หนั งสือเล่มเล็ก
เรื่อง ลักษณะทางกายภาพประเทศไทย
รายวิชาสั งคมศึ กษาศาสนาและวัฒนธรรม
สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์
ประถมศึกษาปีที่ 5
หนั งสือเล่มนี้ เป็นส่วนหนึ่ งของรายวิชาสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
จัดทำขึ้นเพื่อ พัฒนาความเข้าใจในการเรียนรู้เรื่องลักษณะทาง
กายภาพประเทศไทย เพื่อให้ผู้เรียนได้ฝึกอ่านแผนที่ เข้าใจลักษณะทาง
กายภาพเบื้องต้นของแต่ละภาคทั้งหมด 6 ภาค ได้แก่ ภาคเหนื อ ภาคกลาง
ภาคตะวันออกเฉียงเหนื อ ภาคตะวันตก ภาคตะวันออก และภาคใต้
ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนั งสือเล่มนี้ จะเป็นสื่อการสอนที่
อำนวยประโยชน์ ต่อการเรียนวิชาสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ขวัญชนก ชัยนะริน
ผู้จัดทำ
สื่อการเรียนรู้คลิป vdo เรื่องลักษณะทางกายภาพประเทศไทย
เรื่องลักษณะทางกายภาพ
ประเทศไทย
เกณฑ์การแบ่งภูมิภาค ประเทศไทย
ทางภูมิศาสตร์ของไทย แบ่งออกเป็น 6 ภาค
ลักษณะภูมิประเทศ ภาคเหนือ
ลักษณะภูมิอากาศ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
วัฒนธรรม เชื้อชาติ ภาษา ภาคกลาง
และชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คน ภาคตะวันออก
ภาคตะวันตก
ภาคใต้
ฐานความรู้ภาคเหนื อ
เมียนมา ลาว
ภาคเหนือ กัมพูชา
ภาคเหนือมีทั้งหมด 9 จังหวัด
อาณาเขตติดต่อ
ทิศเหนือ ติดต่อ ประเทศเมียนมา ประเทศลาว
ทิศตะวันออก ติดต่อ ประเทศลาว
ทิศใต้ ติดต่อ ภาคกลางและภาคตะวันตก
ทิศตะวันตก ติดต่อ ประเทศเมียนมา
เป็นภูเขาที่ต่อเนื่องกันเป็นทิวเขา วางตัวเป็นแนวยาวจากทางเหนือ
ลงไปทางใต้ ระหว่างทิวเขาจะเป็นที่หุบเขาและแอ่งที่ราบอยู่ระหว่างภูเขา
เป็นแบบร้อนชื้นสลับแล้งหรือแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน อุณหภูมิเฉลี่ย
24 - 27 องศาเซลเซียส มี 3 ฤดู คือ ฤดูฝน ฤดูหนาว ฤดูร้อน
ดินส่วนใหญ่ในภาคเหนือ มีความอุดมสมบูรณ์ปานกลางถึงต่ำ
เป็นแหล่งต้นน้ำหลายสาย มีพื้นที่ป่าไม้มากที่สุด เช่น ป่าดิบเขา ป่าสนเขา
ป่าเบญจพรรณ แร่สำคัญ เช่น ดีบุก เหล็ก ทังสเตน แมงกานีส เป็นต้น
แม่น้ำสายสำคัญในภาคเหนือ
แม่น้ำปิง แม่น้ำน่าน
แม่น้ำวัง แม่น้ำอิง
แม่น้ำยม แม่น้ำกก
ลักษณะทางกายภาพ
ลักษณะภูมิประเทศ
ภาคเหนือมีภูมิประเทศแบบทิวเขาวางตัว
ตามแนวเหนือ-ใต้ มีทิวเขาสูงสลับซับซ้อน
ยาวต่อเนื่องกัน
ระหว่างทิวเขาจะเป็นหุบเขาและแอ่งที่ราบ
อยู่ระหว่างภูเขา
ลักษณะภูมิประเทศ
ฐานความรู้ภาคกลาง
เมียนมา ลาว
ภาคกลาง กัมพูชา
ภาคเหนือ ภาคกลางมี ทั้งหมด 21 จังหวัด
1 เขตปกครองพิเศษ
สุโขทัย
พิษณุโลก
ภาคตะวันตก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ภาคตะวันออก
อ่าวไทย
ลักษณะภูมิประเทศจะเป็นที่ราบลุ่ม และที่ราบลูกฟูก
เป็นแบบร้อนชื้นสลับแล้งหรือแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน อุณหภูมิเฉลี่ย
26 - 30 องศาเซลเซียส มี 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว
พื้นดินของภาคกลางมีความอุดมสมบูรณ์สูง มีแหล่งน้ำตามธรรมชาติที่
สมบูรณ์ ภาคกลางมีพื้นที่ป่าไม้น้อย พืชพรรณจะเป็นป่าเบญจพรรณและ
ป่าดิบ แร่สำคัญได้แก่ หินปูน ยิปซัม ปิโตรเลียม เป็นต้น
แม่น้ำสายสำคัญในภาคกลาง
แม่น้ำปิง วัง ยม น่าน แม่น้ำสะแกกรัง
ไหลมาบรรจบกันที่ แม่น้ำลพบุรี
อำเภอ ปากน้ำโพ แม่น้ำป่าสัก
จังหวัด นครสวรรค์ แม่น้ำท่าจีน
กลายเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา
ฐานความรู้
ภาคตะวันออกเฉียงเหนื อ
เมียนมา ลาว
ภาคตะวันออก กัมพูชา
เฉียงเหนือ
ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมี 20 จังหวัด
ลาว
กัมพูชา
พื้นที่เป็นที่ราบสูง มีแอ่งที่ราบคล้ายถ้วยอยู่ตรงกลาง
ลักษณะพื้นที่บริเวณด้านตะวันตกและด้านใต้จะเป็นแนวเทือกเขาสูง
เป็นแบบร้อนชื้นสลับแล้ง อุณหภูมิเฉลี่ย 24 - 28 องศาเซลเซียส
มี 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว
ส่วนใหญ่เป็นดินทราย มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ แม่น้ำจะมีต้นกำเนิดจาก
พื้นที่ป่า บนทิวเขาทางตะวันตกและทางใต้ของภาค ป่าไม้ จะเป็นป่าเต็งรัง
หรือป่าแดง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบ และป่าสนเขา
แร่สำคัญ ได้แก่ เหล็ก ยิปซัม ทองแดง เป็นต้น
แม่น้ำสายสำคัญในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
แม่น้ำโขง แม่น้ำมูล
เป็นเส้นแบ่งพรมเเดน แม่น้ำชี
ทางธรรมชาติ
ระหว่างไทย-ลาว
ฐานความรู้
ภาคตะวันออก
เมียนมา ลาว
ภาคตะวันออก กัมพูชา
ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก มี 7 จังหวัด
กัมพูชา
อ่าวไทย
มีทิวเขาและที่สูงอยู่ทางตอนกลาง มีเนินเขา ที่ดอนและที่ราบอยู่โดยรอบ
บางส่วนเป็นที่ราบสลับกับเนินเขาคล้ายลูกฟูกลาดลงสู่อ่าวไทย
เป็นแบบร้อนชื้นสลับแล้ง ตอนล่างของภาคได้รับอิทธิพลจากทะเลมาก
อากาศมีความชุ่มชื้นสูง อุณหภูมิเฉลี่ย 26 - 29 องศาเซลเซียส
มี 3 ฤดูคือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว
ส่วนใหญ่เป็นดินร่วนที่เกิดจากการผุกร่อน บริเวณทิวเขาสูงของภาคจะเป็น
แหล่งต้นน้ำสายสำคัญ แต่เป็นแม่น้ำสายสั้น มีพื้นที่ป่าที่ยังอุดมสมบูรณ์
กระจายทั่วทั้งภาค แร่สำคัญ ได้แก่เหล็ก ทรายแก้ว และพลอย เป็นต้น
แม่น้ำสายสำคัญในภาคตะวันออก
แม่น้ำปราจีนบุรี แม่น้ำปราจีนบุรี
ไหลรวมกับแม่น้ำนครนายก แม่น้ำจันทบุรี
แม่น้ำบางปะกง
กลายเป็น แม่บางปะกง แม่น้ำเวฬุ
ไหลออกสู่อ่าวไทย
ฐานความรู้
ภาคตะวันตก
เมียนมา ลาว
ภาคตะวันตก กัมพูชา
ภาคเหนือ ภาคตะวันตก มี 5 จังหวัด
เมียนมา ภาคกลาง
อ่าวไทย
มีทิวเขาสูงวางตัวในแนวเหนือ - ใต้ อยู่ทางด้านตะวันตก
ถัดจากทิวเขาจะเป็นพื้นที่ราบและพื้นที่ราบลุ่มน้ำ
เป็นแบบร้อนชื้นสลับแล้ง เป็นพื้นที่อับฝน อุณหภูมิเฉลี่ย
26 - 30 องศาเซลเซียส ทางตอนบนของภาคมีอากาศเย็น มี 3 ฤดู
คือ ฤดูฝน ฤดูหนาว และฤดูร้อน
ดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ ยกเว้นบริเวณที่ราบลุ่มน้ำจะมีความ
อุดมสมบูรณ์มาก มีปริมาณน้ำน้อย เนื่องจากเป็นพื้นที่อับฝน
เป็นภาคที่พื้นที่ป่าไม้ยังอุดมสมบูรณ์ และมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่มาก แร่สำคัญ
ได้แก่ ฟลูออไรต์รัตนชาติ และไพลิน เป็นต้น
แม่น้ำสายสำคัญในภาคตะวันตก
แม่น้ำแควใหญ่ ไหลรวมกับ แม่น้ำปิง
แม่น้ำแควน้อย แม่น้ำแม่กลอง
แม่น้ำเพชรบุรี
กลายเป็น แม่น้ำแม่กลอง
ไหลออกสู่อ่าวไทย
ฐานความรู้ภาคใต้
เมียนมา ลาว
ภาคใต้ กัมพูชา
เมียนมา ภาคใต้มีทั้งหมด 14 จังหวัด
ทะเลอันดามัน อ่าวไทย อาณาเขตติดต่อ
ทิศเหนือ ติดต่อกับ ภาคตะวันตก
ทิศตะวันออก จด อ่าวไทย
ทิศใต้ ติดต่อกับ ประเทศมาเลเซีย
ทิศตะวันตก จด ทะเลอันดามัน
มาเลเซีย
อาณาเขตติดต่อ
ทิศเหนือ ติดต่อกับ ภาคตะวันตก
ทิศตะวันออก จด อ่าวไทย
ทิศใต้ ติดต่อกับ ประเทศมาเลเซีย
ทิศตะวันตก จด ทะเลอันดามัน
เป็นแบบคาบสมุทร มีทิวเขาสูงอยู่ตรงกลาง
และมีที่ราบชายฝั่งทะเลขนาบอยู่ทั้ง 2 ด้าน ทะเลอ่าวไทย และ อันดามัน
เป็นแบบร้อนชื้นเพราะมีทะเลขนาบอยู่ทั้ง 2 ด้าน จึงได้รับอิทธิพลจากทะเล
และลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้อย่างเต็มที่ ทำให้มีฝนตกชุกตลอดปี
อุณหภูมิเฉลี่ย 26 - 28 องศาเซลเซียส มี 2 ฤดู คือ ฤดูร้อนและฤดูฝน
เป็นดินที่น้ำท่วมถึง มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ แหล่งน้ำเกิดจากทิวเขาทาง
ตะวันตก และทางตอนกลางของภาคใต้ ป่าไม้จะเป็นป่าดิบ ป่าเบญจพรรณ
ป่าชายเลน และป่าพรุ (ป่าที่มีน้ำขังตลอดปี)
แร่สำคัญ ได้แก่ ดีบุก พลวง ทังสเตน ฟลูออไรต์ ถ่านหิน และปิโตรเลียม
แม่น้ำสายสำคัญในภาคใต้
แม่น้ำกระบุรี แม่น้ำปากพนัง
แม่น้ำตาปี แม่น้ำสายบุรี
ภูมิประเทศภาคใต้
ทิวเขาในภาคใต้
ทิวเขาตะนาวศรี
ทิวเขาภูเก็ต
ทิวเขานครศรีธรรมราช
ทิวเขาสันกาลาคีรี
เก่งมาก!
เยี่ยม!