การบริโภค การออมการลงทุน

บทท่ี 6 การบริโภค การออม การลงทนุ /
รายได้ประชาชาติดลุ ภาพ

1

การบริโภคและการออม 2

ปัจจัยที่กาหนดการบรโิ ภคและการออม

1. รายไดท้ ีใ่ ช้จา่ ยได้ (Disposable Income)
2. สนิ ทรัพย์ของผู้บริโภค
3. สนิ คา้ คงทนทผี่ ู้บริโภคมีอยู่
4. การคาดการณข์ องผ้บู ริโภค
5. สนิ เชอื่ เพ่ือการบริโภคและอัตราดอกเบีย้
6. ค่านยิ มทางสังคม (Social Value)
7. อัตราเพ่ิมของประชากรและโครงสรา้ งอายุของประชากร

ความหมายของการบรโิ ภค

 หมายถงึ รายจ่ายของครวั เรือนในการซ้อื สนิ ค้าอปุ โภคบริโภค
ในรอบหนึ่งปี

 เปน็ องค์ประกอบใหญท่ ส่ี ดุ ในรายจา่ ยประชาชาตขิ องไทย(เกนิ กว่า 50 %)

3

ฟงั ก์ช่นั การบริโภค (consumption function)

 ปัจจยั ทส่ี าคญั ท่ีสุด คือ ระดับรายได้ (สมมตใิ หป้ ัจจยั อ่นื คงท่ี)

การบริโภคขึน้ อยกู่ ับระดบั รายไดเ้ ทา่ นัน้

C = f (Yd)

 C และ Yd มีความสัมพันธใ์ นทศิ ทางเดียวกัน
Yd  C หรือ Yd  C

 โดยท่ี Yd = รายไดส้ ุทธิทบ่ี คุ คลไดร้ บั (disposable income)
คือ รายไดห้ ลังหกั ภาษีหรือรายไดท้ ใี่ ชจ้ ่ายได้จริง
และ
หรอื Yd = Y – T
Yd = C + S

S = Yd – C (ดังนน้ั การออมคอื รายไดส้ ว่ นท่เี หลอื จากการบรโิ ภค) 4

ตัวอย่าง การบรโิ ภค การออม 5
C S
ระดบั รายไดส้ ่วนบคุ คล 100 -100
Yd 175 -75
0 250 -50
100 325 -25
200 400 0
300 475 25
400 550 50
500 625 75
600
700

สมการการบรโิ ภค

*สมการการบรโิ ภคท่เี ป็นเส้นตรง คอื
C = a + bYd

* โดยที่ C = คา่ ใช้จ่ายในการบรโิ ภคท้ังหมด
a = ค่าคงท่ี มจี านวนเทา่ กบั ค่าใช้จ่ายในการบรโิ ภค เมือ่ รายได้(Yd) =0
เรียกว่าการบริโภคอิสระ (autonomous consumption)
หรอื การบรโิ ภคที่ไมข่ ้ึนอยู่กบั รายได้
b = C = MPC = ความชัน (slope) ของเสน้ การบรโิ ภค
Yd
หมายถงึ เมอ่ื รายได้เปลี่ยนไป 1 หนว่ ย ทาใหค้ ่าใชจ้ า่ ยในการบริโภค
เปลีย่ นไปจากเดิมเทา่ ใด
Yd = รายได้สุทธิทบี่ คุ คลได้รับ

6

จากตวั อย่างในตาราง จงหาสมการ C = a + bYd 7

หาค่า a
เมอ่ื รายไดเ้ ปน็ ศูนย์ รายจ่ายในการบริโภค = 100 บาท
น่ันคือเมอ่ื Yd = 0 ; C =100
ดงั นั้น a = 100 ……………….

หาคา่ b
เมื่อ Yd1 = 100 ; C1 = 175
Yd2 = 200 ; C2 = 250
ดงั นั้น b = C / Yd = C2 – C1 / Y2 – Y1
= 250-175 / 200-100

b = 0.75……………….
ดังน้นั

จะไดส้ มการการบริโภค คอื C = 100 + 0.75 Yd……………….

เส้นการบรโิ ภค จุดA สมมติที่ Yd = 600 จดุ B ท่ี Yd = 700 จุดEที่ Yd = 400
จาก C= 100+0.75Yd C = 400
C จาก C= 100+0.75Yd แทนค่า Yd = 700 Yd = C
แทนค่า Yd = 600 C = 100 + 0.75 X 700
C = 100 + 0.75 X 600 C = 100 + 525 = 625 เรยี ก จุดเสมอตวั
C = 100 + 450 = 550

C = 100 +0.75 Yd

B
625 A  C = 75

550 E
400  Yd = 100

100 ได้เส้น C มีความชนั
O 400 600 700 เป็นบวก

Y

8

การออม

• หมายถึง รายได้ทเ่ี หลอื จากการบริโภค
• ฟงั ก์ชันการออม คอื S = f (Yd)
• การออมมีความสมั พนั ธก์ บั Yd ในทศิ ทางเดียวกนั

Yd  S

Yd  S

9

การออม

• สมการการออม

S = -a + (1-b)Yd

• โดยที่

a = คา่ คงที่ คอื การออม ณ ระดบั รายได้เปน็ ศูนย์(การออมเป็นลบ)
(1–b) = MPS = S = ค่าความชัน (slope) ของเสน้ S

Yd
คือเม่ือรายไดเ้ ปลีย่ นไป 1 หน่วย จะทาใหก้ ารออมเปลี่ยนไปจากเดิมเท่าใด

• ตวั อยา่ ง
จากสมการ C = 100 + 0.75 Yd
ไดส้ มการ S = -100 + 0.25 Yd

10

S •เส้นการออม

S เป็น - S เปน็ +

S= -100+0.25Yd

0 Y
400

-100 S=0
Y=400=C

11

ความโนม้ เอยี งในการบรโิ ภคเฉลยี่ และความโนม้ เอยี งในการออมเฉล่ยี

ความโน้มเอียงในการบรโิ ภคเฉลย่ี (The Average Propensity to Consume: APC)

หมายถึง อัตราสว่ นของการใช้จ่ายเพอื่ การบรโิ ภคตอ่ ระดบั รายได้

APC = YCd ……………………

ตวั อย่าง เมื่อมีระดับรายได้ 600 บาท มีการบรโิ ภค 550 บาท คา่ APC = 550 / 600 = 0.92

หมายความวา่ รายได้ 1 สว่ น จะใช้บริโภคเทา่ กับ 0.92 สว่ น

ความโนม้ เอยี งในการออมเฉล่ยี (Average Propensity to Save: APS)

หมายถึง จานวนการออมโดยเฉล่ียต่อรายได้ 1 หนว่ ย

กล่าวคือรายไดท้ งั้ หมดทมี่ ีอยู่ จะแบ่งไปเกบ็ ออมเป็นสัดสว่ นเท่าใด

APS = S ……………………

Yd

ตวั อยา่ ง ท่ีระดับรายไดเ้ ทา่ กบั 600 บาท จานวนเงินออมเทา่ กับ 50 บาทคา่ APS = 50 /600 =0.08

หมายความว่าในรายได้ 1 สว่ น มีการออมอยู่ 0.08 สว่ น 12

ความโนม้ เอยี งในการบรโิ ภคหนว่ ยสดุ ท้าย
และความโนม้ เอยี งในการออมหน่วยสุดท้าย

ความโนม้ เอยี งในการบริโภคหนว่ ยสุดท้าย (The Marginal Propensity to Consume: MPC)

หมายถึง การบริโภคทเี่ ปลีย่ นแปลงไปอนั เนือ่ งจากรายได้เปลีย่ นแปลงไป 1 หนว่ ย

MPC = C ……………………

Yd
เช่น เมื่อรายได้เพม่ิ ขนึ้ จาก 500 บาท เป็น 600 บาท

ค่าใชจ้ ่ายเพือ่ การบริโภคจะเพิ่มขนึ้ จาก 475 บาท เป็น 550 บาท

คา่ MPC = (550 – 475) / (600 – 500 ) = 0.75

หมายความว่า เม่ือรายไดเ้ พ่มิ ขึน้ 1 หนว่ ย การบรโิ ภคจะเพิม่ ขึ้นเทา่ กับ 0.75 หน่วย

13

ความโนม้ เอียงในการบริโภคหนว่ ยสุดท้าย
และความโนม้ เอยี งในการออมหน่วยสดุ ท้าย

ความโน้มเอยี งในการออมหนว่ ยสดุ ท้าย (Marginal Propensity to Save: MPS)
หมายถงึ การออมทเ่ี ปล่ยี นแปลงไปอันเนอ่ื งมาจากรายได้เปลี่ยนแปลงไป 1 หน่วย

MPS =  S ……………………

 Yd

เชน่ เมอ่ื รายไดเ้ พม่ิ ขน้ึ จาก 500 บาท เป็ น 600 บาท

การออมจะเพมิ่ ขน้ึ จาก 25 บาท เป็ น 50 บาท

คา่ MPS = (50 – 25) / (600 – 500 ) = 0.25

หมายความวา่ เมอ่ื รายไดเ้ พมิ่ ขนึ้ 1 หน่วย การออมจะเพม่ิ ขน้ึ

0.25 หน่วย 14

ตัวอยา่ ง

Yd C S APC MPC APS MPS

0 100 -100 - 0.75 - 0.25

100 175 -75 1.75 0.75 -0.75 0.25

200 250 -50 1.25 0.75 -0.25 0.25

300 325 -25 1.08 0.75 -0.08 0.25

400 400 0 1 0.75 0 0.25

500 475 25 0.95 0.75 0.05 0.25

600 550 50 0.92 0.75 0.08 0.25

700 625 75 0.89 0.75 0.11 0.25

15

ความสัมพนั ธ์ของ APC APS MPC MPS

1. เมอ่ื รายได้มากขน้ึ จะมสี ดั ส่วนการบรโิ ภคตอ่ รายไดล้ ดลง
นั่นคือเม่อื Yd มากขน้ึ จะทาให้ APC ลดลง

2. เมอื่ รายไดม้ ากข้ึน จะมีสัดส่วนการออมตอ่ รายไดส้ งู ขึ้น
น่ันคอื เมื่อ Yd มากขึ้น จะทาให้ APS สูงขึ้น

3. APC + APS = 1
4. MPC + MPS = 1
5. กรณสี มการการบรโิ ภคและการออมเปน็ เสน้ ตรง

ค่า MPC และ MPS คงที่

16

การลงทุน

หมายถึง การลงทุนหรือค่าใช้จ่ายในการลงทุน
ในรอบระยะเวลาใดเวลาหนึ่ง เพื่อจัดหาสินค้าทุน
ถาวรใหม่ เช่น ท่ีอยู่อาศัย โรงงาน เคร่ืองมือ
เครื่องจกั ร และอปุ กรณก์ ารผลิตใหม่ เปน็ ต้น

17

• ปจั จยั ทีก่ าหนดการลงทนุ 18
1. ระดบั รายไดป้ ระชาชาติ
2. ความก้าวหน้าทางวิทยาการผลติ
3. ราคาสินคา้ ทุน และค่าบารุงรักษา
4. ปรมิ าณสินคา้ ทนุ ท่ีมีอยู่
5. อตั ราดอกเบ้ยี
6. กาไรทค่ี าดวา่ จะไดร้ บั
7. นโยบายรัฐบาลและเสถยี รภาพทางการเมอื ง

ประเภทของการลงทนุ การลงทนุ I = Ia

1. การลงทนุ แบบอสิ ระ Ia รายได ้

(autonomous investment) 0 19

*หมายถึง การลงทนุ ของภาคเอกชน

ทีไ่ มข่ ึน้ กบั รายได้
*อาทิ ลงทนุ ตามนโยบาย

ลงทุนตามเทคโนโลยี
* ตัวอยา่ ง การลงทนุ ในกิจการ

สาธารณปู โภค
*ฟงั กช์ นั การลงทุนอิสระ

I = Ia ค่าคงที่
*เส้น Ia เป็นเสน้ ตรงทขี่ นาน

แกนนอน

2. การลงทุนแบบจงู ใจ (induced investment)
*หมายถึง การลงทุนท่ขี ้นึ อยูก่ ับรายได้ประชาชาติ และมคี วามสัมพันธ์ในทศิ ทางเดียวกัน
คือ เมอ่ื มรี ายไดเ้ พ่มิ ขึ้น การลงทุนจะเพ่ิมขนึ้ หรือถา้ รายไดล้ ดลง การลงทุนกจ็ ะลดลง

*ฟงั ก์ชนั การลงทุนแบบจูงใจ

การลงทนุ I = Ii = i Y …….
โดย
0
Ii i = ความโน้มเอยี งในการลงทนุ หนว่ ยสุดท้าย
(Marginal Propensity to invest: MPI)

= I /Y

คอื เมอ่ื รายได้เพมิ่ ขึน้ 1 บาท

จะมีการลงทนุ เพม่ิ ข้ึนกบ่ี าท

รายไดป้ ระชาชาติ *เสน้ Ii เปน็ เสน้ ตรงทอดขน้ึ จากซ้าย
ไปขวา

20

ฟงั ก์ชัน่ การลงทนุ รวมและเสน้ การลงทุนรวม

การลงทนุ D I I==IaIa++IiIi ฟงั กช์ ั่นการลงทุนรวม
C IiIi
H I = Ia + Ii
I = Ia + iY

E IaIa เสน้ การลงทนุ รวม
หาไดโ้ ดยรวมการลงทุนแบบอสิ ระ

0 F A รายไดป้ ระชาชาติ และการลงทุนแบบจงู ใจ
ณ ระดบั รายไดเ้ ดยี วกนั เขา้ ด้วยกนั

21

การลงทนุ อสิ ระ การลงทนุ แบบจงู ใจ และการลงทนุ รวมทรี่ ะดบั รายไดต้ า่ งๆ

รายไดป้ ระชาชาติ Y Ia Ii = i.Y I = Ia+ i.Y I
(หนว่ ย : ลา้ นบาท)
– 20 0 20 –
0

100 100 20 20 40 20

200 100 20 40 60 20

300 100 20 60 80 20

400 100 20 80 100 20

การลงทนุ อสิ ระเทา่ กบั 20 ลา้ นบาทและ MPI = I = 20 1
Y 100 5

จะไดส้ มการการลงทนุ คอื

I = 20 + 1/5 Y 22
หรอื I = 20 + 0.2 Y

การลงทนุ I=Ia+ iY=20+1/5 Y

Ii

40

20 Ia รายไดป้ ระชาชาติ

0 100 200 300 400

23

ทราบปจั จัยกาหนด C และ I มาแล้ว
อยากทราบว่า G X M ข้นึ กับปจั จยั ใดบา้ ง

24

การคานวณหารายได้ประชาชาติ ดลุ ยภาพ

25

รายได้ประชาชาติ ดุลยภาพ

AE
Y=AE

AE=C+I+G+X-M
e

0 รายไดป้ ระชาชาติ (Y)

26

รายได้ประชาชาติ ดุลยภาพ

สว่ นไหลเขา้ (กระตนุ้ )/สว่ นรว่ั ไหน
S+T+M

e I+G+X-M

0 รายไดป้ ระชาชาติ (Y)

27

การกาหนดรายไดด้ ลุ ยภาพ จากเง่อื นไข

Income-Expenditure Approach

จากเง่อื นไขรายได้ดุลยภาพ Y= C + I + G + X - M

ถ้าให้ C = 100 + 0.8Yd โดย Yd
= Y – T และ T = 0.1Y

I = 250, G = 170, X = 240 , M = 0.1Y
แทนคา่ Yd และ T ในสมการ C ไดเ้ ป็น

C = 100 + 0.8 (Y – 0.1Y) = 100 +
0.8(0.9Y)

C = 100 + 0.72Y

• แทนค่า C, I, G, X, M ลงในสมการเงอื่ นไขรายไดด้ ลุ ยภาพได้
เปน็

Y = 100 + 0.72Y + 250 + 170 + 240 – 0.1Y
Y = 760 + 0.62Y

Y – 0.62Y = 760
0.38Y = 760

760
Y = 0.38 = 2,000 (รายได้ดลุ ยภาพ)

การวิเคราะหด์ ้วยตาราง

Y C=100+.72Y I G X M=0.1Y AE

1,500 1,180 250 170 240 150 1,690
1,750 1,360 250 170 240 175 1,845
2,000 1,540 250 170 240 200 2,000
3,000 2, 260 250 170 240 300 2,620
4,000 2,980 250 170 240 400 3,240

รายไดด้ ลุ ยภาพดจู าก Y = AE = 2,000

การวิเคราะห์ด้วยรปู กราฟ

• สร้างเสน้ AE โดยท่ี AE = C + I + G + X – M
AE = 100 + 0.72Y + 250 + 170 +

240 – 0.1Y
AE = 760 + 0.62Y

ตามรูปแบบสมการเสน้ ตรง

• จดุ ตดั แกนตงั้ = 760
• slope = 0.62

AE

Y=AE
AE

760 Y

45o

2,000

รายได้ดลุ ยภาพ

การเปลี่ยนแปลงระดบั รายไดด้ ลุ ยภาพ

• ถ้าการใชจ้ ่ายรวม(AE)เปล่ยี นแปลงไป จะทาให้รายได้ดุลยภาพ
เปลย่ี นแปลงไปดว้ ย โดยรายได้ดุลยภาพจะเพิ่มข้ึนหรอื ลดลงหลายเทา่
ของการใช้จา่ ยทเ่ี ปล่ียนไปน้นั

• การใชจ้ ่ายรวมเปลยี่ นเมอื่ สว่ นประกอบของการใช้จา่ ยรวม (C , I,
G, X, M)เปลี่ยนไป

• ถ้าการใชจ้ ่ายรวมเพม่ิ เส้น AE จะเลื่อนขนึ้
• ถา้ การใช้จ่ายรวมลด เสน้ AE จะเลอ่ื นลง

Y=AE กรณีการใชจ้ ่าย

AE รัฐบาล (G)

AE2 เพิ่มขน้ึ

AE1

Y1 Y2 Y

ถา้ การใช้จา่ ยรฐั บาล(G) เพ่มิ การใช้จา่ ยรวมเพิ่มขน้ึ เสน้ AE จะเลอื่ นขึ้น
จาก AE1เป็น AE2 รายไดด้ ลุ ยภาพจงึ เพมิ่ จาก Y1 เป็น Y2