ใบความรู้ ที่ 5 ลมบก ลมทะเล และมรสุม

กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ตามหลกั สตู รแกนกลาง พ.ศ. 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

วิทยาศาสตร์ ป.6

ใบความรทู้ ่ี 5 ลมบก-ลมทะเล และมรสมุ

 เปรียบเทยี บการเกิดลมบก-ลมทะเล และมรสมุ จากแบบจาลอง
 อธิบายผลของลมบก-ลมทะเล และมรสมุ ทม่ี ีต่อสง่ิ มชี วี ติ และสิ่งแวดลอ้ ม
 อธิบายผลของมรสมุ ตอ่ การเกิดฤดูของประเทศไทย

เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครูก้ี

หนว่ ยที่ ปรากฏการณข์ องโลกและภยั ธรรมชาติ วิชา วิทยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 6

4 ใบความรทู้ ่ี 5 ลมบก-ลมทะเล และมรสุม

รหู้ รือไม่ว่า ลมคอื อะไรและเกิดได้อย่างไร

ลม คือ การเคล่ือนทีข่ องอากาศจากบริเวณหน่งึ ไปยงั อกี บรเิ วณหน่ึง

การเกดิ ลม เกดิ จากอากาศ 2 บริเวณมีอุณหภูมิท่ีแตกต่างกัน ทาให้อากาศบริเวณท่ีมี
อุณหภูมิสูงกว่าลอยตัวสูงข้ึน อากาศบริเวณที่มีอุณหภูมิต่ากว่าไหลเข้ามา

แทนท่ี จึงเกดิ เป็นลมพัด

ประเภทของลม
แบ่งตามบรเิ วณพน้ื ทที่ เี่ กดิ

ลมประจาถนิ่ ลมประจาฤดู

: เปน็ ลมท่ีเกิดบริเวณชายฝัง่ : เปน็ ลมทเ่ี กิดบริเวณเขตร้อนของโลก

ลมบก มรสุมตะวนั ออกเฉยี งเหนอื
ลมทะเล มรสุมตะวนั ตกเฉยี งใต้

รู้วิทย์ คิดสจ์ า
ลมเคลอื่ นทจ่ี ากบริเวณท่ีอากาศมอี ณุ หภมู ติ า่ ไปยังบริเวณท่ีอากาศมอี ณุ หภมู สิ งู

1 เพจ : รวมสอื่ วทิ ย์ ครกู ี้

ใบความรูท้ ่ี 5 ลมบก ลมทะเล และมรสมุ วิชา วทิ ยาศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 6

มารจู้ ักลมบก-ลมทะเลกันเถอะ เธอรไู้ หม ลมบก-ลมทะเล มี
อกี ชือ่ ว่า “ลมประจาถ่ิน”

ลมบก-ลมทะเล

1 ลมบก 2 ลมทะเล

1) เกดิ ในเวลา : กลางคืน 1) เกดิ ในเวลา : กลางวนั

2) สาเหตกุ ารเกดิ : กลางคนื อากาศเหนือพืน้ น้า 2) สาเหตกุ ารเกดิ : กลางวนั อากาศเหนือพืน้
มอี ุณหภมู สิ ูงกวา่ จึงลอยตัวสงู ขึ้น อากาศเหนอื พน้ื ทรายมอี ณุ หภมู สิ ูงเร็วกวา่ จงึ ลอยตวั สงู ขนึ้ อากาศ
ทรายมีอุณหภมู ติ ่ากวา่ จงึ ไหลเขา้ มาแทนท่ี เหนอื พ้นื นา้ มอี ณุ หภมู ิต่ากวา่ จึงไหลเขา้ มาแทนที่

3) ทศิ ทางของลม : พดั จากบกออกสูท่ ะเล 3) ทิศทางของลม : พัดจากทะเลเข้าสบู่ ก

4) ผลตอ่ สง่ิ มชี วี ติ /สงิ่ แวดล้อม : 4) ผลต่อสงิ่ มชี วี ติ /สง่ิ แวดลอ้ ม :
-เกิดคลนื่ ลมมอี ากาศเย็นสบายไปกลางทะเล -เกดิ คลืน่ ลมอากาศเยน็ สบายเข้าชายฝ่ัง
-ชาวประมงนาเรอื ออกหาปลาไปยงั กลางทะเล -ผลเสยี คอื คลื่นลมทะเลทาให้เกดิ การกดั เซาะ

ชว่ ยประหยดั น้ามนั ชายฝ่งั
-ชาวประมงนาเรือหาปลาเขา้ ฝงั่ เพอ่ื นาปลามา

ขาย ช่วยประหยดั นา้ มัน

2 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครกู ี้

ใบความรทู้ ี่ 5 ลมบก ลมทะเล และมรสมุ วิชา วิทยาศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6

รู้วทิ ย์ คดิ สจ์ า

มาฝึกรอ้ งเพลง เพ่อื จดจาการเกิดลมบก-ลมทะเล

เพลง “ลมบก ลมทะเล”

ลมบก ลมทะเล อากาศถา่ ยเทผลัดกนั ผลดั กัน

ลมทะเลนน้ั พดั กลางวนั ๆ ส่วนลมบกนัน้ นนั้ พดั ยามคา่ คืน

เกิดลมเพราะความร้อนเย็น เปน็ เวรกันทุกวนั ทกุ คืน

ลมพาน้ามาเปน็ คล่ืนๆ หวั ใจเตม็ ตนื้ อยากอยทู่ ะเล

นอกจากลมบก-ลมทะเลมีลมอะไรอกี บ้าง

กจ็ ะมีมรสุม ซ่งึ เปน็
“ลมประจาฤดู”

มรสุม (monsoon)

ประเทศไทยได้รับอทิ ธิพลของมรสุม 2 ช่วงเวลา คอื
1.มรสุมตะวนั ตกเฉยี งใต้ ช่วงเดือนกลางเดอื นพฤษภาคม-กลางตลุ าคม ทาให้เกดิ ฤดฝู น
2.มรสมุ ตะวันออกเฉยี งเหนอื ชว่ งเดือนกลางเดอื นตลุ าคม -เดอื นกมุ ภาพนั ธ์ ทาให้เกิด ฤดหู นาว

***สาหรับ กลางเดอื นมนี าคม-กลางพฤษภาคม เปน็ ช่วงเปลยี่ นมรสุม จากมรสมุ ตะวันออกเฉียงเหนือเป็นมรสุม
ตะวนั ตกเฉยี งใต้ ประเทศไทยได้รับอิทธิพลจากมรสมุ น้อย ทาให้เกดิ ฤดูร้อน

3 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครูก้ี

ใบความรทู้ ี่ 5 ลมบก ลมทะเล และมรสุม วิชา วิทยาศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 6

ตารางเปรียบเทยี บการเกิดมรสมุ ในประเทศไทย

ประเดน็ มรสุมตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มรสุมตะวนั ตกเฉยี งใต้
เปรยี บเทยี บ
1.สาเหตุการเกดิ อุณหภูมิของอากาศเหนือมหาสมุทรทาง อุณหภูมิของอากาศเหนือพื้นทวีปทางซีก
ซีกโลกใตส้ ูงกวา่ อณุ หภมู ิของอากาศเหนอื โลกเหนือสูงกว่าอุณหภูมขิ องอากาศเหนือ
2. ทศิ ทางการ พื้นทวีปทางซีกโลกเหนือ(จีน) จึงพัดเอา ม ห า ส มุ ท ร ท า ง ซีก โ ล ก ใ ต้ ( ม ห า ส มุ ท ร
เคล่อื นที่ของลม ความหนาวเยน็ ลงมาทปี่ ระเทศไทย อนิ เดีย)จงึ พัดเอาความชืน้ ไอน้าจากทะเล
เขา้ สู่ประเทศไทย
อากาศเหนอื มหาสมทุ รเคลอ่ื นทีส่ งู ขน้ึ และ
อากาศเหนือพ้ืนทวปี เคลอื่ นท่ีเขา้ มาแทนท่ี อากาศเหนอื พนื้ ทวปี เคลอ่ื นที่สูงข้ึนและ
เป็นลมทม่ี ีอณุ หภมู ติ า่ และความชื้นนอ้ ย อากาศเหนือพ้ืนสมทุ รเคลอ่ื นทเ่ี ขา้ มา
แทนที่เปน็ ลมทนี่ าความชน้ื มา

3. ช่วงเวลาทเ่ี กิด ประมาณกลางเดอื นตุลาคมถึงกลาง ประมาณกลางเดอื นพฤษภาคมถงึ กลาง
เดือนกมุ ภาพนั ธ์ เดอื นตุลาคม

4. ผลตอ่ มนษุ ย/์ เกดิ ฤดูหนาว ทาให้อากาศหนาวเย็น เกดิ ฤดฝู น ทาให้ฝนตกชุก หากตกหนัก
สิ่งแวดลอ้ ม เกดิ หมอก น้าค้างแข็งทางภาคเหนือ อยา่ งต่อเนือ่ ง อาจเกดิ นา้ ท่วมฉบั พลนั
นา้ ปา่ ไหลหลาก

อทิ ธิพลของมรสมุ สง่ ผลตอ่ สงิ่ มีชวี ติ และสง่ิ แวดล้อม ดังน้ี
1. ทาใหเ้ กดิ ฤดูของประเทศไทย
2. ส่งผลต่อการออกดอกและติดผลของพชื บางชนดิ
3. ส่งผลให้บางคร้งั อาจมฝี นตกหนักอยา่ งต่อเน่ือง จึงอาจเกิดภัยพบิ ัติ เช่น น้าปา่ ไหลหลาก นา้ ทว่ มฉบั พลัน
4. สง่ ผลให้ในฤดูหนาว ทางภาคเหนือเกิดทะเลหมอก ทาใหเ้ กดิ ความสวยงาม นกั ทอ่ งเที่ยวเดินทางไปทอ่ งเทยี่ ว

ประเทศไทยตง้ั อยู่ในบริเวณเขตร้อนนี่เองจึงได้รับอทิ ธิพลของมรสมุ

4 เพจ : รวมสอ่ื วทิ ย์ ครูก้ี