Unit 3 Ep.1 ธรณีพิบัติภัย(ภูเขาไฟ)

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 3

ธรณีพิบตั ภิ ยั

Thidarat Dechpala

01 สาระสาคัญ 03

ภเู ขาไฟ 02 สึ นามิ

(Volcano) แผ่นดนิ ไหว (Tsunami)

(Earthquake)

01

ภเู ขาไฟ

Volcano

ผลการเรียนรู ้

อธบิ ายสาเหตกุ ระบวนการเกดิ ภูเขาไฟระเบดิ และปัจจยั ทท่ี าให้ความรุนแรงของ
การปะทุ และรูปรา่ งของภูเขาไฟแตกตา่ งกัน รวมทงั้ สืบคน้ ขอ้ มลู พื้นท่ี
เสี่ยงภยั ออกแบบและนาเสนอแนวทางการเฝ้าระวงั และการปฏิบตั ติ น
ให้ปลอดภัย

สาเหตกุ ารเกิดภเู ขาไฟ

วงแหวนแห่งไฟ**

เกิดจากการแทรกตวั ของแมกมา เขตมดุ ตวั ของแผ่นเปลอื กโลก
ข้นึ มาในชนั้ ฐานธรณีภาค หรอื ชนั้ เปลือกโลกทมี่ รี อยแตกและบาง
เปลอื กโลก และมักเกดิ ขน้ึ บรเิ วณ

วงแหวนแห่งไฟ (Ring of Fire)

กระบวนการเกดิ ภเู ขาไฟ

ฝุ่นควนั แก๊ส

แก๊สตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ คารบ์ อนไดออกไซต์ ไนโตรเจนออกไซด์
ซลั เฟอรไ์ ดออกไซด์ และไอนา้

ปากปลอ่ งภเู ขาไฟ

ลาวาปะทขุ ึน้ ทปี่ ากปล่องภเู ขาไฟ

แมกมา

แมกมาเม่อื มกี ารสะสมความรอ้ นอยา่ งมาก แมกมาจะก่อตัวเปน็ ฟองแก๊ส
ดันตัวเองให้แทรกตัวขึ้นขึ้นมาตามรอยแตกของหินในชน้ั เปลือกโลก

ลาวา

หินละลาย หรอื ลาวา (lava) คือหินหนืดทดี่ ันตวั ออกมาสู่ผวิ โลก มีอุณหภมู ิ
ประมาณ 900-1,300 ◦C ซง่ึ การไหลของลาวาข้นึ อยู่กับองคป์ ระกอบของ
ลาวา

เกณฑก์ ารจาแนกประเภทของภเู ขาไฟ

1 23

ความรุนแรงของการปะทุ ความถ่ใี นการปะทุ รูปรา่ งของภูเขาไฟ

(สังเกตจากลาวาทป่ี ะทุขนึ้ มา) (สังเกตการปะทุลา่ สดุ ) (สังเกตจากรูปรา่ งสัณฐานของภเู ขาไฟ)

1 ความรุนแรงของการปะทุ

จาแนกได้ 2 ประเภท ดงั นี้

ปะทรุ ุนแรงมาก ปะทรุ ุนแรง

ปรมิ าณซลิ ิกาในลาวามาก ปรมิ าณซลิ ิกาในลาวาน้อย
ลาวาจะมีความหนื ดมาก ลาวาจะมีความหนื ดน้ อยจนเป็นของเหลว
ต้องใชแ้ รงดนั ในการปะทเุ ยอะ ใชแ้ รงดนั ในการปะทุน้อย

2 ความถ่ีในการปะทุ

จาแนกได้ 3 ประเภท ดงั นี้

ภูเขาไฟมพี ลัง ภเู ขาไฟสงบ ภเู ขาไฟดับสนิท

ภเู ขาไฟที่ยงั คงมีการปะทอุ ยู่ ภเู ขาไฟทย่ี งั ไมม่ กี ารปะทุ แต่ ภเู ขาไฟท่ไี ม่มีการปะทมุ านาน
ในปัจจุบัน เมือ่ มีพลงั ความรอ้ นเพิ่มขึน้ แสนนาน และไม่มแี นวโน้มจะ
มากพอ อาจจะปะทขุ ึ้นมาอกี ปะทขุ นึ้ มาอกี
ครงั้ ได้

3 รูปร่างของภเู ขาไฟ

แบบรอยแยก จาแนกได้ 6 ประเภท ดงั น้ี แบบรู ปโดม

แบบรู ปโล่

แบบกรวยกรวด แบบสลบั ชนั้ แบบแอ่งยบุ ปากปลอ่ ง

แบบรอยแยก

รอยแยกที่เกาะฮาวาย ประเทศสหรฐั อเมรกิ า

แบบรู ปโล่

เกาะใหม่ ประเทศญ่ปี ่นุ

แบบรูปโดม

ภเู ขาไฟโบรโม ประเทศอินโดนีเซยี

แบบกรวยกรวด

ภเู ขามายอน ประเทศฟิลปิ ปินส์

แบบสลบั ชนั้

ภเู ขาไฟฟจู ิ ประเทศญ่ปี ่นุ

แบบแอ่งยบุ ปากปลอ่ ง

ภเู ขาไฟโบรโม ประเทศอนิ โดนีเซยี

ประโยชน์และโทษของภเู ขาไฟ

เกิดเกาะใหม่ อาจก่อให้เกิดสึ นามิ
หรอื พื้นท่ีแผน่ ดนิ เพ่ิมข้ึน ในกรณีเกิดในมหาสมทุ ร

เกดิ ภูมปิ ระเทศ เกิดแผน่ ดนิ ไหว
ลกั ษณะใหม่

แหลง่ นา้พุรอ้ น

เกิดควันพิษ

ดนิ อดุ มสมบรู ณ์ ส่ิงมชี ีวิตสญู พันธุ์
ทรพั ยส์ ินเสียหาย

แนวทางการปฏิบัติตน
เมื่อเกิดการปะทขุ องภเู ขาไฟ

หน้ ากากอนามยั /แวน่ ตา นา้/อาหาร/ของใช้จาเป็น
เพ่ือป้องกนั ฝุ่นควันพิษจาก เพื่อใชด้ ารงชพี ขณะรอ
การปะทุ ความชว่ ยเหลอื

เครอื่ งมอื สื่อสาร ยารกั ษาโรคประจาตวั
ทใ่ี ชส้ าหรบั ตดิ ตอ่ สาหรบั การรกั ษายาม
หน่ วยงานชว่ ยเหลอื ฉกุ เฉิน
หรอื ตดิ ตามขา่ วสาร
ว่ิงออกจากพื้นทก่ี ารปะทใุ ห้ไกลท่ีสดุ
โดยวิ่งตามเส้นทางทท่ี างอทุ ยานหรอื
หน่ วยงานแนะนาให้อพยพ