นวัตกรรมการสอนแบบแจกลูกสะกดคำ ป.3

เรอื่ ง การสอนแบบแจกลูกสะกดคา

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ ภาษาไทย
ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ ๓
ปีการศกึ ษา ๒๕๖๓

โดย

นางอรทัย เพง็ ประโคน
ครูอตั ราจ้างโรงเรยี นบ้านบ่อดิน

สานกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศึกษาบุรรี มั ย์ เขต ๒

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

บันทกึ ข้อความ

สว่ นราชการ โรงเรยี นบ้านบ่อดนิ
ท่ี ๓๕/๒๕๖๓ วันที่ ๑ เดือนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๓
เรื่อง รายงานนวตั กรรมใหม่การสอนแบบแจกลูกสะกดคา

…………………………

เรียน ผ้อู านวยการโรงเรยี นบ้านบอ่ ดิน
สิ่งท่ีส่งมาด้วย นวตั กรรมใหม่ จานวน ๑ เลม่

ดว้ ย ในปีการศึกษา ๒๕๖๓ นี้ ข้าพเจา้ นางอรทัย เพ็งประโคน ครพู ่เี ล้ยี งโรงเรยี นบ้านบอ่ ดิน
ไดร้ บั มอบหมายใหส้ อนเด็กพเิ ศษเรียนรวมชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๒ ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ซึ่งมจี านวน
นกั เรียนทง้ั หมด ๒ คน ในการวางแผนจัดกจิ กรรมการเรียนรทู้ เี่ หมาะสมและช่วยเหลอื ผู้เรียนได้ดีนนั้ จาเปน็
อยา่ งย่งิ ที่ผู้สอนจะต้องทาวตั กรรมใหม่ๆ เพื่อใชป้ ระกอบการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน

ดงั นั้น ขา้ พเจา้ จงึ ได้ทานวตั กรรมใหม่ๆ การผนั วรรณยกุ ตอ์ ักษรสามหมู่/ไตรยางศ์ ต่อไป
จึงเรียนมาเพ่อื โปรดทราบ

(ลงชือ่ )
(นางอรทยั เพง็ ประโคน)

ตาแหนง่ ครูพ่ีเล้ียงโรงเรยี นบ้านบ่อดิน

ความคดิ เห็นผู้บริหาร/ผู้ท่ีไดร้ ับมอบหมาย
.........................................................ทราบดาเนนิ การ..............................................................

(ลงชื่อ)
(นายณัฐพล มีเวที)

ตาแหน่งผอู้ านวยการโรงเรยี นบา้ นบ่อดิน

-1-

1. ความเป็นมาและความสาคญั
การสอนแบบแจกลกู และสะกดคา เปน็ กระบวนการขัน้ พืน้ ฐานของการนา เสียงพยญั ชนะต้นสระ

วรรณยุกต์ และเสียงตวั สะกดมาประสมเสยี งกนั ทาใหอ้ อกเสียงคาต่าง ๆ ทมี่ ีความหมายในภาษาไทย การแจก
ลูกและการสะกดคาบางครงั้ เรยี กรวมกนั วา่ “การแจกลูกสะกดคา” เพราะในการสอนแจกลกู สะกดคาจะ
ดาเนินไปดว้ ยกันอย่างกลมกลืนเพ่ือใหน้ ักเรียนไดห้ ลักเกณฑ์ทางภาษาท้ังการอา่ นและการเขยี นไปพรอ้ มกันการ
แจกลกู สะกดคา
2. วตั ถปุ ระสงค์

1) เพอื่ ใหน้ ักเรียนเรียนรว่ มจาตัวพยญั ชนะไทยทัง้ 44 ตวั ได้
2) เพอ่ื ให้นกั เรียนเรียนร่วมจารูปและเสียงสระไทยได้
3) เพือ่ เปน็ แนวทางการสอนอา่ นเขียนให้นักเรียนเรียนร่วมอ่านออกเขยี นได้
4) เพอื่ แก้ไขปญั หานกั เรียนเรียนร่วมอา่ นหนังสอื ไม่ออก
5) เพื่อเป็นแนวทางใชส้ อนซ่อมเสรมิ นักเรียนเรียนร่วมใหอ้ ่านออกเขียนได้
3. กระบวนการพัฒนาผลงาน
3.1 สภาพปัญหาก่อนการพฒั นา

ดว้ ย โรงเรยี นบา้ นบอ่ ดินไดค้ ดั กรองนักเรยี นชนั้ ประถมศึกษาปี่ 2-6 ปรากฏว่ามนี กั เรียน
จานวน 3 คน บกพร่องทางการเรียนรู้

3.2 การออกแบบนวัตกรรมเพอ่ื การพัฒนา
การแจกลูก เปน็ การออกเสยี งคาทป่ี ระสมด้วยพยญั ชนะ สระ วรรณยกุ ต์ และตัวสะกดโดย

มีเสียงพยญั ชนะต้นเปน็ เสยี งหลกั แลว้ เปลยี่ นเสยี งสระ ไปตามลาดบั หรือเปล่ียนเสยี งตวั สะกดไปท่ีละมาตรา
การสะกดคา ก็คอื การอา่ นออกเสยี งของพยัญชนะ สระ วรรณยุกต์ และตวั สะกดมา

ประสมกันเป็นคา การแจกลูกสะกดคาทม่ี ตี วั สะกดตรงตามมาตรา มขี ้ันตอนการจัดการเรยี นรู้ การสะกดคา มี
วิธีการสะกดหลายวิธี ถ้าสะกดเพือ่ อ่าน จะสะกดคาตามเสยี งแต่ถ้าสะกดเพือ่ เขียน ก็จะสะกดตามรปู และการ
สะกดคา จะสะกดเฉพาะคาท่เี ปน็ คาไทยและตัวสะกดตรงตามรูป
การออกแบบนวัตกรรมเพ่ือการพฒั นา ในการจดั กจิ กรรมการเรียนการสอน

การสอนแจกลูกและสะกดคาผสู้ อนนาเสนอ 3 ประเด็น (พอสังเขป)
1) การสอนแจกลกู และสะกดคา ในแม่ ก กา
2) การสอนแจกลกู และสะกดคาทมี่ ตี วั สะกดตรงตามมาตรา
3) การสอนแจกลูกและสะกดคาท่ีมีตวั สะกดไม่ตรงตามมาตรา
3.3 ขั้นตอนการดาเนินงานพฒั นา
1. การสอนแจกลกู และสะกดคา ในแม่ ก กา มีขนั้ 7 ขัน้ ตอน

ขัน้ ที่ 1 ทบทวนรูปและเสียงพยญั ชนะ

รปู พยญั ชนะ เสยี งพยญั ชนะ
ก กอ
ต ตอ
บ บอ
ข ขอ

-๒-

ข้ันท่ี 2 ทบทวนรปู และเสียงสระ

รปู พยัญชนะ เสยี งพยญั ชนะ

- ะ อะ

- า อา

- –ิ อิ

- –ี อี

ขนั้ ที่ 3 การอา่ นสะกดคา ในแม่ ก กา

พยญั ชนะต้น + สระเสยี งยาว เสยี งวรรณยุกต์สามญั

กา ตา
ก ออกเสยี งวา่ กอ ต ออกเสียงว่า ตอ
า ออกเสยี งวา่ อา า ออกเสียงวา่ อา

ขั้นที่ 4 การอา่ นแจกลูกคา ในแม่ ก กา

การอา่ นแจกลูกโดยยดึ สระเปน็ แม่ แจกไปยังลูกท่เี ป็นพยญั ชนะ

ข้นั ท่ี 5 การเขียนสะกดคา ในแม่ ก กา

การสะกดคาเพอื่ เขียน เป็นการสะกดคาเพ่ือเขยี นคาให้ถูกต้อง

ฉายา เขยี นสะกดคา (บอกเรยี งตวั อกั ษรเพื่อการเขียน) ว่า ฉอฉงิ่ สระอา ยอยักษ์ สระอา
มะเขือ เขยี นสะกดคาวา่ มอ ม้า สระอะ สระเอ ขอ ไข่ สระอือ อออา่ ง
ดเู ขา เขยี นสะกดคา ดอ เด็ก สระอู สระเอ ขอ ไข่ สระอา

ขนั้ ที่ 6 การฝกึ อ่านและเขียนโดยใช้การแจกลกู สะกดคา

การสอนแจกลกู สะกดคา เ – ะ เปน็ การฝึกอา่ นและเขียน

พยญั ชนะต้น ก ต จ

-๓-

เกะ พยัญชนะตน้ กอ สระเอะ สะกดวา่ กอ – เอะ เกะ
เตะ พยัญชนะต้น ตอ สระเอะ สะกดวา่ ตอ – เอะ เตะ
เจะ พยัญชนะต้น จอ สระเอะ สะกดว่า จอ – เอะ เจะ

ขนั้ ที่ 7 ฝึกอ่านประโยคส้นั ๆ คา ในแม่ ก กา

ฝึกอ่านคา อา่ นแจกลกู และอ่านเปน็ คา

มะ ละ ยะ ระ ชะ นะ อะ จะ ตะ

ตา พา อา ยา ทา มา สา คา ถา

นา สา รา ตา ทา ขา ยา ลา คา

ไป ไอ ไร ใจ ไว ไฟ ใย ไล ใส

ฝึกสรา้ งกลุ่มคาจากคาทไี่ ดอ้ ่านไปแลว้

คาถา ลาไย มะไฟ มะระ มะลิ ระบา คานา ชะนี สาลี มไี ฟ

ดใี จ จอแจ งอแง รูปู เกเร โซเซ มะละกอ ตาทายา ทาอะไร

2. การสอนแจกลูกและสะกดคาที่มตี ัวสะกดตรงตามมาตรา
การจดั การเรยี นรู้คาทม่ี ตี วั สะกด ตรงตามมาตราในแม่กง กน ควรทบทวนการอ่าน และเขียนสะกด

คาในแม่ ก กาโดยเน้นเร่ืองพยญั ชนะต้นตามหมู่อักษรไตรยางศ์การประสมสระเสียงสน้ั และยาว โดย'ฝึกอา่ น
คาในแม่ ก กา ก่อน แลว้ จงึ สอนเขียนสะกดคา ตอ่ จากนน้ั สอนแจกลกู ต่อ เพือ่ ให้เกดิ ความแม่นยาในเน้อื หา
ตอ่ มาจึงสอนอา่ นสะกดคาท่สี ะกดดว้ ยตวั สะกดในแม่กง กน ควบคู่กับ การสอนเขียนพยัญชนะต้นหมลู่ ะ 4- 5
ตัว สระสน้ั ยาว 1 คู่ เช่น สระ –ิ โดยยงั ไม่สอนสระ ทม่ี ตี ัวสะกดแลว้ เปลยี่ นแปลงหรอื ลดรปู

การสอนใหน้ ักเรียนฝึกแจกลูกสะกดคาในแม่กง แมก่ น นี้ ครูสามารถใช้แผนภูมิการแจกลูก สระและ
ตวั สะกดคงท่ีได้ ดังนี้
1. ฝึกการอา่ นโดยการแจกลูกสะกดคาที่สะกดด้วยอกั ษรในแมก่ ง

1.1 พยญั ชนะตน้ อกั ษรกลาง + สระเสียงยาว + ตวั สะกดแม่กง

1.2 พยัญชนะต้นอกั ษรกลาง + สระเสยี งสัน้ + ตัวสะกดแม่กง

-๔-
1.3 พยญั ชนะอักษรสงู + สระเสียงยาว + สะกดแม่กง

1.4 พยญั ชนะต้นอักษรสงู + สระเสยี งส้นั + ตวั สะกดแม่กง

1.5 พยัญชนะต้นอักษรต่า + สระเสยี งยาว + ตวั สะกดแมก่ ง

1.6 พยญั ชนะตน้ อกั ษรตา่ + สระเสยี งสน้ั + ตวั สะกดแม่กง

2. ฝึกแจกลกู คาในแมก่ น
2.1 พยัญชนะตน้ อกั ษรกลาง + สระเสยี งยาว + ตัวสะกดแม่กน

-๕-
2.2 พยัญชนะตน้ อักษรกลาง + สระเสยี งสน้ั + ตัวสะกดแม่กน
2.3 พยญั ชนะตน้ อักษรสงู + สระเสียงยาว + ตัวสะกดแม่กน

2.4 พยัญชนะต้นอักษรสูง + สระเสยี งสัน้ + ตวั สะกดแมก่ น

2.5 พยญั ชนะตน้ อกั ษรต่า + สระเสียงยาว + ตัวสะกดแม่กน
2.6 พยัญชนะตน้ อักษรตา่ + สระเสียงสน้ั + ตัวสะกดแมก่ น

-๖-
3. การสอนแจกลูกและสะกดคาทม่ี ีตัวสะกดไมต่ รงตามมาตรา

3.1 การอา่ นเขียนสะกดคาทมี่ ตี ัวสะกดแมก่ กไมต่ รงตามมาตรา

คาทีก่ าหนดให้
๑. เลข ๒. นาค ๓. สุนขั ๔. สุข ๕. โชค ๖. โรค ๗. ภาค ๘. วหิ ค ๙. เมค ๑๐. เมฆ

คาชแ้ี จง อา่ นวา่
ให้นกั เรียนอา่ นคาท่ีกาหนดให้ภายในเวลา 5 นาที เลก
นาก
ขอ้ ท่ี คา ส-ุ นกั
1 เลข สุก
2 นาค โชก
3 สุนขั โรก
4 สขุ พาก
5 โชค
6 โรค
7 ภาค

3.2 การอ่านคาที่มีตัวสะกดแม่กบ ไม่ตรงตามมาตรา
คาชแี้ จง

๑. ภาพ ๒. รูป ๓. บาป ๔. ธปู ๕. โลภ

ใหน้ กั เรียนอา่ นสะกดคาท่ีกาหนดให้ ภายในเวลา 3 นาที

ข้อที่ คา สะกดวา่ อา่ นว่า
พาบ
1 ภาพ ภอ – อา - ออ รูป
บาน
2 รูป รอ - อู - ปอ ธูป

3 บาป บอ - อา - นอ โลบ

4 ธปู ทอ - อู - ปอ

5 โลภ ลอ - โอ - ภอ

3.4 ผลงานทเี่ กดิ ขึน้ จากการดาเนินงาน

1. การสอนแจกลกู และสะกดคาผสู้ อนนาเสนอ 3 ประเดน็ (พอสังเขป)
1) การสอนแจกลูกและสะกดคา ในแม่ ก กา
2) การสอนแจกลูกและสะกดคาท่ีมตี วั สะกดตรงตามมาตรา
3) การสอนแจกลกู และสะกดคาท่ีมตี วั สะกดไม่ตรงตามมาตรา

2. นักเรยี นเรียนรว่ มได้รับประสบการณ์ทาให้เกดิ การเรียนรู้

-๗-

3.5 สรุปสงิ่ ทเ่ี รียนรแู้ ละการปรับปรงุ ใหด้ ีขน้ึ

วิธกี ารสอนสะกดคาท่ถี ูกตอ้ ง ถา้ สอนสะกดคาเพือ่ อา่ น ต้องฝึกสะกดคาตามเสียง, ถา้ สอน

สอนสะกดคาเพ่ือเขยี น ต้องฝกึ สะกดคาตามรปู คา เช่น

สะกดคาตามเสยี ง สะกดคาตามรปู

คาง สะกดว่า คอ - อา - คา - คา - งอ - คาง กา สะกดวา่ กอ - อา - กา

คา้ ง สะกดว่า คอ- อา- คา- คา-งอ- คาง –คาง-โท-ค้าง คาง สะกดวา่ คอ - อา - งอ -

คาง

3.6 การขยายผลและเผยแพร่ผลการพัฒนา
เผยแพร่ทาง E-MAIL , ทางเวบ็ ไซต์

4. ขอ้ เสนอแนะและแนวทางการพฒั นาอยา่ งต่อเนือ่ ง
1) การสอนแจกลกู และสะกดคา ควรสอนจากงา่ ยไปหายาก คือ สอนจากคาในแม่ ก กา คาที่

มตี ัวสะกดตรงตามมาตรา และคาทส่ี ะกดไมต่ รงตามมาตรา ตามลาดบั และต่อดว้ ยคาท่ีมีลกั ษณะ ซบั ซ้อน
เช่น คาที่มีอักษรนา คาท่ีมตี ัวการันต์ เปน็ ตน้

2) การสอนแจกลกู และสะกดคา ควรตระหนักเสมอวา่ การสอนแจกลูกสะกดคาท่ีถกู ต้องต้อง
เปน็ การออกเสยี ง ไมใ่ ช่การแยกพยัญชนะ สระ วรรณยุกต์ ลงในตารางแจกลกู คาเพราะเป็นเพยี งการจาแนก
ตวั อักษรที่เปน็ ส่วนประกอบของคาเทา่ นั้น

3) การอา่ นแจกลูกสะกดคา มวี ิธีอ่านไดห้ ลายแบบ แต่ครูควรใชว้ ธิ ีการอ่านแบบใดแบบหนึ่ง
และใช้แบบเดิมไปตลอด จนเม่ือนกั เรยี นอา่ นได้คล่องก็ไมจ่ าเป็นต้องใช้วธิ อี า่ นแบบแจกลกู สะกดคาอกี ต่อไป

4) การสอนแจกลูกสะกดคาแตล่ ะคร้ังไม่ควรใชเ้ วลาอ่านนานเกนิ ไป เพราะจะทาให้นกั เรียน
เหนอื่ ยและเบื่อหนา่ ย และควรสอนควบคูก่ บั การสอนอ่านเปน็ คาและอ่านเป็นประโยค เพ่ือให้นกั เรียน
รสู้ ึกสนกุ และเรียนอยา่ งมีความหมาย

5. จุดเดน่ หรอื ลกั ษณะพิเศษของผลงานนวัตกรรม
การอ่านเป็นกระบวนการท่ีซับซ้อน เด็กจะต้องรู้จักสัญลักษณ์ท่ีเป็นตัวอักษรไทย คือ พยัญชนะ

สระ และวรรณยุกต์ เพื่อนามาประสมแล้วสามารถเปล่งเสียงคา ๆ น้ัน และเข้าใจความหมาย ของคา โดยโยง
ประสบการณ์ของตนเข้ามาช่วยเสริมให้เข้าใจย่ิงข้ึน ดังน้ันการอ่านจึงเป็นส่ิงท่ีจาเป็น ที่ครูจะต้องสอนให้แก่
เด็ก รู้วิธีการสอนหลาย ๆ แบบ ไม,มีวิธีการสอนใดเป็นสูตรสาเร็จ การสอนที่ดี จึงต้องใช้วิธีสอน
หลากหลายวิธีผสมผสานกันตามความสามารถของเด็กแต่ละวัย และพิจารณาถึงความเหมาะสมของ
สภาพแวดลอ้ ม

การสอนแจกลูกและสะกดคา เป็นจุดเด่นหรือลักษณะพิเศษของผลงานนวัตกรรม ซ่ึงเป็นทักษะ
วิธีการหนึ่งที่ครูจะต้องฝึกฝนให้เด็กจนเกิดความชานาญ และฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง และสม่าเสมอจนทาให้
นักเรียนสามารถอา่ นออกและเขยี นได้

……………..