การคำนวณภาษีเบื้องต้น

ก า ร คา น ว ณ ภ า ษี เ บ้ื อ ง ต้ น

จัดทาโดย
นายธีรภัทร อรรถนธิ ิ เลขที่ 2 ชั้นม.6/1

วธิ กี ารคานวณภาษเี งินได้
บุคคลธรรมดาส้ินปจี ะต้อง
ทาอย่างไร?

โดยทว่ั ไปผ้มู ีเงินได้ต้องนาเงนิ ได้พงึ ประเมินทกุ ประเภทของตน ตลอดปี
ภาษี (ไมร่ วมเงินได้ทีก่ ฎหมายยกเว้นภาษี หรือที่ไมต่ ้องเสียภาษี) ไป
คานวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาสนิ้ ปี เพื่อย่ืนแบบแสดงรายการและ
ชาระภาษภี ายในเดือนมนี าคมของปีถัดจากปที ่ีมีเงินได้ การคานวณ
ภาษีให้ทาเปน็ 3 ขน้ั คอื

ข้ันทีห่ นง่ึ คานวณหาจานวนภาษีตาม วิธที ่ี 1 เสียกอ่ น
การคานวณภาษตี ามวธิ ีท่ี 1
เงินได้พงึ ประเมินทุกประเภทรวมกันตลอดปีC o m p a n y profile
ภาษี (1)
หกั ค่าใช้จ่ายตามทกี่ ฎหมายกาหนด xxxx (2)
xxxx (3)
(4)
(1)-(2) เหลอื เงินได้หลงั จากหักคา่ ใช้จา่ ย xxxx (5)
(6)
หกั คา่ ลดหย่อนตา่ ง ๆ (ไมร่ วมคา่ ลดหย่อน xxxx (7)
เงนิ บรจิ าค) ตามทก่ี ฎหมายกาหนด xxxx
(3)-(4) เหลือเงนิ ได้หลงั จากหกั คา่ ลดหย่อน xxxx (8)
ตา่ ง ๆ xxxx
หัก คา่ ลดหย่อนเงนิ บริจาค ไมเ่ กินจานวนที่
กฎหมายกาหนด xxxx
(5-6) เหลอื เงินได้สทุ ธิ
นาเงนิ ได้สทุ ธติ าม (7) ไปคานวณภาษีตาม
อตั ราภาษเี งนิ ได้บคุ คลธรรมดา
จานวนภาษีตามการคานวณภาษวี ธิ ีท่ี 1

ขนั้ ที่สอง ให้พิจารณาวา่ จะต้องคานวณภาษตี าม วธิ ที ี่ 2หรือไม่ ถ้าเข้าเงือ่ นไขทจี่ ะต้องคานวณภาษีตามวิธที ี่
2 จึงคานวณภาษีตามวธิ ที ่ี 2 อกี วธิ หี น่ึง กรณีที่ต้องคานวณภาษตี ามวิธที ่ี 2 ได้แก่ กรณที ่เี งินได้พงึ
ประเมนิ ทุกประเภทในปภี าษี แตไ่ ม่รวม เงนิ ได้พงึ ประเมนิ ตามประเภทท่ี 1 มีจานวนรวมกันตัง้ แต่
120,000 บาทขน้ึ ไป การคานวณภาษีตามวธิ ที ี่ 2 น้ี ให้คานวณในอตั ราร้อยละ 0.5 ของยอดเงินได้พึง
ประเมนิ (= เงินได้พงึ ประเมินทุกประเภทลบเงนิ ได้พงึ ประเมนิ ประเภทที่ 1 คณู ด้วย 0.005) ดงั กล่าวน้นั

ข้นั ท่สี าม สรุป จานวนภาษีท่ตี ้องเสยี ภาษี กาหนดให้ (10) คือ จานวนภาษที ค่ี านวณได้ตามวธิ ีที่ 2

จานวนภาษีเงินได้สน้ิ ปที ตี่ ้องเสยี เทียบ (8) และ (10) จานวนท่ี xxxx (11)
สูงกวา่

หกั ภาษีที่ถูกหัก ณ ทจี่ า่ ยแล้ว xx

ภาษเี งนิ ได้ครึง่ ปที ชี่ าระไว้แล้ว xx

ภาษเี งินได้ชาระลว่ งหน้า xx

เครดติ ภาษเี งนิ ปันผล xx xx (12)

(11-12) เหลือ ภาษเี งินได้ทีต่ ้องเสยี (หรือทเ่ี สยี ไว้เกนิ ขอคืนได้) xx

การชาระภาษดี ้วย
วธิ ีใดบ้าง ?

การชาระภาษีเงนิ ได้บคุ คลธรรมดา นอกจากผ้เู สยี ภาษี จะชาระภาษีโดย
การ ถกู หกั ภาษี ณ ที่จา่ ยแล้ว ถ้าในการยนื่ แบบ แสดงรายการ และ
คานวณภาษี ตามแบบแสดงรายการ ที่ยน่ื น้นั มีภาษที ่ีต้องชาระ หรอื ต้อง
ชาระเพ่ิมเตมิ อีก ก็ให้ชาระ หรือชาระเพิ่มเตมิ ต่อเจ้าหน้าทสี่ รรพากร
พร้อมกบั การยนื่ แบบน้นั โดยเจ้าหน้าทีผ่ ้รู บั ชาระ จะออกหลักฐานใบเสร็จ
แสดงการรบั เงินภาษี และถอื เป็นหลกั ฐาน แสดงการยนื่ แบบฯ ให้กับ ผู้
ยน่ื แบบแสดงรายการ ทุกราย การชาระภาษเี ลือกวธิ กี ารชาระได้ดังน้ี

1. ชาระด้วยเงนิ สด 2. ชาระด้วยบตั อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์
3. ชาระด้วยเช็คหรอื ดราฟต์
(โดยผ้ถู ือบัตรอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ ป็นผชู้ าระ
(1) เช็คธนาคารแห่งประเทศไทย (เช็คประเภท ก.) คา่ ธรรมเนียม) สามารถชาระภาษไี ด้ ณ
(2) เช็คทีม่ ธี นาคารค้าประกนั (เช็คประเภท ข.) สานักงานสรรพากรพ้ืนทส่ี าขา
(3) เช็คที่ธนาคารเซน็ สง่ั จา่ ย (เช็คประเภท ค.)
4.ชาระด้วยธนาณตั ิ
(4) เช็คที่ผ้มู ีหน้าทช่ี าระเงนิ ภาษอี ากรเปน็ ผ้เู ซ็นสงั่ จ่าย
และใช้ชาระโดยตรง (เช็คประเภท ง.) 1. ผู้มีเงนิ ได้ที่ยืน่ แบบฯ ภ.ง.ด.90 หรอื ภ.ง.ด.91 ต้องมี
ภูมิลาเนาอยใู่ นกรงุ เทพมหานคร
2. ส่งธนาณตั เิ ทา่ กบั จานวนเงนิ ภาษที ตี่ อ้ งชาระ ไปพร้อม
กับการย่ืนแบบ ภ.ง.ด.90 หรือ ภ.ง.ด.91 (ห้ามหัก
ค่าธรรมเนียม ในการส่งธนาณตั )ิ โดยสงั่ จา่ ย

ใครมหี น้าที่เสยี ภาษเี งนิ ได้
บคุ คลธรรมดา?

ผ้มู หี น้าท่ีเสยี ภาษเี งนิ ได้บุคคลธรรมดา ได้แก่ ผ้ทู ม่ี ีเงินได้เกดิ ขึ้นระหวา่ งปีท่ี
ผา่ นมาโดยมสี ถานะ อยา่ งหนึ่งอย่างใด ดงั น้ี

1) บคุ คลธรรมดา 2) ห้างห้นุ ส่วน 3) ผ้ถู งึ แกค่ วาม 4) กองมรดก 5) วิสาหกจิ
สามญั หรือคณะ ตายระหวา่ งปภี าษี ทีย่ ังไม่ได้แบง่ ชมุ ชน ตาม
บคุ คลท่ีมิใชน่ ิติ กฎหมายว่าด้วย
การส่งเสรมิ
บคุ คล วิสาหกิจชุมชน
เฉพาะท่ีเปน็ ห้าง
หุ้นสว่ นสามัญ
หรอื คณะบุคคลท่ี
มใิ ชน่ ติ บิ คุ คล

ประเภทเงินรายได้
ทต่ี ้องเสียภาษี

เน่อื งจากผ้มู ีเงินได้ประกอบอาชีพแตกต่างกนั มคี วามยากงา่ ย
หรอื ต้นทุนทีแ่ ตกตา่ งกนั เพ่ือความ เปน็ ธรรม ในกฎหมายจึงได้
แบง่ ลักษณะเงนิ ได้(พงึ ประเมนิ ) ออกเปน็ กล่มุ ๆ ตามความ
เหมาะสมเพอ่ื กาหนด วิธคี านวณภาษีให้เกดิ ความเป็นธรรมมาก
ท่ีสดุ ดังนี้

1. เงนิ ได้ประเภทท่ี 1 ได้แก่ เงินได้ 2. เงนิ ได้ประเภทที่ 2 ได้แก่ เงนิ ได้
เนอ่ื งจากการจ้างแรงงาน ไมว่ า่ จะเป็น เนือ่ งจากหน้าทห่ี รอื ตาแหนง่ งานทที่ า
หรือจากการรบั ทางานให้ ไมว่ า่ จะเปน็
- เงินเดือน ค่าจ้าง เบย้ี เล้ียง โบนสั
เบย้ี หวัด บาเหน็จ บานาญ - คา่ ธรรมเนยี ม คา่ นายหน้า คา่ ส่วนลด
- เงินอดุ หนุนในงานท่ีทา เบี้ยประชมุ บาเหน็จ
- เงนิ ค่าเชา่ บา้ นทไ่ี ด้รับจากนายจ้าง โบนสั
- เงนิ ทีค่ านวณได้จากมูลคา่ ของการได้อย่บู า้ น - เงนิ ค่าเช่าบ้านทไ่ี ด้รับเนือ่ งจากหน้าที่
หรือตาแหนง่ งานทที่ า หรือจากการรบั ทางานให้
ซ่งึ นายจ้างให้อยู่โดยไมเ่ สียค่าเช่า - เงนิ ท่คี านวณได้จากมลู ค่าของการได้อยู่บ้าน ทีผ่ ู้
- เงนิ ทนี่ ายจ้างจ่ายชาระหนใี้ ด ๆ จ่ายเงินได้ให้อยโู่ ดยไมเ่ สยี ค่าเช่า

ซ่ึงลกู จ้างมีหน้าทตี่ อ้ งชาระ 4. เงนิ ได้ประเภทที่ 4 ได้แก่ ดอกเบย้ี
เงินปนั ผล เงนิ ส่วนแบง่ กาไร เงนิ ลด
3. เงนิ ได้ประเภทท่ี 3 ได้แก่ คา่ แหง่ กู๊ดวิลล์ ทุน เงนิ เพ่มิ ทุน ผลประโยชนท์ ่ีได้จาก
คา่ แหง่ ลขิ สิทธหิ์ รอื สิทธอิ ยา่ งอ่นื เงนิ ปี หรือ การโอนห้นุ ฯลฯ เปน็ ต้น
เงนิ ได้ทม่ี ลี ักษณะ เป็นเงินรายปอี นั ได้มาจาก

พนิ ยั กรรม นิติกรรมอยา่ งอืน่ หรือคา
พพิ ากษาของศาล

5. เงนิ ได้ประเภทที่ 5 เงนิ ได้จากการให้ 6. เงินได้ประเภทท่ี 6 ได้แก่ เงินได้จาก
เชา่ ทรัพย์สิน เงินหรอื ประโยชน์ วิชาชีพอสิ ระ คอื วชิ ากฎหมาย การ
อย่างอน่ื ทีไ่ ด้เน่อื งจาก ประกอบโรคศลิ ป วศิ วกรรม
สถาปัตยกรรม การบัญชี ประณตี
- การให้เช่าทรพั ยส์ ิน ศลิ ปกรรม หรอื วิชาชีพอน่ื ซึง่ จะได้มพี ระ
- การผิดสัญญาเช่าซอ้ื ทรพั ย์สิน ราชกฤษฎีกากาหนดชนิดไว้
- การผดิ สญั ญาซอื้ ขายเงนิ ผอ่ น 8. เงนิ ได้ประเภทท่ี 8 ได้แก่ เงินได้จาก
ซ่ึงผู้ขายได้รบั คืนทรพั ยส์ ินที่ซอื้ ขายนน้ั การธรุ กิจ การพาณชิ ย์ การเกษตร การ
โดยไมต่ ้องคนื เงินหรอื ประโยชนท์ ีไ่ ด้รับไว้แล้ว อตุ สาหกรรม การขนสง่ การขาย
อสังหารมิ ทรพั ย์ หรือการอื่นนอกจากที่
7. เงนิ ได้ประเภทที่ 7 ได้แก่ เงนิ ได้จากการ ระบไุ ว้ในประเภทที่ 1 ถึงประเภทที่ 7 แล้ว
รบั เหมาทผ่ี ้รู ับเหมาต้องลงทนุ ด้วยการจัดหา

สมั ภาระ ในสว่ นสาคญั นอกจากเคร่อื งมือ