Bab 5.1 Sifat fizik air

5.1 Bab 5: Air dan Larutan

Sifat Fizikal Air

1

FuiLin@SMK DC

Sifat Fizikal Air Bab 5: Air dan Larutan

• Air adalah cecair yang tidak 2
berwarna, tidak berbau dan tidak
mempunyai rasa.

• Air wujud dalam 3 keadaan jirim,
iaitu pepejal (ais), cecair (air) dan
gas (stim).

• Air dapat berubah daripada satu
keadaan jirim kepada satu keadaan
yang lain.

FuiLin@SMK DC

Sifat Fizikal Air Bab 5: Air dan Larutan

• Ketumpatan air adalah 1 g per cm3.
• Ini bermaksud, 1 cm3 air mempunyai jisim 1 g.
• Bendasing dalam air akan mempengaruhi

takat beku dan takat didih air.

3

FuiLin@SMK DC

Sifat fizikal air Bab 5: Air dan Larutan

• Air mempunyai tegangan permukaan yang ©NgFL/SMK DC
tinggi.
4
• Tegangan permukan ialah daya lekitan
antara molekul air di permukaan yang
menyebabkan serangga seperti ayak-ayak
terapung di permukaan air.

• Daya lekitan antara molekul air serta daya
lekatan antara molekul air dan dinding xilem
membolehkan air dibawa dari akar ke daun.

FuiLin@SMK DC

• Daya lekitan ialah daya Ayak-ayak pada Bab 5: Air dan Larutan
tarikan antara molekul permukaan air
yang sama

• Daya lekatan ialah
daya tarikan antara
molekul yang berbeza

©NgFL/SMK DC

5

Tindakan kapilari pada tumbuhan

FuiLin@SMK DC

Perubahan Keadaan Jirim Air Bab 5: Air dan Larutan

©NgFL/SMK DC

6

FuiLin@SMK DC

Takat Beku Air Air suling dalam Bab 5: Air dan Larutan
tabung didih
Takat beku: disejukkan
0 ̊C sehingga ia mula
membeku.
termometer

Tabung Termometer
didih
menunjukkan
Bikar
bahawa air suling
Air
Suling menukar kepada
ais pada 0 C̊ .
FuiLin@SMK DC
Campuran 7
ais dan
garam

Teori Kinetik Takat Beku Air Bab 5: Air dan Larutan

Apabila air disejukkan,
• Tenaga yang terdapat pada zarah-zarah air

dibebaskan ke persekitaran.
• Zarah-zarah bergerak dengan perlahan dan

ruang di antara zarah-zarah semakin
berkurangan. Keadaan ini menghalang
zarah daripada bergerak bebas.
• Zarah-zarah disusun dengan rapat.
• Suhu menurun.

8

Pepejal Cecair

FuiLin@SMK DC

Takat Didih Air Air tulen dalam Bab 5: Air dan Larutan
kelalang
Takat Didih: 100 C̊ dipanaskan
sehingga
termometer Stim mendidih.

Air tulen Kelalang Termometer
Penunu kon menunjukkan
Bunsen bahawa air tulen
menukar kepada
wap air pada
100 ̊C.

9

FuiLin@SMK DC

Teori Kinetik Takat Didih Air Bab 5: Air dan Larutan

Apabila air dipanaskan,
• Tenaga haba diserap oleh zarah-zarah air.
• Zarah-zarah memperoleh tenaga kinetik 动能

dan bergerak cepat dan saling menjauhi antara
satu sama lain.
• Zarah memperoleh tenaga yang mencukupi
untuk mengatasi daya tarikan yang
memegangnya dalam keadaan cecair.
• Suhu meningkat.

10

Cecair Gas

FuiLin@SMK DC

Komposisi Air Bab 5: Air dan Larutan

• Air ialah sebatian yang terdiri daripada
hidrogen dan oksigen.

• Setiap molekul air terdiri daripada 2 atom
hidrogen dan 1 atom oksigen.

• Formula bagi satu molekul air – H2O
• Nisbah hidrogen terhadap oksigen bagi

satu molekul air ialah 2:1

11

FuiLin@SMK DC

Komposisi Air Bab 5: Air dan Larutan

• Air dapat diasingkan kepada unsur-
unsurnya, iaitu hidrogen dan oksigen
melalui proses elektrolisis.

12

FuiLin@SMK DC

Elektrolisis Bab 5: Air dan Larutan

• Elektrolisis air – proses pemisahan air kepada
hidrogen dan oksigen dengan menggunakan
tenaga elektrik.

• Dalam proses elektrolisis, oksigen dinyahcas
di anod (elektrod positif) dan hidrogen
dinyahcas di katod (elektrod negatif).

Oksigen Hidrogen

Elektrod positif Elektrod negatif
(anod)
(katod) 13
Air + beberapa titis asid
sulfurik cair

FuiLin@SMK DC

Ujian Kehadiran Komposisi Air Bab 5: Air dan Larutan

• Oksigen - menyalakan kayu uji berbara.
• Hidrogen – kayu uji bernyala terbakar dengan

bunyi ‘POP’.

14

Ujian pengesahan Ujian pengesahan

FuiLuin@nStMuKkDoC ksigen untuk hidrogen

Kesan bendasing ke atas ciri fizikal air Bab 5: Air dan Larutan

• Kesan bendasing seperti garam biasa di
dalam air mengubah ciri-ciri fizikal air, iaitu:

i. Meningkatkan takat didih air (cth 104⁰C)
ii. Merendahkan takat beku air ( cth -4⁰C)
iii. Meningkatkan ketumpatan air.

15

FuiLin@SMK DC

Penyejatan Air Bab 5: Air dan Larutan

• Penyejatan air - proses di mana molekul air
berubah kepada wap air pada sebarang suhu
di bawah 100°C dan hanya berlaku pada
permukaan air sahaja.

16

FuiLin@SMK DC

Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kadar Bab 5: Air dan Larutan
Penyejatan Air

Faktor Penerangan

1. Suhu Semakin tinggi suhu, semakin tinggi

sekeliling kadar penyejatan air. Pada suhu tinggi,

molekul air di permukaan menyerap

lebih banyak tenaga. Jadi, lebih

banyak molekul air terbebas ke

atmosfera.

2. Semakin cepat pergerakan udara,

Pergerakan semakin tinggi kadar penyejatan air.

udara Udara yang bergerak membawa pergi 17

(angin) molekul air dari udara di atas

FuiLin@SMK DC permukaan air itu.

Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kadar Bab 5: Air dan Larutan
Penyejatan Air

Faktor Penerangan

3. Kelembapan ialah jumlah wap air

Kelembapan dalam udara. Semakin tinggi

udara kelembapan, semakin perlahan

proses penyejatan. Ini kerana

bilangan molekul air yang banyak

dalam udara menghalang molekul

air melepaskan diri dari permukaan

air.

18

FuiLin@SMK DC

Faktor-faktor yang Mempengaruhi Kadar Bab 5: Air dan Larutan
Penyejatan Air

Faktor Penerangan

4. Luas Apabila luas permukaan air yang
permukaan terdedah semakin besar, semakin
tinggi kadar penyejatan air. Luas
permukaan air yang besar
membolehkan lebih banyak molekul
air untuk melepaskan diri ke udara
pada sesuatu masa.

19

FuiLin@SMK DC

Aplikasi Penyejatan Air dalam Bab 5: Air dan Larutan
Kehidupan Harian

Aplikasi Penerangan
Penyejatan
Garam masak diperoleh melalui
Memperoleh penyejatan air laut.
garam biasa

20

FuiLin@SMK DC

Cara Mempercepatkan Kadar Penyejatan Bab 5: Air dan Larutan
Air dalam Kehidupan Harian

Mengeringkan Pakaian dibentang luas 21
rambut untuk menambahkan
menggunakan luas permukaan.
pengering rambut Pakaian yang basah
(pengering kering di bawah
meningkatkan matahari terik.
FupiLien@rgSMeKrDaCkan angin)

Perbandingan antara Penyejatan dan Bab 5: Air dan Larutan
Pendidihan

Persamaan

Penyejatan Pendidihan

Cecair berubah kepada gas

Zarah-zarah air menyerap tenaga haba

Perbezaan

Penyejatan Pendidihan

Berlaku pada sebarang Berlaku hanya pada 22
suhu di bawah takat takat didih cecair iaitu
didih 100 ⁰C
Proses yang lambat Proses yang cepat

FuiLin@SMK DC

Perbandingan antara Penyejatan dan Bab 5: Air dan Larutan
Pendidihan

Penyejatan Pendidihan
Berlaku pada seluruh air
Berlaku hanya pada
permukaan air Memerlukan tenaga
Dipengaruhi oleh suhu haba yang mencukupi.
persekitaran,
pergerakan angin,
kelembapan & luas
permukaan.

23

FuiLin@SMK DC