เล่มคนพระนครfull

วด

ในจงหวดนครปฐม

Temples in Nakhon Pathom

วดกลางบางพระ

วดกลางบางพระ ต้งอยู ตำบลบางพระ อำเภอนครชยศรี จงหวดนครปฐม มีพื้นท่กี วา 24 ไร
จดวา เปน วดเกา แกอกี วดหนึ่งของประเทศไทย วดกลางบางพระ นน้ เปน วดตนกรงุ รตนโกสินทร ประมาณป
พ.ศ.2326 เปนวดที่มีอายใุ กลเคยี งกบการสถาปนากรงุ รตนโกสนิ ทรเลยก็วาได

วดไดถกู สรา งข้นึ ทบ่ี รเิ วณพระพุทธปฏิมากรจมน้ำ อยูตรงกลางระหวา งวดบางพระกบวดศรมี หาโพธ์ิ
เลยเปนทม่ี าของชือ่ วดกลางบางพระ มีเรื่องเลากนวา ในปพ .ศ.2300 พมา ไดเขา ตีกรุงศรีอยธุ ยา
ทง้ ขาราชบรพิ ารและชาวบาน พระพทุ ธปฏมิ ากร และตน ศรมี หาโพธ์ิ ไดถูกอพยพไปทางเรือจากแมนำ้ เจาพระยา
จนถงึ คลองบางพระ ระหวา งทางเกดิ พายทุ ำใหเรอื ลม พระพุทธปฏิมากรน้น จมนำ้ แตตนศรมี หาโพธิล์ อยไป
ตามนำ้ จากคลองบางพระไปจนถงึ ตำบลศรมี หาโพธิท์ เ่ี ปนบรเิ วณพน้ื ทด่ี อน ตนศรมี หาโพธเิ์ ลยโตข้นึ ในบรเิ วณ
น้นน่นเอง

ภายใน วดกลางบางพระ จะประดษิ ฐาน หลวงพอ สมหวง พระพทุ ธรูปปางมารวิชย หรอื สะดงุ มาร กอ
อฐิ ถอื ปนู และประดบดวยกระเบือ้ งโมเสก โดยภายในจะบรรจุมวลสารและแผนชนวนตา งๆ ทศ่ี กด์สิ ทิ ธ์ิ
และยงอญเชญิ พระพุทธรปู ศกดิ์สทิ ธิข์ นาด 9 นิว้ จำนวน 99 องค บรรจุไวในองคหลวงพอ สมหวงอกี ดว ย



วดกลาง
บางพระ







วดไรข งิ

วดไรขิง เปนหนง่ึ ในวดทม่ี ชี ่ือเสียงของจงหวดนครปฐม ซงึ่ ไดร บการต้งชือ่ ใหมเ ปน วดมงคลจินดาราม แตชาว
เมืองนครปฐมก็ยงคงเรียกตดิ ปากกนวา “วดไรข งิ ” ตามแบบเดิม โดยภายในวดประดิษฐาน พระพุทธรปู ศกดสิ์ ทิ ธ์ิ
ทีช่ าวนครปฐม ใหการสกการะบชู า คอื หลวงพอวดไรขงิ และยงเปนศูนยร วมจิตใจของผูคนในนครปฐมอีกดว ย

พระอุโบสถของวดเปนศิลปะสมยรตนโกสินทรต อนตน และยงมีภาพจิตรกรรมฝาผนงท่งี ดงาม ภายในพระ
อโุ บสถวดไรข ิงนน้ ประดิษฐาน หลวงพอวดไรขิง พระพทุ ธรูปปางมารวชิ ย สมยเชยี งแสน องคพระพทุ ธรปู เปน เนอื้
ทองสมฤทธ์ิ มีพทุ ธลกษณะงดงามดว ยพุทธศลิ ป 3 สมย คอื พระรปู ผงึ่ ผายแบบเชยี งแสน พระหตถเ รยี วงามแบบ
สโุ ขทย และพระพกตรง ดงามในแบบรตนโกสินทร ทำใหม กี ารสนนิษฐานวา เปน พระพุทธรูปฝมอื ชา งสมยไทยลา นนา
และลานชา งซึ่งเปน พระพุทธรปู ท่ีชาวบานใหก ารสกการะบชู า















วดบางพระ

อีกหนึ่งวดชื่อดงของจงหวดนครปฐม และเปนศูนยรวมจิตใจของชาวบานในละแวก
นี้มาชานาน น่นก็คือ วดบางพระ สนนิษฐานวาสรางในสมยกรุงศรีอยุธยาประมาณ พ.ศ.
2220 ทางวดไดรบการอุปถมภจากชาวบานมาโดยตลอดมา เจาอธิการหิ่ม อินทโชโต
เจาอาวาสวดบางพระในสมยน้น จึงชกชวนพระภิกษุสงฆและชาวบานมารวมกนกอพระสราง
อุโบสถหลงใหมในละแวกคุงน้ำนครชยศรี และสรางเสร็จในป พ.ศ. 2470 และเมื่อหลวง
พอเปน ฐิตคุโณ เปนเจาอาวาสวดบางพระ ทานไดทำการพฒนาวดจนเจริญรุงเรืองมาเปน
ลำดบ โดยไดบูรณะอุโบสถหลงใหมทำเปนคอนกรีต ท้งยงกอสรางถาวรวตถุตาง ๆ
มากมาย จวบจนสิ้นสุดชีวิตของทาน มาถึงเจาอาวาสรูปปจจุบน หลวงพอสำอาง ปภสฺโร
ก็ไดดำเนินรอยตามปฏิปทานของอดีตเจาอาวาสองคกอน ๆ โดยทำนุบำรุงพฒนาวดดวย
ดีตลอดมา วดแหงนี้มีสิ่งศกดิ์สิทธิ์ที่ผูคนใหความเคารพนบถือเปนจำนวนมาก เชน พระบรม
สารีริกธาตุ (จากประเทศศรีลงกา) รอยพระพุทธบาทจำลอง หลวงพอโต
(พระประธานในอุโบสถหลงใหม) รูปหลอสิทธิมงคล (พระประธานในอุโบสถหลงเกา) รูป
หลอเหมือนหลวงปูหิ่ม หลวงปูทองอยู หลวงปูเปลี่ยน สงขารพระอุดมประชานาถ
(หลวงพอเปน ฐิตคุโณ) และวดแหงนี้ยงเปนที่นิยมของนกสกยนต
เพราะหลวงพอสำอาง ปภสฺโร สามารถปลุกเสก
และทำคุณไสยในยนตได







พระอดุ มประชานาถ(หลวงพอเปน )











องคพ ระปฐมเจดยี 

องคพระปฐมเจดีย เปนปูชนีย
สถานที่เกาแกที่สุดใน
ประเทศไทย สรางในสมยพระเจา
อโศกมหาราชซึ่งไดสงสมณฑูตมา
ประกาศพระพุทธศาสนา นก
ปราชญทางโบราณคดีมีความเห็น
ตรงกนวา พระโสณะเถระ และ
พระอุตระ ซึ่งเปนสมณฑูตไดเดิน
ทางมาต้งหลกฐานการประกาศ
พุทธศาสนาที่นครปฐมเปนคร้งแรก
ในราวพุทธศตวรรษที่ 3 แตเดิม
สรางเปนพระสถูปโบราณทรงบาตร
คว่ำแบบเจดียอินเดีย และตอมา
ไดเปลี่ยนแปลงรูปแบบปฏิสงขรใน
สมยรชกาลที่ 4 สมยพระบาท
สมเด็จพระจอมเกลาเจาอยูหว เมื่อ
พระองคทรงผนวชและไดธุดงคมา
นมสการองคพระเจดีย



















วดไผลอ ม

บรรยากาศของปา ไผหนาทบึ ไรรา งผูค น ซ่งึ อยไู มไกลจากองคพ ระปฐมเจดยี เทาไหรนก กลายเปน
พืน้ ที่สงบรม เยน็ ซ่ึงพระภิกษุผแู สวงหาธรรมหลายรปู ตางจาริกมาวิเวกปกกลดบำเพ็ญสมณธรรม ทำให
ชาวบา นในละแวกใกลเ คียงเหน็ วาบริเวณนีส้ มควรต้งเปน สำนกสงฆ จงึ ไดอาราธนาพระภิกษจุ ากวดพระ
ปฐมเจดยี มาจำพรรษาเปนคร้งคราว เมือ่ มีพระมาจำพรรษามากข้ึน ผคู นก็มาอยูอ าศยมากขึ้น ทำใหปาไผ
ทเี่ คยหนาทบึ ถูกชาวบานตดไปทำท่ีอยูอาศยจนเกอื บหมด

จะมหี ลงเหลอื อยบู า งก็บริเวณรอบ ๆ วดเทานน้ จงึ กลายเปนท่มี าของช่ือ 'วดไผล อม'
สนนษิ ฐานกนวา สรา งข้ึนในสมยรชกาลท่ี 4 ซึง่ วดแหงนี้ขาดเจาอาวาสอยูนานกระทง่ พ.ศ. 2486 ทาง
คณะสงฆจ งึ ไดแ ตง ต้งพระอาจารยพ ูล อตตรกโข ข้นึ ดำรงตำแหนง เจาอาวาส แมในปจจุบนทานไดละ
สงขารไปแลวเมอ่ื พ.ศ. 2548 แตก ย็ งสรางปาฏหิ าริยไ ว ดวยสรรี ะของทานยงคงสภาพเดิมไมเ นาไม
เปอย ทางวดจึงนำรา งทานบรรจโุ ลงแกวต้งไวที่ ศาลากรุวมิ านสุ รณ ใหลกู ศษิ ยและผเู ล่ือมใสศรทธาได
กราบไหวภายในศาลายงมีรูปเคารพใหก ราบไหวขอพรอีกมากมาย อาทิ กุมารทองสมบติ เลากนวาเปน
กมุ ารทองที่อยกู บหลวงพอพลู มาตง้ แตส มยทที่ านยงหนมุ เปนกมุ ารทองขนาดใหญ เน้ือโลหะสมฤทธ์ิ ฐาน
กวาง 9 นวิ้ สูง 15 น้วิ เลอื่ งลอื ในเรื่องโชคลาภ ธรุ กิจคาขาย พระพฆิ เณศวร มหาเทพแหง ความสำเรจ็
แกะจากไมต ะเคียนศกดสิ์ ทิ ธ์ขิ นาดใหญ อกี ทง้ ยงมเี จา แมก วนอมิ พนกร หวโขน และพระพทุ ธรปู ใครมี
โอกาสไปยงวดไผลอมก็อยาพลาดทจ่ี ะไปทำบญุ กราบสกการะสงิ่ ศกด์ิสิทธิเ์ พ่อื ความสบายใจกนได











วดศรีษะทอง

วดเกาแกข อง อำเภอนครชยศรี จงหวดนครปฐม อยาง วดศรี ษะทอง แหงนี้ ถอื ไดวาเปน
ศูนยร วมของชาวลาวเวยี งจนทนแ ละชมุ ชนใกลเคียง และมีประวติศาสตรมาอยางยาวนานตง้ แต
สมยรชกาลที่ 1 เลยทเี ดียวทำใหท ่ีนี่เต็มไปดวย โบราณวตถุ โบราณสถานสำคญๆ นอกจากนน้ ยง
มกี ารศกึ ษาเกย่ี วกบเร่ืองราวของดาราศาสตร โหราศาสตร และสมนุ ไพรมาต้งแตใ นอดีตอกี ดวย

ซง่ึ วดนกี้ ็สรางขึ้นมาจากการรวมแรงรว มใจของชาวบา น ทส่ี ว นใหญเ ปนชาวลาว โดยในตอน
ทม่ี ีการขุดดนิ สำหรบสรา งวดนน้ กไ็ ดเจอกบเศยี รพระทองจมอยูในดิน เลยไดม ีการตง้ ชอ่ื วดนีว้ า
วดหวทอง แตต อ มาไดมีการขุดคลองเจดยี บ ูชา แยกจากแมน ำ้ นครชยศรี เพอื่ ไปยงองคพ ระปฐม
เจดีย สะดวกแกการเสด็จพระราชดำเนินไปนมสการองคพ ระปฐมเจดียมากกวา และคลองน้ผี า น
พ้นื ท่ีทางตอนใตของวดหวทองและหมบู าน ชาวบานเลยยา ยมาอยูใกลค ลองเพราะสะดวกในเรอ่ื ง
ของการเดินทาง วดนีเ้ ลยยายมาอยใู กลคลองเจดียบูชาและเปล่ยี นช่อื มาเปน วดศรี ษะทอง