ระบบหมุนเวียนเลือด

ยงั จำไดไ้ หม

สารอาหารทม่ี ีขนาดเล็กส่วนใหญ่
จะถกู ดูดซมึ ทบี่ รเิ วณใดของทางเดินอาหาร

ยังจำได้ไหม

สารอาหารส่วนใหญ่จะถกู ลาเลียง
ไปยงั สว่ นต่าง ๆ ของร่างกายโดยไปกับส่ิงใด

ยังจำได้ไหม

ลาดบั การจดั ระบบในร่างกายจาก

หนว่ ยเล็กที่สดุ ไปยงั หนว่ ยใหญท่ ่ีสดุ



ระบบหมนุ เวยี นเลือด

ระบบหมุนเวียนเลือดทำหนำ้ ทขี่ นส่งสำรตำ่ ง ๆ เช่น อำหำรและ
ออกซเิ จนไปท่ัวรำ่ งกำย และนำของเสียกลบั คืนมำ
ส่วนประกอบสำคัญของระบบน้มี ี 3 ส่วน ไดแ้ ก่
เลือด หลอดเลือด และหัวใจ

เน้ือหาท่ีเราจะได้ศึ กษา

เลือด วคั ซีน เซรมุ่

ส่วนประกอบของเลื อด ความหมาย ความแตกต่าง

แอนตเิ จน แอนตบิ อดี หมู่เลอื ด

ความหมาย ความแตกต่าง หมู่เลื อด ABO

เน้ือหาท่ีเราจะไดศ้ ึ กษา

หลอดเลอื ด อตั รำกำรเตน้ ของหวั ใจ

หลอดเลื อดอาร์เทอรี หลอดเลื อดเวน ชี พจร
หลอดเลื อดฝอย วัดอัตราการเต้นของหั วใจ

หัวใจ ควำมดนั เลอื ด

ส่วนประกอบของหั วใจ ค่ าความดันเลื อด
ทิศทางการไหลเวียนของเลื อด การอ่านค่ าความดันเลื อด

เลอื ด

พลาสมา เซลล์เม็ ดเลื อดแดง เซลล์เม็ ดเลื อดขาว เกล็ ดเลื อด

เลือด (Blood)

มลี กั ษณะเปน็ ของเหลวสแี ดงใน
ร่ำงกำย อยใู่ นรปู ของสำรละลำย

ทำหนำ้ ท่ีลำเลยี งสำรตำ่ งๆ ไปยัง
เซลล์ และลำเลียงของเสยี จำก
กระบวนกำรเมแทบอลซิ ึมจำกเซลล์ไป
กำจดั ท้งิ ตำมอวัยวะต่ำงๆ

เลือด (Blood)

ร่ำงกำยของมนุษยท์ ีโ่ ตเตม็ วยั มีเลอื ด
อยปู่ ระมำณ 5-6 ลติ ร คิดเปน็ รอ้ ย

ละ 7-8 ของน้ำหนกั ตวั

ส่ วนประกอบของเลือด

น้ำเลอื ด

ของเหลว ประมาณร้อยละ 55 ของเลื อด

เซลลเ์ ม็ดเลอื ดแดง เซลล์เม็ดเลอื ดขำว เกลด็ เลอื ด

ของแข็ง ประมาณร้อยละ 45 ของเลื อด

น้ำเลอื ด

นำ้ เลือดหรอื พลำสมำ
ประกอบดว้ ยเซลล์เมด็ เลอื ด สำรหรือ
โปรตีนชนิดทำให้เลอื ดแข็งตัว แกส๊
สำรอำหำร เอนไซม์ ฮอร์โมน สำรต่ำงๆ
ทลี่ ะลำยนำ้ ได้ และน้ำ
ทำหนำ้ ทีล่ ำเลยี งสำรตำ่ งๆไปยงั เซลล์
และรบั ของเสียจำกเซลล์ออกไปกำจดั
ภำยนอกรำ่ งกำย

เซลล์เมด็ เลอื ดแดง

มีลักษณะค่อนขำ้ งกลม แบนตรง
กลำง เว้ำเขำ้ หำบรเิ วณกลำงคลำ้ ยโดนทั
ไมม่ ีนิวเคลยี ส

มีสว่ นประกอบสว่ นใหญเ่ ปน็ สำร
ประเภทโปรตีนทีเ่ รียกวำ่ ฮโี มโกลบนิ
(Hemoglobin) เป็นสีของเลอื ด ทำให้
เลอื ดมสี แี ดง โดยทฮ่ี โี มโกลบินรวมตัว
กับแก๊สตำ่ งๆ

เซลล์เมด็ เลอื ดแดง

แหล่งสร้ำงเมด็ เลือดแดง คอื ไข
กระดูก และมอี ำยปุ ระมำณ 100-120
วัน หลงั จำกน้นั กจ็ ะถกู สง่ ไปทำลำยท่ตี ับ
และม้ำม



เซลล์เมด็ เลอื ดขำว

มีรปู รำ่ งกลมขนำดใหญก่ วำ่ เม็ด
เลอื ดแดง ค่อนข้ำงกลม ไม่มีสี มี
นวิ เคลยี ส มอี ำยปุ ระมำณ 7-14 วนั

เม็ดเลอื ดขำวในร่ำงกำยมีอยู่หลำย
ชนดิ ทำหนำ้ ทีต่ ่อตำ้ นและทำลำยเชอ้ื
โรคหรอื สิง่ แปลกปลอมทเี่ ข้ำสู่ร่ำงกำย

แหลง่ ที่สร้ำงเมด็ เลอื ดขำว ไดแ้ ก่
มำ้ ม ไขกระดูก และตอ่ มนำ้ เหลอื ง

เกลด็ เลอื ด

เกลด็ เลือด ถกู สร้ำงมำจำกไข
กระดูก แต่ไม่พฒั นำต่อไปเปน็ เมด็
เลือดแดง ไม่มีสี ไม่มนี ิวเคลียส และ
รูปรำ่ งไมแ่ นน่ อน มอี ำยุ 9-12 วัน
หลังจำกน้ันจะถูกทำลำยในม้ำม

ช่วยทำใหเ้ ลือดแขง็ ตวั และหยดุ
ไหล เม่ือเกิดบำดแผล

เซลล์เมด็ เลือดของมนษุ ยใ์ ตก้ ลอ้ งจลุ ทรรศนแ์ บบใชแ้ สง

เซลล์เมด็ เลือดของมนษุ ยใ์ ตก้ ลอ้ งจลุ ทรรศนแ์ บบใชแ้ สง

แอนตเิ จน แอนตบิ อดี

ความหมาย ความแตกต่าง

แอนตเิ จน แอนตบิ อดี

สิง่ แปลกปลอมและเป็นตัวท่ี โปรตนี ที่ระบบภมู ิคุ้มกนั
กระตนุ้ ใหร้ ะบบภมู คิ มุ้ กนั ใน ในร่ำงกำยของสิง่ มชี วี ิตสร้ำง
รำ่ งกำยของสงิ่ มชี วี ิตตอบสนอง ขนึ้ มำ เพอ่ื กำจดั และทำลำย
โดยกำรสรำ้ งแอนตบิ อดี ขน้ึ มำ
เพอ่ื กำจดั แอนติเจนเหลำ่ น้ัน แอนตเิ จนซึง่ เปน็ ส่ิง
แปลกปลอมทเ่ี ข้ำสู่ร่ำงกำย

แอนติเจน VS แอนติบอดี

แอนติบอดี VS แอนตเิ จน

วคั ซีน เซรุ่ม

ความหมาย ความแตกต่าง

วคั ซีน เซรุ่ม

แอนติเจนท่ีผลิตมำจำกเชื้อโรค ของเหลวสีเหลืองใส ท่ีสกัด
หรือพิษของเชื้อโรค ที่ถูกทำให้ไม​่ จำกเลือดสัตว์หรือเลือดคนท่ีมี
สำมำรถกอ่ โรคไดแ้ ต่ยงั คงกระตนุ้ ให้ ภูมิคุ้มกันโรคเบ็ดเสร็จอยู่แล้ว
ร่ ำ ง ก ำ ย ส ร้ ำ ง แ อ น ติ บ อ ด้ี ห รื อ น ำ ไ ป ฉี ด ใ น ค น เ พ่ื อ ใ ห้ เ กิ ด ภู มิ
ภูมิคุม้ กนั ได้ ต้ำนทำนเชือ้ โรคน้ัน

วัคซีน เซรุ ม่

วคั ซีน

วคั ซนี
ฉีด เพอ่ื กระต้นุ ใหร้ ่ำงกำย

สรำ้ งภูมิคมุ้ กนั โรคขน้ึ มำเอง จะให้
เมื่อรำ่ งกำยแขง็ แรง และตอ้ งรอ
เวลำใหร้ ่ำงกำยสร้ำงภมู คิ ุ้มกัน ซ่งึ
จะอยู่คงทนถำวรตลอดไป

เซรุ ม่

เซรุ ่ม
ฉดี ให้รำ่ งกำยหลังจำกติดเชือ้

ในระยะทอี่ ำจเป็นอันตรำย ไดผ้ ล
ทันทีตอ่ กำรต่อสู้กับเชื้อโรค แต่จะ
อย่ไู ดเ้ พยี งระยะสัน้ ๆ กส็ ลำยตวั ไป
ควำมปลอดภยั นอ้ ยกวำ่ วคั ซีน

หมู่เลอื ด

หมู่เลื อด ABO

หมเู่ ลอื ดระบบ ABO

A B AB O

หมเู่ ลือดระบบ ABO

เลือดหมู่ ชนดิ ของแอนติเจนบนผิวเซลลเ์ ม็ด ชนิดของแอนติบอดีในพลาสมา
เลือดแดง

A แอนติเจน A แอนตบิ อดี B

B แอนตเิ จน B แอนตบิ อดี A

AB แอนตเิ จน A และ แอนตเิ จน B ไม่มี

O ไมม่ ี แอนตบิ อดี A และ แอนตบิ อดี B

การให้เลือดระบบ ABO

ผู้รับท่มี เี ลอื ดหมู่ A ผู้ให้ที่มีเลือดหมู่ O
A B AB
✓ ✓


B ✓✓
AB ✓ ✓ ✓ ✓
O ✓

หลอดเลือด

หลอดเลื อดอาร์เทอรี หลอดเลื อดเวน หลอดเลื อดฝอย

หลอดเลอื ด

หลอดเลอื ด หลอดเลือด หลอดเลอื ด
อาร์เทอรี เวน ฝอย

หลอดเลอื ดอาร์เทอรี

ทำหน้ำท่ีนำเลือดออกจำก เป็นหลอดเลือดที่มีผนังหนำ
หัวใจ โดยกำรบีบตัวของหัวใจ ประกอบด้วยเนื้อเย่ือหลำยช้ัน
เพ่ือนำเลือดไปยังส่วนต่ำง ๆ ของ ยืดหยนุ่ ไดด้ ี สำมำรถขยำยตวั เพ่ือ
ร่ำงกำย รองรับแรงจำกเลือดที่เกิดจำก
กำรบีบตัวของหัวใจได้ดี



หลอดเลือดเวน

ทำหน้ำที่นำเลือดจำกส่วน เป็นหลอดเลือดที่มีผนังบำง
ต่ำงๆ ของร่ำงกำยกลับเข้ำสู่หัวใจ กว่ำและยดื หย่นุ ไดน้ ้อยกว่ำ และมี
โดยอำศัยกำรหดและคลำยตัว ลิ้นกั้นที่อยู่ภำยในหลอดเลือดซึ่ง
ของกล้ำมเน้ือของร่ำงกำยรอบๆ ทำหนำ้ ทีค่ วบคุมกำรไหลเวียนของ
หลอดเลอื ด เลือดใหไ้ ปในทศิ ทำงเดียว



หลอดเลอื ดฝอย

เ ป็ น บ ริ เ ว ณ ท่ี มี ก ำ ร เป็นหลอดเลือดท่ีแตกแขนง
แลกเปลี่ยนแก๊สและสำรกับเซลล์ เป็นร่ำงแหแทรกไปตำมเน้ือเยื่อ
ของร่ำงกำย ของร่ำงกำย และเชื่อมต่อระหว่ำง
อำร์เทอรีขนำดเล็กกับเวนขนำด
เล็ก



หลอดเลอื ด

หลอดเลอื ด

หัวใจ

ส่วนประกอบของหั วใจ ทิศทางการไหลเวียนของเลื อด

หัวใจ

หัวใจมนุษย์มี 4 ห้อง ได้แก่
หัวใจห้องบน 2 ห้องและหัวใจห้อง
ลำ่ ง 2 หอ้ ง

หวั ใจห้องบนทำหน้ำที่รับเลือด
หวั ใจหอ้ งลำ่ งมหี นำ้ ทส่ี ง่ เลอื ด
ระหว่ำงหัวใจห้องบนและห้องล่ำง
มีล้ินหัวใจก้ันเพ่ือป้องกันเลือดไหล
ยอ้ นกลับ







ทิศทางการไหลเวยี นของเลอื ด

ร่าง บนขวา บนซ้าย ปอด
กาย ลา่ งขวา ลา่ งซา้ ย

อตั ราการเตน้ ของหัวใจ

ชี พจร วัดอัตราการเต้นของหั วใจ