วิกฤตพลังงานแพง!
ไปต่อหรือพอแค่นี้
รับมือไงไม่พั ง?
Episode 3
โดย ผศ. ดร. อนิรุต พ�เสฎฐศลาศัย
อาจารยประจำภาคว�ชาการธนาคารและการเง�น
ราคาพลงั งงาน ตวั การเง�นเฟอ
ปญ หาเงน� เฟอ และคา ครองชพี ในปจ จบ� นั มสี าเหตหุ ลกั ๆมาจากราคาพลงั งานทกุ ชนดิ ปรบั ตวั สงู ขน้�
ตอ เนอื่ งมาตงั้ แตป ลายป2564พลงั งานนอกจากจะเปน องคป ระกอบโดยตรงของเงน� เฟอ ยงั ทําใหต น ทนุ การ
ผลติ คา ไฟฟา คาขนสง เพ�มขน�้ ตามมาอกี ตางหาก โดยตัง้ แตเดอื นมกราคม-มถิ นุ ายน ท่ีผานมา โดยเฉล่ีย
ราคาสนิ คา และบรก� ารโดยทว่ั ไปเพม� ขน�้ 5.61%เทยี บกบั ชว งเดยี วกนั ในปก อ นซงึ่ การเพม� ขน้� ดงั กลา วมาจาก
การเพม� ขน�้ ของราคาสนิ คา และบรก� ารที่ไมใ ชอ าหารและพลงั งานเพย� ง1.85%,อาหารเพม� ขน้� ประมาณ4-6%
ในขณะท่พี ลังงานปรับตัวสงู ข�้นถงึ 29.78%
ทาํ ไม ราคาพลังถงึ แพงขนาดน้?ี
ประเทศไทยมสี ถานะเปน ผนู าํ เขา พลงั งานจากตา งประเทศดงั นนั้ ราคาพลงั งานในประเทศจะขน�้ ลงตาม
ราคาพลงั งานในตลาดโลก ซึ่งราคาพลังงานในตลาดโลกไดปรับตวั สงู ข�น้ มาอยา งตอ เนอ่ื ง หลงั จากระบบ
เศรษฐกจิ ขนาดใหญของโลก อยางเชน สหรัฐอเมร�กา สหภาพยโุ รป จ�น ไดฟน� ตัวจากวก� ฤตโรคระบาดโคว�ด
จนสง ผลใหค วามตอ งการใชพ ลงั งานเพม� ขน้� อยา งรวดเรว็ ในขณะทปี่ รม� าณการผลติ มอี ยอู ยา งจํากดั และปรบั
ตัวตามความตอ งการไมท ันจนทําใหราคาพลงั งานท้ังน้ํามนั กาซธรรมชาติและถา นหินพรอมใจกนั ปรบั ตวั
สงู ขน�้ เปน ประวตั กิ ารณโดยหากเปรย� บเทยี บกบั ราคาพลงั งานในป2563ซงึ่ เปน ชว งปว ก� ฤตโิ ควด� ในปน รี้ าคา
นาํ้ มัน (WTI) ปรับข�น้ โดยประมาณ 150% ราคากาซธรรมชาติ (Henry Hub) สูงข�้น 180% ในขณะท่ีราคา
ถา นหิน (ICE New Castle) สงู ข้น� ถงึ 400% โดยถา นหินและกาซธรรมชาติเปน เชอื้ เพลงิ หลักในการผลิต
กระแสไฟฟา ดงั น้ันคาไฟฟาจง� สงู ข้น� ตามไปดวยอยางไมตองสงสยั
2566* = ตวั เลขการคาดการณ , ที่มา: US Enerby Information Administration (EIA) และ www.barchart.com
1
ความตึงตวั ของปร�มาณการผลติ ของนา้ํ มนั จะเปน ปจจัยหลักที่กาํ หนดราคานาํ้ มันไปในอกี 1-2 ป
ขางหนา แมท างกลมุ โอเปกพลัสทล่ี ดปรม� าณการผลติ ไปในชวงวก� ฤตโิ ควด� ไดตั้งเปาหมายที่จะกลับมาผลิต
ไดในระดบั เดยี วกบั ชว งกอ นวก� ฤตโควด� ภายในกลางป2565น้ีแตก าํ ลงั การผลติ ทแี่ ทจ รง� ยงั ไมไ ดเ พม� ขน�้ ตาม
เปาหมาย เนอ่ื งจากผลกระทบตออตุ สาหกรรมนา้ํ มนั ในชวงว�กฤตกิ ารณ โคว�ด ทท่ี าํ ใหห ลายบร�ษทั ตองปด
กจิ การลงและการขาดการลงทนุ ในการพฒั นาแหลง ขด� เจาะนํ้ามนั ในชว งหลายปท ผ่ี า นมาบวกกบั การจํากดั
การนําเขานา้ํ มนั จากประเทศรัสเซียของชาตติ ะวนั ตกซึง่ เปนผลมาจากสงครามรัสเซยี -ยเู ครน ยิง� ซํ้าเติมให
กําลังการผลติ ยังคงตึงตัวตอ เน่ืองไปในอนาคตอนั ใกล และไมสามารถตอบสนองไดทนั ตามความตอ งการ
หากเศรษฐกิจโลกมกี ารขยายตวั อยา งรวดเรว็
จากการคาดการณของ EIA ราคานา้ํ มัน WTI ของสหรฐั อเมรก� าในป 2566 แมจ ะมแี นวโนมทลี่ ดลง
จากปน ้ีแตย งั คงตวั ในระดบั สงู ทรี่ ะดบั 93เหรย� ญตอ บารเ รลเทยี บกบั ราคานาํ้ มนั ในชว งปก อ นทเี่ กดิ โรคระบาด
โควด� ทป่ี ระมาณ 60 เหรย� ญตอบารเ รล อยา งไรกด็ ี ผลกระทบของปญ หาเง�นเฟอ และการขน้� อัตราดอกเบ้ีย
อยา งรวดเรว็ ทีห่ ลายประเทศเผชิญอยใู นเวลาน้ีมีแนวโนม ทาํ ใหเ ศรษฐกิจโลกในชวงครง่� หลังของปนี้ตอเนอื่ ง
ไปถงึ 2566 ชะลอตัวลง กจ็ ะชว ยบรรเทาใหร าคานา้ํ มนั เร�มออ นตวั กลับมา ลา สดุ ทางซติ ี้กรปุ ใหความเห็นวา
หากเศรษฐกิจโลกถงึ ขั้นถดถอย ในปนี้เราอาจไดเห็นราคานาํ้ มนั กลบั มาแตะระดับ 65 เหรย� ญตอบารเรล ใน
ทางตรงกนั ขา มเจพม� อรแ กนใหค วามเหน็ วา หากมาตรการการจํากดั การนําเขา นา้ํ มนั จากประเทศรสั เซยี ของ
ชาตติ ะวันตกรนุ แรงมากข�้น เราอาจจะประสบกบั มหาวก� ฤติของราคาพลงั งานครั้งใหญใ นประวัติศาสตร ท่ี
ราคาน้าํ มนั อาจวง� ทะลไุ ปถึงระดบั 380 เหร�ยญตอบารเ รลเลยทเี ดียว
เตรย� มตัว เตรย� มใจ ปรับการใชชวี ต� ดีกวาไหม?
การคาดการณ ราคาพลงั งานไปในอนาคตอยา งแมน ยาํ คงเปน ไปไดย ากและเปน สง�ิ ทเ่ี ราก็ไมส ามารถ
ควบคุมมันไดด วยตัวเอง ดงั นัน้ การทําความเขาใจกบั วก� ฤต การปรับตัวเพอ�่ รักษาการดํารงชีวต� ความเปน
อยูและสภาพจ�ตใจ ในทา มกลางว�กฤต จง� เปนกลยทุ ธท ี่สําคัญที่สดุ โดยคําแนะนาํ ในการรับมือมีดงั ตอ ไปน้ี
- อนั ตรายทจี่ ะตง้ั เปา หมายวา วก� ฤตพลงั งานจะคลค่ี ลายโดยเรว็ :การรบั มอื กบั วก� ฤตไดด ที ส่ี ดุ
คือการประมาทนอยท่สี ดุ ราคานาํ้ มัน กา ซ และคาไฟ แพง ยังนาจะอยูก บั เราไปในป 1-2 ป ขา งหนา การ
วางแผนรับมอื ในระยะยาว ไมใ ชแ คร ะยะสนั้ จง� เปน สิง� ทเ่ี หมาะสมกับสถานการณในขณะนี้
- ปรบั การใชชีว�ตให “เหมาะสม” และ “พอด”ี : การเปลย่ี นชีว�ตจากหนามอื เปนหลังมอื คงเปน
สิง� ทเ่ี ปนไปไดยาก และอาจกระทบกับสภาพชวี ต� และจ�ตใจมากกวา จะเปนผลดี ดังนน้ั สําคญั ท่ีสดุ คือ คําวา
“ความเหมาะสม”และ“พอดี”ซึง่ ความเหมาะสมของแตละบคุ คลกต็ า งกนั ดังน้ันเราแตละคนจง� ไมจําเปน ตอง
มขี นาดและวธ� กี ารปรบั ตวั ทีเ่ ทา กนั และเหมอื นกนั ตวั เราเองจะรดู ีท่สี ดุ วา อะไรคือพอดี
2
- เขา ใจปญหาไดต รงประเดน็ จง� จะแกป ญหาไดถูกจ�ด: แนนอนวา วธ� ีการรับมือคาครองชพี ที่
สูงขน�้ คือการควบคมุ และลดคาใชจ ายหากรายไดและเง�นเดอื นของเราไมไ ดเพม� ข�้นตามเงน� เฟอ ไปดว ยจะเหน็
ไดว า คาใชจ า ยทเี่ กี่ยวเนือ่ งกับราคาพลังงาน เชน ราคานาํ้ มัน คาบรก� ารขนสงตา ง ๆ มกี ารปรบั ตวั สงู ข�้น
มากกวา ทกุ หมวดสนิ คา คอนขา งเยอะ
ดังน้นั การปรบั ชีว�ตใหพง่� พาการใชน าํ้ มันใหน อ ยลงจะกอใหเ กดิ ประสิทธผิ ลสงู สุดเชน เดนิ ทางดวย
ขนสง สาธารณะหรอ� รว มกนั เดนิ ทางมากขน้� ลดการเดนิ ทางทอ งเทย่ี วในระยะไกลและหนั มาทอ งเทยี่ วหรอ� ทํา
กิจกรรมสันทนาการในจงั หวดั เดียวกนั หร�อจงั หวดั ใกลเ คียงใหม ากขน้� เลือกทํากจิ กรรม เชน เดนิ วง� ท่ีไมม ี
คาใชจายดานน้าํ มนั เปน ตน นอกจากนัน้ การเลอื กลดคา ใชจ า ยตามลําดับความสาํ คญั ของการดาํ รงชวี �ต
กจ็ ะชว ยลดผลกระทบทมี่ ตี อ คณุ ภาพชวี ต� ของเราใหน อ ยทสี่ ดุ ตวั อยา งเชน อาหารเปน ปจ จยั 4ของการดาํ รง
ชวี ต� การเลือกลดปรม� าณหร�อคุณภาพอาหารยอมอาจสงผลเสยี ตอ สภาพรา งกายและจต� ใจ มากกวา การ
เลอื กลดคาใชจ ายในการไปสังสรรคห รอ� การซ้ือสินคา ฟม� เฟ�อย เปนตน
คงตอ งยอมรับกนั วา ป 2565 เปนปท่ีทาทายของสภาวะเศรษฐกจิ ไทย และความเปนอยขู องคนไทย
นอกจากเรายงั ตอ งตอ สกู บั ผลกระทบทางเศรษฐกจิ จากโรคระบาดโควด� ยงั มาถกู ซา้ํ เตมิ ดว ยปญ หาเงน� เฟอ
ทร่ี นุ แรงและการปรบั ขน้� ของอตั ราดอกเบย้ี ซงึ่ จะสง ผลตอ ภาระหนคี้ รวั เรอ� นเขา ไปอกี เราคงปฏเิ สธไมไ ดว า ชวี ต�
และความเปน อยขู องคนไทยในชว งนเี้ ปน ไปอยา งยากลําบากการเขา ใจปญ หาและการวางแผนจง� เปน สง�ิ สําคญั
ที่จะทาํ ใหเ ราอยูรอดไดแ บบไมพงั จนเกินไป
3