สรุปสูตร สำหรับนักเรียนชั้นม.5
สรุปสูตรสูตรวิชาฟิสิกส์ชั้นม.5
ฟิสิกส์ และตัวอย่างการใช้สูตร
PHYSICS
for student
PHYSICS
501
DARUL-ULOOM
MR.ANWA BOHNAH
MR.DIKRI MANDAM
MR.APISIT CHORAKASONG
MR.ASIZ DAJEH
MR.IBROHIM PANGLAEMAPULAU
ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์
ม.5
ดิ๊ ก รี ห ม า น ดำ
อ า ซิ ส ด า เ จ๊ ะ
อั น ว า ร์ เ บ า ะ น๊ ะ
อ ภิ สิ ท ธิ์ จ อ ร ะ ก า ส ง
อิ บ ร อ ฮี ม ปั ง แ ล ม า ปุ เ ล า
คำ นำ
ห นั ง สื อ ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5 เ ป็ น ห นั ง สื อ ที่ ร ว บ ร ว ม
ส ม ก า ร ห รื อ สู ค ร ใ น บ ท ที่ 8 - 1 1 ข อ ง ห นั ง สื อ เ รี ย น ฟิ สิ ก ส์ ชั้ น
มั ธ ย ม ศี ก ษ า ปี ที่ 5 ( ส ส ว ท . ) มี วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ เ พื่ อ ที่ จ ะ ไ ด้ ง่ า ย
ใ น ก า ร จำ สู ต ร ที่ อ ยู่ ใ น ร า ย วิ ช า ฟิ สิ ก ส์
ก า ร จั ด ทำ ห นั ง สื อ ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สำ เ ร็ จ ส ม บู ร ณ์ ไ ด้ ด้ ว ย ค ว า ม ก รุ ณ า ยิ่ ง ข อ ง คุ ณ ค รู ฮั บ เ ซ า ะ ฮ์
ห มั น เ ส็ น ค รู ผู้ ส อ น ร า ย วิ ช า ฟิ สิ ก ส์ ชั้ น ม . 5 ที่ ไ ด้ ก รุ ณ า ต ร ว จ
ส อ บ ข้ อ บ ก พ ร่ อ ง ต่ า ง ๆ ข อ ง ห นั ง สื อ เ ล่ ม นี้ ตั้ ง แ ต่ ต้ น จ น จ บ
ผู้ จั ด ทำ ข อ ก ร า บ พ ร ะ คุ ณ เ ป็ น อ ย่ า ง ยิ่ ง
ข อ ข อ บ คุ ณ เ พื่ อ น นั ก เ รี ย น ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
แ ล ะ ทุ ก ค น ใ น ก ลุ่ ม ที่ ใ ห้ ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ร่ ว ม แ ร ง ร่ ว ม ใ จ แ ล ะ คำ
เ ส น อ แ น ะ เ ป็ น อ ย่ า ง ดี
ส า ร บั ญ 1
7
บ ท ที่ 1 ก า ร เ คื่ อ น ที่ แ บ บ ฮ า ร์ ม อ นิ ก อ ย่ า ง ง่ า ย 12
บ ท ที่ 2 ค ลื่ น 16
บ ท ที่ 3 แ ส ง เ ชิ ง ค ลื่ น
บ ท ที่ 4 แ ส ง เ ชิ ง รั ง สี
บ ร ร ณ า นุ ก ร ม
ภาคผนวก
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สรุปสูตรฟิสิกส์เรื่องฮาร์มอนิกซ์อย่างง่าย
ความเร็วของวัตถุ (v) สามารถหาได้จากอนุพันธ์ของ x เทียบกับเวลา t
ความเร่งของวัตถุ (a) สามารถหาได้จากอนุพันธ์ของ (v) เทียบกับเวลา (t)
หรือเขียนอีกแบบหนึ่ง
เรียกสมการนี้ว่า สมการความเร่งของการเคลื่อนที่แบบซิมเปิลฮาร์โมนิค
1
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
Hooke’s Law
จากกฎของนิวตัน สำหรับการเคลื่อนที่แนวเส้นตรง
เมื่อ m เป็นมวลที่ติดอยู่กับสปริง มีหน่วยเป็นกิโลกรัม (kg)
a เป็นความเร่ง มีหน่วยเป็นเมตรต่อวินาทีที่กำลังสอง (m/s^2) ซึ่งสามารถเขียนใน
รูปอนุพันธ์กำลังสอง
ดังนั้นจากสมการ (5.5) และ (5.6) เขียนได้เป็น
2
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
เมื่อหารด้วย m ทั้งสองข้างของสมการจะได้
สังเกตุว่ารูปแบบของสมการ (5.7) เป็นไปตามสมการความเร่ง
ของซิมเปิลฮาร์โมนิค ดังสมการที่ (5.4)
โดยจะได้ว่า
สำหรับคาบเวลา (T) หาได้จาก
เมื่อแทนค่า … จากสมการที่ (5.8) ลงไปในสมการที่ (5.9) จะได้
3
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ความถี่ f หาได้จากส่วนกลับของคาบ
เมื่อแทนค่า …. จากสมการที่ (5.8) ลงไปในสมการที่ (5.11) จะได้
สรุป จากสมการ (5.10) และ (5.12) แสดงว่า คาบ (T) และความถี่ (f) ของการ
เคลื่อนที่ของวัตถุติดปลายสปริงขึ้นอยู่กับมวลที่ติดอยู่กับสปริง (m) และค่าคงที่
ของสปริง (k)
ในการหาคาบการเคลื่อนที่ของวัตถุติดปลายสปริงในการทดลองจะหาได้จาก
สมการ
4
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สรุปสูตรทั้งสิ้น
ตัวอย่างการใช้สูตร
5
บ ท ที่ 1 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ตัวอย่างการใช้สูตร
6
บ ท ที่ 2 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สรุปสูตรฟิสิกส์เรื่องคลื่น
คลื่นกล การสะท้อน :
มุมตกกระทบ = มุมสะท้อน
v = fλ
การหักเห :
การแทรกสอด : |S1P – S2P| = dsinθ =
- ปฏิบัพเฟสตรง, บัพเฟสต่างกัน 180 องศา
|S1P – S2P| = nλ, n = 0, 1, 2, …
- บัพเฟสตรง, ปฏิบัพเฟสต่างกัน 180 องศา
|S1P – S2P| = n = 1, 2, …
การเลี้ยวเบน :บัพ wsinθ = nλ, n = 1, 2, ...
คลื่นนิ่ง ปฏิบัติถึงปฏิบัพ =
7
บ ท ที่ 2 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
V ในอากาศ =
คลื่นเสียง; คลื่นกล 'คลื่นตามยาว
ความถี่สูง :เสียงสูง
= 331 + 0.6t
การหักเห :
กำทอนท่อปลายเปิด Antinode ปิด Node
บีท fb = |f1 – f2| ความถี่เสียง =
ความดัง : ระดับความเข้ม :
เข้าหา o + s -
Doppler :
Shock Wave:
8
บ ท ที่ 2 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
คลื่นเสียง; คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า 'คลื่นตามขวาง
ความเร็วในสุญญากาศ : c = 3 x 108 m/s
หักเห :
f + กระจกเว้า, เลนส์นูน
s + วางหน้ากระจก, เลนส์
s' + ภาพจริง
ความสว่าง : F = 4πI,
9
บ ท ที่ 2 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
เสริม
ตัวอย่างการใช้สูตร
10
บ ท ที่ 2 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ตัวอย่างการใช้สูตร
11
บ ท ที่ 3 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สรุปสูตรฟิสิกส์เรื่องแสงเชิงคลื่น
สมการการแทรกสอดของแสง
2. เมื่อ S1 , S2 มีเฟสตรงข้ามกัน การแทรกสอดแบบหักล้างกัน
(แนวกลางเป็นแนวบัพ N0)
การแทรกสอดแบบเสริมกัน S2P - S1P = nλ
d sinθ = nλ
d y/L = nλ
S2P - S1P = (n-1/2)λ เมื่อ n = 0, 1, 2, 3, ....
d sinθ = (n-1/2)λ
d y/L = (n-1/2)λ
เมื่อ n = 1, 2, 3, ....
การแทรกสอดของแสง พบว่า
S2P - S1P = dsinθ
เนื่องจากมุมเป็นมุมน้อย ๆ จะได้ tanθ = sinθ สามารถสรุปสมการที่
ใช้คำนวณเกี่ยวกับสลิตคู่ ดังนี้
1. เมื่อ S1 , S2 มีเฟสตรงกัน การแทรกสอดแบบหักล้างกัน
การแทรกสอดแบบเสริมกัน (แนวกลาง S2P - S1P = (n-1/2)λ
เป็นแนวปฏิบัพ A0) d sinθ = (n-1/2)λ
S2P - S1P = nλ d y/L = (n-1/2)λ
d sinθ = nλ เมื่อ n = 1, 2, 3, ....
d y/L = nλ
12
เมื่อ n = 0, 1, 2, 3, ....
บ ท ที่ 3 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
การเลี้ยวเบนของแสงผ่านเกรตติง
เกรตติง (Grating) คือ อุปกรณ์ ที่ใช้ในการตรวจสอบสเปกตรัมของแสงและหาความ
ยาวคลื่นแสง โดยอาศัยสมบัติการแทรกสอดของคลื่น ลักษณะของเกรตติง จะเป็น
แผ่นวัสดุบางที่ถูกแบ่งออกเป็นช่องขนานซึ่งอยู่ชิดกันมาก โดยทั่วไปใน 1 เซนติเมตร
แบ่งออกเป็น 10,000 ช่อง ซึ่งจำนวนช่องของเกรตติงอาจมี 100 ถึง 10,000
ช่อง/cm ในการทดลอง
13
บ ท ที่ 3 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ตัวอย่างการใช้สูตร
14
บ ท ที่ 3 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ตัวอย่างการใช้สูตร
15
บ ท ที่ 4 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
สรุปสูตรฟิสิกส์เรื่องแสงเชิงรังสี
16
บ ท ที่ 4 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
ดรรชนีหักเหและการสะท้อนกลับหมด
17
บ ท ที่ 4 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
มุมวิกฤตและการสะท้อนกลับหมด
18
บ ท ที่ 4 ส รุ ป สู ต ร ฟิ สิ ก ส์ ม . 5
19
บ ร ร ณ า นุ ก ร ม
ส ส ว ท . / / ( 2 5 6 2 ) . / ฟิ สิ ก ส์ ชั้ น ม . 5 เ ล่ ม 3 . / /
ภาคผนวก
เ กี่ ย ว กั บ ผู้ เ ขี ย น ห นั ง สื อ
น า ย อ า ซิ ส ด า เ จ๊ ะ
กำ ลั ง ศึ ก ษ า ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
โ ร ง เ รีย น ด า รุ ล อู ลู ม จ . ส ตู ล
น า ย อั น ว า ร์ เ บ า ะ น๊ ะ
กำ ลั ง ศึ ก ษ า ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
โ ร ง เ รีย น ด า รุ ล อู ลู ม จ . ส ตู ล
น า ย อิ บ ร อ ฮี ม ปั ง แ ล ม า ปุ เ ล า
กำ ลั ง ศึ ก ษ า ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
โ ร ง เ รีย น ด า รุ ล อู ลู ม จ . ส ตู ล
น า ย อ ภิ สิ ท ธิ์ จ อ ร ะ ก า ส ง
กำ ลั ง ศึ ก ษ า ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
โ ร ง เ รีย น ด า รุ ล อู ลู ม จ . ส ตู ล
น า ย ดิ๊ ก รี ห ม า น ดำ
กำ ลั ง ศึ ก ษ า ชั้ น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ที่ 5 / 1
โ ร ง เ รีย น ด า รุ ล อู ลู ม จ . ส ตู ล
I CAN CALCULATE THE MOTION
OF HEAVENLY BODIES BUT NOT
THE MADNESS OF PEOPLE.
ข้ า พ เ จ้ า คำ น ว ณ ก า ร โ ค จ ร ข อ ง ด ว ง ด า ว ต่ า ง ๆ
ไ ด้ แ ต่ คำ น ว ณ ค ว า ม บ้ า ค ลั่ ง ข อ ง ม นุ ษ ย์ ไ ม่ ไ ด้
- ISAAC NEWTON -