ก รายงานผลการด าเนินงาน ศูนย ์ ก ์ การศ ึ กึ กษานอกระบบและการศ ึ กึ กษาตามอธัยาศัยอา เภอสัตห ี บี บ ส านักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ส านักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ โครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ณ ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน.ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร
ก บทสรุปผู้บริหาร โครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้นักศึกษามีความรู้ ความ เข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” และปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิตสาธารณะ “เราทําความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์”ซึ่งโครงการดําเนินการจัดในวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ณ ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน. ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 300 คน โดยใช้กลุ่มตัวอย่างประชากร จํานวน 169 คน ททจากการดําเนินการโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”พบว่านักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” มีจิตสาธารณะ อยู่ในระดับพอใช้ ถึง ดี มาก ร้อยละ 100 และนักศึกษามีความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”ใน ภาพรวม อยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด ร้อยละ 82.25 ทั้งนี้สืบเนื่องมาจากได้วิทยากรที่เป็นคณะครูที่ผ่าน การอบรม จากโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” สามารถความรู้ถ่ายทอดให้กับนักศึกษา ที่เข้าร่วมกิจกรรมตามที่กําหนดไว้ได้เป็นอย่างดีในการอบรมใช้รูปแบบผ่านออนไลน์ ทําให้ผู้เรียน สามารถเรียนรู้อยู่ที่บ้าน ที่ทํางาน ในสถานการณ์วิกฤตการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า (COVID-19)
ข คํานํา จากการที่ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ กศน.อําเภอ สัตหีบ ได้จัดทําโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” โดยมีวัตถุประสงค์(1) เพื่อพัฒนาผู้เรียนมี ความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” (2) เพื่อปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” ซึ่งโครงการดําเนินการจัดในวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ณ ห้องสมุด ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน.ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี โครงการนี้ได้วิทยากรที่เป็นคณะครูที่ ผ่านการอบรม มาให้ความรู้ให้กับนักศึกษาอําเภอสัตหีบทางออนไลน์ ในแต่ละจุด ทั้ง 6 จุด เพื่อให้ผู้เข้าอบรม สามารถ นําความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในการทํางานได้จริง โครงการดังกล่าวได้ดําเนินการเสร็จสิ้นไปได้ ด้วยดี ซึ่งรายละเอียดผลการดําเนินงานต่างๆ ตลอดจนปัญหาและอุปสรรค ได้สรุปไว้แล้ว เพื่อรวบรวม กระบวนการดําเนินงาน ผลที่ได้นําไปใช้ ตลอดจนการพัฒนาเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพวิถีชีวิต และการ ตอบสนองความต้องการของผู้เข้ารับการฝึกอบรม สุดท้ายคือ การนําไปใช้ประโยชน์อย่างแท้จริงและสามารถ แนะนําผู้อื่นได้ เพื่อให้เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างต่อเนื่อง กศน.อําเภอสัตหีบ กรกฎาคม 2564
ค สารบัญ หน้า บทสรุปผู้บริหาร.................................................................................................................................... ......ก คํานํา....................................................................................................................... ....................................ข สารบัญ....................................................................................................................... .................................ค สารบัญตาราง..............................................................................................................................................จ บทที่ 1 บทนํา..........................................................................................................................................1 ความเป็นมาและความสําคัญ ......................................................................................................1 วัตถุประสงค์...............................................................................................................................2 เปูาหมาย....................................................................................................................................2 ระยะเวลาดําเนินงาน..................................................................................................................2 ผลลัพธ์.......................................................................................................................................2 ดัชนีวัดผลสําเร็จของโครงการ.....................................................................................................2 บทที่ 2 เอกสารการศึกษาและรายงานที่เกี่ยวข้อง....................................................................................3 ยุทธศาสตร์และจุดเน้นการดําเนินงาน สํานักงาน กศน.ประจําปีงบประมาณ พ.ศ.2564 ............3 แนวทาง/กลยุทธ์การดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยของ กศน.อําเภอสัตหีบ.......................................................................................................................10 กรอบพัฒนาคุณภาพผู้เรียน.........................................................................................................12 เอกสารที่เกี่ยวข้อง........................................................................................................................ 15 - ประวัติความเป็นมาโครงการจิตอาสา ..................................................................................15 - โครงสร้างและการบริหารการจัดการโครงการจิตอาสา.................... ........................17 - คุณสมบัติจิตอาสาพระราชทาน 904........................................................................20 บทที่ 3 วิธีดําเนินงาน...............................................................................................................................28 ประชุมบุคลากรกรรมการสถานศึกษา.........................................................................................28 แต่งตั้งคณะทํางาน......................................................................................................................28 ดําเนินงานตามแผน.....................................................................................................................28 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการดําเนินงาน..............................................................................................28 เครื่องมือที่ใช้ในการดําเนินงาน ...................................................................................................29 การเก็บรวบรวมข้อมูล................................................................................................................29 การวิเคราะห์ข้อมูล.....................................................................................................................29
ง สารบัญ (ต่อ) หน้า บทที่ 4 ผลการดําเนินงานและการวิเคราะห์ข้อมูล................................................................................ .....31 ตอนที่ 1 ข้อมูลส่วนตัวผู้แบบสอบถามของผู้เข้ารับการอบรมในโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ...............................................................................................32 ตอนที่ 2 ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นที่มีต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยวใจ”... 33 ตอนที่ 3 ข้อมูลเกี่ยวกับความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”… 34 บทที่ 5 สรุปผลการประเมิน อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ.......................................................................36 สรุปผลการดําเนินงาน...................................................................................................................36 อภิปรายผล.................................................................................................................................37 ข้อเสนอแนะ...............................................................................................................................37 บรรณานุกรม............................................................................................................................................38 ภาคผนวก.................................................................................................................................................39 ภาคผนวก ก............................................................................................................................. .....40 แบบทดสอบความรู้ ความเข้าใจ โครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”..........40 ภาคผนวก ข............................................................................................................................. .... .43 แบบประเมินความพึงพอใจโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”.. ................43 ภาคผนวก ค............................................................................................................................. .....45 รายชื่อผู้เข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” รายงานสรุปผลโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” บันทึกขออนุมัติจัดโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” คําสั่งโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” แผนพัฒนาผู้เรียนภาคเรียนที่ 1/2564 คณะผู้จัดทํา
จ สารบัญตาราง หน้า ตารางที่ 1 จํานวนและร้อยละของนักศึกษาเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 จําแนกตามเพศ อายุ อาชีพ และระดับการศึกษา.......................... 31 2 จํานวนและร้อยละของนักศึกษา ที่มีความรู้ด้านการอนุรักษ์พันธุ์พืชและการจัดทําฐาน ข้อมูลถ้องถิ่น เชิงปริมาณ.......................................................................................................... 33 3 จํานวนและร้อยละของนักศึกษา ที่มีความรู้ด้านจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” เชิงคุณภาพ………………………………………………………………………………………………………………….. 33 4 ค่าคะแนนเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ของกลุ่มตัวอย่างและระดับคุณภาพและระดับ คุณภาพภายหลังเสร็จโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”............................... 34 5 จํานวนและร้อยละของนักศึกษา ที่มีความพึงพอใจต่อจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ภายหลังเสร็จ สิ้นโครงการ........................................................................................................ 35
บทที่ 1 บทนํา ความเป็นมาและความสําคัญ ทททพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้หน่วยราชการในพระองค์ 904 ร่วมกันจัดโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและแสดงความสํานึก ในพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและ สมเด็จพระบรม ราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงประกอบพระราชกรณียกิจนานัปการ เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชน มีความสมัครสมานสามัคคี มีความสุขและประเทศชาติมีความมั่นคงอย่างยั่งยืน โดยมีหน่วยราชการในพระองค์ 904 เป็นผู้กํากับดูแลการปฏิบัติงานร่วมกับ หน่วยงาน ภายนอกทั้งภาครัฐและเอกชน และให้จัดตั้งศูนย์อํานวยการใหญ่ โครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ มีหน้าที่ควบคุม อํานวยการและประสานการ ปฏิบัติเพื่อให้การ จัดกิจกรรมจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ เป็นไปอย่างต่อเนื่องถูกต้องตามพระราโชบาย และสมพระ เกียรติ ในระยะเริ่มแรก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชปณิธานในการบําเพ็ญประโยชน์พื้นที่ชุมชน โดยรอบพระราชวังดุสิตเป็นการทําความ ดีด้วยหัวใจถวายเป็น พระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลย เดชมหาราชบรมนาถบพิตรโดยหน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์หน่วยทหารรักษาพระองค์ ข้าราช บริพารในพระองค์ฯร่วมกับประชาชนจิตอาสา “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ร่วมกันดูแลและพัฒนารักษาจากชุมชน เล็กๆ รอบพระราชวังดุสิตขยาย สู่พื้นที่โดยรวมของประเทศในการพัฒนาอย่างมั่นคงและยั่งยืนสืบไป เพื่อสนองพระราชปณิธานศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จึงได้จัดทํา โครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” และเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เกิดจิตสํานึก มีความรับผิดชอบต่อตนเอง มีจิตสาธารณะ ทําคุณประโยชน์ให้ชุมชน สังคม ประเทศชาติ วัตถุประสงค์ 1. เพื่อพัฒนาผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” 2. เพื่อปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” เปูาหมาย 1 เปูาหมายเชิงปริมาณ - นักศึกษา กศน.อําเภอสัตหีบ จํานวน 300 คน 2 เปูาหมายเชิงคุณภาพ - นักศึกษา กศน.อําเภอสัตหีบ มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” มีจิตสาธารณะ ร่วมกิจกรรมที่เป็นสาธารณะประโยชน์ระยะเวลาดําเนินงาน
2 วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ณ ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน.ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัด ชลบุรี ผลลัพธ์ ทท ททนักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” มีจิตสาธารณะ ร่วมกิจกรรมที่ เป็นสาธารณะประโยชน์ ดัชนีวัดผลและความสําเร็จของโครงการ ทททททททท1. ตัวชี้วัดผลผลิต (Outputs) 1.1. ร้อยละ 80 ของนักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจ มีจิตสาธารณะ ในระดับ พอใช้-ดี 1.2. ร้อยละ 80 ของนักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการมีความพึงพอใจในระดับมาก-มากที่สุด 2. ตัวชี้วัดผลลัพธ์ (Outcomes) 2.1 นักศึกษา กศน.อําเภอสัตหีบ มีความรู้ ความเข้าใจ มีจิตสาธารณะ ได้ในระดับพอใช้-ดี 2.2 นักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการมีความพึงพอใจในระดับมาก บทที่ 2 เอกสารการศึกษาและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
3 ททททททททในการจัดทํารายงานโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”ในครั้งนี้ ผู้จัดทําโครงการได้ ทําการศึกษาค้นคว้าเนื้อหาจากเอกสารการศึกษาที่เกี่ยวข้อง ดังนี้ ทททททททท1. ยุทธศาสตร์และจุดเน้นการดําเนินงาน สํานักงาน กศน. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ทททททททท2. กลยุทธ์การดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยของ กศน.อําเภอ สัตหีบ ทททททท ท 3. กรอบแนวทางการจัดการศึกษา งบอุดหนุน กิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ปีงบประมาณ 2564 4. เอกสารที่เกี่ยวข้อง 1. นโยบายและยุทธศาสตร์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย งบประมาณ 2564 วิสัยทัศน์ คนไทยได้รับโอกาสการศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพ สามารถดํารงชีวิตที่เหมาะสม กับช่วงวัย สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และมีทักษะที่จําเป็นในโลกศตวรรษที่ 21 พันธกิจ 1. จัดและส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยที่มีคุณภาพ เพื่อยกระดับการศึกษา พัฒนา ทักษะการเรียนรู้ของประชาชนทุกกลุ่มเปูาหมายให้เหมาะสมทุกช่วงวัย พร้อมรับการเปลี่ยนแปลงบริบททางสังคม และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2 ส่งเสริม สนับสนุน และประสานภาคีเครือข่าย ในการมีส่วนร่วมจัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย และการเรียนรู้ตลอดชีวิต รวมทั้งการดําเนินกิจกรรมของศูนย์การเรียนและแหล่งการเรียนรู้อื่น ในรูปแบบ ต่าง ๆ 3. ส่งเสริมและพัฒนาการนําเทคโนโลยีทางการศึกษา และเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ให้เกิดประสิทธิภาพในการ จัดการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้กับประชาชนอย่างทั่วถึง 4. พัฒนาหลักสูตร รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สื่อและนวัตกรรม การวัดและประเมินผลในทุกรูปแบบ ให้สอดคล้องกับบริบทในปัจจุบัน 5. พัฒนาบุคลากรและระบบการบริหารจัดการให้มีประสิทธิภาพ เพื่อมุ่งจัดการศึกษาและการเรียนรู้ที่มี คุณภาพ โดยยึดหลักธรรมาภิบาล เปูาประสงค์ 1. ประชาชนผู้ด้อย พลาด และขาดโอกาสทางการศึกษา รวมทั้งประชาชนทั่วไปได้รับโอกาสทางการศึกษาใน รูปแบบการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาต่อเนื่อง และการศึกษาตามอัธยาศัย ที่มีคุณภาพ อย่างเท่าเทียมและทั่วถึง เป็นไปตามสภาพ ปัญหา และความต้องการของแต่ละ
4 กลุ่มเปูาหมาย 1. ประชาชนได้รับการยกระดับการศึกษา สร้างเสริมและปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และความเป็นพลเมือง อันนําไปสู่การยกระดับคุณภาพชีวิตและเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน เพื่อพัฒนาไปสู่ความมั่นคงและยั่งยืน ทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ และสิ่งแวดล้อม 2. ประชาชนได้รับโอกาสในการเรียนรู้ และมีเจตคติทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เหมาะสมสามารถคิด วิเคราะห์ และประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวัน รวมทั้งแก้ปัญหาและพัฒนาคุณภาพชีวิตได้อย่างสร้างสรรค์ 3. ประชาชนได้รับการสร้างและส่งเสริมให้มีนิสัยรักการอ่านเพื่อการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง 4. ชุมชนและภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน ร่วมจัด ส่งเสริม และสนับสนุนการดําเนินงานการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย รวมทั้งการขับเคลื่อนกิจกรรมการเรียนรู้ของชุมชน 5. หน่วยงานและสถานศึกษาพัฒนา เทคโนโลยีทางการศึกษา เทคโนโลยีดิจิทัล มาใช้ในการยกระดับคุณภาพ ในการจัดการเรียนรู้และเพิ่มโอกาสการเรียนรู้ให้กับประชาชน 6. หน่วยงานและสถานศึกษาพัฒนาสื่อและการจัดกระบวนการเรียนรู้ เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาคุณภาพชีวิต ที่ตอบสนองกับการเปลี่ยนแปลงบริบทด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งตามความต้องการของประชาชนและชุมชนในรูปแบบที่หลากหลาย 7. หน่วยงานและสถานศึกษามีระบบการบริหารจัดการที่เป็นไปตามหลักธรรมาภิบาล 8. บุคลากรของหน่วยงานและสถานศึกษาได้รับการพัฒนาเพื่อเพิ่มสมรรถนะในการปฏิบัติงานการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอย่างมีประสิทธิภาพ ตัวชี้วัด ตัวชี้วัดเชิงปริมาณ 1. จํานวนผู้เรียนการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาชั้นพื้นฐานที่ได้รับการสนับสนุนค่าใช้จ่ายตามสิทธิที่ กําหนดไว้ 2. จํานวนของคนไทยกลุ่มเปูาหมายต่าง ๆ ที่เข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้/เข้ารับบริการกิจกรรมการศึกษา ต่อเนื่อง และการศึกษาตามอัธยาศัยที่สอดคล้องกับสภาพ ปัญหา และความต้องการ 3. ร้อยละของกําลังแรงงานที่สําเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้นขึ้นไป 4. จํานวนภาคีเครือข่ายที่เข้ามามีส่วนร่วมในการจัด/พัฒนา/ส่งเสริมการศึกษา (ภาคีเครือข่าย :สถาน ประกอบการ องค์กร หน่วยงานที่มาร่วมจัด/พัฒนา/ส่งเสริมการศึกษา) 5. จํานวนประชาชน เด็ก และเยาวชนในพื้นที่สูง และชาวไทยมอแกน ในพื้นที่ 5 จังหวัด 11 อํากอได้รับ บริการการศึกษาตลอดชีวิตจากศูนย์การเรียนชุมชนสังกัดสํานักงาน กศน. 6. จํานวนผู้รับบริการในพื้นที่เปูาหมายได้รับการส่งเสริมด้านการรู้หนังสือและการพัฒนาทักษะชีวิต 7. จํานวนนักเรียนนักศึกษาที่ได้รับบริการติวเข้มเต็มความรู้ 8. จํานวนประชาชนที่ได้รับการฝึกอาชีพระยะสั้น สามารถสร้างอาชีพเพื่อสร้างรายได้
5 9. จํานวน ครู กศน. ตําบล จากพื้นที่ กศน.ภาค ได้รับการพัฒนาศักยภาพด้านการจัดการเรียนการสอน ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร 10. จํานวนประชาชนที่ได้รับการฝึกอบรมภาษาต่างประเทศเพื่อการสื่อสารด้านอาชีพ 11. จํานวนผู้สูงอายุภาวะพึ่งพิงในระบบ Long Term Care มีผู้ดูแลที่มีคุณภาพและมาตรฐาน 12. จํานวนประชาชนที่ผ่านการอบรมจากศูนย์ดิจิทัลชุมชน 13. จํานวนศูนย์การเรียนชุมชน กศน. บนพื้นที่สูง ในพื้นที่ 5 จังหวัด ที่ส่งเสริมการพัฒนาทักษะการฟัง พูด ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร ร่วมกันในสถานศึกษาสังกัด สพฐ. ตชด. และกศน. 14. จํานวนบุคลากร กศน. ตําบลที่สามารถจัดทําคลังความรู้ได้ 15. จํานวนบทความเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตในระดับตําบลในหัวข้อต่าง ๆ 16. จํานวนหลักสูตรและสื่อออนไลน์ที่ให้บริการกับประชาชน ทั้งการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้น พื้นฐาน การศึกษาต่อเนื่อง และการศึกษาตามอัธยาศัย ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ 1. ร้อยละของคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ การศึกษานอกระบบ (N-NET) ทุกรายวิชาทุกระดับ 2. ร้อยละของผู้เรียนที่ได้รับการสนับสนุนการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานเทียบกับค่าเปูาหมาย 3. ร้อยละของประชาชนกลุ่มเปูาหมายที่ลงทะเบียนเรียนในทุกหลักสูตร/กิจกรรมการศึกษาต่อเนื่องเทียบกับ เปูาหมาย 4. ร้อยละของผู้ผ่านการฝึกอบรม/พัฒนาทักษะอาชีพระยะสั้นสามารถนําความรู้ไปใช้ในการประกอบอาชีพ หรือพัฒนางานได้ 5. ร้อยละของผู้เรียนในเขตพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ได้รับการพัฒนาศักยภาพ หรือทักษะด้านอาชีพ สามารถมีงานทําหรือนําไปประกอบอาชีพได้ 6. ร้อยละของผู้จบหลักสูตร/กิจกรรมที่สามารถนําความรู้ความเข้าใจไปใช้ได้ตามจุดมุ่งหมายของหลักสูตร กิจกรรม การศึกษาต่อเนื่อง 7. ร้อยละของประชาชนที่ได้รับบริการมีความพึงพอใจต่อการบริการ/เข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้การศึกษา ตามอัธยาศัย 8. ร้อยละของประชาชนกลุ่มเปูาหมายที่ได้รับบริการ/ข้าร่วมกิจกรรมที่มีความรู้ความเข้าใจ/เจตคติทักษะ ตามจุดมุ่งหมายของกิจกรรมที่กําหนด ของการศึกษาตามอัธยาศัย 9. ร้อยละของนักเรียน/นักศึกษาที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในวิชาที่ได้รับบริการติวเข้มเต็มความรู้เพิ่มสูงขึ้น 10. ร้อยละของผู้สูงอายุที่เป็นกลุ่มเปูาหมาย มีโอกาสมาเข้าร่วมกิจกรรมการศึกษาตลอดชีวิต นโยบายเร่งด่วนเพื่อร่วมขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศ 1.ยุทธศาสตร์ด้านความมั่นคง
6 1.1 พัฒนาและเสริมสร้างความจงรักภักดีต่อสถาบันหลักของชาติ โดยปลูกฝังและสร้างความตระหนักรู้ถึง ความสําคัญของสถาบันหลักของชาติ รณรงค์เสริมสร้างความรักและความภาคภูมิใจในความเป็นคนไทยและชาติไทย น้อมนําและเผยแพร่ศาสตร์พระราชา หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงรวมถึงแนวทางพระราชดําริต่าง ๆ 1.2 เสริมสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง และการมีส่วนร่วมอย่างถูกต้องกับการปกครองระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ในบริบทของไทย มีความเป็นพลเมืองดี ยอมรับและเคารพความ หลากหลายทางความคิดและอุดมการณ์ 1.3 ส่งเสริมและสนับสนุนการจัดการศึกษาเพื่อปูองกันและแก้ไขปัญหาภัยคุกคามในรูปแบบใหม่ ทั้งยาเสพ ติด การค้ามนุษย์ ภัยจากไซเบอร์ ภัยพิบัติจากธรรมชาติ โรคอุบัติใหม่ ฯลฯ 1.4 ยกระดับคุณภาพการศึกษาและสร้างเสริมโอกาสในการเข้าถึงบริการการศึกษา การพัฒนาทักษะ การ สร้างอาชีพ และการใช้ชีวิตในสังคมพหุวัฒนธรรม ในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ และพื้นที่ ชายแดนอื่น ๆ 1.5 สร้างความรู้ ความเข้าใจในขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบ้านยอมรับและ เคารพในประเพณี วัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ และชาวต่างชาติที่มีความหลากหลาย ในลักษณะพหุสังคมที่อยู่ ร่วมกัน 2. ยุทธศาสตร์ด้านการสร้างความสามารถในการแข่งขัน 2.1 เร่งปรับหลักสูตรการจัดการศึกษาอาชีพ กศน. เพื่อยกระดับทักษะด้านอาชีพของประชาชนให้เป็น อาชีพที่รองรับอุตสาหกรรมเปูาหมายของประเทศ (First S - curve และ New S-curve) โดยบูรณาการความร่วมมือ ในการพัฒนาและเสริมทักษะใหม่ด้านอาชีพ (Upskill & Reskill) รวมถึงมุ่งเน้นสร้างโอกาสในการสร้างงาน สร้าง รายได้ และตอบสนองต่อความต้องการของตลาดแรงานทั้งภาคอุตสาหกรรมและการบริการ โดยเฉพาะในพื้นที่เขต ระเบียงเศรษฐกิจ และเขตพัฒนาพิเศษตามภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศสําหรับพื้นที่ปกติให้พัฒนาอาชีพที่เน้นการต่อ ยอดศักยภาพและตามบริบทของพื้นที่ 2.2 จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาพื้นที่ภาคตะวันออก ยกระดับการศึกษาให้กับประชาชนให้จบการศึกษาอย่าง น้อยการศึกษาภาคบังคับ สามารถนําคุณวุฒิที่ได้รับไปต่อยอดในการประกอบอาชีพ รวมทั้งพัฒนาทักษะในการ ประกอบอาชีพตามความต้องการของประชาชน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ ตอบสนองต่อบริบทของสังคมและชุมชน รวมทั้งรองรับการพัฒนาเขตพื้นที่ระเบียบเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) 2.3 พัฒนาและส่งเสริมประชาชนเพื่อต่อยอดการผลิตและจําหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์์ออนไลน์ 1) เร่งจัดตั้งศูนย์ให้คําปรึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ Brand กศน. เพื่อยกระดับคุณภาพของสินค้าและ ผลิตภัณฑ์ การบริหารจัดการที่ครบวงจร (การผลิต การตลาด การส่งออก และสร้างช่องทางจําหน่าย) รวมทั้งส่งเสริม การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลในการเผยแพร่และจําหน่ายผลิตภัณฑ์ 2) พัฒนาและคัดเลือกสุดยอดสินค้าและลิตภัณฑ์ กศน. ในแต่ละจังหวัด พร้อมทั้งประสานความ ร่วมมือกับสถานีบริการน้ํามันในการเป็นซ่องทางการจําหน่ายสุดยอดสินค้าและผลิตภัณฑ์ กศน.ให้กว้างขวางยิ่งขึ้น 3. ยุทธศาสตร์การพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์
7 3.1 พัฒนาครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการจัดกิจกรรมและการเรียนรู้ เป็นผู้เชื่อมโยงความรู้กับผู้เรียน และผู้รับบริการ มีความเป็น "ครูมืออาชีพ" มีจิตบริการ มีความรอบรู้และทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสังคมและเป็น ผู้อํานวยการการเรียนรู้" ที่สามารถบริหารจัดการความรู้ กิจกรรม และการเรียนรู้ที่ดี 1) เพิ่มอัตราข้าราชการครูให้กับ กศน. อําเภอทุกแห่ง โดยเร่งดําเนินการเรื่องการหาอัตราตําแหน่ง การสรรหา บรรจุ และแต่งตั้ง ข้าราชการครู 2) พัฒนาข้าราชการครูในรูปแบบครบวงจร ตามหลักสูตรที่เชื่อมโยงกับวิทยฐานะ 3) พัฒนาครู กศน.ตําบลให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเน้นเรื่องการพัฒนาทักษะ การจัดการเรียนการสอนออนไลน์ ทักษะภาษาต่างประเทศ ทักษะการจัดกระบวนการเรียนรู้ 4) พัฒนาศึกษานิเทศก์ ให้สามารถปฏิบัติการนิเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ 5) พัฒนาบุคลากร กศน.ทุกระดับทุกประเภทให้มีทักษะความรู้เรื่องการใช้ประโยชน์จากดิจิทัลและ ภาษาต่างประเทศที่จําเป็น 3.2 พัฒนาแหล่งเรียนรู้ให้มีบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ มีความพร้อมในการ ให้บริการกิจกรรมการศึกษาและการเรียนรู้ เป็นแหล่งสารสนเทศสาธารณะที่ง่ายต่อการเข้าถึง มีบรรยากาศที่เอื้อต่อ การเรียนรู้ เป็นคาเพ่พื้นที่การเรียนรู้สําหรับคนทุกช่วงวัย มีสิ่งอํานวยความสะดวก มีบรรยากาศสวยงามมีชีวิต ที่ ดึงดูดความสนใจ และมีความปลอดภัยสําหรับผู้ใช้บริการ 1) เร่งยกระดับ กศน.ตําบลนําร่อง 928 แห่ง (อําเภอละ 1 แห่ง) ให้เป็น กศน.ตําบล 5 ดี พรีเมี่ยม ที่ประกอบด้วย ครูดี สถานที่ดี (ตามบริบทของพื้นที่) กิจกรรมดี เครือข่ายดี และมีนวัตกรรมการเรียนรู้ที่ดีมีประโยชน์ 2) จัดให้มีศูนย์การเรียนรู้ต้นแบบ กศน. เพื่อยกระดับการเรียนรู้ ใน 6 ภูมิภาค เป็นพื้นที่การเรียนรู้ (Co - Learning Space) ที่ทันสมัยสําหรับทุกคน มีความพร้อมในการให้บริการต่าง ๆ อาทิ พื้นที่สําหรับการทํางาน/ การเรียนรู้ พื้นที่สําหรับกิจกรรมต่าง ๆ มีห้องประชุมขนาดเล็ก รวมทั้งทํางานร่วมกับห้องสมุดประชาชนในการ ให้บริการในรูปแบบห้องสมุดดิจิทัล บริการอินเทอร์เน็ต สื่อมัลติมีเดีย เพื่อรองรับการเรียนรู้แบบ Active Learning 3) พัฒนาห้องสมุดประชชน "เฉลิมราชกุมารี" ให้เป็น Digital Library โดยให้มีบริการหนังสือ ในรูปแบบ e - Book บริการคอมพิวเตอร์ และอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง รวมทั้ง Free Wifi เพื่อการสืบค้นข้อมูล 3.3 ส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ เอื้อต่อการเรียนรู้สําหรับทุกคน สามารถ เรียนได้ทุกที่ทุกเวลา มีกิจกรรมที่หลากลาย น่าสนใจ สนองตอบความต้องการของชุมชน เพื่อพัฒนาศักยภาพการ เรียนรู้ของประชาชน รวมทั้งใช้ประโยชน์จากประชาชนในชุมชนในการร่วมจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อเชื่อมโยง ความสัมพันธ์ของคนในชุมชนไปสู้การจัดการความรู้ของชุมชนอย่างยั่งยืน 1) ส่งเสริมการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ปลูกฝังคุณธรรม สร้างวินัย จิตสาธารณะ ความรับผิดชอบต่อ ส่วนรวม และการมีจิตอาสา ผ่านกิจกรรมรูปแบบต่าง ๆ อาทิ กิจกรรมลูกเสือ กศน. กิจกรรมจิตอาสา ตลอดจน สนับสนุนให้มีการจัดกิจกรรมเพื่อปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรมให้กับบุคลากรในองค์กร 2) จัดให้มีหลักสูตรลูกเสือมัคคุเทศก์ โดยให้สํานักงาน กศน.จังหวัดทุกแห่ปกทม. จัดตั้งกองลูกเสือที่ ลูกเสือมีความพร้อมด้านทักษะภาษาต่างประเทศ เป็นลูกเสือมัคคุเทศก์จังหวัดละ 1 กอง เพื่อส่งเสริมลูกเสือจิตอาสา พัฒนาการท่องเที่ยวในแต่ละจังหวัด
8 3.4 เสริมสร้างความร่วมมือกับภาคีเครือข่าย ประสาน ส่งเสริมความร่วมมือภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งส่งเสริมและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อสร้างความเข้าใจ และให้เกิดความร่วมมือในการส่งเสริม สนับสนุน และจัดการศึกษาและการเรียนรู้ให้กับ ประชาชนอย่างมีคุณภาพ 1) เร่งจัดทําทําเนียบภูมิปัญญาท้องถิ่นในแต่ละตําบล เพื่อใช้ประโยชน์จากภูมิปัญญาท้องถิ่น ในการสร้าง การเรียนรู้จากองค์ความรู้ในตัวบุคคลให้เกิดการถ่ายทอดภูมิปัญญา สร้างคุณค่าทางวัฒนธรรมอย่างยั่งยืน 2) ส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่การจัดการเรียนรู้ชุมชน 3) ประสานความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายเพื่อการขยายและพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัยให้เข้าถึงกลุ่มเปูาหมายทุกกลุ่มอย่างกว้างขวางและมีคุณภาพ อาทิ กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่ม อสม. 3.5 พัฒนานวัตกรรมทางการศึกษาเพื่อประโยชน์ต่อการจัดการศึกษาและกลุ่มเปูาหมาย 1) พัฒนาการจัดการศึกษาออนไลน์ กศน. ทั้งในรูปแบบของการศึกษาขั้นพื้นฐาน การพัฒนาทักษะชีวิต และทักษะอาชีพ การศึกษาตามอัธยาศัย รวมทั้งการพัฒนาช่องทางการค้าออนไลน์ 2) ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการปฏิบัติงาน การบริหารจัดการ และการจัดการเรียนรู้ 3) ส่งเสริมให้มีการใช้การวิจัยอย่างง่ายเพื่อสร้างนวัตกรรมใหม่ 3.6 พัฒนาศักยภาพคนด้านทักษะและความเข้าใจในการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) 1) พัฒนาความรู้และทักษะเทคโนโลยีดิจิทัลของครูและบุคลากรทางการศึกษา เพื่อพัฒนารูปแบบการ จัดการเรียนการสอน 2) ส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล เพื่อให้ประชาชนมีทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยี ดิจิทัลที่สามารถนําไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจําวัน รวมทั้งสร้างรายได้ให้กับตนเองได้ 3.7 พัฒนาทักษะภาษาต่างประเทศเพื่อการสื่อสารของประชาชนในรูปแบบต่าง ๆ อย่างเป็นรูปธรรม โดย เน้นทักษะภาษาเพื่ออาชีพ ทั้งในภาคธุรกิจ การบริการ และการท่องเที่ยว รวมทั้งพัฒนาสื่อการเรียนการสอนเพื่อ ส่งเสริมการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสารและการพัฒนาอาชีพ 3.8 เตรียมความพร้อมการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุที่เหมาะสมและมีคุณภาพ 1) ส่งเสริมการจัดกิจกรรมให้กับประชาชนเพื่อสร้างความตระหนักถึงการเตรียมพร้อมเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ (Aging Society) มีความเข้าใจในพัฒนาการของช่วงวัย รวมทั้งเรียนรู้และมีส่วนร่วมในการดูแลรับผิดชอบผู้สูงอายุใน ครอบครัวและชุมชน 2) พัฒนาการจัดบริการการศึกษาและการเรียนรู้สําหรับประชาชนในการเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัย สูงอายุที่เหมาะสมและมีคุณภาพ 3) จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตสําหรับผู้สูงอายุภายใต้แนวคิด "Active Aging"การศึกษาเพื่อ พัฒนาคุณภาพชีวิต และพัฒนาทักษะชีวิต ให้สามารถดูแลตนเองทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิตและรู้จักใช้ประโยชน์ จากเทคโนโลยี 4) สร้างความตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุ เปิดโอกาสให้มีการเผยแพร่ภูมิปัญญาของ ผู้สูงอายุ และให้มีส่วนร่วมในกิจกรรมด้านต่าง ๆ ในชุมชน เช่น ด้านอาชีพ กีฬา ศาสนาและวัฒนธรรม
9 5) จัดการศึกษาอาชีพเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ โดยบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ใน ทุกระดับ 3.9 การส่งเสริมวิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา 1) จัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์เชิงรุก และเน้นให้ความรู้วิทยาศาสตร์อย่างง่ายกับประชาชนในชุมชนทั้ง วิทยาศาสตร์ในวิถีชีวิต และวิทยาศาสตร์ในชีวิตประจําวัน 2) พัฒนาสื่อนิทรรศการเละรูปแบบการจัดกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์ให้มีความทันสมัย 3.10 ส่งเสริมการรู้ภาษาไทยให้กับประชาชนในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะประชาชนในเขตพื้นที่สูง ให้สามารถฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาไทย เพื่อประโยชในการใช้ชีวิตประจําวันได้ 4. ยุทธศาสตร์ต้นการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม 4.1 จัดตั้งศูนย์การเรียนรู้สําหรับทุกช่วงวัย ที่เป็นศูนย์การเรียนรู้ตลอดชีวิตที่สามารถให้บริการประชาชน ได้ทุกคน ทุกช่วงวัย ที่มีกิจกรรมที่หลากหลาย ตอบสนองความต้องการในการเรียนรู้ในแต่ละวัยและเป็นศูนย์บริการ ความรู้ ศูนย์การจัดกิจกรรมที่ครอบคลุมทุกช่วงวัย เพื่อให้มีพัฒนาการเรียนรู้ที่เหมาะสมและมีความสุขกับการเรียนรู้ ตามความสนใจ 1) เร่งประสานกับสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อจัดทําฐานข้อมูลโรงเรียนที่ถูกยุบ รวม หรือคาดว่าน่าจะถูกยุบรวม 2) ให้สํานักงาน กศน.จังหวัดทุกแห่งที่อยู่ในจังหวัดที่มีโรงเรียนที่ถูกยุบรวม ประสานขอใช้พื้นที่เพื่อจัดตั้ง ศูนย์การเรียนรู้สําหรับทุกช่วงวัย กศน. 4.2 ส่งเสริมและสนับสนุนการจัดการศึกษาและการเรียนรู้สําหรับกลุ่มเปูาหมายผู้พิการ 1) จัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตและทักษะอาชีพ และการศึกษาตามอัธยาศัย โดยเน้นรูปแบบการศึกษาออนไลน์ 2) ให้สํานักงาน กศน.จังหวัดทุกแห่ง/กทม. ทําความร่วมมือกับศูนย์การศึกษาพิเศษประจําจังหวัด ในการ ใช้สถานที่ วัสดุอุปกรณ์ และครุภัณฑ์ด้านการศึกษา เพื่อสนับสนุนการจัดการศึกษาและการเรียนรู้สําหรับ กลุ่มเปูาหมายผู้พิการ 4.3 ยกระดับการศึกษาให้กับกลุ่มเปูาหมายทหารกองประจําการ รวมทั้งกลุ่มเปูาหมายพิเศษอื่น ๆ อาทิ ผู้ต้องขัง คนพิการ เด็กออกกลางคัน ประชากรวัยเรียนที่อยู่นอกระบบการศึกษาให้จบการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขั้นพื้นฐาน สามารถนําความรู้ที่ได้รับไปพัฒนาตนเองได้อย่างต่อเนื่อง 4.4 พัฒนาหลักสูตรการจัดการศึกษาอาชีพระยะสั้น ให้มีความหลากหลาย ทันสมัย เหมาะสมกับบริบท ของพื้นที่ และตอบสนองความต้องการของประชาชนผู้รับบริการ 5. ยุทธศาสตร์ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม 5.1 ส่งเสริมให้มีการให้ความรู้กับประชาชนในการรับมือและปรับตัวเพื่อลดความเสียหายจากภัยธรรมชาติ และผลกระทบที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
10 5.2 สร้างความตระหนักถึงความสําคัญของการสร้างสังคมสีเขียว ส่งเสริมความรู้ให้กับประชาชนเกี่ยวกับ การคัดแยกตั้งแต่ต้นทาง การกําจัดขยะ และการนํากลับมาใช้ช้ํา เพื่อลดปริมาณและต้นทุนในการจัดการขยะของ เมือง และสามารถนําขยะกลับมาใช้ประโยชน์ได้โดยง่าย รวมทั้งการจัดการมลพิษในชุมชน 5.3 ส่งเสริมให้หน่วยงานและสถานศึกษาใช้พลังงานที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม รวมทั้งลดการใช้ทรัพยากรที่ ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น รณรงค์เรื่องการลดการใช้ถุงพลาสติก การประหยัดไฟฟูา เป็นต้น 6. ยุทธศาสตร์ด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบหารบริหารจัดการภาครัฐ 6.1 พัฒนาและปรับระบบวิธีการปฏิบัติราชการให้ทันสมัย มีความโปร่งใส ปลอดการทุจริตและประพฤติมิ ชอบ บริหารจัดการบนข้อมูลและหลักฐานเชิงประจักษ์ มุ่งผลสัมฤทธิ์มีความโปร่งใส 6.2 นํานวัตกรรมและเทคโนโลยีระบบการทํางานที่เป็นดิจิทัลมาใช้ในการบริหารและพัฒนางานสามารถ เชื่อมโยงกับระบบฐานข้อมูลกลางของกระทรวงศึกษาธิการ พร้อมทั้งพัฒนาโปรแกรมออนไลน์ที่สามารถเชื่อมโยง ข้อมูลต่าง ๆ ที่ทําให้การบริหารจัดการเป็นไปอย่างต่อเนื่องกันตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการและให้ประชาชน กลุ่มเปูาหมายสามารถเข้าถึงบริการได้อย่างทันที ทุกที่และทุกเวลา 6.3 ส่งเสริมการพัฒนาบุคลากรทุกระดับอย่างต่อเนื่อง ให้มีความรู้และทักษะตามมาตรฐานตําแหน่ง ให้ ตรงกับสายงาน ความชํานาญ และความต้องการของบุคลากร 2. แนวทาง/กลยุทธ์การดําเนินงานการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยของ อําเภอสัตหีบ วิสัยทัศน์ “ภายในปี 2565 ผู้เรียน/ผู้รับบริการ ของศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ มีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ ใช้แหล่งเรียนรู้ ภูมิปัญญา สื่อเทคโนโลยี ในการจัดกระบวนการเรียนรู้ โดย เครือข่ายมีส่วนร่วม” อัตลักษณ์ “เท่าทันเทคโนโลยี” ความหมาย การใช้เทคโนโลยี ในการเรียนรู้และการดํารงชีวิตได้อย่างถูกต้อง เอกลักษณ์ “องค์กร ออนไลน์” หมายถึง สถานศึกษาใช้เทคโนโลยีในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และการบริหารงานภายในองค์กร พันธกิจ 1. ออกแบบการจัดกระบวนการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับหลักสูตร
11 2. จัดระบบสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้และการบริหารการศึกษา 3. พัฒนาบุคลากรด้านการออกแบบการจัดกระบวนการเรียนรู้/สื่อ/การประเมินผล 4. ส่งเสริมและสนับสนุนการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายและชุมชนในการจัดกิจกรรมการศึกษา เปูาประสงค์ 1. ใช้สื่อเทคโนโลยีในการจัดการเรียนรู้ 2. จัดการเรียนรู้ร่วมกับเครือข่าย กลยุทธ์ กลยุทธ์ วัตถุประสงค์ 1. พัฒนาคุณภาพผู้เรียน 1. เพื่อให้ผู้เรียนมีคุณธรรม จริยธรรมค่านิยมอันพึงประสงค์ 2. เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะและความสามารถในการแสวงหาความรู้ 3. เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะและความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ 4. เพื่อให้ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาตามนโยบายสถานศึกษา 5. เพื่อให้ผู้เรียนการศึกษาต่อเนื่องนําความรู้ไปใช้ได้ 6. เพื่อให้ผู้เรียนการศึกษาเศรษฐกิจพอเพียงสามารถนําความรู้ไปใช้ได้ 7. เพื่อให้ผู้เรียนการศึกษาดิจิทัลชุมชนสามารถนําความรู้ไปใช้ได้ 8. เพื่อให้ผู้รับบริการการศึกษาตามอัธยาศัยนําความรู้ไปใช้ได้ 9. เพื่อให้ผู้เรียน/ผู้รับบริการสามารถเข้าถึงข้อมูลจากระบบสารสนเทศและ สามารถนําความรู้ไปใช้พัฒนาตนเองได้ 2. พัฒนาบุคลาการ 1. เพื่อให้บุคลากรมีความรู้และทักษะด้านการออกแบบการจัดกระบวนการ เรียนการสอน 2. เพื่อให้บุคลากรมีความรู้และทักษะด้านการออกแบบสื่อการเรียนการสอน 3. เพื่อให้บุคลากรมีความรู้และทักษะด้านวิธีการประเมินผลที่มีคุณภาพ 3. บริหารการจัดการสถานศึกษา 1. เพื่อจัดระบบสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้และการบริหารสถานศึกษา 4. ภาคีเครือข่ายร่วมจัดกิจกรรม 1. เพื่อให้เครือข่ายมีส่วนร่วมส่งเสริมสนับสนุนและร่วมจัดการจัดกิจกรรม การศึกษา 3. กรอบการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน เพื่อให้สถานศึกษาได้จัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน เป็นไปในแนวทางเดียวกันอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล คุ้มค่า เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้เรียน ดังนี้
12 2.1 กิจกรรมพัฒนาวิชาการ เป็นการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาให้ผู้เรียนมีพื้นฐานความรู้เพียงพอกับการศึกษาในแต่ละระดับและพัฒนา ผู้เรียนให้มีความรู้ความสามารถทางด้านวิชาการเพิ่มมากขึ้นในรายวิชาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับ การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ได้แก่ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์หรือวิชาอื่น ๆ ตาม ความต้องการของนักศึกษา กศน. ซึ่งวิทยากรหรือผู้สอนควรเป็นผู้ที่มีความรู้หรือประสบการณ์ในการสอนวิชานั้น ๆ โดยตรง อาจจะเป็นบุคคลภายนอกหรือครูกศน. ได้ตามความเหมาะสม ส่วนจํานวนนักศึกษากศน. ที่ร่วมกิจกรรมให้ อยู่ในดุลยพินิจของผู้บริหารสถานศึกษา 2.2 กิจกรรมพัฒนาทักษะชีวิต เป็นการจัดกิจกรรมเสริมเพิ่มเติมจากการเรียนปกติในสาระทักษะการดําเนินชีวิต หลักสูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เนื่องจากสังคมปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วทั้ง ด้านเศรษฐกิจ สังคม ข่าวสารข้อมูล และเทคโนโลยีมีการแข่งขันและความขัดแย้งมากขึ้นจึงมีความจาเป็นที่ สถานศึกษาต้องจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะชีวิตให้กับผู้เรียน เพื่อให้มีความรู้ความเข้าใจ มีเจตคติค่านิยมที่ถูกต้องและ มีทักษะหรือความสามารถพื้นฐานที่จาเป็นในการเผชิญปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิต อาทิเช่น ปัญหายาเสพติดการตั้งครรภ์ ไม่พึงประสงค์เพศสัมพันธ์ทะเลาะวิวาท ครอบครัวแตกแยก ความรุนแรง ความเครียด ภัยพิบัติเป็นต้น รวมทั้งมี คุณสมบัติที่พึงประสงค์ในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข และสามารถนาความรู้จากการเข้าร่วม กิจกรรมไปปรับใช้ในชีวิตประจาวันได้อย่างเหมาะสม 2.3 กิจกรรมที่แสดงออกถึงความจงรักภักดีต่อสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ เป็นการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาและส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้เรียน มีความรู้ความเข้าใจ มีทัศนคติที่ดีมี ความรักและภาคภูมิใจในชาติไทย และแสดงออกถึงความจงรักภักดีต่อสถาบันชาติศาสนา และพระมหากษัตริย์ ตลอดจนทะนุบํารุงและปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนาที่นับถือ การส่งเสริมโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริการ เทิดทูนและปกปูองสถาบันพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ 2.4 กิจกรรมการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ความเข้าใจตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโดย สามารถนาไปประยุกต์ให้เกิดผลในทางปฏิบัติในการดารงชีวิตประจาวันทั้งต่อตนเอง ครอบครัวชุมชน สังคมและ ประเทศชาติ 2.5 กิจกรรมลูกเสือ และกิจกรรมอาสายุวกาชาด เป็นกิจกรรมเพื่อพัฒนาและส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้เรียนเป็นผู้ที่มีระเบียบวินัย มีคุณธรรม จริยธรรมมีจิต อาสา มีความเสียสละในการช่วยเหลือผู้อื่น บาเพ็ญประโยชน์ต่อสังคมและชุมชน โดยดําเนินการจัดกิจกรรมลูกเสือ กศน. และกิจกรรมอาสายุวกาชาด หรืออาจดําเนินการร่วมกับสํานักงานลูกเสือแห่งชาติสํานักการลูกเสือยุวกาชาด และกิจกรรมนักเรียน กระทรวงศึกษาธิการ สํานักงานยุวกาชาด สภากาชาดไทย เป็นต้น 2.6 กิจกรรมกีฬาและส่งเสริมสุขภาพ
13 เป็นการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาผู้เรียนได้มีโอกาสออกกาลังกายและเล่นกีฬาเพื่อสุขภาพ พลานามัยที่ดี สร้างนิสัยความมีน้าใจเป็นนักกีฬาและใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์เป็นการสร้างความรัก ความสามัคคีในหมู่คณะ ให้ รู้จักรู้แพ้รู้ชนะ รู้อภัย และเป็นการสร้างสัมพันธภาพอันดีระหว่างนักศึกษา กศน. 2.7 กิจกรรมเพื่อพัฒนาความรู้ความสามารถด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ (ICT) เป็นกิจกรรมเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้และทักษะใน ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ (ICT)เช่น การจัด อบรมความรู้ในด้านต่างๆ ที่เกี่ยวกับ ICT เป็นต้น 2.8 กิจกรรมเพื่อพัฒนาความรู้สู่ประชาคมโลก เป็นการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาความรู้ให้กับผู้เรียน ในด้านการศึกษา เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ความมั่นคง และการเมือง เพื่อเข้าสู่ประชาคมโลก เช่น การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรไปสู่สังคมสูงวัยทักษะ ของประชากรในศตวรรษที่ 21 ที่ทั่วโลกต่างต้องเผชิญกับความท้าทายและมุ่งพัฒนาประเทศไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมยุค 4.0 เป็นต้น 2.9 กิจกรรมจิตอาสา กศน. “เราทาความดีด้วยหัวใจ” เป็นกิจกรรมที่หน่วยงาน/สถานศึกษาในสังกัดสํานักงาน กศน. จัดขึ้น หรือร่วมกับหน่วยงานอื่น ๆและ ร่วมกับประชาชนทุกหมู่เหล่าที่มีจิตอาสาบาเพ็ญสาธารณประโยชน์ในพื้นที่ต่าง ๆ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อน และ แก้ไขปัญหาให้แก่ประชาชน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาน้าท่วมในเขตชุมชน ปัญหาการจราจรและอื่น ๆเพื่อสืบสานพระราช ปณิธานพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่ทรงห่วงใยปัญหาน้าท่วมและปัญหา การจราจรในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ และสอดคล้องกับพระบรมราโชบายของสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เป็นการพัฒนาสภาพแวดล้อมและความเป็นอยู่ในชุมชนให้มีสภาพที่ดีขึ้น 2.10 กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน และพัฒนาทักษะการเรียนรู้ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะการอ่าน การเรียนรู้เสริมสร้างนิสัยรักการอ่าน และการเรียนรู้ เพื่อนาไปใช้ในการพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชนและสังคม อันจะนาไปสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต 2.11 กิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ศึกษา เรียนรู้ฝึกทักษะและฝึกปฏิบัติด้านอาชีพที่ตนเองสนใจ เพื่อ เป็นทางเลือก และวางแผนการประกอบอาชีพ และการศึกษาต่อในอนาคต 2.12 กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีและเอกลักษณ์ของชาติให้เกิดความรักและความภาคภูมิใจ สืบสานวัฒนธรรมและประเพณี ท้องถิ่นอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุข 2.13 กิจกรรมการเรียนรู้การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และ กฎหมายที่เกี่ยวข้องในชีวิตประจาวัน เป็นกิจกรรมเพื่อพัฒนาผู้เรียน ให้มีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการปกครองระบอบ ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และกฎหมายที่เกี่ยวข้องในชีวิตประจาวัน เช่น กฎหมาย รัฐธรรมนูญกฎหมายการเลือกตั้ง สิทธิหน้าที่พลเมือง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภค เป็นต้น
14 2.14 กิจกรรมเสริมสร้างความสามารถพิเศษ เป็นกิจกรรมเพื่อพัฒนาผู้เรียนที่มีความสามารถพิเศษ หรือมีพรสวรรค์ในด้านต่าง ๆ ให้มีโอกาสและ กล้าแสดงออกถึงทักษะ ความรู้ความสามารถ ความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ ในแนวทางที่ถูกต้องเหมาะสม และพัฒนาความสามารถพิเศษหรือพรสวรรค์ไปใช้ประโยชน์ต่อการดารงชีวิตของตนเอง เป็นการส่งเสริมสนับสนุน การศึกษาตลอดชีวิตโดยการจัดตั้งชมรมต่าง ๆ เช่น ชมรม TO BE NUMBER ONE การจัดตั้งศูนย์เพื่อนใจวัยรุ่น 3. รูปแบบของกิจกรรม 3.1 แบบการจัดค่ายวิชาการ ค่ายกิจกรรม ทั้งไป – กลับ และค้างคืน 3.2 แบบชั้นเรียน โดยครูกศน. หรือวิทยากรที่มีความรู้หรือประสบการณ์ในการสอนวิชานั้น ๆ เป็นผู้จัดกิจกรรม หรือร่วมกับเครือข่าย 3.3 แบบศึกษาดูงาน 3.4 อื่น ๆ ตามความเหมาะสม (โดยให้พิจารณารูปแบบของกิจกรรมข้อที่ 3.1 – 3.3 ก่อน แล้วจึงดําเนินการ ใน ข้อ หมายเหตุ : ในกรณีที่พานักศึกษาออกนอกสถานที่ให้ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการพา นักเรียนและนักศึกษาไปนอกสถานศึกษา พ.ศ.2548 4. งบประมาณ การเบิกจ่ายให้เป็นไปตามระเบียบของทางราชการที่เกี่ยวข้อง โดยยึดหลักความถูกต้อง โปร่งใส ตรวจสอบได้ 5. เงื่อนไขของการดําเนินงาน 5.1 ผู้รับบริการต้องเป็น นักศึกษา กศน. ที่ลงทะเบียน เรียนในหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้น พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในภาคเรียนนั้น ๆ 5.2 สถานศึกษาจัดทาแผนการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ตามกรอบการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพ ผู้เรียน 5.3 สถานศึกษาจัดส่งแผนการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน เพื่อขอความเห็นชอบจากสํานักงาน กศน.จังหวัด /กทม. 5.4 สถานศึกษาดําเนินการตามแผนการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ตรวจสอบ ประเมินผลการจัด กิจกรรม พร้อมเบิกจ่ายเงินตามระเบียบที่กําหนดให้แล้วเสร็จภายในแต่ละภาคเรียน และรายงานผลให้สํานักงานกศน. จังหวัด/กทม. ทราบ 5.5 สํานักงาน กศน. จังหวัด/กทม. นิเทศ ติดตาม การจัดกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของสถานศึกษา5.6 ให้ใช้ “กรอบการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 สํานักงาน กศน.” ตั้งแต่ภาคเรียนที่ 2/2561 เป็นต้นไป หมายเหตุ : กิจกรรมเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนที่ใช้เงินงบประมาณในการจัดกิจกรรมไม่นับเป็นชั่วโมง กิจกรรมพัฒนาคุณภาพชีวิต (กพช.) ตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เรียน และรายงานผลให้สํานักงาน กศน. จังหวัด/กทม. 4. เอกสารที่เกี่ยวข้อง
15 1. ประวัติจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ 1.1 ความเป็นมาของจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้หน่วยราชการในพระองค์ 904 ร่วมกันจัดโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและแสดงความสํานึก ในพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรและสมเด็จพระบรมราช ชนนีพันปีหลวง ที่ทรงประกอบพระราชกรณียกิจนานัปการ เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชนมี ความ สมัครสมานสามัคคี มีความสุขและประเทศชาติมีความมั่นคงอย่างยั่งยืน โดยมีหน่วยราชการในพระองค์ 904 เป็นผู้กํากับดูแลการปฏิบัติงานร่วมกับ หน่วยงาน ภายนอกทั้งภาครัฐและเอกชน และให้จัดตั้งศูนย์อํานวยการใหญ่ โครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ มีหน้าที่ควบคุม อํานวยการและประสานการ ปฏิบัติเพื่อให้การ จัดกิจกรรมจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ เป็นไปอย่างต่อเนื่องถูกต้องตามพระราโชบาย และสมพระ เกียรติ ในระยะเริ่มแรก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชปณิธานในการบําเพ็ญประโยชน์พื้นที่ชุมชน โดยรอบพระราชวังดุสิตเป็นการทําความ ดีด้วยหัวใจถวายเป็น พระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลย เดชมหาราชบรมนาถบพิตรโดยหน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์หน่วยทหารรักษาพระองค์ ข้าราช บริพารในพระองค์ฯร่วมกับประชาชนจิตอาสา “เราทําความ ดี ด้วยหัวใจ” ร่วมกันดูแลและพัฒนารักษาพื้นที่จาก ชุมชนเล็กๆ รอบพระราชวังดุสิตขยาย สู่พื้นที่โดยรวมของประเทศในการพัฒนาอย่างมั่นคงและยั่งยืนสืบไป ความหมายของ “จิตอาสา” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ฉบับ พ.ศ. 2542 ได้ให้ความหมาย ของ “จิตอาสา” ดังนี้ “จิต” เป็นคํานาม หมายถึง ใจ สิ่งที่มีหน้าที่รู้ คิด และนึก “อาสา” เป็นคํากริยาหมายถึง เสนอตัวเข้ารับทํา ดังนั้น “จิตอาสา” จึงหมายถึง จิตแห่งการให้ความดีงามทั้งปวงแก่เพื่อนมนุษย์โดยเต็มใจสมัครใจอิ่มใจ ซาบซึ้งใจ ปีติสุข ที่พร้อมจะเสียสละเวลา แรงกาย แรงสติปัญญา เพื่อสาธารณประโยชน์ในการทํากิจกรรมหรือสิ่งที่ เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน และมีความสุขที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่น เป็นจิตที่ไม่นิ่งดู ดายเมื่อพบเห็น ปัญหาหรือความทุกข์ยากที่เกิดขึ้นกับผู้คน เป็นจิตที่มีความสุขเมื่อได้ทําความดีและเห็นน้ําตาเปลี่ยนแปลงเป็นรอยยิ้ม เป็นจิตที่เปี่ยมด้วย “บุญ” คือความสงบเยือกเย็น และพลังแห่งความดีอีกทั้งยังช่วยลด “อัตตา” หรือความเป็นตัวตน ของตนเองลงได้ ความหมายของ จิตอาสา “เราทําความ ดี ด้วยหัวใจ” หมายถึง ประชาชนทุกหมู่เหล่าทั้งในและต่างประเทศที่สมัครใจช่วยเหลือผู้อื่นยอมเสียสละเวลา แรงกาย แรงใจ และสติปัญญาใน การทํางานที่เป็นสาธารณประโยชน์ โดยไม่หวังผลตอบแทนใด ๆ จิตอาสาตามพระราโชบาย แบ่งเป็น 3 ประเภท ดังนี้
16 1. จิตอาสาพัฒนา : ได้แก่กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาท้องถิ่นของแต่ละชุมชน ให้มีคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมบําเพ็ญ สาธารณประโยชน์ การอนุรักษ์ธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อมการอํานวยความสะดวกและความปลอดภัยในการดํารงชีวิตประจําวันการประกอบอาชีพ รวมทั้งการ สาธารณสุข ฯลฯ แบ่งตามภารกิจงานเป็น 8 กลุ่มงาน ดังนี้ จิตอาสาพัฒนาชุมชนเข้มแข็ง ประชามีสุข หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่เข้าร่วมกิจกรรมสาธารณประโยชน์ อาทิ การขุดลอกคูคลอง การดูแลรักษา ความสะอาดเรียบร้อยของศาสนสถานหรือสถานที่สาธารณะ การจัดเก็บ ผักตบชวา การปลูกต้นไม้รวมทั้งการพัฒนาโครงการต่าง ๆ ที่สร้างความเป็นอยู่ของ ชุมชนให้เข้มแข็ง ประชาชนมี ความสุขอย่างยั่งยืน จิตอาสางานประดิษฐ์และเผยแพร่งานศิลปาชีพ หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่นําความรู้ทางด้าน ศิลปหัตถกรรมพื้นบ้าน/ภูมิ ปัญญาท้องถิ่น มาเผย แพร่ และถ่ายทอดเพื่อให้ประชาชนนําความรู้ที่ได้รับไปพัฒนาให้ เป็นประโยชน์ต่อไป จิตอาสาฝุายกิจกรรมการแสดงและนิทรรศการ หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่ปฏิบัติงานสนับสนุนในการจัด งานหรือกิจกรรมการแสดงและมีนิทรรศการ เฉลิมพระเกียรติ เพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจและเผยแพร่กิจกรรมจิต อาสาฯ เช่น กิจกรรมการแสดงดนตรีบริเวณพระลานพระราชวังดุสิต การจัดงานอุ่นไอ รัก คลายความหนาว งานเถลิง ศกสุขสันต์มหาสงกรานต์ตํานานไทย เป็นต้น จิตอาสาฝุายแพทย์และสาธารณสุข หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่ปฏิบัติงานสนับสนุนและช่วยอํานวยความ สะดวกแก่แพทย์ พยาบาล รวมถึงช่วยอํานวย ความสะดวกด้านการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ตลอดจนส่งเสริมให้ ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจในการดูแลสุขภาพ จิตอาสาฝุายทะเบียนและข้อมูล หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่ให้คําแนะนําและอํานวยความสะดวกประชาชน ที่มาลงทะเบียนจิตอาสาฯ จิตอาสาฝุายส่งกําลังบํารุงและสนับสนุน หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่สนับสนุน อํานวยความสะดวก ดูแล ความเรียบร้อย จัดหาหรือบริการอาหาร น้ําดื่ม ให้กับประชาชนที่เข้าร่วมกิจกรรม/จิตอาสาที่เข้าร่วมปฏิบัติงาน จิตอาสาฝุายประชาสัมพันธ์ หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่ช่วยงานประชาสัมพันธ์และให้บริการข้อมูลการจัด กิจกรรมจิตอาสาฯรวมถึงช่วยดูแลต้อนรับ ประชาชนที่มาเข้าร่วมกิจกรรม จิตอาสาฝุายรักษาความปลอดภัยและจราจร หมายถึง กลุ่มงานจิตอาสาที่สนับสนุนและช่วยอํานวยความ สะดวกในการสัญจรของประชาชนการแนะนํา เส้นทางการแจ้งอุบัติเหตุการจราจรให้เจ้าพนักงานทราบ
17 2 จิตอาสาภัยพิบัติ : ได้แก่กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อเฝูา ตรวจ เตือน และเตรียมการ รองรับภัยพิบัติทั้งที่เกิดจากธรรมชาติ และเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนในพื้นที่โดยรวมและการ เข้าช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนจากภัยพิบัติ ดังกล่าว เช่น อุทกภัย วาตภัย อัคคีภัย เป็นต้น 3 จิตอาสาเฉพาะกิจ : ได้แก่กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์ให้ปฏิบัติในงานพระราชพิธี หรือ การรับเสด็จ ในโอกาสต่างๆ เป็นการใช้กําลังพลจิตอาสาร่วมปฏิบัติกับ ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องในการช่วยเหลือหรือ อํานวยความสะดวกแก่ประชาชนที่มาร่วมงานรวมทั้งการเตรียมการ การเตรียมสถานที่และการฟื้นฟูสถานที่ภายหลัง การปฏิบัติในพระราชพิธี และการเสด็จฯ นั้นๆ ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย โครงสร้างและการบริหารจัดการโครงการจิตอาสาพระราชทาน โครงการจิตอาสาพระราชทาน มีโครงสร้างและการบริหารจัดการ ดังนี้ เพื่อให้ศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน สามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและครอบคลุม ทุกกลุ่มงานที่รับผิดชอบตามพระราโชบาย จึงให้ดําเนินการ ดังนี้ 1. ภารกิจ ส่งเสริมและสนับสนุนการดําเนินงานในด้านเศรษฐกิจ สังคมจิตวิทยา การพัฒนาประเทศอย่าง ยั่งยืนรวมทั้งการปูองกัน บรรเทา และช่วยเหลือประชาชนจากภัยพิบัติ เพื่อให้เกิดความรัก ความสามัคคี ประชาชนมี สุข ตามแนวทางโครงการจิตอาสาพระราชทาน ตลอดจนกิจการอื่นๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย มีผู้อํานวยการศูนย์ อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน (ผอ.ศอญ.จอส.904) เป็นผู้บังคับบัญชา รับผิดชอบ 2. การแบ่งมอบ เป็นหน่วยดําเนินงานตามโครงการจิตอาสาพระราชทาน 3. ขอบเขตความรับผิดชอบและหน้าที่สําคัญ มีดังนี้.- 3.1 ติดตามและส่งเสริมตลอดจนให้การสนับสนุนการดําเนินงานของหน่วยงานภาครัฐและภาค ประชาชนในการพัฒนาประเทศ ตามโครงการจิตอาสาพระราชทาน 3.2 วางแผน ดําเนินการ และประสานงาน ในการปูองกัน บรรเทา และช่วยเหลือประชาชน จากภัย
18 พิบัติ รวมทั้งฟื้นฟูพื้นที่จากสภาพภัยพิบัติ 3.3 ดําเนินการฝึกอบรมและพัฒนาขีดความสามารถของจิตอาสาและผู้ที่เข้าร่วมโครงการจิตอาสา พระราชทาน 3.4 จัดกิจกรรมที่ก่อให้เกิดความรัก ความสามัคคี และความสํานึกรับผิดชอบต่อส่วนรวม ภาพที่ 1 ผังโครงสร้าง โครงการจิตอาสาพระราชทาน 4. การจัด ศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน (ศอญ.จอส.904) ประกอบด้วย สํานักงานผู้บังคับบัญชา ศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน และส่วนงานจํานวน 3 หน่วย ดังนี้. 4.1 ฝุายอํานวยการจิตอาสา (ฝอ.อส.) 4.2 โรงเรียนจิตอาสา (ร.ร.อส.) 4.3 กองกําลังจิตอาสา (กกจอส.) 5. สํานักงานผู้บังคับบัญชาศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน มีหน้าที่ ควบคุม บังคับบัญชา ปกครอง และกํากับดูแลการปฏิบัติงานโครงการจิตอาสาพระราชทาน ตลอดจนกิจการอื่นๆ ตามที่ได้รับ มอบหมาย 6. ฝุายอํานวยการจิตอาสา มีหน้าที่ วางแผน อํานวยการ ประสานงาน และกํากับดูแลการปฏิบัติงานโครงการ จิตอาสาพระราชทาน ตลอดจนกิจการอื่น ๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย 7. โรงเรียนจิตอาสา มีหน้าที่ ให้การฝึกและศึกษารวมถึงการพัฒนาขีดความสามารถให้กับผู้ที่เข้าร่วมโครงการ
19 จิตอาสาพระราชทาน เพื่อให้เป็นกําลังหลักในการดําเนินกิจกรรมจิตอาสาในพื้นที่ 8. กองกําลังจิตอาสา มีหน้าที่ ควบคุม บังคับบัญชา อํานวยการและกํากับดูแลการปฏิบัติงาน ของข้าราชการ และประชาชนจิตอาสาที่เข้าร่วมโครงการจิตอาสาพระราชทาน ตลอดจนกิจการอื่นๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย ภาพที่ 2 ผังโครงสร้าง ศูนย์อํานวยการจิตอาสาภาค (ศอ.จอส.ภาค) ภาพที่ 3 ผังโครงสร้าง ศูนย์อํานวยการจิตอาสาจังหวัด…./กทม. (ศอ.จอส. จังหวัด/กทม.)
20 ภาพที่ 4 ผังโครงสร้าง ศูนย์อํานวยการจิตอาสาอําเภอ……./เขต (ศอ.จอส. อําเภอ/เขต) คุณสมบัติและการรับสมัครจิตอาสาพระราชทาน คุณสมบัติเบื้องต้นของจิตอาสาพระราชทาน มี 4 ประการ ดังนี้ 1. มีสัญชาติไทยหรือผู้ที่พํานักอาศัยอยู่ในประเทศไทยโดยถูกต้องตามกฎหมาย 2. ไม่มีผลประโยชน์แอบแฝง 3. ไม่เบียดบังเวลาราชการ 4. ไม่เสียการเรียน คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของจิตอาสาพระราชทาน มี 7 ประการ ดังนี้ 1. มีความซื่อสัตย์ เสียสละ อดทนคํานึงถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมมากกว่าผลประโยชน์ของตนเอง 2. มีศีลธรรม รักษาความสัตย์ หวังดีต่อผู้อื่น เผื่อแผ่และแบ่งปัน 3. มีวินัยและความรับผิดชอบ เคารพกฎหมายบ้านเมือง 4. มีกริยา วาจา สุภาพเรียบร้อย 5. ไม่ดื่มสุราหรือใช้สารเสพติดอื่นใดในขณะปฏิบัติงาน 6. มีจิตใจเข้มแข็งและมีทัศนคติที่ดีในการปฏิบัติงานเพื่อส่วนรวม 7. รักษาวัฒนธรรมประเพณีไทยอันดีงาม ผู้น้อยรู้จักการเคารพผู้ใหญ่
21 การแต่งกายของจิตอาสาพระราชทาน แต่งกายด้วยเสื้อพระราชทานหรือเสื้อสีสุภาพที่ไม่มีการระบุชื่อหน่วยงาน องค์กร กลุ่มบุคคลบุคคลใด ๆ กรณีนักเรียนนักศึกษาสามารถแต่งกายด้วยเครื่องแบบ หรือสวมใส่กระโปรง/กางเกงของสถานศึกษาได้สวมหมวก แก๊ปและผ้าพันคอที่ได้รับพระราชทาน ติดบัตรประจําตัวจิตอาสาฯโดยการแต่งกายต้องมีความรัดกุม เพื่อให้มีความ คล่องตัวในการปฏิบัติงานโดยมีข้อควรระวัง คือ -จิตอาสาฯ ที่ลงทะเบียนถูกต้องเท่านั้นที่สามารถแต่งกายตามที่กําหนดข้างต้นได้ -ชุดเครื่องแบบจิตอาสาฯ ไม่เป็นมรดกตกทอด ไม่สามารถมอบต่อให้ผู้อื่นได้ -ห้ามทําเลียนแบบ (เนื่องจากมีลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย) และห้ามจําหน่ายจ่ายแจก การรับสมัครและการรับลงทะเบียน คุณสมบัติของผู้ที่จะสมัครเป็นจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดําริ มีดังนี้ 1. มีสัญชาติไทยหรือผู้ที่พํานักอาศัยอยู่ในประเทศไทยโดยถูกต้องตามกฎหมาย 2. ไม่มีผลประโยชน์แอบแฝง 3. ไม่เบียดบังเวลาราชการ 4. ไม่เสียการเรียน การรับสมัครจิตอาสาพระราชทาน ศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน(ศอญ.จอส.พระราชทาน) กําหนดช่วงเวลาและสถานที่การเปิดรับสมัคร ในแต่ละรอบ
22 ขั้นตอนในการสมัครและการลงทะเบียน กรอกข้อมูลส่วนบุคคลและรายละเอียดที่กําหนดในใบสมัครและยื่นเอกสารใบสมัครพร้อมกับบัตรประจําตัว ประชาชนต่อเจ้าหน้าที่และถ่ายภาพเพื่อบันทึก ไว้เป็นข้อมูลของจิตอาสา และเพื่อจัดทําบัตรประจําตัว เจ้าหน้าที่สัมภาษณ์ความถนัดในการทํางานและทักษะในด้านต่างๆของผู้สมัครเพื่อเป็นข้อมูลสําหรับการจัด กลุ่มตามประเภทงานของจิตอาสาพระราชทาน ตามแนวพระราชดําริ เข้าประจําที่ในสถานที่ตามที่เจ้าหน้าที่กําหนด เพื่อทําพิธีรับพระราชทานเครื่องแต่งกายชุดจิตอาสา พระราชทานตามแนวพระราชดําริ ประกอบด้วย หมวก และผ้าพันคอ หลักสูตรการฝึกอบรมจิตอาสา 904 ประวัติความเป็นมาของจิตอาสา ตามที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงห่วงใย และทรงคํานึงถึงความอยู่ดีมีสุขของประชาชนเป็นสําคัญ และพระองค์ทรงมีพระราชปณิธานแน่วแน่ที่จะทําให้ ประเทศชาติ มั่นคง เป็นปึกแผ่น มีความรัก ความสามัคคีและ ประชาชน มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ด้วยมีพระราชปณิธานที่จะสืบสาน รักษา ต่อยอด โครงการอันเนื่องมาจาก พระราชดําริ และแนวพระราชดําริต่างๆ ในการบําบัดทุกข์ บํารุงสุขให้ประชาชน และพัฒนาประเทศให้ เจริญก้าวหน้า ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้จัดโครงการจิตอาสาขึ้นในครั้งแรกเมื่อวันพุธที่ 21 มิถุนายน พุทธศักราช 2560 ณ โรงเรียนสุโขทัย เขตดุสิต กทม.โดยมีพระราโชบาย ให้เริ่มทําจากจุดเล็กไปใหญ่ โดยเริ่มจากการ ดูแลรักษาบ้านและบริเวณรอบบ้านของตนเองให้สะอาดก่อน จึงเกิดโครงการจิตอาสา เราทําความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
23 การแบ่งประเภทของจิตอาสา มี 3 ประเภท ดังนี้ 1. จิตอาสาพัฒนา ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาท้องถิ่นของแต่ละชุมชน ให้มีคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมบําเพ็ญสาธารณประโยชน์ การอนุรักษ์ธรรมชาติ และ สิ่งแวดล้อมการอํานวยความสะดวกและความปลอดภัยในการดํารงชีวิตประจําวัน การประกอบอาชีพ รวมทั้งการ สาธารณสุข ฯลฯ 2. จิตอาสาภัยพิบัติ ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อเฝูาตรวจ และเตรียมการ รองรับภัยพิบัติ ทั้งที่เกิดจากธรรมชาติ และที่เกิดจากสาเหตุอื่น ที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนในพื้นที่โดยรวม และการ ช่วยเหลือบรรเทาการเดือดร้อนของประชาชนจากภัยพิบัติดังกล่าวเช่น อุทุกภัย วาตภัย อัคคีภัย เป็นต้น 3. จิตอาสาเฉพาะกิจ ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์ให้ปฏิบัติในงานพิธี หรือการรับ เสด็จในโอกาสต่างๆ เป็นการใช้กําลังพลจิตอาสาปฏิบัติกับส่วนราชการที่เกี่ยวข้องในการช่วยเหลือหรืออํานวยความ สะดวกแก่ประชาชนที่มาร่วมงาน รวมทั้งการเตรียมการ การเตรียมสถานที่ และ การฟื้นฟูสถานที่ภายหลังการปฏิบัติ ในพระราชพิธี และการเสด็จนั้น ๆ ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ พระราชทาน ให้มีการฝึกหลักสูตรจิตอาสา โดยในงานพระราชพิธี ถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรม นาถบพิตร และงาน “อุ่นไอรัก คลายความหนาว” มีประชาชนจํานวนมากได้สนใจลงทะเบียนเป็นจิตอาสาเฉพาะกิจ จํานวน 4 ล้านคนเศษ จึงจําเป็นจะต้องมีการคัดบุคคลเพื่อฝึกอบรมจิตอาสา เพื่อให้เป็นผู้นําของจิตอาสาเหล่านั้นใน ด้านต่าง ๆ และขยายผลให้มีทักษะการปฏิบัติงาน ปลูกฝังในเรื่องความมั่นคง ในชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ในการเข้ารับ การฝึกหลักสูตรนี้ จะพิจารณาบุคคลเข้ารับการฝึกอบรม และคัดเลือกวิทยากรให้เหมาะสม ให้มีชั่วโมงในการทํางาน และมีประสบการณ์ เมื่อจบหลักสูตรจะได้บุคคลที่เป็นแนวร่วมในการช่วยพัฒนาและปูองกันประเทศ และสร้าง ประชาชนที่มีความจงรักภักดีต่อสถาบัน โดยแบ่งหลักสูตรเป็น 3 ระดับ หลักสูตรการฝึกอบรมจิตอาสา แบ่งเป็น 3 ระดับ ได้แก่ 1. หลักสูตรทั่วไป มีระยะเวลาฝึกอบรม จํานวน 7 วัน 2. หลักสูตรหลักประจํา มีระยะเวลาฝึกอบรม จํานวน 6 สัปดาห์ 3. หลักสูตรพิเศษ มีระยะเวลาฝึกอบรม จํานวน 3 เดือน ปัจจุบันได้ดําเนินการฝึกไปแล้ว คือ หลักสูตร “หลักประจํา” รุ่นที่ 1 พระราชทานชื่อรุ่น ว่า “เป็นเบ้า เป็น แม่พิมพ์” โดยมีข้าราชการ ทหาร ตํารวจ ทั้ง 4 เหล่าทัพ เข้ารับการฝึกอบรม ในห้วงเดือนมีนาคม ถึง เดือนเมษายน ที่ผ่านมา โดยทําการฝึก ณ พื้นที่กองพันฝึกส่วนหลัง กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ เขต พระราชฐานในพระองค์ “วิภาวดี” ทั้งได้ทรงพระกรุณาวินิจฉัยเนื้อหาทุกวิชาของหลักสูตร และ พระราชทานพระราช ทรัพย์ในการพัฒนาปรับปรุงสถานที่ฝึก และค่าใช้จ่าย พระราชทานเสื้อ เครื่องช่วยฝึก และพระราชทานอาหาร ตลอด ห้วงการฝึก วัตถุประสงค์ของการฝึก 1. เพื่อเป็นวิทยากรชั้นเลิศ สามารถอบรมขยายผลให้เหล่าทัพของตนเอง และพื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย
24 2. เป็นแกนนําให้กับจิตอาสาทั่วไป เพื่อทําหน้าที่จิตอาสา 3 ประเภท ได้อย่างมีประสิทธิผล รวมถึงให้ ข้อเสนอแนะงานด้านจิตอาสาหลายๆ ด้าน นําเทคนิคที่ได้รับการอบรมจากหลักสูตรนี้ไปช่วยเหลือประชาชนตลอดจน ภัยพิบัติต่างๆ โดยเน้น 4 ด้าน ได้แก่ ปัจจัย 4 ,การศึกษา, การรักษาพยาบาลและอาชีพ 3. ต้องทราบปัญหาภาพรวมของประเทศ และ สามารถสืบสภาพ ปัญหาในพื้นที่ ให้ข้อเสนอแนะ งานจิต อาสาในภูมิภาค เพื่อให้ทางศูนย์อํานวยการใหญ่มาวิเคราะห์ช่วยเหลือ อย่างเป็นรูปธรรม ต่อไป 4. เพื่อให้มีองค์ความรู้ มีวินัย และบุคลิกภาพตลอดจนทักษะช่วยเหลือประชาชน นําไปสู่การพัฒนา ประเทศชาติและเป็นมวลชนที่เป็นตัวอย่างที่ดีของประเทศชาติต่อไป 5. สามารถเป็นครูฝึกจิตอาสาในรุ่นต่อไป คุณสมบัติของผู้เข้ารับการฝึกอบรม 1. เป็นผู้ที่มีทัศนคติที่ดีต่อชาติ ต่อสถาบัน และมีความสมัครใจ เป็นที่ยอมรับขององค์กรและมีความเสียสละ คํานึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวม 2. เป็นบุคลที่ได้รับการตรวจสอบพฤติกรรม จากหน่วยงานของรัฐแล้วว่าไม่เป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติ 3. เป็นผู้ที่ได้รับการอนุมัติให้เข้ารับการศึกษาตามสายการบังคับบัญชา หรือจากผู้บริหารระดับสูงสุดของ องค์กร และผู้ที่ศึกษาหลักสูตรให้ถือว่าเป็นการปฏิบัติงานของทางราชการ โดยหน่วยงานต้นสังกัดสามารถจัดหาบุคคล อื่นปฏิบัติหน้าที่แทนได้ 4. เป็นผู้ที่มีสุขภาพร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง และสามารถเข้ารับการศึกษาได้ตลอดหลักสูตร ไม่มีโรค ประจําตัวหรืออยู่ในระหว่างภาวะตั้งครรภ์ 5. เป็นผู้ที่หน่วยงานต้นสังกัดพิจารณาแล้วว่าเป็นบุคคลชั้นดีเลิศ และมีความสามารถที่จะเป็นประโยชน์ต่อ การพัฒนาประเทศในอนาคต หลักสูตรหลักประจํา เน้นการฝึกอบรมแบบ มีส่วนร่วมในการเรียนการสอน การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ และการศึกษาเป็นคณะเน้นฝึกการปฏิบัติ ฟังบรรยายจากผู้มีประสบการณ์ จากหน่วยงานและ วิทยากรที่มี ความสามารถ โดยมีระยะเวลาการฝึกอบรมจํานวน 6 สัปดาห์ แบ่งเป็น 6 หมวดวิชา รวมทั้งสิ้น จํานวน 462 ชั่วโมง ดังนี้ (ตามภาคผนวก 4 แถลงหลักสูตรจิตอาสา) 1. หมวดวิชาที่ 1 วิชาทหารทั่วไป จํานวน 27 ชั่วโมง เน้นการฝึกให้ร่างกายแข็งแรง รู้คําสั่งภารกิจ รู้ หน้าที่ รู้วินัยทหารทั่วไป รู้จักระเบียบวินัย มีความคิดที่เป็นระบบ 2. หมวดวิชาที่ 2 วิชาการอบรมความรู้ (อุดมการณ์/สถาบันพระมหากษัตริย์) จํานวน 85 ชั่วโมง เพื่อให้ ทราบถึงประวัติศาสตร์ของชาติไทย โดยเฉพาะพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ ทุกพระองค์ ตั้งแต่อดีต จนถึง ปัจจุบัน พระองค์ทรงแบกรับพระราชภาระกิจที่ยิ่งใหญ่ ในการคุ้มครองความปลอดภัยให้กับบ้านเมือง ในการเผชิญ กับภัยคุกคาม ตั้งแต่อดีตเช่น การล่าอาณานิคมของประเทศตะวันตก การแพร่อิทธิพลของลัทธิคอมมิวนิสต์ ในยุค สงครามเย็น ร่วมถึงปัญหาความยากจน ของ พสกนิกรทั่วทั้งประเทศ 3. หมวดวิชาที่ 3 วิชาการอบรมความรู้ (ด้านจิตอาสา) จํานวน 80 ชั่วโมง เพื่อให้ผู้รับการฝึกอบรม ได้มี แนวทางในการปฏิบัติที่ถูกต้อง มีมาตรฐาน เพื่อพัฒนาบุคคลากร ให้มีขีดความสามารถ ในการปฏิบัติหน้าที่ต่างๆ ใน กลุ่มงานจิตอาสาทั้ง 3 ประเภท ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
25 4. หมวดวิชาที่ 4 วิชาชีพ (เลือก) 1 วิชา จํานวน 30 ชั่วโมง เป็นวิชาชีพที่ให้ผู้เข้ารับการฝึกเลือกคนละ 1 วิชา เพื่อให้มีความรู้ไปช่วยเหลือกิจกรรมจิตอาสาด้านต่างๆ ผู้รับการฝึกจะได้รับใบประกาศนียบัตรรับรองขีด ความสามารถ ประกอบด้วยทางด้านวิชาช่าง -ช่างไฟฟูา -ช่างเดินสายไฟ -ช่างไม้ -ช่างประปา -ช่างปูน -ช่างสี -ช่างเครื่องยนต์ขนาดเล็ก(เน้นเครื่องมือการเกษตร) โดยมีวิทยากรจากสถาบันพัฒนาฝีมือแรงงาน 1 จังหวัด สมุทรปราการ เป็นผู้สอน -แกะสลักผัก และผลไม้สด -การจัดดอกไม้สด และการร้อยมาลัย -การปักพุ่ม โดยมีวิทยากรจากโรงเรียนช่างฝีมือในวังหญิงเป็นอาจารย์ในการสอน -การทําอาหารไทย -การทําขนมไทย อาหารว่างที่มีประโยชน์ (เช่น วิชาทําขนมครก) -ศาสตร์ในการถนอมอาหาร การแปรรูปอาหาร (ใช้รถครัวสนามเคลื่อนที่) โดยมีวิทยากรจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร และศูนย์เรียนรู้การพัฒนาสตรีและครอบครัว ภาคกลาง จว.นนทบุรี เป็นผู้สอน 5. หมวดวิชาที่ 5 วิชาศาสตร์พระราชา จํานวน 90 ชั่วโมง คิด โดยให้มีความเข้าใจว่า ศาสตร์พระราชา คือ 4 ข้อ ได้แก่ เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา และ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดช มหาราช บรมนาถบพิตร ให้เข้าใจหลักการขั้นตอนของการทรงงาน และโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ เพื่อ นําไปแก้ไขปัญหาให้กับประชาชนของพระองค์ ผู้รับการฝึกจะได้รับการฝึกอบรม เพื่อศึกษาองค์ความรู้ของ พระราชา ต้องรู้ว่าศาสตร์พระราชาคืออะไร ที่ทรงช่วยเหลือปวงชนชาวไทย เป็นการวางแนวทาง แนวคิดทฤษฎี เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา และ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เริ่มที่การเข้าใจก่อน เข้าใจปัญหา เข้าใจ สถานการณ์ เข้าใจภารกิจ รวมทั้งกลุ่มอาชีพต่างๆ ที่นําหลักศาสตร์พระราชาไปสู่การปฏิบัติจนประสบความสําเร็จ 6. หมวดวิชาที่ 6 การฝึกปฏิบัติและการศึกษาดูงานพื้นที่จริง จํานวน 150 ชั่วโมง เป็นหมวดวิชาที่มุ่งเน้นให้ ทราบถึงปัญหาของประชาชนและเกษตรกร ว่าคืออะไร จะแก้อย่างไร และที่สําคัญจะต้องนําภาคทฤษฎีมาปฏิบัติได้ อย่างเป็นรูปธรรม โดยให้ผู้รับการฝึกได้เรียนรู้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลย เดชมหาราช บรมนาถบพิตร และนําลงสู่การปฏิบัติโดยมีเปูาหมายเพื่อการพัฒนามนุษย์ และรับทราบประเด็น ปลีกย่อยเพิ่มเติม ในการปฏิบัติ รวมถึงประเด็นปัญหาของผู้ที่เคยปฏิบัติ ก่อให้เกิดความคิดในการต่อยอดจากเดิม ผู้รับการฝึกจะได้ศึกษาดูงาน โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา, พระบรมมหาราชวัง , หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
26 ต้นแบบ บ้านอ่างตะแบก จ. ฉะเชิงเทรา , โครงการชั่งหัวมันอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จ.เพชรบุรี และศูนย์กสิกรรม ธรรมชาติมาบเอื้อง อ.บ้านบึง จ.ชลบุรี พระมหากรุณาธิคุณ ที่ทรงพระราชทาน ซึ่งในระหว่างการฝึกอบรม ผู้รับการฝึกจะได้รับ พระมหา กรุณาธิคุณ พระราชทาน เครื่องแบบจิตอาสา ประกอบด้วย เสื้อจิตอาสา, หมวกสีฟูา, ผ้าพันคอสีเหลือง ซึ่งเป็น สัญลักษณ์ ของ จิตอาสา 904 และ เอกสารตําราประกอบการฝึกอบรม ให้กับผู้รับการฝึก อีกทั้ง พระราชทานเลี้ยง อาหารประจําวัน และอาหารว่าง ให้กับผู้รับการฝึกในแต่ละวัน พระราชทานเลี้ยงอาหารพิเศษ ในวันสําคัญ และวัน เยี่ยมญาติ ซึ่งได้พระราชทานเลี้ยงให้กับญาติของผู้รับการฝึกด้วย และหากผู้รับการฝึกเจ็บปุวย ในระหว่างรับการฝึก ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานแจกันดอกไม้และของเยี่ยมให้แก่ผู้ปุวย โดยในรุ่นที่ 1 /61 ที่ผ่านมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า โปรดกระหม่อมให้พลอากาศเอก สถิตย์พงษ์ สุขวิมล ราช เลขานุการในพระองค์ เป็นผู้แทนพระองค์ ไปเป็นประธานในพิธีปิดหลักสูตร และมอบประกาศนียบัตร พร้อมกับ เครื่องหมายหลักสูตรจิตอาสา 904 ให้กับผู้สําเร็จการอบรม ความหมายของเครื่องหมาย จิตอาสา มีองค์ประกอบและความหมายดังนี้ พระมหาพิชัยมงกุฎ หมายถึง พระบารมี และพระมหากรุณาธิคุณ แห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อัน แผ่ไพศาล พระปรมาภิไธย ย่อ ว.ป.ร. หมายถึง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ดาวเบื้องซ้าย หมายถึง ข้าราชการ ดาวเบื้องขวา หมายถึง ประชาชน เป็นสีเดียวกัน หมายถึง ไม่แบ่งแยก รวมความหมาย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ข้าราชการ และประชาชน ไม่เคยแยกจากกัน ปีก หมายถึงพระบารมีที่ทรงโอบอุ้ม และนํามาเพื่อความเจริญรุ่งเรืองแห่งประเทศชาติไปพร้อมกัน ผ้าแพร ประดับด้วยคําขวัญพระราชทาน“เราทําความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์”หมายถึง ทรงพระราชทาน ทานพระราชปณิธาน และความมุ่งมั่นที่จะทําความดีของทุกคน ภายหลังจากสําเร็จการฝึกอบรม ผู้รับการฝึกจะพบกับความเปลี่ยนแปลงในตนเอง จะเข้าใจความหมายอย่าง ลึกซึ้งของคําว่า จิตอาสาตามพระราชปณิธาน เป็นจิตแห่งการให้ความดีงามทั้งปวงแก่เพื่อนมนุษย์โดยเต็มใจ สมัครใจ ช่วยเหลือผู้อื่น ยอมเสียสละเวลา แรงกาย แรงใจ และสติปัญญา ในการทํางานที่เป็นสาธารณประโยชน์ โดยไม่หวัง ผลตอบแทนใด ๆ เป็นจิตที่เปี่ยมด้วย “บุญ” คือความสงบเยือกเย็น และพลังแห่งความดี อีกทั้งยังช่วยลด “อัตตา” หรือความเป็นตัวตนของตนเองลงได้ ซึ่งผู้รับการฝึกจะนําองค์ความรู้ที่ได้รับจากการฝึกอบรม ไปขยายผล ต่อยอด ปฏิบัติงานเป็นวิทยากรจิตอาสา ในการบรรยายความรู้ให้กับข้าราชการในสังกัดของวิทยากร ให้กับประชาชนในพื้นที่รอบหน่วยงาน ชุมชนต่างๆ และ เป็นแกนนําให้กับจิตอาสาทั่วไป เพื่อสนองตอบพระราโชบายและพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงห่วงใย ทรงคํานึงถึงความอยู่ดีมีสุขของประชาชนเป็นสําคัญ ประเทศชาติมั่นคง เป็นปึกแผ่น และประชาชนของ พระองค์มีความรัก ความสามัคคี มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น และด้วยพระราชปณิธานแน่วแน่ที่จะสืบสาน รักษา ต่อ
27 ยอด โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดําริ และแนวพระราชดําริต่างๆ จากพระราชบิดา ในการบําบัดทุกข์ บํารุงสุข ให้ประชาชน และพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าต่อไป
28 บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน ททททททททศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ ได้เห็นความสําคัญของการพัฒนา ผู้เรียนด้านจิตอาสา “ทําความดีด้วยหัวใจ” จึงได้มีการจัดทําโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” เพื่อให้นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” และปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิต สาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” จึงมีขั้นตอนดังนี้ 1. ประชุมบุคลากรกรรมการ กศน.อําเภอสัตหีบ 2. แต่งตั้งคณะทํางาน 3. ดําเนินงานตามแผน 4. กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการดําเนินงาน 5. เครื่องมือที่ใช้ในการดําเนินงาน 6. การเก็บรวบรวมข้อมูล 7. การวิเคราะห์ข้อมูล 1. ประชุมบุคลากรกรรมการ กศน.อําเภอสัตหีบ ททททททททกศน.อําเภอสัตหีบ ได้วางแผนประชุมบุคลากรกรรมการ กศน.อําเภอสัตหีบ เพื่อหาแนวทางในการ ดําเนินงานและกําหนดวัตถุประสงค์ร่วมกัน 2. จัดตั้งคณะทํางาน ททททททททจัดทําคําสั่งแต่งตั้งคณะทํางานโครงการ เพื่อมอบหมายหน้าที่ในการทํางานให้ชัดเจน เช่น ทททททททท ทททท 2.1 คณะกรรมการที่ปรึกษา/อํานวยการ มีหน้าที่อํานวยความสะดวก และให้คําปรึกษาแก้ไขปัญหาที่ เกิดขึ้น ทททททททท2.2 คณะกรรมการฝุายประชาสัมพันธ์ มีหน้าที่ประชาสัมพันธ์รับสมัครผู้เข้าร่วมโครงการ ททททททท 2.3 คณะกรรมการฝุายรับลงทะเบียนและประเมินผลหน้าที่จัดทําหลักฐานการลงทะเบียนผู้เข้าร่วม โครงการ และรวบรวมการประเมินผล และรายงานผลการดําเนินการ 3. ดําเนินการตามแผนงานโครงการ ททททททท ;วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ณ ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน.ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัด ชลบุรีโดยรูปแบบการการอบรมทางออนไลน์ 4. กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการดําเนินงาน ททททททททกลุ่มประชากรนักศึกษา กศน. อําเภอสัตหีบ กําหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) และกําหนดขนาดของกลุ่มโดยการใช้ตารางเครซี่และมอร์แกน (Krejcie & Morgan)
29 จํานวน 300 คน กลุ่มตัวอย่างซึ่งได้สรุปผลจากแบบสอบถามและนําเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล จากนักศึกษากลุ่ม ตัวอย่าง 169 คน 5. เครื่องมือที่ใช้ในการดําเนินงาน 1. แบบทดสอบความรู้โครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” 2. แบบสอบถามความพึงพอใจโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” 6. การเก็บรวบรวมข้อมูล ททททททททจากการดําเนินงานโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ณ ห้องสมุดประชาชน “เฉลิม ราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน.ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมจํานวน 300 คน กลุ่มตัวอย่าง 169 คน โดยมี การส่งแบบทดสอบและแบบสอบถามผ่าน google form ออนไลน์แบบสอบถามจํานวน 169 คน 7. การวิเคราะห์ข้อมูล ททททททททจากการดําเนินงานโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”โดยมีเครื่องมือที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูลดังนี้ ค่าแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทททททททท7.1 ด้านความรู้ ได้ใช้แนวทางการประเมินของสํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย (สํานักงานสํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย : 2555 : 44) มาเป็น แนวทางในการวิเคราะห์ ขอบเขตคะแนน 8.00 – 10.00 หมายถึง ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจ นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” ระหว่าง 80.00 – 100.00% อยู่ในระดับ ดีมาก ขอบเขตคะแนน 7.50 – 7.90 หมายถึง ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจ นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” ระหว่าง 75.00 – 79.00% อยู่ในระดับ ดี ขอบเขตคะแนน 7 – 7.49 หมายถึง ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจ นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” ระหว่าง 70.00 – 74.00% อยู่ในระดับ พอใช้ ขอบเขตคะแนน 6 – 6.9 หมายถึง ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความเข้าใจ นักศึกษามีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” ระหว่าง 65.00 – 69.00% อยู่ในระดับ น้อย 6. เกณฑ์การประเมินความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ได้ใช้แนวทาง ทางการประเมินของเบสท์ ดับบลิว จอห์น (Best, W. John 1981 : 185) มาประเมินค่าคะแนนเฉลี่ยที่ได้ คือ 6.1 ความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ขอบเขค่าเฉลี่ย 4.51 – 5.00 หมายถึง มีความพึงพอใจ อยู่ในระดับ มากที่สุด
30 ขอบเขค่าเฉลี่ย 3.51 – 4.50 หมายถึง ความพึงพอใจ อยู่ในระดับ อยู่ในระดับ มาก ขอบเขค่าเฉลี่ย 2.51 – 3.50 หมายถึง ความพึงพอใจ อยู่ในระดับ อยู่ในระดับ ปานกลาง ขอบเขค่าเฉลี่ย 1.51 – 2.50 หมายถึง ความพึงพอใจ อยู่ในระดับ อยู่ในระดับ น้อย ขอบเขค่าเฉลี่ย 1.00 – 1.50 หมายถึง ความพึงพอใจ อยู่ในระดับ อยู่ในระดับ น้อยที่สุด
31 บทที่ 4 ผลการดําเนินการ กกกกกกกโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 มีผลการวิเคราะห์ข้อมูลตามลําดับดังนี้ กกกกกกก1. ข้อมูลทั่วไปของกลุ่มเปูาหมาย กกกกกกก2. ข้อมูลด้านความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดีด้วยหัวใจ” จิตสาธารณะ กกกกกกก3. ข้อมูลความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” สัญลักษณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล กกกกกกกกn หมายถึง จํานวนกลุ่มเปูาหมายบางส่วน หรือ จํานวนกลุ่มตัวอย่าง กกกกก กก หมายถึง ค่าคะแนนเฉลี่ยของกลุ่มตัวอย่าง กกกกกก กS.D. หมายถึง ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุ่มตัวอย่าง กกกกกกก หมายถึง ค่าร้อยละ
32 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล กกกกกตอตอนที่ 1. ข้อมูลส่วนตัวผู้ตอบแบบสอบถามของนนักศึกษาโครงการโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดี ด้วยหัวใจ” ตาราง 1 จํานวนและร้อยละของนักศึกษาเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 จําแนกตามเพศ อายุ อาชีพ และระดับการศึกษา ข้อมูลทั่วไป จํานวน (n=169) ร้อยละ (%) 1. เพศ 1.1 ชาย 1.2 หญิง 2. อายุ 2.1 ต่ํากว่า 12-29 ปี 2.2 30 – 39 ปี 2.3 40 – 49 ปี 2.4 50 – 49 ปี 2.5 60 ปีขึ้นไป 3. ระดับการศึกษา 4.1 ประถมศึกษา 4.2 มัธยมศึกษาตอนต้น 4.3 มัธยมศึกษาตอนปลาย 88 81 148 12 6 3 - 12 72 85 52.07 47.93 87.57 7.10 3.55 1.78 - 7.10 42.60 50.30 กกกกกกกจากตาราง 1 แสดงว่า นักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีส่วนใหญ่เพศชาย ร้อยละ 52.07 และเพศหญิงร้อย ละ47.93 ส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 12-29 ปี ร้อยละ 87.57 รองลงมา อายุระหว่าง 30 – 39 ปีร้อยละ 7.10 และ กําลังศึกษาอยู่ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ร้อยละ 50.30 ระดับระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ร้อยละ 42.60 ประถมศึกษา ร้อยละ 7.10
33 ตอนที่ 2. ข้อมูลด้านความรู้ ความเข้าใจ ของนักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วย หัวใจ” ตาราง 2 จํานวนและร้อยละของนักศึกษา ที่มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา มีจิตสาธารณะ เชิงปริมาณ ระดับความรู้ n (169) (%) ตัวชี้วัดความสําเร็จของโครงการเชิง ปริมาณ ผลการ ดําเนิน 1. ความรู้ ความเข้าใจ ดีมาก ดี พอใช้ น้อย 115 37 17 - 68.05 21.89 10.06 - จํานวนนักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการ มี ด้านความรู้ อยู่ในระดับพอใช้ ถึง ดี ร้อยละ 80 บรรลุ จากตาราง 2 แสดงว่า นักศึกษาเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีมีความรู้ความรู้เข้าใจในเรื่องจิตอาสา มีจิตสาธารณะ ระดับดีมาก ร้อยละ 68.05 ระดับดี ร้อยละ 21.89 ระดับพอใช้ร้อยละ 10.06 (รวมร้อยละ ระดับพอใช้ ถึง ดีมาก เท่ากับ 100) ตาราง 3 ค่าคะแนนเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุ่มตัวอย่าง ด้านความรู้ ความเข้าใจ ในเรื่องจิตอาสา มีจิตสาธารณะ ของนักศึกษาภาพรวมเชิงคุณภาพ ภายหลังเสร็จสิ้นโครงการ การประเมิน n S.D. ระดับความรู้ ตัวชี้วัดความสําเร็จของ โครงการเชิงคุณภาพ ผลการ ดําเนิน ความรู้ ความเข้าใจ 169 8.75 1.33 ดีมาก มีด้านความรู้ อยู่ในระดับดี ถึงพอใช้ ดี บรรลุ จากตาราง 3 แสดงว่า นักศึกษาเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีมีความรู้ความรู้เข้าใจในเรื่องจิตอาสา มีจิตสาธารณะ เชิงคุณภาพ ระดับดี ( =8.75)
34 ตอนที่ 3. ข้อมูลความพึงพอใจของนักศึกษาต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ตาราง 4 จํานวนและร้อยละของนักศึกษา ที่มีความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ภายหลังเสร็จ สิ้นโครงการ เชิงปริมาณ การประเมิน n (169) (%) ตัวชี้วัดความสําเร็จของโครงการ เชิงปริมาณ ผลการ ดําเนินงาน ความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ของ นักศึกษา มากที่สุด มาก ปานกลาง น้อย น้อยที่สุด 72 67 30 - - 42.60 39.65 17.75 - - จํานวนนักศึกษา มีความพึง พอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” อยู่ใน ระดับมาก ร้อยละ 80 บรรลุ จากตาราง 4 แสดงว่า นักศึกษาเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 ภายหลังเสร็จสิ้น โครงการ มีความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ระดับมากที่สุด ร้อยละ 42.60 ระดับ มาก ร้อยละ 39.65 ระดับปานกลาง ร้อยละ 17.75 (รวมร้อยละระดับมากขึ้นไป เท่ากับ 82.25) เมื่อเปรียบเทียบกับ ตัวชี้วัดความสําเร็จของโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ผู้เข้าร่วมมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมโครงการ อยู่ในระดับมาก ร้อยละ 80 พบว่า ผลการประเมินความพึงพอใจโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรีบรรลุ
35 ตาราง 5 ค่าคะแนนเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของกลุ่มตัวอย่าง และระดับคุณภาพความพึงพอใจ ต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ภาพรวม เชิงคุณภาพ ภายหลังเสร็จสิ้นโครงการ ตาม ความคิดเห็นของนักศึกษา การประเมิน n S.D. ระดับความ พึงพอใจ ตัวชี้วัดความสําเร็จ ของโครงการ เชิงคุณภาพ ผลการ ดําเนินงาน ความพึงพอใจโครงการจิต อาสา กศน. “ เราทําความดี ด้วยหัวใจ” 169 4.56 0.51 มากที่สุด ความพึงพอใจของผู้ ร่วมโครงการ อยู่ในระดับ มาก บรรลุ จากตาราง 5 แสดงว่านักศึกษา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ จังหวัด ชลบุรี ภายหลังเสร็จสิ้นโครงการ มีความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” อยู่ใน ระดับ มากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับตัวชี้วัดความสําเร็จของโครงการ เชิงคุณภาพ ความรู้สึกพึงพอใจของนักศึกษาต่อ โครงการ อยู่ในระดับ มาก พบว่า ผลการประเมินความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” บรรลุ
36 บทที่ 5 สรุป อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ ททททททททจากการดําเนินงานโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนา ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” และ เพื่อปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” ซึ่งโครงการดําเนินการจัดในวันที่ 20 มีนาคม 2564 ณ ห้องสมุด ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อําเภอสัตหีบ กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ กศน.ตําบลนาจอมเทียน กศน. ตําบลพลูตาหลวง กศน.ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 300 คน โดยมีการตอบสอบถามทั้งหมด 169 ชุด ซึ่งผลการวิเคราะห์ข้อมูลดังนี้ สรุปผลการดําเนินงาน ททททททท1. วัตถุประสงค์โครงการ (1) เพื่อพัฒนาผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา “เราทําความดี ด้วยหัวใจ” (2) เพื่อปลูกฝังให้นักศึกษา กศน. มีจิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” 2. กลุ่มเปูาหมายในการประเมิน ได้แก่ นักศึกษา กศน.ตําบลสัตหีบ กศน.ตําบลบางเสร่ ตําบลบางเสร่ อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี และ วัดช่องแสมสาร ตําบลแสมสาร อําเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี มีผู้เข้าร่วมกิจกรรม จํานวน 300 คน 3. เครื่องมือการเก็บข้อมูล ได้แก่ (1) แบบทดสอยวัดความรู้ ความเข้าใจมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา มี จิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” (2) แบบสอบถามวัดความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” 4. การเก็บรวบรวมข้อมูล ของผู้ประเมินเก็บรวบรวมข้อมูลระบบออนไลน์ 5. การวิเคราะห์ข้อมูล ด้วยการหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าคะแนนเฉลี่ยของกลุ่มตัวอย่างและค่าเบี่ยงเบน มาตราฐานของกลุ่มเปูาหมายบางส่วน 6. ผลการดําเนินโครงการสรุปได้ ดังนี้ 6.1 นักศึกษากลุ่มเปูาหมาย ในการดําเนินโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ส่วน ใหญ่เพศหญิง อายุ 20-39 ปี อาชีพ รับจ้าง และกําลังศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 6.11 นักศึกษาที่เข้าสอบกลุ่มเปูาหมาย ส่วนใหญ่มีความรู้ความเข้าใจ ใน เชิงปริมาณ จํานวน นักศึกษาที่เข้าร่วมมีความรู้ความรู้ อยู่ใน ระดับพอใช้ถึง ดีมาก ร้อยละ 100 เชิงคุณภาพ ระดับดีมากพบว่าบรรลุ วัตถุประสงค์ 6.13 นักศึกษาเข้าร่วม ส่วนใหญ่ มีความพึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” อยู่ในระดับมากถึง มากที่สุด เท่ากับร้อยละ 82.25 เมื่อเปรียบเทียบตัวชี้วัดความสําเร็จโครงการ เชิงคุณภาพ ภาพรวม มีความรู้สึกพึงพอใจอยู่ในระดับ มากที่สุด ซึ่งพบว่าบรรลุวัตถุประสงค์
37 อภิปรายผล โครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ได้นําสรุปผลการดําเนินโครงการที่ได้สําคัญ ๆ มา อภิปรายผลตามลําดับนี้ 1. ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบได้ดําเนินการพัฒนาผู้เรียนตามกรอบ การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ของหลักสูตรการศึกษาตามหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อสืบสานพระราชปณิธานพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่ ทรงห่วงใยปัญหาน้ําท่วมและปัญหาการจราจรในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ และสอดคล้องกับพระ บรมราโชบายของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เป็นการพัฒนาสภาพแวดล้อมและความเป็นอยู่ในชุมชนให้มี สภาพที่ดีขึ้น 2. นักศึกษาที่เข้าเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”ส่วนใหญ่ ร้อยละ 100 ความ เข้าใจมีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องจิตอาสา มีจิตสาธารณะ “เราทําความดีเพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์” ระดับพอใช้ ถึง ดีทั้งนี้ สืบเนื่องจาก ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอสัตหีบ ได้มีคณะครูที่เป็นวิทยากรที่ผ่านการ อบรมได้จัดเตรียมข้อมูลในการดําเนินงานการอบรมในแต่ละจุด ทั้ง 6 จุด ให้ความรู้ผ่านออนไลน์ทําให้นักศึกษาที่ร่วม โครงการได้รับความรู้ความเข้าใจ ส่งผลโครงการบรรลุตามวัตถุประสงค์ กกกกก กก3. นักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” มีความพึงพอใจ ในระดับ มาก ถึงมากที่สุด ร้อยละ 82.25 ทั้งนี้สืบเนื่องจาก นักศึกษาได้เข้าร่วมกิจกรรม ได้รับความรู้จากวิทยากร มีสื่อประกอบการ อบรม มีสัญญาณอินเทอร์เข้าถึงข้อมูล ไม่เข้าใจสามารถสอบถามโต้ตอบทางออนไลน์ได้ จึงส่งผลให้ผลการประเมินความ พึงพอใจต่อโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”บรรลุตามวัตถุประสงค์ ข้อเสนอแนะ 1. ควรนําผลของโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” ในวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 นําไปปรับปรุงเพื่อใช้เป็นแผนพัฒนาผู้เรียน ของการดําเนินงานปีงบประมาณถัดไป 2. ให้นักศึกษาฝึกปฏิบัติภารกิจของจิตอาสาอื่นเพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในการดําเนินในชีวิตประจําวันและ เป็นประโยชน์ต่อชุมชนต่อไป
38 บรรณานุกรม .. สํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยและการศึกษานอกระบบ. นโยบายและจุดเน้น การดําเนินงาน สํานักงาน กศน. ประจําปี งบประมาณ พ.ศ. 2564. สํานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยและการศึกษานอกระบบ. หลักสูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 . 2555 Jonh W. Best. Research in Education, 4th ed. New Jersey : Prentice-Hall Inc., 1981 p. 192 ศูนย์อํานวยการใหญ่จิตอาสาพระราชทาน. http://www.royaloffice.th/จิตอาสา
39 ภาคผนวก ภาคผนวก ก แบบทดสอบอบรมวัดความรู้ ความเข้าใจโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ” แบบทดหลังอบรมโครงการจิตอาสา กศน. “เราทําความดีด้วยหัวใจ” *จําเป็น อีเมล *
40 อีเมลของคุณ ชื่อ-นามสกุล * คําตอบของคุณ รหัสนักศึกษา คําตอบของคุณ ระดับการศึกษา ประถม ม.ต้น ม.ปลาย 1. จิตสาธารณะ มีชื่อภาษาอังกฤษว่าอย่างไร * ก. Mind Public ข. Public Moral ค. Social Mind ง. Public Mind 2. จิตสาธารณะ หมายถึงข้อใด * ก. ข้อควรปฏิบัติที่ดี ข. การมีจิตสํานึกต่อสังคม ค. การรับผิดชอบต่อสังคม ง. ค่านิยมที่ดีในสังคม 3. ข้อใดไม่ใช่คุณลักษณะที่คนมีจิตสาธารณะพึงมี* ก. การดูแลเอาใจใส่คนในครอบครัว ข. การเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม ค. การเสียสละเพื่อสังคม ง. การรักษาสาธารณะสมบัติ 4. ถ้าคนในสังคมขาดจิตสาธารณะ จะเกิดผลกระทบต่อทุกฝุาย ยกเว้นข้อใด * ก. ต่อบุคคล ข. ต่อองค์กร ค. ต่อประเทศ ง. ต่อการเรียนรู้ 5. สิ่งใดสามารถพัฒนาจิตสาธารณะตลอดจนคุณธรรมได้*
41 ก. การฟังเทศน์ ข. การนั่งสมาธิ ค. การฝึกอบรม ง. การอ่านหนังสือ 6. ปัจจัยที่ก่อให้เกิดจิตสาธารณะ ที่เป็นปัจจัยภายใน คือข้อใด * ก. ครู ข. สื่อมวลชน ค. ศาสนา ง. ความคิด 7.ถ้าขาดจิตสาธารณะ จะเกิดผลกระทบระดับองค์กร ยกเว้นข้อใด * ก. คนในองค์กรทํางานด้วยกันอย่างเป็นทีม ข. เกิดการแบ่งพรรคพวกขึ้น ค. คนในองค์กรเห็นแก่ตัว ง. องค์กรไม่ก้าวหน้า 8.หากพบเห็นพื้นอาคารเรียนสกปรกนักศึกษาควรทําอย่างไร * ก. ชักชวนเพื่อนร่วมกันทําความสะอาด ข. บอกเพื่อนว่าอย่าไปเดินบริเวณนั้นเพราะอาจเกิดอันตราย ค. บอกภารโรงให้ทําความสะอาด ง. ไม่ต้องสนใจ 9.ข้อใดไม่ใช่คุณลักษณะของผู้มีจิตสาธารณะ * ก. มีความคิดดี ข. คิดถึงตัวเองเป็นสําคัญ ค. ปรารถนาดีต่อคนรอบข้าง ง. ไม่เห็นแก่ตัว 10.ข้อใด ไม่ใช่ผู้มีจิตสาธารณะ * ก. อั๊มตั้งใจเล่าเรียนและช่วยแบ่งเบาภาระของพ่อแม่ ข. แคทช่วยรณรงค์เพื่อลดภาวะโลกร้อน ค. สุพรรษาช่วยสละทรัพย์เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ําท่วม ง. ณเดชช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม โดยใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างคุ้มค่า
42 ภาคผนวก ข แบบประเมินความพึงพอใจการเข้าร่วมโครงการจิตอาสา กศน. “ เราทําความดีด้วยหัวใจ”
43
44