ภาษาไทย ๕ ท๓๓๑๐๑ กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ สามก๊ก 義 三 國 guó 演 yǎn yì Sān เสนอ คุณครูสุชาติ พิบูลย์วรศักดิ์ นายภัทรพล นายสรวิศ นายจักรภพ นายรัฐภูมิ เสือสืบพันธ์ ถวิลผล หอมตะโก ทองเจียว ม.๖/๒ เลขที่ ๒ ม.๖/๒ เลขที่ ๓ ม.๖/๒ เลขที่ ๔ ม.๖/๒ เลขที่ ๖ นายฤทธิเทพ นางสาวภัสฉัฐ นางสาวสิริยากร ทิมแสง บุตรแสน พูนสินโภคทรพย์ ม.๖/๒ เลขที่ ๗ ม.๖/๒ เลขที่ ๓๐ ม.๖/๒ เลขที่ ๓๒ สมาชิชิกชิชิ
คำ นำ หนังสือเล่มนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับ การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เรื่อง สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ โดยหนังสือเล่มนี้มีจุดประสงค์ เพื่อเป็นสื่อการเรียนรู้วรรณคดีในรายวิชาภาษาไทย โดยผู้จัดทำ ได้ทำ การสรุป ใจความสำ คัญเรื่อง สามก๊ก ตอน กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ และประวัติความ เป็นมา ผู้จัดทำ ขอขอบคุณคุณครูสุชาติ พิบูลย์วรศักดิ์ เป็นอย่างสูงในการแนะนำ ชี้แนะ แนวทางตลอดการทำ งาน ผู้จัดทำ หวังว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) จะทำ ให้ผู้อ่านได้รับความรู้จากพวกเราคณะจัดทำ หากผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำ ขอน้อมรับไว้ ณ ที่นี้ คณะผู้จัดทำ
สารบัญ แนะนำ ตัวละคร ที่มาของสามก๊ก เนื้อเรื่องย่อ สาเหตุการยินยอมของโจโฉ คำ ศัพท์สำ นวนโบราณที่น่าสนใจ ข้อคิดที่ได้จากเรื่อง อ้างอิง เนื้อหา หน้า ๑-๒ ๓ ๖ ๗ ๘ ๑o ๑๑ คำ สาบานในสวนท้อ
โจโฉ Cao Cao 曹操 มหาอุปราชผู้นำ ของวุยก๊ก บริหารจัดการเก่ง เป็นผู้มีอำ นาจมากที่สุดใน แผ่นดิน สามารถควบคุมพระเจ้าเหี้ยนเต้ไว้ในอำ นาจอย่างเด็ดขาด เชื้อพระวงค์ฮั่นผู้นำ ของจ๊กก๊ก สืบสกุลจากเล่าเส็ง นิสัยสุภาพเรียบร้อย เยือกเย็น ชำ นาญในการใช้กระบี่ สาบานเป็นพี่น้องกับกวนอูและเตียวหุย ตั๋ง ตั๋ โต๊ะ ต๊ (Dong Zhuo 董卓) ผู้ปราบโจรโพกผ้าเหลือง และเข้ามาช่วยระงับความวุ่นวายในเมืองหลวง ลกเอี๋ยง แต่ทำ การยึดอำ นาจซะเอง ได้ลิโป้มาเสริมกำ ลังจนแข็งแกร่ง ลิโลิป้ (Lü Bu 吕布) เป็นนักรบที่เก่งกาจยากจะหาใครเทียบฝากตัวอยู่กับตั๋งโต๊ะและนับถือให้ เป็นพ่อ แต่สุดท้ายผิดใจกับตั๋งโต๊ะเพราะต้องการแย่งแม่นางเตียวเสี้ยน แนะนำ ตัวละคร เล่า ล่ ปี่ (Liu Bei 刘备) ๑
แนะนำ ตัวละคร จูกัด กั เหลีย ลี ง หรือ ขงเบ้ง บ้ (Zhuge Liang 诸葛亮) เสนาบดีใหญ่ ที่ปรึกษาด้านการยุทธนาการของเล่าปี่ มีความรู้ความสามารถ อย่างยอดเยี่ยม ชำ นาญในพิชัยสงครามราวกับอ่านอนาคตได้ กวนอู (Guan Yu 关⽻) พี่น้องร่วมสาบานกับเล่าปี่ และเตียวหุย เป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของขงเบ้ง มีง้าวมังกรเขียวเป็นอาวุธคู่กาย ครอบครองม้าเซ็กเธาว์ต่อจากลิโป้ จูล่ง ล่ (Zhao Yun 赵云) เดิมทำ งานให้กับกองซุนจ้าน และย้ายมาอยู่กับเล่าปี่ เป็นหนึ่งในห้าทหารเสือ ของจกก๊ก มีทวนวิหคคืนรังเป็นอาวุธคู่กาย ออกรบในชุดเกราะสีขาว จิวยี่ (Zhou Yu 周瑜) นับถือซุนเซ็กเหมือนพี่ชาย ร่วมมือกับซุนกวนสร้างง่อก๊กจนแข็งแกร่งจน ชนะทัพใหญ่ของโจโฉที่ศึกผาแดง และถูกขงเบ้งลวงให้โกรธแค้นถึง ๓ ครั้ง ๒
ที่มาของสามก๊ก เป็นเรื่องแต่งที่อิงจากพงศาวดารจีนในยุคสามก๊ก (ค.ศ.๒๒๐-ค.ศ.๒๘๐) เริ่มต้นขึ้นในช่วงปลายสมัยราชวงศ์ ฮั่นตะวันออก ขณะที่พระเจ้าเลนเต้เริ่มเสื่อมอำ นาจจึงเกิดกบฏโจรโพกผ้าเหลืองขึ้น ซึ่งโจรเหล่านี้ได้ทำ ลายทั้งสถานที่ราชการและผู้คนแทบทุกพื้นที่ของประเทศ จนราชสำ นัก ไม่อาจต้านทานได้ไหว จึงมอบอำ นาจทางการปกครองและการทหารให้กับเจ้าเมืองต่าง ๆ เกิดเป็นช่องว่างให้แต่ละเมืองเริ่มสะสมกองกำ ลังของตนเอง และเริ่มสู้รบกันเองเพื่อขยายอำ นาจ หลังจากการสู้รบและความแตกแยกที่เกิดขึ้นเป็นเวลานาน จักรวรรดิจีนได้แบ่งแยกออกเป็น ๓ แคว้น (ก๊ก) ได้แก่ วุยก๊ก (WEI) จ๊กก๊ก (SHU) และง่อก๊ก (WU) ซึ่งเป็นที่มาของการสิ้นสุดราชวงศ์ฮั่น และเป็นจุดเริ่มต้นของยุคสามก๊ก โจโฉ วุย วุ ก๊ก ก๊ ซุนกวน ง่อก๊ก ก๊ เล่า ล่ ปี่ จ๊ก จ๊ ก๊ก ก๊ ๓
ลัก ลั ษณะคำ ประพันธ์ จุด จุ ประสงค์ เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับกลยุทธ์ทางการเมือง และการสงคราม การใช้ภ ช้ าษา การเล่าเรื่องใช้บรรยายโวหารที่ประโยคไม่ซับซ้อน ใช้ภาษาไม่ยากแม้ว่าจะเป็นภาษาโบราณ ร้อยแก้ว ประเภทความเรียงเรื่องนิทาน ๔
เจ้าพระยาพระคลัง (หน) เกิดในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ และถึงอสัญกรรมเมื่อปี พ.ศ.๒๓๔๘ ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้า กรุงธนบุรี ได้รับราชการเป็นหลวงสรวิชิต ในสมัยรัชกาลที่ ๑ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้เลื่อนตำ แหน่งเป็นพระยาพิพัฒน์โกษาและเป็นเจ้าพระยาพระคลัง เจ้าพระยาพระคลัง (หน) มีความสามารถด้านการประพันธ์ ทั้งร้อยแก้วและร้อยกรอง ผู้แปลและเรียบเรียง ผลงานที่สำ ที่ สำคัญ ราชาธิราช สามก๊ก ลิลิตเพชรมงกุฎ อิเหนาคำ ฉันท์ ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก (กัณฑ์กุมารและกัณฑ์มัทรี) และบทมโหรีเรื่องกากี ราชาธิราช สามก๊ก ลิลิตเพชรมงกุฎ อิเหนาคำ ฉันท์ ร่ายยาวมหาเวสสันดรชาดก (กัณฑ์กุมารและกัณฑ์มัทรี) และบทมโหรีเรื่องกากี ๕
เนื้อเรื่องย่อ ในปลายสมัยราชวงศ์อื่น รัชกาลพระเจ้าเลนเต้ ได้มีกลุ่มโจรโพกผ้าเหลืองที่ทำ ให้ประชาชน เดือนร้อนไปทั่ว ชาวเมืองสามคนได้แก่ เล่าปี่ กวนอู และเตียวหุย ทั้งสามเป็นพี่น้องร่วมสาบานกัน ได้ปราบโจรโพกผ้าเหลืองได้ พระเจ้าแผ่นดินจึงปูนบำ เหน็จให้เล่าปี่ไปครองเมืองๆ หนึ่งโดยมกวนอู และเตียวหุยไปเป็นทหารเอกและขุนพลหนุ่มชื่อโจโฉก็ปลาบโจรโพกผ้าเหลืองได้แตกพ่ายเช่นกัน ต่อมาเมื่อพระเจ้าเหียนเต้ได้ครองราชย์ได้ตั้งตั๋งโต๊ะคนอธรรมเป็นอุปราชโดยมีลิโป้เป็นทหารเอก ชาวเมืองเดือดร้อนไปทั้วจากความอธรรมของตั๋งโต๊ะ มีผู้ทำ อุบายให้ลิโปผิดใจกับกับตั๋งโต๊ะ และฆ่าตั๋งโต๊ะตาย โจโฉจึงเข้ามากุมอำ นาจยอกองทัพไปปราบหัวเมืองต่างๆมีอำ นาจมากต่อมา ภายหลังได้เป็นเจ้าเมืองกุนจิ๋วและสู้รบกับเล่าปี่อยู่เสมอ เล่าปี่พ่ายแพ้โจโฉเสมอแต่เมื่อได้ขงเบ้งมา เป็นที่ปรึกษา ซึ่งขงเบ้งแนะนำ ให้เป็นพันธมิตรกับซุนกวนผู้มีอำ นาจในดินแดนแถบลุ่มน้ำ แยงซีเกียง ทางใต้และร่วมมือกับจิวยี่ขุนพลของซุนกวนตีทัพโจโฉแตกพ่ายแต่ภายหลังเล่าปี่กับฝ่ายซุนกวน กลายเป็นปฏิปักษ์กัน ทำ ให้สู้รบกัน เมื่อพระเจ้าเหียนเต้สิ้นพระชนม์แผ่นดินจีนจึงแบบออกเป็น สามก๊ก ๑. จ๊กก๊ก ของเล่าปี่ ๒. วุ่ยก๊ก ของโจโฉ ๓. ง่อก๊ก ของซุนกวน ทั้งสามก๊กทำ ส่งครามกัน เป็นเวลาถึง ๖๐ ปี จึงรวมอยู่ภายใต้การปกครองของกษัตริย์องค์เดียวกัน ในสมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้โจโฉตั้งตัวเป็นมหาอุปราชสำ เร็จราชการแผ่นดินและคิดกำ จัดเล่าปี่ ซึ่งขณะนั้นครองเมืองซีจิ๋วอยู่ เล่าปี่หนีไปพำ นักลี้ภัยอยู่ที่เมืองกิจิ๋วฝ่ายโจโฉเมื่อเข้ายึดเมืองซีจิ๋ว ของเล่าปี่ได้ก็ยกไปตีเมืองแห่ฝือของกวนอูโจโฉส่งทหารไปล่อให้กวนอูไล่ตามออกมานอกเมืองและ ล้อมจับตัวกวนอูไว้ เตียวเลี้ยว (ทหารฝ่ายโจโฉ) ซึ่งกวนอูเคยช่วยชีวิตไว้เป็นผู้เข้าไปเกลี้ยกล่อม กวนอูให้ไปอยู่กับโจโฉ กวนอูยอมจำ นนแต่ขอเงื่อนไขเป็นสัญญา ๓ ข้อ จากโจโฉ คือ ๑. ขอให้ได้เป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ ๒. ขอให้ได้ปรนนิบัติและคุ้มครองพี่สะใภ้ทั้งสอง ๓. ขอไปหาเล่าปี่ทันทีเมื่อรู้ว่าอยู่ที่ใด แต่แรกโจโฉไม่ยอมรับเงื่อนไขข้อสุดท้าย เตียวเลี้ยวจึงยกนิทานเรื่องอิเยียงผู้กตัญญูมาเล่า เพื่อชี้ให้เห็นว่ากวนอูนั้นเป็นคนกตัญญูมาก หากโจโฉเลี้ยงดูอย่างดีอาจผูกใจกวนอูไว้ได้ โจโฉจึงยอมรับเงื่อนไขของกวนอู โจโฉพากวนอูไปถวายตัวเป็นทหารเหี้ยนเต้ และให้กวนอูกับ พี่สะใภ้ทั้งสองอยู่อย่างสุขสบาย แต่กวนอูก็มิได้มีน้ำ ใจตอบสนองโจโฉ กลับแสดงว่ายังจงรักภัคดี ต่อเล่าปี่อย่างแนบแน่น โจโฉคิดน้อยใจแต่ก็เชื่อว่ากวนอูเป็นคนกตัญญูคงจะไม่จากไปจนกว่า จะได้ตอบแทนบุญคุณก่อน ๖
๑. กวนอูเป็นข้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ เปรียบเสมือนเป็นบ่าวของ โจโฉผู้เป็นมหาอุปราช ๒. โจโฉไม่ได้ทำ หยาบช้า และเพิ่มเบี้ยหวัดของเล่าปี่ให้ทวีขึ้น เพื่อให้แก่พี่สะใภ้ของกวนอูด้วย ๓. เตียวเลี้ยวกล่าวคำ แนะนำ แก่โจโฉว่า น้ำ ใจของกวนอูนั้น ถ้าโจโฉนั้นดูแลให้ดีเหมือน อิเหยียง ซึ่งมีความจงรักภักดีต่อ คิกเป๊ก ที่เป็นผู้ชุบเลี้ยงให้เป็นขุนนางที่ปรึกษาหลังจากฆ่าต๋งหางตาย สาเหตุก ตุ ารยินยอมของโจโฉ พระเจ้า จ้ เหี้ย หี้ นเต้ พี่สะใภ้ก ภ้ วนอู อิเหยียง ๗
๑. กินโต๊ะ ๒. กินน้ำ สบถ ๓. เซ็กเธาว์ ๔.ผูกความรัก ๕. ยังไม่แจ้ง ๖.ร้องไห้รักกัน ๗. ลงด้วยใจ ๘. เส้น ๙. ห่มเสื้อ ๑๐. ได้ใหม่ลืมเก่า ๑๑. เอาใจออกหาก กินเลี้ยงบนโต๊ะอาหาร ดื่มน้ำ สาบาน น้ำ หรือสุราผสมเลือดที่ผู้ร่วมสาบานกรีดให้หยดลง แล้วดื่มประกอบกับคำ ปฏิญาณ เป็นชื่อม้าฝีเท้าดีและมีกำ ลังมาก มีใจผูกพันด้วยความรัก ยังไม่รู้แน่ชัด ร้องไห้ด้วยความรักห่วงใยกัน ยอมเข้าข้าง มาตราวัดแบบโบราณ ๑ เส้น = ๒๐ วา สวมเสื้อ พอได้สิ่งใหม่แล้วลืมสิ่งเก่า ห่างเหินไป ไม่ร่วมมือร่วมใจเหมือนเดิม ออกหาก คือ ออกมาต่างหาก สำ นวนนี้ปัจจุบันมักใช้กันว่าเอาใจออกห่าง คำ ศัพ ศั ท์ ความหมาย ๘
๑.เป็นประโยชน์ต่อราชการในสมัยรัตนโกสินทร์ เพราะในยุคสมัยนั้นยังมีสงครามและการสู้รบกับ ดินแดนต่าง ๆ สามก๊กจึงเป็นวรรณคดีที่เปรียบเสมือนตำ ราที่ถ่ายทอดกลยุทธ์การทำ สงคราม ๒.เป็นแบบอย่างในการแปลหนังสือ เพราะสำ นวนภาษายังอ่านเข้าใจง่ายและสละสลวย ๑.สะท้อนค่านิยมเรื่องความซื่อสัตย์และกตัญญู เห็นได้จากตัวละครในเรื่องที่ยกย่องการกระทำ ของ อิเยียงที่ภักดีจนยอมแก้แค้นพร้อมสละชีวิตเพื่อคิเป๊ก รวมทั้งการยกย่องกวนอูผู้ภักดีต่อเล่าปี่ ๒.สะท้อนความเชื่อเรื่องโชคลาง และโหราศาสตร์ เห็นได้จากตอนที่โจโฉเชื่อและวางแผนตาม คำ ทำ นายของโหรที่บอกว่า ธงหักแสดงถึงการปล้นเสบียงในค่ายของโจโฉ ๓.สะท้อนกลยุทธ์การทำ สงครามที่มากกว่าการสู้รบ แม้สงครามจะมีภาพลักษณ์ของการเสียเลือดเนื้อ และใช้กำ ลัง แต่ในเรื่องกลับมีการใช้กลยุทธ์การวางแผน ๑.การใช้สำ นวนเปรียบเทียบที่คมคาย เพิ่มอรรถรสในการอ่าน และทำ ให้เข้าใจความคิดและความรู้สึก ของตัวละครได้อย่างชัดเจน ๒.บทสนทนาที่มีวาทศิลป์ มากกว่าบทสนทนาโต้ตอบกันทั่วไปคือการสอดแทรกแง่คิดหรือความคมคาย เข้าไปในประโยคในบทสนทนานั้นๆ ๓.มีการแต่งแบบนิทานซ้อนนิทาน เห็นได้จากการสอดแทรกนิทานโบราณอย่าง ‘นิทานอิเยียง’ ๙
ข้อคิดคิที่ไที่ด้จด้ากเรื่องมีดัมีงดันี้ ๑.การมีความซื่อตรงและการรักษาสัตย์เป็นคุณสมบัติของนักรบที่จะนำ มาซึ่งเกียรติยศชื่อเสียง [เห็นได้จากกวนอูที่มีความซื่อสัตย์ต่อเล่าปี่] ๒.การให้ความสำ คัญกับหทารหรือผู้ร่วมงาน ถือเป็นคุณสมบัติที่สำ คัญของแม่ทัพและหัวหน้า [เห็นได้จากโจโฉที่ดูแลทหารใต้บังคับบัญชา อย่างดี] ๓.การเสียสละของคนชั้นหัวหน้าย่อมเป็นแนวทางให้ผู้น้อยได้เห็นน้ำ ใจ มีกำ ลังที่จะเสียสละมากยิ่งขึ้น [เห็นได้จากโจโฉ] ๔.ให้ความรู้เกี่ยวกับตำ ราพิชัยสงคราม ซึ่งมีค่าทางด้านยุทธวิธีในการสงครามให้ความรู้เกี่ยวกับ ปรัชญาคตธรรมในการดำ รงชีวิต ทำ ให้ผู้อ่านฝึกฝนสติปัญญาความสามารถของตนให้เฉลียวฉลาด และนำ ไปปรับใช้ในชีวิตประจำ วันได้เป็นอย่างดี ๕.ความกล้าหาญ ในเรื่องสามก๊กนั้น ขุนศึก แต่ละคนนั้นจะมีความกล้าหาญมาก ความตายเป็นเรื่อง ที่เล็กมากสำ หรับพวกเขาเหล่านั้น ๖.ความกตัญญูรู้คุณคน ดังในตอนที่กวนอูนั้นยืนกรานแน่วแน่ว่าจะไม่ไปอยู่กับโจโฉ เพราะเล่าปี่คือ ผู้มีพระคุณของตน ๑๐
๑. ครูสุริยา. สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉ [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://krusuriyapasathai.wordpress.com [๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๖] ๒. สามก๊กวิทยา. กวนอูไปรับราชการกับโจโฉ [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://www.samkok911.com/p/guan-yu-went-to-work-with-cao-cao.html?m=1 [๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๖] ๓. ธัญญารัตน์. สามก๊ก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ วิชาภาษาไทย [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://golink.icu/w6QQW0p [๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๖] อ้างอิง ๑๑
義三國演