ลมบก ลมทะเล
และ
มรสุม
เรียบเรียง ณิชนันทน์ ขจรไพร
นภสินธุ์ เผือดผุด
คำนำ
หนังสือเล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เพื่อการเรียนรู้ (ED002006) โดยหนังสือเล่มนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการออกแบบ
สื่อการเรียนรู้ และเป็นสื่อกลางในการเรียนรู้ ภายในหนังสือเล่มนี้จะประกอบไปด้วย
เนื้อหาภาคบรรยายในเรื่อง ลมบก ลมทะเล และมรสุม โดยสอดคล้องกับหนังสือเรียน
รายวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2560 ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 นอกจากนี้
ภายในหนังสือยังประกอบไปด้วยแบบฝึกหัดเพื่อทดสอบความเข้าใจ
ทั้งนี้ทางผู้จัดทำขอขอบคุณอาจารย์ที่ปรึกษา และเพื่อน ๆ ที่คอยให้คำแนะนำชี้แนะ
ตลอดการทำหนังสือเล่มนี้จนบรรลุวัตถุประสงค์เป็นไปได้ด้วยดี ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า
หนังสือเล่มนี้จะมีประโยชน์ต่อผู้ที่มาอ่านไม่มากก็น้อย หากเกิดข้อผิดพลาดประการใด
ทางผู้จัดทำต้องขออภัยไว้ ณ ที่นี้
ผู้จัดทำ
นางสาวณิชนันทน์ ขจรไพร
นายนภสินธุ์ เผือดผุด
ก
สารบัญ หน้า
เรื่อง ก
คำนำ
ขอบข่ายเนื้อหา ข
ลม
ลมทะเล 1
ลมบก
มรสุม 3
มรสุมตะวันตกเฉียงใต้
มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ 4
ประโยชน์ที่ได้รับจากลมบก ลมทะเล และมรสุม
ภัยที่เกิดจากลมบก ลมทะเล และมรสุม 5
แบบฝึกหัด1
แบบฝึกหัด2 7
8
9
10
11
12
อาจารย์ประจำวิชา
ผศ.ดร.รมย์วรินทร์ กำลังเลิศ
ผู้จัดทำ
นางสาวณิชนันทน์ ขจรไพร
633050512-2
สาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา
คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
นายนภสินธุ์ เผือดผุด
633050582-1
สาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา
คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
3.ลมบก ขอ4.มรสุม
2.ลมทะเล
1.ลม บ ข่า ย
ข
5.มรสุม
ตะวันตกเฉียงใต้
6.มรสุม
ตะวันออกเฉียงเหนือ
ย เนื้ 7.ประโยชน์ที่ได้รับ
อหา จากลมบก ลมทะเล
และมรสุม
8.ภัยที่เกิดจาก
ลมบก ลมทะเล และมรสุม
ค
ลม
เกิดจากความแตกต่างของ
อุณหภูมิ
ระหว่าง 2 บริเวณ
1
1.อากาศร้อนจะลอยตัวสูงขึ้น
2.อากาศเย็นจะพัดเข้าไป
แทนที่ทำให้เกิดลม
2
ลมทะเล
เกิดขึ้นในเวลากลางวัน
บนหรือพื้นดินดูดความร้อน
ได้เร็วกว่าพื้นน้ำหรือทะเล
ลมทะเลพัดจากทะเลเข้าบก
อากาศร้อนลอยตัวสูงขึ้น อากาศเย็นจมตัวลง
อากาศเย็นจากบนพื้นน้ำพัดเข้ามาแทนที่อากาศร้อนบนบก
3
ลมบก
เกิดขึ้นในเวลากลางคืน
บนบกหรือพื้นดินคายความร้อน
ได้เร็วกว่าพื้นน้ำหรือทะเล
ลมบกพัดจากบกไปทะเล
อากาศเย็นจมตัวลง อากาศร้อนลอยตัวสูงขึ้น
อากาศเย็นจากบนบกพัดเข้ามาแทนที่อากาศร้อนบนพื้นน้ำ
4
มรสุม
เป็นลมประจำฤดู
มีหลักการเช่นเดียวกันกับการเกิดลมบกและลมทะเล คือ
อุณหภูมิที่แตกต่างกันระหว่างเขตอากาศพื้นดินกับพื้นน้ำ
ทำให้เกิดการไหลเวียนของอากาศ
แต่จะครอบคลุมพื้นที่เป็นบริเวณกว้างมากกว่า เพราะ
เกิดจากอุณหภูมิของอากาศเหนือพื้นทวีปและพื้นมหาสมุทร
มีความแตกต่างกัน
5
ในประเทศไทยมีลมมรสุมพัดผ่าน 2 ชนิด ได้แก่
1) ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้
2) ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
ลมมรสุม
ตะวันออกเฉียงเหนือ
ลมมรสุม
ตะวันตกเฉียงใต้
6
ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้
พัดจากมหาสมุทร ทวีป
ทำให้เกิดฤดูฝนในประเทศไทย
ช่วงกลางเดือน พ.ค. กลางเดือน ต.ค.
ทิศทางลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้
ลมจากมหาสมุทรอินเดีย พัดพาเอาความชื้นจากทะเล
เข้าสู่ประเทศไทย หอบเอาความชื้นจากทะเลมาปะทะกับแนวเขา
เกิดเป็นฝนตกชุก โดยเฉพาะในภาคใต้ฝั่งทะเลอันดามันของไทย
และพัดผ่านไทยขึ้นเหนือไปสู่ประเทศจีนต่อไป
7
ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
พัดจากทวีป มหาสมุทร
ทำให้เกิดฤดูหนาวในประเทศไทย
ช่วงกลางเดือน ต.ค. กลางเดือน ก.พ.
ทิศทางลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
ลมจากแถบจีนและไซบีเรีย พัดพาเอาอากาศแห้งและความเย็น
ลงมาปกคลุมตอนเหนือถึงตอนกลางของไทย
แล้วหอบเอาความชื้นจากอ่าวไทยไปตกเป็นฝน
ในภาคตะวันออกและภาคใต้ของไทย โดยเฉพาะฝั่งอ่าวไทย
8
ประโยชน์ที่ได้รับจากลมบก ลมทะเล
และมรสุม
ลมบก ลมทะเล (ลมประจำถิ่น)
1. ทำให้ผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณชายฝั่งรู้สึกเย็นสบาย
2. ชาวประมงใช้ประโยชน์ของลมช่วยในการแล่นเรือ
เข้าหรืออกจากฝั่งในการประมงจับสัตว์น้ำ
3. ใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้าจากลม
มรสุม (ลมประจำฤดู)
1. ทำให้เกิดฤดูกาล
2. ฝนที่ตกจะช่วยให้ทำการเกษตรได้ดี
9
ภัยที่เกิดจากลมบก ลมทะเล
และมรสุม
ลมบก ลมทะเล (ลมประจำถิ่น)
1. เป็นหนึ่งต้นเหตุของการกัดเซาะของชายฝั่งทะเล
มรสุม (ลมประจำฤดู) 10
1. ในบางพื้นที่หากฝนตกหนักมากเกินไปอาจจะ
ทำให้เกิดน้ำท่วมได้
2.ทำให้เกิดลมกรรโชกแรง ส่งผลให้เกิด
ความเสียหายต่อบ้านเรือน
แบบฝึกหัด 1
จงเลือกข้อความไปใส่ในช่องว่างให้ถูกต้อง
เกิดในเวลากลางคืน ลมประจำถิ่น
ชาวประมงใช้ในการออกจับปลา ทำให้เกิดฤดูกาล
ลมประจำฤดู เกิดในเวลากลางวัน
ชาวประมงใช้ในการกลับเข้าฝั่ง
ลมประจำถิ่น เกิดเป็นบริเวณกว้าง
ลมบก ลมทะเล มรสุม
............................. ............................. .............................
............................. ............................. .............................
............................. ............................. .............................
............................. ............................. .............................
............................. ............................. .............................
............................. ............................. .............................
11
แบบฝึกหัด 2
จงเขียนทิศทางการเคลื่อนที่ของลม
มรสุมตะวันตกเเฉียงใต้ มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
ลมบก ลมทะเล
12
เฉลยแบบฝึกหัด 1
จงเลือกข้อความไปใส่ในช่องว่างให้ถูกต้อง
เกิดในเวลากลางคืน ลมประจำถิ่น
ชาวประมงใช้ในการออกจับปลา ทำให้เกิดฤดูกาล
ลมประจำฤดู เกิดในเวลากลางวัน
ชาวประมงใช้ในการกลับเข้าฝั่ง
ลมประจำถิ่น เกิดเป็นบริเวณกว้าง
ลมบก ลมทะเล มรสุม
......ล..ม..ป...ร.ะ..จ..ำ..ถิ.่.น....... .....ล...ม..ป...ร.ะ..จ.ำ..ถ.ิ.่น........ ......ล..ม..ป...ร.ะ..จ..ำ..ฤ..ด.ู......
............................. ............................. .............................
.เ.ก.ิ.ด...ใ.น...เ.ว..ล..า.ก..ล...า.ง..ค.ื.น.. .เ.ก.ิ.ด..ใ..น..เ..ว.ล..า..ก..ล..า..ง.ว.ั.น... .เ.ก..ิ.ด..เ.ป.็..น..บ..ร.ิ.เ.ว.ณ...ก..ว.้.า..ง.
............................. ............................. .............................
......ช..า.ว..ป...ร.ะ..ม..ง..ใ.ช.้...... ....ใ....น..ช..ก..า....าว..ร..ป..ก..ร..ล..ะั..บม....เง..ข..ใ้..า..ช..้ฝ..ั่..ง........ ...ท..ำ..ใ..ห.้.เ.ก.ิ.ด...ฤ..ด.ู.ก..า..ล....
..ใ..น..ก..า..ร.อ..อ..ก..จ.ั.บ...ป..ล..า...
.............................
13
เฉลยแบบฝึกหัด 2
จงเขียนทิศทางการเคลื่อนที่ของลม
มรสุมตะวันตกเเฉียงใต้ มรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ
ลมบก ลมทะเล
14
บรรณานุกรม
คู่มือมือรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่ม 2. (ม.ป.ป.).
สืบค้นเมือ 10 กันยายน 2564, จาก https://www.scimath.org/e-
books/11798/flippingbook/
มรสุม. (2564). สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก https://th.wikipedia.org/wiki/
มรสุม
มรสุม. (2564) สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก
https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/33797
ลมบกและลมทะเล คืออะไร. (2562). สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก
https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/72152/-blo-sciear-sci-
ลมบกและลมทะเล. (ม.ป.ป.) สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก
https://sites.google.com/site/scinekkpat199/home/lmbk-laea-lmthale
วิทยาศาสตร์ ประถมศึกษาตอนปลาย ลมบก ลมทะเล และลมมรสุม โดยครูแมค. (2564).
สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก
https://www.trueplookpanya.com/learning/detail/34672
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2563). สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน
2564, จาก https://c01.aksorn.com/storage/products/US/1618034US-หนังสือเรียนพื้น
ฐานวิทยาศาสตร์%20ป.6%20เล่ม2cut.pdf
หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (ม.ป.ป.). สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน
2564, จาก
http://academic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1580277582_example.pdf
โครงการสอนออนไลน์ Project 14. (ม.ป.ป.) สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2564, จาก
https://proj14.ipst.ac.th/p6/p6-sci-book2/
เอ๊ะ! แล้วฤดูร้อนล่ะเกิดขี้นได้อย่างไร?
ฤดูร้อนเกิดในช่วงเปลี่ยนผ่านของมรสุม
ประเทศไทยอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร
จึงได้รับความร้อนจากดวงอาทิตย์อย่างเต็มที่
ทำให้เกิดฤดูร้อนนั้นเอง