ม.4 สารละลาย

ความเข้มข้นของสารละลาย

1. ร้อยละโดยมวล 2. รอ้ ยละโดยปริมาตร

ปริมาณของตวั ละลายเปน็ กรัม ปรมิ าณของตวั ละลายเป็นลูกบาศก์เซนติเมตร
ที่ละลายในสารละลาย 100 กรัม ที่ละลายในสารละลาย 100 ลกู บาศกเ์ ซนตเิ มตร

รอ้ ยละโดยมวล = มวลของตวั ละลาย (g) x 100 รอ้ ยละโดยปรมิ าตร = ปริมาตรของตวั ละลาย (cm3) x 100
มวลของสารละลาย (g) ปรมิ าตรของสารละลาย (cm3)

3. ร้อยละโดยมวลตอ่ ปริมาตร รอ้ ยละโดยมวลต่อปริมาตร = มวลของตัวละลาย (g) x 100
ปรมิ าตรของสารละลาย (cm3)
ปริมาณของตัวละลายเปน็ กรัม
ที่ละลายในสารละลาย 100 ลูกบาศกเ์ ซนตเิ มตร

4. โมลาริตี หรือโมลต่อลิตร 5. โมแลริตี หรือโมลต่อกโิ ลกรมั

ปริมาณของตัวละลายเปน็ โมล ปรมิ าณของตัวละลายเปน็ โมล
ที่ละลายในสารละลาย 1 ลูกบาศก์เดซเิ มตร หรอื 1 ลติ ร ที่ละลายในตวั ทาละลาย 1 กิโลกรมั

โมลาริตี (M) = จานวนโมลของตัวละลาย (mol) โมแลรติ ี (m) = จานวนโมลของตัวละลาย (mol)
ปริมาตรของสารละลาย (dm3หรอื L) มวลของตวั ทาละลาย (kg)

6. เศษสว่ นโมล 7. สว่ นในลา้ นส่วน

อัตราสว่ นระหว่างจานวนโมลของสารแต่ละชนดิ ปรมิ าณของตัวละลายเปน็ กรมั หรือปริมาตร
ต่อจานวนโมลรวมของสารท้งั หมดในสารละลาย ท่ีละลายในสารละลาย 106 ส่วน

เศษสว่ นโมล = จานวนโมลของสาร ส่วนในลา้ นสว่ น (ppm) = มวลของตวั ละลาย x 106
จานวนโมลรวม = มวลของสารละลาย

ปรมิ าตรของตวั ละลาย x 106
ปรมิ าตรของสารละลาย

การเตรียมสารละลายจากสารบรสิ ทุ ธิ์

ข้นั ท่ี 1 • คานวณหาปริมาณตัวละลาย

• กรณีที่สารเปน็ ของแขง็ ใหใ้ ช้การชง่ั
• กรณีท่ีสารเป็นของเหลวให้ใช้การตวง

การเตรียมสารละลายจากสารบริสทุ ธิ์

ข้นั ที่ 2 • นาสารทชี่ ่ังมาเติมนา้ กลั่นลงไปในปริมาณพอที่สารจะละลายได้
• คนใหส้ ารนน้ั ละลายจนหมด

การเตรียมสารละลายจากสารบรสิ ทุ ธ์ิ

ข้นั ที่ 3 • เทสารละลายใส่ขวดวดั ปรมิ าตร

• ใชน้ า้ กลั่นปรมิ าณเล็กน้อยลา้ งภาชนะทใ่ี สต่ วั ละลาย

แลว้ เทใสข่ วดวดั ปริมาตรประมาณ 2-3 ครั้ง
• เติมนา้ กลนั่ ลงในขวดวัดปริมาตรจนถงึ ขดี บอกปรมิ าตร
• ปิดจกุ แล้วเขย่าให้สารผสมเปน็ เน้อื เดยี วกนั

การเตรยี มสารละลายจากสารบริสทุ ธ์ิ

ข้นั ที่ 4 • เกบ็ สารละลายทไ่ี ด้ในขวดท่เี หมาะสม

• ปดิ ฝาขวดและปิดฉลากช่ือสาร สูตรของสาร

ความเขม้ ข้น และวนั ที่เตรียมสาร

สมบัติบางประการของสารละลาย (สมบัติคอลลิเกทฟี )

การเพมิ่ ข้นึ ของจุดเดือดของสารละลาย

การเพิ่มข้นึ ของจดุ เดอื ดจะแปรผันตรงกบั ความเขม้ ขน้ เปน็ โมแลลของสารละลาย

∆Tb= Kbm ∆Tb คือ ผลต่างระหว่างจุดเดอื ดของสารละลายกบั จุดเดือดของ
ตัวทาละลายบริสุทธิ์ มหี นว่ ยเป็น องศาเซลเซยี ส (℃)

Kb คือ ค่าคงที่ของการเพม่ิ ขึ้นของจดุ เดือด
m คือ ความเข้มขน้ ของสารละลาย มหี นว่ ยเป็น โมแลล (m)

การลดลงของจุดเยอื กแข็งของสารละลาย

การลดลงของจุดเยอื กแขง็ จะแปรผนั ตรงกับความเขม้ ข้นเป็นโมแลลของสารละลาย

∆Tf= Kfm ∆Tf คอื ผลต่างระหว่างจดุ เยอื กแขง็ ของสารละลายกับจุดเยอื กแขง็ ของ
ตวั ทาละลายบริสทุ ธิ์ มีหน่วยเป็น องศาเซลเซียส (℃)

Kf คือ ค่าคงท่ีของการลดลงของจดุ เยือกแขง็

m คือ ความเขม้ ขน้ ของสารละลาย มีหนว่ ยเป็น โมแลล (m)