พิมพ์เสนน้ำสมุนไพร

1

2 คำนำ เอกสารสรุปผลการดำเนินงาน กิจกรรมการศึกษาเพื่อเพื่อพัฒนาอาชีพ โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจ กิจกรรมศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2566 ณ กศน.ตำบลบ้านบึง หมู่ 3 ตำบลบ้านบึง อำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรี จัดทำขึ้นเพื่อสรุปผลสัมฤทธิ์และเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรมของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านบึง กิจกรรมดังกล่าว ดำเนินการเสร็จสิ้นเรียบร้อย ซึ่งรายละเอียดผลการดำเนินงานต่าง ๆ ตลอดจน ข้อเสนอแนะได้สรุปไว้ในเล่ม ขอขอบคุณสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัด ชลบุรี ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณ ตลอดจนคำปรึกษาแนะนำ ในกิจรรมดังกล่าว รวมทั้งบุคลากรของศูนย์ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านบึงทุกท่าน ที่ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านบึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่า เอกสารเล่มนี้ คงจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่ต้องการศึกษาหาข้อมูล เพื่อใช้เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมต่อไป ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอบ้านบึง มีนาคม 2566

3 สารบัญ เรื่อง หน้า คำนำ ก สารบัญ ข โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจ 1 1. หลักการและเหตุผล 1 2. วัตถุประสงค์ 2 3. เป้าหมาย 2 4. วิธีดำเนินการ 2 5. งบประมาณ 3 6. สรุปผลการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ 3 7. สรุปผลการดำเนินงานตามตัวชี้วัด 3 8. สรุปผลในภาพรวม 3 9. ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรม 4 ตาราง ก ตาราง ข แบบประเมินความพึงพอใจ 10. อภิปรายผล 4 11. รายงานผลการจัดกิจกรรม 5 ภาคผนวก

4 โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน กิจกรรมการศึกษาแบบพัฒนาอาชีพระยะสั้น (กลุ่มสนใจไม่เกิน 30 ชั่วโมง) วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร หลักการและเหตุผล พิมเสนมีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น ภิมเสน ภีมเสน พิมเสนเกล็ด พิมเสนตรังกานู พรมแสน มีชื่อสามัญว่า “Borneo Camphor” โดยทั่วไปแล้วพิมเสนแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด คือ พิมเสนที่ได้จากธรรมชาติหรือพิมเสนแท้ ชื่อสามัญ Borneol camphor และพิมเสนสังเคราะห์ หรือพิมเสนเทียม ชื่อสามัญ Borneolum Syntheticum (Borneol) ซึ่งพิมเสนจะมีลักษณะเป็นเกล็ดเล็กๆแบนๆ มีสีขาวขุ่นหรือออกแดงเรื่อๆ (หากเป็นพิมเสนบริสุทธิ์จะ เป็นผลึกรูปแผ่นหกเหลี่ยม) ติดไฟ ละลายได้ยากในน้ำ ละลายได้ดีในตัวทำละลายชนิดขั้วต่ำ พิมเสนมีกลิ่นหอมเย็น ฉุน รสหอม เย็นปากเย็นคอ สมัยก่อนคนไทยนิยมใช้ใส่ในหมากพลูเคี้ยว พิมเสนพบในพืชหลายชนิด เช่น หนาด, เปราะหอม,พืชวงศ์ยางนา และพืชสกุล Artemisia พิมเสนเป็นสารที่ถูกออกซิไดซ์กลายเป็นสารกลุ่มคีโตน (การบูร) ได้ง่ายมาก พิมเสนมีสรรพคุณขับเหงื่อ ขับลม บำรุงหัวใจ แก้ลมวิงเวียนหน้ามืด ใช้ผสมในน้ำมันหอมระเหย และ เป็นสารไล่แมลง พิมเสนทำให้ระคายเคืองต่อดวงตา ผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจและระบบทางเดินอาหาร ถึงแม้ว่าพิมเสนจะสกัดได้มาจากต้นไม้ แต่ตามตำรายาแผนโบราณ จัดพิมเสน เป็นประเภทธาตุวัตถุ ไม่ใช่พืชวัตถุ แพทย์แผนโบราณใช้พิมเสนเป็นยาขับเหงื่อ ขับเสมหะ กระตุ้นการหายใจ กระตุ้นสมองบำรุงหัวใจ ใช้เป็นยาระงับ ความกระวนกระวาย ทำให้ง่วงซึมแก้เคล็ดขัดยอกคลายเส้น และพิมเสนเมื่อถูกความร้อนจะระเหิดมีกลิ่นหอม บำรุงหัวใจ แก้โรคผิวหนัง มีฤทธิ์แก้พุพอง แก้หวัด นอกจากนี้ยังผสมอยู่ในยาหม่อง น้ำอบไทย และไพรก็ถือว่าเป็น บัญชียาจากสมุนไพร ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้ดั้งเดิม ตามประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ในบัญชี ยาหลักแห่งชาติ ในการใช้เหง้าไพล คั้นน้ำจากเหง้าเพื่อรักษาอาการเคล็ดขัดยอก ฟกบวม แพลงช้ำเมื่อย โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน “พิมเสนน้ำสมุนไพร ” ให้แก่ประชาชน เยาวชน และผู้ที่สนใจ ที่มุ่งพัฒนา ด้านคุณภาพชีวิต ที่มุ่งเน้นส่งเสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาอบรมและการฝึกอาชีพตามความเหมาะสม และ ความต้องการของประชาชนในท้องถิ่น เพื่อพัฒนารายได้ของประชาชนโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ทักษะ สร้างความชำนาญและประสบการณ์ด้านการประกอบอาชีพ ยกระดับสินค้าพื้นบ้านให้มีคุณภาพและ สามารถเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค รวมถึงเพื่อสร้างรายได้และสร้างประสบการณ์ด้านทักษะการฝึกอาชีพ ซึ่งใน ครั้งนี้เป็นการจัดฝึกอบรมหลักสูตรระยะสั้น โดยอบรมทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ โดยการฝึกอบรมครั้งนี้ ได้ วิทยากรที่มีความรู้ความสามารถ เต็มใจที่จะถ่ายทอดประสบการณ์และเทคนิคต่างๆ ให้แก่ผู้เข้ารับการฝึกอบรม เพื่อเป็นการเพิ่มรายได้ ลดรายจ่ายแก่ตนเอง ครอบครัว ชุมชน ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงต่อไป

5 วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสมุนไพรมาเป็นส่วนประกอบในการทำพิมเสนน้ำ 2. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับประโยชน์และสรรพคุณของสมุนไพรที่ใช้ในการทำพิมเสนน้ำ เป้าหมาย เชิงปริมาณ ประชาชนทั่วไป จำนวน 6 คน เชิงคุณภาพ ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้รับการฝึกให้มีทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถนำความรู้ไปประกอบ อาชีพและก่อให้เกิดรายได้เลี้ยงชีพ วิธีดำเนินการ การดำเนินงาน ระยะเวลา งบประมาณ ผู้รับผิดชอบ วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร หลักสูตร 3 ชั่วโมง 1. สำรวจความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย 2. กำหนดแผนและปฏิทินการดำเนินงาน 3. ดำเนินงานและติดต่อประสานงาน 4. ดำเนินการจัดกิจกรรม วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร 5. สรุปรายงานผลการดำเนินงาน 13 กุมพาพันธ์ 2566 15 กุมพาพันธ์ 2566 20 กุมพาพันธ์ 2566 27 กุมพาพันธ์ 2566 1 มีนาคม 2566 1,400 นางสาวภรณ์ทิพย์ ริดแก้ว ระยะเวลาการดำเนินโครงการ วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร จำนวน 3 ชั่วโมง ประชาชนตำบลบ้านบึง ณ กศน.ตำบลบ้านบึง ม.3 ตำบลบ้านบึง อำเภอบ้านบึง จังหวัดชลบุรีในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2566 รวมเป็นระยะเวลา 1 วัน

6 งบประมาณ งบประมาณปี 2566 แผนงาน : ยุทธศาสตร์เพื่อสนับสนุนด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพ ทรัพยากรมนุษย์ โครงการขับเคลื่อนการพัฒนาการศึกษาที่ยั่งยืน กิจกรรมส่งเสริมศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน งบรายจ่าย อื่น ค่าใช้จ่ายโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน 20002340052005000033 ภายในวงเงิน 1,400 บาท (หนึ่งพันสี่ร้อย บาทถ้วน) เป็นค่าใช้จ่ายดังนี้ ที่ รายการ จำนวน (หน่วย) ราคา : หน่วย(บาท) จำนวนเงิน (บาท) หมายเหตุ 1 ค่าวัสดุ 800 800 2 ค่าวิทยากร 600 600 รวม (หนึ่งพันสี่ร้อยบาทถ้วน) 1,400 หมายเหตุ ทั้งนี้ขอถัวจ่ายตามจริงทุกรายการ ผู้รับผิดชอบโครงการ นางสาวภรณ์ทิพย์ ริดแก้ว สรุปผลการดำเนินงานตามวัตถประสงค์ 1. ผู้เข้าร่วมโครงการสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน และลดรายจ่ายภายในครอบครัว 2. ผู้เข้าร่วมโครงการรู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ 3. เกิดการรวมกลุ่มอาชีพของชุมชนในพื้นที่เขต สรุปผลการดำเนินงานตามตัวชี้วัด ผลผลิต/ผลลัพธ์ เชิงปริมาณ ผู้เรียนมีทักษะความรู้ ทักษะในการทำ พัฒนา พิมเสนน้ำสมุนไพร และได้นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ ประกอบอาชีพและสร้างรายได้ที่ยั่งยืน จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 100 เชิงคุณภาพ ผู้เรียนมีทักษะความรู้ ทักษะในการทำ พัฒนา พิมเสนน้ำสมุนไพร และได้นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ ประกอบอาชีพและสร้างรายได้ที่ยั่งยืน อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 93.90

7 สรุปผลในภาพรวม 1. จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ : มีผู้เข้าร่วมโครงการ จำนวน 7 คน 2. อายุเฉลี่ย : 40-60 ปี ขึ้นไป 3. อาชีพ : แม่บ้าน เกษตรกร ค้าขาย และรับจ้าง ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้เข้ารับการอบรม การวิเคราะห์ข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้ค่าสถิติร้อยละ ในการประมวลผลข้อมูลส่วนตัวและตัวชี้วัดความสำเร็จของ โครงการตามแบบสอบถามความคิดเห็นรายข้อ แล้วนำไปแปรความหมายตามค่าระดับเกณฑ์ เกณฑ์การประเมิน ค่าสถิติน้อยกว่าร้อยละ 50 ปรับปรุง ค่าสถิติร้อยละ 51 - 74 พอใช้ ค่าสถิติร้อยละ 75 - 84 ดี ค่าสถิติร้อยละ 85 ขึ้นไป ดีมาก การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้ค่าสถิติร้อยละ ในการประมวลผลข้อมูลส่วนตัวและตัวชี้วัดความสำเร็จของ โครงการตามแบบสอบถามความคิดเห็นรายข้อ แล้วนำไปแปรความหมายตามค่าระดับเกณฑ์กำหนดค่าลำดับ ความสำคัญของการประเมินผลออกเป็น 5 ระดับ ดังนี้ มากที่สุด ให้คะแนน 5 มาก ให้คะแนน 4 ปานกลาง ให้คะแนน 3 น้อย ให้คะแนน 2 น้อยที่สุด ให้คะแนน 1 ในการแปลผล ผู้จัดทำได้ใช้เกณฑ์การพิจารณาจากคะแนนเฉลี่ยตามแนวคิดของ บุญชม ศรีสะอาด และบุญส่ง นิวแก้ว (2535, หน้า 22-25) 4.51 - 5.00 หมายความว่า ดีมาก 3.51 - 4.50 หมายความว่า ดี 2.51 - 3.50 หมายความว่า ปานกลาง 1.51 - 2.50 หมายความว่า น้อย 1.00 - 1.50 หมายความว่า ต้องปรับปรุง

8 เกณฑ์การประเมิน ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตั้งแต่ 1 ขึ้นไป แสดงว่าผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีความคิดเห็น “แตกต่างกัน” ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ต่ำกว่า 1 ลงมา แสดงว่าผู้เข้าร่วมกิจกรรมมีความคิดเห็น “คล้อยตามกัน” ผู้เข้าร่วมประชุมจะต้องกรอกข้อมูลตามแบบสอบถาม เพื่อนำไปใช้ในการประเมินผลของการจัดกิจกรรมดังกล่าว และจะได้นำไปเป็นข้อมูล ปรับปรุง และพัฒนา ตลอดจนใช้ในการจัดทำแผนการดำเนินการในปีต่อไป อภิปรายผล ผู้ร่วมกิจกรรมการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน รูปแบบกลุ่มสนใจ กิจกรรมศูนย์ ฝึกอาชีพชุมชน วิชาพิมเสนน้ำสมุนไพร จำนวน 3 ชั่วโมง สามารถนำความรู้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ใน ชีวิตประจำวันกับตนเองเพื่อช่วยลดภาวะค่าใช้จ่ายของครอบครัว โดยได้เรียนรู้จากการปฏิบัติจริง และผู้เรียนมี ทักษะความรู้ ทักษะในการทำ พัฒนา พิมเสนน้ำสมุนไพร และได้นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ประกอบอาชีพและสร้าง รายได้ที่ยั่งยืน อยู่ในระดับดีมาก คิดเป็นร้อยละ 93.90

2