หลักสูตร: พฤกษศาสตร์เพื่อการเรียนรู้ สาธิตการผสมเกสร
Gymnocalycium mihanovichii variegata
และ การเพาะเมล็ด Cactus ในระบบปิด
ยิมโนคาไลเซียม (Gymnocalycium)
นี้เลี้ยงง่าย สามารถออกดอกได้เมื่ออายุ 2–3 ปี
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
ภาควิชาครุศาสตร์สถาปัตยกรรมและการออกแบบ
คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี
สาขาวิชาครุศาสตร์การออกแบบ
หลักสูตร : พฤกษศาสตร์เพื่อการเรียนรู้ สาธิตการผสมเกสร
GYMNOCALYCIUM
MIHANOVICHII VARIEGATA
และ การเพาะเมล็ด CACTUS ในระบบปิ ด
RCarittieorniaoln
ใน ช่วงที่มีวิกฤตการณ์โควิด COVID-19 จากข้ อมูลเบื้ องต้น
ทำให้หลายคนต้องกักตัวอยู่กับบ้าน และหา ปัญหาและกระแสความนิยมในกระบองเพชรจิ๋ว
งานอดิเรกทำเพิ่มขึ้นเพื่อลดความเครียด หรือ แคคตัส (CACTUS) พันธุ์ต่างๆ จึงเป็นเหตุที่
และงานอดิเรกอย่างหนึ่งก็เห็นได้ว่าฮิตติด
เทรนนั่นคือ การปลูกต้นไม้ อย่างที่เราเห็นกัน ทำให้คณะผู้วิจัยต้องการจัดทำโครงการการออกแบบ
บ่อย ๆ ก็มีทั้งเทรนไม้ด่าง เทรนการปลูก หลักสูตร : พฤกษศาสตร์เพื่อการเรียนรู้ สาธิตการผสม
กระบองเพชรจิ๋ว หรือ แคคตัส (CACTUS) เกสร GYMNOCALYCIUM MIHANOVICHII
พันธุ์ต่างๆ สำหรับบางคนก็เข้าใจไปเองว่า VARIEGATA และ การเพาะเมล็ด CACTUS ในระบบ
ต้นไม้เหล่านี้ชอบแดดจัดและไม่ชอบน้ำ บอก
เลยว่าไม่ใช่นะ เพราะความเข้าใจผิดในเรื่องนี้ ปิด โดยจะเป็นหลักสูตรระยะสั้น เพื่อการส่งเสริมอาชีพ
จึงทำให้หลาย ๆ ครั้งที่ซื้อมาปลูกก็มักจะเหี่ยว และให้ความรู้แก่ประชาชน ผู้ว่างงานจากผลกระทบจาก
และตายในไม่ช้า ที่นิยมเลี้ยงกันมากสุดคือ โรคระบาด COVID-19 ในเขตชุมชน บริเวณพื้นที่ชุมชน
แคคตัสยิมโน หรือ มีชื่อทางการว่า
GYMNOCALYCIUM MIHANOVICHII เก่าหัวตะเข้ หรือที่เรียกกันว่า ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้
VARIEGATA ลักษณะทั่วไปเป็นลำต้นเดี่ยว
หรือแตกหน่อจากตุ่มหนาม หนามมีรูปทรง เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร นอกจากนี้ยังรวมไป
และขนาดหลากหลาย ดอกออกจากตุ่มหนาม
บริเวณยอด มีหลากหลายสี เช่น ชมพู ขาว จนถึงผู้ที่สนใจ และกลุ่มนักท่องเที่ยวจากพื้นที่อื่น ๆ ให้
เขียว เหลือง ส้ม เป็นต้น ซึ่งภายในมีเมล็ดสี
ดำขนาดเล็กจำนวนมาก สู่การนำเมล็ดที่ได้ไป ได้รับความรู้ เพื่อจะได้นำความรู้ไปใช้ในการประกอบเป็น
ทำการเพาะเมล็ด โดยเมล็ดแคคตัสต้องใช้
เวลานานกว่าจะงอกและเจริญเติบโตไป อาชีพหลักหรืออาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้ให้กับ
เป็นต้นที่สวยงาม ครอบครัวในยามว่าง เป็นการแก้ไขปัญหาความยากจน
PAGE 1 และลดปัญหาการว่างงานในสถานการณ์การแพร่ระบาด
ของโรค COVID-19
วัตถุประสงค์
ของหลักสูตร
เพื่ อทดลองออกแบบหลักสูตรและพัฒนาหลักสูตร
สู่การทดลองนำไปใช้งานจริง สอดคล้องกับหลักการและจุดประสงค์
ของรายวิชา 03206104 CURRICULUM DEVELOPMENT
เพื่ อพัฒนาความรู้
ความสามารถในวิชาชีพต่าง ๆ ที่มีอยู่เดิมให้ดียิ่งขึ้น เพื่อให้สามารถ
นำความรู้ไปประกอบเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ให้กับตนเองและ
ครอบครัวในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค COVID-19
เพื่ อให้ความรู้ ในเรื่องการผสมเกสร
Gymnocalycium mihanovichii variegata และ การเพาะเมล็ด
Cactus ในระบบปิด แก่ประชาชน ผู้ว่างงานจากผลกระทบจากโรค
ระบาด COVID-19 ในเขตชุมชน บริเวณพื้นที่ชุมชนเก่าหัวตะเข้
หรือ ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร และ
แก่ผู้ที่สนใจ และกลุ่มนักท่องเที่ยวจากพื้นที่อื่น ๆ
เพื่ อส่งเสริมให้ประชาชนยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ซึ่งเป็นปรัชญาที่ชี้แนวทางการปฏิบัติตน โดยคำนึงถึงความพอ
ประมาณ ความมีเหตุผลและการสร้างภูมิคุ้มกันที่ดี เป็นการแก้ไข
ปัญหาความยากจนและลดปัญหาการว่างงานในสถานการณ์การ
แพร่ระบาดของโรค COVID-19
เพื่ อหางานอดิเรกทำเพิ่ม เพื่ อลดความเครียด
ผ่านการการเพาะปลูกเมล็ด Cactus และการผสมเกสร
Gymnocalycium mihanovichii variegata
PAGE 2
PAGE 3
การผสมเกสร Gymnocalycium การเพาะเมล็ด Cactus ในระบบปิด
mihanovichii variegata
เ ป้ า ห ม า ย เป็นโครงการใหม่ ซึ่งสอดคล้องกับแผน
ของ
ปฏิบัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจำปี
พ.ศ. 2562 ด้านที่ 3 มหานครสำหรับทุกคน
ห ลั ก สู ต ร มิติที่ 3.2 เมืองแห่งโอกาสทางเศรษฐกิจ :
การสร้างโอกาสทางอาชีพและรายได้ที่มั่นคง
เป้าหมายที่ 3.2.1 สนับสนุนให้แรงงานนอก
ดำเนินการ อบรมวิชาชีพเสริมรายได้ให้แก่ ระบบและประชาชนทั่วไปมีอาชีพและรายได้ที่
มั่นคง เป้าประสงค์ที่ 3.2.1.1 พัฒนาทักษะ
จำนวน 1 หลักสูตร จำนวน 2 ตอน แก่ประชาชน ผู้ ด้านอาชีพให้แก่แรงงานนอกระบบและ
ว่างงานจากผลกระทบจากโรคระบาด COVID-19 ประชาชนทั่วไปรวมทั้งพัฒนา การจัดการ
ในเขตชุมชน ดัง บริเวณพื้นที่ชุมชนตลาดเก่าหัว ศึกษาอาชีพเพื่อให้เกิดกระบวนการสร้าง
ตะเข้ หรือ ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง อาชีพแบบครบวงจรอย่างแท้จริง มาตรการ
กรุงเทพมหานคร นอกจากนี้ยังรวมไปจนถึงผู้ที่ ที่ 1 พัฒนาหลักสูตรวิชาชีพให้สอดคล้องกับ
สนใจ และกลุ่มนักท่องเที่ยวจากพื้นที่อื่น ๆ
ความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในแต่ละ
ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง พื้นที่และสอดคล้องกับแนวโน้มธุรกิจ ความ
ต้องการของตลาดแรงงาน และมาตรการที่
4 พัฒนาทักษะอาชีพและส่งเสริมการสร้าง
โครงการ รายได้/การมีงานทำให้แก่แรงงานนอกระบบ
และประชาชนทั่วไป
แ น ว ท า ง ก า ร ดำ เ นิ น ง า น
1.ศึกษารูปแบบและบริบทในการจัดทำโครงการการออกแบบหลักสูตรประเภทต่าง ๆ
2.คิดออกแบบหลักสูตรเตรียมการวางแผนการดำเนินการ
3.เสนอโครงการการออกแบบหลักสูตรแก่อาจารย์ที่ปรึกษา
4.จัดทำโปสเตอร์เพื่อประชาสัมพันธ์
5.ค้นหาสถานที่ในการดำเนินโครงการ
6.ประสานงานกับบุคคลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
7.ดำเนินการโครงการค่าใช้จ่ายในหลักสูตร : พฤกษศาสตร์เพื่อการเรียนรู้ ณ บริเวณพื้นที่ชุมชน
เก่าหัวตะเข้ หรือ ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร
8.ติดตามประเมินผลและรายงานผล
ร ะ ย ะ เ ว ล า ดำ เ นิ น ก า ร
แ ล ะ ส ถ า น ที่
วันอาทิตย์ ที่ 16 เดือน ตุลาคม พ.ศ. 2565
เวลา 09.00-13.00 น. ระยะเวลา 4 ชั่วโมง
ณ บริเวณพื้นที่ชุมชนเก่าหัวตะเข้ หรือ ตลาด
เก่าริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง
กรุงเทพมหานคร
PAGE 4
ผสมเกสรแคคตัสยิมโนด่าง
สิ่งที่มือใหม่!! ควรรู้ก่อนผสมพันธุ์กระบองเพชร
แคคตัส (Cactus)โดยการเขี่ยเกสร
วัสดุอุปก
รณ์ที่ใช้1. แหนบก้านยาว หรือ ฟอเซป ขนาดปลายหัว
แหลม เพื่อง่ายต่อการคีบละอองเกสรผสม
2. มีดเล็กสำหรับปาดดอก (ในกรณีผสมสกุล
ยิมโน) มีดขนาดเล็ก และคมปาดทีเดียวแล้ว
หลุดออก เพื่อไม่ให้ก้านดอกช้ำหรือเสียหาย
หากเป็นมีดคว้านหรือโค้ง จะง่ายขึ้นเพราะมี
ลักษณะโค้งรับไปกับดอก หรือ คัตเตอร์ตาม
แคคตัส ของเรานั้นจะออกดอกหรือไม่ก็ สะดวก
ประกอบด้วยหลายปัจจัยด้วยกัน เช่น มีอายุถึง
เกณฑ์ให้ดอก ได้รับน้ำกับสารอาหารต่าง ๆ อย่าง
เพียงพอ ระยะเวลาและสภาพอากาศมีความเหมาะ
สม ซึ่งแคคตัสบางสายพันธุ์นั้นก็สามารถออกดอก
ให้เราชื่นชมกันได้ตลอดปี เช่น แคคตัสตระกูลแมม
ขนแมว หรือ แมมขนนก เป็นต้น แต่สำหรับยิมโน
นั้นเค้าจะมีฤดูการเฉพาะของเค้าก็คือ "ฤดูร้อน"
พอเข้าสู่ฤดูร้อนเค้าก็จะเริ่มมีตุ่มดอกออกมาให้เห็น
โดยจะเริ่มออกดอกตั้งแต่ช่วงเดือนมกราคม
เป็นต้นไปจนสิ้นสุดฤดูกาล ส่วนช่วงอื่น ๆ นั้นก็จะมี
แต่หัวตลอดปีไม่มีดอก และหากลำต้นของเค้ามี
ความอุดมสมบูรณ์มากหรือเป็นต้นที่มีอายุมากก็
อาจจะมีโอกาสติดตุ่มดอกพร้อมกันหลาย ๆ ตุ่มได้
แต่ถ้าหากใครที่มียิมโนต้นใหญ่แล้วแต่ก็ยังไม่มี
ดอกสักทีอาจจะลองถอดกระถางออกมาตรวจดู
ระบบรากว่ามีปัญหาหรือมีเพลี้ยแป้งมาเล่นงาน
หรือไม่ ถ้าไม่มีความผิดปกติที่ระบบรากก็อาจจะ
ต้องใส่ปุ๋ยบำรุงต้นเพื่อเร่งการออกดอกนั่นเอง
PAGE 5
PAGE 6
วิธีการผสมพันธุ์
โดยการเขี่ยเกสร
การผสมเกสร
Gymnocalycium มีเทคนิควิธีการที่หลากหลาย แล้วแต่ผู้ทำการ
ผสม ในที่นี้อาจจะใช้การฉีกตัวดอกด้วยนิ้วมือ หรือ ใช้คัตเตอร์ ตัดเอาส่วนของกลีบ
ดอกออกไป โดยระวังอย่าให้ส่วนของก้านชูดอกฉีกขาดเนื่องจากเป็นส่วนที่ใช้ในการ
อุ้มท้องของเมล็ดหลังผสม ซึ่งกลีบดอกนั้นจะเป็นที่ยึดเกาะเกสรตัวผู้พอเราฉีกกลีบ
ดอกออกมาก็จะทำให้สังเกตเห็นเกสรตัวเมียได้ง่ายขึ้น จากนั้นก็ให้ใช้ Forceps
หรือที่คีบคีบเอาอับละอองเกสรตัวผู้จากอีกดอกหนึ่งมาแต้มบนยอดเกสรตัวเมีย
ของอีกดอกหนึ่ง ทำซ้ำสลับกันไปมาจนกว่ายอดเกสรตัวเมียจะชุ่มไปด้วยละออง
เกสรตัวผู้ก็เป็นอันเสร็จเรียบร้อย โดยปกติดอกยิมโนจะสามารถบานต่อเนื่องกันได้
ประมาณ 3 วัน หลังจากนั้นก็จะค่อย ๆ เหี่ยวและหลุดร่วงออกไปเอง แต่หากหลัง
ผสมเกสรไปแล้ว 3 วันพบว่าก้านชูดอกนั้นยังคงมีความแข็งติดแน่นกับต้นก็แสดง
ว่าการผสมเกสรครั้งนี้ผ่านลุล่วงไปได้ด้วยดี การสังเกตว่าติดฝักหรือไม่หลังผสม
เกสรนั้น สังเกตได้จากจะมีเฉพาะแค่ส่วนกลีบดอกเท่านั้นที่เฉาและหลุดออกไป ให้
เราเตรียมนับวันรอเก็บฝักได้ ซึ่งก็จะใช้เวลาอีกประมาณ 1 เดือนบวกลบนิดหน่อย
ฝักก็จะสุกพร้อมเก็บเกี่ยวได้การทดลองนำไปใช้งานจริง สอดคล้องกับหลักการและ
จุดประสงค์ของรายวิชา 03206104 CURRICULUM DEVELOPMENT
จะรู้ได้ยังไงว่า เราผสมเกสรติด ? หลังจากผสมเกสร นานไหม
กว่าจะเก็บเมล็ดได้ ?
หลังจากผสมเกสร ประมาณ 3 -5 วัน ถ้าก้านดอกที่เราผสมไว้ มี
ระยะเวลาขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ ความ
ลักษณะพองขึ้น ไม่เหี่ยว หรือฝ่อ ก้านดอกจะเหนี่ยว เอามือเขี่ย
เบาๆ ก็ไม่หลุด แสดงว่าผสมติด แต่ถ้าหากก้านดอกเหี่ยว ลอง สมบูรณ์ สภาพอากาศและสภาพ
เอามือเขี่ยเบาๆ แล้วหลุดเลย แสดงว่าการผสมเกสรไม่สำเร็จ
แวดล้อม ว่าเอื้ออำนวยกับการสุกของ
ฝักขนาดไหน ซึ่งระยะเวลาโดย
ประมาณ คือ 3-8 สัปดาห์
การเพาะเมล็ด Cactus ในระบบปิด การเพาะเมล็ด Cactus ในระบบปิด
ก า ร เ พ า ะ เ ม ล็ ด เพราะฉะนั้นไม่ว่ายังไงการเพาะเมล็ดก็เป็น
CACTUS เรื่องที่น่าสนใจและถ้าท่านสามารถอดทนรอ
คอยตั้งใจเลี้ยงดูแคคตัสน้อยๆ ให้เจริญ
ใ น ร ะ บ บ ปิ ด เติบโตขึ้นมาได้ ผลตอบแทนที่ได้กลับมาผม
คิดว่ามันจะต้องคุ้มค่ากับการรอคอยแน่นอน
การเพาะเมล็ด แคคตัสเป็นวิธีการขยายพันธุ์ อุ ป ก ร ณ์
ที่ใช้เวลาค่อนข้างมาก กว่าที่แคคตัสต้นนึงจะ 1.เมล็ดแคคตัสในที่นี้เลือกใช้เป็นเมล็ด
งอกและเจริญเติบโตจนมีดอกสวยๆ ให้ได้ชม Gymnocalycium Cactus
กันนั้นอาจต้องใช้เวลาหลายปีในการเลี้ยงดู 2.กล่องพลาสติกแบบใส ที่มีความหนาและ
ประคบประหงม ซึ่งนักปลูกบางท่านก็คงจะ แข็งแรงในระดับหนึ่ง มีฝาปิด
คิดว่ามันนานเกินไปรอไม่ไหวก็เลยไม่สนใจใน 3. น้ำยา B1
เรื่องราวของการเพาะเมล็ดแต่ข้อดีในเรื่อง 4. สตาร์เกิลจี
ของการเพาะเมล็ดนั้นก็มีอยู่หลายข้อ เช่นไม้ 5. ปุ๋ยออสโมโค้ท สูตร 13-13-13
เพาะเมล็ดนั้นจะมีระบบรากที่แข็งแรงมีราก 6. พีทมอส
แก้ว และในการเพาะเมล็ดยังมีโอกาสที่จะได้ 7. ยากันเชื้อรา
ลูกไม้ที่มีหน้าตาที่สวยงามเหมือนกับต้นพ่อ 8. น้ำสะอาด
แม่หรือสวยงามโดดเด่นมากกว่าต้นพ่อแม่ก็
เป็นไปได้ หรืออาจที่จะได้ไม้ด่างหรือไม้ที่มี PAGE 7
ลักษณะเด่นที่แปลกแตกต่างออกไป เช่นได้
ดอกสีใหม่ที่ไม่เหมือนกับต้นพ่อแม่
ขั้นตอนการเพาะเมล็ด CACTUS ในระบบปิด
1. การเตรียมวัสดุปลูก สูตรดินเพาะ 5. เมื่อฉีดน้ำเสร็จแล้ว ให้เราหาพลาสติก
แข็งมาตัดทำเป็นแท็กสำหรับบอกวันที่เพาะเมล็ด
เมล็ด ใช้พีทมอสผสมยากันรา กับสตาร์เกิลจี และสายพันธุ์ของเมล็ด หรือจะใช้ปากกาเขียนที่ข้าง
กระถางก็ได้ เขียนไว้สำหรับกันลืมว่าเพาะเมล็ดอะไร
ธรรมดา ใส่เม็ดปุ๋ยออสโมโคสไปนิดหน่อยพอให้ ไป และจะได้จำวันที่เพาะเมล็ดได้ว่าต้นแคคตัสของ
เราโตขึ้นขนาดไหนแล้ว เพราะหลังจากนี้ต้องทิ้งไว้
มีสารอาหาร อีกนาน
2. นำวัสดุปลูกใส่ในกล่องใสที่มีฝาปิด พอ
6. ทำการปิดฝากล่องพลาสติกใส นำไปวางไว้
ประมาณ โดยใส่วัสดุเพาะเมล็ดพีทมอสที่ผสม ในที่ที่แสงแดดไม่แรง มีแสงได้ แต่อย่าโดนแดด
โดยตรง เพราะจะทำให้ต้นอ่อนแคคตัสสุกได้ ที่ที่นำ
สารอาหารต่าง ๆ ประมาณครึ่งกล่องใส ไปไว้ควรมีอากาศถ่ายเท
3. พ่นสารอาหารน้ำยา B1 ลงในวัสดุปลูก
4. เสร็จแล้วนำเมล็ดแคคตัสที่เราเตรียม 7. เมื่อผ่านไปประมาณ 5-6 เดือน ต้นแคคตัส
ของเราก็จะมีขนาดที่แยกใส่กระถางได้แล้ว ก็ให้เรา
ไว้ โรยให้ทั่วกระถาง ไม่ต้องโรยเยอะมาก เพราะ นำมาแยกใส่กระถาง
เวลาต้นเริ่มโตจะเบียดกัน ทำให้โตช้าได้ จากนั้น
ฉีดพ่นน้ำลงไปอีกที
วิธีเพาะเมล็ดแคคตัสแบบเพาะเมล็ดทำง่ายนิดเดียว แต่ก็ต้องใช้เวลากว่าจะโต ถือว่าเป็นการฝึกสมาธิและ
เป็นงานอดิเรกไปในตัว แต่เมื่อเราปลูกจนได้เห็นดอก รับรองว่าคุ้มค่ากับเวลาที่เรารอคอยอย่างแน่นอน
PAGE 8
PAGE 9
ปั ญ ห า แ ล ะ อุ ป ส ร ร ค
1 ผู้เข้าร่วมโครงการเข้ารับการฝึกอบรมไม่ต่อเนื่อง
2 การประชาสัมพันธ์อาจไม่ครอบคลุมทุกกลุ่มเป้าหมาย
3 อุปสรรคจากสภาพอากาศที่มีฝนตกทำให้นักท่องเที่ยว หรือผู้คน ในบริเวณพื้นที่ชุมชน
เก่าหัวตะเข้ หรือ ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร มีจำนวนน้อย
4 อุปสรรคด้านสถานที่ที่ไม่ค่อยเอื้ออำนวยต่อการดำเนินโครงการ
ผ ล ที่ ค า ด ว่ า จ ะ ไ ด้ รั บ
ผู้เข้าร่วมโครงการหลักสูตร สามารถนำความรู้และเทคนิคที่ได้รับในการกราฟไป
ประกอบอาชีพ เป็นการเสริมรายได้ให้แก่ตนเองและครอบครัว เป็นการพัฒนา
คุณภาพชีวิตของประชาชน ในบริเวณพื้นที่ชุมชนเก่าหัวตะเข้ รู้จักใช้เวลาว่างให้
เกิดประโยชน์ ในช่วงระหว่างเวลาการแพร่ระบาดของโรค COVID-19 ในปัจจุบัน ที่
ต้องอยู่แต่บ้าน หรือช่วงการถูกเลิกจ้างงาน อีกทั้งเป็นการผ่อนคลายความเครียด
ก า ร ติ ด ต า ม แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล
ประเมินผลจากกลุ่มเป้าหมาย ที่เข้าร่วมรับการฝึกอบรมในหลักสูตร
ผ่านการให้ทดสอบด้วยการลงมือปฏิบัติจริง สามารถนำไปประกอบเป็น
อาชีพหลักหรือเป็นอาชีพเสริมได้
บทสรุป
การดำเนินกิจกรรมผ่านไปได้ด้วยดี ด้วยมีความสนใจของประชาชนในชุมชน
ตลอดจนนักท่องเที่ยวชาวจีน ด้วยความร่วมมือของคณะทัวร์ท่องเที่ยวที่ให้ความ
สนใจเข้ามาร่วมรับชมรับฟังการบรรยาย การปฏิบัติสาธิตระหว่างการดำเนิน
โครงการ ถึงบรรยากาศภายในวันนั้นอาจจะไม่ค่อยเอื้ออำนวยให้เราได้จัดกิจกรรม
ดำเนินโครงการก็ตาม แต่ก็ถือว่าหลักสูตรของเราที่ออกแบบ สามารถนำมาใช้ได้
จริงอย่างสมบูรณ์
ผลการดำเนินการโครงการคือ คนในชุมชน นักท่องเที่ยวชาวไทย และชาว
ต่างชาติที่เข้ามาร่วมทำกิจกรรมกับเรานั้น เกิดความรู้ ความเข้าใจ และทักษะการ
ผสมเกสร GYMNOCALYCIUM MIHANOVICHII VARIEGATA และ การเพาะ
เมล็ด CACTUS ในระบบปิดเบื้องต้น ผ่านการให้ทดสอบด้วยการลงมือปฏิบัติจริง
ตลอดจนสามารถนำไปประกอบเป็นอาชีพหลักหรือเป็นอาชีพเสริมได้ คณะผู้
ออกแบบหลักสูตร จะนำผลลัพธ์ที่ได้จากการดำเนินโครงการในครั้งนี้ไปวิเคราะห์หา
บทสรุปเพิ่มเติม ตลอดจนข้อแนะนำ ข้อเสนอแนะ ไปพัฒนาปรับปรุงในหลักสูตร ให้
ดีมากยิ่งขึ้น เพื่อเตรียมความพร้อมนำหลักสูตรนี้ไปต่อยอดใช้ในการจัดทำโครงการ
อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
PAGE 10
บรรณานุกรม
GREEN SPACE. 2565. 8 แคคตัส พันธุ์ต่างๆ ยอดฮิต! ในไทย 2022 (พร้อมวิธีเลี้ยง). สืบค้นจาก
HTTPS://THECHAPT.COM/. เมื่อ 29 ตุลาคม 2565.
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. 2562. แผนปฏิบัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจำปี พ.ศ.
2562. สืบค้น จาก HTTPS://WEBPORTAL.BANGKOK.GO.TH/PIPD. เมื่อ 29 ตุลาคม 2565.
MGR ONLINE. 2563. ลุยกรุง & รอบกรุง ย้อนวันวาน ชมตลาดโบราณ “ชุมชนเก่าหัวตะเข้” สัมผัส
บรรยากาศสุดคลาสสิก ย่านลาดกระบัง. เผยแพร่เมื่อ 11 กรกฎาคม 2563. สืบค้นจาก
HTTPS://MGRONLINE.COM/. เมื่อ 29 ตุลาคม 2565.
ขอขอบคุณสถานที่ที่ใช้ในการถ่ายทำ และดำเนินโครงการ : บริเวณพื้นที่ชุมชนเก่าหัวตะเข้ หรือ
ตลาดเก่า ริมน้ำหัวตะเข้ เขตลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร. วันอาทิตย์ ที่ 16 เดือน ตุลาคม พ.ศ.
2565 เวลา 13.00-17.00 น.