ตอน
หนีนางผเี ส้อื สมทุ ร
ผปู้ ระพันธ์
พระสนุ ทรโวหาร นามเดมิ ภู่ หรอื ทเี่ รียกกนั
ท่ัวไปวา่ สนุ ทรภู่ (26 มถิ ุนายน พ.ศ. 2329 - พ.ศ.
2398) เป็นอาลกั ษณช์ าวไทยท่มี ชี ่ือเสียงเชงิ กวี
ไดร้ ับยกย่องเป็น เชกสเปียร์แหง่ ประเทศไทย
เกดิ หลงั จากต้ังกรุงรัตนโกสินทร์ได้ 4 ปี และได้เข้ารับ
ราชการเป็นอาลกั ษณร์ าชสานกั ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ
พุทธเลิศหล้านภาลัย เม่ือส้ินรัชกาลได้ออกบวชเป็นเวลาร่วม
20 ปี ก่อนจะกลับเข้ารับราชการอีกคร้ังในปลายรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระน่ังเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยเป็นอาลักษณ์ใน
สมเดจ็ เจ้าฟา้ จุฑามณี กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ในสมัยรัชกาลท่ี
4 ได้เล่อื นตาแหน่งเป็น พระสนุ ทรโวหาร เจา้ กรมอาลักษณฝ์ ่าย
พระราชวังบวร ซ่งึ เป็นตาแหน่งราชการสดุ ทา้ ยกอ่ นส้ินชีวิต
พระอภัยมณี เป็นโอร ส นางเหงือก มรี า่ งคร่ึงคน
ข อ ง ท้ า ว สุ ท ั ศ น์ ก ษ ั ตริ ย์ แ ห่ ง ก รุ ง คร่ึงปลา คอื กายท่อนบนเป็นหญิง
รตั นา กบั นางปทุมเกสร มนี อ้ งชาย
ช่อื ศรีสุวรรณ พระอภัยมณีไปเรยี น สาวสวย แต่ทอ่ นล่างต้ังแต่เอวลง
วิชาเปา่ ป่ ีจนเชย่ี วชาญสามารถทา ไปเป็นมีหางเป็นปลา อาศัยอยู่ใน
ทะเล
ให้ผู้ทีไ่ ด้ยนิ เสียงป่ ีเคล้มิ หลบั ได้ ลกั ษณะนิสัย
ลกั ษณะนิสยั มีเมตตา มน่ั คงในความรัก
พระอภัยมณี มีนิ สัย เจ้าชู้ จึงมี เสยี สละ
ภรรยาหลายคน
นางผีเส้ือสมุทร เป็นยักษ์ อาศัย สินสมทุ ร เป็นบตุ รของ พระ
อยู่ในถ้าซ่งึ อยู่กลางทะเล สามารถแปลงร่าง อภัยมณี กบั นางผเี ส้อื สมุทร มีรูปร่าง
เป็นหญิงสาวสวยได้ ชาติก่อนได้พรจาก หนา้ ตางดงามคลา้ ยพระอภัยมณี แต่
พระอศิ วรให้ถอดดวงใจใส่ไว้ในก้อนหินได้ มเี ขี้ยว ผมหยิก ตาแดง มีกาลังมาก
พออายุได้ 8 ขวบ พ่อก็ชวนให้หนี ไป
นางจงึ กาเริบใจไปต่อสู้กับพระเพลิงจึงถูก อาศัยอยู่กับ โยคี ทเ่ี กาะแก้วพิสดาร
ไฟกรดเผาจนร่างมอดไหม้ นางก็
กลายเปน็ ปีศาจสิงอยู่ในกอ้ นหินที่ ลักษณะนิ สัย ติดพ่อ รัก
ฝากดวงใจไว้ พ่อมาก ชอบการพจญภยั
ลักษณะนิสัย
ขี้หึง อาฆาตแคน้
โยคี หรอื พระฤาษี เปน็ นักบวชชรา ถอื ลทั ธบิ ูชาไฟ มี พอ่ แม่นางเหงอื ก มรี ่างคร่งึ คนคร่งึ
อายุได้พนั ปีเศษ บาเพ็ญศลี อยทู่ ่ีเกาะแก้วพิสดารมาเปน็ ปลา คอื กายท่อนบนเป็นมนุษย์ แตท่ ่อนลา่ ง
เวลานาน มมี นต์วิเศษหลายอย่าง สามารถปราบภูตผปี ีศาจได้ ต้ังแตเ่ อวลงไปเปน็ มีหางเป็นปลา อาศยั อยู่
ในทะเล
ลกั ษณะนิสัย ให้การอบรบขอ้ ธรรมะเหมือนกันหมด ลกั ษณะนิสัย มีเมตตา
ไม่เลอื กฝ่ายผดิ ฝ่ายถกู ใช้หลักธรรมเป็นพ้ืนฐานของ
สนั ติภาพ พยายามใหค้ ู่กรณีเป็นมิตรที่ดีต่อกัน พระ
โยคีถอื ว่าการตัดกเิ ลสตณั หาทง้ั หลายเท่านัน้ ทจี่ ะ
นาสนั ตสิ ขุ มาสู่มนุษย์ทกุ คนได้
ลกั ษณะคาประพันธ์
คาประพนั ธ์ในเร่อื ง พระอภัยมณี เป็นนิทานคากลอน
และยังเป็นกลอนสุภาพทั้งหมด ด้วยเป็นความถนัดอย่าง
พิเศษของกวีผู้น้ี ภาษาท่ีใช้มีความเรียบง่ายตามแบบฉบับ
ของสนุ ทรภู่ มีสัมผสั ในไพเราะงดงามโดยตลอด
ทาใหเ้ ป็นทีน่ ิยมอา่ นเร่อื ยมาแม้ในปัจจบุ นั
ลักษณะคาประพนั ธ์
ฉนั ทลกั ษณ์ ๑ บทมี ๒ บาท ๑ บาทมี ๒ วรรค จานวนคา วรรคละ ๗ – ๘ คา
แก่นเร่อื ง
แกน่ เร่อื งหลกั ของพระอภยั มณี ตอนพระอภัยมณีหนีนาง
ผเี ส้อื สมทุ ร คอื ชายหญิงทจี่ ะเป็นสามีภรรยากนั หากไมเ่ หมาะสม
กัน ไมม่ คี วามรักซ่ึงกนั และกันยอ่ มไมอ่ าจอยู่รว่ มกนั ได้ ดังจะเหน็
ไดจ้ ากชีวติ คู่ของพระอภัยมณีกับนางผเี ส้อื สมทุ รซ่ึงมเี ผา่ พนั ธ์ุท่ี
แตกตา่ งกัน คอื เป็นมนษุ ย์กบั ยกั ษ์ อกี ทัง้ นางผเี ส้อื สมทุ รรักพระ
อภัยมณีเพยี งฝา่ ยเดียว โดยท่ีพระอภัยมณีไม่ได้รักตอบ
เน้ือเร่อื งย่อ
เร่ิมเร่ืองที่พระอภัยมณี อยู่กินกับนาง
ผีเส้ือสมุทรจนมีบุตรหน่ึงคน ช่ือ “สินสมุทร”
เม่อื สนิ สมุทรอายุ 8 ปี ได้ว่ิงเล่นไปเจอแผ่นหิน
ท่ีปิดปากถา้ ไวจ้ งึ เปิดออก และไปจบั เงือกชรามา
อวดพอ่ พระอภยั มณีจงึ เลา่ ความจรงิ ในตอนหลัง
ใหฟ้ งั วา่ แม่เป็นนางยักษท์ ่แี ปลงกายมา
เน้ือเร่อื งยอ่
เงือกชราอาสาจะช่วยเหลือให้สองพ่อลูก
หนีจากผีเส้อื สมทุ ร พระอภยั มณีทาอบุ ายลวงให้
ผีเส้ือสมุทรไปจาศีลในท่ีไกล ๆ เป็นเวลา 3 วัน
เงอื กชราสองสามภี รรยาและลกู สาวจึงช่วยเหลือ
ด้วยการให้พระอภัยมณี และสินสมุทรขี่หลังว่าย
ไปยังเกาะแกว้ พสิ ดาร
เน้ือเร่อื งย่อ
เม่ือครบ 3 วัน นางยักษ์กลับมาท่ีถ้าไม่
เหน็ สองพอ่ ลกู ก็ออกตามหา และได้ฆ่าเงือกชรา
ท้งั สอง แต่พระอภัยมณีพร้อมกับสินสมุทร และ
นางเงือกรอดพ้นเง้ือมมือผีเส้ือสมุทรเพราะว่าย
ไปถึงเกาะแก้วพิสดารได้ทัน และได้โยคีซ่ึงมี
อิทธฤิ ทธ์ิออกมาชว่ ยเหลอื เร่ืองในตอนน้ีจบลงที่
ผเี ส้อื สมทุ รทาอะไรไม่ไดก้ ็ถอยกลบั ไป
การสะทอ้ นชวี ติ และสงั คมของ
วรรณกรรมและวรรณคดี
1. ความรกั ควรมีสติ ไมค่ วรใช้ความหลงเพราะจะทาใหร้ ักน้ันย้อนกลับมา
ทาร้ายเช่นเดียวกบั นางผีเส้อื สมุทร
2. เด็กต้องมีความเคารพผู้ใหญ่ ดงั จะเห็นไดจ้ ากการทพี่ ระอภยั มณีสอน
ใหส้ ินสมทุ รขอขมาเงอื กชรากอ่ นจะพาข้นึ บา่ หนีไป
3. คนเราควรรูจ้ ักปล่อยวาง ไม่ยึดตดิ กบั ส่งิ ต่าง ๆ มากเกินไป เชน่ ในเร่ือง
ความรัก เพราะถ้าหากรกั มากไปอาจแปรเปล่ียนเป็นความแค้นไดถ้ า้ หาก
ไม่ได้มาครอบครอง
1. นางสาวซากีนะห์ อาแด รหสั นกั ศึกษา 406401003
2. นายสไุ ลมาน โสะประจนิ รหสั นักศกึ ษา 406401005
3. นางสาวนาซฮู า อาแว รหัสนกั ศึกษา 406401010
4. นางสาวปัทมา ดะแซสาเมาะ รหัสนกั ศกึ ษา 406401012
5. นางสาวนูรรูลฮูดา เจะ๊ บราเฮง รหัสนักศกึ ษา 406401013
6. นางสาวซูรฟี าน ดาราเฮง รหัสนักศกึ ษา 406401022
7. นางสาวนาเดีย ลดี อง รหสั นักศกึ ษา 406401032
8. นางสาวนิตสั นีม มะแซ รหสั นักศึกษา 406401035
9. นางสาว นิอารีนา เจะ๊ เดร์ รหสั นักศกึ ษา 406401036
THANK YOU
ขอบคณุ คะ่ / ครับ