44
สตั วก์ ลุม่ น้ีแบง่ ออกเปน็ 2 กลมุ่ ใหญค่ ือ
1. PROTOCHORDATE เปน็ สตั ว์ทะเลท้ังสน้ิ ไมม่ กี ระดูกสนั หลงั แต่มโี นโตคอร์ดเปน็
แกนกลางของร่างกาย ได้แก่เพรียงหัวหอม และ AMPHIOXUS
2. VERTEBRATE ได้แก่สัตว์ท่ีมกี ระดูกสันหลงั ท้ังหมด ไดแ้ ก่
- CLASS OSTEICTHYES ไดแ้ ก่ ปลากระดูกแขง็ เชน่ ปลาหมอ ปลาทู ม้าน้า
- CLASS CHONDRICTHYES ไดแ้ ก่ ปลากระดูกอ่อน เช่น ปลาฉลาม ปลากระเบน
- CLASS AMPHIBIA ได้แกส่ ตั วค์ รึ่งบกคร่งึ น้า เชน่ กบ ซาลามานเดอร์ งดู ิน
- CLASS REPTLIA ได้แก่ สัตวเ์ ลื้อยคลาน เชน่ งู จระเข้ กิง้ ก่า เต่า
- CLASS AVES ได้แก่ สัตวป์ ีกต่างๆ เช่น นก เป็ด ไก่
- CLASS MAMMALIA ได้แก่ สัตว์เลย้ี งลูกด้วยนม เชน่ วาฬ โลมา ชา้ ง ม้า วัว ลิง
45
แบบฝกึ หัด
เร่อื ง อาณาจกั รของสง่ิ มีชีวติ
คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนอ่านคาสง่ั และตอบคาถามต่อไปนี้
1. จงอธิบายเก่ยี วกบั อาณาจกั รของสงิ่ มชี วี ติ มาพอเขา้ ใจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. จงอธบิ ายลักษณะสาคญั ของส่งิ มชี ีวติ ในอาณาจกั รมอเนอรา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
46
3. จงอธบิ ายเก่ียวอาณาจักรสตั ว์ (KINGDOM ANIMALIA)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. จงอธิบายเกย่ี วกับอาณาจกั รพชื (PLANT KINGDOM)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
47
5. จงอธิบายรปู แบบการดารงชวี ติ ของฟังไจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. จงอธิบายเก่ยี วกบั อาณาจักรโพรทิสตา
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
48
ใบงานท่ี 4
แผนผังมโนทัศน์ เรื่อง อาณาจักรของสง่ิ มีชีวติ
คาชี้แจง ให้นักเรียนสรุปความร้ทู ่เี ก่ียวกับ “อาณาจักรของสิ่งมีชวี ิต” เป็นแผนผงั มโนทศั น์
(Concept Mapping) ในกระดาษทีแ่ จกให้แล้วนาเสนอผลงานหนา้ ชน้ั เรียน
49
แบบทดสอบหลังเรียน เรอื่ ง อาณาจักรของสงิ่ มีชวี ติ
ชน้ั มัธยมศกึ ศสาปีท่ี 6
บทที่ 20 ความหลากหลายทางชีวภาพ
รายวิชาชีวิวทิ ยา 5 (ว33245)
คาชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบบั นี้ จานวน 10 ข้อ คะแนนเตม็ 10 คะแนน เวลาที่ใช้ 10 นาที
2. จงเลอื กคาตอบท่ีถกู ตอ้ งที่สดุ แล้วเขยี นเครอื่ งหมาย ลงในกระดาษคาตอบ
1. ไฟลัม Porifera มลี กั ษณะท่ไี ม่มีใครเหมือนคอื
ก. มหี นวดทม่ี เี ขม็ พิษอยู่ด้านใน
ข. มที างนา้ เข้า ostium ทางน้าออก osculum และมี spicule
ค. มที างนา้ เขา้ osculum ทางนา้ ออก ostium และมี spicule
ง. มีเซลล์ 3 ชนดิ คือ ammoebocyte/coanocyte/porocyte
2. ปจั จยั ใดท่ีทาใหพ้ ืช มอส และลเิ วอรเ์ วิรต์ มีขนาดเล็กและมักขึน้ ในที่ชมุ ชืน้
ก. แสงสวา่ ง
ข. การคายนา้
ค. ระบบลาเลียง
ง. ความแหง้ แลง้
3. สภาพแวดลอ้ ม ที่เป็นทีอ่ ยู่อาศยั ของส่ิงมชี ีวติ ชนดิ ตา่ งๆ รวมไปถึงส่งิ ไมม่ ชี ีวิตอ่นื ๆ ทเี่ ปน็ ปจั จัย
ทางกายภาพได้แกอ่ ะไรบา้ ง
ก. สารเคมี กรด เบส ดิน
ข. อุณหภูมิ ความชน้ื ดนิ นา้
ค. ดนิ น้า ความชนื้ สารเคมี
ง. อุณหภมู ิ ความชน้ื ดนิ พลังงาน
4. ยีสต์ จดั อยู่ในรากลมุ่ ใด
ก. Basidomycota
ข. Zygomycota
ค. Ascomycota
ง. Chytridomycota
50
5. ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของสาหรา่ ยสีเขยี วแกมน้าเงิน
ก. เปน็ พวกโปรคาริโอต
ข. ผนังเซลล์เป็น cellulose และ pectin
ค. อยู่ไดใ้ นลักษณะเซลลเ์ ด่ียว กลุ่ม และเป็นสาย
ง. มี chlorophyll phycocyanin phycorythin กระจายในเซลล์ และรวมเป็น
chloroplast
6. ข้อใดไม่ใชก่ ารแบง่ แบคทีเรยี ตามความต้องการสารอาหาร
ก. Mesophile
ข. Photoheterotroph
ค. Photoautotroph
ง. Chemoautoproph
7. วอลวอกซ์ (Volvox) ท่ีอยู่ใน Phylum Chlorophyta มีรูปร่างลกั ษณะอยา่ งไร
ก. หลายเซลล์ต่อกนั เป็นสายยาว
ข. เซลล์เดยี วเคล่อื นทีไ่ มไ่ ด้
ค. เซลล์เดียวเคลอื่ นทไ่ี ด้
ง. หลายเซลล์เป็นกลุ่ม
8. สัตว์สามารถจาแนกออกเป็นประเภทใหญ่ๆ กี่ประเภท อะไรบ้าง
ก. 3 ประเภท ไดแ้ ก่ สัตว์มีกระดูกสนั หลัง สตั ว์ไม่มีกระดกู สนั หลัง สตั วเ์ ลย้ี งลกู ดว้ ยนม
ข. 3 ประเภท ไดแ้ ก่ สตั วม์ ีกระดูกสนั หลงั สัตว์ไม่มีกระดกู สันหลงั สัตวเ์ ลอื ดอุ่น
ค. 2 ประเภท ได้แก่ สัตวม์ กี ระดูกสนั หลัง สัตวไ์ ม่มกี ระดูกสันหลงั
ง. 2 ประเภท ได้แก่ สัตวม์ กี ระดูกสนั หลัง สตั ว์เล้ียงลูกด้วยนม
9. ส่ิงในชีวติ ที่จะจัดไวใ้ นอาณาจกั รพชื (Kingdom Plantae) ตอ้ งมลี กั ษณะสาคัญเด่นชดั ในข้อใด
ก. มหี ลายเซลล์ (multicellular) และมคี ลอไรปลาสท์
ข. มีระยะตน้ ออ่ น มคี ลอไรปลาสท์และมีวงจรชีวติ แบบสลบั
ค. มเี น้อื เยื่อ มรี ะยะตัวออ่ น มีการสบื พันธุแ์ บบใช้เพศ สลับกับแบบไม่ใช้เพศ
ง. มีผนงั เซลล์ มคี ลอไรปลาสท์ และมวี งจรชีวิตแบบสลับ (alteration of generation)
51
10. หนอนทะเลเปน็ สง่ิ มชี ีวิตทจี่ ัดอยู่ในไฟลัมใดต่อไปน้ี
ก. phylum Coelenterata
ข. phylum Platyhelminthes
ค. phylum Mollusca
ง. phylum Annelida
52
เฉลยแบบฝึกหัด
เร่ือง อาณาจักรของส่งิ มีชวี ติ
คาชีแ้ จง ให้นักเรยี นอา่ นคาส่ัง และตอบคาถามตอ่ ไปนี้
1. จงอธิบายเก่ยี วกับอาณาจักรของส่ิงมชี ีวติ มาพอเข้าใจ
ส่งิ มีชวี ิตในโลกนี้มมี ากมายหลายชนดิ ซึ่งแตล่ ะชนิดจะมีความแตกต่างกนั จึงจาเป็นที่จะต้อง
มีการจัดแบ่งหมวดหมู่เพ่ือความสะดวกในการศึกษา และการนามาใช้ประโยชน์ วิชาที่ว่าด้วยการ
จัดแบ่งหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิต เรียกว่า อนุกรมวิธาน (Taxonomy) นักวิทยาศาสตร์ท่ีได้รับการยก
ย่องใหเ้ ป็นบิดาแห่งวชิ าอนกุ รมวิธาน คือ คาโรลสั ลนิ เนียส (Carolus Linnaeus) ชาวสวเี ดน
ชอื่ ของสิ่งมีชวี ติ มี 2 ชนดิ คือ
1. ช่ือสามัญ (common name) คือ ช่ือท่ีเรียกกันทั่ว ๆ ไป อาจเรียกตามลักษณะ[ทาง
กาย]] ถ่นิ กาเนดิ หรือสถานทอี่ ยูก่ ็ได้เช่น ปากกาทะเล หอยมุก เปน็ ตน้ ซงึ่ ช่ือดังกล่าวอาจเรยี กตา่ งกัน
ในแตล่ ะที่ทาให้เกิดความเขา้ ใจผิดได้
2. ช่ือวิทยาศาสตร์ (scientific name) ลินเนียสเป็นผู้เริ่มใช้เป็นคนแรก โดยสิ่งมีชีวิต
ประกอบด้วยชือ่ 2 ชื่อ ชื่อแรกเป็นชื่อ จีนัส ชื่อท่ี2 เป็นชื่อ สปีชีส์ เขียนด้วยภาษาลาติน ชื่อจีนัสตัว
แรกเขยี นด้วยอักษรตัวใหญเ่ สมอ ตวั แรกของสปีชสี ์เปน็ ชือ่ ตวั เล็กธรรมดา ต้องเขยี นใหต้ ่างจากอักษร
อ่ืนเช่น ตัวเอน ตัวหนา หรือขีดเส้น ทั้ง 2 ช่ือไม่ติดกันเรียกระบบนี้ว่า การต้ังช่ือแบบบทวินาม
(binomial nomenclature)
2. จงอธบิ ายลกั ษณะสาคัญของส่ิงมชี วี ิตในอาณาจกั รมอเนอรา
- เป็นส่ิงมีชีวิตเซลล์เดียวท่ีมโี ครงสร้างเซลล์แบบโพรคาริโอต (prokaryotic cell) ในขณะที่
สง่ิ มีชีวติ อ่ืนๆทกุ อาณาจักรมีโครงสรา้ งเซลล์แบบยคู ารีโอต (eukaryotic cell)
- ไม่มีออร์แกเนลล์ชนิดมีเย่ือหุ้มเช่น ร่างแหเอนโดพลาสซึม กอลจิคอมเพลกซ์ ไลโซโซม
คลอโรพลาสต์ มเี ฉพาะออร์แกเนลล์ที่ไม่มีเยื่อหุ้มคือไรโบโซม สิ่งมีชีวิตใรอาณาจักรนี้มีความสาคัญ
อย่างมากต่อระบบนิเวศ กล่าวคือ กลุ่มแบคทีเรียทาหน้าท่ีเป็นผู้ย่อยอินทรียสารก่อให้เกิดการ
หมุนเวียนสารอนินทรียแ์ ละอินทรีย์สารต่างๆ สาหรา่ ยสีเขียวแกมน้าเงินทาหน้าที่เป็นผู้ผลติ ในระบบ
นิเวศและส่งิ มีชีวิต 2 กลมุ่ น้ียงั มคี วามสาคัญในแงเ่ ทคโนโลยีชีวภาพซง่ึ ได้มกี ารศึกษาวิจัยเพ่มิ มากข่ึน
เพ่อื นาไปใช้ประโยชน์ในด้านการเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร อุตสาหกรรม การแพทย์ และการศึกษา
พันธศุ าสตร์ซึ่งช่วยพฒั นาคณุ ภาพชีวิตของประชากรให้ดียง่ิ ข้ึน
53
3. จงอธบิ ายเกย่ี วอาณาจักรสตั ว์ (KINGDOM ANIMALIA)
อาณาจกั รสตั ว์ เป็นยคู าริโอตท่ปี ระกอบกันเปน็ เนอ้ื เย่อื ดารงชีวิตเป็นผู้บรโิ ภคในระบบนเิ วศ
หลายชนิด เปน็ แหลง่ อาหารท่ีสาคญั ของมนุษย์ รวมทัง้ มคี ุณค่าทางเศรษฐกิจอีกด้วย มนษุ ยเ์ ป็นสตั ว์
เล้ยี งลกู ด้วยน้านมท่มี วี วิ ัฒนาการมาจากบรรพบุรุษของสตั วใ์ นกลุ่มไพรเมต
ด้วยจานวนสิ่งมีชีวิตกว่าสองล้านชนิดที่รู้จักกันแล้ว รวมกับท่ีกาลังรอการค้นพบอีกหลาย
ชนิด สัตวจ์ ัดว่าเปน็ ส่ิงมีชีวิตบนโลกใบนที้ ี่มีความหลากหลายมากที่สุด เป็นเวลากว่าหน่ึงพันล้านปีท่ี
สัตว์ชนิดต่างๆ มีวิวัฒนาการให้อยู่รอดในสภาพแวดล้อมของโลกท่ีเปล่ียนแปลงไปอยู่ตลอดเวลา
ก่อให้เกิดรูปร่างลักษณะและครรลองชีวิตที่หลากหลาย อาณาจักรสัตว์ (Kingdom Animalia)
จัดเป็นอาณาจกั รท่ีประกอบดว้ ยส่ิงมีชีวติ จานวนมากมายหลายชนดิ และเปน็ สิ่งมีชีวติ ทม่ี ีอทิ ธิพลต่อ
สภาพแวดล้อมของโลกในปัจจุบันเป็นอย่างยิ่ง สัตว์พบได้ทั้งในแหล่งน้าจืด น้าเค็ม และบนบกมี
รปู รา่ งแตกต่างกนั บางชนดิ มขี นาดเล็กมาก สตั ว์ต่างๆมีววิ ัฒนาการมาจากบรรพบรุ ุษรว่ มกนั
4. จงอธิบายเก่ยี วกบั อาณาจกั รพืช (PLANT KINGDOM)
อาณาจักรพืช เป็นยูคาริโอตหลายเซลล์ที่เซลล์ประกอบกันเป็นเนื้อเยื่อทาให้มีโครงสร้าง
ซับซ้อน ดารงชีวิตเป็นผู้ผลิตท่ีสาคัญในระบบนิเวศ พืชมีวิวัฒนาการในการปรับตัวด้านโครงสร้าง
ด้านองค์ประกอบทางเคมีและด้านการสืบพันธุ์เพ่ือมาดารงชีวิตบนบก นอกจากเป็นแหล่งอาหาร
สาคัญแล้ว ยงั นามาใชเ้ ปน็ วสั ดุสรา้ งทีอ่ ยู่อาศัย ทาเครือ่ งนงุ่ ห่มและนามาเป็นยารกั ษาโรค
พชื ประกอบด้วยเซลล์หลายเซลล์ ผนังเซลล์ประกอบด้วยเซลลูโลสมีคลอโรฟิลล์อยู่ในคลอ
โรพลาสต์สามารถสร้างอาหาร ได้เองโดยใช้พลังงานแสงส่งิ มีชีวิตในอาณาจกั รพชื แบง่ ออกเป็นดิวชิ ั่น
ตา่ งๆ ดังน้ี
1. DIVISION BRYOPHYTA พืชท่ีไมม่ ีระบบท่อลาเลียง ไดแ้ ก่ มอส และ ลิเวอร์เวิร์ต
2. DIVISION PSILOPHYTA หวายทะเล (PSILOTUM)
3. DIVISION LYCOPHYTA ช้องนางคลี่ และ ตีนตกุ๊ แก
4. DIVISION SPHENOPHTYA หญ้าถอดปลอ้ ง หรอื หญา้ หางมา้
5. DIVISION PTEROPHYTA เฟริ ์น เช่น แหนแดง จอกหูหนู ชายผา้ สดี า ย่านลเิ ภา เฟริ น์ ใบ
มะขาม
6. DIVISION CONIFEROPHYTA สน เช่น สนสองใบ สนสามใบ
7. DIVISION CYCADOPHYTA เช่น ปรง
8. DIVISION GINKGOPHYTA เชน่ แปะกว๊ ย (Ginkgo biloba)
9. DIVISION ANTHOPHYTA พืชมีดอก (ANGIOSPERM) มีมากกว่า พืชอ่ืนๆ รวมกัน
ท้ังหมด เป็นพวกทมี่ ีดอกเป็นอวยั วะสืบพันธ์ุ เมล็ดมรี ังไข่ห่อห้มุ และมีการปฏิสนธิซอ้ น แบง่ ได้ดังน้ี
54
5. จงอธิบายรปู แบบการดารงชีวิตของฟงั ไจ
เห็ดราและสัตวเ์ ปน็ ส่ิงมีชีวติ ท่ีสร้างอาหารเองไม่ได้ เนอ่ื งจากไม่มกี ระบวนการสงั เคราะห์ด้วยแสง
เหมือนพืช แต่การได้มาของอาหารระหว่างเห็ดราและสตั ว์นน้ั มีความแตกต่างกัน โดยสัตว์จะกินสิ่งมีชวี ิต
อื่นเข้าไปและมีกลไกของระบบย่อยอาหารท่ีเกิดข้นึ ภายในร่างกาย สว่ นเห็ด รามีรูปแบบในการดารงชวี ิต
3 ลกั ษณะ ดงั นี้
1. เป็นผู้ย่อยสลาย (saprophytes) เห็ดราจะได้รับสารอาหารโดยการสร้างเอนไซม์แล้ว
ปล่อยออกสู่ภายนอกเซลลเ์ พอ่ื ยอ่ ยสลายสารอินทรียท์ เี่ ป็นซากสง่ิ มชี ีวติ และดูดซึมสารอาหารทยี่ ่อยแล้ว
กลับเข้าสู่ภายในเซลล์ เน่ืองจากเห็ด ราส่วนใหญ่มีการดารงชีวติ ในรูปแบบน้ี ดังนั้น เห็ดราจึงทาหนา้ ที่
เปน็ ผู้ย่อยสลายสารอินทรีย์ท่ีสาคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการย่อยสลายสารลิกนนิ และเซลลโู ลสซ่ึงเปน็ ชีว
มวลท่ีมีปริมาณมากที่สุด ส่งผลให้เกิดการหมุนเวียนของธาตุอาหารต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นคาร์บอน
ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส ซึ่งจะสรา้ งความสมดลุ ให้กบั ระบบนเิ วศ
2. เป็นปรสิต (parasite) ของสิ่งมีชีวิตอ่ืน ในการดารงชีวิตแบบนี้เส้นใยราจะเปล่ียนเป็น
โครงสร้างพเิ ศษเรียกวา่ haustorium ยืน่ เข้าไปภายในเซลลข์ องสง่ิ มชี วี ิตทร่ี าน้ันเกาะยึดอยู่ เพ่อื ดูดซับ
สารอาหาร ตวั อยา่ งราท่ีดารงชวี ิตเช่นน้ี ไดแ้ ก่ ราท่กี ่อโรคในใบพืช หรอื ราทขี่ ้ึนบนแมลง เป็นตน้
3. แบบภาวะพึง่ พา (mutualism) กบั สง่ิ มีชีวติ อืน่ เช่น การอยู่ร่วมกันของรากบั รากพืชช้ันสูง
เรยี กว่า ไมคอรไ์ รซา (mycorrhiza) ซง่ึ พืชจะได้รับน้าและแร่ธาตุที่จาเป็นต่อการดารงชีวิตจากรา สว่ น
ราเองจะได้รับสารอาหาร จาพวกแปง้ นา้ ตาล โปรตีน กรดอะมิโนและวิตามินจากพืชผ่านมาทางระบบ
ราก ทาใหพ้ ืชท่มี คี วามสมั พนั ธ์ดังกล่าวมกี ารเจริญเติบโตดี อีกทั้งทนต่อสภาวะเครยี ดต่างๆ เช่น ทนแล้ง
ทนเคม็ ทนความเปน็ พิษของโลหะหนกั ท่ีเจือปนในดิน เปน็ ตน้
6. จงอธิบายเกี่ยวกับอาณาจกั รโพรทสิ ตา
เป็นยูคาริโอตกลุ่มแรกที่มีวิวัฒนาการมาจากโพรคารโิ อต มีท้ังเป็นเซลล์เดียวขนาดเลก็ จนถึง
หลายเซลล์ขนาดใหญ่ที่มีโครงสร้างซับซ้อน แต่ยังไม่พัฒนาเป็นเน้ือเย่ือมีการดารงชีวิตท่ีหลากหลาย
แตกตา่ งกัน หลายชนดิ มบี ทบาทเปน็ ผผู้ ลิต เป็นปรสิตที่ทาใหเ้ กิดโรคในส่ิงมชี ีวิตอื่น ทาให้เกิดมลภาวะ
ในแหล่งนา้ และทาให้เกิดการหมนุ เวยี นของสารในระบบนิเวศ
การจดั แบ่งสง่ิ มีชวี ิตออกเปน็ 2 อาณาจักร คือ อาณาจักรพืชและอาณาจักรสัตว์น้นั เกิดปญั หาที่
ส า คั ญ คื อ ส่ิ ง มีชี วิ ต บา ง ชี วิ ต มีลั ก ษ ณะ ท้ั ง พื ช แล ะ สั ตว์ อ ยู่ ใ น ตั ว เ อง ดั ง น้ั น เ ฮ ค เ ค ล
(Haeckel)นักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมันจึงได้เสนอช่ือ โพทิสตา(Protista)ซ่ึงหมายถึง ส่ิงมีชีวิตพวก
แรกๆ ขน้ึ มาใช้จึงทาให้แยกสิ่งมีชีวิตท่ีไม่มีลกั ษณะของพืชหรือลักษณะของสตั ว์อยา่ งชัดเจนออกจาก
อาณาจักรออกจากอาณาจักรพชื และอาณาจักรสัตว์ สิง่ มชี วี ติ ที่อยูใ่ นอาณาจักรโพรทสิ ตาประกอบด้วย
1. ไฟลมั โปรโตซัว (PHYLUMPROTOZOA) อะมบี า พารามีเซยี ม ยกู ลนี า
2. ไฟลมั คลอโรไฟตา (PHYLUM CHLOROPHYTA) สาหรา่ ยสเี ขียวเชน่ สไปโรไจนา
55
เฉลยใบงานที่ 4
แผนผงั มโนทศั น์ เรื่อง อาณาจักรของสิง่ มีชีวิต
คาช้แี จง ให้นักเรยี นสรุปความรู้ท่เี ก่ยี วกบั “อาณาจกั รของสงิ่ มีชีวิต” เป็นแผนผังมโนทศั น์
(Concept Mapping) ในกระดาษท่ีแจกให้แลว้ นาเสนอผลงานหน้าชน้ั เรยี น
ขน้ึ อยกู่ บั ดลุ พนิ จิ ของครผู สู้ อน
56
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี นและหลงั เรยี น
เล่มท่ี 4 เรือ่ ง อาณาจักรของสง่ิ มชี วี ติ
คาตอบแบบทดสอบก่อนเรียน คาตอบแบบทดสอบหลงั เรยี น
ขอ้ ท่ี คาตอบ ขอ้ ที่ คาตอบ
1ก 1ง
2ค 2ค
3ค 3ข
4ง 4ก
5ก 5ง
6ง 6ก
7ข 7ง
8ก 8ค
9ก 9ข
10 ข 10 ง
57
บรรณานกุ รม
กระทรวงศึกษาธกิ าร (2551). หลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พืน้ ฐานพทุ ธศักราช 2551.
กรงุ เทพมหานคร:ชมุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย.
โครงการตาราวิทยาศาสตร์และคณติ ศาสตร์มูลนิธิ สอวน.(2552). ชวี วทิ ยา สตวั วทิ ยา3.
กรงุ เทพมหานคร:มลู นธิ ิ สอวน.
จริ ัสย์ เจนพาณิชย์ (2558). ชีววทิ ยาสาหรับนกั เรียนมธั ยมปลาย. กรงุ เทพมหานคร :
หจก.สามลดา.
เชาวน์ ชโิ นรักษ์ และพรรณี ชิโนรักษ์ (2552). ชีววทิ ยา 1. กรุงเทพมหานคร : โสภณการพมิ พ์
ซรี ส์ ตาร์ (2552). ชีววิทยา เล่ม 1. (แปลจาก Biology 1 Concepts and Applications
โดยทีมคณาจารย์ ภาควิชาชีววทิ ยามหาวทิ ยาลัยขอนแก่น, ผู้แปล). กรงุ เทพมหานคร :
เจเอสที พบั ลิชช่ิง จากัด.
นงลักษณ์ สวุ รรณพนิ ิจ และ ปรีชา สวุ รรณพนิ ิจ (2552). จุลชีววทิ ยาท่วั ไป. กรุงเทพมหานคร :
จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย.
บัญชา แสนทวี ,ชวลติ เขม็ พรหมมา, ดาริกา วีรวินันทนกุล, ฤทัย วันเฟื่องฟู (2540). หนงั สือเรยี น
สมบรู ณ์แบบวิทยาศาสตร์กายภาพชีวภาพ เรอ่ื ง ชวี ติ และวิวฒั นาการ
ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย .วัฒนาพานิช สาราญราษฎร.์ พระนคร กรุงเทพฯ 10200.
พมิ พค์ ร้งั ท่ี 1.
ประสงค์ หลาสะอาด และจติ เกษม หลาสะอาด (มปป.). คูม่ อื สาระการเรียนรูพ้ ้ืนฐาน
และเพม่ิ เติมกลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์ ชีววิทยา ม.6 เล่ม5. กรุงเทพมหานคร :
พฒั นาศึกษา
ปรชี า สวุ รรณพินิจ และนงลกั ษณ์ สวุ รรณพนิ ิจ (2549). ชวี วทิ ยา 2. กรงุ เทพมหานคร :
จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.
วันดี วัฒนชยั ยิง่ เจริญ (2552). การจดั จาแนกส่ิงมชี ีวิต. ภาควิชาชีววิทยา คณะวทิ ยาศาสตร์ :
มหาวทิ ยาลยั นเรศวร.
สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (2554). หนงั สือเรียนรายวิชาชวี วทิ ยา
เพ่ิมเติมเล่ม 5. กรุงเทพมหานคร : สกสค.
สถาบนั สง่ เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี (2555). คูม่ อื ครูรายวิชาชีววทิ ยาเพ่มิ เติม
เลม่ 5. กรุงเทพมหานคร : สกสค.
58
สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (2534). หนงั สอื แบบเรียนวชิ าวิทยาศาสตร์
กายภาพชวี ภาพ (สสวท.) เรื่อง ชวี ิตและววิ ัฒนาการ ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
และระดับประกาศนยี บัตรวชิ าชพี . พมิ พค์ ร้งั ที่ 1. กรงุ เทพฯ:คุรสุ ภา.
http://cms574.bps.in.th/group12/kingdom-protista
https://sites.google.com/site/khwamhlakhlaythangchiwphaph/1-1
https://sites.google.com/site/sudathanakit1/khwam-hmaykhwam-hlak-hlay-thang-
chiwphaph
https://www.nectec.or.th/schoolnet/library/create-web/10000/science/10000-
311.html
https://kas-kasanapharayat.blogspot.com/2013/06/blog-post_11.html
https://sites.google.com/site/chiwwithyaui/chux-khxng-sing-mi-chiwit
http://www.nana-bio.com/e-learning/biodiversity/biodiversity05/Biodiversity05.html
http://www.nana-bio.com/e-learning/biodiversity/biodiversity08/Biodiversity08.html
https://sites.google.com/site/biologyroom610/biodiversity/biodiversity3
https://sites.google.com/site/cellorganism/wiwathnakar
59
ประวัติย่อผู้จดั ทาผลงาน
ช่อื – สกลุ นางสาวนภศร เสรกี ลุ
วัน เดือน ปี เกิด วนั ท่ี 7 มกราคม พ.ศ. 2528
สถานทีเ่ กดิ อาเภอชานุมาน จังหวดั อานาจเจริญ
สถานท่ีอยปู่ ัจจุบนั บ้านเลขที่ 26 หมู่ 7 บ้านโคกนกกระเตน็
ตาบลโคกสาร อาเภอชานุมาน จังหวดั อานาจเจรญิ
ตาแหน่งหน้าทีป่ ัจจุบนั ครู
สถานทที่ างานปจั จุบัน โรงเรยี นโนนกลางวทิ ยาคม ตาบลโนนกลาง
อาเภอพบิ ูลมังสาหาร จงั หวัดอุบลราชธานี
ประวตั ิการศึกษา
พ.ศ. 2540 ประถมศึกษาปีท่ี 6 โรงเรยี นชมุ ชนโคกสารวทิ ยา ตาบลโคกสาร
อาเภอชานมุ าน จังหวดั อานาจเจริญ
พ.ศ. 2543 มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 3 โรงเรียนชุมชนโคกสารวทิ ยา ตาบลโคกสาร
อาเภอชานมุ าน จังหวัดอานาจเจริญ
พ.ศ. 2546 มธั ยมศกึ ษาปีที่ 6 โรงเรยี นชานุมานวทิ ยาคม
อาเภอชานมุ าน จังหวดั อานาจเจริญ
พ.ศ. 2551 ปริญญาครุศาสตรบ์ ณั ฑิต (ค.บ.) สาขาวิชาวิทยาศาสตร์
(ชีววทิ ยา) ถาบนั ราชภัฏอุบลราชธานี จงั หวดั อบุ ลราชธานี
พ.ศ. 2558 ปรญิ ญาศึกษาศาสตรมหาบณั ฑติ (ศษ.ม.)
สาขาวิชาบรหิ ารการศกึ ษา มหาวิทยาลัยกรงุ เทพธนบรุ ี
กรุงเทพมหานคร
เอกสารประกอบการเรยี น
เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ
โรงเรียนโนนกลางวิทยาคม อําเภอพบิ ลู มังสาหาร จงั หวัดอุบลราชธานี
สงั กัดองค์การบริหารส่วนจังหวดั อุบลราชธานี