123

๑

วรรคทองในวรรณคดี

จดั ทำโดย
นำยสรำวฒุ ิ อุ่นปิ ง
สำขำวชิ ำภำษำไทย คณะครุศำสตร์

นำเสนอ
อ.ภทั รำภรณ์ คำลือสำย

วรรคทองจากเรอ่ื ง "นริ าศเมืองแกลง"

“ถึงหนา้ วงั ดงั หนึง่ ใจจะขาด แผนผังฉันทลกั ษณ์ : ประเภทกลอนแปด
โอ้ผ่านเกลา้ เจ้าประคณุ ของสุนทร
คิดถึงบาทบพิตรอดิศร
แตป่ างก่อนเคยเฝ้าทกุ เชา้ เยน็

พระนิพพานปานประหน่งึ ศรี ษะ ขาดด้วยทุกข์ยากแค้นถงึ แสนเข็ญ

ทั้งโรคซ้ากรรมซดั วบิ ตั เิ ป็น ไม่เลง็ เหน็ ท่ซี ง่ึ จะพึ่งพา”

“สนุ ทรภู่”

วรรคทองเรอื่ ง “สยามมนุษยส์ ถติ ”

“รักราช จงจิตน้อม ภักดี ทา่ นนา แผนผงั ฉนั ทลกั ษณ์ : ประเภทโคลง

รกั ชาติ กอบกรณยี ์ แนว่ ไว้
รักศาสน์ กอบบุญตรี สจุ รติ ถ้วนเทอญ

รักศกั ด์ิ จงจิตให้ โลกซรอ้ งสรรเสริญฯ”

“พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฏเกลา้ เจา้ อย่หู วั ”

วรรคทองเรอื่ ง “กาพย์เห่เรอื ”

แผนผังฉันทลกั ษณ์ : ประเภทกาพย์

“เรอ่ื ยเรือ่ ยมารอนรอน ทิพากรจะตกต่า้

เรื่อยเรอ่ื ยมารอนรอน ทพิ ากรจะตกตา้่

สนธยาจะใกล้ค่้า ค้านึงหนา้ เจา้ ตราตรู

เรอ่ื ยเรอื่ ยมาเรียงเรียง นกบนิ เฉยี งไปทงั้ หมู่

ตวั เดยี วมาพลัดคู่ เหมือนพ่อี ยู่ผู้เดยี วดาย”
“เจ้าฟา้ ก้งุ ”

วรรคทอง จากเร่อื ง “นริ าศพระบาท”

ดังศรศักด์ปิ ักซ้าระกา้ ทรวง “โออ้ าลัยใจหายไมว่ ายหว่ ง
เจ้าคุม้ แค้นแสนโกรธพโิ รธพ่ี เสียดายดวงจนั ทราพะงางาม
จนพระหน่อสุริย์วงศท์ รงพระนาม แต่เดอื นยี่จนยา่ งเขา้ เดือนสาม
จากอารามแรมรา้ งทางกนั ดาร”

“สุนทรภู่”

แผนผังฉันทลักษณ์ : ประเภทกลอนนริ าศ

วรรคทอง จากเรื่อง “มทั นะพาธา”

“ความรกั เหมือนโรคา บนั ดาลตาให้มืดมน แผนผังฉนั ทลกั ษณ์ : ประเภทกาพยย์ านี11
ไมย่ นิ และไม่ยล อุปะสคั คะใดใด
ความรักเหมอื นโคถกึ ก้าลงั คึกผขิ งั ไว้
ก็โลดจากคอกไป บยอมอยู่ ณ ทข่ี ัง
ถึงหากจะผกู ไว้ กด็ ึงไปดว้ ยกา้ ลัง
ยิ่งหา้ มก็ยิง่ คล่ัง บหวนคดิ ถึงเจ็บกาย”

“พระบาทสมเด็จพระมงกฏุ เกล้าเจา้ อยู่หัว”

วรรคทอง จากเรื่อง “อิเหนา”

“แลว้ ว่าอนิจจาความรัก พ่ึงประจักษด์ ง่ั สายน้าไหล
ตง้ั แต่จะไหลเช่ียวเปน็ เกลียวไป ท่ีไหนเลยจะไหลคืนมา”
“พระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย”

ความหมาย“วรรคทองในวรรณคด”ี

วรรคทอง หมายถงึ ขอ้ ความหรอื บทกวบี างชว่ งบางตอนทมี่ คี วามหมายดี
ไพเราะ ซาบซงึ้ ใหภ้ าพทางความรูส้ กึ ทชี่ ดั เจน สะเทอื นอารมณ์ กินใจ จน
เป็นทรี่ ูจ้ กั กนั โดยทว่ั ไป เป็นทนี่ ยิ มกนั วา่ ดี เมอื่ กล่าวถงึ แลว้ จะรูจ้ กั กนั โดย
กวา้ งสามารถตอบไดเ้ ลยวา่ วรรคนเี้ ป็นวรรคในวรรณคดเี รอื่ งใด และไม่
เพยี งแตใ่ นวรรณคดรี อ้ ยกรองเทา่ นนั้ ทจี่ ะมวี รรคทอง วรรณกรรมรอ้ ยแกว้ ก็
สามารถมวี รรคทองไดเ้ ชน่ กนั หากไดร้ บั ความนยิ มสูง

บรรณานุกรม

ครูก่ิงกาญจน์. (2559). ภาษาไทย วิถไี ทย : ความหมายของวรรคทอง (พมิ พค์ รัง้ ที่ 1 )
โรงเรยี นสตรนี าน : สบื ค้นจาก https://kingkarnk288.wordpress.com/

https://www.dek-d.com/writer/42741/



Resource