ทัศนศิ ลป์ของไทย
ในแต่ละยุคสมัย
ทัศนศิ ลป์ของไทยในแต่ละยุคสมัย
ผลงานทัศนศิลป์ในแต่ละยุคสมัย เป็นงานศิลปะที่ถูกสร้างสรรค์ขึ้นในช่วง
ระยะเวลาที่แตกต่างกัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการทางด้านความคิด ความคิด
คติทางศาสนา สังคม การเมือง การปกครอง และอื่นๆ ทั้งนี้ผลงานส่วยใหญ่จะมี
ความเจริญแถบบริเวณทางภาคเหนือ ภาคกลาง และภากตะวันออกเฉียงเหนือ
เป็ นผลงานศิลปะที่เกิดจากอิทธิผลของพระพุทธศาสนาและสาสนาพราหมณ์-ฮินดู
เป็นหลัก ผลงานทัศนศิลป์ที่สร้างสรรค์ขึ้นจำแนกได้เป็นจิตรกรรม ประติมากรรม
และสถาปัตยกรรม โดยผลงานแต่ละสมัยอาจมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบให้แตก
ต่างไปจากเดิมจนกลายเป็นรูปแบบเฉพาะของสมัยนั้นๆ ขึ้้นมา
ทัศนศิ ลป์ของไทยในแต่ละยุคสมัย
1.ผลงานทัศน 3.ผลงานทัศน 5.ผลงานทัศน
ศิลป์ สมัยก่อน ศิลป์ สมัย ศิลป์ สมัย
ประวัติศาสตร์ สุโขทัย
รัตนโกสินทร์
2.ผลงานทัศน 4.ผลงานทัศน
ศิลป์ สมัย ศิลป์ สมัย
อยุธยา
ประวัติศาสตร์
ก่อนสุโขทัย
1.ผลงานทัสนศิ ลป์สมัย
ก่อนประวัติศาสตร์
ผลงานทัสนศิลป์สมัยก่อนประวัติศาสตร์
สมัยก่อนประวัติศาสตร์เป็นช่วงเวลาที่มนุษย์ยังไม่ได้ใช้ตัวอักษร การ
ดำรงชีวิตแบบง่ายๆ อาศัยอยู่ตามถ้ำ เพิงผา ล่าสัต์ และเก็บพืชผัก ผลไม้เป็น
อาหาร เครื่องมือที่มนุษย์สมัยนี้สร้างสรรค์ขึ้นมา ก็คือ เครื่องมือต่างๆ ที่ทำด้วย
หิน กระดูกสัตว์ ผลงานทัศนศิลป์ที่จัดทำขึ้น มุ่งประโยชน์ใช้ส้อยในชีวิตเป็น
หลัก แต่ก็มีบางส่วนที่ทำขึ้นเพื่อใช้ประดับตกแต่งร่างกายให้สวยงามด้วย ผล
งานทัศนศิลป์สมัยก่อนประวัติศาสตร์แบ่งออกเป็น 2 ยุค ได้แก่
ยุคหิน ยุค
โลหะ
ยุคหิน
อยูในช่วงระหว่าง 2.5 ล้านปี - 4,000 ปีล่วงมาแล้ว มนุษย์ในยุคหินจะ
อาศัยเครื่องมือหินในการล่าสัตว์เพื่อดำรงชีพ เคริ่องมือหินในช่วงเริ่มแรกจะเป็น
ขวานหินแบบกำปั้นซึ้งทำขึ้นอย่างง่ายๆ ต่อมาก็มีการขัดเกลาด้านเดียวก่อน หลัง
จากนั้นก็ขัดเกลาทั้ง 2 ด้าน จนกระทั้งพัฒนานำไม้มาทำเป็นด้าม เพื่อให้ใช้งาน
สะดวกขึ้น นอกจากขวานหินแล้ว ยังมีการนำกระดูกสัตว์มาทำเป็นอุปกรณ์เครื่อง
ใช้อีกด้วย
ภาชนะเครื่องปั้นดินเผาลายเขียนสี ผลงานที่มีความสำคัญอีกอย่างหนึ่งในยุคหิน ก็คือ
สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ขุดพบเป็น ผลงานทางด้านประติมากรรม การทำเครื่องปั้นดินเผา
จำนวนมากที่บ้านเชียง จังหวัดอุดรธาณี ประเภทหมอ ไห จาน ชาม ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ลวดลายมีความงดงาม เป็นเอกลักษณะ เครื่องปั้นดินเผาเริ่มแรกจะเป็นแบบง่ายๆ ไม่มีลวดลาย มี
ทั้งลายเชือกทาบ ลายขูดขีด ลายเส้นโค้ง บางเห็นก็ทำเป็น
ขาต่อจากก้นหม้อลงมา นอกจากนี้ก็มีการทำเครื่องประดับ
ตกแต่งหิน กระดูก และเปลือกหอย เป็นกำไล ลูกปัด จี้
ฯลฯ ในช่วงยุคหินตอนปลาย มนุษย์รู้จักตั้งบ้านเรือนเป็น
หลักแหล่ง มีการเลี้ยงสัตว์ เพาะปลูก ผู้คนในยุคนั้นได้รู้จัก
สร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ขึ้นมาอีกหลายชนิด ไม่ว่าจะ
เป็นการทำเครื่องจัดสาน การทอผ้า การสร้างอุปกรณ์
เครื่องใช้ที่มีความประณีตและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ยุคโลหะ
อยูในช่วงระหว่าง 4,000 ปี - 1,500 ปีล่วงมาแล้ว ได้มีการเปลี่ยแปลงวัสดุ
จากที่เคยใช้หินก็พัฒนามาเป็นโลหะ ซึ่งโลหะที่นำมาใช้ เริ่มแรกจะใช้สำริด
(ทองแดงผสมดีบุก) ก่อน หลังจากนั้นก็พัฒนามาใช้เหล็ก การที่มนุษย์รู้จักนำ
โลหะมาใช้ ได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในการสร้างชุมชน การสร้าง
บ้านแปลงเมือง การพัฒนาเครื่องมือเครื่องใช้ รวมทั้งการสร้างสรรค์ผลงานทัศน
ศิลป์ อีกด้วย
พัฒนาการที่สำคัญใยุคโลหะอย่างหนึ่ง ก็คือ การรู้จักทำแม่พิมพ์ หรือเบ้า
จากหินสำหรับใช้ลับโลหะ คือ สำริด เหล็กที่หลอมละลาย เพื่อขึ้นเป็นรูปเป็นเครื่อง
มือเครื่องใช้ เครื่องประดับตกแต่งต่างๆ ซึ่งหลักการนี้ก็ยังคงสืบทอดใช้มาอยู่จนถึง
ปัจจุบัน จากหลักฐานที่พบ มีทั้งขวาน มีด ใบหอก เครื่องมือสับตัด กลอง
มโหระทึก สำริด กำไล แหวน ต่างหู และอื่นๆ นอกจากนี้ ยังมีลูกปัดทำจากแก้ว
หินคาร์เนเลียน (Carnelian) นำมาร้อยเป็นสายสร้อย นับเป็นงานประดิษฐ์ทาง
ทัศนศิลป์อีกอย่างที่มีความงดงามมาก นอกจากนี้ ยังทำเครื่องประดับด้วยโลหะ
เช่น กำไลสำริดที่มีลวดลายสวยงาม ขุดพบจากแหล่งโบราณคดีบ้านยางทองใต้
จังหวัดเชียงใหม่ เป็นต้น
ลูกปัดแก้วโมเสครูปใบหน้ าสุริยเทพ ถูก ทางด้านประติมาเครื่องปั้นดินเผา มีการใช้
ค้นพบที่อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ ความรู้ทางด้านทัศนศิลป์ มาสร้างสรรค์
เครื่องปั้นดินเผาให้มีความประณีตและมีความ
เป็ นผลงานในยุคโลหะ สวยงามขึ้นกว่าเดิมโดยนำเอาดินสีแดงมาเขียน
ลวดลายลงบนเครื่องปั้นดินเผาที่มีรูปทรงต่างๆ
ลวดลายที่ออกแบบก็มีอย่างหลากหลายทั้งลายเชือก
ทาบ ลายเรขาคณิต ลายสี่เหลี่ยม ลายวงกลม ลาย
ก้านขด ลายก้นหอย เครื่องปั้นดินเผา ยุคสำริดที่ีอายุ
เก่าแก่และมีความงดงาม ถูกขุดค้นพบที่บ้านเชียง
อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธาณี
ผลงานทัศนศิลป์ในยุคโลหะอีกประเภทหนึ่งที่สำรวจพบ ก็คือ ผลงานด้าน
จิตรกรรม เป็นภาพเขียนสีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ โดยผู้คนสมัยนั้นนำสีแดงมา
เขียนเป็นรูปต่างๆ เช่น คน ฝ่ามือ สัตว์ เครื่องใช้ เรขาคณิต เป็นต้น โดยเขียนไว้
ตามหน้ าผา ผนังถ้ำ ภาพเขียนสีที่สำคัญถูกค้นพบที่ผาแต้ม ผาหมอนน้ อย อำเภอ
โขงเจียม จังหวัดอุบลราชธาณี ถ้ำผีหัวโต อำเภออ่าวลึก จังหวัดกระบี่