คู่มือการใช้งานฐานข้อมูล

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและส่งิ แวดลอ้ ม คูม่ ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

การใช้งาน
ฐานขอ้ มูล

โครงการจัดทาแผนส่ิงแวดล้อมในพ้ืนทเี่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙
i

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสงิ่ แวดล้อม ค่มู อื การใช้งานฐานข้อมลู

คานา

คู่มือการใช้งานฐานข้อมูลฉบับน้ี เป็นส่วนหน่ึงของโครงการจัดทาแผนส่ิงแวดล้อมในพื้นท่ีเขตพัฒนา
พิเศษภาคตะวันออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ - ๒๕๖๙ โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือให้เป็นคู่มือที่จัดทาขึ้นสาหรับ
ผู้ดูแลระบบ ให้ผู้ดูแลระบบเกิดความเข้าใจการทางานของฐานข้อมูลและสามารถใช้งานและจัดการระบบ
ฐานข้อมลู ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพมากยิง่ ข้ึน

สาหรับเน้ือหาในคู่มือจะประกอบไปด้วย ๖ บทหลัก ได้แก่ การดาวน์โหลดและติดตั้งโปรแกรม
PostgreSQL และ PostGIS การเริม่ ตน้ ใช้งาน PostgreSQL การเริม่ ต้นใชง้ าน PostGIS การเชื่อมตอ่ โปรแกรม
PostGIS ในโปรแกรม QGIS การใชง้ าน Geoserver และวธิ กี ารนาช้นั ขอ้ มลู Web Map Service (WMS) และ
Web Feature Service (WFS) เขา้ สูโ่ ปรแกรม QGIS

คณะทางานฯ มุ่งหวังว่าคู่มือฉบับนี้จะเป็นแนวทางในการใช้งานระบบฐานข้อมูลสาหรับผู้ดูแลระบบ
อกี ทั้งเปน็ ประโยชนต์ อ่ การปฏบิ ตั ิงานสาหรบั ผูท้ เี่ กี่ยวขอ้ งตอ่ ไป

คณะทางานฯ
๒๕๖๔

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดล้อมในพ้นื ท่เี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ก

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและส่ิงแวดลอ้ ม คู่มือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

สารบญั

หน้า

คานา............................................................................................................................. ...........................ก
สารบัญ............................................................................................................................. ........................ข

สารบญั ภาพ..............................................................................................................................................ค
บทท่ี ๑ การดาวน์โหลดและติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL และ PostGIS..............................................๑
บทที่ ๒ การเรม่ิ ต้นใชง้ าน PostgreSQL…………………………………………………………………………………....๑๖
บทท่ี ๓ การเร่มิ ตน้ ใช้งาน PostGIS……………………………………………………………………………………….....๑๙
บทท่ี ๔ การเชือ่ มตอ่ โปรแกรม PostGIS ในโปรแกรม QGIS…………………………………………………….....๒๔
บทท่ี ๕ การใช้งาน Geoserver……………………………………………………………………………..……………......๓๒
บทท่ี ๖ วิธกี ารนาชัน้ ขอ้ มูล Web Map Service (WMS) และ Web Feature Service (WFS)
เขา้ ส่โู ปรแกรม QGIS………………………………………………………………………………………………………….......๓๖
แผนภาพ ER…………………………………………………………………………………………………………………………..๔๔
พจนานกุ รมข้อมลู ..................................................................................................................................๔๕

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพ้นื ที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ข

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดล้อม คู่มอื การใชง้ านฐานข้อมลู

สารบญั ภาพ
หน้า

ภาพท่ี ๑ - ๑ เวบ็ ไซตส์ าหรับดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL....................................................................๑
ภาพที่ ๑ - ๒ ขน้ั ตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) ................................................................๒
ภาพท่ี ๑ - ๓ ขน้ั ตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) ................................................................๒
ภาพท่ี ๑ - ๔ ขน้ั ตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ) ................................................................๓
ภาพท่ี ๑ - ๕ ขั้นตอนการตดิ ตั้งโปรแกรม PostgreSQL .................................................................................๓
ภาพที่ ๑ - ๖ ขน้ั ตอนการติดตงั้ โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) .........................................................................๔
ภาพท่ี ๑ - ๗ ขน้ั ตอนการติดตัง้ โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) .........................................................................๔
ภาพที่ ๑ - ๘ ข้ันตอนการตดิ ตงั้ โปรแกรม PostgreSQL (ต่อ) .........................................................................๕
ภาพท่ี ๑ - ๙ ขน้ั ตอนการติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) .........................................................................๕
ภาพท่ี ๑ - ๑๐ขั้นตอนการติดตัง้ โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ )........................................................................๖
ภาพที่ ๑ - ๑๑ ขั้นตอนการติดตัง้ โปรแกรม PostgreSQL (ต่อ) ......................................................................๖
ภาพที่ ๑ - ๑๒ ขน้ั ตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostgreSQL (ต่อ) ......................................................................๗
ภาพที่ ๑ - ๑๓ ขน้ั ตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostgreSQL (ต่อ) ......................................................................๗
ภาพที่ ๑ - ๑๔ ขน้ั ตอนการติดตั้งโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) ......................................................................๘
ภาพท่ี ๑ - ๑๕ ขน้ั ตอนการติดตงั้ โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) ......................................................................๘
ภาพท่ี ๑ - ๑๖ ขั้นตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostGIS......................................................................................๙
ภาพท่ี ๑ - ๑๗ ขั้นตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .............................................................................๙
ภาพที่ ๑ - ๑๘ ข้นั ตอนการติดต้งั โปรแกรม PostGIS (ต่อ) .......................................................................... ๑๐
ภาพท่ี ๑ - ๑๙ ขน้ั ตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๐
ภาพท่ี ๑ - ๒๐ ขน้ั ตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostGIS (ต่อ) .......................................................................... ๑๑
ภาพท่ี ๑ - ๒๑ ขน้ั ตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๑
ภาพที่ ๑ - ๒๒ ขั้นตอนการติดตงั้ โปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๒
ภาพที่ ๑ - ๒๓ ขน้ั ตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๒
ภาพที่ ๑ - ๒๔ ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๓
ภาพท่ี ๑ - ๒๕ ขั้นตอนการติดต้งั โปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๓
ภาพท่ี ๑ - ๒๖ ขน้ั ตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ) .......................................................................... ๑๔
ภาพที่ ๑ - ๒๗ ขั้นตอนการติดต้งั โปรแกรม PostGIS (ตอ่ ) .......................................................................... ๑๔
ภาพที่ ๑ - ๒๘ ขน้ั ตอนการติดตง้ั โปรแกรม PostGIS (ต่อ) .......................................................................... ๑๕

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพ้นื ที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ค

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละส่งิ แวดล้อม คู่มอื การใชง้ านฐานข้อมลู

สารบญั ภาพ
หนา้

ภาพท่ี ๒ - ๑ การเขา้ ใชง้ าน PostgreSQL.................................................................................................. ๑๖
ภาพที่ ๒ - ๒ การเขา้ ใชง้ าน PostgreSQL (ตอ่ ) ......................................................................................... ๑๖
ภาพที่ ๒ - ๓ การเช่ือมต่อกับ server เพ่ือเข้าถึงฐานข้อมูล........................................................................ ๑๗
ภาพที่ ๒ - ๔ การเชอ่ื มต่อกับ server เพื่อเข้าถงึ ฐานข้อมูล (ต่อ) ............................................................... ๑๗
ภาพที่ ๒ - ๕ การเช่ือมต่อกับ server เพื่อเขา้ ถงึ ฐานข้อมูล (ต่อ) ............................................................... ๑๘
ภาพที่ ๓ - ๑ การเขา้ ใชง้ าน PostGIS.......................................................................................................... ๑๙
ภาพท่ี ๓ - ๒ การเช่ือมต่อฐานข้อมลู PostgreSQL ..................................................................................... ๒๐
ภาพที่ ๓ - ๓ การนาเขา้ ข้อมูลในฐานข้อมูล PostgreSQL ........................................................................... ๒๐
ภาพที่ ๓ - ๔ การนาเขา้ ข้อมูลในฐานขอ้ มลู PostgreSQL (ต่อ).................................................................. ๒๑
ภาพท่ี ๓ - ๕ การนาเข้าข้อมูลในฐานขอ้ มูล PostgreSQL (ตอ่ )................................................................... ๒๑
ภาพท่ี ๓ - ๖ ข้ันตอนการเชค็ ขอ้ มลู ใน pgAdmin........................................................................................ ๒๒
ภาพที่ ๓ - ๗ ข้อมูลตวั อยา่ งที่นาเข้า............................................................................................................ ๒๒
ภาพที่ ๓ - ๘ การลบข้อมลู ออกจากฐานขอ้ มูลใน pgAdmin ....................................................................... ๒๓
ภาพที่ ๔ - ๑ การดาวน์โหลดโปรแกรม QGIS............................................................................................. ๒๔
ภาพท่ี ๔ - ๒ การตดิ ตง้ั โปรแกรม QGIS ..................................................................................................... ๒๕
ภาพที่ ๔ - ๓ การตดิ ตง้ั โปรแกรม QGIS (ต่อ)............................................................................................. ๒๕
ภาพท่ี ๔ - ๔ การตดิ ตง้ั โปรแกรม QGIS (ตอ่ )............................................................................................. ๒๖
ภาพที่ ๔ - ๕ การตดิ ต้ังโปรแกรม QGIS (ตอ่ )............................................................................................. ๒๖
ภาพท่ี ๔ - ๖ การตดิ ตงั้ โปรแกรม QGIS (ตอ่ )............................................................................................. ๒๗
ภาพท่ี ๔ - ๗ การติดตั้งโปรแกรม QGIS (ต่อ)............................................................................................. ๒๗
ภาพท่ี ๔ - ๘ การเริม่ ต้นใชง้ านโปรแกรม ................................................................................................... ๒๘
ภาพที่ ๔ - ๙ การตงั้ คา่ พิกดั ก่อนเร่ิมใช้งาน ................................................................................................ ๒๘
ภาพที่ ๔ - ๑๐ วธิ ีเช่อื มตอ่ PostGIS กบั โปรแกรม QGIS .......................................................................... ๒๙
ภาพที่ ๔ - ๑๑ วธิ เี ช่ือมต่อ PostGIS กบั โปรแกรม QGIS (ตอ่ ).................................................................. ๒๙
ภาพที่ ๔ - ๑๒ วธิ ีเชือ่ มตอ่ PostGIS กบั โปรแกรม QGIS (ตอ่ ).................................................................. ๓๐
ภาพที่ ๔ - ๑๓ วธิ เี ชื่อมตอ่ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS (ตอ่ ).................................................................. ๓๐
ภาพที่ ๔ - ๑๔ การเรียกใชง้ านขอ้ มูลจากฐานข้อมลู ................................................................................... ๓๑
ภาพที่ ๔ - ๑๕ การจดั การกับข้อมลู ในฐานขอ้ มูล ....................................................................................... ๓๑

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดลอ้ มในพน้ื ทเี่ ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ง

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คมู่ อื การใชง้ านฐานข้อมลู

สารบัญภาพ
หน้า

ภาพท่ี ๕ - ๑ เขา้ ใช้งาน Geoserver ........................................................................................................... ๓๒
ภาพท่ี ๕ - ๒ เขา้ ใช้งาน Geoserver (ตอ่ ) ................................................................................................... ๓๓
ภาพท่ี ๕ - ๓ เข้าใชง้ าน Geoserver (ตอ่ ) ................................................................................................... ๓๔
ภาพที่ ๕ - ๔ เขา้ ใชง้ าน Geoserver (ต่อ) ................................................................................................... ๓๔
ภาพท่ี ๕ - ๕ เข้าใช้งาน Geoserver (ตอ่ ) ................................................................................................... ๓๕
ภาพท่ี ๕ - ๖ เขา้ ใชง้ าน Geoserver (ตอ่ ) ................................................................................................... ๓๖
ภาพที่ ๖ - ๑ การเชื่อมตอ่ ข้อมลู WMS ในโปรแกรม QGIS ......................................................................... ๓๗
ภาพที่ ๖ - ๒ การเช่อื มต่อข้อมูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ )................................................................. ๓๘
ภาพที่ ๖ - ๓ การเชอ่ื มตอ่ ขอ้ มูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ )................................................................. ๓๘
ภาพท่ี ๖ - ๔ วธิ เี ชอื่ มต่อขอ้ มูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ ) ................................................................... ๓๙
ภาพท่ี ๖ - ๕ การเรยี กใช้งานข้อมูลหลงั จากเชือ่ มต่อ WMS......................................................................... ๓๙
ภาพท่ี ๖ - ๖ วธิ ีเชื่อมต่อขอ้ มูล WFS ในโปรแกรม QGIS............................................................................. ๔๐
ภาพท่ี ๖ - ๗ วิธเี ช่ือมต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ ) .................................................................... ๔๐
ภาพท่ี ๖ - ๘ วิธีเช่อื มต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ ) .................................................................... ๔๑
ภาพที่ ๖ - ๙ วิธเี ชือ่ มต่อขอ้ มูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ตอ่ ) .................................................................... ๔๑
ภาพท่ี ๖ - ๑๐ การเรียกใช้งานขอ้ มลู หลังจากเชื่อมต่อ WFS....................................................................... ๔๒
ภาพท่ี ๖ - ๑๑ วิธเี ข้าดตู ารางคุณลกั ษณะ (Attribute Table) ของชนั้ ข้อมลู ทีส่ นใจ ................................... ๔๒
ภาพที่ ๖ - ๑๒ วธิ เี ขา้ ดูตารางคณุ ลกั ษณะ (Attribute Table) ของชัน้ ข้อมลู ทีส่ นใจ (ตอ่ ).......................... ๔๓

โครงการจัดทาแผนส่ิงแวดลอ้ มในพ้ืนท่เี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ จ

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม คู่มือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

บทที่ ๑
การดาวนโ์ หลดและตดิ ตงั้ โปรแกรม PostgreSQL และ PostGIS

โปรแกรม PostgreSQL เป็นระบบการจดั การฐานข้อมลู เชงิ วตั ถุ-สัมพันธ์ (object-relational) แบบ
ORDBMS โดยสามารถใช้รูปแบบคาสงั่ ของภาษา SQL ได้เกือบทงั้ หมด ทัง้ น้ีโปรแกรมให้สิทธิก์ ารใช้งานแบบ
โอเพ่นซอร์ส (OpenSource) ไมม่ คี ่าใช้จา่ ย มคี วามน่าเชื่อถือและอัพเดทอย่เู สมอจึงเป็นท่ีนิยมอยา่ งแพร่หลาย
ในปัจจุบัน สาหรบั โปรแกรม PostGIS เป็นโปรแกรมท่มี ีความสามารถในการรองรบั และบรหิ ารจัดการข้อมูล
ภูมิสารสนเทศ โดยโปรแกรมน้ีจะติดตัง้ พร้อมกบั โปรแกรม PostgreSQL

๑.๑ การดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL

เข้าไปทเี่ วบ็ ไซต์ https://www.postgresql.org/ (ดังภาพท่ี ๑ – ๑)

ภาพที่ ๑ - ๑ เว็บไซต์สาหรับดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL
เลอื กระบบปฏบิ ัตกิ ารคอมพิวเตอร์ ในคู่มอื นี้ เลือกอธบิ ายการใชง้ านบน Windows (ดงั ภาพที่ ๑ – ๒)

โครงการจัดทาแผนสิง่ แวดล้อมในพื้นท่ีเขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม คู่มอื การใช้งานฐานข้อมลู

ภาพที่ ๑ - ๒ ขั้นตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)
คลิก Download the installer (ดงั ภาพท่ี ๑ – ๓)

ภาพท่ี ๑ - ๓ ขั้นตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสงิ่ แวดลอ้ มในพืน้ ที่เขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ค่มู อื การใช้งานฐานข้อมลู

คลิก Download ตามระบบปฏิบัติการของคอมพวิ เตอร์ (ดังภาพท่ี ๑ – ๔)

ภาพท่ี ๑ - ๔ ข้ันตอนการดาวน์โหลดโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)
๑.๒ การติดตั้งโปรแกรม Postgresql
เม่ือดาวน์โหลดโปรแกรมเสร็จเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนต่อไปจะเป็นข้ันตอนการติดตั้ง โดยเปิดไฟล์ท่ีทาดาวน์
โหลดเสรจ็ และคลิกปุม่ Next (ดังภาพที่ ๑ – ๕)

ภาพท่ี ๑ - ๕ ขั้นตอนการตดิ ตง้ั โปรแกรม PostgreSQL

โครงการจัดทาแผนสงิ่ แวดลอ้ มในพืน้ ที่เขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานข้อมลู

คลิกปุ่ม Next (ดังภาพท่ี ๑ – ๖)

ภาพท่ี ๑ - ๖ ขั้นตอนการติดตงั้ โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ )
คลิกปมุ่ Next (ดงั ภาพที่ ๑ – ๗)

ภาพที่ ๑ - ๗ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพืน้ ทีเ่ ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๔

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คูม่ ือการใชง้ านฐานข้อมลู

คลกิ ปุ่ม Next (ดงั ภาพที่ ๑ – ๘)

ภาพที่ ๑ - ๘ ข้ันตอนการตดิ ตง้ั โปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ )

จากนั้นทาการกาหนดรหัสผ่านเพื่อเข้าใช้งานฐานข้อมูลนี้ ซ่ึง Username จะเป็นค่าเร่ิมต้นช่ือ postgres
จากนัน้ คลกิ Next (ดงั ภาพที่ ๑ – ๙)

ภาพท่ี ๑ - ๙ ขน้ั ตอนการติดตั้งโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ ) ๕

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพ้นื ทเ่ี ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

ในส่วนนี้จะเปน็ การตั้งค่า Port ในการเช่ือมต่อกับฐานข้อมูล โดยปกติจะใช้เลข 5432 ซ่ึงผู้ใช้งานสามารถระบุ
เปน็ หมายเลขอ่นื ได้ จากนัน้ คลกิ Next (ดงั ภาพท่ี ๑ – ๑๐)

ภาพที่ ๑ - ๑๐ ขั้นตอนการตดิ ต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ตอ่ )
ต้ังคา่ local สามารถกาหนดเป็น Default ได้ และคลกิ Next (ดังภาพท่ี ๑ – ๑๑)

ภาพที่ ๑ - ๑๑ ขั้นตอนการติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนส่งิ แวดล้อมในพ้นื ทเี่ ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๖

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม ค่มู ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

คลกิ ปมุ่ Next (ดังภาพท่ี ๑ – ๑๒)

ภาพท่ี ๑ - ๑๒ ข้ันตอนการตดิ ตงั้ โปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)
คลิกป่มุ Next เพ่อื เรม่ิ การติดตั้ง (ดังภาพที่ ๑ – ๑๓)

ภาพที่ ๑ - ๑๓ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพน้ื ท่เี ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๗

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม คู่มือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

รอสกั ครู่ เพ่อื ให้โปรแกรมทาการตดิ ตง้ั (ดงั ภาพที่ ๑ – ๑๔)

ภาพท่ี ๑ - ๑๔ ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)
หากต้องการติดตั้งเคร่ืองมืออ่ืนๆ ให้เช็คเคร่ืองหมายถูกแล้วกดปุ่ม Finish แต่หากไม่ต้องการติดตั้ง ให้เช็คถูก
ออก ในที่นใี่ หเ้ ช็คถกู แล้วกดปมุ่ Finish เพื่อทาการติดต้งั โปรแกรม PostGIS ตอ่ ไป (ดังภาพที่ ๑ – ๑๕)

ภาพท่ี ๑ - ๑๕ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสิง่ แวดลอ้ มในพน้ื ที่เขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๘

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสงิ่ แวดลอ้ ม คู่มือการใชง้ านฐานข้อมลู

๑.๓ การตดิ ตงั้ โปรแกรม PostGIS

สาหรับโปรแกรม PostGIS สามารถติดต้ังหลังจากการติดตั้งโปรแกรม PostgreSQL แล้วเสร็จดังข้ันตอนท่ี
กลา่ วไวก้ ่อนหนา้ น้ี โดยคลกิ เลอื ก PostgreSQL 13 (x64) on port 5432 ดังหมายเลข ๑ และ คลิกปมุ่ Next
ดงั หมายเลข ๒ (ดงั ภาพท่ี ๑ – ๑๖)

ภาพที่ ๑ - ๑๖ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS
กดเครอื่ งหมาย + หนา้ หวั ขอ้ Spatial Extensions จากน้ันเลอื ก PostGIS 3.1 Bundle for PostgreSQL 13
(64bit) v3.1.2 ดังหมายเลข ๑ จากนั้นกด Next ดงั หมายเลข ๒ (ดังภาพท่ี ๑ – ๑๗)

ภาพที่ ๑ - ๑๗ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ) ๙

โครงการจดั ทาแผนสิง่ แวดล้อมในพ้นื ทีเ่ ขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คูม่ ือการใช้งานฐานข้อมลู

คลิกปมุ่ Next ไปยังหน้าตอ่ ไป (ดงั ภาพท่ี ๑ – ๑๘)

ภาพท่ี ๑ - ๑๘ ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
รอสักครู่ เพอ่ื ทาการดาวน์โหลดโปรแกรม PostGIS (ดงั ภาพที่ ๑ – ๑๙)

ภาพที่ ๑ - ๑๙ ข้ันตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสงิ่ แวดลอ้ มในพน้ื ทเี่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๐

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม คูม่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

เมอ่ื ทาการดาวน์โหลดเสร็จเรียบร้อยแลว้ คลิกปุ่ม Next ดังภาพ เพ่อื ทาการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ดงั ภาพ
ที่ ๑ – ๒๐)

ภาพท่ี ๑ - ๒๐ ขั้นตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
จากนน้ั คลกิ ปุ่ม I Agree เพื่อยอมรบั เงือ่ นไข (ดงั ภาพท่ี ๑ – ๒๑)

ภาพท่ี ๑ - ๒๑ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดล้อมในพนื้ ทเ่ี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๑

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและส่งิ แวดล้อม คมู่ อื การใช้งานฐานข้อมลู

เลือกเครอื่ งหมายถกู หน้าคาวา่ Create spatial database จากน้นั คลิกปมุ่ Next (ดังภาพที่ ๑ – ๒๒)

ภาพท่ี ๑ - ๒๒ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
เลือกโฟรเดอรท์ ่ตี อ้ งการจัดเก็บขอ้ มูล จากน้ัน คลิกปมุ่ Next (ดังภาพที่ ๑ – ๒๓)

ภาพท่ี ๑ - ๒๓ ข้ันตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
ทาการกรอก Username และ Password ซึ่ง Username จะเป็นค่าเร่ิมต้น ชื่อ postgres ส่วนรหัสผ่าน
สามารถกรอกรหสั ตามที่ตอ้ งการ จากนั้นคลกิ ป่มุ Next (ดังภาพที่ ๑ – ๒๔)

โครงการจดั ทาแผนสิ่งแวดล้อมในพ้นื ที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๒

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดล้อม ค่มู อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพที่ ๑ - ๒๔ ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
จากนนั้ ให้ตัง้ ชอื่ ฐานข้อมูล แล้วกด Install (ดังภาพที่ ๑ – ๒๕)

ภาพที่ ๑ - ๒๕ ขั้นตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
ระหว่างการติดตั้งอาจมีหน้าต่างขึ้นมา เพ่ือถามเงื่อนไขในการติดต้ัง ๒-๓ ครั้ง เช่น ถามว่าจะให้ต้ังค่า
Environment ให้เลยหรือไม่ (กด Yes) / ถามว่าให้ปิดการทางานกับไฟล์ภาพเป็นค่าตั้งต้นหรือไม่ (กด Yes)
หากมี Pop-up อืน่ นอกเหนอื จากนี้ ให้พจิ ารณาตามสมควร (ดังภาพที่ ๑ – ๒๖)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพนื้ ที่เขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๓

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม ค่มู ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพที่ ๑ - ๒๖ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)
เม่อื ตดิ ตัง้ เสรจ็ แลว้ คลกิ ปุ่ม close (ดังภาพท่ี ๑ – ๒๗)

ภาพที่ ๑ - ๒๗ ขั้นตอนการติดตั้งโปรแกรม PostGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสิ่งแวดล้อมในพนื้ ท่เี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๔

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิง่ แวดล้อม คูม่ ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

ข้นั ตอนสุดท้าย คลกิ ปุ่ม Finish ดังภาพ เพอื่ จบการตดิ ตัง้ (ดงั ภาพที่ ๑ – ๒๘)

ภาพท่ี ๑ - ๒๘ ข้ันตอนการติดต้ังโปรแกรม PostGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสิ่งแวดลอ้ มในพน้ื ทีเ่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๕

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและส่ิงแวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

บทที่ ๒
การเรมิ่ ตน้ ใช้งาน PostgreSQL

หลังจากติดต้ังโปรแกรม PostgreSQL เสร็จ จะเห็นโปรแกรม pgAdmin4 ขึ้นมา ซ่ึงโปรแกรมน้ีใช้สาหรับ
บริหารและจดั การฐานข้อมูลของ PostgreSQL (ดังภาพท่ี ๒ – ๑)

ภาพท่ี ๒ - ๑ การเข้าใช้งาน PostgreSQL
การเข้าใช้งาน ในหน้าแรกจะขึ้นให้กรอกรหัสผ่าน ซ่ึงในทีนี้จะกรอกรหัสผ่านที่ผู้ใช้งานต้ังค่าไว้ ในขั้นตอนการ
ตดิ ตงั้ PostgreSQL (ดังภาพท่ี ๒ – ๒)

ภาพท่ี ๒ - ๒ การเข้าใช้งาน PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสิง่ แวดล้อมในพื้นท่ีเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๖

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสงิ่ แวดล้อม คู่มอื การใชง้ านฐานข้อมลู

สาหรบั การเช่ือมต่อกับ Server เพอื่ เขา้ ถึงฐานข้อมูล โดยคลกิ ขวาทคี่ าวา่ Server ไปท่ี Create และ คลิกเลอื ก
คาว่า Server (ดังภาพท่ี ๒ – ๓)

ภาพท่ี ๒ - ๓ การเชื่อมต่อกับ server เพ่ือเข้าถึงฐานข้อมูล
คลิกแถบ General ดงั หมายเลข ๑ และช่อง Name ให้ต้งั ช่อื server ของฐานขอ้ มลู ดังหมายเลข ๒ และคลิก
ตรงแถบ connection ช่อง Host name/address ให้กรอกเลขรหัส IP ของเครื่อง server ดังหมายเลข ๓
และ ๔ สาหรับช่อง Password ให้กรอกรหัสผ่านของฐานข้อมูลท่ีเราต้องการเข้า ดังหมายเลข ๕ จากนั้นคลิก
Save ดงั หมายเลข ๖ (ดังภาพที่ ๒ – ๔)

ภาพท่ี ๒ - ๔ การเชื่อมต่อกับ server เพื่อเข้าถึงฐานข้อมูล (ต่อ) ๑๗

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดล้อมในพื้นทเ่ี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดล้อม คมู่ ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

ผลลัพธ์ของการเชื่อมต่อกับ Server ดังภาพ (ดงั ภาพที่ ๒ – ๕)

ภาพที่ ๒ - ๕ การเช่ือมต่อกับ server เพ่ือเข้าถึงฐานข้อมูล (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนส่งิ แวดลอ้ มในพนื้ ท่ีเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๘

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสง่ิ แวดล้อม ค่มู ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

บทที่ ๓
การเริ่มตน้ ใช้งาน PostGIS

โปรแกรม PostGIS เป็นโปรแกรมสาหรับนาเข้าข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Shapefile) โดยคลิกเข้าใช้งาน
โปรแกรม PostGIS ไดด้ ังภาพ (ดังภาพท่ี ๓ – ๑)

ภาพท่ี ๓ - ๑ การเข้าใช้งาน PostGIS
คลิก View connection details เพอื่ เชื่อมต่อกับฐานข้อมูล จากน้นั กรอกข้อมูลใหค้ รบถ้วน ดงั หมายเลข ๑
และคลกิ Ok เพอ่ื เช่ือมต่อ ดงั หมายเลข ๒ (ดังภาพท่ี ๓ – ๒)

โครงการจดั ทาแผนสงิ่ แวดลอ้ มในพื้นท่เี ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๑๙

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพที่ ๓ - ๒ การเชื่อมต่อฐานข้อมูล PostgreSQL
หากเช่ือมต่อกับฐานข้อมูลสาเร็จ จะแสดงผลดังหมายเลข ๑ และหากต้องการนาเข้าข้อมูลในฐานข้อมูล คลิก
Add File ดงั หมายเลข ๒ (ดังภาพท่ี ๓ – ๓)

ภาพที่ ๓ - ๓ การนาเข้าข้อมูลในฐานข้อมูล PostgreSQL

หมายเลข ๑ เลอื กโฟลเดอรท์ ่เี กบ็ ขอ้ มูล หมายเลข ๒ เลือกข้อมลู ทต่ี อ้ งการนาเข้า และหมายเลข ๓คลกิ Open
เพือ่ นาเข้าข้อมูลทเ่ี ลอื ก (ดงั ภาพที่ ๓ – ๔)

โครงการจัดทาแผนส่ิงแวดลอ้ มในพ้ืนที่เขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๐

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสง่ิ แวดล้อม คู่มือการใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพที่ ๓ - ๔ การนาเข้าข้อมูลในฐานข้อมูล PostgreSQL (ต่อ)
หลังจากเลือกข้อมูลที่ต้องการนาเข้าเสร็จ กาหนดพิกัดให้กับข้อมูลในช่อง SRID จากตัวอย่างใช้ค่าพิกัดตัวเลข
32647 ดังหมายเลข ๑ ซ่ึงหมายถึงระบบพิกัด WGS84/ UTM Zone 47N เป็นระบบพิกัดโซนพื้นที่ท่ีเขต
พัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออกตั้งอยู่ โดยการกาหนดคา่ พิกัดให้กบั ข้อมลู นน้ั ขึ้นอยู่กับว่าผใู้ ช้งานต้องการพิกัดและ
พ้ืนที่บริเวณใด หมายเลข ๒ คือการ Import ข้อมูล เพื่อนาเข้าข้อมูลไปยังฐานข้อมูล เมื่อนาเข้าข้อมูลสาเร็จ
จะแสดงดงั หมายเลข ๓ (ดงั ภาพท่ี ๓ – ๕)

ภาพท่ี ๓ - ๕ การนาเข้าข้อมูลในฐานข้อมูล PostgreSQL (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพน้ื ทเี่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๑

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสงิ่ แวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

เม่ือนาเขา้ ขอ้ มูลเสร็จแล้ว สามารถเขา้ มาเช็คขอ้ มลู ได้ ใน pgAdmin ตามข้ันตอนดังภาพ (ดงั ภาพที่ ๓ – ๖)

ภาพที่ ๓ - ๖ ขั้นตอนการเช็คข้อมูลใน pgAdmin
ข้อมูลตวั อย่างที่นาเขา้ (ดงั ภาพท่ี ๓ – ๗)

ภาพที่ ๓ - ๗ ข้อมูลตัวอย่างที่นาเข้า

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดล้อมในพ้นื ทีเ่ ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๒

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและส่ิงแวดลอ้ ม คมู่ ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

จากภาพ หากต้องการลบข้อมูลสามารถทาได้โดยการคลิกขวาตรงข้อมูลท่ีต้องการลบ จากนั้น คลิก
Delete/Drop ลบข้อมูลสาเร็จ นอกจากนี้ยังสามารถจัดการข้อมูลอื่นๆได้ เช่น การ Import/Export, การ
Backup ขอ้ มลู เป็นต้น (ดังภาพท่ี ๓ – ๘)

ภาพที่ ๓ - ๘ การลบข้อมูลออกจากฐานข้อมูลใน pgAdmin

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพื้นที่เขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๓

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม คู่มือการใชง้ านฐานข้อมลู

บทท่ี ๔
การเชอ่ื มต่อโปรแกรม PostGIS ในโปรแกรม QGIS

Quantum GIS หรอื QGIS เป็นโปรแกรมโอเพน่ ซอรส์ (OpenSource) ที่ใชใ้ นการจัดการข้อมลู ภมู ิ
สารสนเทศ รองรบั ทั้งข้อมลู ราสเตอร์และเวกเตอร์ ซึ่งสามารถวิเคราะห์และแก้ไขขอ้ มูลภมู ิสารสนเทศเชิงพนื้ ท่ี
รวมถึงการสรา้ งและส่งออกแผนที่ ทงั้ นสี้ ามารถทางานร่วมกับโปรแกรมโอเพ่นซอรส์ อน่ื ๆได้ เช่น โปรแกรม
PostGIS ใชส้ าหรับเช่ือมตอ่ ฐานขอ้ มูลและบริหารจดั การข้อมลู ภมู สิ ารสนเทศผา่ นโปรแกรม PostGIS ได้

๔.๑ การดาวนโ์ หลดโปรแกรม QGIS

เข้าไปท่ีเว็บไซต์ https://qgis.org/en/site/forusers/download.html เพ่ือดาวน์โหลดโปรแกรม แล้วคลิก
เลือกเวอรช์ ันท่ีต้องการ (ดังภาพท่ี ๔ – ๑)

ภาพที่ ๔ - ๑ การดาวน์โหลดโปรแกรม QGIS
เมื่อดาวนโ์ หลดเสร็จ คลกิ ไฟลท์ ่ดี าวนโ์ หลดเพ่อื ทาการติดตง้ั แลว้ คลกิ Next ดังภาพ (ดงั ภาพที่ ๔ – ๒)

โครงการจดั ทาแผนสงิ่ แวดลอ้ มในพ้ืนทเี่ ขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๔

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม คูม่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพท่ี ๔ - ๒ การติดตั้งโปรแกรม QGIS
จากนั้นเช็คเครื่องหมายถูก หน้าคาว่า I accept the terms in the License Agreement เพ่ือยอมรับ
ข้อตกลง จากนั้น คลกิ Next (ดงั ภาพท่ี ๔ – ๓)

ภาพที่ ๔ - ๓ การติดต้ังโปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนส่งิ แวดลอ้ มในพนื้ ทีเ่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๕

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและส่งิ แวดลอ้ ม คมู่ ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

คลกิ ปุ่ม Next (ดังภาพที่ ๔ – ๔)

ภาพที่ ๔ - ๔ การติดต้ังโปรแกรม QGIS (ต่อ)
คลิกปุ่ม Install (ดังภาพท่ี ๔ – ๕)

ภาพที่ ๔ - ๕ การติดตั้งโปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนส่ิงแวดล้อมในพื้นท่ีเขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๖

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดล้อม ค่มู ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

รอสักครู่ เพ่อื ใหโ้ ปรแกรมทาการตดิ ตั้ง (ดังภาพที่ ๔ – ๖)

ภาพที่ ๔ - ๖ การติดต้ังโปรแกรม QGIS (ต่อ)
เม่อื ทาการตดิ ตง้ั เสรจ็ คลกิ ปุ่ม Finish เพ่ือจบขน้ั ตอน (ดังภาพที่ ๔ – ๗)

ภาพท่ี ๔ - ๗ การติดตั้งโปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพนื้ ท่เี ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๗

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม คมู่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

คลกิ New Emply Project เพ่อื เรม่ิ ตน้ ใช้งานโปรแกรม (ดงั ภาพที่ ๔ – ๘)

ภาพที่ ๔ - ๘ การเร่ิมต้นใช้งานโปรแกรม
จากน้ัน คลิกท่ีมุมล่างขวาเพื่อตั้งค่าพิกัดก่อนเริ่มต้นใช้งาน ดังหมายเลข ๑ จากน้ันพิมพ์ค้นหาระบบพิกัดท่ี
ต้องการใช้ ดงั หมายเลข ๒ เมอ่ื ได้ระบบพกิ ัดทต่ี อ้ งการ คลกิ ปุม่ Ok ดงั หมายเลข ๓ และ ๔ (ดงั ภาพท่ี ๔ – ๙)

ภาพท่ี ๔ - ๙ การต้ังค่าพิกัดก่อนเริ่มใช้งาน

โครงการจดั ทาแผนสิง่ แวดลอ้ มในพ้ืนที่เขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๘

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละส่งิ แวดล้อม คู่มือการใชง้ านฐานข้อมลู

สาหรับการเช่ือมต่อ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS ทาได้โดย คลิกขวาตรงคาว่า PostGIS ในช่อง Browser
จากนั้นคลกิ New Connection (ดงั ภาพท่ี ๔ – ๑๐)

ภาพท่ี ๔ - ๑๐ วิธีเช่ือมต่อ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS
กรอกรายละเอียด ดังหมายเลข ๑ ละทาการ Test Connection ดังหมายเลข ๒ เพื่อทดสอบว่าสามารถ
เช่ือมตอ่ กับฐานข้อมูลไดห้ รือไม่ (ดงั ภาพที่ ๔ – ๑๑)

ภาพที่ ๔ - ๑๑ วิธีเชื่อมต่อ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสิ่งแวดลอ้ มในพน้ื ที่เขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๒๙

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละส่ิงแวดล้อม คูม่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

หลังจากน้ัน กรอก Username และ Password ของฐานข้อมูล PostgreSQL ท่ีต้องการเช่ือมต่อ และ คลิก
Ok ดงั หมายเลข ๓ และ ๔ (ดงั ภาพที่ ๔ – ๑๒)

ภาพท่ี ๔ - ๑๒ วิธีเชื่อมต่อ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS (ต่อ)
หากเช่ือมต่อสาเร็จ จะแสดงดังหมายเลข ๕ และคลิก Ok เพ่ือยืนยันการเชื่อมต่อกับโปรแกรม PostGIS
(ดังภาพท่ี ๔ – ๑๓)

ภาพท่ี ๔ - ๑๓ วิธีเช่ือมต่อ PostGIS กับ โปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสิง่ แวดล้อมในพน้ื ทเ่ี ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๐

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิง่ แวดลอ้ ม คมู่ ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

เมื่อเช่ือมต่อกับฐานข้อมูลสาเร็จ สามารถดึงข้อมูลออกมาใช้ได้ โดยวิธีการลากไฟล์ข้อมูลที่ต้องการมาวางไว้
ตรงหน้าแสดงผล หรอื ดึงข้อมูลมาใช้โดยการดบั เบลิ้ คลิกท่ีไฟลท์ ตี่ ้องการ ดงั หมายเลข ๑, ๒ และ ๓ (ดังภาพที่
๔ – ๑๔)

ภาพที่ ๔ - ๑๔ การเรียกใช้งานข้อมูลจากฐานข้อมูล
นอกจากน้ี ยังสามารถจัดการกับข้อมูลในฐานข้อมูลได้ผา่ นโปรแกรม QGIS โดยคลิกขวาที่ไฟลข์ ้อมูลท่ีต้องการ
จัดการ ยกตวั อย่างเชน่ การแก้ไขชือ่ , การ Export ข้อมลู และ การลบข้อมูล เปน็ ต้น (ดังภาพที่ ๔ – ๑๕)

ภาพท่ี ๔ - ๑๕ การจัดการกับข้อมูลในฐานข้อมูล ๓๑

โครงการจดั ทาแผนส่งิ แวดลอ้ มในพื้นทีเ่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม คมู่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

บทที่ ๕
การใชง้ าน Geoserver

Geoserver เปน็ การใหบ้ ริการข้อมลู ด้าน GIS ในลักษณะออนไลน์ ซง่ึ จะทาใหไ้ ด้ข้อมูลใหม่ หากมีการ
อัพเดทข้อมูลจากหน่วยงาน ทั้งนี้มีหลายหน่วยงานเปิดให้บริการข้อมูลทั้งส่วนของภาครัฐและเอกชน ซึ่งการ
ให้บริการข้อมูลจาก Geoserver ที่นิยมให้บริการได้แก่ Web Map Service (WMS) และ Web Feature
Service (WFS) โดยจะต้องทาการติดต้ังโปรแกรมฐานข้อมูลภูมิสารสนเทศ PostgreSQL/PostGIS และ
โปรแกรมสร้าง service คือ GeoServer บนเครื่อง Server กอ่ นจงึ จะสามารถนาออกมาใหบ้ ริการได้

เข้าเว็บไซต์ Geoserver https://eec-mis.onep.go.th/geoserver/web/ (ดงั ภาพท่ี ๕ – ๑)

ภาพที่ ๕ - ๑ เข้าใช้งาน Geoserver

โครงการจัดทาแผนส่งิ แวดล้อมในพน้ื ทเี่ ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๒

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คมู่ ือการใชง้ านฐานข้อมลู

คลกิ ที่ Layer Preview เพ่ือเขา้ ใช้งานระบบ (ดงั ภาพที่ ๕ – ๒)

ภาพที่ ๕ - ๒ เข้าใช้งาน Geoserver (ต่อ)
จากน้นั จะปรากฏช้ันข้อมลู ต่างๆ ทมี่ ใี หบ้ ริการ ซ่ึงประกอบดว้ ยขอ้ มูล Vector และ Raster โดยข้อมลู
Vector ประกอบด้วยขอ้ มูลจุด (Point) ขอ้ มูลเส้น (Line) และพ้ืนที่รปู ปิด (Polygon) (ดงั ภาพท่ี ๕ – ๓)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดลอ้ มในพื้นทีเ่ ขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๓

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิง่ แวดล้อม ค่มู ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพท่ี ๕ - ๓ เข้าใช้งาน Geoserver (ต่อ)
การใช้งานฐานข้อมูลสามารถเขา้ ถึงได้ ๒ วธิ ีหลกั วิธีที่ ๑ เขา้ ผ่าน URL ของเวบ็ วธิ ีท่ี ๒ สามารถเข้าผ่านเมนู
Open Layers โดยคลิก Open Layers จากชนั้ ข้อมลู ที่สนใจ (ดังภาพที่ ๕ – ๔)

ภาพท่ี ๕ - ๔ เข้าใช้งาน Geoserver (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสิ่งแวดลอ้ มในพื้นทเ่ี ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๔

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสง่ิ แวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

หลงั จากคลิก Open Layers จะปรากฏชั้นข้อมูลแผนทข่ี ึ้น ดังภาพที่ ๕ – ๕

ภาพที่ ๕ - ๕ เข้าใช้งาน Geoserver (ต่อ)
หากต้องการข้อมลู ในรูปแบบอนื่ ๆ สามารถเลือกจากเมนู All Formats เพอื่ ดปู ระเภทข้อมูลทจ่ี ะนาไปใช้ตอ่
โดยระบบ Geoserver ประกอบดว้ ย ข้อมลู WMS (Web Map Service) เป็นการให้บริการข้อมลู แบบรูปภาพ
และข้อมูล WFS (Web Feature Service) สามารถนาข้อมูลใชต้ อ่ ได้ในระบบสารสนเทศภูมิศาสตรไ์ ด้ทันที
(ดังภาพที่ ๕ – ๖)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพื้นทเ่ี ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๕

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม คมู่ ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

ภาพท่ี ๕ - ๖ เข้าใช้งาน Geoserver (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพื้นทีเ่ ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๖

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม ค่มู ือการใชง้ านฐานขอ้ มลู

บทท่ี 6
วิธีการนาช้นั ข้อมูล Web Map Service (WMS) และ Web Feature Service (WFS)

เขา้ สู่โปรแกรม QGIS

การให้บริการข้อมูลจาก Geoserver ที่นิยมนาออกมาให้บริการ ได้แก่ Web Map Service (WMS)
และ Web Feature Service (WFS) โดยการให้บริการข้อมูลในรูปแบบ WMS ข้อมูลที่นามาแสดงจะเป็น
ลักษณะรูปภาพ PNG หรือ JPEG นามาประกอบเข้าด้วยกันเป็นชั้นข้อมูลภูมิสารสนเทศ ซึ่งสามารถดู
คุณลักษณะ (Attribute) ของข้อมูลได้ แต่ไม่สามารถส่งออกเป็น Shapefile หรือ วิเคราะห์ข้อมูลได้ ส่วนการ
ให้บริการข้อมูลในรูปแบบ WFS จะแสดงผลเป็น Feature class ที่สามารถดู และแสดงรายละเอียด
คณุ ลักษณะ (Attribute) รวมถึงสามารถส่งออกข้อมลู ออกมาเปน็ Shapefile ได้ ทั้งนข้ี ้นึ อยู่ว่าแตล่ ะหน่วยงาน
ต้องการให้ผใู้ ชง้ าน ใชง้ านได้ในระดบั ใด

๖.๑ การเลือกใช้ขอ้ มลู WMS

เปดิ โปรแกรม QGIS ไปยงั แถบ Browser คลิกที่ WMS/WMTS (ดงั ภาพท่ี ๖ – ๑)

ภาพท่ี ๖ - ๑ การเช่ือมต่อข้อมูล WMS ในโปรแกรม QGIS

โครงการจดั ทาแผนส่งิ แวดลอ้ มในพื้นทีเ่ ขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๗

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คู่มอื การใช้งานฐานขอ้ มลู

คลกิ ขวาท่ี WMS/WMTS จากนน้ั คลิกเลือก New Connection (ดงั ภาพท่ี ๖ – ๒)

ภาพที่ ๖ - ๒ การเชื่อมต่อข้อมูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ)
กรอกส่วน Connection Detail โดยช่อง Name: ระบชุ ่ือท่ีใช้ในการเชื่อมต่อ และชอ่ ง URL: ระบุ URL ของ
Server จากนน้ั คลกิ OK (ดังภาพท่ี ๖ – ๓)

ภาพท่ี ๖ - ๓ การเช่ือมต่อข้อมูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจัดทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพน้ื ที่เขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๘

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละสิ่งแวดล้อม คู่มือการใช้งานฐานขอ้ มลู

หลงั จากคลกิ OK จะปรากฏลงิ คท์ ีใ่ ช้เช่ือมตอ่ โดยจะปรากฏด้านลา่ งของ WMS/WMTS หากสามารถเช่ือมต่อ
ได้จะปรากฏช้ันขอ้ มลู ทอ่ี ยู่ใน Server ตามรายการดา้ นล่าง (ดังภาพที่ ๖ – ๔)

ภาพที่ ๖ - ๔ วิธีเชื่อมต่อข้อมูล WMS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ)
สามารถเปิดไฟล์ข้อมูลได้ โดย Double click หรือ คลกิ ลากช้ันขอ้ มูลทส่ี นใจ ดงั หมายเลข ๑ จากน้ันจะ
ปรากฏชั้นข้อมลู บนแผนที่ ดงั หมายเลข ๒ และสามารถเปิดชน้ั ขอ้ มลู อื่นซอ้ นทบั ได้ (ดงั ภาพที่ ๖ – ๕)

ภาพท่ี ๖ - ๕ การเรียกใช้งานข้อมูลหลังจากเชื่อมต่อ WMS

โครงการจัดทาแผนส่งิ แวดล้อมในพ้นื ทเ่ี ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๓๙

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม คูม่ ือการใชง้ านฐานข้อมลู

๖.๒ การเลอื กใช้ขอ้ มลู WFS
ไปยงั แถบ Browser คลกิ ท่ี WFS/OGC API (ดังภาพที่ ๖ – ๖)

ภาพท่ี ๖ - ๖ วิธีเชื่อมต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS
จากน้นั คลิกขวาท่ี WFS/OGC API คลิกเลอื ก New Connection (ดังภาพท่ี ๖ – ๗)

ภาพที่ ๖ - ๗ วิธีเชื่อมต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสง่ิ แวดล้อมในพน้ื ทเ่ี ขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๔๐

สำนกั งำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม คมู่ อื การใช้งานฐานขอ้ มลู

กรอกส่วน Connection Detail โดยช่อง Name: ระบุชอ่ื ท่ีใชใ้ นการเช่อื มตอ่ และชอ่ ง URL: ระบุ URL ของ
Server จากนนั้ คลิก OK (ดงั ภาพที่ ๖ – ๘)

ภาพท่ี ๖ - ๘ วิธีเช่ือมต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ)
หากสามารถเช่ือมต่อได้จะปรากฏช้นั ขอ้ มลู ท่ีอยใู่ น Server ตามรายการดา้ นล่าง โดยขอ้ มูล WFS สามารถใช้
งานผา่ นระบบสารสนเทศภูมิศาสตรไ์ ด้ รวมถึงสามารถใช้ฟังกช์ นั่ จัดการกบั ช้ันขอ้ มูลได้ (ดังภาพที่ ๖ – ๙)

ภาพท่ี ๖ - ๙ วิธีเชื่อมต่อข้อมูล WFS ในโปรแกรม QGIS (ต่อ) ๔๑

โครงการจัดทาแผนสิง่ แวดลอ้ มในพ้ืนทีเ่ ขตพัฒนาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรพั ยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดลอ้ ม คู่มอื การใช้งานฐานข้อมลู

ซ่ึงผใู้ ช้งานสามารถเปิดไฟล์ข้อมูลได้ โดย Double click หรอื คลิกลากช้ันข้อมลู ที่สนใจ ดงั หมายเลข ๑
จากนน้ั จะปรากฏช้ันขอ้ มูลบนแผนที่ ดงั หมายเลข ๒ และสามารถเปิดช้นั ข้อมลู อน่ื ซอ้ นทับได้ (ดังภาพท่ี ๖ –
๑๐)

ภาพที่ ๖ - ๑๐ การเรียกใช้งานข้อมูลหลังจากเชื่อมต่อ WFS
จากนัน้ คลิกที่ Layers ดังหมายเลข ๑ เพอ่ื เขา้ ดตู ารางคณุ ลักษณะ (Attribute Table) ของชนั้ ข้อมลู ทสี่ นใจ
แสดงดังหมายเลข ๒ จากน้นั คลกิ ขวาตรงชั้นข้อมลู ที่สนใจ และไปท่ี Open Attribute Table ดงั หมายเลข ๓
และ ๔ และจะปรากฏตารางข้อมูลคณุ ลกั ษณะ ดังหมายเลข ๕ (ดงั ภาพที่ ๖ – ๑๑ และ ๖ – ๑๒)

ภาพที่ ๖ - ๑๑ วิธีเข้าดูตารางคุณลักษณะ (Attribute Table) ของชั้นข้อมูลท่ีสนใจ

โครงการจดั ทาแผนสิ่งแวดล้อมในพ้ืนทเ่ี ขตพัฒนาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๔๒

สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและส่งิ แวดล้อม ค่มู ือการใช้งานฐานขอ้ มลู

ภาพที่ ๖ - ๑๒ วิธีเข้าดูตารางคุณลักษณะ (Attribute Table) ของชั้นข้อมูลท่ีสนใจ (ต่อ)

โครงการจดั ทาแผนสิ่งแวดลอ้ มในพนื้ ท่ีเขตพฒั นาพิเศษภาคตะวนั ออก (ระยะที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙ ๔๓

สานกั งานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ้ ม คู่มือการใช้งานฐานข้อมลู

แผนภาพ ER

ภาพรวมของผังความสัมพันธ์ของข้อมูลต่างๆ ท่ีไม่ใช่ข้อมูลเชิงพื้นที่ในระบสารสนเทศเพ่ือการจัดการส่ิงแวดล้อม ดังภาพท่ี ๑๒ - ๓๓ โดยส่วนของข้อมูลเชิงพ้ืนท่ี
หรอื ขอ้ มูล Shapefile จะเป็นรปู แบบความสมั พนั ธ์ของขอ้ มลู ตามตาแหน่งพกิ ัดของขอ้ มลู โดยอตั โิ นมัติไมใ่ ชใ่ นรปู แบบสัมพันธ์ (relational relationship)

ภาพท่ี ๑๒ - ๑ ภาพรวมของ ER Diagram ๔๔

โครงการจดั ทาแผนส่งิ แวดล้อมในพื้นทเี่ ขตพฒั นาพเิ ศษภาคตะวนั ออก (ระยะท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๖๙