พัฒนาการสมัยรัตนโกสินทร์ ป.6

สรปุ บทเรยี นออนไลนว์ ิชาประวตั ศิ าสตร์
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๖

จดั ทาโดย
คุณครวู นิ ทั ดา ยะปะนนั ท์

ภาคเรียนท่ี ๒ ปกี ารศึกษา ๒๕๖๔
โรงเรยี นวรราชาทนิ ัดดามาตุวทิ ยา

ใบความรกู้ จิ กรรมการเรียนรู้
การเรยี นทบี่ า้ นในสถานการณแ์ พร่ระบาดของโรคเชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19)
วชิ า ประวตั ิศาสตร์ เรอื่ ง ทบทวนพัฒนาการรตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ ระดับชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๖

วนั ที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๔ ครผู ู้สอน นางสาววนิ ัทดา ยะปะนนั ท์

พฒั นาการรตั นโกสนิ ทร์ รชั กาลท่ี ๑ - ๓

ดา้ นการปกครอง ดา้ นความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งประเทศ

มีรูปแบบการปกครองแบบ สมบรู ณาญาสิทธิราช ความสมั พนั ธก์ บั พมา่ ในลักษณะ ประเทศคู่สงคราม
ผู้มอี ำนาจสงู สุด คือ พระมหากษตั รยิ ์ ความสัมพันธก์ ับลาว เขมร มลายู ในฐานะ
ประเทศราช
• มเี สนาบดี 6 ตำแหนง่ คอื ในสมยั รัชกาลที่ 3 มีการคา้ ขายกบั ประเทศ จีน ญ่ีปนุ่ ชวา และ
1. สมุหกลาโหม เปน็ หัวหน้าฝ่าย ทหาร อินเดยี
มีหนา้ ที่ ดูแลทงั้ การทหารและพลเรอื นพลเรือนฝ่ายใต้
2. สมหุ นายก เปน็ หัวหนา้ ฝ่ายพลเรอื น ดา้ นเศรษฐกจิ
มหี น้าที่ ดแู ลท้ังการทหารและพลเรือนพลเรือนฝา่ ยเหนือ
ตำแหน่งจตสุ ดมภ์ มี 4 ตำแหน่ง ได้แก่ เศรษฐกิจยุคน้ี เป็นแบบยังชีพ
1. กรมเวยี ง มีหนา้ ทีด่ แู ลภายในพระนคร อาชีพหลกั ประชากร คือ เกษ๖รกรรม และหัตถกรรม
2. กรมวงั มีหน้าที่ ดแู ลพระราชวังและตดั สินคดี (เครอ่ื งปั้นดินเผา)
3. กรมคลงั มีหน้าที่ ดูแลพระราชทรัพย์ ตดิ ตอ่ การค้ากบั พืชสำคัญ ไดแ้ ก่ ขา้ ว ฝ้าย ยาสูบ ออ้ ย ผกั ผลไม้
ตา่ งประเทศ การค้ากับตา่ งประเทศอยู่ในการดแู ลของ พระคลังสนิ คา้
4. กรมนา มหี น้าที่ ดแู ลนาหลวง เกบ็ ภาษขี า้ ว รายได้เก็บจากภาษอี ากร
จงั กอบ คอื เกบ็ จากสนิ ค้าผ่านด่าน อัตรา 1 ต่อ 10
• การปกครองหัวเมือง 3 ลักษณะ คือ อากร คือ เกบ็ เงิน/สิ่งของจากอาชีพนอกเหนือจากค้าขาย
1. หัวเมอื งชนั้ ใน คอื เมอื งท่อี ยใู่ กลร้ าชธานี ส่วย คอื เก็บเงิน/ส่ิงของจากไพร่ท่จี ่ายแทนการเข้าเวร
ผู้ปกครอง เรียกว่า ผู้รัง้ ฤชา คือ คา่ ธรรมเนยี มจากการออกโฉนดท่ดี นิ
2. หวั เมอื งชัน้ นอก คอื เมืองทพี่ ระมหากษัตริย์ทรงแตง่ ต้งั พระ
ราชวงศห์ รือขนุ นางผู้ใหญ่ไปปกครอง ดา้ นสงั คมและวัฒนธรรม
3. หัวเมอื งประเทศราช คอื เมอื งที่ตกอยภู่ ายใต้การแกครอง
ในสมยั รัชกาลท่ี 1 มีการชำระกฎหมายที่ใช้มาตั้งแต่สมัย โครงสร้างสังคมเป็นระบบศกั ดินา
อยุธยา เรยี กวา่ กฎหมายตราสามดวง
แบง่ ชนช้ัน ออกเป็น 5 ชนชน้ั ได้แก่

1. ชนช้ันพระมหากษัตริย์ 4. ชนช้นั ไพร่

2. ชนชั้นพระบรมวงศานวุ งศ์ 5. ชนชน้ั ทาส

3. ชนช้นั ขุนนาง

ใบความรกู้ จิ กรรมการเรียนรู้
การเรยี นทบี่ ้านในสถานการณ์แพรร่ ะบาดของโรคเชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19)
วิชา ประวตั ิศาสตร์ เรอ่ื ง ทบทวนพฒั นาการรตั นโกสินทร์สมัยปฏริ ปู ประเทศ ระดบั ช้ันประถมศึกษาปที ่ี ๖

วนั ท่ี ๙ ธันวาคม ๒๕๖๔ ครผู ู้สอน นางสาววนิ ัทดา ยะปะนันท์

พฒั นาการสมัยรตั นโกสนิ ทร์ยุคปฏริ ูปประเทศ

ดา้ นการปกครอง ดา้ นความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งประเทศ

๑. ในสมยั รัชกาลที่ ๕ ทรงจัดการปกครองเปน็ ๑. ในสมยั รัชกาลท่ี ๔ เอเชียถูกชาตติ ะวันตก
กระทรวงขึน้ เปน็ ครัง้ แรก โดยมีผรู้ ับผิดชอบคอื คกุ คามทำให้ไทยต้องยอมทำสนธสิ ัญญากบั
เสนาบดี ประเทศ อังกฤษ คอื สนธสิ ัญญา เบาร์ริง
๒. ในสมัยรัชกาลที่ ๖ ทรงสร้างเมืองจำลอง และยอมใหค้ นในบงั คับขององั กฤษทท่ี ำความผดิ
ประชาธิปไตยขึ้น เรียกว่า ดุสิตธานี ในสมัยรัชกาลที่ ไม่ ตอ้ งขึน้ ศาลไทย
๑ มีการชำระกฎหมายที่ใช้มาตั้งแต่สมัยอยุธยา ทำให้ไทยเสยี เปรยี บ เรยี กว่า สิทธิสภาพนอก
เรยี กวา่ กฎหมายตราสามดวง อาณาเขต และต่อมาไทยเสีย ดินแดนบางส่วน
ให้กบั ประเทศ อังกฤษและฝรั่งเศส
๒. ในสมัยรัชกาลที่ ๕ ไทยยังคงเสยี ดินแดน
ให้กับ ประเทศองั กฤษและฝรงั่ เศส อีกหลาย
ครั้ง เพ่อื แลกดินแดนสว่ นใหญ่เอาไว้
๓. ในสมัยรัชกาลที่ ๖ ไทยเขา้ รว่ มสงครามโลก
ครัง้ ที่ ๑ ทำให้ไทยไดป้ ระโยชน์เรอ่ื ง การแกไ้ ข
สนธิสญั ญาทท่ี ำให้ไทยเสียเปรยี บทีผ่ า่ นมาใน
อดีต

ใบความร้กู ิจกรรมการเรยี นรู้
การเรียนท่ีบา้ นในสถานการณแ์ พร่ระบาดของโรคเชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19)
วชิ า ประวตั ิศาสตร์ เรอื่ ง ทบทวนพัฒนาการรัตนโกสินทร์สมัยประชาธิปไตย ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี ๖

วันท่ี ๒๓ ธนั วาคม ๒๕๖๔ ครผู ู้สอน นางสาววินัทดา ยะปะนนั ท์

พฒั นาการรตั นโกสนิ ทร์
สมยั ประชาธปิ ไตย

ในสมัยรัชกาลที่ ๗ ประเทศไทยได้เปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบ
สมบูรณาญาสิทธิราช มาเป็น ระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น
ประมุข และได้มีรัฐธรรมนูญเกิดขึ้นเป็นครั้งแรก ในรัชกาลที่ ๗ ทรงพระราชทานให้
เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕ ผู้ที่เรียกร้องและทำการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
ประเทศ คือ กลุ่มคณะราษฎร์ นายกรัฐมนตรี คนแรกของไทยมีชื่อว่า พระยามโน
ปกรณ์นิติธาดา ในเวลาต่อมาประเทศไทยได้มีการประกาศใช้แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ ในสมัยจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ในสมัยจอมพล ป. พิบูล
สงคราม มีการเปลีย่ นชอื่ จาก สยาม มาเปน็ ไทย มีการยกเลิกการกนิ หมาก และ มีการ
สร้างระเบียบการแต่งกาย การนุ่งกางเกง นุ่งกระโปรง สวมรองเท้า ใช้ช้อนส้อมใน
การรปั ประทานอาหาร และในสมัยจอมพล ป พบิ ูลสงคราม ยงั มีการรณรงค์ให้คนไทย
พึ่งตนเอง ไม่พึ่งอิทธิพลของเศรษฐกิจต่างชาติ และมีการรณรงค์ให้คนไทยใช้สินค้าไทย
นยิ มสนิ ค้าไทย จงึ มีคำขวญั

วา่ ไทยทำ ไทยใช้ ไทยเจริญ

แบบทดสอบ