ระบบย่อยอาหาร

ระบบยอ่ ยอาหาร

ระบบยอ่ ยอาหารมีหนา้ ท่ียอ่ ยอาหารใหล้ ะเอียด แลว้ ดูดซึมผา่ นเขา้ สู่กระแสเลือดเพอื่ ไปเล้ียงส่วนตา่ ง ๆ ของร่างกาย การยอ่ ย
อาหาร (Digestion) หมายถึง กระบวนการสลายอนุภาคอาหารใหม้ ีขนาดเลก็ สุด จนสามารถดูดซึมเขา้ ไปในเซลลไ์ ด้ เม่ือ
มนุษยร์ ับประทานอาหารเขา้ สู่ร่างกาย จะผา่ นระบบตา่ ง ๆ ดงั น้ี ปาก



ระบบยอ่ ยอาหาร

ระบบยอ่ ยอาหาร (Digestive Ststem)เป็ นระบบทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การยอ่ ยอาหาร ไดแ้ ก่
ทางเดนิ อาหารตงั้ แตป่ ากตลอดไปจนถงึ ทวารหนัก

การยอ่ ยอาหาร (Digestive) หมายถงึ กระบวนการสลายอาหารทมี่ โี มเลกลุ เลก็ ลง โดย
แบง่ ออกเป็ น 2 วธิ ี คอื

1.การยอ่ ยเชงิ กล (Mechanical Digestion) เป็ นการสลายอาหารทม่ี โี มเลกลุ ใหญใ่ ห ้
เป็ นโมเลกลุ เล็กลง โดยการบดเคยี้ วของฟัน การหดตัวและคลายตวั ของทางเดนิ อาหาร การทางาน
ของน้าดี

2.การยอ่ ยทางเคมี (Chemical Digestion) เป็ นการสลายอาหารใหม้ ขี นาดโมเลกลุ
เล็กลงโดยเอนไซมห์ รอื น้ายอ่ ยในทางเดนิ อาหาร

ระบบทางเดนิ อาหาร

ทางเดนิ อาหารของมนุษยท์ อ่ี าหารจะตอ้ งผา่ นเขา้ ไปเพอ่ื เกดิ การยอ่ ยอาหาร การดดู ซมึ
อาหารและบางสว่ นจะถกู จากัดออกไป ประกอบดว้ ย

สว่ นประกอบและหนา้ ทขี่ องอวยั วะในระบบทางเดนิ อาหาร
1.ปาก (Mouth)
-มฟี ันบดเคยี้ วอาหารใหม้ ขี นาดเล็กลง และลนิ้ ชว่ ยคลกุ เคลา้ อาหารกบั น้าตาลทาให ้

อาหารลนื่ สะดวกในการกลนื
-มกี ารยอ่ ยแป้งเป็ นน้าตาล โดยเอนไซมอ์ ะไมเลส (Amylase) หรอื ไทยา

ลนิ (Ptyalin) โดยสรา้ งจากตอ่ มน้าลาย

รปู แสดงตาแหน่งตอ่ มน้าลาย

2.คอหอย (Pharynx)
เป็ นทางผา่ นของอาหารเขา้ สหู่ ลอดอาหารโดยอาศัยการบบี ตัวของกลา้ มเนอื้ ทผี่ นัง

คอหอย และยังเป็ นทางผา่ นของอากาศเขา้ สหู่ ลอดลมดว้ ย
3.หลอดอาหาร (Esophagus)
เป็ นทางผา่ นของอาหารลงสกู่ ระเพาะอาหารโดยการหดตวั และคลายตวั ของ

กลา้ มเนอื้ รอบๆ หลอดอาหารเรยี กกระบวนการนว้ี า่ เพอรสิ ตลั ซสิ (Peristalsis) ในหลอดอาหารไมม่ ี
ตอ่ มสรา้ งน้ายอ่ ยแตม่ ตี อ่ มขบั น้าเมอื กชว่ ยหลอ่ ลน่ื อาหารใหผ้ า่ นไดส้ ะดวก

รปู แสดงการเกดิ เพอรสิ ตลั ซสิ ของหลอดอาหาร

4.กระเพาะอาหาร (Stomach)
-เป็ นทางเดนิ อาหารทมี่ ขี นาดใหญท่ สี่ ดุ ทช่ี ว่ ยคลกุ เคลา้ อาหารโดยการหดตวั และ

คลายตัวของกลา้ มเนอ้ื กระเพาะอาหาร
-มเี ซลลผ์ ลติ น้าเมอื กชว่ ยในการหลอ่ ลน่ื และเคลอื บผนังชนั้ ในของกระเพาะอาหาร

ไมใ่ หถ้ กู ยอ่ ย
-มเี ซลลผ์ ลติ กรดไฮโดรคลอรกิ (HCl) ทาใหเ้ อนไซมส์ าหรับยอ่ ยโปรตนี อยใู่ นสภาพ

พรอ้ มทจ่ี ะใชง้ าน ซง่ึ เอนไซมท์ ย่ี อ่ ยโปรตนี ไดแ้ ก่
* เอนไซมเ์ พปซนิ (Pepsin) ทาหนา้ ทยี่ อ่ ยโปรตนี ใหม้ ขี นาดเล็กลงจนเป็ นสาย

สนั้ ๆ เรยี กวา่ เพปไทด์ (Peptide)
* เอนไซมเ์ รนนนิ (Rennin) สาหรับยอ่ ยโปรตนี ในนมใหม้ ลี กั ษณะเป็ นลมิ่ ๆ

-มกี ารดดู ซมึ สารทก่ี ระเพาะอาหารโดยสารทล่ี ะลายในไขมนั ไดด้ ี เชน่ แอลกอฮอล์
สามารถดดู ซมึ ไดถ้ งึ รอ้ ยละ 30-40 ของแอลกอฮอลท์ ดี่ มื่ เขา้ ไป ยาบางชนดิ สว่ นสารอาหารดดู ซมึ
ไดน้ อ้ ยมาก

-ไมม่ กี ารยอ่ ยคารโ์ บไฮเดรทและไขมนั ในอวยั วะนี้

5.ลาไสเ้ ล็ก (Small Intestine)

-เป็ นบรเิ วณทมี่ กี ารยอ่ ยและการดดู ซมึ เกดิ ขนึ้ มากทส่ี ดุ โดยเอนไซมใ์ นลาไสเ้ ล็กจะ
ทางานไดด้ ใี นสภาพทเี่ ป็ นเบส

-มกี ารสรา้ งเอนไซมข์ น้ึ ในอวยั วะนี้ ไดแ้ ก่

*มอลเทส (Maltase) เป็ นเอนไซมท์ ย่ี อ่ ยน้าตาลมอลโทสใหเ้ ป็ นกลโู คส

*ซเู ครส(Sucrase) เป็ นเอนไซมท์ ยี่ อ่ ยน้าตาลทรายซโู ครส (น้าตาลทราย) ให ้
เป็ นกลโู คสกับ ฟรกั โตส

แลกโตส *แลกเทส(Lactase) เป็ นเอนไซมท์ ยี่ อ่ ยน้าตาลแลกโทสใหเ้ ป็ นกลโู คสกับกา

-การยอ่ ยอาหารทลี่ าไสเ้ ล็กโดยใชเ้ อนไซมจ์ ากตับออ่ น (Pancreas) มาชว่ ยยอ่ ย

ไดแ้ ก่

*ทรปิ ซนิ (Trypsin) เป็ นเอนไซมท์ ยี่ อ่ ยโปรตนี หรอื เพปไทดใ์ หเ้ ป็ นกรดอะมิ
โน

*อะไมเลส(Amylase) เป็ นเอนไซมท์ ยี่ อ่ ยแป้งใหเ้ ป็ นน้าตาลมอลโทส

กลเี ซอรอล *ลเิ พส หรอื ไลเพล (Lipase) เป็ นเอนไซมท์ ยี่ อ่ ยไขมันใหเ้ ป็ นกรดไขมันและ

-อาหารเมอื่ ถกู ยอ่ ยเป็ นโมเลกลุ เล็กทส่ี ดุ แลว้ จะถกู ดดู ซมึ ทล่ี าไสเ้ ล็ก โดยโครงสรา้ ง
ทเ่ี รยี กวา่ วลิ ลสั (villus) ซง่ึ มลี ักษณะคลา้ ยนว้ิ มอื ทย่ี นื่ ออดมาจากผนังของลาไสเ้ ล็กทาหนา้ ทเ่ี พมิ่
พนื้ ทผ่ี วิ ในการดดู ซมึ อาหาร

6.ลาไสใ้ หญ่ (Large Intestine)

เป็ นทรี่ วมของกากอาหาร ซงึ่ มกี ารขบั เมอื กออกมาหลอ่ ลนื่ ชว่ ยในการเคลอ่ื นทข่ี อง
กากอาหาร ทผ่ี นังดา้ นในดดู ซมึ น้า แรธ่ าตุ และวติ ามนิ บางชนดิ ทไ่ี มไ่ ดถ้ กู ดดู ซมึ จากลาไสเ้ ล็กกลบั
เขา้ สรู่ า่ งกาย ซงึ่ สว่ นใหญจ่ ะเป็ นน้ามแี บคทเี รยี พวก Escherichia coli ทชี่ ว่ ยยอ่ ยสลายกากอาหาร
และยงั สงั เคราะหว์ ติ ามนิ เค วติ ามนิ บ1ี 2 กรดโฟลกิ ซงึ่ ดดู ซมึ ไปใชใ้ นรา่ งกายได ้ นอกจากนย้ี งั มแี กส๊
มเี ทนและไฮโดรเจนซลั ไฟตท์ เ่ี กดิ จากกระบวนการยอ่ ยสลายของแบคทเี รยี ซง่ึ ในบางครัง้ ถกู ขบั
ออกมาเป็ นผายลม

7.ทวารหนกั (Anus)
เป็ นสว่ นสดุ ทา้ ยของทางเดนิ อาหาร ทาหนา้ ทข่ี บั ถา่ ยกากอาหารออกจากรา่ งกาย

Link1 | Link2 | Link3
Copyright © 2014. All Rights Reserved.

Joomla template created with Artisteer.