แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อน

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลก นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ โรงเรียนโนนกลางวิทยาคม อ าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี องค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ก ค ำน ำ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จัดท าขึ้นเพื่อเป็นสื่อนวัตกรรมประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 เพื่อให้ผู้เรียนใช้ประกอบกิจกรรมการเรียนการสอน และสามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง น าไปใช้ในการเรียนการสอนซ่อมเสริมได้ หรือใช้ในการสอนแทน ได้เป็นอย่างดี เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เป็นนวัตกรรมที่ช่วยลดบทบาทของครูตามแนวทางการปฏิรูป การเรียนรู้ที่ยึดผู้เรียนเป็นส าคัญ เป็นกิจกรรม การเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้ ด้วยตนเอง ท าเป็น คิดเป็น แก้ปัญหาได้ สามารถพัฒนาตนเอง ได้เต็มตามศักยภาพ ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้รับการพัฒนาทั้งด้านความรู้ กระบวนการคิด กระบวนการสืบเสาะ หาความรู้ การแก้ปัญหา ความสามารถในการสื่อสาร การตัดสินใจ การน าความรู้ไปใช้ใน ชีวิตประจ าวัน ตลอดจนส่งเสริมให้ผู้เรียนมีจิตวิทยาศาสตร์คุณธรรมและค่านิยมที่ถูกต้อง เหมาะสม ผู้จัดท าหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์นี้จะท าให้ผู้เรียน มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องโลกและการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลกได้เป็นอย่างดีมีทักษะ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น สามารถใช้เพื่อศึกษาค้นคว้า ด้วยตนเองเป็นสื่อที่มีประสิทธิภาพ สามารถอ านวยประโยชน์ต่อการเรียนการสอนให้บรรลุ วัตถุประสงค์ของหลักสูตรได้ พัชรี คูณทอง

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ข สำรบัญ เรื่อง หน้ำ ค ำน ำ ก สำรบัญ ข ค ำชี้แจงเกี่ยวกับกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ ค แผนภูมิล ำดับขั้นตอนกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ ง ค ำชี้แจงกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ส ำหรับครู จ ค ำชี้แจงกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ส ำหรับนักเรียน ช สาระการเรียนรู้/ผลการเรียนรู้ 1 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1 สาระส าคัญ 2 แบบทดสอบก่อนเรียน 3 บัตรเนื้อหา ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน 6 บัตรกิจกรรมที่ 3.1 เรื่อง การส ารวจหลักฐานสนับสนุนว่าทฤษฎีเคยอยู่ติดกัน 19 บัตรกิจกรรมที่ 3.2 ผังมโนทัศน์ เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนฯ 24 บัตรกิจกรรมที่ 3.3 ถอดบทเรียน เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนฯ 25 แบบฝึกหัด เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน 26 แบบทดสอบหลังเรียน 27 กระดาษค าตอบแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 30 บรรณำนุกรม 31 ภำคผนวก 32 เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 3.1 เรื่อง การส ารวจหลักฐานสนับสนุนว่าทฤษฎีเคยอยู่ติดกัน 33 เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 3.2 ผังมโนทัศน์ เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนฯ 40 เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 3.3 ถอดบทเรียน เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนฯ 41 เฉลยแบบฝึกหัด เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน 42 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 43 ประวัติย่อผู้จัดท ำ 44

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ค ค ำชี้แจงเกี่ยวกับชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง โลกและการ เปลี่ยนแปลงของเปลือกโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อใช้ประกอบการ จัดการเรียนรู้ รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยให้สอดคล้องตาม หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) กระทรวงศึกษาธิการ หลักจิตวิทยาการเรียนรู้ ยึดแนวทางการฝึกที่เหมาะสมกับระดับและวัย เพื่อให้นักเรียนเกิดความกระตือรือร้น มีความสุขในการท ากิจกรรมการเรียนรู้ และเพื่อส่งเสริมเจต คติที่ดี นักเรียนจะได้พัฒนากระบวนการคิด กระบวนการตัดสินใจ กระบวนการแก้ปัญหา และ สามารถน าความรู้ไปใช้ในชีวิตประจ าวันได้ มุ่งเน้นพัฒนาผู้เรียนให้เกิดการเรียนรู้เข้าใจหลักการ ทางวิทยาศาสตร์เกิดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์วิธีส ารวจตรวจสอบข้อมูล การคิด แก้ปัญหา ตลอดจนการเสริมสร้างจิตวิทยาศาสตร์ซึ่งประกอบด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ จ านวน 9 ชุด ดังนี้ ชุดที่ 1 เรื่อง ข้อมูลในการศึกษาและแบ่งชั้นโครงสร้างโลก ชุดที่ 2 เรื่อง การแบ่งชั้นโครงสร้างโลก ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน ชุดที่ 4 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีการแผ่ขยายพื้นสมุทรและหลักฐานสนับสนุน ชุดที่ 5 เรื่อง การแปรสัณฐานของแผ่นธรณี ชุดที่ 6 เรื่อง ธรณีสัณฐานและโครงสร้างทางธรณีที่เกิดจากการเคลื่อนที่ของแผ่น ธรณี ชุดที่ 7 เรื่อง ภูเขาไฟระเบิด ชุดที่ 8 เรื่อง แผ่นดินไหว ชุดที่ 9 เรื่อง สึนามิ 2. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์นี้เป็น ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อน และหลักฐำนสนับสนุน ใช้เวลำ 2 ชั่วโมง 3. ผู้ใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์นี้ควรศึกษาขั้นตอนการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ อย่างละเอียดก่อนใช้ ผู้จัดท าหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ชุดนี้ จะมีประโยชน์ต่อ นักเรียนและผู้สนใจที่จะน าไปใช้สอนและฝึกเด็กในปกครองในการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ให้มีคุณภาพมากยิ่งขึ้นต่อไป

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ง แผนภูมิล ำดับขั้นตอนกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ แผนภูมิล ำดับขั้นตอนกำรเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐำนสนับสนุน อ่านค าชี้แจงและค าแนะน าในการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ตามขั้นตอน ผ่ำนกำรทดสอบ ศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เรื่องต่อไป ประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้จากชุดกิจกรรม ไม่ผ่ำน กำรทดสอบ ศึกษาตัวชี้วัดและจุดประสงค์การเรียนรู้ เสริมพื้นฐำน ผู้มีพื้นฐำนต่ ำ ทดสอบก่อนเรียน ทดสอบหลังเรียน

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ จ ค ำชี้แจงกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ส ำหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่ครูผู้สอนได้ศึกษาต่อไปนี้คือ ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิด ของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐำนสนับสนุน ใช้เวลำในกำรท ำกิจกรรม 2 ชั่วโมง ซึ่งนักเรียนจะ ได้ส ารวจ สังเกตและรวบรวม ข้อมูลมาสรุปเป็นองค์ความรู้ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการ สืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการเผชิญ สถานการณ์และแก้ปัญหา ผ่านทางกระบวนการกลุ่ม เพื่อช่วยให้การด าเนินการจัดกิจกรรมการ เรียนรู้บรรลุจุดประสงค์และมีประสิทธิภาพ ครูผู้สอนควรด าเนินการดังนี้ 1. ครูผู้สอนต้องศึกษาและท าความเข้าใจเกี่ยวกับค าชี้แจงการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ส าหรับครู และแผนการจัดการเรียนรู้ เพื่อที่ครูผู้สอนสามารถน าชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไปใช้ในการ จัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ 2. ครูผู้สอนเตรียมสื่อการเรียนการสอนให้พร้อม 3. ก่อนด าเนินการจัดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ ครูต้องเตรียมชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไว้ บนโต๊ะประจ ากลุ่มให้เรียบร้อยและเพียงพอกับนักเรียนในกลุ่มซึ่งนักเรียนจะได้รับคนละ 1 ชุด ยกเว้นสื่อการสอนที่ต้องใช้ร่วมกัน 4. ครูต้องชี้แจงให้นักเรียนรู้เกี่ยวกับบทบาทของนักเรียนในการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ดังนี้ 4.1 ศึกษาบทบาทของนักเรียนจากการปฏิบัติกิจกรรมให้เข้าใจก่อนการเรียนรู้โดยใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 4.2 ปฏิบัติกิจกรรมตามล าดับขั้นตอน อ่านค าชี้แจงจากใบกิจกรรม เพื่อจะได้ทราบ ว่าจะปฏิบัติกิจกรรมอะไร อย่างไร 4.3 นักเรียนต้องตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมอย่างเต็มความสามารถ ต้องให้ความร่วมมือ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ไม่รบกวนผู้อื่น และไม่ชักชวนเพื่อนให้ออกนอกลู่นอกทาง 4.4 หลังจากปฏิบัติกิจกรรมแล้ว นักเรียนจะต้องจัดเก็บอุปกรณ์ทุกชิ้นให้เรียบร้อย 4.5 เมื่อมีการประเมินผลนักเรียนต้องปฏิบัติตนอย่างตั้งใจและรอบคอบ 5. การด าเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) แบ่งออกเป็น 7 ขั้นตอน ดังนี้ 5.1 ขั้นที่ 1 ขั้นตรวจสอบความรู้เดิม 5.2 ขั้นที่ 2 ขั้นสร้างความสนใจ 5.3 ขั้นที่ 3 ขั้นส ารวจและค้นหา

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ฉ 5.4 ขั้นที่ 4 ขั้นอธิบายและลงข้อสรุป 5.5 ขั้นที่ 5 ขั้นขยายความรู้ 5.6 ขั้นที่ 6 ขั้นประเมิน 5.7 ขั้นที่ 7 ขั้นน าความรู้ไปใช้ 6. ขณะที่นักเรียนทุกกลุ่มปฏิบัติกิจกรรม ครูไม่ควรพูดเสียงดัง หากมีอะไรจะพูดต้องพูด เป็นรายกลุ่มหรือรายบุคคล ต้องไม่รบกวนกิจกรรมของนักเรียนกลุ่มอื่น 7. ครูผู้สอนต้องเดินดูการท างานของนักเรียนแต่ละกลุ่มอย่างใกล้ชิด หากมีนักเรียนคน ใดหรือกลุ่มใดมีปัญหาควรเข้าไปให้ความช่วยเหลือจนปัญหานั้นคลี่คลายลง 8. การสรุปผลที่ได้จากกิจกรรมการเรียนรู้ควรเป็นกิจกรรมร่วมของนักเรียนทุกกลุ่มหรือ ตัวแทนของกลุ่มร่วมกัน ครูควรเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงออกให้มากที่สุด 9. ประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียน เพื่อตรวจสอบผลการเรียนรู้ของนักเรียน

ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ ช ค ำชี้แจงกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้วิทยำศำสตร์ส ำหรับนักเรียน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่นักเรียนได้ศึกษาต่อไปนี้คือ ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิด ของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐำนสนับสนุน ซึ่งนักเรียนจะได้ส ารวจ สังเกต และรวบรวมข้อมูล มาสรุปเป็นองค์ความรู้ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแก้ปัญหา ผ่านทาง กระบวนการกลุ่ม เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด นักเรียนควรปฏิบัติตามค าชี้แจง ดังต่อไปนี้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ชุดที่ 3 เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อน และหลักฐำนสนับสนุน ใช้เวลำในกำรท ำกิจกรรม 2 ชั่วโมง 2. นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน จ านวน 10 ข้อ 3. นักเรียนท ากิจกรรมเป็นรายกลุ่มและศึกษาวิธีด าเนินกิจกรรมให้เข้าใจ 4. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมในชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ 5. นักเรียนท ากิจกรรมในชุดกิจกรรมการเรียนรู้ให้ครบ 6. นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียน จ านวน 10 ข้อ

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 1 สาระ โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1. เข้าใจกระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลก ธรณีพิบัติภัยและผลต่อสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม การศึกษาล าดับชั้นหิน ทรัพยากรธรณีแผนที่และการน าไปใช้ ประโยชน์ ผลการเรียนรู้ 2. อธิบายหลักฐานทางธรณีวิทยาที่สนับสนุนการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายแนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี (K) 2. อธิบายหลักฐานทางธรณีที่สนับสนุนการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี (K) 3. บอกสาเหตุที่ท าให้เปลือกโลกเกิดการเปลี่ยนแปลงและผลกระทบที่เกิดจากการเคลื่อนที่ ของแผ่นเปลือกโลก (K) 4. อธิบายหลักฐานและข้อมูลที่ท าให้นักวิทยาศาสตร์เชื่อเกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี (K) 5. สร้างแบบจ าลองและอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของรอยต่อของแผ่นธรณีภาคของโลก (P) 6. ทดลองและอธิบายสาเหตุที่ท าให้แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนที่ (P) 7. ประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเกี่ยวกับแนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐาน สนับสนุน ในการร่วมกิจกรรมการเรียนการสอนและน าความรู้ไปใช้ในชีวิตประจ าวัน (A) 8. มีความสนใจใฝ่เรียนรู้หรืออยากรู้อยากเห็น ท างานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ ยอมรับ ความคิดเห็นของผู้อื่นได้ (A) สาระการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ / จุดประสงค์การเรียนรู้ / สาระส าคัญ ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 2 สาระส าคัญ เกิดจากการน าทฤษฎีทวีปเลื่อนและทวีปแยกมารวมกันตั้งเป็นทฤษฎีใหม่ขึ้นมาโดย กล่าวไว้ว่าเปลือกโลกทั้งหมดแบ่งออกเป็นแผ่นที่ส าคัญ จ านวน 13 แผ่น โดยแต่ละแผ่นจะมีขอบเขต เฉพาะได้แก่ แผ่นอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ยูเรเซีย แอฟริกา อินเดีย แปซิฟิก แอนตาร์กติก ฟิลิปปินส์ อาหรับ สกอเทีย โกโก้แคริเบียน และนาซก้า แผ่นเปลือกโลกทั้งหมดไม่หยุดนิ่งอยู่กับที่จะ มีการเคลื่อนที่ตลอดเวลา นักวิทยาศาสตร์ศึกษาเกี่ยวกับก าเนิดของทวีปและมหาสมุทร โดย ตั้งสมมติฐานว่าผืนแผ่นดินทั้งหมดเดิมเป็นผืนแผ่นดินเดียวกัน เรียกว่า พันเจีย (Pangea) และ เนื่องจากอุณหภูมิ และความดันที่อยู่ภายใต้โลกสูงมาก ท าให้แมกมาในชั้นฐานธรณีภาคเคลื่อนที่ และส่งผลให้ส่วนที่เป็นเปลือกโลกและเนื้อโลกตอนบนซึ่งเป็นของแข็งเกิดการแตกร้าว และเคลื่อนที่ ตามไปด้วย ธรณีภาคจึงแตกออกเป็นแผ่น ๆ มีทั้งแผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทร และแผ่นธรณีภาค ภาคพื้นทวีป ผืนแผ่นดินที่เป็นทวีปต่าง ๆ ในปัจจุบันอยู่บนแผ่นธรณีภาค ภาคพื้นทวีป แผ่นเปลือกโลกแต่ละแผ่นมีการเคลื่อนที่ในทิศทางที่ต่างกัน ผลจากการเคลื่อนที่ทาให้เกิดสิ่ง ต่าง ๆ บนพื้นผิวโลก ทั้งบนพื้นดินและใต้มหาสมุทร เช่น เทือกเขา ภูเขา เนินเขา ที่ราบสูง หุบเขา แอ่ง ภูเขาไฟ นักธรณีวิทยาได้พยายามอธิบายปรากฏการณ์ต่าง ๆ ทางธรณีวิทยาที่เกิดขึ้นบนโลก โดยใช้หลักฐานข้อมูลทางธรณีภาค ได้แก่ รอยต่อของแผ่นธรณีภาค ตัวอย่างที่สังเกตได้ชัดคือ ขอบของทวีปอเมริกาใต้กับทวีปแอฟริกาที่น่าจะต่อกันได้พอดี นักธรณีวิทยาจึงท าการศึกษาต่อที่ใต้ มหาสมุทรแอตแลนติก พบรอยแยกของแผ่นธรณีภาค และเทือกเขากลางมหาสมุทร นอกจากนี้ยังมี การค้นพบซากดึกด าบรรพ์ชนิดเดียวกันแต่อยู่กันคนละทวีป จากข้อมูลต่าง ๆ เหล่านี้ท าให้นัก ธรณีวิทยาสันนิษฐานว่า โลกมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา แผ่นธรณีภาคแต่ละแผ่นเคลื่อนที่อยู่ ตลอดนับตั้งแต่โลกเริ่มเกิด การเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีภาคมีทั้งแบบแยกจากกัน หรือมุดซ้อนกัน ส่งผลให้เกิดเป็นปรากฏการณ์แผ่นดินไหว และภูเขาไฟระเบิด เป็นต้น

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 3 แบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ค าชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบับนี้ จ านวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน เวลาที่ใช้ 10 นาที 2. จงเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุด แล้วเขียนเครื่องหมาย ลงในกระดาษค าตอบ 1. ในการศึกษาเรื่องใด ๆ อาจมีแนวคิดหรือทฤษฎีในเรื่องนั้น ๆได้มากกว่าหนึ่ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ อะไร ก. เวลาที่ค้นพบ ข. ผู้ท าการค้นคว้า ค. ข้อมูลที่ถูกค้นพบ ง. เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา 2. บุคคลใดที่เป็นผู้เสนอทฤษฎี ทวีปเลื่อน ก. กาลิเล โอ ข. รอเบิร์ต ฮุก ค. ฟรานซิส เบคอน ง. อัลเฟรด เวเกเนอร์ 3. โครงสร้างของโลกตามลักษณะมวลสารแบ่งเป็น 3 ชั้นใหญ่ๆประกอบไปด้วยชั้นใดบ้าง ตามล าดับ ก. ชั้นเปลือกโลก, ชั้นผิวโลก, ชั้นเนื้อโลก ข. ชั้นเปลือกโลก, ชั้นเนื้อโลก, ชั้นแก่นโลก ค. ชั้นเปลือกโลก, แก่นโลกชั้นใน, ชั้นแก่นโลก ง. ชั้นเปลือกโลก, แก่นโลกชั้นนอก, แก่นโลกชั้นใน 4. กระบวนการที่ท าให้เกิดการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีเกิดจากอะไร ก. การถ่ายโอนความร้อนภายในโลก ข. การน าความร้อนของแผ่นธรณี ค. ความหนาแน่นของแผ่นธรณี ง. การหลอมระลายของชิ้นหิน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 4 5. ธรณีภาคแผ่นอินเดียเคลื่อนเข้ามุดชนกับแผ่นธรณีภาคแผ่นยูเรเซียท าให้เกิดสิ่งใด ก. แผ่นดินไหว ข. เทือกเขาแอลป์ ค. เทือกเขาหิมาลัย ง. การน าความร้อนของแผ่นธรณี 6. อุณหภูมิและความดันของแมกมาลดลงเป็นผลท าให้เกิดสิ่งใด ก. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรชนและมุดลงใต้แผ่นธรณีภาคพื้นทวีปท าให้เกิดเหวลึก ข. ธรณีภาคแผ่นหนึ่งมุดซ้อนลงใต้อีกแผ่นหนึ่งท าให้เกิดเทือกเขาส าคัญ ค. เปลือกโลกตอนบนทรุดตัวท าให้เกิดหุบเขาทรุด ง. ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งใด 7. แผ่นธรณีภาค 2 ชนิดได้แก่แผ่นทวีปและแผ่นมหาสมุทรข้อใดกล่าวถูกต้อง ก. เป็นแผ่นธรณีภาคที่เคลื่อนที่ตลอดเวลา ข. เป็นแผ่นธรณีภาคที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ค. เป็นแผ่นธรณีภาคที่ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้ ง. เป็นแผ่นธรณีภาคที่อยู่ใต้มหาสมุทรเท่านั้น 8. ข้อใดถูกต้องที่สุดเกี่ยวกับทวีปเลื่อน ก. เกิดจากทวีป 2 ทวีปเลื่อนตัวเข้าหากัน ข. ทวีปที่เดิมเป็นผืนแผ่นเดียวกันจะเริ่มค่อยๆ มีการแยกตัวออกจากกัน ค. ทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกาเลื่อนเข้าหากันกลายเป็นทวีปขนาดใหญ่ ง. แผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดท าให้ทวีปที่อยู่ติดกันเลื่อนออกจากกัน 9. แผ่นธรณีภาคแผ่นใดแผ่นหนึ่งจะมุดลงใต้อีกแผ่นหนึ่งเกิดล่องลึกก้นสมุทรและแนวภูเขา ไฟใต้ทะเลเกิดจากอะไร ก. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรเคลื่อนที่มุดชนกับแผ่นธรณีภาคภาคพื้นทวีป ง. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรชนกับแผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทร ค. แผ่นธรณีภาคภาคพื้นทวีปชนกับแผ่นธรณีภาคพื้นทวีป ง. ขอบแผ่นธรณีภาคเคลื่อนที่ผ่านกัน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 5 10. ธรณีภาค เกิดจากอะไร ก. เปลือกโลกส่วนที่เป็นแผ่นดิน ข. การหลอมละลายของชั้นหิน ค. เนื้อโลกส่วนบนกับชั้นเปลือกโลกรวมกัน ง. การรวมตัวของโลหะเหล็กและนิเกิลด้วยความร้อนสูง

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 6 บัตรเนื้อหา ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน ในต้นศตวรรษที่ 19 มีนักวิทยาศาสตร์ได้เสนอแนวคิดว่า ในอดีต ณ ช่วงเวลาหนึ่งทวีป ต่าง ๆ ของโลกไม่ได้มีต าแหน่งเหมือนเช่นปัจจุบัน แต่เคยเชื่อมต่อเป็นผืนแผ่นดินเดียวกันมาก่อน นักวิทยาศาสตร์คนหนึ่งที่เสนอแนวคิดข้างต้น คือ อัลเฟรด เวเกเนอร์ (Alfred Wegener) โดยเริ่ม จากการสังเกตรูปร่างทวีปต่าง ๆ บนโลกและพบว่าบางทวีปมีขอบที่ต่อกันได้ ดังรูปที่ 3.1 จึงน าไปสู่ การศึกษาหาหลักฐานและข้อมูลเพื่อสนับสนุนแนวคิดดังกล่าว รูปที่ 3.1 แสดงรอยต่อของทวีปในอดีต ที่มา http://508 star.blogspot.com รูปที่ 3.1 แสดงให้เห็นว่าเมื่อ 200 ล้านปีก่อน ทางตอนใต้ของทวีปอเมริกาใต้ แอฟริกา อินเดีย ออสเตรเลีย เคยอยู่ชิดติดกับทวีปแอนตาร์กติกในบริเวณขั้วใต้ ซึ่งเป็นเขตหนาวเย็น โดยมี หลักฐานเป็นร่องรอยของธารน้ าแข็งในอดีต ในขณะที่ตอนใต้ของทวีปอเมริกาเหนือ ยุโรป และเอเชีย มีหลักฐานบ่งชี้ว่า เคยเป็นเขตร้อนแถบศูนย์สูตรมาก่อน เนื่องจากอุดมสมบูรณ์ด้วยถ่านหินและน้ ามัน ซึ่งเกิดจากการทับถมของพืชในอดีต และหลักฐานจากฟอสซิล

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 7 นักธรณีวิทยาเชื่อว่าเปลือกโลกมีการเคลื่อนที่ ในปี 1908 Frank B. Taylor ได้อธิบาย ปรากฏการณ์ของการที่มหาทวีป 2 แห่ง ซึ่งเคยวางตัวอยู่ใกล้ขั้วโลกเหนือและใต้แตกแยกออกเป็น ทวีปขนาดเล็กกว่าและเคลื่อนที่มาทางเส้นศูนย์สูตร นั่นคือมหาทวีปลอเรเซีย (Laurasia) ซึ่งอยู่ทาง เหนือและมหาทวีปกอนด์วานา (Gondwanaland) ซึ่งอยู่ทางใต้ โดยเป็นการเคลื่อนที่เฉพาะของ เปลือกโลกไซอัล และผลักดันตะกอนท าให้เกิดแนวเทือกเขาทางด้านหน้าที่ทวีปเคลื่อนที่ไปประกอบ กับร่องรอยการแตกแยกของทวีปทางด้านหลัง ส าหรับแรงที่ท าให้เกิดการเคลื่อนที่ของทวีปนั้น อธิบายว่า มาจากแรงดึงดูดของดวงจันทร์ซึ่งเข้ามาอยู่ใกล้ชิดโลกมาก ในยุคครีเทเชียส ต่อมาในปี 1910 Alfred Wegener ได้สร้างแผนที่มหาทวีปใหม่เพียงแห่งเดียว โดยอาศัย รูปร่างแผนที่ของ Snider และตั้งชื่อว่ามหาทวีปพันเจีย ล้อมรอบอยู่ด้วยมหาสมุทรแพนธาลาสซา (Panthalassa) แล้วจึงแตกออกและเคลื่อนที่ไปอยู่ ณ ต าแหน่งที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน ขณะเคลื่อนที่ก็เกิดเทือกเขาด้านหน้า การแตกแยกด้านหลังเหมือนค าอธิบายของ Taylor นอกจากนี้ยังอธิบายว่ารอยชิ้นทวีปที่ขาดหล่นปรากฏเป็นเกาะแก่ง หรือรอยฉีกที่พบเป็นร่องลึกยัง ปรากฏอยู่บนพื้นมหาสมุทร ขณะเดียวกับที่มีการแทรกดันขึ้นมาของเปลือกโลก ที่มีมวลตั้งต้นมาจาก ชั้นเนื้อโลก

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 8 รูปที่ 3.2 ภาพแสดงแผ่นทวีปต่าง ๆ ที่มา : http://www.baanjomyut.com ทุกทวีปในโลกเคยเป็นแผ่นดินเดียวกัน นักธรณีวิทยาพบว่าเปลือกโลกมิได้รวมติดกันเป็นแผ่นเดียวโดยตลอด มีรอยแยกอยู่ทั่วไป ซึ่งรอยแยกเหล่านี้อยู่ลึกลงไปจากผิวโลก เปลือกโลกแบ่งเป็นแผ่นเปลือกโลกขนาดใหญ่ 6 แผ่น และแผ่นเปลือกโลกขนาดเล็กอีกหลายแผ่น รูปที่ 3.3 แผ่นเปลือกโลกแสดงรอยต่อระหว่างแผ่นเปลือกโลก ที่มา http://www.baanjomyut.com

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 9 จากรูปที่ 3.3 แผ่นเปลือกโลก จะเห็นว่าเปลือกโลกประกอบด้วยแผ่นเปลือกโลกขนาดใหญ่ 6 แผ่น ดังนี้ 1. แผ่นยูเรเซีย เป็นแผ่นโลกที่รองรับทวีปเอเซียและทวีปยุโรป และพื้นน้ าบริเวณใกล้เคียง 2. แผ่นอเมริกา แผ่นเปลือกโลกที่รองรับทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปอเมริกาใต้และพื้นน้ า ครึ่งซีกตะวันตกของมหาสมุทรแอนแลนติก 3. แผ่นแปซิฟิก เป็นแผ่นเปลือกโลกที่รองรับมหาสมุทรแปซิฟิก 4. แผ่นออสเตรเลีย เป็นแผ่นเปลือกโลกที่รองรับทวีปออสเตรเลีย ประเทศอินเดีย และพื้น น้ าระหว่างประเทศออสเตรเลียกับประเทศอินเดีย 5. แผ่นแอนตาร์กติกา เป็นแผ่นเปลือกโลกที่รองรับทวีปแอนตาร์กติกา และพื้นน้ าโดยรอบ 6. แผ่นแอฟริกา เป็นแผ่นเปลือกโลกที่รองรับทวีปแอฟริกา และพื้นน้ ารอบๆ ทวีป นอกจากนี้ยังมีแผ่นเปลือกโลกขนาดเล็กอีกด้วย เช่น แผ่นฟิลิปปินส์ ซึ่งรองรับประเทศ ฟิลิปปินส์ เป็นต้น ซึ่งมีทฤษฎีและหลักฐานต่างๆ มากมาย เพื่อพิสูจน์ว่าโลกเคยเป็นแผ่นดินเดียวกัน แล้วแยก ออกจากกันจนเป็นรูปร่างที่เห็นในปัจจุบัน ทฤษฎีการเลื่อนไหลของทวีป เป็นทฤษฎีที่เสนอโดย อัลเฟรด เวเกเนอร์ ชาวเยอรมัน ซึ่งมีใจความว่า เมื่อ 180 ล้านปี ผิวโลกส่วนที่เป็นแผ่นดินซึ่งโผล่พ้นผิวน้ าที่ติดกันเป็นทวีปเดียว เรียก ทวีปใหญ่นี้ว่า แพงเจีย (pangea) ซึ่งแปลว่า all land หรือ แผ่นดินทั้งหมด เมื่อเลาผ่านไปแพงเจีย เริ่มแยกเป็นหลายส่วน แต่ละส่วนขยับเขยื้อนเคลื่อนที่แยกจากกันไปเป็นทวีปต่างๆ ดังปรากฏใน ปัจจุบัน ภาพที่ 3.4 ทวีปเดียวตามแนวคิดของ อัลเฟรด เวเกเนอร์ ที่มา http://www.baanjomyut.com

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 10 หลักฐานที่สนับสนุนทฤษฎีการเลื่อนไหลของทวีปของอัลเฟรด เวเกเนอร์ 1. หลักฐานสภาพรูปร่างของทวีป ส าหรับเวเกเนอร์หลักฐานแรกที่น ามาใช้อธิบายแนวคิดเรื่อง“ ในอดีตทวีปทั้งหมดเคย เป็นแผ่นดินเดียวกันมาก่อน” คือรูปร่างของขอบทวีปต่าง ๆ บนโลกบางทวีปมีขอบที่ต่อกันได้เช่น ทวีปอเมริกาแอฟริกาและยุโรปซึ่งคาดว่าทวีปเคยอยู่ติดกันทั้งนี้จากกิจกรรมจะเห็นว่าการต่อรูปร่าง ของทวีปโดยพิจารณาจากแนวชายฝั่งในปัจจุบันอาจต่อกันได้ไม่สมบูรณ์เนื่องจากการกร่อนและการ สะสมตัวของตะกอนเป็นเวลาหลายร้อยล้านปี แต่หากต่อรูปร่างของทวีปโดยใช้ขอบของลาดทวีป จะพบว่าทวีปต่าง ๆ สามารถเชื่อมต่อกันได้สมบูรณ์มากขึ้นดังรูป 3.5 รูปที่ 3.5 การเชื่อมต่อขอบทวีปต่าง ๆ บนโลก โดยพิจารณาจากขอบของลาดทวีปเป็นเกณฑ์ ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (หน้า 37) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 11 รูปร่างของทวีปต่างๆ สวมกันได้อย่างพอเหมาะโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ทวีปแอฟริกากับทวีป อเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ รูปที่ 3.6 ทวีปเดียวตามแนวคิดของ อัลเฟรด เวเกเนอร์ ที่มา http://www.baanjomyut.com ในปี พ.ศ. 2458 นักอุตุนิยมชาวเยอรมัน ชื่อ ดร.อัลเฟรด เวเกเนอร์ได้ตั้งสมมติฐานว่า แผ่นดินทั้งหมดบนโลกแต่เดิมเป็นแผ่นดินผืนเดียวกันเรียกว่าพันเจียซึ่งเป็นภาษากรีกแปลว่าแผ่นดิน ทั้งหมด พันเจียเป็นมหาทวีปที่คลุมพื้นที่จากขั้วโลกเหนือ-ขั้วโลกใต้ ล้อมรอบด้วยมหาสมุทรพัน ทาลัสซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนเหนือเส้นศูนย์สูตร คือลอเรเซีย และส่วนใต้เส้นศูนย์สูตร คือกอนด์วานา เวเกเนอร์และคณะได้อธิบายสมมติฐานโดยใช้หลักฐาน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 12 รูปที่ 3.7 แสดงขั้นตอนการเลื่อนของแผ่นธรณีภาคจากอดีตถึงปัจจุบัน ที่มา http://khanaporn.exteen.com 1. หลักฐานจากรอยต่อของทวีป 2. หลักฐานจากความคล้ายคลึงกันของกลุ่มหินและแนวภูเขา 3. หลักฐานจากหินที่เกิดจากการสะสมตัวของตะกอนจากธารน้ าแข็ง 4. หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ และหลักฐานข้อมูลทางธรณีวิทยาอื่นๆที่สนับสนุนการเคลื่อนตัวของทวีป 2. หลักฐานสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์ มีการอ้างหลักฐานการพบซากดึกด าบรรพ์ของสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์และชั้นของหิน ชนิดเดียวกันในสองทวีปแถบที่อยู่ด้านเดียวกันหรือใกล้เคียง เวเกเนอร์ได้เสนอแนะให้ลองพิจารณารูปร่างของทวีปต่างๆ บนแผนที่โลก เวเกเนอร์ยัง ได้ศึกษาซากฟอสซิลของพืชและสัตว์ที่มีอยู่ตามแนวชายฝั่ง (Coastline) ทั้งทวีปอเมริกาใต้และ ทวีปแอฟริกา ซึ่งพบว่าบริเวณที่แนวชายฝั่งทวีปทั้งสองต่อตรงกันนั้น ซากฟอสซิลที่พบก็เหมือนกัน ทุกอย่างด้วยซึ่ง หมายความว่าพืชและสัตว์ที่กลายเป็นฟอสซิลนั้นเป็นชนิดเดียวกัน หากทวีปทั้งสอง

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 13 อยู่แยกกันมาอย่างในปัจจุบัน โดยมีมหาสมุทรคั่นระหว่างทวีปเช่นนี้ แล้วพวกพืชและสัตว์ในอดีต เหล่านี้จะเดินทางจากทวีปหนึ่งข้ามมหาสมุทรแอตแลนติกไปสู่อีกทวีปหนึ่งได้อย่างไร ข้อสังเกตนี้ สนับสนุนสมมติฐานของเวเกเนอร์ที่ว่า ทวีปอเมริกาใต้และทวีปแอฟริกาเดิมเป็นผืนดินเดียวกัน รูปที่ 3.8 แสดงหลักฐานรอยต่อของทวีปและหลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ ที่มา : http://khanaporn.exteen.com ทฤษฎีนี้เกิดในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 จากการศึกษาแผนที่โลกของ ฟรานซิส เบคอน (Francis Bacon) โดยคาดเดาว่า ทวีปอเมริกาใต้ และทวีปแอฟริกา หากดันเข้ามาประกอบกัน สามารถเชื่อมต่อกันได้พอดี ต่อมาในปี ค.ศ.1915 อัลเฟรด เวเกเนอร์(Alfred Wegener) ได้น าเสนอเกี่ยวกับทฤษฎี ทวีปเลื่อนว่า เมื่อประมาณ 200 - 300 ล้านปีที่ผ่านมา แผ่นดินทั้งหมดในโลกรวมเป็นผืนเดียวกัน เรียกว่า “แพงเจีย” (Pangea : แปลว่า ผืนแผ่นดินทั้งหมด) ซึ่งประกอบด้วยทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้แอฟริกา ออสเตรเลีย อินเดีย และหมู่เกาะมาดากัสการ์ มากล่าวไว้ โดยกล่าวว่า ในยุค ไตรแอสสิก ทวีปที่เดิมเป็นผืนแผ่นเดียวกันจะเริ่มค่อย ๆ มีการแยกตัวออกจากกัน โดยทวีปอเมริกา

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 14 เหนือและอเมริกาใต้จะค่อย ๆ แยกจากทวีปแอฟริกา และทวีป ยุโรป จึงท าให้ขนาดของมหาสมุทร แอตแลนติกกว้างยิ่งขึ้น เราเรียกการเคลื่อนไหวดังกล่าวว่า “ทวีปเลื่อน” (Continental Drift) ทฤษฎีเลื่อนนี้เป็นที่ยอมรับกันทั่วไปในปี ค.ศ.1960 จากทฤษฎีดังกล่าว กล่าวถึงการที่ทวีป อเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้รวมเป็นแผ่นเดียวกันเรียกว่า “แผ่นอเมริกา” และมักพบว่าส่วน บริเวณที่เป็นขอบของแผ่นทวีป เช่น แผ่นทวีปแปซิฟิก จะพบแนวการเกิดภูเขาไฟและแผ่นดินไหวอยู่ เสมอ เนื่องจากการเคลื่อนที่ของ แผ่นทวีป (plate) อยู่ตลอดเวลา สันนิษฐานว่าการเคลื่อนที่ของหิน หลอมละลายและกระบวนการพาความร้อนภายในโลก เนื่องมาจากความแตกต่างของอุณหภูมิและ ความหนาแน่นท าให้เกิดการหมุนเวียน โดยเมื่อ 200 ล้านปีก่อน ทางตอนใต้ของทวีปอเมริกาใต้ แอฟริกา อินเดีย ออสเตรเลีย เคยอยู่ชิดติดกับทวีปแอนตาร์กติกในบริเวณขั้วใต้ ซึ่งเป็นเขตหนาวเย็น โดยมีหลักฐานเป็นร่องรอย ของธารน้ าแข็งในอดีต ในขณะที่ตอนใต้ของทวีปอเมริกาเหนือ ยุโรป และเอเชีย มีหลักฐานบ่งชี้ว่า เคยเป็นเขตร้อน แถบศูนย์สูตรมาก่อน เนื่องจากอุดมสมบูรณ์ด้วยถ่านหินและน้ ามัน ซึ่งเกิดจากการทับถมของพืช ในอดีต ประกอบกับหลักฐานทางฟอสซิล แสดงให้เห็นว่า เมื่อครั้งก่อนแผ่นดินเหล่านี้เคยอยู่ชิด ติดกัน พืชและสัตว์บางชนิดจึงแพร่ขยายพันธุ์บนดินแดนเหล่านี้ในอดีต แผ่นเทคโทนิกยูเรเชีย และแผ่นเทคโทนิกออสเตรเลียมีรอยเชื่อมกันอยู่ที่บริเวณอินโดนีเซีย ไปจนถึงทะเลอันดามัน (เส้นสีเทา ) ซึ่งเกิดการเลื่อนเบียดกัน ณ บริเวณเส้นวงกลม ใต้ท้องทะเล จึงเกิดเหตุคลื่นยักษ์ แผ่นดินไหวเริ่มที่เกาะสุมาตรา เนื่องแผ่นเทคโทนิก 2 แผ่น คือ แผ่นออสเตรเลีย และยูเรเซียเคลื่อนที่จนท าให้เกิดการเบียดกันและมุดเข้าหากับอีกแผ่นที่บริเวณตะวันตกเฉียงใต้ของ เกาะสุมาตรา ท าให้เกิดคลื่นใต้น้ าขนาดใหญ่เข้าสู่ชายฝั่ง แนวความคิดที่สนับสนุนทฤษฎีทวีปเลื่อน ได้แก่ ทฤษฎีการขยายตัวของพื้นทะเล (Sea Floor Spreading Theory) และยังมีหลักฐานสนับสนุนอื่นๆ อีก เช่น หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ ที่พบบริเวณสองฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก ได้แก่ ฝั่งทวีปอเมริกาใต้ และทวีปแอฟริกาใต้ มีลักษณะ คล้ายกัน นอกจากหลักฐานเรื่องขอบทวีปแล้วเวเกเนอร์ได้พยายามหาค าอธิบายแนวคิดโดยการศึกษา และหาหลักฐานด้วยตนเองร่วมกับข้อมูลจากงานวิจัยของนักวิทยาศาสตร์อื่น ๆ ดังนี้ (1) หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์จากการพบซากดึกด าบรรพ์ของพืชและสัตว์ เช่น กลอสโซพเทรีส (Glossopteris) มีโซซอรัส (Mesosaurus) ไซโนเนทัส (Cynognathus) ลีสโทร ซอรัส (Lystrosaurus) บนทวีปอเมริกาใต้ทวีปแอฟริกาทวีปแอนตาร์กติกาทวีปออสเตรเลียและ ประเทศอินเดียซึ่งในปัจจุบันพื้นที่ต่าง ๆ ดังกล่าวอยู่ห่างกันมากและมีมหาสมุทรคั่นอยู่ดังนั้นโอกาสที่

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 15 พืชและสัตว์ดังกล่าวข้ามถิ่นฐานระหว่างทวีปนั้นเป็นไปได้ยากนักวิทยาศาสตร์จึงน ามาใช้เป็น หลักฐานประกอบว่าในอดีตทวีปดังกล่าวเคยอยู่ติดกันมาก่อนดังรูป 3.9 รูปที่ 3.9 การกระจายตัวของซากดึกด าบรรพ์พืชและสัตว์ชนิดต่าง ๆ ที่ค้นพบในแต่ละทวีป แสดงถึงการเชื่อมต่อของแผ่นดินในอดีต ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (หน้า 38) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ (2) หลักฐานจากกลุ่มหินและแนวเทือกเขา เมื่อพิจารณาหลักฐานทางด้านธรณีวิทยาและ ธรณีกาลนักวิทยาศาสตร์ได้ศึกษาชนิดหินและกลุ่มหินตามแนวเทือกเขาแอปพาเลเชียน (Appalachian mountains) ในท วีป อเม ริ ก าเหนื อแ ล ะแ น วเ ทื อ ก เ ข า ค า เ ลโ ด เนี ย น (Caledonian mountains) ในประเทศนอร์เวย์กรีนแลนด์ไอร์แลนด์และอังกฤษซึ่งอยู่บนสองฝั่ง ของมหาสมุทรแอตแลนติกดังรูป 3.10 (ก) พบว่าแนวเทือกเขาทั้งสองมีกลุ่มหินเดียวกันและมีช่วง อายุเดียวกันประมาณ 200 ล้านปีและเมื่อนขอบของลาดทวีปมาเชื่อมต่อกันพบว่าในอดีตเทือกเขา ทั้งสองวางตัวอยู่เป็นแนวเทือกเขาเดียวกันดังรูป 3.10 (ข) จึงเป็นอีกหลักฐานหนึ่งที่น ามาใช้ สนับสนุนแนวความคิดที่ว่าในอดีตทวีปดังกล่าวเคยอยู่ติดกันมาก่อน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 16 รูปที่ 3.10 หลักฐานจากกลุ่มหินและแนวเทือกเขา (ก) แนวเทือกเขาในทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปยุโรป ในปัจจุบัน (ข) แนวเทือกเขาในทวีปอเมริกาเหนือ และทวีปยุโรป ที่เคยเชื่อมต่อกันในอดีต ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (หน้า 39) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 17 นอกจากนี้นักวิทยาศาสตร์ยังได้ศึกษากลุ่มหินบริเวณทวีปอเมริกาใต้ทวีปแอฟริกาทวีป ออสเตรเลียทวีปแอนตาร์กติกาและประเทศอินเดียพบว่าต่างก็มีกลุ่มหินที่มีช่วงอายุระหว่าง 359- 146 ล้านปี และมีสภาพแวดล้อมการเกิดของหินคล้ายคลึงกัน (3) หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล จากการที่นักวิทยาศาสตร์ได้ ศึกษาสภาพภูมิอากาศบรรพกาลในทวีปออสเตรเลียทวีปแอฟริกาทวีปอเมริกาใต้และประเทศอินเดีย ซึ่งในปัจจุบันอยู่ในเขตร้อนชื้นหรือเขตอบอุ่นพบว่าในบางบริเวณของทวีปเหล่านั้นมีหลักฐานรอย ครูดแสดงการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาลในช่วงอายุ 280 ล้านปี ดังรูป 3.11 (ก) และเมื่อน้ า ขอบทวีปมาต่อกันพร้อมกับพิจารณาทิศทางการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาลจากรอยครูดถูบน หินฐานที่ธารน้ าแข็งเคลื่อนที่ผ่านพบว่าธารน้ าแข็งบรรพกาลมีการเคลื่อนที่กระจายออกจากทวีป แอฟริกาไปสู่บริเวณอื่นซึ่งคล้ายคลึงกับลักษณะการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งในทวีปแอนตาร์กติกา ในปัจจุบันจึงเป็นสมมุติฐานว่าทวีปดังกล่าวเคยอยู่ติดกันใกล้บริเวณขั้วโลกใต้และมีพืดน้ าแข็งปกคลุม ดังรูป 3.11 (ข) รูปที่ 3.11 หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล (ก) บริเวณที่พบหลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (หน้า 40) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 18 รูปที่ 3.11 หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล (ข) ทวีปต่าง ๆ เคยต่อกันบริเวณขั้วโลกใต้ ที่มา : หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (หน้า 41) สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 19 บัตรกิจกรรมที่ 3.1 เรื่อง การส ารวจหลักฐานสนับสนุนว่าทฤษฎีเคยอยู่ติดกันมาก่อน จุดประสงค์กิจกรรม อธิบายและสร้างแบบจ าลองหลักฐานที่สนับสนุนแนวคิดว่าทวีปเคยอยู่ติดกันมาก่อน วัสดุ-อุปกรณ์ 1. หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ (รูป 1) 2. หลักฐานจากกลุ่มหินและแนวเทือกเขา (รูป 2) 3. หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล (รูป 3) 4. โครงร่างแผนที่โลกปัจจุบัน (ภาคผนวก ก) 5. รูปแผ่นทวีปต่าง ๆ (ภาคผนวก ข) 6. กรรไกร 1 อัน 7. ปากกาสี/ดินสอสี 1 ชุด รูป 1 หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 20 รูป 2 หลักฐานจากกลุ่มหินและแนวเทือกเขา รูป 3 หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 21 สถานการณ์ "ถ้านักเรียนต้องการน าเสนอแนวคิดเรื่อง "ในอดีตทวีปทั้งหมดเคยเป็นแผ่นดินเดียวกันมา ก่อน" โดยใช้หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ กลุ่มหินและแนวเทือกเขา และการเคลื่อนที่ของธารน้ า แข็งบรรพกาล ที่พบจากในทวีปต่าง ๆ ทั่วโลก" นักเรียนจะมีวิธีการวิเคราะห์ข้อมูลและ น าเสนอให้ คนทั่วไปยอมรับแนวคิดดังกล่าวได้อย่างไร วิธีการท ากิจกรรม 1. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ เกี่ยวกับสถานการณ์และหลักฐานที่ก าหนดให้ดังต่อไปนี้ - หลักฐานจากซากดึกด าบรรพ์ - หลักฐานความคล้ายกันของกลุ่มหินและแนวเทือกเขา - หลักฐานจากการเคลื่อนที่ของธารน้ าแข็งบรรพกาล 2. สืบค้น และรวบรวมข้อมูลจากหลักฐานต่าง ๆ น าผลที่ได้มาบันทึกลงในตารางที่ ก าหนดให้ 3. วิเคราะห์ข้อมูลจากตารางมาจัดท าแผนที่แสดงการเชื่อมต่อกันของแผ่นทวีป โดยใช้โครง ร่างแผนที่ที่ก าหนดให้ 4. น าเสนอแผนที่ที่แสดงการเชื่อมต่อกันของแผ่นทวีป 5. รวบรวมความคิดเห็นที่ได้จากการน าเสนอและอภิปรายร่วมกันมาปรับปรุงผลงานให้ สมบูรณ์ยิ่งขึ้น ตารางบันทึกข้อมูล หลักฐานที่ใช้สนับสนุน ทวีปประเทศ ยุโรป เอเชีย อินเดีย อเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ ออสเตรเลีย แอฟริกา แอนตาร์กติกา ซากดึกด าบรรพ์ มีโซซอรัส ไซโนเนทัส ลิสโทซอรัส กลอสโซพเทริส แนวเทือกเขา แอปพาเลเชียน คาเลโดเนียน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 22 หลักฐานที่ใช้สนับสนุน ทวีปประเทศ ยุโรป เอเชีย อินเดีย อเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ ออสเตรเลีย แอฟริกา แอนตาร์กติกา ธารน้ าแข็ง บรรพกาล พบ/ไม่พบ สรุปผลการท ากิจกรรม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ค าถามท้ายกิจกรรม 1. จากกิจกรรมมีทวีปใดบ้างที่เคยอยู่ติดกันมาก่อน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. มีหลักฐานใดบ้างที่น ามาใช้สนับสนุนว่าทวีปเคยอยู่ติดกันมาก่อน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 23 3. หลักฐานใดบ้างที่สามารถน ามาใช้ระบุช่วงเวลาที่ทวีปต่าง ๆ เคยอยู่ติดกันมาก่อน และหลักฐานดังกล่าวน ามาใช้อธิบายได้ว่าอย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 24 บัตรกิจกรรมที่ 3.2 แผนผังมโนทัศน์ เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน ค าชี้แจง ให้นักเรียนสรุปความรู้ที่เกี่ยวกับ “แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน” เป็นแผนผังมโนทัศน์ (Concept Mapping) ในกระดาษที่แจกให้แล้วน าเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 25 บัตรกิจกรรมที่ 3.3 ถอดบทเรียน เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน ค าชี้แจง ให้นักเรียนถอดบทเรียนที่เกี่ยวกับ “แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐาน สนับสนุน” ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็น ในกระดาษชาร์ตที่ก าหนดให้แล้วน าเสนอ ผลงาน โดยน าไปติดป้ายนิเทศหน้าชั้นเรียน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 26 แบบฝึกหัด เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน 1. เพราะเหตุใด อัลเฟรด เวเกเนอร์จึงเชื่อว่าทวีปต่าง ๆ ในปัจจุบันเคยติดกันเป็นแผ่นเดียวกันมา ก่อน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2. ลักษณะของทวีปในปัจจุบันเหมือนหรือแตกต่างกับทวีปเมื่อประมาณ 200 ล้านปีก่อนอย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. ลักษณะของทวีปในปัจจุบันเหมือนหรือแตกต่างกับทวีปเมื่อประมาณ 200 ล้านปีก่อนอย่างไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 27 แบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ค าชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบับนี้ จ านวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน เวลาที่ใช้ 10 นาที 2. จงเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุด แล้วเขียนเครื่องหมาย ลงในกระดาษค าตอบ 1. บุคคลใดที่เป็นผู้เสนอทฤษฎี ทวีปเลื่อน ก. กาลิเล โอ ข. รอเบิร์ต ฮุก ค. ฟรานซิส เบคอน ง. อัลเฟรด เวเกเนอร์ 2. โครงสร้างของโลกตามลักษณะมวลสารแบ่งเป็น 3 ชั้นใหญ่ๆประกอบไปด้วยชั้นใดบ้าง ตามล าดับ ก. ชั้นเปลือกโลก, ชั้นผิวโลก, ชั้นเนื้อโลก ข. ชั้นเปลือกโลก, ชั้นเนื้อโลก, ชั้นแก่นโลก ค. ชั้นเปลือกโลก, แก่นโลกชั้นใน, ชั้นแก่นโลก ง. ชั้นเปลือกโลก, แก่นโลกชั้นนอก, แก่นโลกชั้นใน 3. กระบวนการที่ท าให้เกิดการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีเกิดจากอะไร ก. การถ่ายโอนความร้อนภายในโลก ข. การน าความร้อนของแผ่นธรณี ค. ความหนาแน่นของแผ่นธรณี ง. การหลอมระลายของชิ้นหิน 4. ธรณีภาคแผ่นอินเดียเคลื่อนเข้ามุดชนกับแผ่นธรณีภาคแผ่นยูเรเซียท าให้เกิดสิ่งใด ก. แผ่นดินไหว ข. เทือกเขาแอลป์ ค. เทือกเขาหิมาลัย ง. การน าความร้อนของแผ่นธรณี

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 28 5. ธรณีภาค เกิดจากอะไร ก. การหลอมละลายของชั้นหิน ข. เปลือกโลกส่วนที่เป็นแผ่นดิน ค. เนื้อโลกส่วนบนกับชั้นเปลือกโลกรวมกัน ง. การรวมตัวของโลหะเหล็กและนิเกิลด้วยความร้อนสูง 6. ในการศึกษาเรื่องใด ๆ อาจมีแนวคิดหรือทฤษฎีในเรื่องนั้น ๆได้มากกว่าหนึ่ง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับ อะไร ก. เวลาที่ค้นพบ ข. ผู้ท าการค้นคว้า ค. ข้อมูลที่ถูกค้นพบ ง. เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา 7. อุณหภูมิและความดันของแมกมาลดลงเป็นผลท าให้เกิดสิ่งใด ก. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรชนและมุดลงใต้แผ่นธรณีภาคพื้นทวีปท าให้เกิดเหวลึก ข. ธรณีภาคแผ่นหนึ่งมุดซ้อนลงใต้อีกแผ่นหนึ่งท าให้เกิดเทือกเขาส าคัญ ค. เปลือกโลกตอนบนทรุดตัวท าให้เกิดหุบเขาทรุด ง. ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งใด 8. ข้อใดถูกต้องที่สุดเกี่ยวกับทวีปเลื่อน ก. เกิดจากทวีป 2 ทวีปเลื่อนตัวเข้าหากัน ข. ทวีปยุโรปและทวีปแอฟริกาเลื่อนเข้าหากันกลายเป็นทวีปขนาดใหญ่ ค. แผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดท าให้ทวีปที่อยู่ติดกันเลื่อนออกจากกัน ง. ทวีปที่เดิมเป็นผืนแผ่นเดียวกันจะเริ่มค่อยๆ มีการแยกตัวออกจากกัน 9. แผ่นธรณีภาค 2 ชนิดได้แก่แผ่นทวีปและแผ่นมหาสมุทรข้อใดกล่าวถูกต้อง ก. เป็นแผ่นธรณีภาคที่เคลื่อนที่ตลอดเวลา ข. เป็นแผ่นธรณีภาคที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง ค. เป็นแผ่นธรณีภาคที่ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้ ง. เป็นแผ่นธรณีภาคที่อยู่ใต้มหาสมุทรเท่านั้น

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 29 10. แผ่นธรณีภาคแผ่นใดแผ่นหนึ่งจะมุดลงใต้อีกแผ่นหนึ่งเกิดล่องลึกก้นสมุทรและแนวภูเขา ไฟใต้ทะเลเกิดจากอะไร ก. ขอบแผ่นธรณีภาคเคลื่อนที่ผ่านกัน ข. แผ่นธรณีภาคภาคพื้นทวีปชนกับแผ่นธรณีภาคพื้นทวีป ค. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรชนกับแผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทร ง. แผ่นธรณีภาคใต้มหาสมุทรเคลื่อนที่มุดชนกับแผ่นธรณีภาคภาคพื้นทวีป

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 30 แบบทดสอบก่อนเรียน แบบทดสอบหลังเรียน ข้อ ก ข ค ง ข้อ ก ข ค ง 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 กระดาษค าตอบ แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน ชุดที่ 3 แนวคิดของทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน คะแนนเต็ม 10 คะแนน ได้ ...................คะแนน คะแนนเต็ม 10 คะแนน ได้ ...................คะแนน

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 31 บรรณานุกรม กรมทรัพยากรธรณี. (2544), ธรณีวิทยาประเทศไทยเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 5 ธันวาคม 2542. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : กองธรณีวิทยากรมทรัพยากรธรณี. กรมทรัพยากรธรณี. (2550), ธรณีวิทยาประเทศไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ดอกเบี้ย. ราชบัณฑิตยสถาน. (2558) พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา A-M. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ส านักพิมพ์คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา. ราชบัณฑิตยสถาน. (2558), พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา N-Z. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ส านักพิมพ์คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์ดวงดาวและโลกของเรา. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์สกสค. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์สกสค. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554). หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์สกสค. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เล่ม 1. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. http://508 star.blogspot.com http://www.baanjomyut.com http://khanaporn.exteen.com https://sites.google.com/site/worldandchange56/

ชุดที่ 3 แนวคิดทฤษฎีทวีปเลื่อนและหลักฐานสนับสนุน โดย นางพัชรี คูณทอง ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ 32 ประวัติย่อผู้จัดท า ชื่อ – สกุล นางพัชรี คูณทอง วัน เดือน ปี เกิด 4 พฤศจิกายน 2522 สถานที่เกิด อ าเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี ที่อยู่ปัจจุบัน 111 หมู่ 12 บ้านโนนสมบัติ ต าบลโนนกลาง อ าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี เริ่มรับราชการ 12 กรกฎาคม 2545 ต าแหน่ง อาจารย์ 1 ระดับ 3 โรงเรียนขมิ้นพิทยาสรรพ์ อ าเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ ต าแหน่งหน้าที่ปัจจุบัน ครู วิทยฐานะ ครูเชี่ยวชาญ สถานที่ท างานในปัจจุบัน โรงเรียนโนนกลางวิทยาคม ต าบลโนนกลาง อ าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2535 ประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านหินสูง ต าบลช่องเม็ก อ าเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2538 มัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเบ็ตตี้ดูเมน 2 ช่องเม็ก ต าบลช่องเม็ก อ าเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2541 มัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนสิรินธรวิทยานุสรณ์ อ าเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2545 ปริญญาครุศาสตร์บัณฑิต (ค.บ.) สาขาวิชาฟิสิกส์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี พ.ศ. 2556 ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต (ศษ.ม.) สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน มหาวิทยาลัยราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ รายวิชาธรณีวิทยา รหัสวิชา ว30261 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนโนนกลางวิทยาคม อ าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี องค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี