ฉบับน้ีสาเร็จ
ลุล่วงได้ เน่ืองด้วยบุคคลและหน่วยงานต่างๆ ท่ีได้ให้ความอนุเคราะห์ ช่วยแนะนา เสนอแนะ ติชมและให้
กาลังใจ ตลอดจนการอานวยความสะดวกในด้านต่าง ๆ ผู้เรียบเรียงจึงขอขอบพระคุณมา ณ โอกาสนี้
โดยเฉพาะวทิ ยาลยั เทคนคิ กาแพงเพชร สถานประกอบการและพนักงานที่ได้ให้ข้อมูล เกี่ยวกับแบบสอบถาม
สมรรถนะอาชีพของงานช่างควบคุมเคร่ืองจักรกล CNC เพ่ือใช้ในการเรียบเรียงระดับความสาคัญในการ
จดั ทาหนังสือเรียน หวังเป็นอย่างยิง่ วา่ จะเปน็ ประโยชน์ตอ่ ผู้สนใจ ในเทคโนโลยีสมัยใหม่ และทาให้แผนการ
เรยี นมคี วามสมบูรณม์ ากยง่ิ ข้นึ

ลงชอ่ื ..........................................................
( นาย ไพรัช สรุ ิยะ)

สารบญั

หน้า
หลักสูตรรายวิชา ....................................................................................................................
หน่วยการเรยี นรู้.....................................................................................................................
โครงการจัดการเรยี นรู้............................................................................................................
สมรรถนะยอ่ ยและจุดประสงค์การปฏบิ ตั ิ...............................................................................
ตารางวเิ คราะหห์ ลักสูตรรายวิชา............................................................................................
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 1 เครอ่ื งมือพน้ื ฐาน ( Basic Hand Tool )……………………….
แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 โครงสร้างและสว่ นประกอบของเครื่องจกั ร CNC ………….…
แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 3 หลักการทางานของเครื่องจักร CNC...........................................
แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 4 เครอ่ื งมอื ตดั และการกาหนดเง่อื นไขในการตัดเฉอื นสาหรบั งาน CNC
แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 5 การใชป้ มุ ควบคมุ กบั ชุดควบคมุ และการปฏิบัตงิ านกับเคร่อื งจักร CNC
แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 6 การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกลึง กบั เคร่ืองกลึง CNC .............
แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 7 การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกัด กบั เครือ่ งกัด CNC.................

1

ลกั ษณะรายวชิ า
ท-ป-น 2-0-2

รหัสวชิ า 2102-2109 ชอ่ื วชิ า ผลติ ช้นิ สว่ นดว้ ยเคร่อื งมือกลซเี อ็นซี ชวั่ โมง 108
หลกั สตู ร ประกาศนียบตั รวชิ าชีพ ประเภทวชิ า/ อตุ สาหกรรม
สาขาวชิ า ชา่ งกลโรงงาน สาขางาน เครอ่ื งมือกล

จดุ ประสงค์รายวชิ า

1. เพอ่ื ให้มีความเข้าใจหลกั การโครงสร้างและสว่ นประกอบของเครอ่ื งซีเอ็นซี
2. เพื่อให้สามารถเขียนโปรแกรมซเี อน็ ซแี ละปฏิบัติงานกบั เครอ่ื งจักรกลซีเอน็ ซี
3. เพือ่ ใหม้ ีกิจพิสยั ในการทางานทม่ี รี ะเบยี บแบบแผน มีความรับผดิ ชอบตอ่ ตนเองและสว่ นร่วม

สมรรถนะรายวิชา

1. เขียนโปรแกรมเอ็นซี ตามหลักการและกระบวนการ
2. ผลติ ช้นิ ส่วนดว้ ยเครอื่ งมือกลซเี อ็นซีตามหลักการและกระบวนการ

คาอธิบายรายวิชา

ศกึ ษาเกีย่ วกับหลกั การ โครงสร้าง และส่วนประกอบของเคร่ืองซีเอน็ ซี ในระบบการควบคุม ระบบ
แนวแกน ระบบโคออร์ดเิ นต โครงสร้างโปรแกรมตามมาตรฐาน

ปฏบิ ัตงิ านเก่ียวกบั การเขียนโปรแกรมการทดสอบโปรแกรม ในงานเครอื่ งกัด การตรวจสอบดว้ ย
โปรแกรม Simulation หรอื เครื่องซีเอ็นซี การปรบั แต่งตง้ั ศนู ยม์ ีด การปรับแต่งตั้งศูนยง์ าน ปรับแก้โปรแกรม
และปรับขนาดงาน

2

ลกั ษณะรายวชิ า

ท-ป-น 2-0-2
รหสั วิชา 2102-2109 ชื่อวิชา ผลิตชิ้นส่วนด้วยเครอ่ื งมอื กลซเี อ็นซี ช่วั โมง 108
หลักสูตร ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ ประเภทวิชา/ อตุ สาหกรรม
สาขาวชิ า ชา่ งกลโรงงาน สาขางาน เครอ่ื งมอื กล

คาอธิบายเนอื้ หาวชิ า
ศึกษาเกย่ี วกบั หลกั การ โครงสร้าง และส่วนประกอบของเครอ่ื งซเี อ็นซี ในระบบการควบคุม ระบบ
แนวแกน ระบบโคออรด์ เิ นต โครงสรา้ งโปรแกรมตามมาตรฐาน ปฏบิ ัตงิ านเกีย่ วกับการเขียนโปรแกรมการ
ทดสอบโปรแกรม ในงานเครอื่ งกดั การตรวจสอบดว้ ยโปรแกรม Simulation หรือเคร่อื งซเี อ็นซี การปรบั แตง่ ต้ัง
ศนู ย์มดี การปรบั แตง่ ตง้ั ศนู ยง์ าน ปรบั แก้โปรแกรมและปรบั ขนาดงาน ตรวจสอบและบารุงรักษาเคร่อื งมอื กล
ซีเอน็ ซี ปฏบิ ัติงานตามหลักความปลอดภยั

3

วเิ คราะหห์ วั ข้อเร่ือง

ท-ป-น 2-0-2

รหัสวชิ า 2102-2109 ชื่อวชิ า ผลิตช้นิ ส่วนด้วยเครื่องมือกลซีเอน็ ซี ชว่ั โมง 108

หลกั สูตร ประกาศนยี บัตรวิชาชีพ ประเภทวชิ า/ อตุ สาหกรรม

สาขาวิชา ชา่ งกลโรงงาน สาขางาน เครอ่ื งมอื กล

หวั ข้อหลกั (Main Element) / แหล่งข้อมูล
หนว่ ยการเรยี นรู้ ( Learning Unit) ABCDE

1. ววิ ัฒนาการของเครอ่ื งจกั ร CNC √√ √√

2. โครงสร้างและสว่ นประกอบของเคร่ืองจกั ร CNC √√ √√

3. หลักการทางานของเครือ่ งจักร CNC √√ √√

4. เคร่ืองมอื ตดั และการกาหนดเงื่อนไขในการตัดเฉือนสาหรบั งาน √√ √√
CNC

5. การใชป้ ุมควบคุมกับชุดควบคุมและการปฏิบัติงานกับเครอื่ งจักร √√ √√
CNC

6. การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกลึง กับเคร่อื งกลึง CNC √√√√√

7. การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกัด กับเคร่อื งกัด CNC √√√√√

หมายเหตุ A : คาอธิบายรายวิชา
B : ผู้เชย่ี วชาญ
C : ผูช้ านาญงาน
D : ประสบการณข์ องครผู ู้สอน
E : เอกสาร/ตารา/คมู่ ือ

แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี 1 หน่วยท่ี 1

ชื่อวิชา ผลิตช้ินสว่ นดว้ ยเคร่ืองมอื กล ซเี อ็นซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ
ช่ือหนว่ ย วิวัฒนาการของเครอื่ งจักร CNC สอนครั้งที 1 / 18
ชอ่ื เรือ่ ง ววิ ฒั นาการของเคร่อื งจักร CNC จานวน 2 คาบ

หัวขอ้ เร่ือง

1. ประวตั คิ วามเป็นมาของเครื่องจกั ร NC และ CNC
2. ความหมายของ NC และ CNC
3. เครอื่ งจักร CNC ประเภทตา่ ง ๆ
4. ขอ้ ดีและขอ้ เสียของเครอ่ื งจกั ร CNC

สาระสาคญั /แนวคดิ สาคัญ

ในสภาวะเศรษฐกิจของโลกกาลังเจริญเติบโตไปอย่างรวดเร็ว การแข่งขันทางด้านการค้ายิ่งมีการ
แข่งขันสูงมากขึ้น ทาให้ผู้ผลิตสินค้าต้องคิดค้นและพัฒนากระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด เพื่อ
ตอบสนองความต้องการของลกู ค้าในการใช้สินค้าเพ่ิมข้ึน จึงได้มีการออกแบบและสร้างเครื่องจักรกลอัตโนมัติ
ข้ึนมาพร้อมกับพัฒนาขีดความสามารถในการทางานของเครื่องจักรกลอัตโนมัติที่ใช้ในกระบวนการผลิตสินค้า
ในโรงงานอุตสาหกรรมของประเทศ

สมรรถนะ

1. แสดงความรู้เก่ียวกบั ววิ ัฒนาการของเครอ่ื งจักร CNC
2. แสดงความรู้เลือกใชเ้ ครอื่ งจกั ร CNC ให้เหมาะสมกบั ลกั ษณะงานทีผ่ ลิต

จุดประสงค์การปฏิบตั ิ

ดา้ นความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกประวัตคิ วามเปน็ มาของเครื่องจกั ร NC และ CNC ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. อธิบายความหมายของ NC ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง
3. อธบิ ายความหมายของ CNCได้อย่างถูกต้อง
4. บอกลกั ษณะการใช้งานของเครื่องจกั ร CNC ประเภทต่าง ๆ ได้อย่างถูกตอ้ ง
5. บอกข้อดแี ละขอ้ เสียของเครือ่ งจักร CNC ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
ดา้ นทกั ษะ ( ภาคปฏบิ ตั ิงาน )
1. นกั ศึกษาสามารถเลอื กเครอื่ งจักร CNC ในการผลิตชนิ้ งานได้อยา่ งถูกตอ้ ง

ด้านคณุ ธรรม จริยธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกด้านการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝุรู้ ความซอ่ื สัตย์ สจุ รติ ความมีนา้ ใจ

เอ้ือเฟื้อแบ่งปัน ความร่วมมอื มีความรบั ผิดชอบ ความมีมารยาท และความรบั ผิดชอบ

เน้ือหาสาระ

1. ประวตั ิความเป็นมาของเครอื่ งจกั ร NC และ CNC
2. ความหมายของ NC และCNC

2.1 ความหมายของ NC
2.2 ความหมายของ CNC
2.3 การพฒั นาระบบซเี อ็นซใี นงานอตุ สาหกรรม
3. เครอ่ื งจักร CNC ประเภทตา่ ง ๆ
4. ข้อดแี ละขอ้ เสียของเครอ่ื งจักร CNC
4.1 ขอ้ ดีของการใช้เคร่ืองจักร CNC
4.2 ข้อเสียของการใช้เครื่องจกั ร CNC

สรุป

ส่อื การเรียนรู้

1. หนังสอื เรยี น วชิ า ผลิตช้ินสว่ นด้วยเคร่ืองมอื กล ซีเอน็ ซี รหัสวชิ า 2102-2109 บริษทั ศนู ย์
หนงั สอื เมอื งไทย จากัด

2. เว็บไซต์ออนไลน์
3. ส่อื สง่ิ พิมพท์ ีเ่ ก่ยี วข้องกับเนื้อหาบทเรยี น
4. ส่ือแผ่นภาพ
5. Power Point ววิ ัฒนาการของเครอ่ื งจกั ร CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สัปดาห์ที่ 1 / 18)

กจิ กรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
1. ครูเช็คชอื่ 10
2. ครูทักทายปราศรัยท่วั ไป และอบรมคุณธรรม 20
จริยธรรม และหลังจากน้ันทาแบบทดสอบก่อน
เรียน (Pre-test) 10
3. ขน้ั นาเข้าส่บู ทเรียน ด้วยการสนทนา การ
ซักถาม

ดภู าพจากสือ่ ออนไลน์ , และ เนอ้ื หาที่
เก่ียวข้อง

กับบทเรยี น
4. ขนั้ สอน

- นกั ศึกษาแบง่ กลุ่มประมาณ 4- 5 คน ตอ่ กลุ่ม 120
- ครูสอนบรรยายประกอบสื่อ Power Point
เรือ่ ง 20
40
วิวฒั นาการของเครื่องจักร CNC สอื่ แผน่ ภาพ 60
และสือ่ VDO
- ครูให้นกั เรียนทาแบบฝกึ หดั หน่วยท่ี 1 50
- นักเรียนแตล่ ะกลมุ่ ทาใบงานท่ี 1
- นกั เรยี นแตล่ ะกลุม่ อภิปรายร่วมกนั หนา้ ชน้ั 20
เรียน 10
ในประเดน็ เรือ่ ง ววิ ฒั นาการของเครอื่ งจักร 360
CNC ไมเ่ กินกลุม่ ละ 3 - 5 นาที
– ครใู หท้ าแบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยท่ี1 การประเมนิ ผล
(Post- (นาผลเทยี บกับเกณฑแ์ ละแปล
test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและใหค้ ะแนน
5. ขนั้ สรุป ครแู ละนักเรยี นชว่ ยกนั สรปุ เนื้อหา ความหมาย)
บทเรียน และครูเพมิ่ เติมในส่วนท่ยี ังไมค่ รอบคลมุ ไว้เปรียบเทยี บกบั คะแนนสอบหลงั เรยี น
6. ครมู อบหมายงานใหอ้ า่ นเน้ือหาเพ่ิมเติม เรอ่ื ง
วิวัฒนาการของเครอื่ งจักร CNC เกณฑผ์ ่าน 50 %
เกณฑผ์ ่าน 50 %
รวม เกณฑผ์ ่าน 70 %
เกณฑผ์ า่ น 60 %
การวดั ผลและประเมินผล เกณฑ์ผ่าน 50 %

การวัดผล
(ใช้เครอ่ื งมอื )

1. แบบทดสอบก่อนเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 1
2. แบบสังเกตการณ์ทางานกลุม่ และการนาเสนอผลงาน
กลุม่
3. แบบฝึกหัดหนว่ ยที่ 1
4. ใบงานที่ 1
5. แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 1
6. แบบประเมินคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจริง

งานที่มอบหมาย

คน้ ควา้ เนอื้ หา เรอ่ื ง วิวฒั นาการของเครื่องจกั ร CNC จากส่ือออนไลน์ เพ่มิ เติม

ผลงาน/ช้ินงาน/ความสาเรจ็ ของผู้เรยี น

1. ผลการนาเสนองานกลุ่ม
2. แบบฝกึ หดั หนว่ ยที่ 1
3. ใบงานที่ 1 เรือ่ ง การเลอื กใช้เคร่อื งจกั ร CNC ให้เหมาะสมกับลกั ษณะงานที่ผลติ
4. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หน่วยที่ 1 เรื่อง ววิ ฒั นาการของเครอ่ื งจักร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หนว่ ยท่ี 1 เรื่อง ววิ ฒั นาการของเคร่อื งจกั ร CNC

เอกสารอ้างองิ

1. หนงั สอื เรยี น วชิ า ผลิตชิน้ ส่วนด้วยเครอ่ื งมือกล ซเี อน็ ซี รหสั วิชา 2102-2109
บริษทั ศนู ยห์ นงั สือเมอื งไทย จากดั
2. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์ และส่ือสิง่ พมิ พ์ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั เนอื้ หาบทเรียน

บันทึกหลงั การสอน

1. ผลการใช้แผนการจดั การเรยี นรู้
.......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรยี น/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาทพี่ บ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปัญหา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 หนว่ ยที่ 2

ชือ่ วิชา ผลิตชิน้ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมือกล ซีเอน็ ซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ
ช่ือหนว่ ย โครงสร้างและสว่ นประกอบของเครอื่ งจักร CNC สอนคร้ังที 2 / 18
ชอื่ เรอ่ื ง โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเครือ่ งจักร CNC จานวน 2 คาบ

หัวข้อเร่ือง

1. ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ของเครอ่ื งกลงึ CNC
2. ประเภทของเครื่องกลงึ CNC
3. ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ของเครือ่ งกัด CNC
4. ประเภทของเคร่อื งกัด CNC และเคร่อื งแมชชนี น่ิงเซนเตอร์

สาระสาคัญ/แนวคดิ สาคัญ

เคร่อื งกลึง CNC ที่ใชใ้ นโรงงานอุตสาหกรรมสว่ นใหญ่จะมีลกั ษณะการทางานท่ีแตกต่างกันขึ้นอยู่กับ
การนาไปใช้งาน เช่น เคร่ืองกลึง CNC แบบ Flat Bed และเครื่องกลึง CNC แบบ SlantBed แต่เครื่องกลึง
CNC แบบ Slant Bed จะเปน็ ท่ีนิยมในการใชง้ านมากกวา่ เคร่อื งกลงึ CNC แบบ Flat Bed เพราะเคร่ืองกลึง
CNC แบบ Slant Bed ขณะกลงึ จะไม่สะสมเศษโลหะ

เครอ่ื งกัด CNC แตกต่างกับเครื่องแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่ เครื่อง
แมชชีนนิ่งเซนเตอร์ มีอุปกรณ์เปล่ียน Tool อัตโนมัติ ATC ( Automatic Tool Changer ) ส่วนเคร่ืองกัด
CNC ไมม่ ี

สมรรถนะ

3. แสดงความรู้เกย่ี วกับโครงสรา้ งและสว่ นประกอบของเครอ่ื งจกั ร CNC

จดุ ประสงคก์ ารปฏิบตั ิ

ดา้ นความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกชือ่ และหนา้ ท่ีส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่องกลึง CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
2. บอกประเภทของเคร่ืองกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถูกต้อง
3. บอกชอ่ื และหนา้ ที่ส่วนประกอบตา่ ง ๆ ของเครอ่ื งกัด CNC ไดอ้ ย่างถูกต้อง
4. บอกประเภทของเครอื่ งกัด CNC ได้อย่างถูกต้อง
5. บอกขอ้ แตกต่างระหว่างเคร่อื งกัด CNC และเครือ่ งแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง

ด้านทกั ษะ ( ภาคปฏิบตั งิ าน )
1. นักศึกษาสามารถบอกชอ่ื สว่ นประกอบของเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกต้อง
2. นักศึกษาสามารถบอกชอื่ สว่ นประกอบของเครื่องกัด CNC ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง

ดา้ นคุณธรรม จริยธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

แสดงออกด้านการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝรุ ู้ ความซ่ือสัตย์ สจุ ริต ความมีนา้ ใจ
เอื้อเฟอ้ื แบ่งปัน ความรว่ มมือ มีความรบั ผดิ ชอบ ความมมี ารยาท และความรบั ผิดชอบ

เนื้อหาสาระ

สว่ นประกอบตา่ ง ๆ ของเคร่อื งกลึง CNC
1. แทน่ เคร่อื ง ( Machine Bed )
2. แนวแกนการเคลือ่ นท่ี
3. Tool Turret
4. Spindle
5. อปุ กรณ์สาหรับขับเคลอ่ื น
6. ชุดควบคุม ( Control Unit )
7. ชดุ ยนั ศนู ย์ ( Tail Stock )
8. ชุดประคองช้ินงาน ( Steady Rest )
9. ชดุ ลาเลยี งเศษช้นิ งาน ( Chip Conveyer )
10. สวิทซ์ เปิด –ปิด ฟนั จบั ชนิ้ งาน ( Main Spindle Clamp Foot Switch )
11. ชุดบรรจุและปูอนทอ่ นชนิ้ งาน ( Bar Feeder )

เครอื่ งกลึง CNC ที่ใชใ้ นโรงงานอตุ สาหกรรมส่วนใหญจ่ ะมีลักษณะการทางานที่แตกต่างกันข้ึนอยู่กับ
การนาไปใช้งาน เช่น เคร่ืองกลึง CNC แบบ Flat Bed และเคร่ืองกลึง CNC แบบ SlantBed แต่เคร่ืองกลึง
CNC แบบ Slant Bed จะเป็นที่นิยมในการใช้งานมากกว่าเครอื่ งกลงึ CNC แบบ Flat Bed เพราะเคร่ืองกลึง
CNC แบบ Slant Bed ขณะกลึงจะไมส่ ะสมเศษโลหะ

ประเภทของเครอ่ื งกลึง CNC แบ่งออกได้เป็น 2 ลกั ษณะดังน้ี
1. แบ่งตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปด้วย
1.1 เครอ่ื งกลงึ CNC แนวแกน Spindle อยู่ในแนวนอน ( Horizontal )
1.2 เครื่องกลงึ CNC แนวแกน Spindle อยูใ่ นแนวตั้ง ( Vertical )
2. แบ่งตามตามจานวน Tool Turret และ Spindle ประกอบไปด้วย
2.1 แบบ 1 Tool Turret และแกนการเคลอื่ นท่ี 2 แกน
2.2 แบบ 1 Tool Turret และการเคลอื่ นที่ 3 แกน
2.3 แบบ 2 หรือ 3 แกน มี 2 Spindle
2.4 แบบ 2 Tool Turret อาจมี 1 หรอื 2 Spindle แต่ละ Spindle มีแนวแกน C - Axis

สว่ นประกอบตา่ ง ๆ ของเคร่อื งกดั CNC ประกอบไปดว้ ย
1. แทน่ เคร่อื ง ( Machine Bed )
2. โต๊ะงาน ( Table )
3. Spindle
4. ชดุ ควบคุม ( Control Unit )

5. อุปกรณ์สาหรบั ขับเคลือ่ น
6. อุปกรณเ์ ปลย่ี นTool อัตโนมัติ ATC ( Automatic Tool Changer )
7. ชดุ ลาเลยี งเศษช้นิ งาน ( Chip Conveyer )
8. ชดุ เปลี่ยนโต๊ะชิน้ งาน ( Pallet Changer )
9. ชุดโต๊ะงานหมุน ( CNC Rotary Table )
เครอื่ งกัด CNC แตกต่างกับเคร่ืองแมชชีนนิ่งเซนเตอร์ (CNC Machining Center) ตรงที่ เคร่ือง
แมชชีนนิ่งเซนเตอร์ มีอุปกรณ์เปลี่ยน Tool อัตโนมัติ ATC ( Automatic Tool Changer ) ส่วนเครื่องกัด
CNC ไม่มี
ประเภทของเครื่องกัด CNC แบ่งออกไดเ้ ปน็ 2 ลกั ษณะดังนี้
1. แบ่งตามแนวแกนของ Spindle ประกอบไปดว้ ย

1.1 แบบ Spindle แนวตั้ง ( Vertical Machining Center ) หรือ VMC
1.2 แบบ Spindle แนวนอน ( Horizontal Machining Center ) หรอื HMC
2. แบง่ ประเภทตามจานวนแกนการเคลือ่ นท่ี ประกอบไปดว้ ย
2.1 แบบ 2 แกนครึ่ง ( 2 ½ - Axis )
2.2 แบบ 3 แกน ( 3 - Axis )
2.3 แบบ 3 แกนครึ่ง ( 3½ - Axis )
2.4 แบบ 4 แกน ( 4 - Axis )
2.5 แบบ 5 แกน ( 5 - Axis )
สรปุ

สื่อการเรียนรู้

6. หนงั สือเรียน วิชา ผลิตชนิ้ สว่ นดว้ ยเคร่ืองมือกล ซีเอน็ ซี รหสั วชิ า 2102-2109 บรษิ ัทศนู ย์
หนงั สือเมืองไทย จากัด

7. เวบ็ ไซต์ออนไลน์
8. สือ่ สิ่งพมิ พท์ เ่ี กี่ยวข้องกบั เนอื้ หาบทเรียน
9. สอื่ แผ่นภาพ
10. Power Point โครงสรา้ งและสว่ นประกอบของเคร่อื งจักร CNC

กิจกรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ี่ 2 / 18) เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
10
กจิ กรรม 20
1. ครเู ช็คชอ่ื 10
2. ครูทักทายปราศรยั ทว่ั ไป และอบรมคุณธรรม
จรยิ ธรรม และหลงั จากนั้นทาแบบทดสอบก่อน 120
เรยี น (Pre-test)
3. ขนั้ นาเขา้ สบู่ ทเรยี น ดว้ ยการสนทนา การ 20
ซักถาม 40
60
ดภู าพจากสอ่ื ออนไลน์ , และ เนอื้ หาท่ี
เกย่ี วขอ้ ง 50
20
กับบทเรยี น 10
4. ขน้ั สอน 360
- นักศกึ ษาแบ่งกลุ่มประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม
- ครสู อนบรรยายประกอบส่อื Power Point
เรอ่ื ง

โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเคร่อื งจกั ร
CNC ส่อื แผ่นภาพ และสอ่ื VDO

- ครใู ห้นกั เรยี นทาแบบฝกึ หัดหนว่ ยท่ี 2
- นักเรียนแต่ละกล่มุ ทาใบงานที่ 2
- นกั เรยี นแต่ละกลุ่มอภปิ รายร่วมกนั หน้าชั้น
เรยี น

ในประเดน็ เร่อื ง โครงสร้างและ
ส่วนประกอบของเคร่อื งจักร CNC ไมเ่ กินกลุม่ ละ 3
- 5 นาที

– ครูใหท้ าแบบทดสอบหลงั เรียน หนว่ ยท่ี 2
(Post-

test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน
5. ขน้ั สรปุ ครูและนักเรยี นชว่ ยกันสรปุ เนอื้ หา
บทเรียน และครูเพ่มิ เตมิ ในส่วนทีย่ งั ไมค่ รอบคลมุ
6. ครูมอบหมายงานใหอ้ ่านเนอ้ื หาเพิม่ เตมิ เรือ่ ง
โครงสรา้ งและสว่ นประกอบของเคร่ืองจักร CNC

รวม

การวดั ผลและประเมนิ ผล

การวดั ผล การประเมนิ ผล
(ใชเ้ ครื่องมอื ) (นาผลเทียบกบั เกณฑแ์ ละแปล

1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หนว่ ยที่ 2 ความหมาย)
2. แบบสังเกตการณ์ทางานกล่มุ และการนาเสนอผลงาน ไว้เปรียบเทียบกับคะแนนสอบหลงั เรียน
กลมุ่
3. แบบฝึกหัดหน่วยที่ 2 เกณฑ์ผา่ น 50 %
4. ใบงานท่ี 2
5. แบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หนว่ ยท่ี 2 เกณฑ์ผา่ น 50 %
6. แบบประเมนิ คุณธรรม จริยธรรม ตามสภาพจริง เกณฑผ์ ่าน 70 %
เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑผ์ ่าน 50 %

งานที่มอบหมาย

คน้ คว้า เน้ือหา เรอ่ื ง โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเครอ่ื งจักร CNC จากสอื่ ออนไลน์ เพ่ิมเติม

ผลงาน/ชิ้นงาน/ความสาเร็จของผู้เรียน

1. ผลการนาเสนองานกลมุ่
2. แบบฝกึ หัดหน่วยที่ 2
3. ใบงานท่ี 2 เร่ือง ส่วนประประกอบต่าง ๆ ของเคร่ืองจกั ร CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยท่ี 2 เรอ่ื ง โครงสร้างและสว่ นประกอบของ
เครื่องจักร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หน่วยท่ี 2 เร่ือง โครงสร้างและสว่ นประกอบของ
เครอื่ งจักร CNC

เอกสารอ้างอิง

1. หนงั สอื เรยี น วิชา ผลิตชน้ิ ส่วนดว้ ยเครอ่ื งมือกล ซีเอ็นซี รหสั วชิ า 2102-2109
บรษิ ทั ศนู ย์หนังสอื เมืองไทย จากัด
2. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์ และสอื่ ส่ิงพิมพท์ ่ีเกย่ี วข้องกบั เน้อื หาบทเรยี น

บนั ทกึ หลงั การสอน

1. ผลการใชแ้ ผนการจัดการเรียนรู้
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรียน/ผลการสอนของคร/ู ปัญหาทีพ่ บ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแกป้ ญั หา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี 3 หนว่ ยที่ 3

ชื่อวิชา ผลิตช้ินส่วนด้วยเครอ่ื งมือกล ซเี อ็นซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชอื่ หน่วย หลกั การทางานของเครอ่ื งจกั ร CNC สอนครงั้ ที 2 / 18
ชือ่ เรอื่ ง หลักการทางานของเคร่ืองจักร CNC จานวน 2 คาบ

หวั ข้อเร่อื ง

1. หลกั การทางานของเครอ่ื งจกั ร CNC
2. ระบบควบคมุ ซเี อน็ ซี ( CNC Control System )
3. ระบบการวัดตาแหน่ง ( Measuring System )
4. ระบบโคออดเิ นทและการกาหนดตาแหนง่ ตา่ ง ๆ ของเครื่องจักร CNC
5. สญั ลักษณ์และจดุ ศูนย์ต่าง ๆ บนเครื่องจักร CNC
6. การกาหนดตาแหนง่ แบบสมั บูรณแ์ ละแบบต่อเน่ือง ( Absolute and Incremental System Mode

สาระสาคัญ/แนวคิดสาคัญ

หลกั การทางานของเครื่องจักร CNC มลี ักษณะการทางานคล้าย ๆ กับเครื่องจักร Manual กล่าวคือ
พน้ื ฐานเบอ้ื งต้นในการทางานของเครื่องจักร CNC จะทาการผลิตชนิ้ งานเหมือน ๆ กับเคร่ืองจักรกลทั่ว ๆ ไปแต่
จะมีข้อแตกต่างกันตรงที่เคร่ืองจักร CNC น้ันจะทางานได้โดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์ควบคุมการทางานของ
ข้นั ตอนต่าง ๆ แทนทจี่ ะใชช้ ่างควบคมุ เคร่ืองจักรทางาน

สมรรถนะ

1. แสดงความรู้เกย่ี วกับหลักการทางานของเครอื่ งจักรCNC
2. กาหนดแนวแกนการเคลื่อนท่แี ละกาหนดตาแหน่งของเครือ่ งจักรCNC

จดุ ประสงค์การปฏบิ ตั ิ

ด้านความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกหลักการทางานของเครอื่ งจักร CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
2. อธิบายระบบควบคมุ ซเี อ็นซี ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
3. บอกชนิดของระบบการวัดตาแหนง่ ไดอ้ ย่างถูกต้อง
4. บอกสว่ นประกอบของชดุ ควบคุมซีเอน็ ซี ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
5. บอกหลักการของกฎมือขวาไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
6. บอกแนวแกนการเคลือ่ นท่ขี องเคร่ืองจักร CNC ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
7. อธิบายสญั ลักษณ์และจุดศูนยต์ ่าง ๆ ของเคร่ืองจักร CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
8. กาหนดตาแหนง่ แบบสมั บูรณไ์ ด้อย่างถูกต้อง
9. กาหนดตาแหน่งแบบตอ่ เนื่องไดอ้ ย่างถกู ต้อง

ด้านทกั ษะ ( ภาคปฏิบตั ิงาน )
1. บอกสญั ลกั ษณ์และจดุ ศนู ย์ต่าง ๆ ของเครอื่ งจักร CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
2. เขียนแนวแกนการเคล่อื นท่ขี องเคร่ืองจักร CNC ได้อย่างถูกต้อง
3. กาหนดตาแหนง่ แบบสัมบรู ณต์ ามแบบงานไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
4. กาหนดตาแหนง่ แบบต่อเนอื่ งตามแบบงานไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง

ดา้ นคุณธรรม จรยิ ธรรม / บูรณาการปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกดา้ นการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝุรู้ ความซอ่ื สัตย์ สุจรติ ความมนี ้าใจ

เอือ้ เฟอื้ แบง่ ปัน ความรว่ มมอื มีความรบั ผิดชอบ ความมมี ารยาท และความรบั ผิดชอบ

เนอ้ื หาสาระ

เครื่องจักรCNCมหี ลักการทางานคลา้ ยๆกบั เครื่องจักรManual คือ การผลิตชน้ิ งาน
เหมือนกับเคร่อื งจักรกลท่ัว ๆไป แตจ่ ะมีขอ้ แตกต่างกันตรงที่เครอื่ งจกั รCNCจะทางานไดโ้ ดยใช้ระบบ
คอมพวิ เตอร์ควบคุมการทางานแทนการใช้ช่างควบคมุ เครอื่ งจักรทางาน ส่วนของการควบคุมเครื่องจักร แบง่
ออกไดเ้ ปน็ 2 สว่ นใหญ่ ๆ คอื

1. การควบคุมการเคลอื่ นท่ีไปยังตาแหนง่ ที่ต้องการ ( Movement )
2. การควบคุมความเรว็ ของการเคลอื่ นที่ ( Speed )
ซึ่งเครื่องจักรCNC มีหลกั การทางาน คือ ปูอนโปรแกรมเข้าไปในระบบควบคุมของเคร่ืองโดยผ่าน
แปนู พิมพ์ (Key Board) หรอื เทปแม่เหล็ก ( MagneticTape) เมื่อระบบควบคุมอ่านโปรแกรมที่ปูอนเข้าไป
แล้ว ก็จะนาไปควบคุมใหเ้ คร่ืองจักรกลทางานโดยอาศัยมอเตอร์ปูอน(Feed Motor) เพ่ือให้แท่นเล่ือนเคล่ือนที่
ได้ เช่น เครื่องกลึง CNC หรือเครื่องกัด CNC จากน้ันระบบควบคุมอ่านโปรแกรมแล้วก็จะเปลี่ยนรหัส
โปรแกรมนั้นให้เป็นสัญญาณทางไฟฟูาเพ่ือไปควบคุมให้มอเตอร์ทางานและต้องส่งสัญญาณน้ี เข้าไปใน
ภาคขยายสัญญาณของระบบขับ ( Drive Amplified ) และส่งสัญญาณต่อไปยังมอเตอร์ปูอนแนวแกนที่
ตอ้ งการเคลอื่ นท่ีตามท่ีโปรแกรมกาหนด

ระบบควบคุมซีเอ็นซี ( CNC Control System )
ระบบควบคุมซีเอ็นซี ใช้คอมพิวเตอร์ทาหน้าท่ีในการคานวณและประมวลผลทั้งหมด
ซงึ่ ในปัจจุบนั เครอ่ื งจกั รCNCสมยั ใหม่สว่ นมากใช้ระบบการควบคุมแบบระบบ CNC
ซึ่งข้อแตกต่างระหว่างระบบเอ็นซี และระบบซีเอ็นซี คือ ระบบซีเอ็นซีจะมีคอมพิวเตอร์ในการ
ควบคุม ส่วนระบบเอ็นซีไม่มีและระบบซีเอ็นซีสามารถเรียกข้อมูลและเก็บข้อมูลของตัว NC โปรแกรมกลับมาใช้
ใหม่ได้ ถา้ ขอ้ มลู มกี ารผดิ พลาดกส็ ามารถแกไ้ ด้ ส่วนระบบเอน็ ซีถา้ ขอ้ มลู ผดิ พลาดตอ้ งไปแกไ้ ขทเ่ี ทปกระดาษ
ประเภทของระบบควบคุมแบ่งออกเป็น

1. ระบบควบคุมแบบวงรอบเปดิ
2. ระบบควบคมุ แบบวงรอบปิด
ส่วนประกอบของชุดควบคมุ ซีเอน็ ซี

สามารถแยกออกเป็นส่วนประกอบหลัก ๆ ไดด้ งั น้ี
1. ชุดควบคมุ การสง่ ขอ้ มูลเข้าออก
2. ชดุ ควบคมุ การส่งสัญญาณสู่เครื่องจักร
3. ชดุ คอมพวิ เตอร์

ระบบการการวัดตาแหน่ง
ระบบการวัดตาแหน่งของแท่นเลื่อนในแต่ละแนวแกนหรือส่วนการเคลื่อนที่ของเคร่ืองจักร
CNC สามารถวัดได้ท้ัง 2 ชนดิ คอื

1. การวดั ตาแหน่งโดยตรง
วิธีน้ีจะใช้สเกลวัดยึดติดกับส่วนท่ีเคล่ือนท่ีของเคร่ืองจักร เช่น แท่นเลื่อนหรือโต๊ะงาน ฯลฯ

โดยตรง ซง่ึ สเกลวดั (MeasuringScale) จะยดึ ตดิ กับโตะ๊ งานโดยตรงและอุปกรณ์อ่านค่าวัดจะอ่านค่าจากขีด
สเกลวัด(Measuring Scale Grid)และส่งสัญญาณไปยังระบบควบคุมของเคร่ือง เพื่อคานวณหาระยะทางของ
การเคล่อื นท่ี

2. การวดั ตาแหน่งทางอ้อม
วธิ ีนี้จะใช้ลกั ษณะการวัดผ่านระบบการขับเคล่ือนที่อยใู่ กล้กับสว่ นท่ีเคลื่อนที่มากที่สุด

ซง่ึ อปุ กรณข์ บั เคลอ่ื นท่อี ยู่ใกล้กบั สว่ นทีเ่ คลอ่ื นทม่ี ากท่ีสุด คือบอลล์สกรู(Ball Screw) อุปกรณ์เปล่ียนค่าวัด
(Encoder) จะบนั ทึกการเคลื่อนที่หมุนของแผน่ จานสญั ญาณที่ตดิ ต่ออยกู่ ับบอลล์สกรู (Ball Screw)และส่ง
สัญญาณไปยังระบบควบคุมของเคร่อื ง เพื่อคานวณหาระยะทางของการเคลอ่ื นท่ี

เคร่ืองจักร CNC ใช้แนวแกน X , Y , Z เปน็ หลักโดยทแ่ี กนทั้ง 3 ตัง้ ฉากซึง่ กันและกนั โดยมี
ทิศทางตามกฎมือขาว ซ่ึงมจี ุด O คอื จดุ ศนู ย์ หรอื จุด Origin เปน็ จดุ ตดั ของทัง้ 3 แกน โดยท่ี น้ิวหวั แมม่ ือ
แทนแนวแกน X น้ิวช้ี แทนแนวแกน Y และนิ้วกลาง แทนแนวแกน Z

แนวแกนของเคร่ืองจักร CNC สว่ นใหญ่แนวแกน Z จะเปน็ แนวแกนของ Spindle ซง่ึ ถ้าเป็น เครื่องกลึง
CNC แนวแกน X จะเป็นแนวแกนที่ทาให้ ชุดจับยึด Tool ( Tool Turret ) เคลื่อนที่ตัดขวางกับแนวแกนของ
Spindle และเครื่องกัด CNC แนวแกน Z เป็นแนวแกนการเคล่ือนท่ีข้ึน – ลงของ Spindle แนวแกน X เป็น
แนวแกนที่ทาให้โต๊ะงาน ( Table ) เคลื่อนที่ตัดขวางกับแนวแกนของ Spindle ส่วนแนวแกน Y เป็นแนวแกนท่ีทา
ใหโ้ ตะ๊ งาน ( Table ) น้ันเคลอื่ นทีเ่ ขา้ - ออกในแนวต้งั ฉากกับแนวแกน X และแนวแกน Z

ก่อนท่ีจะใช้เครื่องจักร CNC ควรศึกษาสัญลักษณ์และจุดต่าง ๆ เช่น จุดศูนย์ชิ้นงาน
จุดศูนยอ์ ้างอิง จดุ ศนู ยง์ าน และจดุ ปรบั ตัง้ Tool เพราะเครือ่ งจกั ร CNC นั้นมีบริษัทผู้ผลิตหลากหลายซ่ึงผู้ใช้
จาเปน็ ต้องศึกษาไว้เพื่อปูองกันข้อผิดพลาดและความเสียหายในการปฏิบัติงานกับเคร่ืองจักร CNC และใน
การกาหนดตาแหน่งในงาน CNC นั้นมีทงั้ 2 แบบ คอื

1. การกาหนดตาแหนง่ แบบสมั บูรณ์ ( Absolute )
คอื ตาแหน่งต่าง ๆ นั้นจะอา้ งองิ จากจุดศนู ยเ์ ปน็ หลัก

2. การกาหนดตาแหน่งแบบตอ่ เนื่อง ( Incremental )
คือ การเคล่ือนทจ่ี ากตาแหนง่ ปัจจุบนั ไปยงั ตาแหนง่ ต่อไป โดยมีทศิ ทางตามหลักของกฎมอื

ขวา ตามทิศทาง ( + ) และ ( - )

สรปุ

สอื่ การเรยี นรู้

11. หนังสือเรียน วชิ า ผลิตชนิ้ ส่วนด้วยเครื่องมอื กล ซีเอ็นซี รหัสวชิ า 2102-2109 บริษัทศูนย์
หนงั สือเมอื งไทย จากดั

12. เว็บไซตอ์ อนไลน์
13. สือ่ สิ่งพมิ พท์ เี่ ก่ียวขอ้ งกบั เนอ้ื หาบทเรียน
14. สอ่ื แผน่ ภาพ
15. Power Point หลกั การทางานของเครือ่ งจกั ร CNC

กิจกรรมการเรยี นรู้ (สัปดาห์ที่ 3 / 18)

กจิ กรรม เวลาโดยประมาณ (นาที)
1. ครูเช็คชอ่ื 10
2. ครูทักทายปราศรยั ทัว่ ไป และอบรมคุณธรรม 20
จริยธรรม และหลังจากนน้ั ทาแบบทดสอบกอ่ น 10
เรยี น (Pre-test)
3. ข้ันนาเขา้ สบู่ ทเรียน ดว้ ยการสนทนา การ 120
ซักถาม
20
ดูภาพจากสือ่ ออนไลน์ , และ เน้ือหาท่ี 40
เกย่ี วขอ้ ง 60

กับบทเรยี น 50
4. ข้นั สอน
- นกั ศกึ ษาแบง่ กล่มุ ประมาณ 4- 5 คน ตอ่ กลุ่ม
- ครูสอนบรรยายประกอบสอื่ Power Point
เรือ่ ง

หลักการทางานของเครือ่ งจักร CNC
สื่อแผน่ ภาพ และสอ่ื VDO

- ครใู หน้ ักเรียนทาแบบฝกึ หัดหน่วยที่ 3
- นกั เรยี นแต่ละกลุ่มทาใบงานที่ 3
- นกั เรียนแต่ละกลมุ่ อภิปรายรว่ มกนั หนา้ ชั้น
เรียน

ในประเด็น เรอื่ ง หลกั การทางานของ
เคร่อื งจกั ร CNC ไมเ่ กินกลมุ่ ละ 3 - 5 นาที

– ครใู หท้ าแบบทดสอบหลงั เรียน หนว่ ยท่ี 3

(Post- 20
test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและใหค้ ะแนน 10
360
5. ขน้ั สรปุ ครแู ละนักเรยี นชว่ ยกันสรปุ เนื้อหา
บทเรยี น และครเู พิม่ เติมในส่วนที่ยังไมค่ รอบคลุม
6. ครูมอบหมายงานใหอ้ า่ นเนอื้ หาเพมิ่ เติม เร่อื ง
หลกั การทางานของเครือ่ งจกั ร CNC

รวม

การวัดผลและประเมินผล

การวดั ผล การประเมินผล
(ใชเ้ คร่ืองมอื ) (นาผลเทียบกบั เกณฑ์และแปล

1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 3 ความหมาย)
2. แบบสังเกตการณท์ างานกล่มุ และการนาเสนอผลงาน ไวเ้ ปรยี บเทียบกบั คะแนนสอบหลังเรยี น
กลุ่ม
3. แบบฝึกหัดหน่วยที่ 3 เกณฑผ์ า่ น 50 %
4. ใบงานที่ 3
5. แบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หนว่ ยท่ี 3 เกณฑ์ผา่ น 50 %
6. แบบประเมนิ คุณธรรม จริยธรรม ตามสภาพจริง เกณฑผ์ า่ น 70 %
เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานทม่ี อบหมาย

ค้นคว้า เนอ้ื หา เรอ่ื ง หลกั การทางานของเคร่ืองจักร CNC จากส่ือออนไลน์ เพ่มิ เตมิ

ผลงาน/ช้นิ งาน/ความสาเร็จของผู้เรยี น

1. ผลการนาเสนองานกลุ่ม
2. แบบฝึกหัดหน่วยที่ 3
3. ใบงานที่ 3 เรือ่ ง การกาหนดแนวแกนการเคลอื่ นที่และการกาหนดตาแหน่งของเครอื่ งจกั ร
CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หนว่ ยที่ 3 เรือ่ ง หลกั การทางานของเครือ่ งจักร
CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หนว่ ยที่ 3 เรื่อง หลักการทางานของเคร่ืองจกั ร
CNC

เอกสารอ้างอิง

1. หนงั สอื เรียน วชิ า ผลติ ชน้ิ ส่วนด้วยเคร่อื งมอื กล ซีเอ็นซี รหัสวิชา 2102-2109
บรษิ ทั ศูนยห์ นงั สอื เมอื งไทย จากัด
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และสอ่ื ส่ิงพมิ พท์ ี่เกี่ยวขอ้ งกบั เน้อื หาบทเรยี น

บนั ทึกหลังการสอน

1. ผลการใชแ้ ผนการจดั การเรียนรู้
.......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรยี นของนกั เรยี น/ผลการสอนของครู/ปญั หาทพ่ี บ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปญั หา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 4 หนว่ ยท่ี 4

ช่อื วิชา ผลิตช้นิ สว่ นด้วยเครื่องมือกล ซีเอ็นซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ
ชื่อหนว่ ย เงอ่ื นไขในการตดั เฉอื น ( Cutting Conditions ) สอนครัง้ ที่ 4 -5 / 18
ชอื่ เร่อื ง เงอ่ื นไขในการตัดเฉอื น ( Cutting Conditions ) จานวน 6 คาบ

หวั ขอ้ เร่อื ง

1. เครือ่ งมอื ตัดสาหรับงาน CNC

2. รหัสเม็ดมดี อินเสริ ์ตและดา้ มมดี กลึงสาหรับงาน CNC
3. เงื่อนไขในการตดั เฉือน ( Cutting Conditions ) งานกลึง CNC,งานกัด CNC และงานเจาะ CNC
4. แบบฟอร์มในการปฏิบัติงาน CNC
5. นา้ มันตัด ( Cutting Oil )

สาระสาคัญ/แนวคดิ สาคัญ

หลักการทางานของเครื่องจักรCNCมีลักษณะการทางานคล้าย ๆ กับเคร่ืองจักร Manual กล่าวคือ
พืน้ ฐานเบือ้ งต้นในการทางานของเครื่องจกั รCNC จะทาการผลิตชิ้นงานเหมือน ๆกบั เครอ่ื งจกั รกลทว่ั ๆไปแต่จะ
มีข้อแตกต่างกันตรงที่เครื่องจักร CNC นั้นจะทางานได้โดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์ควบคุมการทางานของ
ขนั้ ตอนต่าง ๆ แทนที่จะใชช้ ่างควบคุมเครือ่ งจักรทางาน

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเกย่ี วกับเง่ือนไขในการตัดเฉอื น

จุดประสงค์การปฏบิ ัติ

ดา้ นความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกเครือ่ งมือตัดสาหรบั งาน CNC ได้อย่างถกู ตอ้ ง
2. อา่ นรหัสสาหรบั เม็ดมีดอนิ เสริ ต์ งานกลงึ CNCไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง
3. อา่ นรหัสสาหรบั ด้ามมดี อินเสริ ์ตงานกลงึ นอก กลงึ ใน ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
4. คานวณหาคา่ ความเรว็ รอบของงานกลึง งานกดั งานเจาะ CNC ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
5. กาหนดเงือ่ นไขในการตัดเฉือน Cutting Conditions ลงใน Operation Sheet ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
6. บอกชนดิ ของนา้ มนั ตัดไดอ้ ย่างถกู ต้อง
7. บอกหนา้ ทีข่ องนา้ มันตัดได้อย่างถูกตอ้ ง

ด้านทกั ษะ ( ภาคปฏิบตั ิงาน )
1. บอกรหสั เม็ดมดี ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. บอกรหสั ดา้ มมีดกลึง

3. เปิดค่าอัตราปูอนจากคู่มอื Coro Key ของบรษิ ัท Sandvik ได้อย่างถูกตอ้ ง
4. เปดิ คา่ ความเรว็ ตดั จากคมู่ อื Coro Key ของบริษทั Sandvik ได้อยา่ งถกู ต้อง
5. เปิดค่าระยะปูอนลกึ จากคู่มอื Coro Key ของบริษทั Sandvik ได้อยา่ งถกู ต้อง
6. เขียนคา่ Cutting Conditions ลงใน Operation Sheet ได้อยา่ งถูกตอ้ ง

ด้านคุณธรรม จรยิ ธรรม / บูรณาการปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
แสดงออกด้านการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝรุ ู้ ความซ่อื สตั ย์ สุจริต ความมนี ้าใจ

เอ้ือเฟอ้ื แบง่ ปัน ความร่วมมอื มคี วามรบั ผดิ ชอบ ความมมี ารยาท และความรับผิดชอบ

เนอ้ื หาสาระ

ในการขนึ้ รูปชน้ิ งานตา่ ง ๆ นั้นผวิ ของชิน้ งานจะมคี ุณภาพดหี รอื ไมด่ ี นั้นผูป้ ฏิบัติงานจะตอ้ งพจิ าณา

เลอื กใช้เครื่องมือตดั ตา่ ง ๆ ให้เหมาะสมกบั งาน เชน่

เคร่ืองมือตดั สาหรบั งานกลึง CNC สว่ นใหญ่จะใช้เม็ดมีดอินเสิรต์

เครื่องมอื ตัดสาหรบั งานกัด CNC เชน่ End Mill , Face Mill , ดอกสวา่ น ฯลฯ

นอกจากเคร่ืองมือตัดแล้วยังมีปัจจัยอื่นอีกหลาย ๆ อย่างที่จะต้องเลือกใช้เงื่อนไขของการตัดเฉือน

( Cutting Conditions ) ซ่ึงผู้ปฏิบัติงานยังต้องเลือกใช้ เช่น ความเร็วรอบในการตัดเฉือน ( S - Spindle Speed ) ,

ค่าอัตราปูอน ( F - Feed Rate ) , ระยะปูอนลึกในการทางาน ( Depth of Cut )ซ่ึงมีความจาเป็นที่จะต้องพิจารณา

ใหเ้ หมาะสมกับวัสดทุ ่ที าการขนึ้ รปู ชน้ิ งาน ไมเ่ ช่นนนั้ จะทาให้ชิน้ งานทีผ่ ลิตออกมานนั้ ไม่มคี ณุ ภาพตามที่ต้องการ

นอกจากเง่ือนไขของการตัดเฉือนแล้วยังมีน้ามันตัด (Cutting Oil ) หน้าท่ีที่สาคัญของน้ามันตัด คือ การช่วย

หลอ่ ลื่นและหล่อเย็นระหว่างเครื่องมือตัดกับชน้ิ งานและเศษโลหะที่ตัดออก

ชนดิ ของนา้ มนั ตดั แบง่ ออกได้ 3 ชนิด

1. นา้ มันตัดชนดิ นา้ มันล้วน ( Neat Cutting Oil )

2. นา้ มันตัดชนดิ ผสมน้า ( Soluble Cutting Oil )

3. น้ามนั ตดั สงั เคราะห์ ( Synthetic Cutting Oil ,Chemical Cutting Oil )

หน้าทขี่ องนา้ มนั ตัด

1. เพ่อื การหล่อเยน็ 2. เพอื่ การหล่อลนื่

3. เพมิ่ อายุการใชง้ านของเคร่อื งจักรและเครอ่ื งมอื ตัด 4. เพื่อปอู งการสนมิ

สรุป

สื่อการเรยี นรู้

16. หนงั สอื เรยี น วชิ า ผลิตชิ้นส่วนด้วยเครอ่ื งมอื กล ซีเอน็ ซี รหสั วิชา 2102-2109 บริษัทศูนย์
หนังสอื เมืองไทย จากดั

17. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์
18. ส่อื ส่งิ พิมพท์ เ่ี กีย่ วข้องกบั เน้ือหาบทเรียน
19. ส่อื แผน่ ภาพ
20. Power Point เงอ่ื นไขในการตดั เฉือน ( Cutting Conditions )

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาห์ที่ 4 - 5 / 18)

กจิ กรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี

1. ครเู ช็คช่อื 20

หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 4 – 5 ครงั้ ละ 10 คะแนน

2. ครูทกั ทายปราศรยั ทว่ั ไป และอบรมคุณธรรม 20

จรยิ ธรรม และหลงั จากน้นั ทาแบบทดสอบก่อน

เรียน (Pre-test)

3. ขัน้ นาเขา้ สบู่ ทเรียน ดว้ ยการสนทนา การ 20

ซักถาม หมายเหตุ สอนครั้งท่ี 4 – 5 ครั้งละ 10 คะแนน

ดภู าพจากสือ่ ออนไลน์ , และ เนอ้ื หาท่ี

เกี่ยวขอ้ ง

กับบทเรยี น

4. ข้ันสอน

- นักศกึ ษาแบง่ กลมุ่ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม

- ครูสอนบรรยายประกอบสือ่ Power Point 320

เรื่อง หมายเหตุ สอนคร้ังที่ 4 – 5 ครงั้ ละ 160 คะแนน

เง่ือนไขในการตดั เฉอื น ( Cutting

Conditions )

สอื่ แผ่นภาพ และส่ือ VDO

- ครใู หน้ กั เรียนทาแบบฝกึ หดั หนว่ ยท่ี 4 40

หมายเหตุ สอนครั้งท่ี 4 – 5 ครง้ั ละ 20 คะแนน

- นกั เรียนแต่ละกลมุ่ ทาใบงานท่ี 4 80

หมายเหตุ สอนคร้งั ที่ 4 – 5 ครั้งละ 40 คะแนน

- นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายรว่ มกนั หน้าชั้น 120

เรียน หมายเหตุ สอนครัง้ ท่ี 4 – 5 ครง้ั ละ 60 คะแนน

ในประเด็น เรือ่ ง เงื่อนไขในการตดั เฉือน

( Cutting Conditions ) ไม่เกนิ กลมุ่ ละ 3 - 5 นาที

– ครใู หท้ าแบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยที่ 4 50

(Post-

test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน

5. ข้ันสรุป ครแู ละนกั เรยี นชว่ ยกนั สรปุ เนื้อหา 40

บทเรียน และครเู พมิ่ เติมในส่วนท่ียังไม่ครอบคลุม หมายเหตุ สอนครัง้ ท่ี 4 – 5 ครั้งละ 20 คะแนน

6. ครมู อบหมายงานให้อา่ นเน้อื หาเพม่ิ เติม เรือ่ ง 10

เงอ่ื นไขในการตดั เฉือน ( Cutting Conditions )

รวม 720

การวดั ผลและประเมินผล

การวัดผล การประเมินผล
(ใชเ้ คร่ืองมือ) (นาผลเทยี บกบั เกณฑแ์ ละแปล

1. แบบทดสอบก่อนเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 4 ความหมาย)
2. แบบสังเกตการณ์ทางานกลุ่ม และการนาเสนอผลงาน ไว้เปรียบเทยี บกบั คะแนนสอบหลงั เรียน
กลุ่ม
3. แบบฝกึ หดั หนว่ ยท่ี 4 เกณฑผ์ า่ น 50 %
4. ใบงานที่ 4
5. แบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หนว่ ยที่ 4 เกณฑผ์ า่ น 50 %
6. แบบประเมนิ คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑผ์ ่าน 70 %
เกณฑ์ผา่ น 60 %
เกณฑผ์ ่าน 50 %

งานที่มอบหมาย

ค้นคว้า เน้ือหา เรื่อง เงอื่ นไขในการตัดเฉอื น ( Cutting Conditions ) จากสื่อออนไลน์ เพิม่ เติม

ผลงาน/ช้นิ งาน/ความสาเร็จของผู้เรียน

1. ผลการนาเสนองานกลมุ่
2. แบบฝกึ หัดหน่วยที่ 4
3. ใบงานที่ 4 เรอื่ ง การกาหนดแนวแกนการเคลอื่ นท่แี ละการกาหนดตาแหน่งของเครือ่ งจกั ร
CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หน่วยที่ 4 เรือ่ ง เง่อื นไขในการตดั เฉอื น (
Cutting Conditions )
5. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หน่วยท่ี 4 เรื่อง เง่ือนไขในการตดั เฉือน (
Cutting Conditions )

เอกสารอา้ งองิ

1. หนังสอื เรียน วชิ า ผลติ ช้ินส่วนด้วยเครอ่ื งมอื กล ซีเอน็ ซี รหสั วชิ า 2102-2109
บริษัทศูนยห์ นงั สือเมืองไทย จากัด
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และสื่อส่ิงพิมพท์ ี่เก่ยี วข้องกบั เน้ือหาบทเรยี น

บนั ทึกหลังการสอน

1. ผลการใช้แผนการจดั การเรยี นรู้
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรียน/ผลการสอนของครู/ปญั หาทีพ่ บ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแกป้ ัญหา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 5 หน่วยท่ี 5

ช่ือวิชา ผลิตช้นิ ส่วนดว้ ยเคร่อื งมือกล ซเี อ็นซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชื่อหนว่ ย การใช้ปุมควบคุมกบั ชุดควบคุม ( Control Unit )และการ
สอนคร้งั ที่ 6 -7 / 18
ปฏบิ ัตงิ านกับเครื่องจักร CNC
ชื่อเร่ือง การใชป้ ุมควบคุมกบั ชุดควบคมุ ( Control Unit ) และการปฏบิ ัติงานกับเคร่ืองจกั ร CNC จานวน 6 คาบ

หัวข้อเรอ่ื ง

5.1 ชุดควบคุมท่ัวไป
5.2 การใชง้ านปมุ ควบคมุ บนชดุ ควบคมุ

สาระสาคัญ/แนวคิดสาคญั

ก่อนลงมอื ปฏบิ ตั ิงานกบั เครอื่ งจักร CNC นักศึกษาควรที่จะศึกษาการทางานของปุมควบคุมต่าง
ๆ บนชุดควบคุม ( Control Unit ) ของเคร่ืองจักร CNC เพราะปุมควบคุมต่าง ๆ นั้นแต่ละเครื่องจะไม่
เหมือนกนั ขึน้ อยกู่ บั ผู้ผลิตของแต่ละบริษัทการออกแบบชุดควบคุม (Control Unit ) นอกจากนี้ถ้าศึกษา
จนเกิดความชานาญ กส็ ามารถปฏิบตั งิ านได้อย่างถกู ต้องและปอู งกนั การเกิดอบุ ัติเหตุจากการใช้เครื่องจักร
CNC ได้เปน็ อย่างดี

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเก่ยี วกับการใช้ปุมควบคมุ กบั ชุดควบคมุ
2. ปฏบิ ตั ิงานโปรแกรมกบั เครื่องจกั ร CNC

จุดประสงคก์ ารปฏิบัติ

ดา้ นความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกลกั ษณะการทางานของปมุ ต่าง ๆ บนชุดควบคุม ไดอ้ ย่างถกู ต้อง
2. เปดิ -ปิดระบบควบคมุ เครอื่ งกลึง CNC ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
3. ปอู นข้อมูล NCโปรแกรมกบั เครอ่ื งกลึง CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง
4. จดั เกบ็ ข้อมูล NCโปรแกรมกับชดุ ควบคมุ ของเครื่องกลึง CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง

ดา้ นทกั ษะ ( ภาคปฏบิ ตั ิงาน )
1. เปิด - ปดิ ระบบควบคมุ กับเครือ่ งกลงึ CNC ไดอ้ ย่างถูกต้อง
2. เขา้ - ออก โปรแกรมกับเครื่องกลึง CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง
3. ปูอนขอ้ มูลกบั เครือ่ งกลงึ CNC ได้อย่างถูกตอ้ ง
4. จดั เก็บขอ้ มูลจากเครอื่ ง ( Drive C ) ลง Handy Drive ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

ด้านคุณธรรม จริยธรรม / บูรณาการปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
แสดงออกดา้ นการตรงต่อเวลา ความสนใจใฝุรู้ ความซือ่ สตั ย์ สจุ รติ ความมนี ้าใจ

เอ้ือเฟ้อื แบ่งปนั ความร่วมมือ มีความรับผดิ ชอบ ความมีมารยาท และความรับผิดชอบ

เน้ือหาสาระ

ส่วนใหญ่จะประกอบไปด้วยจอภาพ (Monitor) , ชุดปูอนตัวอักษรและตัวเลขชุดแก้ไขและ
บนั ทึกขอ้ มลู , ชดุ ควบคมุ ความเรว็ รอบและทิศทางการหมนุ ของ Spindle เป็นต้น

ชุดควบคุม ( Control Unit ) บางรุ่นอาจจะยึดติดกับตัวเคร่ืองจักร CNC หรือไม่ได้ยึดติดกับตัว
เคร่ืองจักร CNC ผู้ท่ีใช้เครื่องจักร CNC ควรท่ีจะศึกษาจากคู่มือของเครื่องจักร CNC จากบริษัทผู้ผลิตหรือผ่านการ
อบรมเกี่ยวกับการใช้เคร่ืองจักร CNCเพื่อให้เกิดความรู้และความชานาญรวมไปถึงทักษะในใช้ปุมควบคุมการทางาน
ตา่ ง ๆ เพอ่ื ปูองกันไมใ่ หเ้ กิดข้อผิดพลาดในขณะปฏิบัติงาน

สรุป

สือ่ การเรยี นรู้

21. หนงั สือเรยี น วิชา ผลิตชน้ิ ส่วนด้วยเครื่องมือกล ซีเอน็ ซี รหัสวชิ า 2102-2109 บริษัทศนู ย์
หนังสือเมอื งไทย จากดั

22. เวบ็ ไซต์ออนไลน์
23. สอ่ื สง่ิ พมิ พ์ที่เกย่ี วข้องกบั เนอ้ื หาบทเรยี น
24. สื่อแผ่นภาพ
25. Power Point การใช้ปุมควบคุมกบั ชุดควบคุม ( Control Unit) และการปฏิบัติงานกับเคร่อื งจักร CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาห์ที่ 6 - 7 / 18) เวลาโดยประมาณ (นาท)ี
20
กิจกรรม
1. ครเู ช็คช่ือ หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 6 – 7 ครั้งละ 10 คะแนน
20
2. ครูทักทายปราศรัยทว่ั ไป และอบรมคุณธรรม
จริยธรรม และหลังจากนัน้ ทาแบบทดสอบกอ่ น 20
เรยี น (Pre-test) หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 6 – 7 คร้ังละ 10 คะแนน
3. ขน้ั นาเขา้ สบู่ ทเรียน ด้วยการสนทนา การ
ซักถาม 320

ดภู าพจากส่ือออนไลน์ , และ เนอื้ หาที่
เก่ียวข้อง

กับบทเรียน
4. ข้นั สอน
- นักศึกษาแบง่ กลุ่มประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม
- ครูสอนบรรยายประกอบสือ่ Power Point

เร่อื ง หมายเหตุ สอนครั้งที่ 6 – 7 คร้ังละ 160 คะแนน

การใชป้ ุมควบคุมกับชุดควบคมุ ( Control Unit)

และการ

ปฏิบัตงิ านกับเคร่ืองจกั ร CNC

ส่ือแผ่นภาพ และสอ่ื VDO

- ครูสาธติ การใชเ้ ครอื่ งจักร CNC เช่น การเปดิ

ปิด เครอื่ งจักร CNC การปูอนข้อมูลโปรแกรม

เอ็นซี การเรยี กข้อมลู จากเคร่อื งจกั ร CNC

- ครใู ห้นกั เรียนทาแบบฝกึ หดั หน่วยที่ 5 40

หมายเหตุ สอนครงั้ ที่ 6 – 7 ครงั้ ละ 20 คะแนน

- นกั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ทาใบงานท่ี 5 โดยการปอู น 80

ข้อมูลกบั เคร่อื งจักร CNC หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 6 – 7 ครั้งละ 40 คะแนน

- นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ อภิปรายร่วมกันหน้าชั้น 120

เรยี น หมายเหตุ สอนครัง้ ท่ี 6 – 7 ครง้ั ละ 60 คะแนน

ในประเด็น เร่ือง การใชป้ ุมควบคมุ กับชุด

ควบคุม ( Control Unit) และการปฏบิ ัติงานกับ

เครอื่ งจักร CNC ไม่เกินกลมุ่ ละ 3 - 5

นาที

– ครูให้ทาแบบทดสอบหลังเรียน หนว่ ยท่ี 4 50

(Post-

test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและใหค้ ะแนน

5. ข้นั สรุป ครูและนักเรยี นช่วยกนั สรุปเนอื้ หา 40

บทเรียน และครูเพมิ่ เติมในส่วนทยี่ ังไม่ครอบคลุม หมายเหตุ สอนครงั้ ที่ 6 – 7 ครั้งละ 20 คะแนน

6. ครมู อบหมายงานให้อา่ นเน้ือหาเพมิ่ เติม เรื่อง 10

การใช้ปมุ ควบคุมกับชุดควบคุม (ControlUnit ) และการ

ปฏบิ ตั ิงานกับเคร่ืองจกั ร CNC

รวม 720

การวดั ผลและประเมนิ ผล การประเมนิ ผล
(นาผลเทยี บกับเกณฑ์และแปล
การวัดผล
(ใชเ้ ครอ่ื งมอื ) ความหมาย)
ไวเ้ ปรียบเทยี บกบั คะแนนสอบหลังเรยี น
1. แบบทดสอบกอ่ นเรยี น (Pre-test) หน่วยท่ี 5
2. แบบสังเกตการณ์ทางานกลมุ่ และการนาเสนอผลงาน เกณฑ์ผา่ น 50 %
กลุม่
3. แบบฝกึ หัดหน่วยที่ 5 เกณฑผ์ ่าน 50 %
4. ใบงานที่ 5 เกณฑผ์ า่ น 70 %
5. แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยที่ 5 เกณฑผ์ ่าน 60 %
6. แบบประเมนิ คุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานท่มี อบหมาย

คน้ ควา้ เนื้อหา เร่อื ง การใช้ปุมควบคุมกับชุดควบคมุ ( ControlUnit ) และการปฏิบตั ิงานกับเครือ่ งจกั ร
CNC จากสอ่ื ออนไลน์ เพมิ่ เตมิ

ผลงาน/ชนิ้ งาน/ความสาเรจ็ ของผเู้ รยี น

1. ผลการนาเสนองานกลมุ่
2. แบบฝึกหัดหนว่ ยท่ี 5
3. ใบงานท่ี 5 เรื่อง การปฏิบัตงิ านกับเครื่องกลงึ CNC
4. คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น (Post-test) หนว่ ยที่ 5 การใชป้ ุมควบคุมกบั ชุดควบคุม ( Control
Unit) และการปฏิบัติงานกับเคร่อื งจักร CNC
5. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 5 การใชป้ ุมควบคุมกับชุดควบคมุ ( Control
Unit) และการปฏิบัตงิ านกับเครอ่ื งจักร CNC

เอกสารอา้ งองิ

1. หนงั สอื เรยี น วชิ า ผลิตชนิ้ สว่ นด้วยเคร่ืองมือกล ซเี อ็นซี รหัสวชิ า 2102-2109
บริษัทศนู ยห์ นังสอื เมอื งไทย จากัด
2. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์ และสอื่ สงิ่ พมิ พ์ที่เกยี่ วข้องกับเนอื้ หาบทเรยี น

บันทึกหลงั การสอน

1. ผลการใช้แผนการจัดการเรียนรู้
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรยี นของนกั เรียน/ผลการสอนของครู/ปญั หาที่พบ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแกป้ ญั หา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 6 หน่วยท่ี 6

ชอ่ื วชิ า ผลิตช้นิ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมอื กล ซเี อน็ ซี เวลาเรยี นรวม 108 คาบ
ชอ่ื หน่วย การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกลึง กับเครอ่ื งกลงึ CNC สอนคร้ังที่ 8 -12 /
18
ชื่อเรอ่ื ง การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกลึง กบั เคร่ืองกลงึ CNC จานวน 6 คาบ

หวั ข้อเร่อื ง

1. โครงสรา้ งของ NC โปรแกรม
2. Address ทใ่ี ช้ในโปรแกรม ( Program Address )
3. ลักษณะของคาสงั่ ต่าง ๆ ท่ีใช้ใน NC โปรแกรม
4. ส่วนประกอบพน้ื ฐานของโครงสรา้ ง NCโปรแกรม
5. การขนึ้ รปู ชิน้ งานสาหรบั งานกลงึ CNC
6. การเขียน NC โปรแกรมสาหรับงานกลงึ

สาระสาคญั /แนวคดิ สาคัญ

NC โปรแกรม ( NC Program ) คือ การเขียนคาสั่ง ( Instruction ) ต่าง ๆ ส่งไปกาหนดให้
เครอ่ื งจักร CNC ทางานตามท่ีเราต้องการ เชน่ ส่ังให้ Tool เคลื่อนที่เป็นเส้นตรงหรือเส้นโค้ง หรือสั่งให้
Spindle หมนุ ,หยุดหมุน , เปิด - ปดิ นา้ หล่อเยน็ ฯลฯ เป็นตน้

NC โปรแกรม ( NC Program ) มีลักษณะเหมือนกับโปรมแกรมของคอมพิวเตอร์ทั่วไป คือ
ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Block ซ่ึงแต่ละ Block ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Word และในแต่ละ Word
ประกอบไปด้วย Address ซงึ่ สว่ นใหญจ่ ะใชต้ วั อักษรภาษาอังกฤษ , ตัวเลข ( Numerical Value ) และ
เครื่องหมาย ( Symbol ) ต่าง ๆ โดยจะถูกจัดเรียงไว้อย่างเป็นรูปแบบ ( Format ) ของคาส่ัง เช่น N10
G01 X40 Z30 F0.4 ใน Block ทีก่ ล่าวมานี้จะมี 4 Word ได้แก่ N10 G01 X40 Z30 F0.4

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเก่ียวกบั การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกลึงกับเครอ่ื งกลงึ CNC
2. เขยี นโปรแกรมNC ตามหลักการและกระบวนการ

จุดประสงค์การปฏบิ ัติ

ด้านความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. อธิบายโครงสร้างของ NC โปรแกรม ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
2. บอกลกั ษณะ Address ท่ีใชใ้ นโปรแกรม ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
3. อธิบายลกั ษณะของคาส่งั G – Code ทใี่ ช้ใน NC โปรแกรม ได้อย่างถกู ตอ้ ง
4. อธิบายลกั ษณะของคาสัง่ M – Code ท่ีใชใ้ น NC โปรแกรม ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
5. บอกส่วนประกอบพืน้ ฐานของโครงสรา้ ง NCโปรแกรม ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

6. บอกลักษณะการข้ึนรปู ช้นิ งานสาหรบั งานกลงึ CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง

ด้านทกั ษะ ( ภาคปฏบิ ตั งิ าน )
1. ปฏบิ ัตงิ านกบั เครอ่ื งกลงึ CNC ได้อย่างถูกต้อง
2. เขยี น NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงปาดหน้าด้วยคาส่งั G-Code, M-Code ไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
3. เขยี น NC โปรแกรมสาหรับงานกลึงปอกด้วยคาส่ัง G-Code, M-Code ไดอ้ ยา่ งถูกต้อง
4. เขยี น NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงเกบ็ ละเอยี ดด้วยคาสัง่ G-Code, M-Code ไดอ้ ยา่ ง
ถกู ต้อง
5. เขยี น NC โปรแกรมสาหรับงานกลึงเรียวด้วยคาส่ัง G-Code, M-Code ได้อย่างถกู ตอ้ ง
6. เขียน NC โปรแกรมสาหรับงานกลงึ โคง้ ด้วยคาสัง่ G-Code, M-Code ได้อยา่ งถูกต้อง
7. เขียน NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงเซาะรอ่ งด้วยคาส่งั G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
8. เขียน NC โปรแกรมสาหรับงานกลงึ เกลียวดว้ ยคาสงั่ G-Code, M-Code ไดอ้ ย่างถูกต้อง

ด้านคุณธรรม จรยิ ธรรม / บรู ณาการปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
แสดงออกด้านการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝรุ ู้ ความซอ่ื สัตย์ สจุ รติ ความมีน้าใจ

เอ้อื เฟอื้ แบง่ ปนั ความรว่ มมือ มีความรับผดิ ชอบ ความมีมารยาท และความรับผิดชอบ

เนอ้ื หาสาระ

1. NC โปรแกรม ( NC Program ) มลี ักษณะเหมือนกบั โปรมแกรมของคอมพิวเตอร์ท่ัวๆ ไป

คือ ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Block ซึ่งแต่ละ Block ประกอบไปด้วยหลาย ๆ Word และแต่ละ

Word ประกอบไปด้วย Address ทีม่ ที งั้ ตัวอักษรภาษาอังกฤษ , ตัวเลข ( Numerical Value ) และ

เครอื่ งหมาย ( Symbol ) ต่าง ๆ โดยถูกจดั เรียงไว้ตามรูปแบบ ( Format )

2. Address ทใี่ ชใ้ น NC โปรแกรม สว่ นใหญ่ทาหนา้ ทีส่ นบั สนุนในการสั่งการของ รหัสคาสั่ง

ต่าง ๆ โดยทวั่ ไปนั้นจะใช้ตัวอักษรภาษาองั กฤษ หรือสัญลักษณ์ ซึ่ง Address จะมีความหมายท่ีแตกต่าง

กันออกไป เช่น Address N คือ Block Number , สัญลักษณ์ / คอื ใส่หน้าบรรทัดที่

ต้องการทางานขา้ มบรรทัด

3. ลักษณะของคาสัง่ ต่าง ๆ ท่ใี ช้ใน NC โปรแกรม

สามารถแบ่งออกเปน็ 3 ชนิด ดงั น้ี

1. คาสั่งสาหรับลาดับขั้นตอนการทางานของโปรแกรม ( Program Technical

Commands )

2. คาสัง่ ทางเรขาคณติ ( Geometrical Commands )

3. คาสงั่ ทางเทคนิค ( Technological Commands )

4. สว่ นประกอบพื้นฐานของโครงสร้าง NCโปรแกรม

โครงสรา้ งของโปรแกรมสามารถแยกได้เป็น 3 สว่ น ประกอบไปดว้ ย

1. ส่วนหัวของโปรแกรม

2. ตวั ของโปรแกรม
3. ส่วนท้ายของโปรแกรม
5. การข้ึนรูปช้ินงานสาหรับงานกลงึ CNC

การขึน้ รปู ชิน้ งาน คอื การที่ Tool ตัดเฉอื นเศษโลหะออกจากช้ินงานเพ่ือให้ได้รูปทรง
ตามแบบทีก่ าหนด โดยทัว่ ไปนั้นงานกลึง CNC มีลกั ษณะการขนึ้ รูปอยู่ 2 แบบ

1. งานกลึงตามเสน้ ขอบงาน ( Contour Part ) ใช้ Tool 1 อัน ในการทางาน
2. งานกลงึ โดยแบ่งตามขัน้ ตอนของการตดั เฉือน ใช้ Tool หลายอนั ในการทางาน
6. การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกลงึ
นักศึกษาก่อนที่จะทาการเขียนโปรแกรม ควรจะศึกษาคู่มือการใช้เฉพาะรุ่น ๆ
เพราะแต่ละบริษัทผู้ผลิตนั้นมีการออกแบบไม่เหมือนกันเพ่ือปูองกันไม่ให้เกิดความเสียหายในการ
ปฏิบัติงาน ซึง่ การเขียนโปรแกรมทใี่ ชม้ ีท้ังแบบ Radius Program และแบบ Diameter Program
สรุป

สอื่ การเรียนรู้

26. หนังสือเรยี น วชิ า ผลิตชิ้นสว่ นด้วยเครือ่ งมือกล ซีเอ็นซี รหสั วชิ า 2102-2109 บรษิ ทั ศนู ย์
หนังสอื เมืองไทย จากัด

27. เว็บไซตอ์ อนไลน์
28. สือ่ ส่ิงพมิ พท์ ่เี กยี่ วข้องกับเนื้อหาบทเรียน
29. ส่อื แผ่นภาพ
30. Power Point การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกลึง กบั เครื่องกลึง CNC

กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ี่ 8 - 12 / 18)

กจิ กรรม เวลาโดยประมาณ (นาที)

1. ครูเช็คช่อื 50

หมายเหตุ สอนครัง้ ที่ 8 – 12 คร้งั ละ 10 นาที

2. ครูทักทายปราศรยั ทั่วไป และอบรมคุณธรรม 20

จรยิ ธรรม และหลังจากน้นั ทาแบบทดสอบกอ่ น

เรยี น (Pre-test)

3. ข้ันนาเข้าสบู่ ทเรียน ด้วยการสนทนา การ 50

ซกั ถาม หมายเหตุ สอนครั้งท่ี 8 – 12 ครัง้ ละ 10 นาที

ดภู าพจากส่อื ออนไลน์ , และ เนอื้ หาที่

เกี่ยวขอ้ ง

กับบทเรียน

4. ข้ันสอน

- นกั ศึกษาแบง่ กลมุ่ ประมาณ 4- 5 คน ต่อ กลุ่ม

- ครสู อนบรรยายประกอบสื่อ Power Point 800
เรอ่ื ง หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 8 – 12 คร้งั ละ 160 นาที

การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกลงึ กับ 100
เครื่องกลึง CNC ส่ือแผน่ ภาพ และส่อื VDO หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 8 – 12 ครั้งละ 20 นาที

- ครสู าธิตการใช้เคร่อื งจักร CNC เชน่ การปูอน 300
โปรแกรม เอ็นซีลงเคร่ือง เชน่ โปรแกรมกลงึ ปาด หมายเหตุ สอนคร้งั ท่ี 8 – 12 ครัง้ ละ 60 นาที
หน้า โปรแกรมกลึงปอกและกลึงเรยี ว โปรแกรม
กลงึ เซาะร่อง โปรแกรมกลึงเกลียว และเรยี ก 300
โปรแกรมมากลงึ ใหไ้ ด้ขนาดตามแบบทีก่ าหนด หมายเหตุ สอนครั้งท่ี 8 – 12 คร้ังละ 60 นาที

- ครใู หน้ กั เรยี นทาแบบฝกึ หดั หน่วยที่ 6 70

- นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ ทา 100
ใบงานท่ี 6 หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 8 – 12 ครง้ั ละ 20 นาที
ใบงานท่ี 7
ใบงานท่ี 8 10
ใบงานที่ 9
- นกั เรียนแต่ละกลมุ่ อภปิ รายรว่ มกันหนา้ ช้นั 1,800
เรียน
ในประเดน็ เร่ือง การเขยี นโปรแกรม
สาหรับงานกลงึ กับเครอ่ื งกลงึ CNC ไมเ่ กนิ กลุ่มละ
3 - 5 นาที
– ครใู ห้ทาแบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยท่ี 6
(Post-
test) พร้อมเฉลยแบบทดสอบและให้คะแนน
5. ขัน้ สรุป ครแู ละนักเรียนช่วยกันสรุปเนอื้ หา
บทเรียน และครูเพม่ิ เติมในสว่ นท่ียังไมค่ รอบคลุม
6. ครูมอบหมายงานให้อ่านเน้ือหาเพ่มิ เตมิ เรือ่ ง
การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกลงึ กบั เคร่ืองกลงึ
CNC

รวม

การวัดผลและประเมินผล การประเมินผล
(นาผลเทยี บกบั เกณฑแ์ ละแปล
การวัดผล
(ใชเ้ คร่ืองมือ) ความหมาย)
ไว้เปรยี บเทียบกับคะแนนสอบหลงั เรยี น
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หน่วยที่ 6
2. แบบสงั เกตการณท์ างานกลุม่ และการนาเสนอผลงาน เกณฑ์ผ่าน 50 %
กล่มุ
3. แบบฝกึ หดั หนว่ ยท่ี 6 เกณฑ์ผา่ น 50 %
4. ใบงานท่ี 6 เกณฑผ์ ่าน 70 %
5. แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยท่ี 6 เกณฑผ์ ่าน 60 %
6. แบบประเมนิ คุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานท่ีมอบหมาย

ค้นควา้ เน้ือหา เรอื่ ง การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกลึง กบั เคร่ืองกลงึ CNC จากสือ่ ออนไลน์
เพ่มิ เตมิ

ผลงาน/ชิน้ งาน/ความสาเรจ็ ของผู้เรียน

1. ผลการนาเสนองานกลมุ่
2. แบบฝึกหดั หน่วยที่ 6
3. ใบงานที่ 6 เรื่อง การเขยี น NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงปาดหน้าดว้ ยคาส่งั G –Code , M
– code พืน้ ฐานกับเคร่ืองกลึง CNC
4. ใบงานท่ี 7 เรือ่ ง การเขียน NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงปอกและงานกลงึ เกบ็ ละเอยี ด ด้วย
คาสงั่ G –Code , M – code พนื้ ฐานกับเครอ่ื งกลงึ CNC
5. ใบงานที่ 8 เรอ่ื ง การเขียน NC โปรแกรมสาหรบั งานกลงึ เรียวและงานกลงึ โคง้ ด้วยคาสั่ง
G –Code , M – code พืน้ ฐานกบั เคร่ืองกลึง CNC
6. ใบงานท่ี 9 เร่ือง การเขียน NC โปรแกรมสาหรบั งานกลึงเซาะรอ่ งและงานกลงึ เกลยี ว ดว้ ย
คาส่งั G –Code , M – code พ้ืนฐานกบั เคร่ืองกลงึ CNC
7. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี น (Post-test) หนว่ ยท่ี 6 การเขียนโปรแกรมสาหรับงาน
กลงึ กับเคร่อื งกลงึ CNC
8. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยท่ี 6 การเขียนโปรแกรมสาหรับงาน
กลึง กบั เคร่อื งกลงึ CNC

เอกสารอา้ งอิง

1. หนงั สอื เรียน วิชา ผลติ ช้นิ ส่วนดว้ ยเคร่ืองมือกล ซเี อน็ ซี รหสั วิชา 2102-2109
บริษทั ศนู ยห์ นงั สอื เมอื งไทย จากดั
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และส่ือสง่ิ พมิ พท์ ีเ่ กย่ี วขอ้ งกบั เนอื้ หาบทเรยี น

บันทึกหลังการสอน

1. ผลการใชแ้ ผนการจดั การเรยี นรู้
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนักเรียน/ผลการสอนของครู/ปญั หาท่ีพบ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปญั หา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี 7 หนว่ ยท่ี 7

ชื่อวิชา ผลิตชิ้นส่วนดว้ ยเคร่อื งมือกล ซีเอน็ ซี เวลาเรียนรวม 108 คาบ
ช่อื หนว่ ย การเขียนโปรแกรมสาหรับงานกดั กบั เคร่ืองกัด CNC สอนครงั้ ที่ 13 -17 / 18
ช่อื เรอ่ื ง การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกัด กบั เครอ่ื งกดั CNC จานวน 6 คาบ

หวั ขอ้ เรอ่ื ง

1. G – Code และ M – Code พื้นฐาน สาหรบั งานกัด CNC
2. การขึน้ รูปช้นิ งานสาหรบั งานกัด CNC
3. การเขยี น NC โปรแกรมสาหรับงานกัด CNC

สาระสาคัญ/แนวคิดสาคญั

การขนึ้ รูปช้นิ งานกัด คอื การที่ Tool หรอื เครื่องมือตดั ทาการตดั เฉอื นเศษโลหะออกจาก
ชน้ิ งานเพ่ือใหไ้ ด้รปู ทรงตามแบบงานท่ีกาหนด โดยทว่ั ไปงานกัด CNC มีลกั ษณะการขึ้นรปู อยู่
หลายลกั ษณะควรท่ีจะดลู กั ษณะทจี่ ะทาการผลติ เพื่อจะช่วยลดเวลาในการทางานนอกจากการเขยี น NC
โปรแกรมด้วยมือแลว้ ยังสามารถใช้ Software เพราะในการเขียน NCโปรแกรม Software CAD / CAM
จะทางานไดร้ วดเรว็ และลดเวลากวา่ ทจ่ี ะมาเขยี น NCโปรแกรม

สมรรถนะ

1. แสดงความรูเกี่ยวกบั การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกัดกบั เคร่อื งกัดCNC
2. เขยี นโปรแกรมNC ตามหลักการและกระบวนการ

จุดประสงค์การปฏิบัติ

ด้านความรู้ ( ภาคทฤษฎี )
1. บอกความหมาย G – Code สาหรบั งานกดั CNC ได้อยา่ งถกู ต้อง
2. บอกความหมาย M – Code สาหรบั งานกัด CNC ไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
3. บอกลกั ษณะการข้ึนรูปชิน้ งานสาหรับงานกัด CNC ได้อยา่ งถูกตอ้ ง

ดา้ นทกั ษะ ( ภาคปฏิบตั ิงาน )
4. ปฏบิ ัตงิ านกับเครอ่ื งกดั CNC ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง
5. เขยี น NCโปรแกรมสาหรับงานกดั ตามเสน้ ขอบรูป ( Contour ) แบบเส้นตรง
( Liner Interpolation ) ได้อย่างถูกต้อง
6. เขียน NCโปรแกรมสาหรบั งานกดั ตามเส้นขอบรปู ( Contour ) แบบเสน้ โคง้ (Circular

Interpolation) ได้อย่างถกู ต้อง
7. เขยี น NCโปรแกรมสาหรบั งานกัดแบบ Pocket แบบกดั เกาะได้อยา่ งถูกต้อง
8. เขียน NCโปรแกรมสาหรับงานกดั แบบ Pocket แบบกัดเบ้า ได้อย่างถูกต้อง
9. เขียน NCโปรแกรมสาหรับงานเจาะรู ได้อยา่ งถูกต้อง

ดา้ นคุณธรรม จริยธรรม / บรู ณาการปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
แสดงออกดา้ นการตรงตอ่ เวลา ความสนใจใฝรุ ู้ ความซื่อสัตย์ สจุ ริต ความมีน้าใจ

เออื้ เฟื้อแบง่ ปัน ความรว่ มมอื มีความรบั ผิดชอบ ความมีมารยาท และความรบั ผิดชอบ

เน้ือหาสาระ

1. G – Code และ M – Code พ้ืนฐาน สาหรบั งานกัด CNC
ควรศึกษาในการใช้งานของคาส่ังต่าง ๆ เพราะเคร่ืองกัด CNC แต่ละรุ่นจะมีการทางานท่ี
เหมือนกันใน G – Code และ M – Code พื้นฐาน แต่เคร่ืองกัด CNC ใช้ G – Code และ M – Code
เฉพาะเทา่ น้นั และปูองการความผิดพลาดในการเขยี น NC โปรแกรม
2. การข้นึ รูปช้ินงานสาหรบั งานกัด CNC
การขนึ้ รปู ชนิ้ งานกดั คอื การที่ Tool หรอื เคร่อื งมอื ตดั ทาการตดั เฉอื นเศษโลหะออกจาก
ช้นิ งานเพ่ือใหไ้ ดร้ ูปทรงตามแบบงานท่ีกาหนด โดยทั่วไปงานกดั CNC มีลักษณะการขึ้นรูป อยู่
หลายลักษณะควรทีจ่ ะดูลักษณะทจ่ี ะทาการผลิต เพ่ือจะชว่ ยลดเวลาในการทางานนอกจากการเขียน NC
โปรแกรมด้วยมือแล้วยงั สามารถใช้ Software เพราะในการเขียน NCโปรแกรม Software CAD / CAM
จะทางานไดร้ วดเร็วและลดเวลากวา่ ทจ่ี ะมาเขยี น NCโปรแกรม

3. การเขยี น NC โปรแกรมสาหรับงานกดั CNC
ผู้ปฏบิ ัตงิ านกอ่ นท่จี ะทาการเขยี น NC โปรแกรม ควรจะศกึ ษาคมู่ ือการใช้เฉพาะร่นุ ๆเพราะ
แต่ละบรษิ ัทผู้ผลิตนน้ั มีการออกแบบไม่เหมือนกนั เพื่อปูองกนั ไมใ่ ห้เกิดความเสียหายในการเขียน NC
โปรแกรม สาหรบั NC โปรแกรม ของงานกดั เช่น

3.1 NCโปรแกรมสาหรับงานกัดตามเส้นขอบรูป ( Contour ) แบบเส้นตรง
( Liner Interpolation )

3.2 NCโปรแกรมสาหรับงานกัดตามเส้นขอบรูป ( Contour ) แบบเสน้ โคง้ (Circular
Interpolation)

3.3 NCโปรแกรมสาหรับงานกัดแบบ Pocket
3.4 NCโปรแกรมสาหรบั งานเจาะรบู นเครื่องกัด CNC
สรุป

สอื่ การเรยี นรู้

31. หนังสือเรียน วิชา ผลิตชน้ิ สว่ นดว้ ยเคร่อื งมือกล ซีเอ็นซี รหสั วิชา 2102-2109 บริษทั ศนู ย์
หนังสือเมืองไทย จากดั

32. เวบ็ ไซตอ์ อนไลน์
33. สื่อสงิ่ พมิ พ์ทเ่ี ก่ยี วข้องกับเนื้อหาบทเรียน
34. ส่ือแผน่ ภาพ

35.Power Point การเขียนโปรแกรมสาหรับงานกัด กบั เคร่อื งกดั CNC

36.กิจกรรมการเรยี นรู้ (สปั ดาหท์ ี่ 13 - 17 / 18)

กิจกรรม เวลาโดยประมาณ (นาท)ี

1. ครเู ช็คช่อื 50

หมายเหตุ สอนครง้ั ท่ี 13 – 17 ครั้งละ 10 นาที

2. ครูทกั ทายปราศรยั ท่วั ไป และอบรมคุณธรรม 20

จรยิ ธรรม และหลงั จากนั้นทาแบบทดสอบกอ่ น

เรียน (Pre-test)

3. ขั้นนาเขา้ สู่บทเรยี น ด้วยการสนทนา การ 50

ซกั ถาม หมายเหตุ สอนครั้งที่ 13 – 17 ครง้ั ละ 10 นาที

ดภู าพจากสือ่ ออนไลน์ , และ เน้ือหาท่ี

เกย่ี วขอ้ ง

กับบทเรียน

4. ขน้ั สอน

- นกั ศกึ ษาแบง่ กลมุ่ ประมาณ 4- 5 คน ตอ่ กลุ่ม

- ครสู อนบรรยายประกอบสอ่ื Power Point 800

เร่อื ง หมายเหตุ สอนคร้งั ท่ี 13 – 17 ครั้งละ 160 นาที

การเขยี นโปรแกรมสาหรับงานกัด กับเครอื่ งกดั

CNC ส่ือแผน่ ภาพ และสอื่ VDO

- ครูสาธิตการใช้เครอ่ื งกัด CNC เชน่ การปอู น

โปรแกรม เอน็ ซีลงเครื่อง เชน่ โปรแกรมกัดตามเส้น

ขอบงาน โปรแกรมกัดเบ้า โปรแกรมกดั เกาะ

โปรแกรมงานเจาะรู และเรียกโปรแกรมมากัดกับ

เคร่อื งกดั CNCให้ได้ขนาดตามแบบ

- ครใู หน้ กั เรยี นทาแบบฝึกหดั หน่วยที่ 7 100

หมายเหตุ สอนคร้ังที่ 13 – 17 ครั้งละ 20 นาที

- นักเรียนแต่ละกลุ่มทา 300

ใบงานท่ี 10 ใบงานท่ี 11 หมายเหตุ สอนครง้ั ที่ 13 – 17 ครง้ั ละ 60 นาที

ใบงานที่ 12 ใบงานที่ 13 ใบงาน

ที่ 14

- นกั เรยี นแต่ละกลุ่มอภปิ รายรว่ มกนั หนา้ ช้ัน 300

เรียน หมายเหตุ สอนครั้งท่ี 13 – 17 คร้ังละ 60 นาที

ในประเด็น เรอื่ ง การเขียนโปรแกรมสาหรบั

งานกดั กับเครอ่ื งกัด CNC ไม่เกนิ กลมุ่ ละ 3 - 5

นาที

– ครใู หท้ าแบบทดสอบหลงั เรยี น หน่วยท่ี 7 70

(Post- 100
test) พรอ้ มเฉลยแบบทดสอบและใหค้ ะแนน หมายเหตุ สอนครงั้ ท่ี 13 – 17 ครัง้ ละ 20 นาที

5. ขัน้ สรปุ ครูและนักเรยี นชว่ ยกันสรุปเน้อื หา 10
บทเรียน และครูเพม่ิ เตมิ ในส่วนท่ียังไม่ครอบคลุม
6. ครมู อบหมายงานให้อ่านเนื้อหาเพิ่มเตมิ เรอ่ื ง 1,800
การเขียนโปรแกรมสาหรับงานกัดกับเคร่อื งกัด CNC

รวม

การวัดผลและประเมินผล การประเมนิ ผล
(นาผลเทยี บกับเกณฑ์และแปล
การวดั ผล
(ใช้เคร่อื งมอื ) ความหมาย)
ไว้เปรียบเทียบกบั คะแนนสอบหลังเรียน
1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre-test) หนว่ ยที่ 7
2. แบบสังเกตการณท์ างานกลุ่ม และการนาเสนอผลงาน เกณฑผ์ า่ น 50 %
กล่มุ
3. แบบฝกึ หัดหน่วยท่ี 7 เกณฑ์ผ่าน 50 %
4. ใบงานที่ 7 เกณฑ์ผา่ น 70 %
5. แบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หนว่ ยที่ 7 เกณฑ์ผา่ น 60 %
6. แบบประเมินคุณธรรม จรยิ ธรรม ตามสภาพจรงิ เกณฑ์ผ่าน 50 %

งานทมี่ อบหมาย

ค้นควา้ เน้อื หา เรือ่ ง การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกัด กับเครื่องกัด CNC จากสื่อออนไลน์
เพมิ่ เติม

ผลงาน/ช้ินงาน/ความสาเรจ็ ของผเู้ รียน

1. ผลการนาเสนองานกลมุ่
2. แบบฝกึ หดั หน่วยที่ 7
3. ใบงานท่ี 10 เรื่อง การเขยี น NCโปรแกรมสาหรับงานกดั ตามเส้นขอบรูป ( Contour ) แบบ
เสน้ ตรง ( Liner Interpolation ) ดว้ ยคาสง่ั G –Code , M – code พ้ืนฐาน กับเคร่อื งกัด CNC
4. ใบงานท่ี 11 เร่อื ง การเขียน NCโปรแกรมสาหรับงานกดั ตามเสน้ ขอบรูป ( Contour ) แบบ
เสน้ โคง้ (Circular Interpolation) ดว้ ยคาสั่ง G –Code , M – code พื้นฐาน กบั เครือ่ งกดั CNC
5. ใบงานท่ี 12 เร่ือง การเขียน NCโปรแกรมสาหรับงานกดั Pocket แบบ กัดเกาะ ดว้ ยคาสัง่ G
–Code , M – code พ้ืนฐาน กบั เคร่ืองกัด CNC

6. ใบงานท่ี 13 เรอื่ ง การเขยี น NCโปรแกรมสาหรับงานกัด Pocket แบบ กดั เบ้าดว้ ยคาส่ัง G –
Code , M – code พื้นฐาน กบั เคร่อื งกัด CNC

7. ใบงานที่ 14 เร่อื ง การเขยี น NCโปรแกรมสาหรบั งานเจาะรู ด้วยคาสัง่ G –Code , M –
code

พื้นฐาน กับเคร่ืองกัด CNC
8. คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน (Post-test) หน่วยที่ 7 การเขยี นโปรแกรมสาหรบั งานกัด
กบั เคร่อื งกดั CNC
9. คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน (Post-test) หน่วยที่ 7 การเขียนโปรแกรมสาหรบั งานกัด
กับเครือ่ งกัด CNC

เอกสารอา้ งอิง

1. หนังสอื เรียน วชิ า ผลติ ชน้ิ สว่ นด้วยเคร่ืองมือกล ซีเอน็ ซี รหสั วิชา 2102-2109
บรษิ ัทศูนย์หนงั สือเมืองไทย จากัด
2. เว็บไซตอ์ อนไลน์ และสือ่ ส่งิ พิมพ์ทเ่ี ก่ียวข้องกับเน้อื หาบทเรียน

บนั ทึกหลงั การสอน

1. ผลการใช้แผนการจัดการเรยี นรู้
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

2. ผลการเรียนของนกั เรยี น/ผลการสอนของครู/ปญั หาทพี่ บ
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................

3. แนวทางการแก้ปญั หา
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................