แบบฝึกพัฒนการอ่านเขียนภาษาไทยป.๓ปกสี

แบบฝึกพฒั นำควำมสำมำรถกำรอำ่ น กำรเขียนภำษำไทย
ระดับชั้นประถมศึกษำปที ่ี ๓...กจิ กรรมเสรมิ นอกห้องเรียน
ตำมโครงกำรพฒั นำกำรเรียนกำรสอนภำษำไทยอำ่ นออกยกช้นั

สำนกั งำนเขตพ้ืนที่กำรศกึ ษำประถมศึกษำปทมุ ธำนี เขต ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำขัน้ พ้นื ฐำน
กระทรวงศึกษำธกิ ำร

คำนำ

ตามที่กระทรวงศึกษาธิการประกาศนโยบายในปีการศึกษา ๒๕๕๘ ว่าเป็นปีปลอดนกั เรยี นอา่ นไม่ออก
เขยี นไม่ได้ ซึ่งเปน็ จดุ ม่งุ หมายสำคัญในการพัฒนาการศึกษาของชาติ ดว้ ยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้น
พื้นฐาน (สพฐ.) เป็นหน่วยงานหลักในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในปีการศึกษา 2560 สำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ได้ประกาศจุดเน้นสำคัญที่เกี่ยวเนื่องกับกลุ่มสาระการเรียนรู้
ภาษาไทย ไว้ 2 ประการ คือ การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนให้เพิ่มขึ้นอย่างน้อยร้อยละ 3 และนักเรียน
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ทุกคนต้องอ่านออกเขียนได้ ส่วนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ขึ้นไปอ่านคล่อง
เขียนคล่อง จากผลการวิเคราะห์การทดสอบการอ่านตามมาตรฐานสถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและ
มาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานในแต่ละปีการศึกษา พบว่ามีนักเรียนที่มี
ปญั หาด้านการอ่าน การเขยี นภาษาไทย ดังนนั้ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พืน้ ฐานได้ประกาศนโยบาย
ต้องพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะด้านการอ่านในทุกปีงบประมาณ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
ปทุมธานี เขต 1 ได้เห็นความสำคัญในการพัฒนาการอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนโรงเรียนในสังกัดที่ยังเป็น
ปัญหาอยู่ จึงได้จัดทำแบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒
กจิ กรรมเสริมนอกห้องเรียน ตามโครงการพัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทยอา่ นออกยกชัน้ สำนักงานเขตพ้ืนท่ี
การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ โดยแบบฝึกดังกล่าวมีเนื้อหาสาระสอดคล้องตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย จุดเน้นของแบบฝึกเรยี นรู้เนือ้ หาและ
ฝึกทักษะดา้ นการอ่าน เขยี นผ่าน QR Code ผู้เรียนสามารถเรยี นรไู้ ดท้ ัง้ ในหอ้ งเรยี นและนอกห้องเรียน โรงเรยี น
สามารถนำไปใชใ้ นการแกป้ ัญหาด้านการอ่าน เขยี น และเสรมิ สรา้ งใหน้ ักเรยี นมีพัฒนาการในการอา่ นและเขียน
สงู ขน้ึ ไดอ้ ย่างต่อเนอ่ื ง

สำนกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1 ขอขอบผู้ทรงคุณวฒุ ิ คณะทำงานและผู้มี
ส่วนเก่ยี วข้องทุกทา่ นท่ที ่มุ เท กำลงั ความรู้ ความคิด และสติปัญญา จนเกดิ แบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน
การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ กิจกรรมเสริมนอกห้องเรียนนี้ขึ้น และหวังเป็นอย่างยิ่งว่า
ครูผู้สอนภาษาไทยและผู้ปกครองจะสามารถนำไปใชป้ ระกอบการเรียนการสอนหรือการพัฒนาให้นกั เรียนอ่าน
คลอ่ งเขยี นคล่องเพือ่ ประโยชน์สูงสดุ ต่อไป

นายไพฑูรย์ อรณุ ศรีประดิษฐ์
ผูอ้ ำนวยการสำนักงานเขตพื้นท่กี ารศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1

สารบัญ หน้า

บทที่ ก-ง
คำนำ ๑
คู่มือการใช้ ๑
๒
๑ เรื่อง ปฏบิ ัติการสายลับจวิ๋ ๓
ทบทวนพยัญชนะ ๔
ทบทวนสระ ๕
ทบทวนวรรณยุกต์ ๖
ทบทวนพยญั ชนะ สระ วรรณยุกต์ ๗
คำ และความหมายของคำ ๘
การใช้คำให้ถกู ต้องตามความหมาย ๙
คำทใ่ี ช้ ฑ ๑๐
แยกคำตามเสียงอ่าน ๑๐
การใชถ้ ้อยคำสภุ าพ ๑๒
๑๖
๒ เรื่อง แต่เดก็ ซือ่ ไว้ ๑๗
ทบทวนตัวสะกด ๑๘
สระเปลี่ยนรูป
คำ และความหมายของคำ
เขียนเรอ่ื งจากคำ

๓ เรือ่ ง ปา่ น้ีมีคณุ

บทที่ หน้า
ทบทวนคำศัพท์ ๑๘
คำในมาตรา ก กา ๒๐
คำในมาตราตัวสะกด ๒๑
คำตรงกนั ข้าม ๒๕
คำท่ีมีความหมายเหมือนกัน ๒๖
๒๗
๔ เรอื่ ง อาหารดี ชีวีมสี ขุ ๒๗
ทบทวนคำศพั ท์ ๓๐
การผนั วรรณยกุ ต์ ๓๓
คำท่ปี ระวสิ รรชนยี ์ และคำที่ไมป่ ระวิสรรชนีย์ ๓๖
๓๖
๕ เรอื่ ง ทำดีอยา่ หวนั่ ไหว ๓๘
ทบทวนคำศพั ท์ ๔๐
คำคล้องจอง ๔๑
กลอนส่ี ๔๑
๔๓
๖ เรอ่ื ง พลงั งานคอื ชีวติ ๔๕
ทบทวนคำศัพท์ ๔๗
คำควบกลำ้ แท้ ๔๘
คำควบกลำ้ ไม่แท้ ๔๘
คำอกั ษรนำ ๔๙

๗ เรอ่ื ง ความฝนั นน้ั เปน็ จรงิ ได้
คำทค่ี วรศกึ ษา
คำที่มี ฤ ฤา

บทที่ หน้า

คำที่ใช้บนั บรร ๕๐
คำทใ่ี ช้ รร (ร หัน) ๕๑
๘ เรอ่ื ง ภมู ใิ จในภาษาไทยของเรา ๖๐
คำที่ควรศึกษา ๖๐
คำพอ้ งรูป และคำพอ้ งเสียง ๖๑
คำทม่ี พี ยญั ชนะ และสระทีไ่ มอ่ อกเสียง ๖๓
ภาษาไทยมาตรฐาน และภาษาถน่ิ ๖๔
๙ เรอื่ ง คดิ ไปรู้ไป ๗๕
คำ และความหมาย ๗๕
ตัวการนั ต์ ๗๖
ตอบคำถามจากเรื่องท่อี า่ น ๘๐
๑๐ เรือ่ ง นอกเมือง ในกรุง ๘๒
คำ และความหมาย ๘๒
คำนาม ๘๓
การเขียนเรอื่ งตามจนิ ตนาการ ๘๖
๑๑ เร่อื ง ส่งขา่ ว เล่าเร่อื ง ๘๙
คำ และความหมาย ๘๙
คำสรรพนาม ๙๑
การเขยี นจดหมาย ๙๗
๑๒ เรือ่ ง ประชาธิปไตยใบเลก็ ๙๘

บทที่ หน้า
คำ และความหมาย ๙๘
คำกรยิ า ๑๐๓
คำที่ใชอ้ ำ และอมั ๑๐๖
คำทีใ่ ช้ใอ ไอ ไอย และอยั ๑๐๘
๑๑๒
๑๓ เรอ่ื ง ของดีในตำลบ ๑๑๒
คำ และความหมาย ๑๑๕
คำวิเศษณ์ ๑๑๗
การตง้ั คำถาม และตอบคำถาม ๑๒๐
คำอวรพร ๑๒๒
การอา่ นขอ้ มูลจากแผนท่ี ๑๒๓
๑๒๓
๑๔ เรือ่ ง ธรรมชาตเิ จา้ เอย ๑๒๔
คำ และความหมาย ๑๒๙
ประโยคเพอ่ื การสอื่ สาร ๑๓๐
เขียนเรอื่ งจากภาพ ๑๓๐
๑๓๓
๑๕ เรือ่ ง สำนวนไทย ๑๓๔
คำ และความหมาย ๑๓๖
สำนวนไทย สุภาษติ คำพงั เพย ๑๓๘
๑๓๙
๑๖ เรื่อง บนั ทึกความหลงั
เครื่องหมายวรรคตอน

บรรณานกุ รม
ภาคผนวก



คมู่ ือการใช้

๑. ก่อนใช้แบบฝึก
คู่มือการใช้แบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓

กิจกรรมเสริมนอกหอ้ งเรียน จดั ทำข้ึนเพอื่ เปน็ แนวทางใหค้ รูรวมถึงผู้ปกครอง นำไปใชจ้ ัดกจิ กรรมการเรยี น
การสอน เพือ่ พัฒนาทกั ษะการอ่านออกเขยี นได้ของนักเรียนระดบั ช้ันประถมศึกษาเป็นสำคัญ

ด้วยสำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พ้นื ฐาน มนี โยบายใหส้ ำนกั งานเขตพนื้ ทีก่ ารศึกษา
ดำเนนิ การพฒั นาและส่งเสรมิ พัฒนาการเรียนการสอนภาษาไทย โดยใชเ้ คร่อื งมือวดั และประเมินผลของสำนักวิชาการ
และมาตรฐานการศกึ ษา การประเมินการอ่านการเขยี นนักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๑ - ๖ โดยแบง่ ผลการประเมนิ
การอา่ นการเขยี นเพ่ือใช้ในการพฒั นาเปน็ ๔ ระดับ คือ ระดับดีมาก ดี พอใช้ และปรับปรุง โรงเรียนในสังกดั
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ พบว่ายังมนี ักเรียนทปี่ ระสบปญั หาการอา่ น การเขียน
แบ่งออกได้เป็น ๒ ระดบั คือ ระดบั พอใช้ และปรบั ปรุง ดังน้ันแบบฝกึ พฒั นาความสามารถการอ่าน การเขียน
ภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๓ กจิ กรรมเสริมนอกห้องเรยี น มีความเหมาะสมในการนำไปใช้พัฒนา
ทักษะการอา่ น การเขียนของนักเรยี น

การดำเนินการจัดทำแบบฝึกพฒั นาความสามารถการอา่ น การเขยี นภาษาไทยระดับช้ันประถมศึกษาปที ี่ ๓
กิจกรรมเสริมนอกห้องเรียน ดำเนินการดงั นี้

๑. แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน ประกอบด้วย ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑
ผู้อำนวยการกลุ่มนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลการจัดการศึกษา ศกึ ษานิเทศก์ ผทู้ รงคณุ วุฒิทางด้านการผลิตส่ือ
ด้านการสอนภาษาไทย ด้านการวดั ประเมินผล ผู้บริหารโรงเรยี นและคณะครูผสู้ อนภาษาไทยจากโรงเรียนในสงั กัด

๒. ศึกษาเอกสาร ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ มาตรฐาน ตัวช้ีวัด คำพ้นื ฐาน แบบฝึกหดั หนงั สอื เรียน
ภาษาไทยระดบั ช้ันประถมศึกษาปที ี่ ๑-๓ และหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑

๓. จัดประชุมช้แี จงการจัดทำกรอบคู่มือพฒั นาการอา่ นระดับช้ันประถมศึกษาปที ี่ ๑-๓ และปรบั ปรุง
กรอบคู่มือพฒั นาการอ่านระดับชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๑-๓

๔. จัดประชมุ ปฏบิ ัติการจดั ทำรา่ งคมู่ ือพัฒนาการอ่านระดับชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๑-๓
๕. จัดประชมุ ปฏบิ ัติการยกร่างคมู่ ือพัฒนาการอ่านระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๓
๖. นำคู่มอื พัฒนาการอ่านภาษาไทย ท่ีสร้างข้ึนไปให้ผ้เู ชีย่ วชาญตรวจสอบ และปรับปรงุ คู่มอื
พัฒนาการอ่านภาษาไทย ตามคำแนะนำของผเู้ ชย่ี ววชาญ
๗. จัดพิมพ์คู่มือพัฒนาการอา่ นภาษาไทย และส่งมอบให้โรงเรยี น
๘. ประชุมชี้แจง ครผู ้สู อนภาษาไทยโรงเรียนในสงั กัด ระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๑-๓ ผา่ นระบบวดิ โี อ
คอนเฟอเรนซ์

สำนกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ก

๒. วตั ถุประสงค์ของการใช้แบบฝกึ พัฒนาความสามารถการอา่ น การเขยี นภาษาไทยระดับช้ัน
ประถมศึกษาปที ี่ ๓ กิจกรรมเสรมิ นอกห้องเรยี น
๑. เพ่อื เป็นแนวทางการสอนการอ่านเขียนให้นักเรียนอ่านออกเขียนได้
๒. เพอ่ื เปน็ แนวทางใช้สอนซอ่ มเสรมิ นกั เรยี นใหอ้ ่านออกเขยี นได้
๓. เพอ่ื นำไปประยุกต์ใชใ้ นการจัดการเรยี นรู้กลมุ่ สาระการเรยี นรภู้ าษาไทย
๔. เพอ่ื นำไปจัดการเรียนร้ทู ่ีบา้ นด้านการอ่าน การเขยี นภาษาไทย

๓. วธิ กี ารใชแ้ บบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๓
กจิ กรรมเสริมนอกห้องเรียน
เนื้อหาของแบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓

กิจกรรมเสริมนอกห้องเรียน ตรงตามหลักสูตรแกนกลางมาตรฐาน ตัวชี้วัด และสาระการเรียนรู้แกนกลางใน
กลมุ่ สาระการเรียนรภู้ าษาไทยระดับชนั้ ประถมศึกษาปีที่ ๑ - ๓ คำพนื้ ฐานและคำใหม่ในบทเรียนหนังสือเรียน
รายวชิ าพ้ืนฐาน ภาษาไทย ชดุ ภาษาเพื่อชีวิต ระดับช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๓

ดงั นน้ั แบบฝกึ เล่มนี้นอกจากนำไปใชพ้ ัฒนาทักษะการอา่ น การเขียนแลว้ สามารถนำไปใชป้ ระกอบการเรียน
หนังสอื เรยี น รายวชิ าพื้นฐาน ภาษาไทย ชดุ ภาษาเพอ่ื ชีวติ ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปีที่ ๓ โดยการใชแ้ บบฝกึ
พฒั นาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดบั ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ กิจกรรมเสรมิ นอกห้องเรยี น
เน้นการใช้เพ่ือใหน้ ักเรยี นเกิดการเรียนร้ดู ้านการอา่ น การเขียนภาษาไทยนอกห้องเรียนเปน็ หลัก การเรยี นรู้
เนื้อหา การฝึกทำแบบฝึกหดั ทบทวนเนื้อหา และการเฉลยการทำแบบฝึกหัดนอกจากผ่านทางเอกสาร และยัง
ผ่านการสแกน QR Code ที่มีประกอบอยู่กับเอกสารแบบฝึกพฒั นาความสามารถการอา่ น การเขียนภาษาไทย
ระดับช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๓ กจิ กรรมเสริมนอกห้องเรียน

๑.การใช้แบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓
กิจกรรมเสริมนอกห้องเรยี น ไลต่ ามระดบั จากง่ายไปยาก แบบฝกึ เล่มน้ีจะเรยี งเนื้อหาตามบท คือ เรม่ิ ตั้งแต่บท
ที่ ๑ จนถงึ บทสดุ ท้าย โดยมีเนื้อหาไลจ่ ากงา่ ยไปยาก ในแต่ละบทจะมีเนอื้ หาย่อยของหลักภาษาตามหัวเรื่องใน
หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิต ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ และในแต่ละเนื้อหา
ย่อยจะมีแบบฝึกทักษะ เพอ่ื ให้ครูและผปู้ กครองสามารถฝึกทกั ษะนักเรยี นไปตามลำดับจากง่ายไปยาก

๒.การใช้แบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓
กิจกรรมเสริมนอกห้องเรียน โดยพิจารณาถึงปัญหาทักษะการอ่านออกเขียนได้ที่นักเรียนประสบ การใช้แบบฝึก
ลักษณะนี้นักเรียนจะได้พัฒนาทักษะการอ่านออกเขียนได้ในหัวข้อที่ตนประสบปัญหา เช่น นักเรียนมีปัญหา
เรือ่ งวรรณยุกต์ สามารถใช้แบบฝึกบททม่ี เี น้ือหาวรรณยกุ ตใ์ นการเรยี นรู้ เป็นตน้

อย่างไรก็ตาม ครูและผู้ปกครองพึงตระหนักว่าแบบฝึกเล่มนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาทักษะการอ่าน
ออกเขียนได้ของนักเรียนเป็นสำคัญ ฉะนั้นเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายดังกล่าวครูและผู้ปกครองจึงสามารถปรับ
ประยุกต์ใช้แบบฝึกเล่มนี้ได้หลายลักษณะ ทั้งในด้านเนื้อหา ในด้านสื่อการเรียนรู้ และกิจกรรม เพื่อให้เหมาะ
แกก่ ารเรียนรขู้ องนักเรยี นเป็นสำคัญ

สำ๔น.กั ทงกัานษเะขทต่ีตพอ้ ื้นงทก่ีกาารรฝศกึ ึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ข

การพัฒนาแบบฝึกพัฒนาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓
กิจกรรมเสริมนอกห้องเรียน เน้นทักษะการอ่าน การเขียนด้วยตนเองของนักเรียนผ่านทางการสแกน QR
Code เป็นนวตั กรรมทางการศึกษาทีเ่ น้นการพัฒนาและแกป้ ัญหานักเรียนตามกระบวนการฝึก 4P ที่มีจุดเนน้

๔ ด้านคอื ๑) ฝกึ ทำความเข้าใจเพ่ือให้ผเู้ รียนจดจำ เข้าใจหลกั ภาษาไทยไดช้ ัดเจนและถูกต้องสามารถนำไปใช้
ได้ ๒) ฝึกอ่านเพ่อื ให้ผู้เรียนเกิดทักษะการอ่านท่ีถูกต้องตามหลกั ภาษาไทยเข้าใจความหมายและสามารถนำไป
ประยกุ ต์ใช้การอา่ นด้วยตนเองต่อไป ๓) ฝึกเขยี นเพอ่ื ให้ผเู้ รียนเกิดทักษะการเขียนที่ถูกต้องตามหลักภาษาไทย
และ ๔) ฝกึ ทบทวนเพ่ือใหน้ ักเรียนเกิดความชำนาญเป็นทักษะติดตวั จนสามารถประยุกต์ใช้ไดอ้ ย่างคล่องแคล่ว
ด้วยตนเอง (ชยพล ใจสูงเนิน, ๒๕๖๔) นอกจากใช้เพื่อฝึกฝนพัฒนาทักษะการอ่าน การเขียนภาษาไทยของ
นกั เรยี นแลว้ ยังสามารถใช้เพ่ือสะท้อนถึงการเรียนรู้ของนักเรยี นได้ด้วย ซงึ่ ในแตล่ ะดา้ นใช้เป็นแนวทางในการ
ประเมินผลการฝกึ ฝนนักเรยี นได้

ภาพรวมและรายละเอียดของแบบฝึกพัฒนาความสามารถการอา่ น การเขยี นภาษาไทยระดับช้นั

ประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กิจกรรมเสริมนอกห้องเรยี น ตามกระบวนการฝึก 4P อยใู่ น QR Code ด้านลา่ งน้ี

๕. การบันทึกความก้าวหน้า

ในการทำแบบฝึกทป่ี ระกอบอยใู่ นแบบฝกึ พฒั นาความสามารถการอ่าน การเขียนภาษาไทยระดับช้นั
ประถมศึกษาปีที่ ๓ กจิ กรรมเสริมนอกห้องเรียน เม่ือผู้เรียนไดท้ ราบคะแนนแล้ว ใหน้ ำคะแนนที่ได้บนั ทึกลงใน
แบบบนั ทึกความก้าวหน้าของแตล่ ะบท

ตวั อยา่ งการบันทกึ (กรณที ี่แบบฝกึ การอา่ น หรือการเขยี นมมี ากกว่า ๑ แบบฝกึ การคดิ คะแนนใหใ้ ช้
การคดิ หาค่าเฉลีย่ ) และนำคะแนนท่ีได้มาคิดเป็นค่าร้อยละและบันทึกลงในแบบบันทกึ คะแนน เช่น บทที่ ๑
แบบฝึกท่เี ปน็ การอ่านมี ๑ แบบฝึก ไดร้ อ้ ยละ ๘๐ และแบบฝกึ ที่เป็นการเขยี นมี ๒ แบบฝกึ ไดร้ อ้ ยละ ๗๐
บทท่ี ๒ แบบฝึกที่เป็นการอ่านมี ๒ แบบฝึก ไดร้ ้อยละ ๗๕ และแบบฝึกท่ีเป็นการเขยี นมี ๒ แบบฝึก ไดร้ ้อยละ ๗๑
ให้บนั ทกึ คะแนนความก้าวหนา้ ดงั ตวั อย่างตารางในหน้าถดั ไป

สำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ค

(ร้อยละ) การอ่านทีท่ ำได้
๑๐๐
๙๐
๘๐ ๘๐ ๗๕
๗๐
๖๐
๕๐
๔๐
๓๐
๒๐
๑๐
๑

บทท่ี บทที่ บทท่ี บทที่ บทท่ี บทท่ี บทที่ บทท่ี บทที่ บทที่ บทท่ี บทท่ี บทที่ บทท่ี บทที่ บทท่ี
๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖

(ร้อยละ) การเขียนที่ทำได้
๑๐๐
๙๐
๘๐ ๘๐ ๗๕
๗๐
๖๐
๕๐
๔๐
๓๐
๒๐
๑๐
๑

บทท่ี บทที่ บทท่ี บทท่ี บทที่ บทท่ี บทท่ี บทท่ี บทที่ บทที่ บทท่ี บทท่ี บทที่ บทท่ี บทที่ บทที่
๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖

สำนกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ง

แบบฝกึ ท่ี 1 เรือ่ ง ทบทวนพยัญชนะ
ประกอบการเรยี น บทที่ 1 ปฏิบตั กิ ารสายลบั จิ๋ว

คำชี้แจง : ฝึกอ่านออกเสียง โดยเรียนรู้ผ่าน QR Code และคดั ตัวพยญั ชนะ
ดว้ ยลายมือด้วยตัวบรรจงเตม็ บรรทดั

พยัญชนะไทย มที ้ังหมด ๔๔ ตวั แบ่งเปน็

อักษรกลาง ๙ ตัว ได้แก่
กจดตฎฏบปอ

........................................................................................................................
........................................................................................................................

อกั ษรสูง ๑1 ตัว ไดแ้ ก่

ข ฃฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษส ห

............................................................................................................................. ........................
.......................................................................................................... ...........................................

อกั ษรต่ำ 24 ตวั ไดแ้ ก่

ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌญฑฒ

............................................................................................................................. ...........
........................................................................................................................................

ณท ธ นพ ฟ ภ ม ย ร

............................................................................................................................. ...........

........................................................................................................................................

ล วฬฮ ระดบั คุณภาพ
คะแนน 4 - 5 ระดับ ดี
.........................................................
คะแนน 2 - 3 ระดับ พอใช้
......................................................... คะแนน 0 - 1 ระดับ ปรบั ปรุง

สำนกั งานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๑

แบบฝกึ ที่ 2 เรอ่ื ง ทบทวนสระ
ประกอบการเรียน บทท่ี 1 ปฏบิ ัติการสายลับจว๋ิ

คำชีแ้ จง : ฝึกอ่านออกเสยี งคำ และแจกลูกสะกดคำด้วยลายมอื ดว้ ยตวั บรรจงเต็มบรรทดั
พรอ้ มทงั้ ตรวจสอบความถกู ตอ้ งผ่าน QR Code

คะน้า ดินสอ เหยือกนำ้

โรงเรียน เปรอะเป้อื น เคลือ่ นไหว
ลำดับ คำ
พยญั ชนะต้น แจกลูกสะกดคำ รูป
ที่ สระ ตัวสะกด วรรณยุกต์
ค
1. คะ น -ะ - -
นา้ -า -
ไม้โท
2.

3.

4.

5.

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ระดับคณุ ภาพ
คะแนน 4 - 5 ระดับ ดี
คะแนน 2 - 3 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 1 ระดับ ปรบั ปรุง

๒

แบบฝึกที่ 3 เรื่อง ทบทวนวรรณยุกต์
ประกอบการเรียน บทท่ี 1 ปฏบิ ตั กิ ารสายลับจิ๋ว

คำชแี้ จง : อา่ นคำ และคดั ลายมอื ดว้ ยตวั บรรจงเตม็ บรรทดั ระดับคณุ ภาพ
คะแนน 4 - 5 ระดับ ดี
วรรณยกุ ต์ มี ๔ รูป ไดแ้ ก่
คะแนน 2 - 3 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 1 ระดบั ปรบั ปรุง

ไม้เอก ไมโ้ ท
เต้าหู้ ยิ้มแยม้
แม่ไก่ ย่งิ ใหญ่
....................................................................
.................................................................... ....................................................................
....................................................................
ไมจ้ ตั วา
ไมต้ รี
ตกุ๊ ๆ จ๊ิบจอ๊ ย เอ๋งๆ กว๋ ยเตี๋ยว

.................................................................... ....................................................................
.................................................................... ....................................................................

วรรณยกุ ต์ มี 5 เสียง ได้แก่

ที่ เสยี ง คำ คัดลายมอื คำ คดั ลายมือ

วรรณยกุ ต์ ตาย .............................
ขาด .............................
1. เสียงสามัญ ทอง ............................. วา่ .............................
............................. รงุ้ .............................
.............................
2. เสียงเอก ต่าย ............................. .............................
............................. .............................
.............................
3. เสียงโท ให้ .............................
............................. ๓

4. เสียงตรี เก๊ .............................
.............................

สำนักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑

แบบฝึกที่ 4 เรือ่ ง ทบทวนพยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์
ประกอบการเรยี น บทท่ี 1 ปฏบิ ัติการสายลบั จ๋ิว

คำชแ้ี จง : แยกคำตามหมวดหมู่อักษรสูง กลาง ต่ำ เขียนคำอา่ น และบอกความหมายลงใน
ช่องว่าง ด้วยตวั บรรจงเต็มบรรทดั พรอ้ มทง้ั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งผ่าน QR Code

กติกา ลม้ คะมำ โขยกเขยก ถน่ิ ฐาน นักมายากล
สามัคคี จ้อกแจก้ ฉนั เพล มารยาท ปฏิเสธ

ตัวอย่าง ถิน่ ฐาน อ่านวา่ ถิ่น-ฐาน หมายถงึ ถน่ิ ทอ่ี ยอู่ าศัย ระดับคุณภาพ

คะแนน ๗ - ๙ ระดบั ดี

อักษรสงู คะแนน ๔ - ๖ ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 3 ระดบั ปรับปรุง

1. ……………………………… อา่ นวา่ ………………………………..……… หมายถงึ …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

2. ……………………………… อ่านวา่ ………………………………..……… หมายถงึ …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

3. ……………………………… อา่ นวา่ ………………………………..……… หมายถึง …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

อักษร …………………………………..….……..………
…………………..…………………..……….……
กลาง 1. ……………………………… อ่านว่า ………………………………..……… หมายถงึ
……………………………… …………………..……………………

2. ……………………………… อา่ นวา่ ………………………………..……… หมายถงึ …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

3. ……………………………… อ่านว่า ………………………………..……… หมายถึง …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

อักษรต่ำ

1. ……………………………… อา่ นวา่ ………………………………..……… หมายถึง …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

2. ……………………………… อา่ นว่า ………………………………..……… หมายถงึ …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……

3. ……………………………… อา่ นว่า ………………………………..……… หมายถึง …………………………………..….……..………
……………………………… …………………..…………………… …………………..…………………..……….……
สำนกั งานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๔

แบบฝึกท่ี 5 เรอ่ื ง คำ และความหมายของคำ
ประกอบการเรียน บทท่ี 1 ปฏบิ ตั กิ ารสายลับจ๋วิ

คำชแ้ี จง : ฝกึ อา่ นคำใหมใ่ นบทเรียน พรอ้ มท้งั ตรวจสอบความถกู ต้องผา่ น QR Code

๑. กตกิ า หมายถงึ กฎเกณฑ์ ข้อตกลง หรือขอ้ กำหนด

๒. กระฉับกระเฉง หมายถงึ คล่องแคล่ว, ว่องไว

3. กาลเทศะ (กา-ละ-เท-สะ) หมายถงึ ความเหมาะสม, ความควรไมค่ วร

4. เกล่ือนกลาด หมายถงึ เกล่อื น

5. โขยกเขยก (ขะ-โหยก-ขะ-เหยก) หมายถึง กะโผลกกะเผลก

6. จอ้ กแจก้ หมายถึง เสยี งทต่ี ่างคนตา่ งพดู จนฟังไมไ่ ดศ้ พั ท์

7. ฉนั เพล (ฉัน-เพน) หมายถึง กนิ อาหารกลางวัน (ใชส้ ำหรบั พระสงฆ)์

8. นักมายากล (นัก-มา-ยา-กน) หมายถึง นักเลน่ กล

9. ปฏิบัติการ (ปะ-ติ-บัด-กาน) หมายถงึ ทำงานตามหน้าท่ี

10. ปฏิเสธ (ปะ-ติ-เสด) หมายถึง ไมย่ อมรบั ไมต่ กลง

11. มารยาท (มา-ระ-ยาด) หมายถึง กริ ยิ าวาจาท่ีสภุ าพเรยี บรอ้ ย

12. ล้มคะมำ (ล้ม-คะ-มำ) หมายถงึ ลม้ พงุ่ ถลาไปเพราะสะดดุ

13. สามคั คี หมายถงึ ความพรอ้ มเพยี ง

๑4. สำเร็จ (สำ-เหร็ด) หมายถงึ เสรจ็ ถงึ บรรลุ

สำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๕

แบบฝกึ ท่ี 6 เรอ่ื ง การใชค้ ำให้ถูกตอ้ งตามความหมาย
ประกอบการเรียน บทที่ 1 ปฏบิ ตั ิการสายลับจ๋วิ

คำชแ้ี จง : นำคำทก่ี ำหนดให้ มาเติมในประโยคตอ่ ไปนี้ให้สมบรู ณ์ และตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
ผา่ น QR Code

กตกิ า กระฉับกระเฉง กาลเทศะ เกลือ่ นกลาด โขยกเขยก

จอ้ กแจ้ก ฉันเพล นกั มายากล ปฏิบัตกิ าร ปฏิเสธ

มารยาท ล้มคะมำ สามัคคี สำเรจ็

1. ชาติชายเดินสะดดุ ขาตวั เองจน ระดบั คณุ ภาพ
2. คอื พลังทำให้โลกสงบสุข คะแนน ๗ - 10 ระดับ ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน 0 - 3 ระดับ ปรับปรุง

3. สุดาเปน็ เดก็ มี รู้จักออ่ นนอ้ มถอ่ มตน

4. นัชชาเลน่ กีฬาถูกตอ้ งตามกฎ

5. เขาทำงานอย่าง คลอ่ งแคลว่ และว่องไว

6. ความ เกดิ จากความขยัน และความอดทน

7. นกั เรยี น ต่างพดู คุยกนั เสียงดงั

8. เขา เพื่อน เพราะไม่อยากไปเทย่ี วทะเล

9. คุณยายไปทำบุญทวี่ ัดในขณะทพ่ี ระกำลงั

10. พ่อของฉนั มีอาชีพเป็น

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๖

แบบฝึกท่ี 7 เร่ือง คำท่ีใช้ ฑ
ประกอบการเรยี น บทท่ี 1 ปฏิบตั ิการสายลบั จิ๋ว

คำชแี้ จง : เรียนรกู้ ารอา่ นคำทใี่ ช้ ฑ ผ่าน QR Code

ฑ เมือ่ ใชเ้ ป็นพยัญชนะตน้ ของคำ ออกเสียงได้ ๒ แบบ คอื เสยี ง ด และเสียง ท

ตัวอย่างคำที่ ฑ ออกเสยี ง เป็น ด
๑. บณั ฑิต อา่ นว่า บัน-ดิด หมายถึง ผมู้ ีปญั ญา
๒. มณฑป อ่านว่า มน-ดบ หมายถึง เคร่ืองยอดหลงั คา
๓. บัณเฑาะว์ อา่ นวา่ บนั -เดาะ หมายถึง กลองสองหนา้ ขนาดเลก็
๔. บณั ฑุ อา่ นวา่ บัน-ดุ หมายถงึ ชา้ งเผอื ก

ตวั อย่างคำที่ ฑ ออกเสียง เปน็ ท

๑. มณโฑ อ่านว่า มน-โท หมายถงึ มเหสขี องทศกัณฐ์

๒. มณฑล อา่ นวา่ มน-ทน หมายถงึ บรเิ วณ

๓. มณฑา อา่ นวา่ มน-ทา หมายถึง ชื่อตน้ ไม้ชนดิ หนง่ึ

๔. กณุ ฑี อา่ นว่า กุน-ที หมายถึง หมอ้ น้ำมหี ู

๕. ทณั ฑสถาน อา่ นวา่ ทัน-ทะ-สะ-ถาน หมายถึง เรอื นจำพเิ ศษ

๖. จณั ฑาล อา่ นวา่ จัน-ทาน หมายถงึ ตำ่ ชา้

สำนกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๗

แบบฝึกที่ 8 เรื่อง แยกคำตามเสียงอา่ น
ประกอบการเรียน บทท่ี 1 ปฏิบัตกิ ารสายลบั จิ๋ว

คำชีแ้ จง : อา่ นคำต่อไปน้ี และเขยี นลงในตารางตามเสียงอ่านด้วยตวั บรรจงเต็มบรรทดั
พร้อมทัง้ ตรวจสอบความถูกตอ้ งผา่ น QR Code

กุณฑี บัณฑติ มณโฑ มณฑป บัณเฑาะว์
มณฑล บัณฑุ มณฑา ทณั ฑสถาน จณั ฑาล

คำท่ีตวั ฑ อ่านออกเสยี ง ด คำทตี่ วั ฑ อ่านออกเสยี ง ท

คำ คำอ่าน คำ คำอ่าน

บณั ฑติ บัน – ดิด กณุ ฑี กุน - ที

.............................. ......................................... .............................. .........................................
.............................. ......................................... .............................. .........................................

.............................. ......................................... .............................. .........................................
.............................. ......................................... .............................. .........................................

.............................. ......................................... .............................. .........................................
.............................. ......................................... .............................. .........................................

.............................. ......................................... .............................. .........................................
.............................. ......................................... .............................. .........................................

.............................. ......................................... .............................. .........................................
.............................. ......................................... .............................. .........................................

สำนักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ระดบั คุณภาพ
คะแนน 6 - 8 ระดับ ดี
คะแนน 3 - 5 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 2 ระดบั ปรับปรุง

๘

แบบฝึกที่ 9 เร่อื ง การใชถ้ อ้ ยคำสุภาพ
ประกอบการเรยี น บทท่ี 1 ปฏิบัติการสายลบั จ๋วิ

คำช้แี จง : เรียนรกู้ ารใช้ถ้อยคำสภุ าพ ทำแบบฝกึ หดั และตรวจสอบความถูกตอ้ ง
ผา่ น QR Code………………………………..………

…………………..……………………

คำสภุ าพ …ห…ม…า…ย…ถ…ึง…ค…ำ…ท…ใี่…ช…้ใ.ห.…้ถ…กู…ต้องตามกาลเทศะ และบคุ คล ไดย้ นิ แลว้
นา่ ฟงั ชวน…ฟ…งั …เ…ป…น็ …ถ…้อ..…ย…ค…ำ…ท…่ีเห…ม……าะสม ยกตวั อย่างประโยคทใ่ี ชค้ ำสภุ าพ
เช่น สขอว……ัสโทด……ษ……คี ……คร……บัะ่ ……ลห……ุงน….แ.……ไูด…ม…ง…ไ่…ผด……ม้ต…..ข……ง้ั อใ……จร……ทบำกใวหนค้ คณุ ุณปลา้ งุตหกนใจ่อนยะคคระับ

ฉนั …ร…ูส้ …ึก…ป…ว…ด…ศ…รี …ษ…ะ…ม…า..ก…ค……่ะ

…………………..……………………

ตวั อย่าง ฉนั และครอบครัวรว่ มทำบญุ ไถ่ชวี ิตโคกระบอื
ฉนั และครอบครัวร่วมทำบญุ ไถ่ชีวติ ววั ควาย

ประโยคที่ใช้คำสุภาพ ฉันและครอบครัวร่วมทำบญุ ไถ่ชวี ติ โคกระบือ

1. ฟา้ ใสรู้สึกปวดหวั มากจนอว้ กออกมา
ฟ้าใสรู้สกึ ปวดศรี ษะมากจนอาเจยี นออกมา

ประโยคทีใ่ ช้คำสุภาพ

2. หนขู อฝากหนงั สอื ไวก้ ่อนไดไ้ หม ระดับคณุ ภาพ
หนูขอฝากหนงั สือไวก้ อ่ นนะคะ คะแนน ๗ - ๙ ระดบั ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
ประโยคทีใ่ ชค้ ำสภุ าพ
คะแนน 0 - 3 ระดับ ปรบั ปรงุ
3. ขอบใจนะจะ๊ ทช่ี ว่ ยเกบ็ ขนมให้ยาย
ขอบใจ ท่ชี ว่ ยเกบ็ ขนม

ประโยคที่ใช้คำสุภาพ

สำนกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๙

แบบฝกึ ท่ี 1 เร่อื ง ทบทวนตัวสะกด
ประกอบการเรียน บทที่ 2 แต่เดก็ ซอ่ื ไว้

คำชี้แจง : อ่านคำ และเขียนสะกดคำ พรอ้ มทัง้ ตรวจสอบความถกู ต้องผา่ น QR Code

แจกลกู สะกดคำ แจกลกู สะกดคำ

คำ พยัญชนะ สระ ตวั วรรณ คำ พยญั ชนะ สระ ตัว วรรณ
ต้น สะกด ยกุ ต์ ต้น สะกด ยกุ ต์

กา ก -า - - กาย ก -า ย -

ปิ ป -ิ - - ป้งิ ป -ิ ง -

รี รบี

หึ ห่ึม

สุ สุด

ลู ลกู

เอ เอว

แต แตง

โย โยก

เมอ่ื เมอื่ ย

เสยี เสียม

คอ ค้อน

ขอ้ สงั เกต จะเหน็ ได้วา่ สระ –า, -,ิ -ี, -,ึ -,ุ -ู, เ-, แ-, โ-, เ-อ, เ-ยี
เมื่อมตี ัวสะกด สระเหลา่ นจี้ ะยงั คงรูปเดิม

ระดบั คณุ ภาพ
คะแนน 14 - 20 ระดบั ดี

คะแนน 7 - 13 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 6 ระดับ ปรับปรงุ

สำนักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๐

แบบฝึกที่ 2 เรอ่ื ง ทบทวนตวั สะกด
ประกอบการเรียน บทท่ี 2 แตเ่ ด็กซอื่ ไว้

คำชีแ้ จง : โยงเสน้ จับคู่คำ และส่วนประกอบของคำใหถ้ กู ตอ้ ง

ร่าง ส – เ -ย – บ

ติด ย – โ – น

เสยี บ ด – แ– ง

โยน ร – า – ง - -

ระดบั คุณภาพ ต – -ิ – ด

แดง คะแนน 4 - 5 ระดับ ดี ๑๑

คะแนน 2 - 3 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 1 ระดบั ปรบั ปรงุ

สำนกั งานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑

แบบฝกึ ท่ี 3 เร่ือง สระเปลี่ยนรปู
ประกอบการเรยี น บทท่ี 2 แตเ่ ดก็ ซ่อื ไว้

คำช้แี จง : อ่านคำ และเขียนคำจากสว่ นประกอบของคำ พรอ้ มท้ังตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
ผ่าน QR Code

คำ พยญั ชนะ สระ ตัวสะกด คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด
ต้น ตน้

สัน ส -ะ น ส -ะ บ

คดั ค -ะ ด ค -ะ น

รปู สระ _ะ เปลย่ี นรูปเปน็ _ (ไมห้ ันอากาศ) เมอ่ื มตี วั สะกด

คำ พยัญชนะ สระ ตวั สะกด คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด
ต้น ต้น

มืด ม -ื ด ล -ื ม

ฝนื ฝ -ื น ย -ื น

รปู สระ _อื ใช้รปู เป็น _ื เม่อื มตี วั สะกด

คำ พยญั ชนะ สระ ตัวสะกด คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด
ต้น ต้น

เลบ็ ล เ-ะ บ ก เ-ะ บ

เจ็ด จ เ-ะ ด ย เ-ะ น

รูปสระ เ_ะ เปล่ยี นรูปเป็น เ_็ เม่อื มีตวั สะกด (_็ เรยี กวา่ ไมไ้ ต่คู)้

สำนักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๒

คำ พยัญชนะ สระ ตวั สะกด คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด
ตน้ ต้น

แข็ง ข แ-ะ ง ม แ-ะ ค

แว็บ ว แ-ะ บ กร แ-ะ น

รปู สระ แ_ะ เปล่ยี นรปู เป็น เเ_็ เมือ่ มีตัวสะกด

คำ พยญั ชนะ สระ ตวั สะกด คำ พยญั ชนะ สระ ตัวสะกด
ต้น ตน้

เถดิ ถ เ-อ ด ด เ-อ น

เสรมิ สร เ-อ ม พ เ-อ ก

รปู สระ เ_อ เปล่ียนรปู เป็น เ_ิ เมื่อมีตัวสะกด

คำ พยัญชนะ สระ ตวั สะกด คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด
ตน้ ต้น

เงย ง เ-อ ย ช เ-อ ย

เฉย ฉ เ-อ ย ล เ-อ ย

รูปสระ เ_อ เปล่ียนรปู เป็น เ_ เม่ือมี ย ตวั สะกด

สำนกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๓

คำ พยญั ชนะ สระ ตัวสะกด คำ พยญั ชนะ สระ ตวั สะกด
ตน้ ต้น

ลอ็ ก ล เ-าะ ก น เ-าะ ต

บล็อค บล เ-าะ ค ฟ เ-าะ ก

รูปสระ เ_าะ เปล่ยี นรปู เปน็ _อ็ _ เม่อื มตี วั สะกด

คำ พยัญชนะ สระ ตวั สะกด คำ พยญั ชนะ สระ ตวั สะกด
ต้น ตน้

ชม ช โ-ะ ม ข โ-ะ ด

กบ ก โ-ะ บ ฝ โ-ะ น

รูปสระ โ_ะ เปลีย่ นเป็นไมม่ รี ูปสระ เมอ่ื มตี ัวสะกด

คำ พยัญชนะ สระ ตัวสะกด คำ พยญั ชนะ สระ ตวั สะกด
ต้น ต้น

กรวด กร -ว ด พร -ว น

ตรวจ ตร -ว จ บ -ว บ

รปู สระ _ว เปลยี่ นรปู เปน็ _ว_ เม่อื มีตวั สะกด

ระดบั คุณภาพ
คะแนน 12 - 18 ระดับ ดี

คะแนน 6 - 11 ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 5 ระดับ ปรบั ปรุง

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๔

แบบฝึกท่ี 4 เรอ่ื ง สระเปลี่ยนรูป
ประกอบการเรยี น บทท่ี 2 แต่เดก็ ซื่อไว้

คำชี้แจง : จบั คู่คำ และส่วนประกอบของคำ โดยระบายสีเดียวกัน ใหถ้ กู ตอ้ ง

จ - _ะ - บ

จับ

ระดบั คุณภาพ
คะแนน ๗ - ๙ ระดบั ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน 0 - 3 ระดับ ปรับปรุง

สำนักงานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๕

แบบฝกึ ที่ 5 เร่ือง คำ และความหมายของคำ
ประกอบการเรยี น บทท่ี 2 แตเ่ ด็กซอ่ื ไว้

คำชแ้ี จง : ฝกึ อ่านคำใหมใ่ นบทเรียน พร้อมท้งั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง
ผา่ น QR Code

1. คร่ำครวญ หมายถึง รอ้ งไห้ไปพูดไปถึงความทุกข์ของตนเอง
2. ทรมาน (ทอ-ระ-มาน) หมายถงึ ทำทารุณ, ทำให้ลำบาก
3. เทพารักษ์ (เท-พา-รกั ) หมายถึง เทวดาผ้ดู ูแลรักษาทีแ่ หง่ ใดแหง่ หนงึ่
4. ประพฤติ (ประ-พรึด) หมายถึง การกระทำ ปฏบิ ัติตน
5. มารยาท (มา-ระ-ยาด) หมายถึง กิริยาวาจาสภุ าพเรยี บร้อย ถูกกาลเทศะ
6. รังเกยี จ (รัง-เกยี ด) หมายถงึ รู้สกึ ขยะแขยงหรอื ไมช่ อบใจ
7. รไี ซเคลิ (รี-ไซ-เคิ่น) หมายถึง การจดั การวสั ดเุ หลอื ใช้ ใหเ้ ปน็ วัสดุใหม่
8. สหาย หมายถึง เพอื่ นร่วมทกุ ข์ร่วมสขุ
9. ซ่ือสตั ย์ หมายถงึ ประพฤตติ รงและจริงใจ
10. อปุ กรณ์ หมายถึง เครื่องมอื , เครื่องใช้

สำนักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๖

แบบฝกึ ท่ี 6 เร่ือง เขยี นเรื่องจากคำ
ประกอบการเรยี น บทท่ี 2 แต่เด็กซอ่ื ไว้

คำชี้แจง : อา่ นคำ และนำคำท่กี ำหนดให้ ไปเขียนเร่อื งตามจนิ ตนาการ พร้อมตัง้ ชอ่ื เรอื่ ง
ดว้ ยลายมอื ตวั บรรจงเต็มบรรทดั แล้วอา่ นเรือ่ งให้ครู หรอื ผู้ปกครองฟงั

ซื่อสัตย์ เทพารกั ษ์ มารยาท ประพฤติ
สหาย ทรมาน ครำ่ ครวญ รังเกียจ

……………………………………………………….……………………………….
……………………………………………………….……………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ระดับคณุ ภาพ
คะแนน ๗ - 10 ระดบั ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดับ พอใช้
คะแนน 0 - 3 ระดับ ปรับปรุง

๑๗

แบบฝกึ ที่ 1 เร่อื ง ทบทวนคำศัพท์
ประกอบการเรยี น บทท่ี ๓ ปา่ นม้ี ีคุณ

คำและความหมาย หมายถึง คำพดู (เปน็ ราชาศพั ท์)
๑. กระแสพระราชดำรสั

๒. เกสร หมายถงึ สว่ นในของดอกไม้

๓. ขมีขมนั (ขะ-หมี-ขะ-หมนั ) หมายถงึ รบี เร่งในทนั ทีทันใด

๔. ทะเลสาบ หมายถึง ห้วงน้ำใหญม่ แี ผน่ ดินลอ้ มรอบ
๕. ระบบนิเวศ มี ๒ ชนิด คือ ทะเลสาบน้ำเคม็ และทะเลสาบนำ้ จดื
๖. รบิ หร่ี
หมายถึง ความสมั พันธร์ ะหวา่ งสงิ่ มชี วี ติ กับถนิ่
ท่อี ยูแ่ ละส่ิงแวดลอ้ ม

หมายถงึ สว่างเพียงเลก็ นอ้ ย

๗. เลน หมายถึง ดนิ เปยี กเหลวจนปนั้ ไม่ได้
๘. อนรุ กั ษ์ หมายถงึ รักษาใหค้ งเดิม
๙. ออกอบุ าย หมายถงึ คดิ วธิ กี ารที่มเี ล่ห์เหลี่ยมอันแยบคาย

๑๐. อ่าว หมายถงึ สว่ นของมหาสมทุ ร ทะเล หรือทะเล
สาบทล่ี ้ำเข้าไปในฝั่งหรอื แผน่ ดนิ มลี กั ษณะเวา้ โคง้
และเปิดกวา้ ง

สำนกั งานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๘

มาตราตวั สะกด

มาตราตัวสะกด คือ พยญั ชนะท่ผี สมอยู่ข้างหลงั คำหรอื พยางค์ในแม่ ก กา
ทำใหแ้ ม่ ก กา มตี วั สะกด เช่น มี เมอ่ื ประสมกบั ด ลายเป็น มีด เป็นต้น

มาตรา ก กา หรือแม่ ก กา คือ คำหรอื พยางคท์ ่ีไมม่ ตี ัวสะกด เช่น มา เสือ ตวั
มอื เสีย ดำ ฯลฯ สว่ นมาตราตัวสะกดมีทงั้ หมด ๘ แม่ คอื กก กด กบ กม เกย เกอว
กง กน แบ่งไดด้ งั น้ี
๑. มาตราตวั สะกดตรงแม่ ใชต้ ัวสะกดตัวเดยี ว มี ๔ มาตรา คือ

แม่กง ใช้ ง สะกด เชน่ หาง ปลิง สอง งง แรง ฯลฯ
แม่กม ใช้ ม สะกด เชน่ ลม แตม้ โสม มมุ งอม สนาม ฯลฯ
แมเ่ กย ใช้ ย สะกด เชน่ สาย ลอย โปรย เฉย ปุ๋ย ฯลฯ
แมเ่ กอว ใช้ ว สะกด เช่น แห้ว กาว เปรยี้ ว เปลว ฯลฯ
๒. มาตราตัวสะกดไม่ตรงแม่ มตี ัวสะกดหลายตัวในมาตราเดยี วกนั เพราะออกเสยี ง
เหมือนตวั สะกดเดยี วกัน มี ๔ มาตรา คอื
แม่กน ใช้ น ญ ณ ร ล ฬ สะกด เชน่ นาน วญิ ญาณ วานร กาลเวลา พระกาฬ ฯลฯ
แม่กก ใช้ ก ข ค ฆ สะกด เช่น ปกั เลข วิหค เมฆ ฯลฯ
แม่กด ใช้ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เช่น แปด ตรวจ กา๊ ซ บงกช
กฎหมาย ปรากฏ อฐิ ครุฑวัฒนา เปรต โอสถ บาท โกรธ กระดาษ รส เลศิ ฯลฯ
แม่กบ ใช้ บ ป ภ พ ฟ สะกด เชน่ กลับ บาป ลาภ นพรัตน์ กราฟ ฯลฯ

สำนกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๑๙

แบบฝกึ ที่ ๒ เร่ือง ทบทวนคำในมาตรา ก กา
ประกอบการเรียน บทที่ ๓ ปา่ น้มี คี ุณ

คำชแ้ี จง วงล้อมรอบคำทมี่ ตี วั สะกดในมาตรา ก กา

ทะ เ ลดม โ า กขอ เ
ฟนท โ ฝวหนนบว ก
า รอถค ใ วา สภผ เ
ก ำ ว า จ า ป ฬิ ว ด ก ร
ยนฟนา อถกฟน า ร
ลสา ร กปลา า ร กำ
ำ ว ง บิ ฝ ว น ท โ ฝ ว ห
ไ ฟฟดร อถค เ ว ลา
ยา า าดม โ อถมบว
ข น ก น ฝ ว ห จ ร ะ เ ข้
น โ า ก ค ใ ว อ ถ ลิ ฝ ว
ชวด เ ละ เ ทะฟนท

คำท่นี ักเรียนพบในตาราง คอื
.................................................................................................................... ......
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

เกณฑ์การประเมิน
คะแนน ๗ - ๑๐ ระดบั ดี

คะแนน ๔ - ๖ ระดับ พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดับ ปรบั ปรุง

สำนกั งานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๐

แบบฝกึ ที่ ๓ เรอื่ ง ทบทวนคำในมาตราตัวสะกด
ประกอบการเรยี น บทที่ ๓ ปา่ นีม้ ีคุณ

คำชแ้ี จง เติมตวั สะกดที่ตรงตามมาตรา ใหเ้ ป็นคำทถี่ กู ต้อง

กง กม เกย เกอว

โกง กาง ยิ้_ แย้_ ปา่ ชา_ เลน นาขา้ _
แมล_ ควา_ รู้ อาศั_ ชา_ ไร่
เพล_ เพราะ ธรร_ ชาติ อบุ า_ ชา_ บา้ น
เสยี _ เสนาะ อาร_ ณ์ สว_ งาม แว_ วา_
สอ่ _ แส_ เสือ่ _ โทร_ ชา_ ฝัง่ กลา่ _
ก_ุ้ แห้_ ช_ ร_ ย่อ_ สลา_
ภาคกลา_ ควา_ งา_
ห่ิ_ หอ้ ย

เกณฑก์ ารประเมิน
คะแนน ๑๗ - ๒๕ ระดบั ดี
คะแนน ๙ - ๑๖ ระดบั พอใช้
คะแนน ๐ - ๘ ระดับ ปรับปรุง

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๑

แบบฝกึ ท่ี ๔ เร่อื ง ทบทวนคำในมาตราตวั สะกด
ประกอบการเรียน บทท่ี ๓ ปา่ นี้มีคุณ

คำช้แี จง เลอื กคำทกี่ ำหนดให้ เติมลงในช่องวา่ ง

เคารพ โลภ เอกสาร
บริเวณ กฎ ความสุข จิตใจ

บนั ทึก ตลาด ดอกพุด

ตัวอย่าง โรงเรียน ของเรา นา่ อยูน่ ่าเรยี น

๑. เดก็ ๆ เล่นน้ำอยา่ งม.ี .....................

๒. คุณแม่ไปซ้ือผักท่ี......................มาทำอาหารใสบ่ าตรพรงุ่ นี้

๓. การยกมอื ไหว้เป็นการแสดงความ......................แบบหนึง่

๔. โบราณว่า......................มากมักลาภหาย

๕. นกั กฬี าฟตุ บอลตอ้ งเลน่ ตาม......................การเล่นฟุตบอล

๖. คุณพอ่ นำ......................ไปย่นื สมคั รงาน

๗. เพอ่ื นๆ ช่วยกนั ทำความสะอาด......................โรงอาหาร

๘. คณุ ครใู ห้นกั เรยี นเขยี น......................การออมทุกวนั

๙. คุณยายเก็บ......................ไปบชู าพระ เกณฑ์การประเมนิ
๑๐. เขาเป็นผทู้ ่ีมี......................ดีงาม คะแนน ๗ - ๑๐ ระดับ ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดับ พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดับ ปรับปรงุ

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๒

แบบฝึกที่ ๔ เรอ่ื ง ทบทวนคำในมาตราตัวสะกด
ประกอบการเรียน บทท่ี ๓ ป่านมี้ คี ณุ

คำชแ้ี จง ฝกึ อา่ นบทรอ้ ยแก้ว เรอื่ ง น่ารู้จากป่าชายเลน แล้วหาคำมาตราตวั สะกด ทัง้ ๘ มาตรา
จากเร่ือง นำไปเขียนลงในตารางใหต้ รงตามมาตรา

ปา่ ชายเลน คอื ป่าที่เกดิ ในบรเิ วณปากแมน่ ำ้ ลำคลองหรอื ชายฝง่ั ทะเลที่มนี ำ้ จดื ไหลลงสู่ทะเล
จนเกดิ การผสมผสานเปน็ น้ำกรอ่ ย และมีตะกอนสะสมรวมตัวเป็นหาดเลนขนาดใหญจ่ นกลายเปน็
สนั ดอน ที่มีลกู ไมช้ ายเลนเปน็ โกงกางอยดู่ ้านนอกตดิ กบั ทะเล ป่าแสมตรงกลางและตะบนู อย่ดู ้าน
ในสดุ

ประโยชน์ของปา่ ชายเลน เชน่ เป็นแหล่งอนบุ าลสตั ว์ ทอ่ี ยอู่ าศัยหลบภยั และอาหารของลงิ
นก กุ้ง หอย ปูและปลาชนิดต่างๆ ปจั จบุ นั พืน้ ทปี่ า่ ชายเลนลดลง เนอื่ งจากมีการทำลายป่าชาย
เลนเพ่ือนำพนื้ ทีม่ าใชใ้ นการทำนากงุ้

ปา่ ชายเลนประมาณ ๑๘๐,๐๐๐ ไร่ ซ่ึงถือเป็นพ้นื ท่ที ่ีมีปา่ ชายเลนมากที่สุด อยูใ่ นบริเวณ
จังหวดั พงั งา ซ่ึงเป็นแหล่งอาหารและสถานท่ีวางไข่ขนาดใหญ่ของสัตว์น้ำนานาชนดิ นอกจากน้ยี งั
เปน็ สถานทท่ี ่องเทีย่ วเชงิ อนุรักษ์สำคญั ที่สุดแห่งหน่ึง

แม่กก แมก่ ง แม่กด แมก่ บ แมก่ น แม่กม แมเ่ กย แม่เกอว

(ตัวอย่าง)

ปาก

สำนักงานเขตพืน้ ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ เกณฑก์ ารประเมนิ
คะแนน ๒๗ - ๔๐ ระดบั ดี
คะแนน ๑๔ - ๒๖ ระดับ พอใช้
คะแนน ๑๓ - ๐ ระดับ ปรบั ปรงุ

๒๓

ความหมายของคำ

คำที่มคี วามหมายตรงข้าม

คำท่ีความหมายตรงกันขา้ ม คอื คำทบี่ ่งบอกใหท้ ราบได้วา่ คำ ๆ นัน้ มีความหมายตรงกนั
ขา้ มกัน ตัวอย่างของคำท่มี คี วามหมายตรงกันขา้ ม ดังนี้

งา่ ย - ยาก จม - ลอย จดื - เค็ม

ตกลง - ปฏเิ สธ ตน้ื - ลึก ตอบ - ถาม

มืด - สวา่ ง มา - ไป แม่ - พอ่

คำทม่ี ีความหมายเหมือนกนั

คำที่มีความหมายเหมอื นกัน คือ (คำไวพจน์) มีรูปต่างกัน และอาจมที ่มี าจากภาษาตา่ งๆ
ใช้ในบริบทต่าง ๆ กนั ตัวอย่างของคำท่มี คี วามหมายเหมอื นกัน ดงั นี้

ชา้ ง - ไอยรา ทอ้ งฟา้ - นภา ยักษ์ - อสูร

ตน้ ไม้ - พฤกษ์ ใจ - กมล นก - สกณุ า

ดอกไม้ - บุปผา เมือง - บุรี นางฟา้ - อจั ฉรา

สำนกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๔

แบบฝึกที่ ๕ เรอ่ื ง ทบทวนคำตรงกนั ขา้ ม
ประกอบการเรียน บทท่ี ๓ ป่านี้มีคุณ

คำช้ีแจง นกั เรยี นเขียนคำตรงกันข้าม ตัวอยา่ ง ขาว ดำ

................... ................... ................... ...................

................... ................... ....... ..........

.......... ................... ...................

....... ...........

................... ................... ................... ...................

... ......... .......

................... ................... ................... ...................

....... .......... ........ ........

................... ................... ................... ...................

............ ........... เกณฑก์ ารประเมิน

สำนกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ คะแนน ๗ - ๑๐.ร..ะ.ด..ับ...ด..ี

คะแนน ๔ - ๖ ระดับ พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดบั ปรับปรงุ

๒๕

แบบฝึกท่ี ๖ เร่ือง ทบทวนคำท่มี ีความหมายเหมอื นกนั
ประกอบการเรียน บทที่ ๓ ป่านี้มคี ุณ

คำชีแ้ จง นกั เรยี นโยงเส้นจบั คูค่ ำท่ีมีความหมายเหมอื นกนั

นก ตวั อย่าง สกณุ า

ดอกไม้ พนา
ปลา
ป่า ทอ้ งฟ้า
แม่นำ้
อมั พร มาลี

สำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ คงคา

มัจฉา

เกณฑ์การประเมิน
คะแนน ๗ - ๑๐ ระดบั ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดับ ปรับปรุง

๒๖

แบบฝึกที่ ๑ เร่ือง ทบทวนคำศพั ท์
ประกอบการเรียน บทที่ ๔ อาหารดี ชีวีมีสขุ

คำและความหมาย

๑. คปู อง หมายถึง บัตรหรือตวั๋ ทีใ่ ชแ้ ลกของซ้อื ของหรอื อาหาร

๒. แคลเซยี ม (แคล-เซี่ยม) หมายถงึ เป็นของแขง็ สีขาว เนอ้ื ออ่ น
เปน็ สว่ นประกอบทีส่ ำคญั ของกระดกู และฟนั

๓. ธาตุเหลก็ (ทาด-เหล็ก) หมายถงึ สว่ นประกอบที่สำคัญของเม็ดเลือดแดง

๔. ผลิตภัณฑ์ (ผะ-หลิด-ตะ–พัน) หมายถึง สง่ิ ท่ีทำขนึ้

๕. เมนู หมายถึง รายการอาหาร

๖. รสแซ่บ (รด-แซบ่ ) หมายถึง รสอรอ่ ย (ภาษาถน่ิ อสี าน)

๗. วัตถุดิบ (วัด-ถุ-ดบิ ) หมายถึง ส่งิ ทีเ่ ตรียมไวเ้ พอื่ ประกอบอาหาร
หรอื ผลติ เปน็ สิ่งต่าง ๆ

๘. อบุ ตั ิเหตุ (อุ-บดั -ต-ิ เหด) หมายถึง เหตุทเี่ กดิ ขนึ้ โดยไมค่ าดคิด

๙. แอโรบิก หมายถงึ กายบรหิ ารที่ต้องเคล่อื นไหวตามจงั หวะดนตรี

๑๐. อโุ บสถ (อุ-โบ-สด) หมายถงึ สถานท่ที พ่ี ระสงฆ์ประชุมกันเพื่อทำ
สังฆกรรม หรอื พธิ ีกรรมทางศาสนา

สำนกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๗

การผันวรรณยุกต์

อกั ษร ๓ หมู่ คือ การจดั แบ่งพยัญชนะไทยทง้ั ๔๔ ตวั แบ่งระดับเสียงได้
๓ ระดบั คือ ระดับอักษรสูง อกั ษรกลาง อกั ษรต่ำ ดงั น้ี

๑. อักษรสูง มี ๑๑ ตวั คือ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ส ษ ศ ห
( ฉนั ฝากขวดข้ีผึ้งใสถ่ ุงใหเ้ ศรษฐี )

๒. อักษรกลาง มี ๙ ตวั คอื ก จ ด ต บ ป อ ฎ ฏ
( ไกจ่ กิ เดก็ ตายเฎ็กฏายบนปากโอง่ )

๓. อกั ษรต่ำ มี ๒๔ ตัว แบง่ เปน็
- อักษรต่ำคู่ มี ๑๔ ตัว คือ ค ฅ ฆ ช ซ ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ฮ
(พอ่ ค้าฟนั ทองซ้ือช้างฮ่อ ฅ ฆ ฌ ฑ ฒ ธ ภ )
- อักษรต่ำเดย่ี ว มี ๑๐ ตวั คือ ง ญ น ย ณ ร ว ม ฬ ล
( งูใหญ่นอนอยู่ ณ รมิ วัดโมฬโี ลก )

การผนั วรรณยกุ ต์ คอื การออกเสยี งทีเ่ ปล่ียนไปตามเสียงของพยญั ชนะ
และเสยี งของวรรรณยกุ ต์ ซึ่งบางคำมีรูปและเสยี งวรรณยุกต์ไมต่ รงกนั

สำนักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๘

การผนั วรรณยกุ ต์อักษรสงู
คำทม่ี พี ยญั ชนะต้นเปน็ อักษรสูง ผนั เสียงวรรณยกุ ตไ์ ด้ ๓ เสียง คอื เอก โท จัตวา เช่น

คำ เสยี งสามญั เสียงเอก เสยี งโท เสียงตรี เสยี งจตั วา

สู - สู่ สู้ - สู

ขา - ขา่ ขา้ - ขา

การผันวรรณยกุ ตอ์ กั ษรกลาง
คำท่ีมพี ยัญชนะตน้ เปน็ อักษรกลาง ผันเสยี งวรรณยุกต์ได้ ๕ เสยี ง คือ สามัญ เอก โท ตรี
จัตวา เชน่

คำ เสียงสามญั เสยี งเอก เสยี งโท เสยี งตรี เสยี งจัตวา
กา กา กา่ ก้า กา๊ กา๋
บา้ น บาน บา่ น บ้าน บ๊าน บ๋าน

การผันวรรณยกุ ต์อักษรตำ่
คำท่มี ีพยญั ชนะตน้ เปน็ อักษรต่ำ ผันเสียงวรรณยกุ ตไ์ ด้ ๓ เสียง คือ สามญั โท ตรี เชน่

คำ เสียงสามัญ เสยี งเอก เสยี งโท เสยี งตรี เสยี งจัตวา

คู่ คู - คู่ คู้ -
ชา้ ง ชาง - ชา่ ง ชา้ ง -

สำนกั งานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๒๙

แบบฝกึ ท่ี ๑ เรอื่ ง ทบทวนการผนั วรรณยุกต์
ประกอบการเรียน บทท่ี ๔ อาหารดี ชวี ีมีสุข

คำชแ้ี จง คิดวิเคราะห์คำทใ่ี ช้พยญั ชนะตน้ เปน็ อกั ษรกลาง อกั ษรสูง และอกั ษรตำ่ รูป เสียง
วรรณยกุ ต์ ลงในตารางใหถ้ กู ตอ้ ง

คำ เสียงวรรณยุกต์

อักษรกลาง สามัญ เอก โท ตรี จตั วา
ตวั อยา่ ง กาย กาย กา่ ย ก้าย ก๊าย ก๋าย
๑. กอ่
๒. เจา้
๓. เดีย่ ว
๔. ตา
๕. เปา่

คำ เสียงวรรณยุกต์ จตั วา
เขา
อกั ษรสงู สามญั เอก โท ตรี
ตวั อยา่ ง เขา - เข่า เข้า - ๓๐
๖. ให้
๗. เสียง
๘. ผา
๙. เข้ียว
๑๐. ถ่าน

สำนักงานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑

คำ เสียงวรรณยกุ ต์

อักษรตำ่ สามญั เอก โท ตรี จตั วา
ตวั อย่าง น้อง นอง - น่อง น้อง -
๑๑. ฟัง
๑๒. แม่
๑๓. ร้อง
๑๔. มุ่ง
๑๕. เคย่ี ว

เกณฑ์การประเมิน
คะแนน ๑๑ - ๑๕ ระดบั ดี

คะแนน ๖ - ๑๐ ระดับ พอใช้
คะแนน ๕ - ๐ ระดับ ปรบั ปรงุ

สำนักงานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๑

คำทีป่ ระวิสรรชนยี ์ และคำทไี่ มม่ ีประวสิ รรชนีย์

คำทีป่ ระวสิ รรชนีย์ คือ คำทนี่ ำพยญั ชนะมาประสมสระ อะ และคงรปู สระ

อะ ไวห้ ลังพยญั ชนะเวลาอ่านออกเสยี งจะอา่ นออกเสยี ง อะ เตม็ เสียง (ถา้ ประสมอยู่
ที่พยางค์หนา้ ให้ออกเสยี ง อะ กึ่งเสียง) เช่น กระจก กระชาก กระทะ ตะลยุ คะนงึ

ตะลึง ละเอียด ธรรมะ กะปิ คะนงึ ทะนง ประเดยี๋ ว ฯลฯ

คำที่ไม่มปี ระวิสรรชนยี ์ คือ คำทป่ี ระสมสระ อะ เวลาอ่านออกเสยี งคำ

ทไ่ี มป่ ระวิสรรชนียจ์ ะอ่านออกเสยี ง อะ กึง่ เสียง เชน่ ขนนุ ฉลาม ถลำ เมล็ด
สารพดั สมยั ถนน ตลก ตลงิ ทนาย ทยอย สกัด สงบ สไบ ขโมย ฯลฯ

สำนักงานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๒

แบบฝกึ ท่ี ๒ เรื่อง ทบทวนคำที่ประวสิ รรชนยี ์
และคำที่ไม่ประวิสรรชนยี ์

ประกอบการเรยี น บทท่ี ๔ อาหารดี ชวี ีมสี ขุ

คำชแ้ี จง นกั เรียนระบายสคี ำทป่ี ระวสิ รรชนยี ์ สีเหลือง และระบายสีคำทไี่ มป่ ระวสิ รรชนยี ์

สีเขยี ว เกณฑ์การประเมิน

คะแนน ๑๔ - ๒๐ ระดับ ดี

คะแนน ๗ - ๑๓ ระดับ พอใช้

คะแนน ๖ - ๐ ระดับ ปรับปรงุ

ขโมย

ประมง ระเบิด

ทะเล วทิ ยุ ตุ๊กตา

ธนู ทนาย

จรวด ขยะ สมดุ

เจรญิ มะระ

ตะกร้อ ประตู เจรญิ

สะตอ มะลิ

องุ่น ชรา

สำนกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๓

แบบฝึกที่ ๓ เร่ือง ทบทวนคำทไ่ี ม่ประวิสรรชนยี ์
ประกอบการเรียน บทท่ี ๔ อาหารดี ชีวีมสี ขุ

คำชแ้ี จง นกั เรียนเขยี นคำอ่านจากคำศพั ท์ตอ่ ไปน้ี คำอ่าน
ท่ี คำศัพท์ ถะ - หนอม

ตัวอยา่ ง ถนอม เกณฑก์ ารประเมิน
คะแนน ๗ - ๑๐ ระดบั ดี
๑. จราจร คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดบั ปรบั ปรุง
๒. ธนาคาร

๓. มนุษย์

๔. ขมีขมัน

๕. ทแยง

๖. โทรทัศน์

๗. ถนน

๘. สงบ

๙. สบาย

๑๐. ตลก

สำนักงานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๔

แบบฝกึ ท่ี ๔ เรอ่ื ง ทบทวนคำที่ประวสิ รรชนีย์
ประกอบการเรียน บทท่ี ๔ อาหารดี ชีวีมสี ขุ

คำชแ้ี จง นักเรยี นเลือกคำใหต้ รงกบั ความหมาย โดยนำขอ้ ความหมายของคำทางขวามอื

มาเติมหนา้ ตัวเลขหน้าคำซา้ ยมือใหถ้ กู ต้อง

ตวั อยา่ ง ๑. กะเพรา ล. ชอ่ื ไม้ล้มลุกชนดิ หนึง่ กลิน่ ฉนุ ใบสีเขียว

......ล....... ดอกสขี าว

ก. คอยระวงั รกั ษา คอยประคับประคอง

................. ๑. กระจก

ข. ความบากบนั่ ความขยัน ความพยายาม

................. ๒. ขยะแขยง ความอดทน

ค. แก้วท่ที ำเป็นแผน่ ใช้ทำผนงั หรอื บานประตู

................. ๓. คะนา้ หน้าต่าง

ง. สิ่งทเี่ ช่ือถอื และยึดเปน็ แนวปฏบิ ตั ิสบื ต่อกันมาใน

................. ๔. ชะนี สงั คมหนงึ่ ๆ จนเปน็ แบบแผน ขนบธรรมเนียม

จ. ใจ (ราชาศพั ท์)

................. ๕. ตะลึง

ฉ. ช่อื สัตวเ์ ลีย้ งลูกดว้ ยนำ้ นม แขนยาวกว่าขามาก

................. ๖. ทะนถุ นอม เพือ่ ใช้หอ้ ยโหนตามตน้ ไมส้ ูง

ช. เคร่ืองใช้ เชน่ จาน ชาม ถ้วย ตะกรา้ หมอ้

................. ๗. ประเพณี สำหรบั ใส่สงิ่ ของตา่ ง ๆ

ซ. นง่ิ ชะงกั หรอื นิง่ อ้งึ ไปชวั่ ขณะเพราะตกใจ

................. ๘. พระทยั หรอื คาดไม่ถงึ

ฌ. ชอ่ื ไม้ลม้ ลุกชนิด ใชเ้ ป็นผัก

................. ๙. ภาชนะ

ญ. เกลยี ดเม่อื ได้เหน็ ได้สมั ผสั หรอื นกึ ถึงสง่ิ ท่ีสกปรก

................. ๑๐. อตุ สาหะ น่ารังเกยี จ น่าเกลียดน่ากลวั

เกณฑก์ ารประเมนิ
คะแนน ๗ - ๑๐ ระดบั ดี

คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดับ ปรับปรุง

สำนกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๕

แบบฝกึ ท่ี ๑
ประกอบการเรยี น บทท่ี 5 ทำดอี ยา่ หวั่นไหว

คำชีแ้ จง อา่ นคำและศกึ ษาความหมาย ผ่าน QR Code

1. จำนรรจ์ ( จำ-นัน ) หมายถงึ พูด, กลา่ ว
2. บรรจง ( บัน – จง ) หมายถึง ทำอย่างตัง้ ใจ
3. สัมผัส ( สำ – ผดั ) หมายถงึ แตะต้อง,ถกู ตอ้ ง, คลอ้ งจอง
4. เศรษฐี ( เสด – ถี ) หมายถงึ คนม่งั มี, คนมั่งค่ัง, คนรำ่ รวย
5. พากเพียร (พาก– เพยี น) หมายถงึ มานะ, บากบั่น, มุ่งม่ัน, พยายาม
6. ทุกขใ์ จ ( ทกุ – ใจ ) หมายถึง ไม่สบายใจ
7. สขุ สนั ต์ ( สกุ – สัน ) หมายถึง ไมเ่ ศรา้ โศก
8. วจิ ารณ์ ( วิ – จาน ) หมายถึง แสดงความคิดเห็นในงานวรรณกรรม
9. อเวจี ( อะ – เว -จี ) หมายถึง ชอ่ื นรกขุมหนง่ึ
10. เคารพ ( เคา – รบ ) หมายถึง แสดงอาการนบั ถือ

สำนักงานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๖

แบบฝึกที่ 2 คำคล้องจอง
ประกอบการเรียน บทที่ 5 ทำดอี ย่าหวนั่ ไหว

คำคลอ้ งจอง คอื คำท่มี สี ระเสยี งเดยี วกนั และถา้ มตี ัวสะกดจะตอ้ งเปน็ ตัวสะกด

ในมาตราเดยี วกนั คำคลอ้ งจองเรียกอีกอย่างหนง่ึ ว่า คำสัมผสั คำคล้องจอง

มลี ักษณะดงั น้ี
1. คำคลอ้ งจอง 2 คำ ตัวอย่าง

1. อาหาร การกิน หาร สัมผสั กับ การ สระ-า ตัวสะกด แม่ กน เหมอื นกนั
2. บนิ ไป ในป่า ไป สมั ผสั กับ ใน สระ ไ- กบั ใ- ไมม่ ตี วั สะกด เหมือนกนั
3. เก่งกลา้ นา่ รัก กล้า สัมผสั กบั น่า สระ –า กบั ไมม่ ีตัวสะกด เหมอื นกนั
4. นักเรียน เทยี นไข เรียน สัมผัสกับ เทียน สระ เ –ีย ตัวสะกดแมก่ น เหมือนกัน
5. นำ้ ตก ชกมวย ตก สัมผสั กบั ชก สระ โ-ะ ลดรูป ตัวสะกดแม่ กก เหมือนกนั
6. กล้วยปง้ิ ผงิ ไฟ ปิ้ง สมั ผัสกับ ผงิ สระ –ิ ตวั สะกดแม่กง เหมอื นกนั
7. พัดลม ชมววิ ลม สมั ผัสกบั ชม สระ โ-ะ ลดรูป ตวั สะกดแมก่ ม เหมอื นกนั
8. ผวิ ขาว สาวสวย ขาว สมั ผัสกบั สาว สระ –า ตวั สะกดแม่เกอว เหมือนกัน
2. คำคลอ้ งจอง 3 คำ ตวั อย่าง

1. ทำด้วยมอื ถอื กระเปา๋ มือ สมั ผัสกบั ถือ สระ –ือ ไม่มตี ัวสะกด เหมือนกนั
2. เอาใจใส่ ไปทำงาน ใส่ สัมผัสกับ ไป สระ ไ- ไมม่ ีตวั สะกด เหมือนกัน
3. เรามีเพ่ือน เตือนความคิด เพื่อน สัมผัสกบั เตอื น สระ เ-อื ตวั สะกดแม่ กน
4. ขิงก็รา ขา่ ก็แรง รา สมั ผสั กบั ขา่ สระ –า ไมม่ ีตวั สะกด เหมือนกัน

สำนักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๗

แบบฝึกที่ 3
ประกอบการเรยี น บทที่ 5 ทำดอี ยา่ หวัน่ ไหว

คำชี้แจง นำคำในกรอบส่เี หลยี่ มท่กี ำหนดให้เตมิ ลงในช่องวา่ งให้คลอ้ งจองกนั

ใบหญา้ พอกพนู ชาตไิ ทย ยุให้ไป งตู ัวดำ สูไ้ มถ่ อย

เก่ียวข้าว เตา่ ใหญ่ สานตะกร้า เห็นน้ำใส

ตัวอยา่ ง หา ไม้ ไผ่ ไป ทำ รว้ั
นกั เรียน เขยี น อา่ น

เหรยี ญ บาท ไป ดู ปู
ตน้ ไม้ ทำ ท่า ดุ

ถำ้ เขา ววั ตวั ผู้

ปุ๋ย คอก พอ่ ทำ งาน

ยาว เรยี ว ลม พัด เยน็

ระดบั คณุ ภาพ ๓๘
คะแนน ๗ - ๙ ระดับ ดี
คะแนน ๔ - ๖ ระดบั พอใช้
คะแนน ๓ - ๐ ระดบั ปรบั ปรุง

สำนักงานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑

แบบฝกึ ท่ี 4 กลอนส่ี
ประกอบการเรียน บทที่ 5 ทำดอี ยา่ หว่นั ไหว

กลอนสี่เปน็ คำประพันธป์ ระเภทกลอนใน 1 วรรคมี 4 คำ 2 วรรคเปน็ 1 บาท
2 บาทเป็น 1 บท
ฉันทลกั ษณ์กลอนสี่มีลักษณะดงั น้ี

0000 0000
0000 0000

0000 0000
0000 0000
0 แทน จำนวนคำ (พยางค์)

แทนการสัมผัส
ตวั อยา่ งกลอนส่ี

เขน็ ครกขนึ้ เขา หนกั เอาเบาสู้
นอนหลบั ไม่รู้ นอนคไู้ ม่เหน็

ถ่ีลอดตาชา้ ง หา่ งลอดตาเล็น
นำ้ ร้อนปลาเป็น นำ้ เย็นปลาตาย

สำนกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาปทุมธานี เขต ๑ ๓๙