สัญญาเช่าซื้อ

สัญญาเช่าซื้อ

จัดทำโดย

นางสาวพิมพ์ลภัส ออสันตินุตสกุล
รหัสนิสิต 631081208 คณะนิติศาสตร์

เสนอ

อาจารย์วีณา สุวรรณโณ
มหาวิยาลัยทักษิณ วิทยาเขตสงขลา

สารบัญ หน้า

เรื่อง

1.ข้อความเบื้องต้น 1
2.สาระสำคัญของสัญญาเช่าซื้อ 1
3.แบบของสัญญาเช่าซื้อ 6

4. หน้าที่และความรับผิดของผู้เช่า 8
และผู้ให้เช่า
5. ความระงับของสัญญาเช่าซื้อ 9
6.อายุความ
14
7.บทสรุป 17
20
อ้างอิง

สัญญาเช่าซื้อ 1

1.ข้อความเบื้อง
ต้น

สัญญาเช่าซื้อ (Hire Purch
ase) เข้ามาเกี่ยวข้อง

ในชีวิตของประชาชนเป็นจำนวนมากซึ่งการทำสัญญา
เช่าซื้อนั้นอาจมาเหตุหลายประการ เช่น ผู้ซื้ออาจยังไม่มี
เงินสดครบถ้วนเพียงพอที่จะสามารถซื้อทรัพย์สินนั้นได้
ในราคาเต็มจำนวน จึงอยากขอเเบ่งผ่อนชำระเป็นงวดๆ
หรือผู้ขายมีเจตนาที่จะขายสินค้านั้นๆ แต่หาผู้ซื้อที่จ่าย
เป็นเงินสดเต็มจำนวนค่อยข้างยาก ผู้ขายจึงยอมให้มี
การส่งใช้เงินค่าทรัพร์สินนั้นๆ ออกเป็นงวดๆ




2.สาระสำคัญของสัญญาเช่าซื้อ

มาตรา 527 วรรคแรก บัญญัติว่า อันว่าเช่าซื้อนั้น
คือสัญญาซึ่งเจ้าของเอาทรัพย์สินออกให้เช่าและให้คำมั่น
ว่าจะขายทรัพย์สินนั้นหรือว่าจะให้ทรัพย์สินนั้นตกเป็น
สิทธิแก่ผู้เช่าโดยเงื่อนไขที่ผู้เช่าได้ใช้เงินเป็นจำนวน
เท่านั้นเท่านี้คราว...

ดังนั้น สัญญาเช่าซื้อ คือ สัญญาซึ่งเจ้าของ
ทรัพย์สินออกให้เช่าและให้คำมั่นว่าขายทรัพย์สินนั้นหรือ
ว่าจะให้ทรัพย์สินนั้นตกเป็นสิทธิแก่ผู้เช่า โดยเงื่อนไขที่ผู้
เช่าได้ใช้เงินเป็นจำนวนเท่านั้นเท่านี้คราวเป็นการ
ตอบแทน

ตัวอย่าง 2

นาย ก. มาเรียนต่อในระดับปริญญาตรีที่จังหวัดตรัง

จึงได้ทำการเช่าซื้อบ้านจากนาย ข. ผู้ให้เช่าโดยชำระ

ราคาค่าเช่าซื้อกันเป็นงวดๆละ20,000บาท เป็นระยะ

เวลา 30ปี เมื่อนาย ก.ชำระราคาาค่าเช่าบ้านครบงวด

ทั้งหมดเเล้ว บ้านหลังดังกล่าวก็จะตกเป็นกรรมสิทะิ์ของ

นาย ก. ดังนี้ เป็นสัญาเช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์




สำหรับสาระสำคัญของสัญ
ญาเช่าซื้อ มีดังนี้



1.สัญญาเช่าซื้อเป็นสัญญาที่มีคู่สัญญาสองฝ่าย
คือ "ผู้เช่าซื้อ" และ "ผู้ให้เช่าซื้อ" ซึ่งสัญญาเช่าซื้อนั้น
เป็นนิติกรรมสัญญาอย่างหนุ่ง การทำสัญญาเช่าซื้อจะ
ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ นอกจากจะต้องพิจารณา ถึง
หลังทั่วไปภายใต้บังคับแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและ
พาณิชย์ลักษณะ 4 ว่าด้วยนิติกรรมแล้วนั้น บุคคลท่เข้า
ทำสัญญานั้นก็จะต้องมีสภาพบุคคลและมีความสามารถ
ตามกฎหมาย

3

2.สัญญาเช่าวื้อเป็นสัญญาที่เจ้าของทรัพย์สินออกให้
เช่าและให้คำมั่นว่าจะขายทรัพย์สินนั้นหรือว่าจะให้
ทรัพย์สินนั้นตกเป็นสิทธิแก่ผู้เช่า

คำว่า “ตกเป็นสิทธิ์” หมายถึงเมื่อผู้เช่าได้ชำระเงิน
ให้แก่ผู้เช่าซื้อครบถ้วนแล้วให้ทรัพย์สินตกเป็นกรรมสิทธิ์
แก่ผู้เช่าซื้อ หรือผู้เช่าซื้ออาจสั่งให้โอนแก่ผู้ใดก็ย่อมเป็น
สิทธิ์แก่ผู้เช่าซื้อ

คำพิพากษาฎีกาที่ 240/2525
สัญญาเช่าซื้อระบุว่า เมื่อผู้เช่าซื้อชำระราคาที่ดิน
ครบถ้วนแล้วผู้ให้เช่าซื้อจะต้องโอนกรรมสิทธิ์ให้แก่ผู้เช่า
ซื้อทันทีดังนี้เมื่อโจทก์ชำระราคาที่ดินครบถ้วนแล้วจำเลย
ไม่อาจโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินได้ทันทีได้จึงตกเป็นฝ่ายผิดนัด
โจทก์มีสิทธิ์บอกเลิกสัญญาและเรียกเบี้ยปรับได้

ข้อสังเกต
สัญญาให้เช่าทรัพย์สินแบบลิสซิ่ง (leasing) ถือเป็น
เรื่องใหม่เนื่องจากไม่มีบทมาตราใดกำหนดนิยามหรือ
หลักเกณฑ์เอาไว้เป็นการเฉพาะนักกฎหมายบางท่านเห็น
ว่าเป็นสัญญาเช่าซื้อ. บางท่านเห็นว่าเป็นสัญญาเช่า
ทรัพย์ส่วนแนวคำพิพากษาฎีกานั้นบอกว่าเป็นสัญญาเช่า
ทรัพย์โดยอาศัยเทียบบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งมา

4

3. สัญญาเช่าซื้อมีทรัพย์สินเป็นวัตถุแห่งสัญญา
สำหรับวัตถุแห่งสัญญาเช่าซื้อ คือ ทรัพย์สินซึ่ง
หมายความรวมทั้งทรัพย์ และวัตถุไม่มีรูปร่างซึ่งอาจมี
ราคาและอาจถือเอาได้ เช่น ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร
เครื่องหมายการค้า และหากพิจารณาคำว่า ทรัพย์สิน
ตามสัญญาซื้อขายในบทมาตรา 456 แล้วอาจแบ่ง
ทรัพย์สินออกได้เป็น อสังหาริมทรัพย์สังหาริมทรัพย์
พิเศษ และ สังหาริมทรัพย์

-อสังหาริมทรัพย์ หมายถึง ที่ดินและทรัพย์สินอันติด
อยู่กับที่ดินมีลักษณะเป็นการถาวร

-สังหาริมทรัพย์พิเศษ หมายถึงสังหาริมทรัพย์บาง
อย่างซึ่งหากทำสัญญาซื้อขายกันจะต้องทำเป็นหนังสือ
และจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่

-สังหาริมทรัพย์ หมายถึง ทรัพย์สินที่อื่นนอกจาก
อสังหาริมทรัพย์จะมีรูปร่างหรือไม่มีรูปร่างก็ได้และ
หมายความรวมถึงสิทธิ์อันเกี่ยวกับทรัพย์สินนั้นด้วย
มาตรา 140 เช่น รถยนต์ โทรทัศน์

5

4. เป็นสัญญาที่ผู้เช่าได้ใช้เงินเป็นจำนวนเท่านั้นเท่า
นี้คราว ซึ่งจะจ่ายกันเป็นงวดๆโดยไม่จำเป็นต้อง
กำหนดการผ่อนชำระเป็นรายเดือนรายวัน หรือราย
สัปดาห์แต่อย่างใดและเมื่อชำระค่าเช่าซื้อครบตามงวดที่
ตกลงกันครบถ้วนแล้ว ผู้เช่าซื้อก็ได้กรรมสิทธิ์ใน
ทรัพย์สินนั้น

ทั้งนี้ การส่งใช้เงินเป็นงวดงวดเช่นนี้ย่อมเป็นจำนวน
เงินที่สูงกว่าค่าเช่าตามปกติธรรมดากฎหมายจึงไม่เรียก
ว่าค่าเช่าแต่เรียกว่า การใช้เงิน

6

3.แบบของสัญญาเช่าซื้อ

การทำสัญญาโดยทั่วไปนั้นคู่สัญญาต้องการความ
คล่องตัวและอิสระหากมีการไปกำหนดกฏเกณฑ์หรือ
ระเบียบต่างๆ อันส่งผลให้เกิดข้อยุ่งยากก็จะเป็น
อุปสรรคระหว่างคู่สัญญา แต่การทำสัญญาเช่าซื้อนั้น
กฎหมายมองว่าเป็นเรื่องสำคัญอันต้องเข้ามาคุ้มครองคู่
สัญญาเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมไม่ว่าจะเป็นการทำ
สัญญาเช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์ สังหาริมทรัพย์พิเศษ หรือ
สังหาริมทรัพย์ธรรมดาก็ตาม

การทำเป็นหนังสือ
การทำเป็นหนังสือ หมายถึง การทำสัญญาขึ้นเป็นลาย
ลักษณ์อักษรมีสาระสำคัญต่างๆอันเป็นองค์ประกอบ
ของสัญญาเช่าซื้อครบถ้วนและในหนังสือสัญญาเช่านั้น
จะต้องมีการลงลายมือชื่อของผู้สัญญากล่าวคือลายมือ
ชื่อของทั้งผู้เช่าและผู้ให้เช่าซื้อ

7

ตัวอย่าง
นาย ก. เช่าซื้อบ้านจาก นาย ข. ผู้ให้เช่าโดยชำระค่า
เช่าซื้อกันเป็นงวดๆ ละ 20,000 บาทเป็นระยะเวลา 30
ปีดังนี้สัญญาเช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์ดังกล่าวนั้นก็จะต้อง
ทำเป็นหนังสือกล่าวคือต้องทำขึ้นเป็นลายลักษณ์อักษร
และในหนังสือสัญญานั้นจะต้องมีการลงลายมือชื่อของ
ทั้งนาย ก. ผู้เช่าซื้อและนาย ข. ผู้ให้เช่าซื้อ

คำพิพากษาฎีกาที่ 1800/2511
สัญญาเช่าซื้อจะต้องทำเป็นหนังสือลง ลายมือชื่อคู่

สัญญาทั้งสองฝ่าย หากทำเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้
เช่าซื้อฝ่ายเดียวย่อมเป็นโมฆะ เจ้าของทรัพย์สินที่ให้เช่า
ซื้อจะฟ้องผู้เช่าซื้อให้รับผิดตามสัญญาหาได้ไม่

8

4. หน้าที่และความรับผิดของผู้เช่าและผู้ให้เช่า

เนื่องจากประมวลกฏหมายแพ่งและพาณิชย์ได้
บัญญัติสาระสำคัญของสัญญาเช่าซื้อเอาไว้เพียงสาม
มาตราเท่านั้น (มาตรา 572 - 574) เช่นความหมายของ
สัญญาเช่าซื้อ แบบของสัญญาเช่าซื้อ และการบอกเลิก
สัญญาเช่าซื้อของคู่สัญญาเท่านั้น ไม่ได้บัญญัติถึงสิทธิ
หน้าที่และความรับผิดของผู้เช่าและผู้ให้เช่าเอาไว้แต่
อย่างใดดังนั้น จะต้องนำเอาบทบัญญัติในลักษณะเช่า
ทรัพย์และลักษณะซื้อขายมาใช้บังคับแก่สัญญาซื้อได้เท่า
ที่ไม่ขัดแย้งกัน

คำพิพากษาฎีกาที่เกี่ยวข้อง
คำพิพากษาฎีกาที่ 489/2507

โจทก์ซึ่งเป็นผู้เช่าตึกจากจำเลยถูกรบกวนขัดสิทธิ์ใน
การจะได้ครอบครองทรัพย์สินโดยปกติสุข เพราะบุคคล
ภายนอกมีเอกสิทธิ์ในการเช่าเหนือทรัพย์สินดีกว่าโจทก์
ดังนี้ ได้ชื่อว่าโจทก์ผู้เช่าถูกรอนสิทธิ์ตามมาตรา 475
ประกอบด้วยมาตรา 549

9

5. ความระงับของสัญญาเช่าซื้อ

5.1 สัญญาเช่าซื้อระงับเมื่อผู้เช่าซื้อบอกเลิกสัญญา
มาตรา 573 บัญญัติว่า ผู้เช่าจะบอกเลิกสัญญาใน

เวลาใดเวลาหนึ่งก็ได้ด้วยส่งมอบทรัพย์สินกลับคืนให้แก่
เจ้าโดยเสียค่าใช้จ่ายของตนเอง ดังนั้นในสัญญาเช่าซื้อผู้
เช่าซื้อสามารถบอกเลิกสัญญาในเวลาใดๆก็ได้ด้วยการ
ส่งมอบทรัพย์สินที่เช่าซื้อกลับคืนให้แก่ผู้ให้เช่าซื้อโดยผู้
เช่าซื้อจะต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายการโอนคืนทรัพย์นั้น
ด้วย

ตัวอย่าง
นาย ก. ได้ทำการเช่าซื้อบ้านจาก นาย ข. ผู้ให้เช่าโดย
ชำระราคาค่าเช่าซื้อกันเป็นงวดๆ ละ 20,000 บาทเป็น
ระยะเวลา 20 ปีภายหลังจากที่เช่าไปได้เพียงห้าปีนาย ก.
ไม่สามารถส่งใช้จำนวนเงินงวดได้อีกต่อไปจึงตัดสินใจ
บอกเลิกสัญญาเช่าซื้อ ดังนี้ นาย ก. ผู้เช่าซื้อจะต้องส่ง
มอบทรัพย์สิน(บ้าน)กลับคืนให้แก่นาย ก. ผู้ให้เช่าซื้อ

10

คำพิพากษาฎีกาที่ 1703/2536
การที่จำเลยนำรถที่เช่าซื้อไปคืนให้แก่โจทก์จึง

เป็นการที่จำเลยบอกเลิกสัญญาเช่าซื้อแก่โจทก์ตามข้อ
สัญญาสัญญาเช่าซื้อระหว่างโจทก์กับจำเลยจึงเลิกกัน
ตามมาตรา 573 นับแต่วันที่จำเลยส่งมอบรถที่เช่าซื้อ
คืนให้แก่โจทก์

5.2 สัญญาเช่าซื้อระงับเมื่อผู้ให้เช่าซื้อบอกเลิกสัญญา
มาตรา 574 บัญญัติว่า “ในกรณีผิดนัดไม่ใช้เงินสอง
คราวติดติดกันหรือกระทำผิดสัญญาในข้อที่เป็นส่วน
สำคัญเจ้าของทรัพย์สินจะบอกเลิกสัญญาเสียก็ได้ ถ้า
เช่นนั้นบรรดาเงินที่ได้ใช้มาแล้วแต่ก่อน ให้รีบเป็นของ
เจ้าของทรัพย์สินและเจ้าของทรัพย์สินชอบที่จะกลับเข้า
ครองทรัพย์สินนั้นได้ด้วย

อนึ่ง ในกรณีกระทำผิดสัญญาเพราะผิดนัดไม่ใช่เงิน
ซึ่งเป็นคราวที่สุดนั้นท่านว่าเจ้าของทรัพย์สินชอบที่จะริบ
บรรดาเงินที่ได้ใช้มาแล้วแต่ก่อนและกลับเข้าครอง
ทรัพย์สินได้ต่อเมื่อระยะเวลาใช้เงินได้พ้นกำหนดไปอีก
งวดหนึ่ง

11

สำหรับบทมาตรา 574 นั้นเป็นกรณีผู้เช่าซื้อผิดนัด
ไม่ชำระค่าเช่าซื้อซึ่งอาจแบ่งออกได้เป็นสองกรณี โดย
มาตรา 574 วรรคแรกเป็นกรณี การผิดนัดไม่ชำระค่า
เช่าซื้อสองคราวติดกันเจ้าของทรัพย์สินจะบอกเลิก
สัญญาเช่าซื้อเสียก็ได้ และบรรดาเงินที่ได้มาใช้แล้วก่อน
นั้นก็ให้ริบเป็นเจ้าของทรัพย์สินและเจ้าของทรัพย์สิน
ชอบที่จะกลับเข้าครองทรัพย์สินนั้นได้ด้วย

คำพิพากษาฎีกาที่ 716/2525
ผู้เช่าซื้อผิดสัญญาเมื่อมีการบอกเลิกสัญญาเช่าซื้อ
แล้วผู้ให้เช่าซื้อย่อมมีสิทธิ์รับเงินค่าเช่าซื้อที่รับไว้แล้ว
ทั้งหมด กับมีสิทธิ์เรียกร้องค่าสินไหมทดแทนความ
เสียหายที่ผู้เช่าซื้อได้ใช้ทรัพย์สินของผู้ให้เช่าซื้อตลอด
ระยะเวลาที่ผู้ซื้อครอบครองทรัพย์ดังกล่าวอยู่

12

การทำสัญญาเช่าซื้อรถยนต์และรถจักรยานยนต์
มีประกาศคณะกรรมการว่าด้วยสัญญาเรื่องให้ธุรกิจให้
เช่าซื้อรถยนต์และจักรยานยนต์เป็นธุรกิจที่ควบคุม
สัญญาพ.ศ. 2561 โดยอาศัยอำนาจตามความในมาตรา
35 ทวิแห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภคพ.ศ. 2522
แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภคฉบับ
ที่สองพ.ศ. 2571 ประกอบมาตราสามมาตราสี่และ
มาตราห้าแห่งพระราชกฤษฎีกากำหนดหลักเกณฑ์และวิธี
การในการกำหนดธุรกิจที่ควบคุมสัญญา

5.3 สัญญาเช่าซื้อระงับด้วยเหตุอื่นๆ
นอกจากสัญญาเช่าซื้อจะสามารถระงับลงไปด้วยเมื่อ
ผู้เช่าซื้อบอกเลิกสัญญา หรือเมื่อผู้ให้เช่าซื้อบอกเลิก
สัญญาเเล้วนั้น สัญญาเช่าซื้อยังสามารถระงับลงไปเมื่อ
วัตถุแห่งสัญญาเช่าซื้อนั้นสูญหาย ทั้งนี้เป็นไปตามบท
มาตรา 567 ซึ่งบัญญัติว่า ถ้าทรัพย์สินซึ่งให้เช่า
สูญหายไปทั้งหมดไซร้ ห่านว่าสัญญาเช่าย่อมระงับไป
ด้วย
ดังนั้น เมื่อทรัพย์สินตามสัญญาเช่าซื้อสูญหายไป
ทั้งหมด สํญญาเช่าซื้อก็ระงับไปด้วย

.

13

คำพิพากษาฎีกาที่ 1576/2525
สัญญาเช่าซื้อเป็นสัญญาเช่าซื้อเป็นสัญญาเช่า
ทรัพย์ประเภทหนึ่ง จึงนำบทบัญญัติลักษณะเช่ามาใช้
บังคับด้วยเมื่อรถยนต์ที่เช่าซื้อสูญหาย สัญญาเช่าซื้อ
ย่อมระงับลงตั้งแต่วันที่รถยนต์สูญหายไปตาม
มาตรา 567 จำเลยที่ 1 จึงมีหน้าที่ชำระค่าเช่าซื้อเฉพาะ
งวดที่รถยนต์ยังไม่สูญหายและไม่ต้องรับผิดในค่าเสีย
หายที่โจทก์อาจนำรถยนต์คันนี้ไปแสวงหาประโยชน์ได้อีก
แต่เมื่อสัญญาเช่าซื้อระบุว่าหากเกิดการเสียหายขึ้นแก่
รถยนต์ไม่ว่าด้วยประการใดๆ ผู้เช่าซื้อยินยอมชดใช้ค่า
หรือราคารถยนต์ให้เจ้าของ จำเลยที่1 จึงต้องรับผิด
ชดใช้ราคารถยนต์แก่โจทก์ส่วนราคารถยนต์นั้นสมควร
กำหนดตามราคาที่จำเลยที่ 1 จะต้องชดใช้โดยให้หักค่า
เช่าซื้อที่ได้ชำระออกไปแล้ว

14
6.อายุความ

การใช้สิทธิเรียกร้องหรือการบังคับชำระหนี้ด้วย
การฟ้องร้องเพื่อให้ศาลบังคับให้ต้องกระทำภายในระยะ
เวลาที่กำหนดไว้ด้วย สำหรับระยะเวลาที่กำหนดเราเรียก
ว่า “อายุความ” ซึ่งอายุความจะมีระยะเวลาสั้นหรือยาว
นั้นก็คงแล้วแต่ประเภทของการใช้สิทธิเรียกร้องหากไม่
ได้ใช้สิทธิเรียกร้องภายในกำหนดระยะเวลาที่กฎหมาย
กำหนดสิทธิเรียกร้องนั้นก็เป็นอันขาดอายุความ ในบาง
กรณีกฎหมายไม่ได้กำหนดอายุความเอาไว้เป็นเฉพาะกิจ
ก็ให้ใช้อายุความทั่วไปคือ 10 ปีตามมาตรา 193 / 30
ซึ่งบัญญัติว่า “อายุความนั้นถ้าประมวลกฎหมายนี้หรือ
กฎหมายอื่นมิได้บัญญัติเอาไว้โดยเฉพาะ
ให้มีกำหนดสิบปี”

.

15

อายุความของสัญญาเช่าซื้อ
สำหรับอายุความของสัญญาเช่าซื้อนั้น มวล
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ไม่ได้มีการบัญญัติไว้
เป็นการเฉพาะดังนั้นจึงต้องพิจารณาในเรื่องอายุความ
ทั่วไปมาใช้บังคับกรณี เช่น หากผู้ให้เช่าซื้อเป็นผู้
ประกอบการให้เช่าอสังหาริมทรัพย์ย่อมมีสิทธิ์ที่จะ
เรียกค่าเช่าซื้อที่ยังค้างชำระภายในกำหนดอายุความ
2 ปีตามมาตรา 193 / 34 หากผู้ให้เช่าซื้อ ไม่ได้เป็นผู้
ประกอบการให้เช่าอสังหาริมทรัพย์ย่อมมีสิทธิ์ที่จะ
เรียกร้องค่าเช่าซื้อที่ยังค้างชำระภายในกำหนดอายุ
ความ 5 ปีตามมาตรา 193/33(3) เป็นต้น

คำพิพากษาฎีกาที่ 601 / 2513
การฟ้องร้องเรียกค่าเสียหาย เพราะการที่ผู้เช่าซื้อ

ให้ทรัพย์ของผู้ให้เช่าซื้ออยู่ตลอดเวลายังคงครอบ
ครองทรัพย์ของผู้ให้เช่าซื้ออยู่ มีอายุความเรียกร้อง
10 ปี

16

คำพิพากษาฎีกาที่ 3358 / 2530
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 2

ลักษณะ 5 ว่าด้วยการเช่าซื้อไม่ได้บัญญัติเรื่องอายุ
ความไว้โดยตรงแต่ค่าเช่าซื้อก็เป็นค่าเช่าในการใช้
ทรัพย์สินอย่างหนึ่ง ดังนั้น หากผู้ให้เช่าซื้อซึ่งเป็น
พ่อค้าฟ้องเรียกเอาค่าเช่าซื้อสังหาริมทรัพย์ที่ค้างชำระ
อยู่จึงต้องฟ้องเรียกภายในอายุความสองปีตามมาตรา
193 / 34

คำพิพากษาฎีกาที่ 2791 / 2540
เมื่อสัญญาเช่าซื้อสิ้นสุดลงโจทก์มีสิทธิ์เรียกค่าใช้

ทรัพย์ตลอดระยะเวลาที่ยังไม่ได้รับทรัพย์คืนและค่า
เสื่อมราคารวมถึงค่าเสียหายในกรณีที่จำเลยที่1 ผิด
สัญญาต้องใช้อายุความ 10 ปีตามมาตรา 193 / 30

7.บทสรุป 17

สัญญาเช่าซื้อ เป็นสัญญาที่มีคู่สัญญาสองฝ่าย
คือ ผู้เช่าซื้อ และผู้ให้เช่าซื้อซึ่งสัญญาเช่าซื้อนั้นเป็น
นิติกรรมสัญญาอย่างหนึ่งกล่าวคือ สัญญาเช่าซื้อ
คือสัญญาที่เจ้าของทรัพย์สินออกให้เช่าและให้คำมั่น
ว่าจะขายทรัพย์สินนั้นหรือว่าจะให้ทรัพย์สินนั้นตก
เป็นสิทธิ์แก่ผู้เช่าซึ่งคำว่า “ตกเป็นสิทธิ์” หมายถึง
เมื่อผู้เช่าซื้อได้ชำระเงินให้แก่ผู้เช่าซื้อครบแล้วให้
ทรัพย์สินตกเป็นกรรมสิทธิ์แก่ผู้เช่าซื้อหรือผู้เช่าอาจ
สั่งให้โอนแก่ผู้ใดก็ย่อมเป็นสิทธิ์ของผู้เช่าดังนั้นใน
สัญญาเช่าซื้อผู้ให้เช่าจึงต้องเป็นผู้มีกรรมสิทธิ์ใน
ทรัพย์สินอันเป็นวัตถุแห่งสัญญาเช่าซื้อ

18

สำหรับวัตถุแห่งสัญญาเช่าซื้อ
ได้แก่ทรัพย์สิน ซึ่งหมายความรวมทั้งทรัพย์และ
วัตถุไม่มีรูปร่างซึ่งอาจจะมีราคาและอาจถือเอาได้
และหากพิจารณาคำว่า ทรัพย์สิน ตามสัญญาซื้อ
ขายจากมาตรา 456 แล้วอาจแบ่งทรัพย์สินออกได้
เป็น อสังหาริมทรัพย์ สังหาริมทรัพย์พิเศษ
และสังหาริมทรัพย์อย่างไรก็ดีทรัพย์สินบางอย่าง
นั้นไม่สามารถที่จะนำมาทำสัญญาเช่าซื้อระหว่างกัน
ได้ เช่น ทรัพย์นอกพาณิชย์ดังนั้น เมื่อทรัพย์สินบาง
อย่างไม่สามารถที่จะนำมาทำสัญญาเช่าซื้อระหว่าง
กันได้ เพราะต้องห้ามมิให้โอนกันตามกฏหมาย
สัญญาเช่าซื้อจึงตกเป็นโมฆะ เพราะมีวัตถุประสงค์
เป็นการพ้นวิสัยยและต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมาย

19

ท้ายที่สุดสัญญาเช่าซื้อเป็นสัญญาที่ผู้เช่าได้
ใช้เงินเป็นจำนวนเท่านั้นเท่านี้คราวแก่ผู้ให้เช่าซื้อ
ซึ่งจะจ่ายกันเป็นงวดๆและเมื่อชำระค่าเช่าซื้อครบ
ตามงวดที่ตกลงกันครบถ้วนแล้วผู้เช่าซื้อก็ได้
กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้นอันหนึ่งการส่งใช้เป็น
งวดๆ เช่นนี้ย่อมเป็นจำนวนเงินที่สูงกว่าค่าเช่า
ปกติธรรมดากฎหมายจึงไม่เรียกว่าค่าเช่า แต่
เรียกว่าการใช้เงิน

20

อ้างอิง

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ธีรยุทธ ปักษา.//(2564).
คำอธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ซื้อขาย แลกเลี่ยน ให้ เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ. กรุงเทพฯ:/
นิติธรรม