E book solarsystem 4.1

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 โลกและอวกาศ
หนงั สอื เรยี นอเิ ล็กทรอนกิ ส์

วิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 4

นายสธุ ชิ ัย นนั ตา รหัสนกั ศึกษา 62121060120

คานา

หนังสอื เรยี นอเิ ล็กทรอนิกส์ ในรายวิชาวทิ ยาศาสตร์ เร่ือง ระบบ
สรุ ยิ ะจักรวาล ระดบั ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 4 เปน็ สว่ นหนงึ่ ของ
รายวิชา 10427202 การวิจัยเพอื่ พฒั นากระบวนการเรยี นรู้
วทิ ยาศาสตร์ คณะครุศาสตร์ สาขาวิทยาศาสตร์ทว่ั ไป มหาวิทยาลัย
ราชภัฏกาญจนบุรี มจี ดุ ประสงค์ เพ่อื สร้างส่ือการเรียนการสอน
เร่ืองระบบสุริยะจกั รวาล ที่มเี นอื้ หาและรูปภาพประกอบอยา่ ง
เหมาะสม สามารถสรา้ งองคค์ วามรไู้ ด้อย่างครบถว้ น ภายใน
หนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกสเ์ ลม่ น้ี ประกอบไปดว้ ยเนื้อหาของ ดวง
อาทิตย์ ดาวพุธ ดาวศกุ ร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ดาว
ยเู รนสั ดาวเนปจูนและบริวารอน่ื ๆของดวงอาทิตย์ ทางคณะผจู้ ดั ทา
หวงั เปน็ อยา่ งยิ่งว่า หนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส์เลม่ นีจ้ ะเปน็ ประโยชน์ต่อ
ผอู้ า่ น สามารถนาไปเปน็ สอ่ื ประกอบการเรียนรู้ และใชศ้ ึกษาคนั
ควา้ หาขอ้ มูลเกีย่ วกับ ระบบสรุ ิยะได้ หากมขี ้อผดิ พลาดประการใด
ต้องขออภยั มา ณ ท่นี ดี้ ว้ ย

ผู้จัดทา
สุธชิ ัย นนั ตา

สารบญั หน้า
4
เร่อื ง 5
มาตรฐานการเยนรู้ / ตวั ช้วี ัด 6
จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 7
สาระการเรียนรู้ 9
แบบทดสอบกอ่ นเรียน 10
คาช้แี จงการใชห้ นงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 11
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 13
1. ความหมายของระบบสรุ ิยะจักรวาล 14
2. องค์ประกอบของระบบสุริยะจกั รวาล 16
17
2.1 ดวงอาทิตย์ 19
2.2 ดาวเคราะห์ช้ันใน 21
23
2.2.1 ดาวพธุ 25
2.2.2 ดาวศกุ ร์ 26
2.2.3 โลก 28
2.2.4 ดาวองั คาร 30
2.3 ดาวเคราะหช์ นั้ นอก 31
2.3.1 ดาวพฤหัส 33
2.3.2 ดาวเสาร์ 34
2.3.4 ดาวยูเรนัส 35
2.3.5 ดาวเนปจูน 36
2.4 ดาวเคราะหน์ ้อย 37
2.5 แถบไคเปอร์ 38
2.6 ดาวหาง 39
2.7 เมฆออร์ต 41
3. แผนภาพสรปุ ความรรู้ ะบบสุรยิ ะจักรวาล 43
วิดิทศั น์ 44
แบบทดสอบหลงั เรียน 45
ใบกจิ กรรม เร่อื งระบบสุรยิ ะจักรวาล
เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียนและหลังเรียน
เฉลยกจิ กรรม เรอ่ื งระบบสรุ ิยะ
อ้างองิ

มาตรฐานการเรียนร/ู้ ตวั ช้ีวัด

มาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชว้ี ัด
มาตรฐาน ว3.1 เขา้ ใจองคป์ ระกอบ ลักษณะ

กระบวนการคดิ และวิวฒั นาการของเอกภพ กาแลกซี ดาว
ฤกษ์ และระบบสรุ ยิ ะ รวมท้ังปฏิสมั พันธภ์ ายในระบบสรุ ยิ ะ
ท่ีสง่ ผลตอ่ สิ่งมีชีวติ และการประยกุ ต์ใชเ้ ทคโนโลยอี วกาศ

ตวั ชว้ี ดั ว 3.1 ป4/3 สรา้ งแบบจาลองแสดงองคป์ ระกอบ
ของระบบ สุริยะ และอธบิ ายเปรยี บเทียบคาบการโคจร
ของดาวเคราะหต์ า่ ง ๆ จากแบบจาลอง

4

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. อธิบายองค์ประกอบของระบบสรุ ยิ ะจักรวาล
จากแบบจาลองระบบสรุ ิยะได้ (K)

2. สามารถสรา้ งแบบจาลองเพ่ือแสดง
องค์ประกอบของระบบสุรยิ ะจักรวาล (P)
3. ทางานรว่ มกับผู้อ่ืนไดอ้ ยา่ งสร้างสรรค์ (A)

5

สาระการเรยี นรู้
ระบบสุริยะเปน็ ระบบทมี่ ีดวงอาทิตย์เปน็
ศูนยก์ ลางและมบี รวิ ารประกอบดว้ ย ดาว
เคราะห์แปดดวงและบรวิ าร ซ่ึงดาวเคราะห์แต่
ละดวงมขี นาดและระยะหา่ งจากดวงอาทติ ย์
แตกตา่ งกัน และยงั ประกอบด้วย ดาวเคราะห์
แคระ ดาวเคราะห์นอ้ ย ดาวหาง และวัตถขุ นาด
เลก็ อ่ืน ๆ โคจรอย่รู อบดวงอาทิตยว์ ัตถุขนาดเล็ก
อนื่ ๆ เมอ่ื เข้ามาในชนั้ บรรยากาศเนื่องจากแรง
โน้มถว่ งของโลกทาให้เกิดเป็นดาวตกหรอื ผพี ่งุ ไต้
และอกุ กาบาต

6

แบบทดสอบกอ่ นเรียน

เรอื่ ง ระบบสรุ ยิ ะ

คาชี้แจง : ให้นักเรยี นเลือกตอบคาตอบทีถ่ กู ตอ้ งทส่ี ดุ เพยี ง
คาตอบเดียว แลว้ ทาเคร่อื งหมายกากบาท ( x ) ลงใน
กระดาษคาตอบ

1.ระบบสุรยิ ะ มีดาวดวงใดเป็นศูนยก์ ลาง

ก. ดวงจนั ทร์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวเคราะห์นอ้ ย ง. โลก

2. ข้อใดไมใ่ ช่ดาวเคราะห์

ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. โลก ง. ดาวหาง

3. ดาวทีม่ ีแสงสวา่ งในตัวเอง คือดาวต่อไปน้ี ยกเว้นดาวใด

ก. ดาวเคราะห์ ข. ดวงอาทติ ย์ ค. ดาวฤกษ์ ง. ไมม่ ีข้อถกู

4. ดาวเคราะหด์ วงใดใชเ้ วลาหมนุ รอบตัวเองเร็วท่สี ดุ

ก. พธุ ข. ศกุ ร์ ค. โลก ง. พฤหสั

5. ดาวเคราะห์ดวงใดมีขนาดใหญท่ ส่ี ุด

ก. เสาร์ ข. พฤหัส ค. เนปจนู ง. โลก

7

6. ดาวเคราะห์ดวงใดไดช้ ่ือวา่ \"เตาไฟแช่แขง็ \"

ก. พธุ ข. ศกุ ร์ ค. โลก ง. องั คาร

7. สงิ่ ใดไมใ่ ชบ่ รวิ ารของดวงอาทติ ย์

ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวเคราะหน์ อ้ ย ค. โลก ง. กาแล็กซี

8. ความสมั พันธ์ในขอ้ ใดไมถ่ กู ต้อง

ก.ดาวพฤหัสบดี - ราชาแห่งเทพเจา้

ข. ดาวเสาร์ - เทพเจา้ แหง่ การเพาะปลกู

ค. ดาวยเู รนสั – เทพเจา้ แหง่ ท้องฟา้

ง. ดาวเนปจนู – เทพเจ้าแห่งนรก

9. ดาวเคราะห์ดวงใดทีอ่ ยใู่ กล้ดวงอาทิตย์มากกว่าดวงอ่นื ๆ

ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวพธุ ค. ดาวเสาร์ ง. เนปจนู

10. ดาวเคราะหน์ ้อยอยู่ระหวา่ งดาวดวงใด

ก. พธุ ศุกร์ ข. พฤหัสบดี เนปจนู ค. อังคาร พฤหัสบดี

ง.ไมม่ ขี ้อถกู

8

คาช้แี จงการใชห้ นงั สอื
อิเล็กทรอนกิ ส์

สาหรบั ครูผสู้ อน
1. ครูชแ้ี จงการใช้เอกสารประกอบการเรียน ให้

นักเรยี นทราบก่อนลงมือปฏบิ ตั ิ
2. ครใู หน้ ักเรยี นศกึ ษา เอกสารประกอบการ

เรียนเลม่ นี้และทากจิ กรรมท่ี 1 เร่ืองระบบ
สรุ ยิ ะจักรวาล
3. ครสู งั เกตพฤตกิ รรมคุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์
และบนั ทึกผล
สาหรับนักเรยี น
1. ใหน้ กั เรียนศกึ ษากจิ กรรม ใหเ้ ขา้ ใจ
2. ใหน้ กั เรยี นปฏบิ ตั กิ จิ กรรมท่ไี ด้รับมอบหมาย
3. หากมีขอ้ สงสัยให้สอบถามครผู ู้สอน

9

หนว่ ยท่ี 1
ระบบสรุ ิยะจักรวาล

10

1.ความหมายของระบบสรุ ิยะจกั รวาล

คือ ระบบทมี่ ีดวงอาทิตย์เป็นศนู ย์กลางและมดี าวเคราะห์ เปน็
บรวิ ารโคจรอยูโ่ ดยรอบ เม่ือมีสภาพแวดลอ้ มเอ้อื อานวยตอ่ การ
ดารงส่ิงมชี ีวิตกจ็ ะเกดิ ข้นึ บนดาวเคราะหเ์ ช่น โลกของเรา และมี
บริวารของดาวเคราะหท์ ีเ่ ราเรยี กว่า ดวงจันทร์

11

นักดาราศาสตร์ เช่ือวา่ ในบรรดาดาวฤกษ์ท้งั หมดกว่า แสนล้าน
ดวงในกาแลกซี่ทางชา้ งเผอื ก ตอ้ งมีระบบสรุ ยิ ะท่เี อ้ืออานวยชวี ติ
อยา่ ง ระบบสรุ ิยะท่โี ลกของเราเป็นบริวารอยอู่ ย่างแนน่ อน
เพยี งแตว่ ่าระยะทางไกลมากเกินกว่าความสามารถในการตดิ ต่อ
จะทาไดถ้ ึง
โลก ของเราอย่เู ป็นระบบที่ประกอบดว้ ย ดวงอาทติ ย์ (The sun)
เป็นศูนยก์ ลาง มดี าวเคราะห์ 8 ดวง เรยี งตามลาดับ จากในสุดคือ
ดาวพธุ ดาวศกุ ร์ โลก ดาว อังคาร ดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ดาว
ยูเรนัส ดาวเนปจนู

12

2. องคป์ ระกอบของ
ระบบสรุ ยิ ะจกั รวาล

13

2.1 (

ดวงอาทติ ย์ เป็นดาวฤกษ์ทมี่ ขี นาดใหญ่ที่สุดในระบบสรุ ิยะ มขี นาดใหญ่
กวา่ โลกทเ่ี ราอาศัยอยถู่ ึง 108 เท่า ดวงอาทิตย์มพี ลังงาน ดึงดูดซง่ึ กนั
และกนั กับดาวเคราะห์ทงั้ 8 ดวง
ลักษณะของดวงอาทติ ย์ รปู ร่างเป็นทรงกลมจรงิ ไมเ่ หมือนดาวดวง
อ่ืนรปู รา่ งของดวงอาทติ ย์จะแผ่แบนเลก็ น้อยท่ีข้ัวของมนั การแฟบนี้
เกิดจากการหมุน จากพน้ื ดินจะเห็นได้ว่าเปน็ ดสิ กท์ รงกลมท่ีสมบรู ณ์
แบบ
องคป์ ระกอบ ประกอบไปด้วยกลุม่ แก๊ส พน้ื ผวิ ไม่ใช่ ของแขง็ แกส๊ ทม่ี ี
มากทสี่ ุดในดวงอาทติ ย์ คอื ไฮโดรเจนและฮเี ลยี ม

14

ไมน่ ่าเช่อื ใช่ไหม ! วา่ ยังมีดาวดวงอ่ืนท่ีสว่างกวา่ ดวงอาทติ ย์อีก
ดาวดวงน้ี มชี อ่ื วา่ "เอตา คารนิ า" เป็นดาวฤกษท์ ี่มคี วามสว่างไม่คงที่

ในปพี .ศ.2386 ดาวดวงนีส้ วา่ งวาบขึ้น นกั ดาราศาสตร์บนั ทกึ ความสวา่ งได้

6 ล้านเทา่ ของ ดวงอาทิตย์ นับเป็นดาวทส่ี ว่างทสี่ ดุ ทเี่ คยบนั ทกึ มา

รู้หรอื ไม่ ดวงอาทติ ย์ไมส่ ามารถ 15
มองดว้ ยตาเปล่าไดน้ ะครับ แต่ถ้า

นกั เรียนอยากดูใกล้ๆ งัน้ ลอง
สแกน QR code แล้วพี่นักบินจะ

พาไปดูเลย

2.2 ดาวเคราะห์ชั้นใน
Inner planets

ดาวเคราะหช์ ้นั ใน คือ ดาวเคราะห์ใกล้ โลก มี 4 ดวง (ดาวพธุ ดาวศุกร์
โลก และดาวองั คาร) โดยมากประกอบดว้ ย สว่ นประกอบหิน มคี วาม
หนาแนน่ สงู มีดวงจนั ทรน์ อ้ ยหรืออาจไม่มเี ลย และไม่มีระบบวงแหวน
รอบตวั เอง
สสารที่เปน็ องค์ประกอบของดาวเคราะหช์ ั้นใน เป็นแร่ธาตุ ทีม่ ีจุด
หลอมเหลวสงู เชน่ ซลิ ิเกตท่ชี นั้ เปลอื กและผวิ หรือโลหะ เหลก็ นเิ กิล

16

2.2.1

ดาวพุธ เปน็ ดาวเคราะหท์ ่ีอยู่ใกลด้ วงอาทติ ย์มากที่สดุ ไม่มีดาว
บริวาร และเปน็ ดาวเคราะหท์ ี่เลก็ ที่สุดในระบบสุรยิ ะ

เสน้ ผ่านศนู ยก์ ลางประมาณ 4,878 กิโลเมตร จึงทาให้มันไม่
สามารถสร้างสนามโน้มถ่วงท่ีมพี ลังมากพอทีจ่ ะดงึ ดดู และกกั เก็บ

บรรยากาศจงึ ไมม่ บี รรยากาศทาใหว้ ัตถุอวกาศพงุ่ ชนไดง้ า่ ย

พ้ืนผิวดาว ขรุขระเกิดจากการพุ่งชน
เวลาโคจรรอบดวงอาทติ ย์ หมุน 1 รอบใชเ้ วลา 88 วัน หมุนรอบ
ตวั เอง 1 รอบ ใช้เวลาถงึ 180วัน น่ันหมายความว่า ด้านทด่ี าวพธุ หนั เข้า

หาดวงอาทติ ยย์ าวนานประกอบกับไมม่ ีชัน้ บรรยากาศจึงทาใหพ้ ้ืนผวิ ดาว

ร้อนมาก สว่ นด้านทห่ี นั ทิศตรงข้ามดวงอาทติ ย์ กเ็ ย็นมากเชน่ กนั

ดาวพุธจึงไดร้ ับฉายาวา่ เตาไฟแชแ่ ข็ง ดาวพุธมักปรากฎใกล้ หรอื
อยูภ่ ายใต้แสงจ้าของดวงอาทิตย์ ทาใหส้ งั เกตเหน็ ได้ยาก แตก่ ็พอ

มองเห็นไดด้ ้วยตาเปล่าในเวลาพลบคา่

ดาวพธุ ถูกแทนดว้ ยเทพนามว่า
เมอร์ควิ รี่ ซึง่ เปน็ เทพแหง่ การ
ส่อื สาร เนอ่ื งจากปรากฎใหเ้ หน็
ในช่วงเวลาควงอาทติ ย์ขึน้ และ
หลังดวงอาทติ ย์ตก

17

ยานอวกาศทไี่ ปสารวจดาวพธุ ลาแรก คือ ยานมารีเนอร์ 10
(Mariner 10) ในปี ค.ศ.1974 และแผนทนี่ อ้ ยกวา่ คร่งึ หน่ึงของ

พน้ื ผวิ ดาวพุธทั้งหมดส่วน

ยานสารวจดาวพธุ ลาทสี่ อง คือ ยานเมสเซนเจอร์ ทถ่ี กู สง่ ข้ึน
สู่อวกาศในปี ค.ศ.2004 ยานลานไ้ี ดท้ า แผนทดี่ าวพุธทม่ี คี วาม

ละเอียดขนึ้ ซึง่ กาพทางด้านซา้ ยนีเ้ ปน็ แผนที่ดาวพุธท่ที าข้ึนโดย

ภาพถา่ ยจากยานพ้นื ที่ตา่ จะมสี ีมว่ ง สว่ นพืน้ ทสี่ ูงจะมสี ีแดง

เดีย๋ วพี่นกั บนิ จะพานักเรียนไปดู 18
ดาวพธุ ใกลๆ้ งั้นลองสแกน QR
code แลว้ พี่นกั บินจะพาไปดูเลย

2.2.3

ดาวศกุ ร์ เปน็ ดาวเคราะหท์ ่ีอยู่ใกล้โลกมากทีส่ ุด ไมม่ ีดวงจันทร์
เปน็ ดาวบริวาร มขี นาดเลก็ กว่าแต่ กใ็ กล้เคียงกบั โลกมาก จนไดช้ ่อื วา่
เป็นฝาแฝดกบั โลก เราสามารถสงั เกตเห็นดาวศกุ ร์ได้ด้วยตาเปลา่
โดยสามารถมองเห็นไดท้ างขอบฟา้ ด้านทศิ ตะวนั ตกในเวลาใกลค้ า่
เราเรยี กว่า ดาวประจาเมือง (Evening Star)
ส่วนชว่ งเช้ามดื ปรากฏใหเ้ หน็ ทางขอบฟา้ ดา้ นทศิ ตะวันออกเรียกวา่
ดาวรุ่ง (Moning Star)

ดาวศกุ ร์มีชัน้ บรรยากาศที่ประกอบไปด้วย ก๊าคารบ์ อนไดออกไซด์
มผี ลทาใหอ้ ณุ หภูมิพืน้ ผวิ สูงขนึ้

ดาวศุกรม์ ีขนาดเสน้ ผา่ นศนู ย์กลาง 12,104 กิโลเมตร
หมนุ รอบตัวเอง 1 รอบใช้เวลา 224 วนั และมที ศิ ทางการหมนุ ทไ่ี มเ่ หมือน
ดาวเคราะห์ดวงอนื่ ในระบบสรุ ิยะ คอื ในขณะท่ีดาวเคราะห์ดวงอนื่ หมุน
ทวนเขม็ นาฬกิ า ดาวศุกรก์ ลบั หมนุ ตามเขม็ นาฬิกา

ชน้ั บรรยากาศบนดาวศุกร์ ประกอบด้วยคาร์บอนไดออกไซดถ์ งึ
97% ทาให้ดาวศกุ ร์ร้อนมาก อุณหภูมิสูงเฉยี ด 500 องศาเซลเชยี ส และ
สะท้อนแสงอาทติ ยไ์ ด้ดี จึงสุกสวา่ งเมอื่ มองเหน็

19

จริงหรอื ไม่? ท่ีดาวศุกร์กบั โลกมี ลักษณะคลา้ ยกนั

ดาวศุกร์กับโลกมลี กั ษณะคลา้ ยกนั เนอ่ื งจากดาวทงั้
สองมีความคลา้ ยกนั ท้งั ขนาด, มวล,ความหนาแนน่ และ
ปริมาตร แตจ่ าก ข้อมลู ทีไ่ ดจ้ ากการสังเกตการณโ์ ดยยาน
อวกาศ ที่โคจรรอบดาวศุกรก์ ลบั พบวา่ ดาวศุกรก์ ับโลก มี
ความแตกต่างกันโดยสิ้นเชงิ บนดาวศุกรไ์ มม่ ี น้าและไอน้า
อยเู่ ลย

น้องๆ สแกนQR code ดาวศุกร์ ถกู แทนด้วยเทพีนามวา่ วนี ัส
นแ้ี ลว้ พ่ี นักบนิ จะพาไป หรอื เทพอะโฟร์ได ซึ่งเป็นเทพแี ห่ง
งามและความรักเน่อื งจากปรากฎเหน็
สารวจ ดาวศุกรก์ นั สว่างเดน่ สวยงามบนท้องฟ้ายามต่นื

20

2.2.4

โลก เป็นดาวเคราะห์ดวงเดียวทม่ี สี ิ่งมชี ีวติ อาศยั อยู่ เนื่องจาก
มชี น้ั บรรยากาศและมีระยะหา่ ง จากดวงอาทิตย์ที่เหมาะสมต่อการ
เจริญเติบโตและการดารงชวี ิตของสงิ่ มชี ีวิต
โลกหมนุ รอบตัวเอง 24 ชวั่ โมง หมุนรอบดวงอาทติ ย์ 365 วัน

นักดาราศาสตรอ์ ธิบายเกย่ี วกบั การเกดิ โลกว่า โลกเกดิ จาก
การรวมตวั ของกลุ่มกา๊ ช และมกี ารเคลอ่ื นทส่ี ลับชบั ซ้อนมาก แต่มี
พน้ื ผิวเป็นหิน เช่นเดียวกบั ดาวเคราะหช์ นั้ ในดวงอนื่ ๆ ท้ังน้ี

โลกมีดวงจันทร์เปน็ บริวาร โคจรอยูร่ อบโลกเพียงดวงเดียว มี
ขนาดเส้นผา่ ศูนย์กลาง 3,476 กิโลเมตร และโคจรอย่หู า่ งจากโลก
โดยเฉลีย่ ประมาณ 384,400 กิโลมตร และโคจรรอบโลกใน
ระยะเวลาประมาณ 29.5 วนั เปน็ ดวงจนั ทร์เป็นดาวดวงเดยี วท่ี
มนุษยเ์ ดินทางไปสารวจ โดยการนาตวั อย่างดนิ และหนิ จากดวง
จนั ทรก์ ลับมาตรวจวิเคราะหบ์ นโลก

21

โลกมีแกนหมนุ ท่เี อยี ง ทาใหเ้ กดิ ฤดูกาลโลกต่าง ๆ บนผวิ โลก
อตั รากริ ยิ าความโน้มถว่ งระหวา่ งโลกกบั ดวงจนั ทร์
ก่อให้เกิดนา้ ข้นึ ลง นอกมหาสมทุ ร ทาใหก้ ารหมนุ บนแกนของโลกมี

เสถยี รภาพและคอ่ ย ๆ ชะลอการหมุนของโลกเปน็ ดาวเคราะห์ที่มีความ

หนาแนน่ สงู สดุ ในระบบสรุ ิยะจักรวาล

พร้อมสารวจ
นอกโลกหรอื ยัง
สแกนQRCode
แลว้ เราไปกนั
เลย!!

22

2.2.5

ดาวองั คาร มีขนาดเลก็ กว่าโลก เสน้ ผ่านศนู ยก์ ลางราว 6,794
กโิ ลเมตร

พื้นผิวดาวองั คาร มปี รากฏการณม์ ฆและพายุฝ่นุ เสมอ เป็นท่ี
น่าสนใจในการศกึ ษาของนักวิทยาศาสตร์เปน็ อยา่ งมาก เน่ืองจากมี

ลกั ษณะและองค์ประกอบที่ใกลเ้ คยี งกับโลก

มรี ะยะเวลาในการหมนุ รอบตัวเอง 1 วนั เทา่ กบั 24.6ชั่วโมง
และระยะเวลาใน 1 ปี เม่ือเทยี บกับโลกเทา่ กับ 1.9 มีการเอยี งของ

แกน 25 องศา ดาวองั คารมดี วงจันทรเ์ ปน็ บริวาร 2 ดวง และมี

อุณหภมู พิ ื้นผิวคอ่ นข้างเย็น อยู่ท่ปี ระมาณ 65 องศาเชลเซียส

ปัจจุบนั นักวทิ ยาศาสตรอ์ ยรู่ ะหว่างการศกึ ษาดาวองั คาร
อย่างละเอียด โดยการส่งยานคิวริออสชิตี้ ขึ้นไปศึกษาสภาพบนดาว
เพ่อื วเิ คราะห์ความเปน็ ไปไดใ้ นการเปน็ โลกใบท่สี อง และนั่นอาจเป็น

ข่าวดสี าหรับมวลมนุษยชาติ

ถา้ น้องๆอยากรู้ วา่ ดาว
องั คารมสี ี แดงจรงิ ไหม ง้ัน
สแกนQR CODE แลว้ ขึน้
ยานไป สารวจกับพ่ี นกั บนิ

เลย

23

ถ้าไมอ่ ยบู่ นโลก ทาไมตอ้ งเลือก "ดาวอังคาร"?

ดาวองั คารมคี วามเป็นไปได้ ที่จะพบสิ่งมชี ีวติ มาก
ทสี่ ดุ โดยจากการสารวจของนาซาพบวา่ ดาวอังคารเม่ือ
4,500 ล้านปกี อ่ น เคยมีชั้นบรรยากาศที่ประกอบไปด้วย
ก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ปกคลุมหนาแนน่ เท่ากบั ชั้น
บรรยากาศของโลก และมอี ุณหภมู ิพืน้ ผิวอ่นุ กว่าจึงทาให้
น้าสามารถคงอยใู่ นสถานะของเหลวได้ ต่างจากปัจจบุ ัน
ทม่ี ชี ้นั บรรยากาศเบาบางลงไปมากเพราะลมสุรยิ ะ (Solar
Wind) พดั ชนั้ บรรยากาศออกไปสหู่ ้วงอวกาศ

ดาวองั คาร ถกู แทนด้วยเทพนามว่า มาร์ส
หรือ เทพแอรีส ซึง่ เป็นเทพแห่งสงครามและ
การสูร้ บเนอื่ งจากสขี องดาวอังคารมสี แี ดง
คลา้ ยกับเลอื ด

24

2.3 ดาวเคราะห์ชั้นนอก
Outer Planets

ดาวเคราะหช์ ัน้ นอก (Outer Planets) หรอื ดาวเคราะหแ์ กส๊ (Giant Gas
Planets) หมายถงึ ดาว เคราะห์ท่ีมีบรรยากาศหนาแนน่ ได้แก่ ดาวพฤหัสบดี
ดาวเสาร์ ดาว ยูเรนสั และดาวเนปจูน เปน็ ดาวเคราะหท์ ม่ี ีขนาดใหญแ่ ละมี
มวลมากเนื่องจากอยหู่ ่างไกลจากอทิ ธพิ ลของรังสแี ละลมสรุ ิยะ บรรยากาศ
จงึ สามารถคงอย่ไู ด้อยา่ งหนาแนน่ ดาวเคราะห์ช้นั นอกมมี วลมากจึงมแี รง
โน้มถว่ งสูง ทาให้ดงึ ดูดสสารทงั้ หลาย มาสะสมไวภ้ ายใน และเป็นดวงจันทร์
บรวิ าร

25

2.3.1

ดาวพฤหสั บดี เปน็ ดาวเคราะหท์ ่ีใหญท่ ี่สุดในระบบ
สรุ ยิ ะ

หมนุ รอบตัวเอง 1 รอบใช้เวลา 9.8 ช่วั โมง ซ่ึงเรว็
ทสี่ ุดในบรรดาดาวเคราะหท์ ้งั หลาย

โคจรรอบดวงอาทติ ย์ 1 รอบ ใชเ้ วลา 12 ปี
นักดาราศาสตร์อธิบายว่า ดาวพฤหสั เปน็ กลมุ่ ก้อน
ก๊าซหรือของเหลวขนาดใหญ่ ที่ไมม่ สี ่วนทีเ่ ป็นของแข็ง
เหมอื นโลก และเปน็ ดาวเคราะหท์ ่มี ีดาวบรวิ ารมากถึง 79
ดวง ดาวพฤหัสบตี เปน็ ดาวเคราะหแ์ ก๊ส หมายความวา่ ตวั
ดวงทีเ่ ห็นใหญโ่ ตมโหฬารน้นั ไมม่ พี นื้ ผิวแข็งให้เหยยี บ
เพราะเปน็ แก๊สเกอื บทัง้ ดวง
ดาวพฤหสั ประกอบด้วยกลมุ่ กา๊ ซไฮโดรเจนและ
ฮีเลียม มีดวงจนั ทรถ์ ึง 16 ดวง มีขนาดเส้นผา่ ศนู ย์กลาง
141968 กิโลเมตร อยหู่ า่ งจากดวงอาทิตย์ 722.80 ล้าน
กิโลเมตร เมฆสีออ่ นของดาวพฤหสั เรยี กว่า โซน(Zones)

ดาวพฤหัสบดี (Jupiter)
ดาวพฤหัสบดี ถูกแทนดว้ ยเทพ
นามวา่ ดูปีเตอร์ หรอื เทพซูส ซง่ึ เปน็
เทพแหง่ สายฟ้า เปน็ จอมเทพ
ผู้ปกครองเทพทง้ั ปวงในสรวงสวรรค์

26

ดาวพฤหสั บดกี ม็ วี งแหวนดว้ ย แตอ่ งค์ประกอบของวง
แหวนดาวพฤหสั บตเี ปน็ ฝุ่นเลก็ จวิ๋ ต่างจากวงแหวน

ของดาวเสาร์ท่ปี ระกอบดว้ ยหิน

ดวงจันทรด์ วงใหญ่ทส่ี ดุ ของดาวพฤหสั บดี คอื แกนมิ ดี
เป็นดวงจนั ทรท์ ม่ี ขี นาดใหญ่ทีส่ ดุ ในระบบสรุ ยิ ะ ใหญ่

กว่าดาวพุธและดาวพลโู ต

ดวงจันทร์ 4 ดวงหลักของดาวพฤหสั บดี ได้แก่ ไอโอ
ยูโรปา แกนมิ ีด และแคลลสิ โต ท้งั สดี่ วงนี้ถูกคนั พบเปน็

ครงั้ แรกโดยกาลเิ สโอ จึงมชี ื่อเรียกวา่ ดวงจันทร์กาลิเลโอ

องคป์ ระกอบสว่ นใหญข่ องดาวพฤหสั บดีประกอบดว้ ย
ไฮโดรเจนเป็นหลกั รองลงมาคือฮเี ลยี มแมจ้ ะมขี นาดใหญโ่ ต

แตด่ าวพฤหัสบดีมคี วามหนาแนน่ ต่ากวา่ โลกมาก มคี วาม

หนาแน่นเฉลยี่ ประมาณ 1.3กรมั ตอ่ ลกู บาศกเ์ ซนติเมตร

เท่านัน้

ถา้ น้องๆอยากรู้ ว่าดาวพฤหสั บตีมขี นาด
ใหญ่แคไ่ หน ง้นั สแกนQR CODE แลว้

ขึน้ ยานไป สารวจกับพี่ นักบินเลย

27

2.3.2

ดาวเสาร์ เป็นดาวเคราะหท์ ่ีเราสามารถมองเห็น ดาวเสาร์ ถูกแทนดว้ ย
ไตด้ ว้ ยตาเปล่า เปน็ ดาวทป่ี ระกอบไปดว้ ยก๊าซและ เทพนามวา่
แซทเทิน หรอื เทพโค
ของเหลวสคี อ่ นข้างเหลอื ง หมุนรอบตัวเอง 1 รอบใช้ รนอส ซง่ึ เปน็ เทพ
แห่งการเกษตรและ
เวลา 10.2 ช่ัวโมง และโคจรรอบดวงอาทติ ย์ 1 รอบ การเพาะปลูกมศี กั ดิ์
เปน็ บดิ าของเทพจูปี
ใช้เวลา 29 ปี เตอร์

ลกั ษณะเด่นของดาวเสาร์ คือ มีวงแหวน
ล้อมรอบ ซึง่ วงแหวนดงั กลา่ วเป็นอนภุ าคเล็ก ๆ

หลายขนิดรวมกนั และดาวเสารม์ วี งแหวนถงึ 3 ชั้น

นอกจากนี้

ดาวเสารย์ ังมีดาวบรวิ ารมากทสี่ ดุ 82 ดวง หนง่ึ
ในนนั้ คอื ดวงจนั ทร์ไททนั (Titan) ซึ่งถือว่าเป็นดวง

จันทร์ที่แปลกทีส่ ดุ ในระบบสรุ ยิ ะจกั รวาล เพราะเป็น

ดวงจนั ทรด์ วงเดยี วในระบบสรุ ยิ ะทมี่ ีบรรยากาศ และ

นกั วทิ ยาศาสตรว์ เิ คราะหด์ วงจันทรด์ วงน้ี มี
สภาพเหมอื นโลกยคุ แรกๆ หากตวงอาทิตย์รอ้ นขน้ึ

เมอ่ื ไร นา้ แข็งบนดวงจนั ทรจ์ ะละลาย และมี

วิวฒั นาการคลา้ ยกันกบั โลกเลยทเี ดยี ว

28

ยานลาแรกท่ไี ปถงึ ดาวเสาร์ คอื ยานไพโอเนยี ร์ 11 ไปถงึ ดาว
เสาร์

ดาวเสารม์ ีดวงจันทร์ อย่างนอ้ ย 62 ดวง ในจานวนนี้ 53 ดวง
ทไ่ี ดร้ ับการตง้ั ชือ่ แลว้ คือ ไททัน (Titan) ดวงจนั ทรด์ วงใหญท่ สี่ ุดของ

ดาวเสาร์ มีขนาดใหญ่กว่าดาวพธุ และดาวพลโู ต ดวงจนั ทรไ์ ททัน

ใหญพ่ อท่จี ะมชี ั้นบรรยากาศของตนเองและพบว่ามขี องเหลวอยู่บน

พ้นื ผวิ นอกจากนี้ ดวงจนั ทร์ไททันยงั เปน็ หนง่ึ ในวตั ถุในระบบสรุ ิยะที่
อาจจะมีสิง่ มีชีวิต (เช่น พวกแบคทีเรยี ) อาศยั อย่บู นน้นั

ดาวเสารจ์ ะมวี ง 29
แหวน จรงิ ๆไหม
นะ เดีย๋ วตาม พี่
นักบินมาเลยแต่
ก่อน อืน่ ตอ้ ง
สแกนQR code

2.3.3

ดาวยูเรนสั หรอื ดาวมฤตยู เปน็ ดาวเคราะห์แกส๊ ขนาดใหญ่ มีดวง
จันทรบ์ ริวาร 27 ดวง หมนุ รอบตวั เอง 1 รอบ ใชเ้ วลา 16.8 ชั่วโมง และ

โคจรรอบดวงอาทติ ย์ 1 รอบ ใช้เวลานานถึง 84 ปี

ดาวยเู รนสั ประกอบดว้ ยกา๊ ซและของเหลว เชน่ เดียวกบั ดา
พฤหสั บดแี ละดาวเสารท์ ง้ั น้ี ดาวยูเรนสั เป็นดาวเคราะหใ์ หญเ่ ป็น ท่ี 3

รองจากดาวพฤหสั บดี และดาวเสารโ์ คจรหา่ งจากดวงอาทติ ย์โดยเฉล่ีย

2,871 ลา้ นกโ็ ลเมตร

ดาวเคราะหด์ วงแรกทถี่ กู คน้ พบดว้ ยเทคโนโลยสี มยั ใหม่
หลงั จากการเฝ้าสังเกตการณอ์ ยนู่ านไดค้ น้ พบการโคจรของ วัตถทุ ี่เขา

ค้นพบและพบวา่ วัตถดุ งั กลา่ วเปน็ ดาวเคราะหด์ วงใหมท่ ่โี คจรรอบดวง

อาทติ ย์ท่ี หา่ งไกลออกไปจากดาวเสาร์ ถงึ 2 เท่า

ช้ันบรรยากาศประกอบดว้ ย กา๊ ซไฮโดรเจนและ ฮีเลยี ม สีของดาว
จะออกเปน็ สฟี า้ มีดวงจนั ทร์ เปน็ บริวารถึง 15 ดวง

ดาวยูเรนัส ถกู แทนดว้ ยเทพนามว่า
ดูโรนอส หรือ เทพยูเรนัส ซ่งึ เป็น
เทพแหง่ ทอ้ งฟ้า ผู้ให้กาเนดิ เทพ
โครนอส

30

2.3.4

หลังจากทีน่ ักวิทยาศาสตรไ์ ดค้ น้ พบดาว
ยเู รนัส เชื่อว่าต้องมดี าวอีก 1 ดวงท่ีรบกวน
การโคจรของดาวยเู รนัส จงึ คานวณหาดาว
เคราะหด์ ้วยนีไ้ วล้ ว่ งหน้าในปี 2389
จึงสอ่ งกล้องโทรทรรศน์เจอดาวเคราะหด์ วง
นจี้ ริงๆ ลักษณะของดาวเนปจูน มสี ภาพ
อากาศทแ่ี ปรปรวนมพี ายหุ มนุ เกิดขนึ้
ตลอดเวลาขนาดใหญเ่ ท่ากับโลก

นักดาราศาสตรผ์ ทู้ ีค่ นั พบดาวเนปจนู
คือ โยฮนั กอ็ ทฟรีท กัลเลอ

31

ดาวเนปจนู หรือดาวเกตุ เป็นดาวเคราะหข์ นาดใหญเ่ ป็นท่ี 4 ใน
ระบบสรุ ิยะ

เส้นผา่ นศูนย์กลาง ราว 50,000 กิโลเมตร์ ระยะหา่ งเฉลี่ยจากดวง
อาทติ ย์ 4,504 ล้านกิโลเมตร หมนุ รอบตวั เองครบรอบในเวลา 16 ชั่วโมง
อย่ใู กลจากโลกมากจนไม่สามารถมองเห็นไดด้ ว้ ยตาเปลา่

ต้องใช้กลอ้ งโทรทรรศน์ขนาดใหญ่เทา่ นั้น จึงจะเห็นเปน็ จดุ ริบหรี่
ได้ สงิ่ ทมี่ นษุ ย์ร้เู กย่ี วกับดาวเนปจนู ในทุกวนั น้ี จึงเป็นขอ้ มลู ทไ่ี ด้มาจาก
ยาน วอยเอเจอร์ 2 ซ่งึ โคจรสารวจดาวเนปจูน ระยะใกล้เมอ่ื พ.ศ. 2532

32

2.4 ดาวเคราะหน์ ้อย (Asteroids)

เปน็ วตั ถุทไี่ ม่สามารถรวมตวั กนั เปน็ ดาวเคราะห์ได้ เนื่องจากถกู
รบกวนจากแรงโนม้ ถว่ งของดาวเคราะหข์ นาตใหญ่ เช่น ดาว
พฤหัสบตี และดาวเสาร์ ทาใหแ้ รงไทดัลท่ีเกิดข้นึ มกี าลังมากกว่า
แรงยึดเหน่ียวระหวา่ งสสารภายในดาว

ดาวเคราะห์น้อยสว่ นใหญม่ ีองค์ประกอบหลกั เปน็ หนิ
แตบ่ างดวงมโี ลหะปนอยู่ ดาวเคราะห์น้อยสว่ นใหญอ่ ย่ทู ่ี "แถบ
ดาวเคราะห์น้อย" (Asteroid belt) อยู่ระหว่างวงโคจรของดาว
อังคารและดาวพฤหสั บดี ดาวเคราะห์นอ้ ยมรี ปู ทรงเหมือน
อกุ กาบาต เนอื่ งจากมวลนอ้ ยจงึ มแี รงโนม้ ถ่วงนอ้ ยไม่สามารถยุบ
รวมเน้ือดาวให้มีรูปรา่ งทรงกลม วงโคจรของตาวเคราะหน์ อ้ ยมี
ความรมี ากกวา่ วงโคจรของดาวเคราะห์

โดยวงโคจรสว่ นใหญ่เอยี งทามมุ กบั ระนาบสรุ ิยวถิ ีเล็กนอ้ ย
ในปัจจบุ ันไดม้ กี ารคน้ พบดาวเคราะหน์ อ้ ยมากกวา่ 3
แสนดวง เน่ืองจากดาวเคราะห์นอ้ ยไมส่ ามารถรวมตวั เปน็ ดาว
เคราะหไ์ ด้ มันจึงไม่มกี ารเปลยี่ นแปลงโครงสร้างภายในมาหลาย
พนั ล้านปีแล้ว นกั ดาราศาสตร์จึงเปรยี บวา่ ดาวเคราะห์นอ้ ยเปน็
เสมอื นฟอสซลิ ของระบบสรุ ิยะ

33

2.5 วตั ถใุ นแถบไคเปอร์
(Kuiper Belt Objects)

มอี งค์ประกอบหลกั เป็นหินปนนา้ แขง็
วงโคจรรอบดวงอาทติ ย์ อย่ถู ัดจากดาวเนปจนู ออกไป วงโคจรของ
วัตถใุ นแถบไคเปอรเ์ อยี งทามมุ กบั ระนาบสรุ ยิ วิถเี ลก็ น้อย โดยมี
ระยะห่างจากดวงอาทิตย์ 40 - 500 AU (AU ย่อมาจาก
Astronomical Unit หรือ หน่วยดาราศาสตร์ เท่ากับระยะทางระหว่าง
โลกถึงดวงอาทิตย์ หรือ 150 ลา้ นกโิ ลเมตร) ดาวพลโู ตและดาว
เคราะห์แคระซึง่ ถูกคนั พบใหมเ่ ปน็ วัตถุในแถบคอยเปอร์ เช่น เอรสิ
เชตนา วารนู า ปจั จบุ ันมีการคนั พบวัตถปุ ระเภทนแ้ี ลว้ มากกว่า
35,000 ดวง

34

2.6 ดาวหาง (Comets)

เปน็ วัตถขุ นาดเลก็ เช่นเดียวกบั ดาวเคราะหน์ อ้ ย แตม่ วี งโคจร
รอบดวงอาทิตยเ์ ปน็ วงรีแคบ และทามุมเอียงตดั กับระนาบ
ของสุริยวิถเี ป็นมมุ สงู ดาวหางมีองค์ประกอบเป็นนา้ แขง็
(Icewater) และแกส๊ ในสถานะของแข็ง
เม่อื ดาวหางเคลื่อนทีเ่ ขา้ หาดวงอาทิตย์ พลังงานจากดวง
อาทิตยท์ าใหม้ วลของตาวหางระเหดิ กลายเปน็ แกส๊ สมสรุ ิยะ
เป้าใหแ้ ก๊สเหลา่ นใี้ ห้พงุ่ ไปในทศิ ทางตรงขา้ มกับดวงอาทิตย์
ปรากฎเปน็ หางยาวหลายลา้ นกิโลเมตร

35

2.7 เมฆออร์ต (Oort Cloud)

นักดาราศาสตร์ชาวเนเธอรแ์ ลนด์ช่ือ แจน ออร์ต (Jan Oort) ตั้ง
ทฤษฎีว่าบรเิ วณขอบนอกของระบบสรุ ยิ ะเปน็ ทรงกลม ซึง่ มีขนาด
รศั มีประมาณ 50,000 AU จากดวงอาทติ ย์ ห่อหมุ้ ดว้ ยวสั ดุจาพวก
น้าแข็ง ซึ่งหากมีแรงโน้มถว่ งจากภายนอกมากระทบกระเทอื น
นา้ แขง็ เหล่านจี้ ะหลดุ เขา้ ส่วู งโคจรรอบดวงอาทิตย์ กลายเปน็ ดาว
หางวงโคจรคาบยาว (Long-period comets) ซึง่ มคี าบวงโคจรรอบ
ดวงอาทิตย์นานหลายหมื่นปี เมอื่ ดาวหางโคจรเขา้ ใกลด้ วงอาทิตย์
แรงโน้มถ่วงจากดาวเคราะหจ์ ะสง่ อทิ ธพิ ลใหเ้ ปลย่ี นเปน็ ดาวหางวง
โคจรคาบสั้น (Short-period comets) เช่น ดาวหางฮัลเลยม์ ีวง
โคจรรูปวงรแี คบและคาบเก่ยี วกับวงโคจรของดาวยูเรนสั มีคาบ
การโคจรรอบดวงอาทิตยเ์ พยี ง 78 ปี

36

3. แผนภาพสรปุ ความรู้
ระบบสุรยิ ะจักรวาล

ร ะ ย ะ ห่ า ง จ า ก ด ว อ า ทิ ต ย์
( ล้ า น กิโ ล เ ม ต ร )

37

วีดทิ ัศน์

ที่มา : https://instagram.com/rami_astro?utm_medium=copy_link

38

แบบทดสอบกอ่ นเรียน

เรอื่ ง ระบบสรุ ยิ ะ

คาชี้แจง : ให้นักเรยี นเลือกตอบคาตอบทีถ่ กู ตอ้ งทส่ี ดุ เพยี ง
คาตอบเดียว แลว้ ทาเคร่อื งหมายกากบาท ( x ) ลงใน
กระดาษคาตอบ

1.ระบบสุรยิ ะ มีดาวดวงใดเป็นศูนยก์ ลาง

ก. ดวงจนั ทร์ ข. ดวงอาทิตย์ ค. ดาวเคราะห์นอ้ ย ง. โลก

2. ข้อใดไมใ่ ช่ดาวเคราะห์

ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. โลก ง. ดาวหาง

3. ดาวทีม่ ีแสงสวา่ งในตัวเอง คือดาวต่อไปน้ี ยกเว้นดาวใด

ก. ดาวเคราะห์ ข. ดวงอาทติ ย์ ค. ดาวฤกษ์ ง. ไมม่ ีข้อถกู

4. ดาวเคราะหด์ วงใดใชเ้ วลาหมนุ รอบตัวเองเร็วท่สี ดุ

ก. พธุ ข. ศกุ ร์ ค. โลก ง. พฤหสั

5. ดาวเคราะห์ดวงใดมีขนาดใหญท่ ส่ี ุด

ก. เสาร์ ข. พฤหัส ค. เนปจนู ง. โลก

39

6. ดาวเคราะห์ดวงใดไดช้ ่อื ว่า \"เตาไฟแชแ่ ข็ง\"

ก. พุธ ข. ศุกร์ ค. โลก ง. องั คาร

7. สง่ิ ใดไม่ใช่บรวิ ารของดวงอาทิตย์

ก. ดาวพฤหสั ข. ดาวเคราะหน์ อ้ ย ค. โลก ง. กาแลก็ ซี

8. ความสมั พันธใ์ นข้อใดไมถ่ ูกต้อง

ก.ดาวพฤหสั บดี - ราชาแห่งเทพเจา้

ข. ดาวเสาร์ - เทพเจา้ แห่งการเพาะปลกู

ค. ดาวยเู รนสั – เทพเจา้ แหง่ ท้องฟา้

ง. ดาวเนปจนู – เทพเจ้าแหง่ นรก

9. ดาวเคราะห์ดวงใดที่อยใู่ กล้ดวงอาทติ ย์มากกวา่ ดวงอ่นื ๆ

ก. ดาวพฤหัส ข. ดาวพุธ ค. ดาวเสาร์ ง. เนปจนู

10. ดาวเคราะห์นอ้ ยอยู่ระหว่างดาวดวงใด

ก. พุธ ศุกร์ ข. พฤหัสบดี เนปจนู ค. องั คาร พฤหัสบดี

ง.ไม่มขี อ้ ถูก

40

กิจกรมท่ี 1 เรอ่ื ง ระบบสรุ ยิ ะจักรวาล

รายวิชา วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี รหสั วชิ า 14101

ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 4

สมาชกิ ในกลมุ่

1. ชื่อ……………………..………นามสกุล…………………….เลขท…่ี …………

2. ชื่อ…………………..…………นามสกลุ …………………….เลขท…ี่ …………

3. ชือ่ …………………..…………นามสกุล…………………….เลขท…ี่ …………

4. ช่อื …………………..…………นามสกลุ …………………….เลขท…ี่ …………

จุดประสงค์

•อธบิ ายองค์ประกอบของระบบสรุ ิยะจักรวาล จากแบบจาลองระบบสรุ ยิ ะได้ (K)

•สามารถสร้างแบบจาลองเพ่อื แสดงองค์ประกอบของระบบสรุ ิยะจักรวาล (P)

คาชแี้ จง ให้นักเรียนสรา้ งแบบจาลองระบบสรุ ยิ ะจกั รวาลจากวสั ดุอปุ กรณท์ ่ี
ครใู ห้มา

วสั ดุ/อปุ กรณ์
•กระดาษหนงั สือพมิ พ์

•กระดาษ A4

•สนี า้ และสีไม้

•ไมต้ ะเกยี บ ไม้เสียบลูกชิ้น

•กระดานไม้อดั ขนาด 30*50

•กาวลาเทก็ และกาวรอ้ น

•ดา้ ยสีตา่ งๆ

•คตั เตอร์ และกรรไกร

41

รปู ภาพแบบจาลองระบบสุรยิ ะจกั รวาล

ให้นักเรียนแตล่ ะกลุม่ วาดรูปแบบจาลอง

อธบิ ายองคป์ ระกอบของแบบจาลองระบบสรุ ิยะจกั รวาลของนกั เรยี นว่ามีอะไรบา้ ง
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………

42

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน
และหลังเรียน

1. ข. ดวงอาทติ ย์
2. ง. โลก
3. ก. ดาวเคราะห์
4. ข. พฤหสั
5. ข. พฤหัส
6. ก. พธุ
7. ง. กาแลก็ ซี่
8. ง. ดาวเนปจนู – เทพเจ้าแหง่ นรก
9. ข. ดาวศุกร์
10. ค. องั คาร พฤหัส

43

รปู ภาพแบบจาลองระบบสรุ ยิ ะจักรวาล

ใหน้ กั เรยี นแต่ละกลมุ่ วาดรปู แบบจาลอง

เฉลยใบ
กิจกรรม

อธบิ ายองคป์ ระกอบของแบบจาลองระบบสรุ ยิ ะจักรวาลของนักเรียนว่ามอี ะไรบ้าง

องคป์ ระกอบของระบบสรุ ยิ ะประกอบดว้ ยดวงอาทิตยท์ ีเ่ ป็นศนู ย์กลางและมบี รวิ ารประกอบด้วย
ดาวเคราะห์แปดดวงและบรวิ าร
ดาวเคราะหแ์ ปดดวงประกอบด้วย ดาวพธุ ดาวศุกร์ โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ดาว
ยเู รนสั และดาวเนปจนู

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

44

อ้างอิง

ข้อมลู ดาวเคราะห์ในระบบสรุ ยิ ะ (ออนไลน์) เข้าถึงไดจ้ าก
https://www.sanook.com/campus/1403756/ [2565,มกราคม 15]
ขอ้ มูลระบบสรุ ยิ ะ (ออนไลน์) เข้าถึงได้
จาก:http://www.rmutphysics.com/charud/naturemystery/sci3/sola
r2/SolarSystemB.htm [2565,มกราคม 15]
ขอ้ มูลระบบสรุ ยิ ะ (ออนไลน์) เขา้ ถงึ ไดจ้ าก
:https://www.aksorn.com/storage/upload/files/worksheet/knowled
gesheet- solar-system-re2.pdf [2565,มกราคม 15]
ขอ้ มูลของระบบสรุ ิยะ (ออนไลน์) เข้าถงึ ไดจ้ าก :
https://pubhtml5.com/uast/uprd/basic [2565,มกราคม 15]
รูปภาพแบบจาลองระบบสรุ ยิ ะ 3 มิติ(ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก:
https://solarsystem.nasa.gov/solar-system/our-solar-
system/overview/
รปู ภาพระบบสรุ ยิ ะ (ออนไลน์) เขา้ ถงึ ได้
จาก:https://pixabay.com/th/images/search/ ระบบสรุ ยิ ะ/
[2565,มกราคม 15]
รปู ภาพดาวเคราะหใ์ นระบบสรุ ยิ ะ (ออนไลน์) เขา้ ถงึ ได้จาก
:https://th.wikipedia.org/wiki/ [2565,มกราคม 15]

45