บอนสี

บอนสี

( CALADIUM )

คำนำ

หนงั สือเล่มน้ีจดั ทำข้ึนมำเพอ่ื ใชใ้ นกำรศึกษำหำ
ควำมรู้เก่ียวกบั อนสีและกำรดูแลบอนสี ไดอ้ ยำ่ งเขำ้ ใจ
เพือ่ เป็นประโยชนแ์ ก่มือใหม่ท่ีตอ้ งกำรรู้จกั กบั ตน้ บอนสี

ผจู้ ดั ทำหวงั วำ่ หนงั สือเล่มน้ีจะเป็นประโยชนก์ บั
ผอู้ ่ำน หรือเกษตรกร ท่ีกำลงั หำขอ้ มูลเรื่องน้ีอยู่ หำกมี
ขอ้ แนะนำหรือขอ้ ผดิ พลำดประกำรใด ผจู้ ดั ทำขอนอ้ มรับไว้
และขออภยั ณ ที่น้ีดว้ ย

ผจู้ ดั ทำ
นำงสำวเสำวภำ อ่อนหนู
วนั ที่ 28 มกรำคม2565

17

เคลด็ ลบั การดูแลและรักษาต้นบอนสี กำรปลูกตน้ ไม้ นอกจำกจะเป็นงำนอดิเรกที่ช่วยใหค้ ุณมีกิจกรรมเอำ
ไวผ้ อ่ นคลำยในยำมวำ่ งแลว้ ยงั ช่วยเพ่ิมควำมสวยงำมใหบ้ ำ้ นหรือที่อยู่
ตน้ ไมก้ ็ถือเป็นสิง่ มีชีวติ ประเภทหน่งึ ดงั นนั้ หากซือ้ มาปลกู อำศยั ของคุณน้นั ดูมีชีวติ ชีวำมำกยง่ิ ข้ึน แมว้ ำ่ จะมีตน้ ไมใ้ หเ้ ลือกปลูก
แลว้ ก็ควรใสใ่ จดแู ลตน้ ไมท้ ่คี ณุ รกั ดว้ ย และสาหรบั ตน้ บอนสี หลำยชนิด แต่ตน้ บอนสีน้นั ถือเป็นตน้ ไมท้ ่ีไดร้ ับควำมนิยมเป็นอยำ่ ง
นนั้ การดแู ลรกั ษาไมไ่ ดซ้ บั ซอ้ นเลยคะ่ เพยี งตอ้ งใสใ่ จเป็น มำกในปัจจุบนั ดว้ ยลกั ษณะของใบที่มีสีสนั แปลกตำ รูปร่ำงลกั ษณะของ
พิเศษในเรอ่ื งของดนิ นา้ และแสงแดด เน่ืองจากตน้ บอนสี ใบกม็ ีควำมพิเศษ ทำใหห้ ลำยคนขนำนนำมวำ่ เป็น รำชินีแห่งไมใ้ บ
เหมาะกบั ดนิ ท่ีมีความรว่ นซุย สามารถระบายนา้ และอากาศได้ นอกจำกน้ีตน้ บอนสีบำงสำยพนั ธุ์ยงั จดั เป็นไมม้ งคลที่ช่วยเรียกโชคลำภ
ดี โดยสว่ นใหญ่จะนิยมใชด้ ินใบกา้ มปใู นการปลกู อกี อยา่ งคือ ไดอ้ ีกดว้ ย
ตน้ บอนสเี ป็นพชื ที่รกั นา้ มาก ดงั นนั้ จงึ ตอ้ งหม่นั คอยรดนู า้ และ ตน้ บอนสีน้นั มีมำกมำยหลำยประเภท แตกต่ำงกนั ไปตำมลกั ษณะ
ปอ้ งกนั ไมใ่ หต้ น้ บอนสีขาดนา้ และควรจะใชฝ้ ักบวั รดนา้ แทน ของรูปร่ำงและสีของใบ ดงั น้นั หำกจะเลือกตน้ บอนสีมำปลูกไดอ้ ยำ่ ง
การใชส้ ายยางเน่ืองจากกระแสนา้ ท่แี รงมาก ๆ อาจจะทา ถูกใจ ควรตอ้ งรู้จกั กบั ลกั ษณะของตน้ บอนสีแต่ละประเภทซะก่อน วนั น้ี
อนั ตรายตอ่ ลาตน้ ได้ เรำจึงจะนำท้งั ขอ้ มูลเกี่ยวกบั วธิ ีกำรเลือกตน้ บอนสี อีกท้งั ยงั ไดร้ วบรวม
10 อนั ดบั ตน้ บอนสี ท่ีไดร้ ับควำมช่ืนชอบจำกบรรดำนกั ปลูกตน้ บอน
16 สีมำใหค้ ุณไดเ้ ป็นตวั เลือกกนั อีกดว้ ย

1

ต้นบอนสมี ลี กั ษณะอย่างไร 15

ตน้ บอนสี เป็นพืชท่ีอยใู่ นสกลุ Caladium วงศ์ Araceae หรอื ซ่อื
วทิ ยาศาสตร์ : Caladium Bicolor มีตน้ กาเนิดมาจากแถบลาติน
อเมรกิ า มีลกั ษณะหวั คลา้ ยกบั มนั ฝร่งั ท่ีมีการสะสมอาหารใตด้ นิ
จดุ เดน่
อย่ทู ี่ใบซงึ่ มีหลากหลายขนาดและรูปทรง อกี ทงั้ ยงั ใหส้ ีสนั สวยงาม
แปลกตาจากพืชใบท่วั ๆ ไป เชน่ สแี ดง สชี มพู สีเหลืองหรือขาว
ประกอบควบคกู่ นั ไปดว้ ย ทาใหก้ ลายเป็นพืชท่ีหลายคนนิยมนามา
ปลกู เป็นไมป้ ระดบั ในบา้ นในขณะท่ีตน้ บอนสีเองไดถ้ กู นาเขา้ มาใน
ไทยในชว่ งสมยั สโุ ขทยั และกลายเป็นพืชท่ีคนไทยยกใหเ้ ป็นไม้
มงคล โดยเช่ือวา่ ถา้ ปลกู ไวใ้ นบา้ นหรอื ท่ีพกั อาศยั แลว้ จะชว่ ยสรา้ ง
ความสขุ และความเจรญิ ใหก้ บั ผอู้ ยอู่ าศยั กนั อีกดว้ ย

2

วธิ เี ล้ยี งบอนสใี หส้ วย วธิ กี ารเลอื กต้นบอนสี

แมว้ า่ มีวธิ ีขยายพนั ธุท์ ่ีหลากหลายแตก่ ารผสมพนั ธุ์ ตน้ บอนสมี ีความพิเศษท่ีรูปรา่ งของใบและสีสนั ท่ีสวยงาม ดงั นนั้
ดว้ ยวธิ ีผสมเกสร เพาะเมลด็ เป็นท่ีนิยมมากท่ีสดุ การเลอื กจงึ ตอ้ งอาศยั ความเขา้ ใจบวกกบั ความชอบสว่ นตวั และ
เน่ืองจากปรบั ปรุงสายพนั ธุใ์ หส้ วยงามขนึ้ กว่าเดิมตาม เพ่ือใหค้ ณุ สามารถเลือกซอื้ ไดอ้ ย่างถกู ใจมากท่ีสดุ วนั นีเ้ ราจงึ ได้
ลกั ษณะท่ีตอ้ งการได้ ความสวยงามของบอนสี มี รวบรวมขอ้ มลู เก่ียวกบั ตน้ บอนสีมาฝากกนั คะ่
คณุ สมบตั ิ 6 ประการ ไดแ้ ก่ • เลือกตน้ บอนสตี ามลกั ษณะใบ
ตน้ บอนสจี ะมีการแตกใบออกเป็นกอและมีกา้ นใบยาว ซง่ึ ใบของตน้
1. ความสม่าเสมอของรูปทรงใบ ลกั ษณะใบยาว ใบ บอนสีถือวา่ เป็นจดุ เดน่ ท่ีสาคญั อยา่ งหน่งึ เน่ืองจากจะมีความแตก
กาบ ใบไผ่ สม่าเสมอตลอดกนั ทงั้ ตน้ ตา่ งกนั ไปตามแตล่ ะชนิดและแตล่ ะสายพนั ธุ์ ดงั นีค้ ะ่
2. ความดกของใบบอน ใบแรกท่ีแทงงอกออกมาก่อนมี
ความคงทน ไม่ทิง้ ใบ และนบั ใบท่ีออกมาทีหลงั มีความ 3
ดก 12 ใบขนึ้ ไป
3. ความสม่าเสมอของสใี บบอน สขี องใบชดั เจน
สม่าเสมอ ไม่ทิง้ สขี องตวั เอง
4. ความสม่าเสมอของกา้ นใบ มีลกั ษณะของกา้ นใบท่ี
อวบ แขง็ แรง
5. ความเป็นระเบียบของกา้ น กาบเกาะกนั ไมแ่ บะ
ออก กา้ นใบจดั เรยี งไดร้ ูปทรงตามธรรมชาติ
6. ความแปลกของใบ เช่น รูปใบแปลก กา้ นใบแปลก

14

• Treeno.9
ตน้ บอนสี ฮกหลง

บอนสีใบไทย สายพนั ธุเ์ กา่ แกท่ ่ีไดร้ บั ความนิยม เสรมิ มงคลใหบ้ า้ นเลีย้ งไมย่ าก 13
4 บอนสีใบยาว ตน้ บอนสีฮกหลงเป็นตน้ บอนสสี ายพนั ธุเ์ ก่าแกท่ ่ีไดร้ บั ความนิยมมา
ยาวนาน เพราะวา่ สขี องใบท่ีผสมผสานทงั้ สีเขียว สีขาวและสชี มพู
เป็นบอนกดั สโี ดยจะเรม่ิ จากการเป็นตน้ บอนสเี ขยี วก่อน และค่อยๆ
เปล่ยี นเป็นสชี มพู และจะย่ิงเพ่ิมเสน้ ใบท่ีเป็นทงั้ สแี ดงและสีชมพู
เม่ือเตบิ โตขนึ้ เรอ่ื ยๆ เรยี กไดว้ า่ ถา้ ปลกู เอาไวป้ ระดบั บา้ นก็จะเพ่ิม
ความงดงามไดต้ ลอดทงั้ ปี นอกจากนี้ ยงั มีการดแู ลท่ีไมย่ ่งุ ยากซบั
ซอ้ น หลายคนยงั เช่ือวา่ จะชว่ ยนาเอาโชคลาภมาใหแ้ ละคมุ้ ครองผู้

อยอู่ าศยั อีกดว้ ย

• Junyawipakdee บอนสีใบกาบ
ตน้ บอนสี ชายชล
บอนสีใบไผ่ 5
ตน้ บอนสี ชายชล
ใบสวยดก พรอ้ มพร่งั ไปดว้ ยสามสที งั้ เขียว แดง
ขาว สวยเพลินตา
ตน้ บอนสีท่ีมีลกั ษณะของใบเป็นแบบใบยาว และ
ความโดดเดน่ คอื ทงั้ ส่สี นั และลวดลายบนใบของตน้
บอนสี ซง่ึ เป็นประเภทบอนปา้ ย โดยพืน้ สีของใบนนั้
จะเป็นสีเขยี วและสขี าวผสมกนั ในขณะท่อี ีกดา้ นของ
ใบจะมสี ีแดงเป็นแถบปา้ ยไปทงั้ ใบ ทาใหด้ สู วยงดงาม
ถา้ มองผา่ น ๆ ก็ใหค้ วามรูส้ กึ เหมือนผา้ ทอสีสนั
สวยงาม โดยตน้ ท่ีผปู้ ลกู จะไดร้ บั จะเป็นตน้ ออ่ น และ
เม่ือเลีย้ งดแู ลไปสกั พกั ก็จะเกิดสีแดงอยรู่ อบ ๆ ใบ
12 เรยี กไดว้ า่ เป็นตน้ บอนสที ่ยี ่ิงโตย่ิงสวยงดงามเพลินตา

ㆍ เลือกตน้ บอนสีตามลกั ษณะสี • Theo_zone
เม่ือพดู ถงึ ลกั ษณะใบกนั ไปแลว้ ตอ่ จากนีม้ าดกู นั ดกี วา่ ค่ะ วา่ ถา้ ตน้ บอนสี ลกู ไมป้ ่ากา้ นดา
จาแนกตน้ บอนสตี ามลกั ษณะสีแลว้ จะมปี ระเภทไหนกนั บา้ ง ซ่ึงสี
ของตน้ บอนสถี ือวา่ เป็นไฮไลทท์ ่ที าใหห้ ลายคนหลงเสนห่ ข์ องตน้ ไม้ สีสวยพืน้ ใบขาวปนเขียว รูปทรงหวั ใจ พรอ้ มลายเสน้ ใบ
ชนิดนีก้ นั เป็นอยา่ งมาก เม่อื นามาเนไมป้ ระดบั ในบา้ นกย็ ่ิงเพ่ิมสสี นั สชี มพสู ดใสตน้ บอนสีท่มี ีลกั ษณะใบเป็นแบบใบไทย รูป
สวยงาม ทรงหวั ใจ และมีลกั ษณะสีเป็นแบบบอนไมก่ ดั สี มีความ
โดดเดน่ ตรงท่ีพืน้ ใบเป็นสขี าว ลายเสน้ รอบใบนนั้ เป็นสี
6 บอนกดั สี เขียว ในขณะท่ีลายเสน้ กลางใบเป็นสีชมพดู สู ดใส ทาให้
มองแลว้ เพลินตาเป็นอยา่ งมาก โดยตน้ บอนสีชนิดนีจ้ ะมี
ลกั ษณะใบเป็นแบบนีต้ งั้ แตง่ อก เหมาะสาหรบั ใชต้ กแตง่
หอ้ ง แตท่ างรา้ นจะเลอื กขายเป็นหวั รากแทนการขายแบบ
ทงั้ ตน้ ดงั นนั้ ผทู้ ่ซี ือ้ ไปจะตอ้ งทาการปลกู และเพาะใหข้ นึ้

เป็นตน้ เอาเอง

11

• B_flowergarden บอนไม่กดั สี
ตน้ บอนสี อิเหนา
บอนป้าย 7
โทนสเี รยี บงา่ ย ลวดลายดโู ดดเดน่ เพ่ิมชีวิตชีวาใหก้ บั สวน
ของคณุ ตน้ บอนสพี นั ธุอ์ ิเหนาซง่ึ เป็นสายพนั ธุท์ ่ีไดร้ บั ความ
ช่ืนชอบมาก ๆ สายพนั ธุห์ นง่ึ เน่ืองจากมีลกั ษณะใบท่สี วย
งดงามและโดดเดน่ พืน้ ใบนนั้ เป็นสขี าวและเขียวปนกนั จน
ทาใหด้ เู ป็นดา่ ง ๆ แตล่ ายเสน้ สีเขยี วของใบก็มีความเดน่ ชดั
มาก ๆ ชว่ ยเพ่ิมความสดใสใหก้ บั พืน้ ท่ีในบา้ นหรอื ในสวน
สวยของคณุ ได้ ผปู้ ลกู หลายคนประทบั ใจท่ีตน้ บอนสีอิเหนา
ตน้ นีจ้ ะถกู จดั สง่ แบบทงั้ ตน้ ไม่ใชห่ วั รากท่ีตอ้ งนาไปเพาะ
10 เอาเอง ใหใ้ บสวยเอาไวป้ ระดบั ตกแตง่ ไดต้ ลอดรอบปี

เลอื กบอนสพี ันธ์ุไหนดนี ะ่

• Demonseedflower
ตน้ บอนสี บอนแดง

บอนด่าง ตน้ บอนสใี บสแี ดง เป่ียมไปดว้ ยพลงั ท่ีทาใหบ้ า้ นดอู บอนุ่ ขนึ้ 9
8 มาไดต้ น้ บอนสีชนิดนีเ้ ป็นบอนแดง ลกั ษณะของใบเป็นแบบ
บอนสใี บยาว พรอ้ มสสี นั สวยงามเป็นสีแดง และอยใู่ นรูป
แบบของบอนไมก่ ดั สี จะยงั คงสีเช่นเดิมตลอดการเตบิ โต
ความโดดเดน่ คือตวั ใบนนั้ มคี วามเงางาม ชว่ ยเพ่ิมความ
อบอนุ่ ใหก้ บั สวนหรอื ภายในบรเิ วณบา้ น หลายคนประทบั ใจ
ท่ีไดต้ น้ บอนสแี บบเจรญิ เตบิ โตเป็นตน้ มาปลกู ทาใหล้ ด
ระยะเวลาในการเพาะออกไป และไม่ตอ้ งคอยลนุ้ ใหต้ น้ นนั้
เติบโตอยา่ งแข็งแรง นอกจากนีย้ งั ชอบรูปทรงของลาตน้ ท่ี

เตบิ โตอยา่ งดดู กและดหู นาอีกดว้ ย