44 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๒. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น ๕ กลุ่ม หรือตามความเหมาะสม แล้วให้นักเรียนตั้ง คำ�ถามจากการชมวีดิทัศน์โดยครูกำ�หนดคำ�ถามให้ใช้คำ�ว่า “ทำ�ไม” “เพราะเหตุใด” “ผลเป็นอย่างไร” เช่น ทำ�ไมแม่ค้าจึงนำ�อาหารหมดอายุมาให้นักเรียนรับประทาน เป็นต้น ๓. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้เรื่อง“การทุจริต”จากนั้นครูอธิบายความหมายของ การทุจริตเพิ่มเติม ๔. ครูให้นักเรียนยกตัวอย่างของเหตุการณ์หรือการกระทำ�ที่แสดงถึงการทุจริตต่าง ๆ ในสังคมไทย ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้เรื่อง จริยธรรม จากนั้นครูอธิบายความหมายของ จริยธรรมเพิ่มเติม ๒. ครูให้นักเรียนยกตัวอย่างของเหตุการณ์หรือการกระทำ�ที่แสดงถึงจริยธรรมต่าง ๆ ในสังคมไทย เช่น การขับรถผิดกฎจราจร เป็นต้น ๓. ครูให้นักเรียนเขียนแยกการกระทำ�ที่แสดงให้เห็นถึงการมีจริยธรรมและการกระทำ� ที่แสดงให้เห็นถึงการทุจริต ลงในใบงานที่ ๑ เรื่อง ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต ดังนี้ จริยธรรม หมายถึง แนวทางซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ในการประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง ดีงาม และเป็นลักษณะที่สังคมต้องการ เป็นสิ่งที่เกิดประโยชน์ต่อตนเองและสังคมส่วนรวม บุคคลที่มี จริยธรรมอยู่ในตนเองย่อมเป็นที่ยอมรับนับถือของคนในสังคม และสามารถดำ�เนินชีวิตได้อย่างเป็นปกติสุข เป็นคนที่มีคุณภาพและเป็นที่ยอมรับของสังคมส่วนรวม การทุจริต หมายถึง การคดโกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต การกระทำ�ที่ผิดกฎหมาย เพื่อให้เกิดความได้เปรียบในการแข่งขัน การใช้อำ�นาจหน้าที่ในทางที่ผิดเพื่อแสวงหาประโยชน์หรือให้ได้รับ สิ่งตอบแทน การให้หรือการรับสินบน การกำ�หนดนโยบายที่เอื้อประโยชน์แก่ตนหรือพวกพ้อง รวมถึง การทุจริตเชิงนโยบาย ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต คือ จริยธรรมเป็นแนวทางซึ่งเป็น กฎเกณฑ์ในการประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้องดีงาม ส่วนการทุจริต คือ การคดโกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต การกระทำ�ที่ผิดกฎหมาย ๕. ครูและนักเรียนร่วมกันสนทนาความหมายของจริยธรรมและการทุจริตร่วมกัน ๖. แบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็น ๕ กลุ่ม หรือตามความเหมาะสม แล้วให้นักเรียนช่วยกัน ยกตัวอย่างจริยธรรมและการทุจริต ในใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของจริยธรรมและการทุจริต ๗. ให้นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) วีดิทัศน์เรื่องอาหารหมดอายุhttps://www.youtube.com/watch?v=uNibl_fg๖z๐ ๒) ใบความรู้เรื่อง การทุจริต
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 45 ๓) ใบความรู้เรื่อง จริยธรรม ๔) ใบงานที่ ๑ เรื่อง ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต ๕) ใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของจริยธรรมและการทุจริต ๕) การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) ตรวจผลงานการทำ�ใบงาน ๒) สังเกตพฤติกรรมซื่อสัตย์สุจริต ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบให้คะแนนการตรวจผลงานใบงาน ๒) แบบสังเกตพฤติกรรมซื่อสัตย์สุจริต ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
46 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๗. ภาคผนวก ใบความรู้ เรื่อง การทุจริต ปัญหาการทุจริตเป็นปัญหาที่สำ�คัญทั้งของประเทศไทยและประเทศอื่นๆ ทั่วโลก ปัญหาการทุจริต จะทำ�ให้เกิดความเสื่อมในด้านต่างๆ เกิดขึ้น ทั้งสังคม เศรษฐกิจ การเมือง นับวันปัญหาดังกล่าว จะรุนแรงมากขึ้น และมีรูปแบบการทุจริตที่ซับซ้อน ยากแก่การตรวจสอบมากขึ้น จากเดิมที่กระทำ�เพียง สองฝ่าย ปัจจุบันการทุจริตจะกระทำ�กันหลายฝ่าย ทั้งผู้ดำ�รงตำ�แหน่งทางการเมือง เจ้าหน้าที่ของรัฐ และเอกชน โดยประกอบด้วยสองส่วนใหญ่ๆ คือ ผู้ให้ผลประโยชน์กับผู้รับผลประโยชน์ซึ่งทั้งสองฝ่าย นี้จะมีผลประโยชน์ร่วมกัน ตราบใดที่ผลประโยชน์สมเหตุสมผลต่อกัน ก็จะนำ�ไปสู่ปัญหาการทุจริตได้ บางครั้งผู้ที่รับผลประโยชน์ก็เป็นผู้ให้ผลประโยชน์ได้เช่นกัน โดยผู้รับผลประโยชน์และผู้ให้ผลประโยชน์คือ ๑. ผู้รับผลประโยชน์ จะเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐซึ่งมีอำ�นาจหน้าที่ในการกระทำ�การดำ�เนินการต่างๆ และการรับประโยชน์จะเป็นไปในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การจัดซื้อจัดจ้าง การเรียกรับประโยชน์โดยตรง การกำ�หนดระเบียบหรือคุณสมบัติที่เอื้อต่อตนเองและพวกพ้อง ๒. ผู้ให้ผลประโยชน์ เช่น ภาคเอกชน โดยการเสนอผลตอบแทนในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เงิน สิทธิพิเศษอื่น ๆเพื่อจูงใจให้นักการเมืองเจ้าหน้าที่ของรัฐกระทำ�การหรือไม่กระทำ�การอย่างใดอย่างหนึ่ง ในตำ�แหน่งหน้าที่ซึ่งการกระทำ�ดังกล่าวเป็นการกระทำ�ที่ฝ่าฝืนต่อระเบียบหรือผิดกฎหมาย เป็นต้น ทุจริต หมายถึงอะไร คำ�ว่าทุจริต มีการให้ความหมายได้มากมายหลากหลายขึ้นอยู่กับว่าจะมีการให้ความหมายดังกล่าว ไว้ว่าอย่างไร โดยที่คำ�ว่าทุจริตนั้น จะมีการให้ความหมายโดยหน่วยงานของรัฐ หรือการให้ความหมาย โดยกฎหมายซึ่งไม่ว่าจะเป็นการให้ความหมายจากแหล่งใด เนื้อหาสำ�คัญของคำ�ว่าทุจริตก็ยังคงมี ความหมายที่สอดคล้องกันอยู่ นั่นคือ การทุจริตเป็นสิ่งที่ไม่ดีมีการแสวงหาหรือเอาผลประโยชน์ ของส่วนรวมมาเป็นของส่วนตัว ทั้งๆ ที่ตนเองไม่ได้มีสิทธิในสิ่งๆ นั้น การยึดถือเอามาดังกล่าวจึงถือเป็น สิ่งที่ผิด ทั้งในแง่ของกฎหมายและศีลธรรม ดังนั้น การทุจริต หมายถึง การคดโกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต การกระทำ�ที่ผิดกฎหมาย เพื่อให้เกิด ความได้เปรียบในการแข่งขัน การใช้อำ�นาจหน้าที่ในทางที่ผิดเพื่อแสวงหาประโยชน์หรือให้ได้รับ สิ่งตอบแทน การให้หรือการรับสินบน การกำ�หนดนโยบายที่เอื้อประโยชน์แก่ตนหรือพวกพ้อง รวมถึง การทุจริตเชิงนโยบาย
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 47 ใบความรู้ เรื่อง จริยธรรม ความดีงามทางสังคม ถือเป็นกฎเกณฑ์แห่งความประพฤติหรือหลักความจริงที่เป็นแนวทางแห่ง ความประพฤติปฏิบัติให้มนุษย์อยู่ร่วมกันในสังคมอย่างเป็นสุขการศึกษาเรื่องจริยธรรมจึงเป็นหนึ่งในวิชา ปรัชญาที่ศึกษาเกี่ยวกับความดีงามทางสังคมมนุษย์ ความหมายของ จริยธรรม จริยธรรม หมายถึง สิ่งที่ทำ�ได้ในทางวินัยจนเกิดความเคยชิน มีพลังใจ มีความตั้งใจแน่วแน่ จึงต้องอาศัยปัญญา และปัญญาอาจเกิดจากความศรัทธาเชื่อถือผู้อื่น ในทางพุทธศาสนาสอนว่า จริยธรรม คือ การนำ�ความรู้ความจริง หรือกฎธรรมชาติมาใช้ให้เป็นประโยชน์ต่อการดำ�เนินชีวิตที่ดีงาม (พระราชวรมุนี) พจนานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตสถาน (๒๕๔๖) ให้ความหมายของจริยธรรมไว้ว่า หมายถึง ธรรมที่เป็นข้อประพฤติปฏิบัติ โคลเบิร์ก (Kohlberg ๑๙๗๒ : ๒๑๒) กล่าวถึงจริยธรรมว่า จริยธรรมเป็นความรู้สึกผิดชอบชั่วดี เป็นกฎเกณฑ์และมาตรฐานของการประพฤติปฏิบัติในสังคมซึ่งบุคคลพัฒนาขึ้นจนกระทั่งมีพฤติกรรมเป็น ของตนเอง โดยสังคมจะเป็นตัวตัดสินผลของการกระทำ�นั้นว่าเป็นการกระทำ�ที่ถูกหรือผิด จากความหมายที่กล่าวมา สรุปได้ว่า จริยธรรม หมายถึงแนวทางซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ในการประพฤติ ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้องดีงาม และเป็นลักษณะที่สังคมต้องการ เป็นสิ่งที่เกิดประโยชน์ต่อตนเองและ สังคมส่วนรวม บุคคลที่มีจริยธรรมอยู่ในตนเอง ย่อมเป็นที่ยอมรับนับถือของคนในสังคม และสามารถ ดำ�เนินชีวิตได้อย่างเป็นปกติสุข เป็นคนที่มีคุณภาพและเป็นที่ยอมรับของสังคมส่วนรวม
48 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ใบงานที่ ๑ เรื่อง ความแตกต่างระหว่างจริยธรรมและการทุจริต ชื่อ.....................................................................................ชั้น..........................เลขที่.................. คำ ชี้แจง ให้นักเรียนแยกข้อความออกเป็น ๒ กลุ่ม คือ กลุ่มจริยธรรมและการทุจริต แล้วเขียนลงใน ตารางให้ถูกต้อง ๑. นายสุวัฒน์นำ�รถหลวงไปจำ�นำ�และเบิกค่าน้ำ�มันเท็จ ๒. นายสมพงษ์ไม่รับของขวัญจากผู้มาติดต่อราชการ ๓. เด็กชายกล้าลอกข้อสอบเพื่อน ๔. นางวิภานำ�รถหลวงไปใช้งานแต่งงานลูก ๕. ผู้อำ�นวยการไม่รับฝากนักเรียนที่จะมาเข้าเรียน ๖. เด็กหญิงแพรไม่รับเงินจากเพื่อนที่ว่าจ้างให้ทำ�รายงาน ๗. นางพรนภาไม่รับเงินจากผู้มาหาเสียงเลือกตั้ง ๘. นางพิมเอาโทรศัพท์หลวงมาโทรติดต่อธุระส่วนตัว การกระทำ ที่แสดงให้เห็นว่า “บุคคลนั้นเป็นผู้มีจริยธรรม” การกระทำ ที่แสดงให้เห็นว่า “บุคคลนั้นเป็นผู้ทุจริต” ๑. ๑. ๒. ๒. ๓. ๓. ๔. ๔. ๕. ๕. ๖. ๖. ๗. ๗. ๘. ๘.
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 49 ใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของจริยธรรมและการทุจริต ชื่อ.....................................................................................ชั้น..........................เลขที่.................. คำ ชี้แจง ให้นักเรียนยกตัวอย่างการกระทำ�ระหว่างจริยธรรมกับการทุจริตมาอย่างละ ๑๐ พฤติกรรม การกระทำ ที่แสดงให้เห็นว่า “บุคคลนั้นเป็นผู้มีจริยธรรม” การกระทำ ที่แสดงให้เห็นว่า “บุคคลนั้นเป็นผู้ทุจริต” ๑. ๑. ๒. ๒. ๓. ๓. ๔. ๔. ๕. ๕. ๖. ๖. ๗. ๗. ๘. ๘. ๙. ๙. ๑๐. ๑๐.
50 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แบบสังเกตพฤติกรรม เรื่อง ซื่อสัตย์ สุจริต คำ ชี้แจง การบันทึกให้ทำ�เครื่องหมาย ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจริง เลขที่ ชื่อ - สกุล รายการ สรุปผลการ ประเมิน พูด ความจริง ไม่ลัก ขโมย ตรงไป ตรงมา ทำ ตัว น่าเชื่อถือ รู้จักแยกแยะ ผลประโยชน์ ส่วนตนและ ผลประโยชน์ ส่วนรวม ผ่าน ไม่ผ่าน เกณฑ์การประเมิน ผ่านตั้งแต่ ๓ รายการ ถือว่า ผ่าน ผ่าน ๒ รายการ ถือว่า ไม่ผ่าน ลงชื่อผู้ประเมิน (...............................................) .........../........../.............
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 51 แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๑ ชื่อหน่วย การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ และผลประโยชน์ส่วนรวม แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน เวลา ๒ ชั่วโมง และผลประโยชน์ส่วนรวม ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ๑.๒ วิเคราะห์การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนสามารถบอกการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ในหมู่บ้านได้ ๒.๒ นักเรียนสามารถบอกผลกระทบจากการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ ส่วนรวมในหมู่บ้านได้ ๒.๓ นักเรียนสามารถหาวิธีการแก้ไขการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ ส่วนรวมในหมู่บ้านได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม หมายถึง สถานการณ์ ที่เจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบต่อประโยชน์สาธารณะ มีผลประโยชน์ส่วนตนเข้ามาแทรกซ้อน โดยการใช้ตำ�แหน่งหน้าที่/อิทธิพลทางการเมืองกระทำ�การ/ตัดสินใจ/ใช้ดุลยพินิจ ที่ก่อให้เกิดประโยชน์ ต่อตนเองและพวกพ้องมากกว่าประโยชน์สาธารณะ ผลประโยชน์ส่วนตน หมายถึงการที่บุคคลทั่วไปในสถานะเอกชนหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐได้ทำ� กิจกรรมหรือได้กระทำ�การต่างๆ เพื่อผลประโยชน์ส่วนตน ครอบครัว ญาติเพื่อน หรือของกลุ่มในสังคม ผลประโยชน์ส่วนรวม หรือประโยชน์สาธารณะ หมายถึงการที่บุคคลใดๆในสถานะที่เป็น เจ้าหน้าที่ของรัฐได้กระทำ�การใดๆตามหน้าที่หรือได้ปฏิบัติหน้าที่อันเป็นการดำ�เนินการในอีกส่วนหนึ่ง ที่แยกออกมาจากการดำ�เนินการตามหน้าที่ในสถานะของเอกชน ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ (สมรรถนะที่เกิด) ๑) ความสามารถในการสื่อสาร ๒) ความสามารถในการคิด
52 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นตอนการเรียนรู้ ๑) ชั่วโมงที่ ๑ ๑. ครูทบทวนความหมายของการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ ส่วนรวม ๒. ครูให้นักเรียนชมวีดิทัศน์ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและ ผลประโยชน์ส่วนรวม ๓. ครูและนักเรียนร่วมกันสนทนาถึงการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและ ผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้านของตนเอง ๔. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันบอกว่าพฤติกรรมใดบ้างที่เป็น การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้านของตนเอง ลงในใบงานที่ ๑ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้าน ๕. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๖. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว ๒. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันบอกว่าผลกระทบและวิธีการแก้ไข การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้านของตนเอง ลงในใบงาน ที่ ๒ เรื่อง ผลกระทบและวิธีการแก้ไขการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ในหมู่บ้าน ๓. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) คลิปวีดีโอ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม https://www.youtube.com/watch?v=Pb๑htlXIE๓s ๒) ใบงานที่ ๑ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ในหมู่บ้าน ๓) ใบงานที่ ๒ เรื่องผลกระทบและวิธีการแก้ไขการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและ ผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้าน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 53 ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
54 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๗. ภาคผนวก ใบงานที่ ๑ เรื่อง การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้าน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนบอกว่าพฤติกรรมใดบ้างที่เป็นการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและ ผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้านของตนเอง ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................ การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้าน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 55 ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................ ใบงานที่ ๒ เรื่อง ผลกระทบและวิธีการแก้ไขการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้าน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนบอกว่าผลกระทบและแนวทางแก้ไขการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวมในหมู่บ้านของตนเอง ผลกระทบ แนวทางแก้ไข
56 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรม ที่ พฤติกรรม ชื่อ-สกุล ความสนใจ การแสดง ความคิดเห็น การตอบ คำถาม การยอมรับฟัง ความคิดเห็น การทำ งาน ที่ได้รับ มอบหมาย หมายเหตุ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ เกณฑ์การวัดผล ให้คะแนนระดับคุณภาพของแต่ละกลุ่ม ดังนี้ ดีมาก เท่ากับ ๔ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๙๐ - ๑๐๐ % ดี เท่ากับ ๓ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๗๐ - ๘๙ % ปานกลาง เท่ากับ ๒ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๕๐ - ๖๙ % ปรับปรุง เท่ากับ ๑ ประสิทธิภาพต่ำกว่าเกณฑ์๕๐ % (ลงชื่อ) ผู้สังเกต (.....................................................) .............../................./....................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 57 แบบประเมินผลงาน คำ ชี้แจง ทำ�เครื่องหมาย ลงในช่องระดับคะแนนพฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติดังนี้ ระดับ ๓ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นมาก ระดับ ๒ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นปานกลาง ระดับ ๑ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นน้อย ลำ ดับ ที่ หัวข้อประเมิน ระดับคะแนน ความถูกต้อง ความเรียบร้อย ความคิดสร้างสรรค์ รวม คะแนน การ ประเมินผล หมายเหตุ ชื่อ-สกุล ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ผ่าน ไม่ ผ่าน ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. เกณฑ์การประเมิน คะแนนตั้งแต่ ๔ - ๙ ผ่าน ๘ - ๙ = ดี ๖ - ๗ = ปานกลาง ๔ - ๕ = พอใช้ คะแนนต่ำกว่า ๔ ไม่ผ่าน
58 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๑ ชื่อหน่วย การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ และผลประโยชน์ส่วนรวม แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๙ เรื่อง ผลประโยชน์ทับซ้อน เวลา ๒ ชั่วโมง ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ๑.๒ วิเคราะห์การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนสามารถบอกความหมายของผลประโยชน์ทับซ้อนได้ ๒.๒ นักเรียนสามารถยกตัวอย่างของผลประโยชน์ทับซ้อนได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ ผลประโยชน์ทับซ้อน หมายถึงสถานการณ์หรือการกระทำ�ของบุคคล(ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง ข้าราชการ พนักงานบริษัท ผู้บริหาร) มีผลประโยชน์ส่วนตนเข้ามาเกี่ยวข้อง จนส่งผลกระทบต่อการ ตัดสินใจหรือการปฏิบัติหน้าที่ในตำ�แหน่งนั้น การกระทำ�ดังกล่าวอาจเกิดขึ้นโดยรู้ตัวหรือไม่รู้ตัว ทั้ง เจตนาหรือไม่เจตนา หรือบางเรื่องเป็นการปฏิบัติสืบต่อกันมาจนไม่เห็นว่าจะเป็นสิ่งผิดแต่อย่างใด พฤติกรรมเหล่านี้เป็นการกระทำ�ความผิดทางจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่ต้องคำ�นึงถึงผลประโยชน์ สาธารณะ(ผลประโยชน์ของส่วนรวม)แต่กลับตัดสินใจปฏิบัติหน้าที่โดยคำ�นึงถึงผลประโยชน์ของตนเอง หรือพวกพ้อง ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ (สมรรถนะที่เกิด) ๑) ความสามารถในการสื่อสาร ๒) ความสามารถในการคิด ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นตอนการเรียนรู้ ๑) ชั่วโมงที่ ๑ ๑. ครูให้นักเรียนชมวีดิทัศน์เรื่อง รู้ทันกันโกง ตอน ผลประโยชน์ทับซ้อน ๒. ครูและนักเรียนร่วมกันสนทนาถึงการชมวีดิทัศน์เรื่องรู้ทันกันโกงตอน ผลประโยชน์ ทับซ้อน ว่าพฤติกรรมแบบใดที่เป็นผลประโยชน์ทับซ้อน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 59 ๓. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ๓-๕คนให้ร่วมกันบอกความหมายของผลประโยชน์ทับซ้อน ลงในใบงานที่ ๑ เรื่อง ผลประโยชน์ทับซ้อน ๔. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๕. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว โดยใช้คำ�ถาม - ตอบ ๒. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันระดมความคิดในการยกตัวอย่าง พฤติกรรมใดบ้างที่เป็นผลประโยชน์ทับซ้อน ลงในใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของผลประโยชน์ทับซ้อน ๓. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) คลิปวีดีโอ เรื่อง รู้ทันกันโกง ตอน ผลประโยชน์ทับซ้อน https://www.youtube.com/watch?v=๓๔Ixr๑๘MPOs ๒) ใบงานที่ ๑ เรื่อง ผลประโยชน์ทับซ้อน ๓) ใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของผลประโยชน์ทับซ้อน ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
60 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๗. ภาคผนวก ใบความรู้ เรื่อง ผลประโยชน์ทับซ้อน ผลประโยชน์ทับซ้อน (Conflict of Interests) ผลประโยชน์ทับซ้อน หรือความขัดแย้งกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม (Conflict of Interests : COI) เป็นประเด็นปัญหาทางการบริหารภาครัฐในปัจจุบันที่เป็นบ่อเกิดของ ปัญหาการทุจริตประพฤติมิชอบในระดับที่รุนแรงขึ้น และยังสะท้อนปัญหาการขาดหลักธรรมาภิบาล และเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศ ความหมายสถานการณ์หรือการกระทำ�ของบุคคล(ไม่ว่าจะเป็นนักการเมืองข้าราชการ พนักงาน บริษัท ผู้บริหาร) มีผลประโยชน์ส่วนตนเข้ามาเกี่ยวข้อง จนส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจหรือการปฏิบัติ หน้าที่ในตำ�แหน่งนั้น การกระทำ�ดังกล่าวอาจเกิดขึ้นโดยรู้ตัวหรือไม่รู้ตัว ทั้งเจตนาหรือไม่เจตนาหรือ บางเรื่องเป็นการปฏิบัติสืบต่อกันมาจนไม่เห็นว่าจะเป็นสิ่งผิดแต่อย่างใด พฤติกรรมเหล่านี้เป็นการ กระทำ�ความผิดทางจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่ต้องคำ�นึงถึงผลประโยชน์สาธารณะ (ผลประโยชน์ ของส่วนรวม) แต่กลับตัดสินใจปฏิบัติหน้าที่โดยคำ�นึงถึงประโยชน์ของตนเองหรือพวกพ้อง มูลเหตุปัญหาผลประโยชน์ทับซ้อน ปัญหาผลประโยชน์ทับซ้อนเกิดจากการพัฒนาการ ทางการเมืองไทยเปลี่ยนไป จากเดิมที่นักการเมืองและนักธุรกิจเป็นบุคคลคนละกลุ่มกัน กล่าวคือ ในอดีตนักธุรกิจต้องพึ่งพิงนักการเมืองเพื่อให้นักการเมืองช่วยเหลือสนับสนุนธุรกิจของตน ซึ่งในบางครั้ง สิ่งที่นักธุรกิจต้องการนั้น มิได้รับการตอบสนองจากนักการเมืองทุกครั้งเสมอไป นักธุรกิจก็ต้องจ่ายเงิน จำ�นวนมากแก่นักการเมือง ในปัจจุบันนักธุรกิจจึงใช้วิธีการเข้ามาเล่นการเมืองเองเพื่อให้ตนเองสามารถ เข้ามาเป็นผู้กำ�หนดนโยบายและออกกฎเกณฑ์ต่างๆ ในสังคมได้และที่สำ�คัญคือทำ�ให้ข้าราชการต่าง ๆ ต้องปฏิบัติตามคำ�สั่ง ผลประโยชน์ทับซ้อน ภาษาไทยใช้อยู่ ๓ อย่าง ๑. ความขัดแย้งกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวม ๒. ผลประโยชน์ทับซ้อน ๓. ผลประโยชน์ขัดกัน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 61 ใบงานที่ ๑ เรื่อง ผลประโยชน์ทับซ้อน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนบอกความหมายของผลประโยชน์ทับซ้อน ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................ ผลประโยชน์ทับซ้อน
62 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ใบงานที่ ๒ เรื่อง ตัวอย่างของผลประโยชน์ทับซ้อน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนยกตัวอย่างพฤติกรรมใดบ้างที่เป็นผลประโยชน์ทับซ้อน ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 63 แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรม ที่ พฤติกรรม ชื่อ-สกุล ความสนใจ การแสดง ความคิดเห็น การตอบ คำถาม การยอมรับฟัง ความคิดเห็น การทำ งาน ที่ได้รับ มอบหมาย หมายเหตุ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ เกณฑ์การวัดผล ให้คะแนนระดับคุณภาพของแต่ละกลุ่ม ดังนี้ ดีมาก เท่ากับ ๔ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๙๐ - ๑๐๐ % ดี เท่ากับ ๓ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๗๐ - ๘๙ % ปานกลาง เท่ากับ ๒ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๕๐ - ๖๙ % ปรับปรุง เท่ากับ ๑ ประสิทธิภาพต่ำกว่าเกณฑ์๕๐ % (ลงชื่อ) ผู้สังเกต (.....................................................) .............../................./....................
64 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แบบประเมินผลงาน คำ ชี้แจง ทำ�เครื่องหมาย ลงในช่องระดับคะแนนพฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติดังนี้ ระดับ ๓ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นมาก ระดับ ๒ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นปานกลาง ระดับ ๑ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นน้อย ลำ ดับ ที่ หัวข้อประเมิน ระดับคะแนน ความถูกต้อง ความเรียบร้อย ความคิดสร้างสรรค์ รวม คะแนน การ ประเมินผล หมายเหตุ ชื่อ-สกุล ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ผ่าน ไม่ ผ่าน ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. เกณฑ์การประเมิน คะแนนตั้งแต่ ๔ - ๙ ผ่าน ๘ - ๙ = ดี ๖ - ๗ = ปานกลาง ๔ - ๕ = พอใช้ คะแนนต่ำกว่า ๔ ไม่ผ่าน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 65 หน่วยที่ ๒ ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๒ ชื่อหน่วย ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ เรื่อง ความละอายและความไม่ทนต่อ เวลา ๓ ชั่วโมง การทุจริต : การทิ้งขยะไม่เป็นที่ในชุมชน ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความไม่ทนและความละอายต่อการทุจริต ๑.๒ ปฏิบัติตนเป็นผู้ไม่ทนและละอายต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนบอกผลกระทบของการทิ้งขยะไม่เป็นที่ในชุมชนได้ ๒.๒ นักเรียนทิ้งขยะเป็นที่และคัดแยกขยะก่อนทิ้งลงถัง ๒.๓ นักเรียนสามารถโน้มน้าวใจให้คนในชุมชนทิ้งขยะให้ถูกที่และคัดแยกขยะได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ - ผลกระทบของการไม่ทิ้งขยะให้เป็นที่ สาเหตุและที่มาของขยะ เกิดจากความมักง่าย และขาดจิตสำนึกถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้น เป็นสาเหตุที่พบบ่อยมาก ซึ่งจะเห็นได้จากการทิ้งขยะลงตามพื้น หรือแหล่งน้ำโดยไม่ทิ้งลงในถังรองรับที่จัดไว้ให้หรือแม้กระทั่งการซื้อของการใช้สิ่งของของนักเรียน เช่น ขนม กระดาษ แก้วน้ำ ขวดน้ำ โดยใส่ถุงพลาสติกหลายๆ ถุง ทำให้มีขยะเพิ่มในปริมาณมาก - การคัดแยกขยะ ชนิดของขยะที่ถูกแยกได้ง่าย ๆ จากบ้านเราเองเลย มีดังนี้ ๑. ขยะย่อยสลายได้: เศษอาหาร พืชผัก ขยะอินทรีย์กิ่งไม้ขยะที่สามารถนำ�ไปผ่าน กระบวนการให้กลายเป็นปุ๋ยได้ ๒. ขยะรีไซเคิล:ขยะที่สามารถนำ�ไปผ่านกระบวนการรีไซเคิลเพื่อนำ�กลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น กระดาษ ขวดพลาสติก แก้ว เศษเหล็ก โลหะ (นำ�ไปขายได้) ๓. ขยะทั่วไป :ขยะที่ย่อยสลายยากและไม่คุ้มต่อการรีไซเคิลเช่น ถุงพลาสติกถุงขนม เศษพลาสติกเช่นซองลูกอม หลอด ฯลฯ ๔. ขยะพิษ : ขยะอันตราย เช่น สารเคมีหรือขยะที่มีพิษต้องผ่านกระบวนการกำ�จัด อย่างถูกวิธีเท่านั้น เช่น หลอดไฟ กระป๋องสีกระป๋องสารเคมียาฆ่าแมลง ยาฆ่าหญ้า น้ำ�มันเครื่อง ฯลฯ
66 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ ๑) ทักษะกระบวนการคิด ๒) ความสามรถในการใช้ทักษะชีวิต ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์/ค่านิยม ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๒) ใฝ่เรียนรู้ ๓) มุ่งมั่นในการทำ�งาน ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นการเรียนรู้ ชั่วโมงที่ ๑ ๑) ครูให้นักเรียนดูวีดิทัศน์ทิ้งขยะให้ถูกที่ ๒) ครูและนักเรียนสนทนาด้วยคำ�ถาม เช่น นักเรียนคิดว่าการทิ้งขยะให้ถูกที่สำ�คัญอย่างไร, นักเรียนเคยได้รับผลกระทบจากขยะหรือไม่, ในชุมชนของนักเรียนมีปัญหาขยะอะไรบ้าง ๓) ครูแจกใบความรู้เรื่อง ผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่ถูกที่ นักเรียนอ่านออกเสียง ใบความรู้นั้น ครูอธิบายเนื้อหาเพิ่มเติม ๔) ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕ คน เขียนสรุปผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่ถูกที่ หรือผลกระทบจากปัญหาขยะ เป็นแผนผังความรู้พร้อมตกแต่งให้สวยงาม ๕) ครูให้นักเรียนนำ�เสนอชิ้นงานของตนเอง ๖) ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปกิจกรรม ชั่วโมงที่ ๒ ๑) ครูให้นักเรียนดูวิดีโอการคัดแยกขยะ ๒) ครูและนักเรียนสนทนาด้วยคำ�ถาม เช่น นักเรียนเคยคัดแยกขยะหรือไม่,การคัดแยกขยะ มีประโยชน์อย่างไร ๓) ครูสรุปอธิบายความรู้เรื่องการคัดแยกขยะอีกครั้งหนึ่ง ๔) ครูสาธิตการคัดแยกขยะ ๕) ครูให้นักเรียนเดินเก็บขยะบริเวณโรงเรียนคนละ ๑ ชิ้น และกลับมาทิ้งลงทั้งขยะให้ถูกถัง ตามแนวทางการคัดแยกขยะ ๖) ครูสรุปกิจกรรม และฝากให้นักเรียนทำ�การคัดแยกขยะที่บ้าน ชั่วโมงที่ ๓ ๑) ครูทบทวนความรู้จากชั่วโมงที่ผ่านมา ๒) ครูย้ำถึงความสำคัญของการทิ้งขยะให้ถูกที่และการคัดแยกขยะ ๓) ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ ๕ คนให้นักเรียนแต่ละกลุ่มคิดกิจกรรมที่จะสามารถ รณรงค์ให้คนในชุมชนทิ้งขยะให้ถูกที่และคักแยกขยะได้หรือครูอาจเสนอกิจกรรมให้นักเรียนปฏิบัติดังนี้
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 67 ๓.๑ กิจกรรมเสียงตามสาย เรื่อง ทิ้งขยะให้ถูกที่ โดยให้นักเรียนนำ�เนื้อหาเกี่ยวกับ ผลกระทบของการทิ้งขยะไม่เป็นที่และความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะไปพูดประชาสัมพันธ์เสียงตามสาย ในชุมชน เป็นเวลา ๑ สัปดาห์ ๓.๒ กิจกรรมคำ�ขวัญ รณรงค์ให้คนในชุมชนทิ้งขยะให้ถูกที่ และคักแยกขยะ โดยให้ สมาชิกแต่งคำ�ขวัญเกี่ยวกับเรื่องที่ต้องการรณรงค์ ๓.๓ กิจกรรมแผ่นป้ายความรู้ประชาสัมพันธ์โดยให้สมาชิกร่วมทำ�ป้ายความรู้เกี่ยวกับ ผลกระทบของการทิ้งขยะไม่เป็นที่และความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกขยะและนำ�ไปติดประชาสัมพันธ์ตาม ที่ต่าง ๆ ของชุมชน เช่น บอร์ดประชาสัมพันธ์ของอำ�เภอ ๔) นักเรียนนำ�เสนอกิจกรรมที่กลุ่มของตนเองจะปฏิบัติ ๕) ครูนำ�นักเรียนไปติดต่อชุมชน เพื่อดำ�เนินการตามกิจกรรมที่นักเรียนต้องการปฏิบัติ ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) วีดิทัศน์เพลงทิ้งขยะให้ถูกที่ ๒) วีดิทัศน์เรื่อง การคัดแยกขยะ ๓) ใบความรู้เรื่อง ผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่ถูกที่ ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมในการทำ�งานเป็นกลุ่ม ๒) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือในการประเมิน ๑) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๒) แบบตรวจผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ๑) เกณฑ์การประเมินพฤติกรรมรายบุคคล ๑. การให้คะแนน ให้๑ คะแนน ๒. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ ๔, ๓, ๒, ๑ กำ�หนดเกณฑ์ได้ตาม ความเหมาะสมหรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ ๙ - ๑๐ คะแนน = ๔ (ดีมาก) ๗ - ๘ คะแนน = ๓ (ดี) ๕ - ๖ คะแนน = ๒ (พอใช้) ๐ - ๔ คะแนน = ๑ (ควรปรับปรุง)
68 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๒) เกณฑ์การให้คะแนนผลงาน ประเด็น ที่ประเมิน คะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ ๑. ผลงานตรงกับจุด ประสงค์ ที่กำ�หนด ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์ ทุกประเด็น ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์เป็น ส่วนใหญ่ ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์ บางประเด็น ผลงานไม่สอดคล้อง กับจุดประสงค์ ๒. ผลงานมีความถูก ต้องสมบูรณ์ เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้อง ครบถ้วน เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่ เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้องเป็น บางประเด็น เนื้อหาสาระของ ผลงานไม่ถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่ ๓. ผลงานมีความคิด สร้างสรรค์ ผลงานแสดงออกถึง ความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่และเป็น ระบบ ผลงานมีแนวคิด แปลกใหม่แต่ยังไม่ เป็นระบบ ผลงานมีความ น่าสนใจ แต่ยังไม่มี แนวคิดแปลกใหม่ ผลงานไม่แสดง แนวคิดใหม่ ๔. ผลงานมีความ เป็นระเบียบ ผลงานมีความเป็น ระเบียบแสดงออกถึง ความประณีต ผลงานส่วนใหญ่ มีความเป็นระเบียบ แต่ยังมีข้อบกพร่อง ผลงานมีความ เป็นระเบียบแต่มี ข้อบกพร่องบางส่วน ผลงานส่วนใหญ่ ไม่เป็นระเบียบและ มีข้อบกพร่อง ๓) เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ นักเรียนได้คะแนน ๑๓ คะแนนขึ้นไปร้อยละ ๘๐ ถือว่าผ่าน ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 69 ๗. ภาคผนวก วีดิทัศน์เพลง ทิ้งขยะให้ถูกที่ จาก: https:// www.youtube.com/ watch?v=๕๕F๙fhazTCE ทิ้งขยะให้ถูกที่ วีดิทัศน์ เรื่อง การคัดแยกขยะ การแยกขยะ จาก : https:// www.youtube.com/ watch?v=๘sIK๓p_Aurs
70 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ใบความรู้ เรื่อง ผลกระทบจากการทิ้งขยะไม่ถูกที่ ผลกระทบของการทิ้งขยะไม่เป็นที่ สาเหตุและที่มาของขยะ เกิดจากความมักง่ายและขาดจิตสำนึกถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้น เป็นสาเหตุ ที่พบบ่อยมาก ซึ่งจะเห็นได้จากการทิ้งขยะลงตามพื้นหรือแหล่งน้ำโดยไม่ทิ้งลงในถังรองรับที่จัดไว้ให้ หรือแม้กระทั่งการซื้อของการใช้สิ่งของของนักเรียน เช่น ขนม กระดาษ แก้วนำ ้ขวดนำ ้โดยใส่ถุงพลาสติก หลาย ๆ ถุง ทำให้มีขยะเพิ่มในปริมาณมาก ในปัจจุบัน ใครหลาย ๆ คน อาจจะเคยชินกับการทิ้งขยะเรี่ยราดไม่เป็นที่เป็นทาง ไม่ว่าจะเป็นที่ สวนสาธารณะถนน ที่ทำ�งาน หรือแม้กระทั่งโรงเรียน โดยเฉพาะโรงเรียน ต้องมีบ้างล่ะถังขยะแต่นักเรียน ส่วนใหญ่ก็มองข้ามถังขยะไม่ยอมทิ้งลงถัง มีแต่ความมักง่ายที่ชอบซุกขยะไว้บริเวณรอบ ๆ ที่ตนเองอยู่ ตรงนั้น เช่น โต๊ะหินอ่อน โต๊ะนักเรียน บนพื้น ท่อระบายน้ำ� หรือแม้แต่ต้นไม้ที่เป็นซอกเป็นรูก็ยังทิ้งไปได้ มีแต่นักเรียนส่วนน้อยและคุณครูที่เห็นว่าการทิ้งขยะไม่ถูกที่ทำ�ให้โรงเรียนไม่สะอาด ดูไม่งามตา และ คุณครูทุกๆคนก็สั่งสอนลูกของตนให้มีความรับผิดชอบมีระเบียบวินัยและมีความรักษาความสะอาดอยู่แล้ว ก็มีการจัดเวรทำ�ความสะอาดอยู่ทุกวัน แต่มันเป็นการกำ�จัดเพียงแค่บรรเทาไม่ให้ขยะมันมากเกินไป เพราะคนทิ้งมากกว่าคนเก็บ เพราะฉะนั้นทุกคนควรมีความฉุกคิดในเรื่องของภัยขยะที่ตามมา เช่น เกิดมลพิษ โรงเรียนหรือที่ต่าง ๆ ไม่สะอาดและไม่น่าอยู่ ถ้ามีคนอยู่ประมาณ 2,000 คน ถ้าทิ้งขยะ คนละชิ้น ก็จะมีขยะเพิ่มในโรงเรียน 2,000 ชิ้น แต่ถ้าเก็บขยะลงถังคนละชิ้น ก็จะมีขยะในโรงเรียน ลดลง 2,000 ชิ้น คิดดูเอาเองว่าจะเลือกมีโรงเรียนที่มีแต่ขยะเต็มไปหมด หรือโรงเรียนที่ไม่มีขยะ ถึงมีแต่ก็น้อยที่สุด โรงเรียนที่มีขยะ โรงเรียนที่ไม่มีขยะเรี่ยราดบนพื้น และมีการคัดแยกขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ และนำ ไปขายสร้างรายได้
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 71 แบบประเมินผลงานนักเรียน ชื่อ.....................................................................................ชั้น..........................เลขที่.................. หน่วยการเรียนรู้ที่.........กิจกรรม............................................................. คำ ชี้แจง ให้ผู้ประเมินใส่เครื่องหมาย ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน ประเด็นที่ประเมิน ผู้ประเมิน ตนเอง เพื่อน ครู ๑ ๒ ๓ ๔ ๑ ๒ ๓ ๔ ๑ ๒ ๓ ๔ ๑. ตรงจุดประสงค์ที่กำ�หนด ๒. มีความถูกต้อง ๓. มีความคิดสร้างสรรค์ ๔. มีความเป็นระเบียบ รวม รวมทุกรายการ เฉลี่ย ลงชื่อผู้ประเมิน....................................(ตนเอง) ลงชื่อผู้ประเมิน....................................(เพื่อน) ลงชื่อผู้ประเมิน....................................C(ครู)
72 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” เกณฑ์การให้คะแนนผลงาน ประเด็น ที่ประเมิน คะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ ๑. ผลงานตรงกับ จุดประสงค์ที่กำ�หนด ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์ ทุกประเด็น ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์เป็น ส่วนใหญ่ ผลงานสอดคล้องกับ จุดประสงค์ บางประเด็น ผลงานไม่สอดคล้อง กับจุดประสงค์ ๒. ผลงานมีความ ถูกต้องสมบูรณ์ เนื้อหาสาระขอ งผลงานถูกต้อง ครบถ้วน เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่ เนื้อหาสาระของ ผลงานถูกต้อง เป็นบางประเด็น เนื้อหาสาระของ ผลงานไม่ถูกต้อง เป็นส่วนใหญ่ ๓. ผลงานมีความคิด สร้างสรรค์ ผลงานแสดงออกถึง ความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่และเป็น ระบบ ผลงานมีแนวคิด แปลกใหม่แต่ยังไม่ เป็นระบบ ผลงานมาความน่า สนใจ แต่ยังไม่มี แนวคิดแปลกใหม่ ผลงานไม่แสดง แนวคิดใหม่ ๔. ผลงานมีความ เป็นระเบียบ ผลงานมีความเป็น ระเบียบแสดงออกถึง ความประณีต ผลงานส่วนใหญ่มี ความเป็นระเบียบแต่ ยังมีข้อบกพร่อง ผลงานมีความเป็น ระเบียบแต่มีข้อ บกพร่องบางส่วน ผลงานส่วนใหญ่ ไม่เป็นระเบียบและ มีข้อบกพร่อง เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ นักเรียนได้คะแนน ๑๓ คะแนนขึ้นไปร้อยละ ๘๐ ถือว่าผ่าน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 73 แบบประเมินการทำ งานกลุ่ม เรื่อง ................................................................................. ที่ ชื่อกลุ่ม รายการประเมิน รวม ๑๐ คะแนน ความ ร่วมมือ (๒) การแสดง ความ คิดเห็น (๒) ความ ตั้งใจ (๒) การรับฟัง ผู้อื่น (๒) การร่วม ปรับปรุง ผลงาน (๒) ลงชื่อ..................................................ผู้ตรวจ (................................................) เกณฑ์การประเมิน - นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ถือว่าผ่าน
74 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๒ ชื่อหน่วย ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชน : เวลา ๓ ชั่วโมง การละเมิดข้อตกลงเกี่ยวกับการใช้สถานที่ในชุมชน ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๑.๒ ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนสามารถบอกข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชนได้ ๒.๒ นักเรียนสามารถปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตเกี่ยวกับการใช้สถานที่ ในชุมชนได้ ๒.๓ นักเรียนสามารถวิเคราะห์ถึงความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับ การละเมิดข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชนได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ ความละอายเป็นจริยธรรมประการหนึ่งการที่บุคคลหนึ่งละเว้นสิ่งที่น่าตำ�หนิหรือสิ่งที่เป็น ความผิด หรือไม่เปิดเผยส่วนที่พึงปกปิด ถือว่าเขามีความละอาย การทุจริต (Corruption) หมายถึง การคดโกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต การกระทำ�ที่ผิดกฎหมาย เพื่อให้เกิดความได้เปรียบในการแข่งขัน การใช้อำ�นาจหน้าที่ในทางที่ผิดเพื่อแสวงหาประโยชน์หรือให้ได้ รับสิ่งตอบแทน การให้หรือการรับสินบน การกำ�หนดนโยบายที่เอื้อประโยชน์แก่ตนหรือพวกพ้อง รวมถึง การทุจริตเชิงนโยบาย การทุจริตอาจเกิดได้หลายลักษณะ เช่น การติดสินบนเจ้าพนักงานด้วยการให้ หรือการรับสินบนทั้งที่เป็นเงินและสิ่งของ การมีผลประโยชน์ทับซ้อน การฟอกเงิน การยักยอก การปกปิดข้อเท็จจริง การขัดขวางกระบวนการยุติธรรม ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ ๑) ทักษะกระบวนการคิด ๒) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์/ค่านิยม ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๒) ใฝ่เรียนรู้ ๓) มุ่งมั่นในการทำ�งาน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 75 ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นการเรียนรู้ ๑) ชั่วโมงที่ ๑ ๑. ครูทบทวนโดยการใช้คำ�ถามเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตใน ชุมชน ๒. ให้นักเรียนคิดวิเคราะห์ตามหัวข้อดังต่อไปนี้โดยทำ�ลงในใบงานที่ ๑ เรื่องข้อตกลง ในการใช้สถานที่ในชุมชน ๒.๑ สถานที่ในชุมชนมีที่ใดบ้าง ๒.๒ การมีข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน ควรมีหรือไม่อย่างไร ๒.๓ สมมุติถ้านักเรียนเป็นผู้กำ�หนดข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน นักเรียน จะกำ�หนดว่าอย่างไรบ้าง ๓. ครูให้นักเรียนส่งตัวแทนออกมานำ�เสนอการวิเคราะห์ของตนเองหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว ๒. ให้นักเรียนคิดวิเคราะห์ตามหัวข้อดังต่อไปนี้โดยทำ�ลงในใบงานที่๒เรื่องการปฏิบัติตน ให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตเกี่ยวกับการใช้สถานที่ในชุมชน ๒.๑ การปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตควรปฏิบัติตนอย่างไร ๒.๒ นักเรียนจะปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตเกี่ยวกับการใช้ สถานที่ในชุมชนอย่างไร ๓. ครูให้นักเรียนส่งตัวแทนออกมานำ�เสนอการวิเคราะห์ของตนเองหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๓) ชั่วโมงที่ ๓ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว โดยใช้คำ�ถาม - ตอบ ๒. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันระดมความคิดในการวิเคราะห์ถึง ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับการละเมิดข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน อย่างไรบ้างลงในใบงานที่๓ เรื่องความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับการละเมิด ข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน ๓. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) ใบงานที่ ๑ เรื่อง ข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน
76 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๒) ใบงานที่ ๒ เรื่อง การปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตเกี่ยวกับการใช้ สถานที่ในชุมชน ๓) ใบงานที่ ๓ เรื่องความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับการละเมิด ข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 77 ๗. ภาคผนวก ใบงานที่ ๑ เรื่อง ข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำ�ถามต่อไปนี้ ๑.สถานที่ในชุมชนมีที่ใดบ้าง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ๒. การมีข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน ควรมีหรือไม่อย่างไร ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ๓.สมมุติถ้านักเรียนเป็นผู้กำ หนดข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชน นักเรียนจะกำ หนดว่าอย่างไรบ้าง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
78 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ใบงานที่ ๒ เรื่อง การปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริต เกี่ยวกับการใช้สถานที่ในชุมชน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำ�ถามต่อไปนี้ ๑.การปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตควรปฏิบัติตนอย่างไร ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ๒. นักเรียนจะปฏิบัติตนให้เป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตเกี่ยวกับการใช้สถานที่ในชุมชนอย่างไร .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 79 ใบงานที่ ๓ เรื่อง ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับการละเมิดข้อตกลง ในการใช้สถานที่ในชุมชน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์ถึงความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนเกี่ยวกับการละเมิด ข้อตกลงในการใช้สถานที่ในชุมชนอย่างไรบ้าง ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
80 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรม ที่ พฤติกรรม ชื่อ-สกุล ความสนใจ การแสดง ความคิดเห็น การตอบ คำถาม การยอมรับฟัง ความคิดเห็น การทำ งาน ที่ได้รับ มอบหมาย หมายเหตุ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ เกณฑ์การวัดผล ให้คะแนนระดับคุณภาพของแต่ละกลุ่ม ดังนี้ ดีมาก เท่ากับ ๔ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๙๐ - ๑๐๐ % ดี เท่ากับ ๓ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๗๐ - ๘๙ % ปานกลาง เท่ากับ ๒ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๕๐ - ๖๙ % ปรับปรุง เท่ากับ ๑ ประสิทธิภาพต่ำกว่าเกณฑ์๕๐ % (ลงชื่อ) ผู้สังเกต (.....................................................) .............../................./....................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 81 แบบประเมินผลงาน คำ ชี้แจง ทำ�เครื่องหมาย ลงในช่องระดับคะแนนพฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติดังนี้ ระดับ ๓ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นมาก ระดับ ๒ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นปานกลาง ระดับ ๑ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นน้อย ลำ ดับ ที่ หัวข้อประเมิน ระดับคะแนน ความถูกต้อง ความเรียบร้อย ความคิดสร้างสรรค์ รวม คะแนน การ ประเมินผล หมายเหตุ ชื่อ-สกุล ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ผ่าน ไม่ ผ่าน ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. เกณฑ์การประเมิน คะแนนตั้งแต่ ๔ - ๙ ผ่าน ๘ - ๙ = ดี ๖ - ๗ = ปานกลาง ๔ - ๕ = พอใช้ คะแนนต่ำกว่า ๔ ไม่ผ่าน
82 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๒ ชื่อหน่วย ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๓ เรื่อง กิจกรรมที่ปฏิบัติและส่งผลให้เกิด เวลา ๒ ชั่วโมง ความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชน ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริต ๑.๒ ปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตทุกรูปแบบ ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนสามารถบอกว่ากิจกรรมที่ปฏิบัติส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อการ ทุจริต ในชุมชนได้ ๒.๒ นักเรียนสามารถปฏิบัติตนเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตในทุกรูปแบบได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ ความละอายเป็นจริยธรรมประการหนึ่งการที่บุคคลหนึ่งละเว้นสิ่งที่น่าตำ�หนิหรือสิ่งที่เป็น ความผิด หรือไม่เปิดเผยส่วนที่พึงปกปิด ถือว่าเขามีความละอาย การทุจริต (Corruption) หมายถึง การคดโกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต การกระทำ�ที่ผิดกฎหมาย เพื่อให้เกิดความได้เปรียบในการแข่งขัน การใช้อำ�นาจหน้าที่ในทางที่ผิดเพื่อแสวงหาประโยชน์หรือให้ได้ รับสิ่งตอบแทน การให้หรือการรับสินบน การกำ�หนดนโยบายที่เอื้อประโยชน์แก่ตนหรือพวกพ้อง รวมถึง การทุจริตเชิงนโยบายการทุจริตอาจเกิดได้หลายลักษณะเช่น การติดสินบนเจ้าพนักงานด้วยการให้หรือ การรับสินบนทั้งที่เป็นเงินและสิ่งของ การมีผลประโยชน์ทับซ้อน การฟอกเงิน การยักยอก การปกปิด ข้อเท็จจริง การขัดขวางกระบวนการยุติธรรม ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ ๑) ทักษะกระบวนการคิด ๒) ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์/ค่านิยม ๑) ซื่อสัตย์สุจริต ๒) ใฝ่เรียนรู้ ๓) มุ่งมั่นในการทำ�งาน ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นการเรียนรู้ ๑) ชั่วโมงที่ ๑ ๑. ให้นักเรียนชมวีดิทัศน์เรื่องซื้อสิทธิ์ขายเสียง ไม่ยอม ไม่ทน ไม่เฉยรวมพลังคนไทย ไม่โกง หวังคนไทยต้านคอร์รัปชันทุกรูปแบบ ๒. ให้นักเรียนคิดวิเคราะห์ตามหัวข้อดังต่อไปนี้โดยทำ�ลงในใบงานที่ ๑ เรื่อง การเป็น ผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตในทุกรูปแบบ
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 83 ๒.๑ การซื้อสิทธิ์ขายเสียง เป็นสิ่งที่ควรทำ�หรือไม่ เพราะเหตุใด ๒.๒ การซื้อสิทธิ์ขายเสียง นั้นมีผลเสียอย่างไรบ้าง ๒.๓ ถ้านักเรียนพบเห็นการซื้อสิทธิ์ขายเสียงในชุมชน นักเรียนจะทำ�อย่างไร ๓. ครูให้นักเรียนส่งตัวแทนออกมานำ�เสนอการวิเคราะห์ของตนเองหน้าชั้นเรียน ต่อการกระทำ�ที่ไม่ถูกต้อง ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว โดยใช้คำ�ถาม - ตอบ ๒. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันระดมความคิดในการหาว่ากิจกรรม ที่ปฏิบัติแล้วส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชนมีอะไรบ้างลงในใบงานที่ ๒ เรื่อง กิจกรรมที่ปฏิบัติและส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชน ๓. นักเรียนนำ�เสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๔. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปองค์ความรู้ที่ได้ ๔.๒ สื่อการเรียนรู้ ๑) วีดิทัศน์เรื่องซื้อสิทธิ์ขายเสียง ไม่ยอม ไม่ทน ไม่เฉยรวมพลังคนไทยไม่โกง หวังคนไทย ต้านคอร์รัปชันทุกรูปแบบ https://www.youtube.com/watch?v=O๓๘oszSfqWM&pbjreload=๑๐ ๒) ใบงานที่ ๑ เรื่อง การเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตในทุกรูปแบบ ๓) ใบงานที่ ๒ เรื่อง กิจกรรมที่ปฏิบัติและส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อ การทุจริตในชุมชน ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
84 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๗. ภาคผนวก ใบงานที่ ๑ เรื่อง การเป็นผู้ละอายและไม่ทนต่อการทุจริตในทุกรูปแบบ คำ ชี้แจง จากการชมวีดิทัศน์ เรื่อง ซื้อสิทธิ์ขายเสียง ไม่ยอม ไม่ทน ไม่เฉย รวมพลังคนไทยไม่โกง หวังคนไทยต้านคอร์รัปชันทุกรูปแบบแล้ว ให้นักเรียนตอบคำ�ถามต่อไปนี้ ๑ การซื้อสิทธิ์ขายเสียง เป็นสิ่งที่ควรทำ หรือไม่ เพราะเหตุใด ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ๒. การซื้อสิทธิ์ขายเสียง นั้นมีผลเสียอย่างไรบ้าง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ๓. ถ้านักเรียนพบเห็นการซื้อสิทธิ์ขายเสียงในชุมชน นักเรียนจะทำอย่างไร ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 85 ใบงานที่ ๒ เรื่อง กิจกรรมที่ปฏิบัติและส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อการทุจริตในชุมชน คำ ชี้แจง ให้นักเรียนบอกว่ากิจกรรมใดบ้างที่ปฏิบัติแล้วส่งผลให้เกิดความละอายและความไม่ทนต่อการ ทุจริต ในชุมชนบ้าง ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
86 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” แบบสังเกตพฤติกรรมการปฏิบัติกิจกรรม ที่ พฤติกรรม ชื่อ-สกุล ความสนใจ การแสดง ความคิดเห็น การตอบ คำถาม การยอมรับฟัง ความคิดเห็น การทำ งาน ที่ได้รับ มอบหมาย หมายเหตุ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ เกณฑ์การวัดผล ให้คะแนนระดับคุณภาพของแต่ละกลุ่ม ดังนี้ ดีมาก เท่ากับ ๔ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๙๐ - ๑๐๐ % ดี เท่ากับ ๓ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๗๐ - ๘๙ % ปานกลาง เท่ากับ ๒ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๕๐ - ๖๙ % ปรับปรุง เท่ากับ ๑ ประสิทธิภาพต่ำกว่าเกณฑ์๕๐ % (ลงชื่อ) ผู้สังเกต (.....................................................) .............../................./....................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 87 แบบประเมินผลงาน คำ ชี้แจง ทำ�เครื่องหมาย ลงในช่องระดับคะแนนพฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติดังนี้ ระดับ ๓ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นมาก ระดับ ๒ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นปานกลาง ระดับ ๑ หมายถึง แสดงพฤติกรรมให้เห็นน้อย ลำ ดับ ที่ หัวข้อประเมิน ระดับคะแนน ความถูกต้อง ความเรียบร้อย ความคิดสร้างสรรค์ รวม คะแนน การ ประเมินผล หมายเหตุ ชื่อ-สกุล ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ผ่าน ไม่ ผ่าน ๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. เกณฑ์การประเมิน คะแนนตั้งแต่ ๔ - ๙ ผ่าน ๘ - ๙ = ดี ๖ - ๗ = ปานกลาง ๔ - ๕ = พอใช้ คะแนนต่ำกว่า ๔ ไม่ผ่าน
88 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” หน่วยที่ ๓ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต แผนการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ ๓ ชื่อหน่วย STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ เรื่อง การเลือกตั้งท้องถิ่นที่สอดคล้องกับ เวลา ๒ ชั่วโมง STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ๑. ผลการเรียนรู้ ๑.๑ มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ๑.๒ ปฏิบัติตนเป็นผู้ที่ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ๒. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๒.๑ นักเรียนสามารถวิเคราะห์สถานการณ์การเลือกตั้งท้องถิ่นที่สอดคล้องกับ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริตได้ ๒.๒ นักเรียนสามารถนำ�ความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ในชีวิตประจำ�วันได้ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความรู้ ความหมายของการเลือกตั้ง การเลือกตั้ง คือ การที่ราษฎรใช้สิทธิของตนเองลงคะแนนเสียงเลือกตัวแทน เพื่อทำ�หน้าที่ แทนตนในการปกครองแต่ละระดับของประเทศการเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยนั้นต้องเป็นการเลือกตั้ง โดยเสรีกล่าวคือต้องเปิดกว้างให้อิสระในการตัดสินใจทั้งในแง่ของผู้สมัครและผู้ออกเสียง ทั้งนี้ต้องเป็น ไปโดยบริสุทธิ์และยุติธรรม ไม่มีการชี้นำ�หรือบังคับให้เลือก ความหมายของ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต - S(Sufficient) หมายถึงการนำ�เศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นเครื่องมือในการป้องกันการทุจริต เช่น สร้างจิตพอเพียงให้แก่ตัวเราและเพื่อนๆ เมื่อเราพอเพียงเราก็จะไม่ทุจริต - T (Transparent) หมายถึง การมุ่งเน้นการปฏิบัติงานและตรวจสอบได้เช่น ไม่ลอก การบ้านเพื่อน และครูสามารถตรวจดูได้ว่านักเรียนตอบไม่เหมือนเพื่อน - R(Realise)หมายถึงความเข้าใจความตระหนักรู้และการวิเคราะห์ความเสี่ยงเช่นหากนักเรียน จะทำ�การบ้าน นักเรียนต้องเรียนให้เข้าใจ และหากคิดว่าตัวเองจะทำ�ไม่ได้ก็ควรถามเพื่อนหรือครู - O (Onward) หมายถึง การมีแนวคิดมุ่งสู่ความโปร่งใส - N (Knowledge) หมายถึง มีการพัฒนาองค์ความรู้อย่างสม่ำ�เสมอเช่น เข้าห้องสมุดเสมอๆ - G (Generosity) หมายถึงการร่วมสร้างสังคมไทยให้มีความเอื้ออาทรเช่น แบ่งปันสิ่งของ ให้เพื่อน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 89 ๓.๒ ทักษะ/กระบวนการ (สมรรถนะที่เกิด) ๑) ความสามารถในการสื่อสาร ๒) ความสามารถในการคิด ๓) ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ๓.๓ คุณลักษณะอันพึงประสงค์/ค่านิยม ๑) ใฝ่เรียนรู้ ๒) ซื่อสัตย์สุจริต ๔. กิจกรรมการเรียนรู้ ๔.๑ ขั้นตอนการเรียนรู้ ๑) ชั่วโมงที่ ๑ ๑. ครูทบทวนความหมายของคำ�ว่า STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต โดยการให้ นักเรียนทำ�ใบงานที่ ๑ เรื่อง STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ๒. ครูให้นักเรียนชมวีดิทัศน์เรื่อง เลือกคนที่ชอบกาเบอร์ที่ใช่ ๓. ครูสร้างสถานการณ์จำ�ลองให้นักเรียนทำ�การเลือกตั้งหัวหน้าห้อง ๔. ครูและนักเรียนร่วมอภิปรายสรุปกิจกรรมตามแบบของ STRONG : จิตพอเพียง ต้านทุจริต ๕. แบ่งกลุ่มนักเรียนกลุ่มละ ๓ - ๕ คน ให้ร่วมกันแต่งคำ�ขวัญเกี่ยวกับการเลือกตั้งท้องถิ่น ๒) ชั่วโมงที่ ๒ ๑. ครูทบทวนความรู้เดิมจากชั่วโมงที่แล้ว ๒. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอคำ�ขวัญที่แต่งมา ๓. นักเรียนถอดองค์ความรู้เรื่อง การเลือกตั้งท้องถิ่น ตามแบบของ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ในใบงานที่ ๒ ๔. นักเรียนนำ�เสนอหน้าชั้นเรียน ๕. ครูประเมินผลและกล่าวชื่นชมนักเรียน ๔.๒ สื่อการเรียนรู้/แหล่งการเรียนรู้ ๑) วีดิทัศน์เรื่อง เลือกคนที่ชอบกาเบอร์ที่ใช่ https://www.youtube.com/watch?v=๕EhgtHBhEu๐ ๒) ใบงานที่ ๑ เรื่อง STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต ๓) ใบงานที่ ๒ เรื่อง การถอดองค์ความรู้เรื่อง การเลือกตั้งท้องถิ่น ตามแบบของ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต
90 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ๕. การประเมินผลการเรียนรู้ ๕.๑ วิธีการประเมิน ๑) สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) ตรวจผลงานการแต่งคำ�ขวัญ ๓) ประเมินผลงานนักเรียน ๕.๒ เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ๑) แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ๒) แบบตรวจผลงานการแต่งคำ�ขวัญ ๓) แบบประเมินผลงานนักเรียน ๕.๓ เกณฑ์การตัดสิน ผ่านเกณฑ์การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ๖. บันทึกหลังการจัดประสบการณ์ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ลงชื่อ ................................................ ครูผู้สอน (...............................................)
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 91 ๗. ภาคผนวก ใบงานที่ ๑ เรื่อง STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต คำ ชี้แจง ให้นักเรียนโยงเส้นจับคู่พยัญชนะภาษาอังกฤษกับความหมายตามแบบ STRONG :จิตพอเพียง ต้านทุจริต ที่กำ�หนดให้ต่อไปนี้ (Sufficient) (Transparent) (Realise) (Onward) (Knowledge) (Generosity) หมายถึงความเข้าใจความตระหนักรู้และการวิเคราะห์ความเสี่ยง เช่น หากนักเรียนจะทำ�การบ้าน นักเรียนต้องเรียนให้เข้าใจ และ หากคิดว่าตัวเองจะทำ�ไม่ได้ก็ควรถามเพื่อนหรือครู หมายถึง มีการพัฒนาองค์ความรู้อย่างสม่ำเสมอ เช่น เข้าห้องสมุดเสมอ ๆ หมายถึงการร่วมสร้างสังคมไทยให้มีความเอื้ออาทร เช่น แบ่งปังสิ่งของให้เพื่อน ๆ หมายถึงการนำเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นเครื่องมือในการป้องกัน การทุจริตเช่น สร้างจิตพอเพียงให้แก่ตัวเราและเพื่อน ๆเมื่อเรา พอเพียงเราก็จะไม่ทุจริต หมายถึง การมุ ่งเน้นการปฏิบัติงานและตรวจสอบได้ เช ่น ไม่ลอกการบ้านเพื่อน และครูสามารถตรวจดูได้ว ่านักเรียน ตอบไม่เหมือนเพื่อน หมายถึง การมีแนวคิดมุ่งสู่ความโปร่งใส ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
92 แผนการจัดการเรียนรู้ “รายวิชาเพิ่มเติม การป้องกันการทุจริต” ใบงานที่ ๒ เรื่อง การถอดองค์ความรู้ การเลือกตั้งท้องถิ่น ตามแบบของ STRONG : จิตพอเพียงต้านทุจริต คำ ชี้แจง ให้นักเรียนถอดองค์ความรู้เรื่อง การเลือกตั้งท้องถิ่น ตามแบบของ STRONG : จิตพอเพียง ต้านทุจริต การเลือกตั้งท้องถิ่น แบบ STRONG ชื่อ.............................................................................ชั้น......................เลขที่................
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ 93 แบบประเมินการแต่งคำ ขวัญ ที่ พฤติกรรม ชื่อ ถูกต้องตาม ฉันทลักษณ์ ตรงตาม ความหมาย คิดสร้างสรรค์ เสร็จทันเวลา ที่กำ หนด รวม ๑๖ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ ๔ ๓ ๒ ๑ เกณฑ์การวัดผล ให้คะแนนระดับคุณภาพของแต่ละกลุ่ม ดังนี้ ดีมาก เท่ากับ ๔ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๙๐ - ๑๐๐ % ดี เท่ากับ ๓ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๗๐ - ๘๙ % ปานกลาง เท่ากับ ๒ ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์๕๐ - ๖๙ % ปรับปรุง เท่ากับ ๑ ประสิทธิภาพต่ำกว่าเกณฑ์๕๐ % (ลงชื่อ) ผู้สังเกต (.....................................................) .............../................./....................