ประเภทของปุ๋ยเเละ เเร่ธาตุอาหาร

ประเภทของปุ๋ยเเละ เเร่ธาตุอาหาร นายธนาโชค ชาธิพา เลขที่14 ม.5

เพิ่มธาตุอาหารที่จำ เป็นสำ หรับ พืช จะพูดถึงแร่ ธาตุที่อยู่ในดินที่เป็นอาหารที่จำ เป็น ป็ ต่อการเจริญ ริ เติบโต ของพืชแล้วละก็ หลายคนอาจจะนึกถึงแค่ ไนโตรเจน(N) ฟอสฟอรัส(P) และโพแทสเซียม(K) แต่จริง ริ ๆ แล้วยังมีธาตุอาหารอีก มากมายหลาย ชนิดที่อยู่ในดิน ซึ่งจำ เป็นอย่างยิ่งสำ หรับการ เจริญ ริ เติบโตของพืช เปรีย รี บเสมือนคนเราที่ต้อง ได้รับสารอาหารให้ครบ 5 หมู่แล้ว แต่ก็ยังคง ต้องการวิต วิ ามินและแร่ธาตุต่าง ๆ มาซ่อมแซม ส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ธาตุอาหารพืชมีความ สำ คัญต่อการเจริญ ริ เติบโตของพืช มาก นอกจาก ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ น้ำ และออกซิเจนแล้ว ก็ ยังมีธาตุ อาหารในดินอีก 14 ธาตุ ในวันนี้ผมจะ มาพูดถึงธาตุอาหารต่าง ๆ ที่ จำ เป็น ป็ ต่อการเจริญ ริ เติบโตของพืช โดยแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มคือ • ธาตุ อาหารหลัก • ธาตุอาหารรอง ธาตุอาหารเสริม ริ ก

ธาตุอาหารหลักประกอบด้วย 1.ไนโตรเจน (N) เป็นส่วนที่ ช่วยในการเจริญริเติบโตของพืช ทั้ง ทั้ ยังเป็น ป็ อาหาร หลักของ พืช ช่วยทำ ให้พืชใบเขียวตั้ง ตั้ ตัวได้ โดยไนโตรเจนยังเป็น ส่วนหนึ่งของเซลล์พืชเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างโปรตีน ไนโตรเจน ยังมีส่วนช่วยในกระบวนการสร้างอาหารและ สร้างพลังงานให้กับ พืชอีกด้วย ไนโตรเจนเป็นส่วนหนึ่ง ของการสร้างคลอโรฟิลฟิล์ ซึ่งคลอโร ฟิลฟิล์อยู่ในส่วนที่เป็นสี เขียวของพืชที่ทำ หน้าที่สังเคราะห์แสง ช่วย ให้พืชเจริญริ เติบโตอย่างรวดเร็ว ไนโตรเจนมักอยู่ในปุ๋ยปุ๋ หมักและพืช ตระกูลถั่วถั่ซึ่งเราควรปลูกพืชตระกูลถั่วถั่แล้วไถกลบเพื่อเพิ่ม ไนโตรเจนให้กับดิน 2.ฟอสฟอรัส (P) ฟอสฟอรัสก็มีส่วน สำ คัญที่ช่วยในการสังเคราะห์แสง มีส่วน ช่วยในการผลิต แป้งและน้ำ ตาล ฟอสฟอรัสมีส่วนช่วยในการเปลี่ยน พลังงานแสงอาทิตย์เป็นพลังงานทางเคมีในพืช ช่วยผลิต อาหาร มี ส่วนช่วยในการเจริฐริเติบโต กระตุ้นการออกดอก และการเจริญริเติบโตของราก ฟอสฟอรัสก็จะมีอยู่ในปุ๋ยปุ๋ หมัก เศษอาหารและกระดูกป่นเช่น กัน จะเห็นได้ว่าว่ ฟอสฟอรัสก็มีส่วนสําคัญไม่แพ้ธาตุอาหารใด ๆ เลย สูงสุด

เพิ่มหั3.โพแทสเซียม (K) โพแทสเซียมจะมีอยู่ใน ดินชั้น ชั้ ล่าง จะถูกดูดซึมโดยรากพืช มี ส่วนช่วย ในการสร้างโปรตีน ทำ ให้ผลมีคุณภาพ ลดโรค พืช โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุที่อยู่ในดิน วัตถุ อินทรีย์ รีย์ และปุ๋ยอินทรีย์ รีย์ ธาตุอาหารรอง ประกอบ ด้วย 3 ธาตุดังต่อไปนี้ 1.แคลเซียม (Ca) ช่วยใน การแบ่งเซลล์ ผสมเกสร การงอกของเมล็ด มี ส่วน สำ คัญต่อโครงสร้างของเซลล์พืช ช่วยใน การลำ เลียงอาหาร แคลเซียมช่วยในการปรับ สมดุลทั้ง ทั้ กรดและด่างของพืช 2.แมกนีเซียม (Mg) เป็นองค์ประกอบของคลอโรฟิล ฟิ ล์ ช่วยใน การสังเคราะห์กรดอะ มิโน วิต วิ ามิน ไขมันและ น้ำ ตาล ช่วยในการสังเคราะห์แสง นอกจาก นี้ยัง ช่วยกระตุ้นการทำ งานของเอนไซม์ที่จำ เป็นต่อ การเจริญ ริ เติบโต

3.กำ มะถัน (S) เป็นองค์ประกอบของกรดอะมิโน วิต วิ ามินและโปรตีน ช่วนสร้าง คลอโรฟิล ฟิ ล์ ช่วย เพิ่มการเจริญ ริ เติบโตของรากและเมล็ดพืช ทำ ให้ พืช แข็งแรงและทนต่อความเย็น ธาตุอาหาร เสริม ริ แบ่งออกเป็น ป็ 8 ธาตุดังต่อไปนี้ 1.โบรอน (B) ช่วยในการสร้างสารอาหารและควบคุมสาร อาหารที่จำ เป็นต่อ การพัฒนาการเจริญ ริ เติบโต ของเมล็ดพันธุ์ ช่วยในการออกดอก ผสมเกสร ช่วยในการติดผลและย้ายน้ำ ตาลมาสู่ผล 2.ทองแดง (Cu) ช่วยในการเจริญ ริ เติบโตของ ระบบสืบพันธุ์พืช ช่วยในการเผา ผลาญอาหาร ของรากพืชและเป็นประโยชน์ต่อการใช้โปรตีน ของ พืช การสังเคราะห์คลอโรฟิล ฟิ ล์และกระตุ้น การทำ งานของเอนไซม์ 3.คลอรีน รี (CI) พบใน ดิน ช่วนกระตุ้นการย่อยอาหารสำ หรับพืช มี บทบาท ก สำ คัญเกี่ยวกับฮอร์โมนพืช

4.เหล็ก (Fe) จำ เป็นต่อการสร้างคลอโรฟิล ฟิ ล์ การ สังเคราะห์คลอโรฟิล ฟิ ล์และ สังเคราะห์แสง 5.แมงกานีส (Mn) ช่วยในการทำ งานของเอนไซม์ มีส่วนประกอบของ คาร์บอนไดออกไซด์และการย่อยไนโตรเจน 6.โมลิบดีนัม (Mo) ช่วยในการดึงไนโตรเจนออกมาใช้งานและช่วยใน การ สังเคราะห์โปรตีน พบธาตุชนิดนี้ในดิน 7.สังกะสี (Zn) ช่วยสังเคราะห์ฮอร์โมนออกซิน คลอโรฟิล ฟิ ล์และแป้ง ป้ ควบคุม การย่อยน้ำ ตาลของพืช เป็น ป็ ส่วนหนึ่งในการ ทำ งานขอเอนไซม์ที่มี ส่วนในการควบคุมการเจริญ ริ เติบโต ของพืช และจำ เป็น ป็ ต่อการ เปลี่ยนสภาพของ คาร์โบไฮเดรต 8.นิกเกิล (Ni) เป็นธาตุอาหารทำ สำ คัญ ต่อเอนไซม์ ทำ หน้าที่ปลดปล่อย ไนโตรเจนให้อยู่ในรูปที่ จะนำ ไปใช้ได้ และยังช่วยในกระบวนการ งอกของเมล็ด อีกด้วย

ลักษณะการขาดธาตุอาหารของพืช ทีนี้เรามาดูกันดีกว่าว่ว่าว่ สาเหตุที่ทำ ให้พืชผิดปกติในพืช จะมาจาก 2 สาเหตุ หลัก ๆ คือ ๆ 1. สภาพแวดล้อมผิดปกติ เช่นแดดจัดมาก น้ำ ขัง นาน อากาศหนาว จัด ก็จำ ทำ ให้พืชที่เราปลูกมีความผิด ปกติได้ หรือ รื อาจมีการเข้า ทำ ลายของโรคและแมลง ซึ่ง เราก็ต้องดูสาเหตุของความผิด ปกติให้ดี 2. สาเหตุมาจาก พืชขาดธาตุอาหารที่จำ เป็นคือ เราปลูกพืชโดยไม่ เติม อินทรีย์ รีย์ วัตถุลงไปในดินเลย เหตุเพราะธาตุอาหารเหล่านี้จะ ถูกดูดออกไปโดยผลผลิตรุ่นแล้วรุ่นเล่า วิธี วิธี สังเกตุคือในปี แรก ๆ ผลผลิตจะได้เยอะ แต่ในปีต่ ปี ต่อ ๆ ไปผลผลิตจะค่อย ๆ ลดจำ นวน ลง โดยอาการขาดธาตุอาหารจะมีลักษณะ ดังนี้ • ถ้าพืชขาดไนโตรเจน ใบพืชจะเหลืองจากส่วนปลาย ใบเข้ามา • ถ้าพืชขาดฟอสฟอรัส ใบแก่หรือ รืใบล่างจะมีสี ม่วงแซมเขียวอ่อน ถ้าพืชขาดโพแทสเซียม ขอบใบแก่จะมี สีเหลืองและจะได้ผล ขนาดเล็ก ถ้าเป็นข้าวก็อาจเมล็ดลีบ ได้ สูง

วิธี วิธี แก้เมื่อดินขาดธาตุอาหาร วิธี วิธี แก้คือ เพิ่มอินทรีย์ รีย์ วัตถุและปุ๋ยคอกลงปรุงดินก่อนปลูกใน แต่ละรอบ และฉีดพ่นปุ๋ยอินทรีย์ รีย์ น้ำ ทางใบพืชเพื่อช่วยในการ เจริญ ริ เติบโต สำ หรับการทำ เกษตรอินทรีย์ รีย์ แล้ว ธาตุอาหารเหล่านี้มีอยู่ อย่างมากมาย ไม่ว่า ว่ จะเป็น ป็ พืชตระกูลถั่วถั่ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอินทรีย์ รีย์ปุ๋ยพืช สด น้ำ หมักชีวภาพ น้ำ หมักจากปลาหรือ รื หอยเชอรี่ มูล ไส้เดือน เศษ วัตถุอินทรีย์ รีย์ ที่หาได้ตามท้องถิ่น ฯ ซึ่งมีอยู่มากมายนับไม่ถ้วน เพราะฉะนั้น นั้ แม้ว่า ว่ ธาตุ อาหารเหล่านี้จะมีอยู่ในดิน แต่ถ้าเรา ไม่เพิ่มเติม ธาตุอาหารลงดินหรือ รื บำ รุงดิน ก็จะทำ ให้พืชเรา ปลูก ขาดธาตุอาหารที่จำ เป็นเหล่านี้ได้

ประเภทของ ปุ๋ย ส่วนหนึ่งที่ทำ ให้หลาย คนสับสนเกี่ยวกับประเภทของปุ๋ย ก็คือ มีปัจจัยที่ใช้ในการแบ่ง ประเภทค่อน ข้างหลากหลาย อย่างเช่น การแบ่ง ประเภทตามกระบวนการผลิต แบ่ง ประเภทตามคุณภาพของวัตถุดิบ แบ่ง ตามสูตรปุ๋ย เป็นต้น แต่หากยึดตามหลัก วิช วิ าการปุ๋ยของกลุ่มวิจั วิจั ยปุ๋ยและสาร ปรับปรุงดิน จะแบ่งปุ๋ยออกเป็น 3 ประเภท คือ ปุ๋ยอินทรีย์ รีย์ปุ๋ยอนินทรีย์ รีย์ หรือ รืปุ๋ยเคมี และปุ๋ยชีวภาพ ซึ่งการแบ่ง ประเภทในลักษณะนี้ ถือว่า ว่ เป็นรูปแบบ สากลที่ทำ ให้ทุกคนเข้าใจตรงกันมาก ที่สุด

2. ปุ๋ยอนินทรีย์ รีย์ หรือ รืปุ๋ยเคมี ปุ๋ยอนินทรีย์ รีย์(inorganic fertilizer) คือปุ๋ยที่มีองค์ประกอบหลักเป็น ป็ สารอนินท รีย์ รีย์ ซึ่ง เป็นสารที่ได้จากสิ่งไม่มีชีวิตวิทั้ง ทั้ หมด หลายคนจะ คุ้นเคยกับการเรีย รี กชื่อว่าว่ ปุ๋ยเคมี มากกว่าว่ทำ ให้เกิด ความเข้าใจผิดว่าว่ ปุ๋ยชนิดนี้จะต้องมีส่วนผสมที่ผ่านการ สังเคราะห์ ขึ้นมาเท่านั้น นั้ แต่อันที่จริงริสารอนินทรีย์ รีย์ มีทั้ง ทั้ แบบสังเคราะห์และแบบที่เกิดขึ้นเองตาม ธรรมชาติ ตาม ที่ ดร.อาจ สุวรรณฤทธิ์ ได้ยกตัวอย่างเอาไว้ใว้ นเอกสาร ชื่อความจริงริเกี่ยวกับปุ๋ยในการเกษตรและสิ่งแวดล้อม ว่าว่ ปุ๋ยโพแทสเซียมที่ได้มาจากการบดหิน ฟอสเฟตผสม กับแร่ซิลไวท์ก็จัดเป็นปุ๋ยอนินทรีย์ รีย์ เช่นเดียวกัน ลักษณะ เด่นของปุ๋ยอนิ นทรีย์ รีย์ อยู่ที่การกำ หนดอัตราส่วนของแร่ ธาตุได้ จึงสะดวกต่อการนำ ไปใช้ในกรณีที่ ต้องการเพิ่ม ธาตุอาหารชนิดใดแบบเฉพาะเจาะจง ประโยชน์ที่ได้จาก การใช้ปุ๋ยอนิ นทรีย์ รีย์ จึงเห็นผลได้อย่างชัดเจนในระยะสั้น สั้ เหมาะสำ หรับเร่งการเติบโตของต้นพืช ในบางช่วงเวลา แต่ถ้าใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานจะทำ ให้มีสารตกค้างใน ดิน และอาจ ทำ ให้เนื้อดินเปลี่ยนสภาพไปจนไม่เหมาะกับ การเพาะปลูกอีก เราสามารถแบ่ง ประเภทของปุ๋ยอนินท รีย์ รีย์ หรือ รืปุ๋ยเคมีได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

ปุ๋ยชีวภาพ (bio-fertilizer) คือปุ๋ยปุ๋ ที่ประกอบไป ด้วยจุลินทรีย์ รีย์ มีชีวิต วิ และจุลินทรีย์ รีย์ เหล่านั้น นั้ สามารถ สร้างธาตุอาหารที่มีประโยชน์ต่อพืชได้ ไม่ว่า ว่ จะ เป็นประโยชน์ใน ลักษณะที่มีผลต่อเซลล์พืช โดยตรงหรือ รื มีผลต่อการปรับเปลี่ยนสภาพดินให้ อุดม สมบูรณ์ขึ้นก็ตาม ปุ๋ยชีวภาพมีอีกชื่อเรีย รี ก หนึ่งว่า ว่ ปุ๋ยจุลินทรีย์ รีย์ แต่ไม่ใช่ว่า ว่ จะนำ จุลินทรีย์ รีย์ ชนิดใดมาผลิตเป็นปุ๋ยก็ได้ ต้องคัดเลือกเฉพาะ จุลินทรีย์ รีย์ ที่มีคุณสมบัติตรง ตามความต้องการ เท่านั้น นั้ เราสามารถแบ่งปุ๋ยชีวภาพตามลักษณะ การให้ธาตุอาหาร ได้อีก 2 ประเภท คือ ประเภทที่ สร้างธาตุอาหารให้พืช และประเภทที่ทำ ให้ธาตุ อาหารนั้น นั้ มีประโยชน์กับพืช 3ปุ๋ยชีวภาพ

สูตรปุ๋ย จากเอกสารคำ แนะนำ เรื่อ รื่ งการจัดการดินและปุ๋ยปุ๋ อย่างมี ประสิทธิภาพของกรมส่ง เสริมริการเกษตร ได้อธิบายถึงสูตรปุ๋ย ไว้ว่ ว้ าว่สูตรปุ๋ยคือตัวเลขที่ระบุเอาไว้บ ว้ นกระสอบ ปุ๋ยปุ๋ ตัวเลขแต่ละ ชุดจะบอกถึงสัดส่วนธาตุอาหารหลักที่อยู่ในปุ๋ยปุ๋ นั้นนั้ซึ่งบอกเป็น ป็ ค่า เปอร์เซ็นต์โดยน้ำ หนัก และเรีย รี งตามลำ ดับดังนี้ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ โพแทสเซียม เช่น สูตรปุ๋ย 16-32-16 หมายความว่าว่ ในปุ๋ยทั้งทั้หมด 100 กิโลกรัม จะมี ไนโตรเจน 16 กิโลกรัม ฟอสฟอรัส 32 กิโลกรัม และโพแทสเซียม 16 กิโลกรัม หาก น้ำ หนักปุ๋ยในกระสอบไม่ถึง 100 กิโลกรัม ก็ให้เทียบ สัดส่วนเต็มร้อยก่อนแล้วค่อย ลดทอนในภายหลัง น้ำ หนักที่เกิน มาจากธาตุอาหารหลักจะเป็นสารเสริมริอื่นๆ เช่น ดินขาว ยิปซั่มซั่ เป็นต้น เรโชของปุ๋ย เรโชของปุ๋ยจะเป็นการบอกถึงสัดส่วน ระหว่าว่งธาตุอาหารหลักในปุ๋ยนั้นนั้ๆ โดยไม่ เกี่ยวกับน้ำ หนักของ ปุ๋ย แต่เทียบแค่ปริมริาณของไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ โพแทสเซียมว่าว่สัมพันธ์กันอย่างไร อย่างเช่น สูตรปุ๋ย 16-16-16 จะมีเรโชปุ๋ยเป็น 1:1:1 ขณะที่สูตรปุ๋ยปุ๋ 20-10-5 จะมีเรโชปุ๋ยเป็น ป็ 4:2:1 เรโชปุ๋ยนั้นนั้มีความสำ คัญอย่าง มากในการเลือกใช้ปุ๋ยปุ๋ ไม่ ว่าว่สูตรปุ๋ยจะเป็นอย่างไร หากเรโชเหมือนกันก็เท่ากับว่าว่ ปุ๋ยปุ๋ เหล่า นั้นนั้สามารถใช้ทดแทนกันได้นั่นนั่เอง แต่ต้องดูเรื่อ รื่ งปริมริาณการใช้ ให้เหมาะ