ประเภทของสื่อสังคมออนไลน์

สรุปหน่วยที่ 1 สังคมออนไลน์ เสนอ ครูปรียา ปันธิยะ จัดท าโดย นางสาวนิจจารย์ ค าอั้ว เลขที่ 4 ชพล.64.1 สรุปหน่วยที่1 สังคมออนไลน์ นี้ เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา 20203-2112 อินเทอร์เน็ตเพื่องานเลขานุการ 1-2-2 (The lnternet for the seerelary) ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 วิทยาลัยอาชีวศึกษาล าปาง

ค าน า สรุปหน่วนที่ 1 สังคมออนไลน์ เล่มนี้ เป็นส่วนหนึ่งของวิชา 20203-2112 อินเทอร์เน็ตเพื่องาน เลขานุการ (The lnternet for the Secretary) ซึ่งครูปรียา ปันธิยะ ครูผู้สอน ได้มอบหมายให้นักเรียนศึกษา ค้นคว้าเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่อง สังคมออนไลน์และเป็นการฝึกฝนทักษะการพิมพ์ การจัดรูปแบบเล่มรายงาน ผู้จัดท าหวังว่าเป็นอย่างยิ่งว่า สรุปหน่วยที่ 1 สังคมออนไลน์เล่มนี้ คงจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่าน หากมี การผิดพลาดประการใด ผู้จัดท าขอรับไว้แต่เพียงผู้เดียว นิจจารีย์ ค าอั้ว ชพล 64.1 การเลขานุการ

2 สรุปหน่วยที่ 1 สังคมออนไลน์ 1. แนวคิดเกี่ยวกับเครือข่ายสังคมออนไลน์ ปัจจุบันการสื่อสารของมนุษย์ได้รับการพัฒนาให้สื่อสารถึงกันอย่างรวดเร็ว เครือข่ายสังคม ออนไลน์จึง เป็นเสมือนการเชื่อมโยงกันเพื่อสร้างเครือข่าย ในการตอบสนองความต้องการทางสังคม อันเป็นผลมาจาก ความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่ได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจ าวันของ มนุษย์มากขึ้น ซึ่งสื่อชนิด หนึ่งที่ผู้ใช้สามารถมีส่วนร่วม สร้าง และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นต่าง ๆ ผ่าน ระบบอินเทอร์เน็ตได้ คือ โซเซียล มีเดีย (social media) 2. ความหมายของเครือข่ายสังคมออนไลน์(Social networks) ครือข่ายสังคมออนไลน์ มักน ามาใช้ด าเนินงานหรือกิจกรรมต่าง ๆ โดยมีบุคคลหรือหน่วยงานต่าง ๆ ร่วมกันเป็นเครือข่ายเพื่อใช้ทรัพยากรร่วมกัน แลกเปลี่ยน แบ่งปันทรัพยากร ข้อมูลข่าวสาร ฯลฯ ปัจจุบันค าว่า (Social Network) หมายถึงระบบเครือข่ายบนโลกออนไลน์ หรือการติดต่อสื่อสารผ่านอินเทอร์เน็ตสังคม ออนไลน์ หมายถึง การที่มนุษย์เชื่อมโยงถึงกัน ท าความรู้จักกัน ผ่านระบบอินเทอร์เน็ต ในรูปการให้บริการผ่าน เว็บไซต์เชื่อโยงบุคคลต่อบุคคลไว้ด้วยกัน โดยเว็บไซต์เหล่านี้จะมีพื้อที่ให้บุคคลเข้ามาท าความรู้จักกัน มีพื้นที่ บริการเครื่องมือต่าง ๆ เพื่ออ านวยความสะดวกในการสร้างเครือข่ายสร้างเนื้อหาตามความสนใจของผู้ใช้และ เชื่อมโยงอินเทอร์เน็ตที่ผู้ใช้คุ้นเคย จนกลายเป็นชุมชนที่ผู้ใช้สามารถแชร์ตัวตนและทุก ๆ สิ่งที่สนใจ เชื่อมโยงกับ คนในเน็ตเวิร์กด้วยวิธีการต่าง ๆ เมื่อเกิดความสนใจสามารถเชื่อมต่อกลับ นอกจามสามารถติดต่อกับเพื่อนได้ยัง สามารถติดต่อกับเพของเพื่อนได้ 3. ความหมายของสื่อสังคมออนไลน์(Social Media) แนวคิดเกี่ยวกับการสื่อสารออนไลน์ (2552, ออนไลน์) สื่อสังคมออนไลน์สังคมออนไลน์หมายถึง สื่อ ดิจิทัลที่เป็นเครื่องมือในการปฏิบัติการทางสังคม (Social Tool) เพื่อใช้สื่อสารระหว่าง กันในเครือข่ายสังคม (Social Network) ผ่านทางเว็บไซต์และโปรแกรมประยุกต์บนสื่อใด ๆ ที่มีการเชื่อมต่อกับอินเตอร์เน็ต โดยเน้น ให้ผู้ใช้ทั้งที่เป็นผู้ส่งสารและผู้รับสารมีส่วนร่วม (Collaborative) อย่างสร้างสรรค์ ในการผลิตเนื้อหาขึ้นเอง (User-Generate Content: UGC) ในรูปของข้อมูล ภาพ และเสียง 4. วัตถุประสงค์ของสังคมออนไลน์ เพื่อเป็นสื่อกลางหรือช่องทางในการติดต่อในลักษณะของการสื่อสารแบบสองทางผ่านระบบเครือข่าย อินเทอร์เน็ต เป็นสื่อรูปแบบใหม่ (new media) ที่บุคคลทั่วไปสามารถน าเสนอและเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารได้ ด้วยตนเองออกสู่สาธารณะโดยใช้อุปกรณ์คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารประเภทต่าง ๆ โดยมีแหล่งให้บริการ

3 เครือข่ายทางสังคมเกิดขึ้นบนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเป็นจ านวนมาก ตัวอย่างเช่น Facebook, Twitter, LinkedIn, Google Plus, MySpace, YouTube, Blog, Wiki รวมทั้งเว็บไซต์ต่าง ๆทั้งในประเทศและ ต่างประเทศ ที่เปิดให้บริการ file sharing, photo sharing, video sharing และกระดาน ข่าว (webboard) เป็นต้นเนื่องจากสื่อสังคมออนไลน์(Social Network) เป็นเครื่องมือที่มีทั้งประโยชน์และ โทษที่ควรระวัง โดยเฉพาะข้อมูลข่าวสารบางอย่างที่เผยแพร่ออกสู่สาธารณะไปแล้วอาจไม่สามารถเรียก กลับคืนได้ และอาจก่อให้เกิดความเสียหายทั้งต่อตนเอง ต่อผู้อื่น และต่อองค์กร 5. ประโยชน์ของสังคมออนไลน์ 1. สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลความรู้ในสิ่งที่สนใจร่วมกันได้ 2. เป็นคลังข้อมูลความรู้ขนาดย่อมเพราะเราสามารถเสนอและแสดงความคิดเห็น แลกเปลี่ยนความรู้ หรือตั้ง คาถามในเรื่องต่าง ๆ เพื่อให้บุคคลอื่นที่สนใจหรือมีคาตอบได้ช่วยกันตอบ 3. ประหยัดค่าใช้จ่ายในการติดต่อสื่อสารกับคนอื่น สะดวกและรวดเร็ว 4. เป็นสื่อในการนาเสนอผลงานของตัวเอง เช่น งานเขียน รูปภาพ วีดิโอต่าง ๆ เพื่อให้ผู้อื่นได้เข้ามารับชม และแสดงความคิดเห็น 5. ใช้เป็นสื่อในการโฆษณา ประชาสัมพันธ์ หรือบริการลูกค้าสาหรับบริษัทและองค์กรต่าง ๆ ช่วยสร้างความ เชื่อมั่นให้ลูกค้า 6. ช่วยสร้างผลงานและรายได้ให้แก่ผู้ใช้งาน เกิดการจ้างงานแบบใหม่ๆ ขึ้น 7. คลายเครียดได้สาหรับผู้ใช้ที่ต้องการหาเพื่อนคุยเล่นสนุก ๆ 8. สร้างความสัมพันธ์ที่ดีจากเพื่อนสู่เพื่อนได้ 6. โทษหรือผลเสียที่เกิดจากการที่เราเล่นหรือใช้(Social Media)มากเกินไป 1. เว็บไซต์ให้บริการบางแห่งอาจจะเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวมากเกินไป หากผู้ใช้บริการไม่ระมัดระวังในการ กรอกข้อมูล อาจถูกผู้ไม่หวังดีนามาใช้ในทางเสียหาย หรือละเมิดสิทธิส่วนบุคคลได้ 2. Social Network เป็นสังคมออนไลน์ที่กว้าง หากผู้ใช้รู้เท่าไม่ถึงการณ์หรือขาดวิจารณญาณ อาจโดน หลอกลวงผ่านอินเทอร์เน็ต หรือการนัดเจอกันเพื่อจุดประสงค์ร้าย ตามที่เป็นข่าวตามหน้าหนังสือพิมพ์ 3. เป็นช่องทางในการถูกละเมิดลิขสิทธิ์ ขโมยผลงาน หรือถูกแอบอ้าง เพราะ Social Network Service เป็น สื่อในการเผยแพร่ผลงาน รูปภาพต่าง ๆ ของเราให้บุคคลอื่นได้ดูและแสดงความคิดเห็น 4. ข้อมูลที่ต้องกรอกเพื่อสมัครสมาชิกและแสดงบนเว็บไซต์ในรูปแบบ Social Networkยากแก่การตรวจสอบ ว่าจริงหรือไม่ ดังนั้นอาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับเว็บไซต์ที่กาหนดอายุการสมัครสมาชิก หรือการถูกหลอกโดยบุคคล ที่ไม่มีตัวตนได้ 5. ผู้ใช้ที่เล่น socialnetwork และอยู่กับหน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานานอาจสายตาเสียได้หรือบางคนอาจ ตาบอดได้ 6. ถ้าผู้ใช้หมกหมุ่นอยู่กับ socialnetwork มากเกินไปอาจทาให้เสียการเรียนหรือผลการเรียนตกต่าลงได้

4 7. เครื่องมือสื่อสารสังคมออนไลน์ คอมพิวเตอร์ คือ เครื่องค านวณ อิเล็กทรอนิกส์ที่สามารถท างานค านวณผลและเปรียบเทียบค่าตามชุดค าสั่ง ด้วยความเร็วสูงอย่างต่อเนื่องและอัตโนมัติ พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2525 ได้ให้ค าจ ากัดความ ของคอมพิวเตอร์ไว้ค่อนข้างกะทัดรัดว่า เครื่องอิเล็กทรอนิกส์แบบอัตโนมัติท าหน้าที่เสมือนสมองกลใช้ส าหรับ แก้ปัญหาต่างๆ ทั้งที่ง่ายและซับซ้อน โดยวิธีทางคณิตศาสตร์ หรืออาจกล่าวได้ว่า เครื่องคอมพิวเตอร์หมายถึง เครื่องมือที่ช่วยในการค านวณและการประมวลผลข้อมูล สมาร์ทโฟน (SmartPhone) คือ โทรศัพท์มือถือที่นอกเหนือจากใช้โทรออก-รับสายแล้วยังมีแอพพลิเคชั่นให้ ใช้งานมากมาย สามารถรองรับการใช้งานอินเทอร์เน็ตผ่าน 3G, Wi-Fi และสามารถใช้งานโซเชียลเน็ตเวิร์คและ แอพพลิเคชั่นสนทนาชั้นน า เช่น LINE, Youtube, Facebook, Twitter ฯลฯ โดยที่ผู้ใช้สามารถปรับแต่งลูกเล่น การใช้งานสมาร์ทโฟนให้ตรงกับความต้องการได้มากกว่ามือถือธรรมดาผู้ผลิตสมาร์ทโฟนรุ่นใหม่นิยมผลิต สมาร์ทโฟนที่มีหน้าจอระบบสัมผัส, ใส่กล้องถ่ายรูปที่มีความละเอียดสูง, ออกแบบดีไซน์ให้สวยงามทันสมัย, มี แอพพลิเคชั่นและลูกเล่นที่น่าสนใจ แท็บเล็ต (Tablet) คือ อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ที่มีหน้าจอระบบสัมผัสขนาดใหญ่ มีขนาดหน้าจอตั้งแต่ 7 นิ้วขึ้น ไปพกพาได้สะดวกสามารถใช้งานหน้าจอผ่านการสัมผัสผ่านปลายนิ้วได้โดยตรงมีแอพพลิเคชั่นมากมายให้ เลือกใช้ ไม่ว่าจะรับ-ส่งอีเมล์, เล่นอินเทอร์เน็ต, ดูหนัง, ฟังเพลง, เล่นเกม หรือแม้กระทั่งใช้ท างานเอกสารออฟ ฟิต ข้อดีของแท็บเล็ตคือมีหน้าจอที่กว้าง ท าให้มีพื้นที่การใช้งานเยอะ มีน้ าหนักเบา พกพาได้สะดวกกว่า โน๊ตบุ๊คหรือ คอมพิวเตอร์ สามารถจดบันทึกหรือใช้เป็นอุปกรณ์เพื่อการศึกษาได้เป็นอย่างดี 8. ประเภทของสื่อสังคมออนไลน์ 1. Weblogs หรือเรียกสั้น ๆ ว่า Blogs คือ สื่อส่วนบุคคลบนอินเทอร์เน็ตที่ใช้เผยแพร่ ข้อมูล ข่าวสาร ความรู้ ข้อคิดเห็น บันทึกส่วนตัว โดยสามารถแบ่งปันให้บุคคลอื่น ๆ โดยผู้รับสาร สามารถเข้าไปอ่าน หรือแสดงความ คิดเห็นเพิ่มเติมได้ 2. Social Networking หรือเครือข่ายทางสังคมในอินเทอร์เน็ต ซึ่งเป็นเครือข่ายทางสังคมที่ใช้ส าหรับ เชื่อมต่อระหว่างบุคคล กลุ่มบุคคล เพื่อให้เกิดเป็นกลุ่มสังคม เพื่อร่วมกันแลกเปลี่ยนและ แบ่งปันข้อมูลระหว่าง กันทั้งด้านธุรกิจ การเมือง การศึกษา 3. Micro Blogging หรือที่เรียกกันว่า “บล็อกจิ๋ว” ซึ่งเป็นเว็บเซอร์วิส หรือเว็บไซต์ที่ให้บริการ แก่บุคคล ทั่วไปส าหรับให้ผู้ใช้บริการเขียนข้อความสั้น ๆ ประมาณ 140 ตัวอักษร ที่เรียกว่า “Status” หรือ “Notice” เพื่อแสดงสถานะของตัวเองว่าก าลังท าอะไรอยู่ หรือแจ้งข่าวสารต่าง ๆ แก่กลุ่มเพื่อนในสังคมออนไลน์ 4. Online Video เป็นเว็บไซต์ที่ให้บริการวิดีโอออนไลน์โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย เนื่องจากเนื้อหาที่น าเสนอใน วิดีโอออนไลน์ไม่ถูกจ ากัดโดยผังรายการที่แน่นอนและตายตัวท าให้ผู้ใช้บริการ สามารถติดตามชมได้อย่าง ต่อเนื่อง รวมทั้งผู้ใช้สามารถเลือกชมเนื้อหาได้ตามความต้องการและ ยังสามารถเชื่อมโยงไปยังเว็บวิดีโออื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องได้

5 5. Photo Sharing เป็นเว็บไซต์ที่เน้นให้บริการฝากรูปภาพโดยผู้ใช้บริการสามารถอัพโหลด และดาวน์โหลด รูปภาพเพื่อน ามาใช้งานได้ ที่ส าคัญนอกเหนือจากผู้ใช้บริการจะมีโอกาสแบ่งปัน รูปภาพแล้ว ยังสามารถใช้เป็น พื้นที่เพื่อเสนอขายภาพที่ตนเองน าเข้าไปฝากได้ 6. Wikis เป็นเว็บไซต์ที่มีลักษณะเป็นแหล่งข้อมูลหรือความรู้ (Data/Knowledge) ซึ่ง ผู้เขียนส่วนใหญ่ อาจจะเป็นนักวิชาการ นักวิชาชีพหรือผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านต่างๆ ทั้ง การเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ซึ่งผู้ใช้สามารถเขียนหรือแก้ไขข้อมูลได้อย่างอิสระ 7. Virtual Worlds คือ การสร้างโลกจินตนาการโดยจ าลองส่วนหนึ่งของชีวิตลงไป จัดเป็นสื่อสังคมออนไลน์ ที่บรรดาผู้ท่องโลกไซเบอร์ใช้เพื่อสื่อสารระหว่างกันบนอินเทอร์เน็ตใน ลักษณะโลกเสมือนจริง (Virtual Reality) ซึ่งผู้ที่จะเข้าไปใช้บริการอาจจะบริษัทหรือองค์การ ด้านธุรกิจ ด้านการศึกษา รวมถึงองค์การด้านสื่อ เช่น ส านักข่าวรอยเตอร์ ต้องเสียค่าใช้จ่ายในการซื้อพื้นที่เพื่อให้บุคคลในบริษัทหรือองค์กรได้มีช่องทางในการ น าเสนอเรื่องราวต่างๆ ไปยัง กลุ่มเครือข่ายผู้ใช้สื่อออนไลน์ 8. Crowd Sourcing มาจากการรวมของค าสองค าคือ Crowd และ Outsourcing เป็นหลักการขอความ ร่วมมือจากบุคคลในเครือข่ายสังคมออนไลน์ โดยสามารถจัดท าในรูปของ เว็บไซต์ที่มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ ค้นหาค าตอบและวิธีการแก้ปัญหาต่าง ๆ ทั้งทางธุรกิจ การศึกษา รวมทั้งการสื่อสาร โดยอาจจะเป็นการดึง ความร่วมมือจากเครือข่ายทางสังคมมาช่วย ตรวจสอบข้อมูลเสนอความคิดเห็นหรือให้ข้อเสนอแนะ กลุ่มคนที่ เข้ามาให้ข้อมูลอาจจะเป็น ประชาชนทั่วไป หรือผู้มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่อยู่ในภาคธุรกิจ หรือเชี่ยวชาญ ด้านอื่น ๆ 9. Podcasting หรือ Podcast มาจากการรวมตัวของสองค า คือ “Pod” กับ “Broadcasting” ซึ่ง “POD” หรือ Personal On - Demand คือ อุปสงค์หรือความต้องการ ส่วนบุคคล ส่วน“Broadcasting” เป็นการน า สื่อต่าง ๆ มารวมกันในรูปของภาพและเสียง หรืออาจกล่าวง่าย ๆ Podcast คือ การบันทึกภาพและเสียงแล้ว น ามาไว้ในเว็บเพจ (Web Page) เพื่อเผยแพร่ให้บุคคลภายนอกที่สนใจดาวน์โหลดเพื่อน าไปใช้งาน 9. การประยุกต์ใช้สื่อสังคมออนไลน์ ปัจจุบันกระทรวงศึกษาธิการ มอบหมายให้ส านักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน ด าเนินการจัดอบรม เพื่อกระตุ้นให้ครูไทยพัฒนาศักยภาพและส่งเสริมการใช้SocialMedia ในการจัดการเรียนรู้โดยเล็งเห็น ความส าคัญในการส่งเสริม และผลักดันให้ครูสามารถน าเอาเครื่องมือออนไลน์ที่มีอยู่บนระบบเครือข่าย อินเตอร์เน็ตมาใช้ในการเรียนรู้ ให้เกิดเป็นเครือข่าย และเกิดความร่วมมือกันระหว่างครูกับครู นักเรียนกับครู และนักเรียนกับนักเรียนด้วยกัน โดยไม่มีข้อจ ากัดเรื่องเวลา และสถานที่ ก่อให้เกิดการเรียนรู้แบบไม่มีที่สิ้นสุด (ส านักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน, 2552) นับเป็นยุคเว็บ 2.0 ที่นักการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบัน และอนาคตอย่างหลีกเลี่ยงมิได้(Jeff Dunn, 2011) โดยเครื่องมือที่ทางส านักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน แนะน าให้ครูน าไปปรับใช้ ได้แก่ (การ น า Social Media มาใช้ในการจัดการเรียนรู้, 2556)

6 1. Facebook คือ เว็บไซต์ส าหรับให้ครู และนักเรียนสามารถสื่อสาร และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกัน และกันได้ โดยการตั้งกลุ่มรายวิชา เพื่อการสื่อสารแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างครูกับนักเรียน และนักเรียนกับ นักเรียน 2. Wordpress คือ เว็บไซต์ส าเร็จรูป หรือบล็อก ที่นักเรียน และครูสามารถสร้างบล็อกส่วนตัว หรือในแต่ ละรายวิชา ส าหรับเผยแพร่บทเรียนในแต่ละรายวิชา หรือสร้างปฏิสัมพันธ์กับนักเรียนได้ 3. YouTube คือ เว็บไซต์ที่ใช้ในการแบ่งปันไฟล์วิดีโอ ครูสามารถอัพโหลด และเผยแพร่วิดีโอการสอนผ่าน เว็บไซต์นี้ได้ ใช้วิดีโอที่มีอยู่บนเว็บไซต์เป็นสื่อในการเรียนการสอน และนักเรียนสามารถเผยแพร่ผลงานของ ตนเองให้เพื่อน ๆ และครูได้แสดงความคิดเห็น 4. Twitter คือเว็บไซต์ที่ใช้ในการสื่อสารข้อความสั้น ๆ โต้ตอบกันอย่างรวดเร็ว 5. Slideshare คือเว็บไซต์ที่ใช้ในการแบ่งปันเอกสารต่าง ๆ

7 แหล่งอ้างอิง :http://www.multiinno.com/?page_id=93 :http://phutthawan.blogspot.com :http://chayamon2095.blogspot.com