หมากสง
Areca catechu L.
ARECACEAE
เป็นพชื จาพวกปาลม์ ส่วนสาคญั ของพืชชนิดนี้
คือ เมลด็ นิยมนามาเคี้ยวกบั หมากใบและใบพลู
ซ่ึงนับวา่ เป็นสารเสพติดอยา่ งอ่อน
แก้ท้องเดิน ท้องเสีย ช่วยขบั พิษ
ทาแก้คนั ขบั ปัสสาวะ
พญาสตั บรรณ
Alstonia scholaris (L.) R.Br.
APOCYNACEAE
เป็ นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่มีความสูง พบได้ทุกภาคใน
ประเทศไทย เปลือกหนาแต่เปราะ ผิวต้นมีสะเกด็ เลก็ ๆ สี
ขาวปนน้าตาลกรีดดูจะมียางสีขาวลาต้นตรง แตก
กิ่งก้านสาขามากลกั ษณะเป็นชนั้ ๆ
เปลือกต้นมีรสขม ใช้เป็ นยาขมช่วยให้เจริ ญอาหาร
และน้ายางจากต้นใช้หยอดหแู ก้อาการปวดหไู ด้
พดุ พิชญา
Wrightia antidysenterica (L.) R.Br.
APOCYNACEAE
เป็ นพืชในสกลุ โมก ในประเทศไทยนาเข้าจากประเทศศรี
ลงั กา ลกั ษณะของดอกสีขาวเหมือนกลุ่มดอกพดุ ในบ้าน
เรา
น้าคนั้ สกดั จากเปลือกต้นสามารถบรรเทาอาการเจบ็ คอ, ผง
แห้งจากเปลือกต้นใช้บรรเทารกั ษาอาการบวมน้า
ประโยชน์ จนั ผา
Dracaena cocbinchinensis
(Lour.) S.C. Chen
ASPARAGACEAE
เป็นไม้ประดบั ที่มีอยแู่ ถบตามป่ าเขาในประเทศไทย ลาต้น
มีความแขง็ แรงมาก จะมีการแตกใบตรงบริเวณยอด ใบมี
สีเขียวเขม้
แก่นมีสรรพคุณบารงุ ระบบภายในร่างกายคือหวั ใจและ แก้
เลือดออกตามไรฟัน
ประโยชน์ วาสนา
Dracaena fragrans (L.) Ker-
GawI.
AGAVACEAE
กเปนั ็นใไบม้พใ่มุบเลราียตง้นเวกียลนมสจละบัไมถ่มี่ทีก่ี่ีป่ิงลกา้ายนยสอาดขาใบแตเด่จ่ียะวมีขร้อปู ตหิดอๆก
เรียวยาวโค้งลงสู่พื้นดินดอกช่อขนาดใหญ่ มีดอกย่อย
จานวน
ช่วยบารงุ หวั ใจ ช่วยรกั ษาโรคเลือดออกตามไรฟัน
ลิ้นมงั กร
Sansevieria trifasciata Prain
ประโยชน์ ASPARAGACEAE
เป็นไมล้ ม้ ลกุ มีเหงา้ ใต้ดิน ใบเด่ียว สีเขียวเข้มแกมดอกช่อ
สีขาวมีกล่ินหอม เป็ นพืชท้องถิ่นในแอฟริกาตะวันตก
ตงั้ แต่ไนจีเรียถงึ คองโก
ใช้เป็นไม้ประดบั ใบใช้ตาละเอียด แกพ้ ิษตะขาบ แมงป่ อง
ไทรยอ้ ยใบแหลม
Ficus benjamina L.
MORACEAE
เป็ นไม้ยืนต้น มีความสูงสูงสุด 10 เมตร โดยประมาณ มี
รากอากาศย้อยสวยงาม น้ายางขาวใบ เป็ นใบเด่ียว เรียง
สลบั ดอกออกเป็นค่ทู ่ีซอกใบ
ประโยชน์ใช้ แก้อาการ เก่ียวกบั โรคทางเดินปัสสาวะ
ชาฮกเกย้ี น/ขอ่ ยจนี /ชาดดั
Ehretia microphylla Lam.
BORAGINACEAE
ไมพ้ มุ่ ขนาดเล็ก เป็นพมุ่ แน่นทึบ ใบเดี่ยวขนาดเล็ก เรียงสลบั ตรง
ขา้ มกนั โคนใบสอบ ปลายใบมน ขอบใบเรียบ มีขนาดความกวา้ ง
ประมาณ 2-4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 2-5 เซนติเมตร แผ่นใบมีสี
เขียวเขม้ เป็ นมนั ดอกออกเป็ นช่อกระจุกตามซอกใบ ในแต่ละช่อ
จะประกอบไปดว้ ยดอกยอ่ ยสีขาวขนาดเลก็ 2-5 ดอก
พชื น้ีเป็นท่ีนิยมในประเทศจีน รักษาอาการไอ , อาการจุกเสียด , โรค
ทอ้ งร่วงและโรคบิด
ประโยชน์ เอื้องหมายนา
Cheilocostus C.D.Specht
Costaceae
ลาต้นมีเส้นผ่านศูนย์กลางระหว่าง 9.1–15.1 มิลลิเมตร
ต้นเกลี้ยงหรือมีขนปกคลุม เหง้าใต้ดินสะสมอาหาร ใบ
ของเอื้องหมายนาเป็ นใบเดี่ยว ออกเวียนสลบั ช่อดอกตงั้
ตรง ติดกนั แน่น
รกั ษาโรคความดนั โลหิตตา่
ประโยชน์ ปักษาสวรรค์
Strelitzia reginae Banks ex
Aiton
STRELITZIACEAE
มีใบเป็ นใบเด่ียว รูปหอกแกมขอบขนาน คล้ายใบกล้วย
ปลายใบแหลมโคนก้านใบแผแ่ บนเป็นกาบโอบรอบต้นจะ
ออกเป็นดอกเด่ียว หรอื เป็นช่อ
ฝักอ่อน สามารถใช้ขบั เสมหะได้ ใบ สามารถนามาใช้ในการ
ฆ่าเชื้อโรคได้ ดอก ช่วยแก้แผลเรื้อรงั ใช้เป็ นยาถ่าย ยา
ระบาย
สาริกาด่าง
Ficus deltoid Jack f.
variegata
MORACEAE
เป็ นไม้ยืนต้น กึ่งผลดั ใบ ลาต้นทรงกระบอก เปลือกสีเทา
อมน้าตาล ทุกส่วนมียางสีขาวใบเดี่ยว เรียงเวียนสลบั รูป
ช้อน ปลายมน มีรอยด่างสีขาวอมเหลืองแผ่ตลอดทัง้
ขอบ
ปลกู เป็นไม้ประดบั สวน ไมก้ ระถาง
ประโยชน์ เตยด่าง
Pandanus tectorius Parkinson ex Du Roi
PANDANACEAE
ลกั ษณะไม้พ่มุ ล้มลุก ลาต้นแตกกอ มีรากขนาดใหญ่ออก
ตามข้อ ใบรูปแถบ ปลายใบเรียวแหลม ไม่มีหนามแหลม
แผน่ ใบหนาสีเขียว มีแถบด่างสี
ไม้ประดบั ใช้ตกแต่งสถานท่ี ช่วยในการบารุงธาตุให้แก่
รา่ งกายเหลืองอ่อนที่ก่งึ กลางใบ
ประโยชน์ เฟิ รน์ ใบมะขาม
Nephrolepis cordifolia (L.) C.Presl
LOMARIOPSIDACEAE
ลาต้น เป็ นเหง้าสัน้ ทุกส่วนมีขนหรือเกล็ดสีน้าตาลปก
คลุม มีไหลเป็ นเส้นเล็ก ดคู ล้ายเชือกเลื้อยไปตามผิวดิน
ใบย่อยรปู ใบหอกแคบ ไม่มีก้านใบ เรียงเป็นแถวเดียวตาม
ขอบใบ
เป็ นไม้ประดับ ใช้ตกแต่งสถานที่ ช่วยในการบารุงธาตุ
ให้แกร่ า่ งกาย รวมทงั้ บารงุ หวั ใจ ขบั เสมหะ
ประโยชน์ ว่านมหาโชค
Eucharis spp.
AMARYLLIDACEAE
เป็ นไม้ล้มลุก มีลาต้นแท้เป็ นหัวอยู่ใต้ดิน ส่วนท่ีเห็น
ด้านบนเป็ นเพียงก้านใบ และใบ โดยหวั หรือลาต้นแท้ มี
ลกั ษณะคล้ายหอมหวั ใหญ่ โดยหวั ด้านนอกจะมีเยื่อหุ้ม
บางๆสีน้าตาลห้มุ อยู่
ปลกู เพือ่ ความเป็นไมม้ งคลและไมด้ อกไมป้ ระดบั
เลบ็ ครฑุ
Polyscias guilfoylei (W.Bull) L.H.Bailey
ARALIACEAE
เป็ นพ่มุ ขนาดเล็ก ลาต้นมีผิวเปลือกสีเขียวหรือสีน้าตาล
ลาต้นเป็ นข้อเล็ก ๆ ใบเลบ็ ครุฑบางชนิ ดสามารถนามา
ปรงุ เป็นอาหาร
แก้ปวดหวั ปวดไมเกรน ปวดหวั ข้างเดียว ช่วยให้ร่างกาย
รสู้ ึกผอ่ นคลาย แกป้ วดตามขอ้
ประโยชน์ ไผก่ วนอิม
Dracaena sanderiana
Asparagaceae
มีลาต้นขนาดเลก็ เนื้อไม้อ่อน ลาต้นตรงเลก็ เป็ นข้อ ๆ สี
เขียว มีการเจริญเติบโตจากการยืดตวั ของข้อใบ ส่วนใบ
แคบเรียวยาวปลายใบแหลม
เลีย้ งไว้เป็นไม้ประดบั ไม้มงคล
ประโยชน์ กล้วยไม้
Orchid
ORCHIDACEAE
เป็ นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เน่ืองจากมีลกั ษณะดอกและสีสนั
ลวดลายสวยงาม เป็นไม้ตดั ดอกที่มีอายกุ ารใช้งานได้นาน
รกั ษาแผลในกระเพาะอาหาร แก้ปัญหาประจาเดือน รกั ษา
โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
ช้อนเงินช้อนทอง
Ficus annulata
MORACEAE
ทรงพ่มุ รปู กลม ลาต้นตงั้ ตรงเองได้ เปลือกลาต้นสีน้าตาล
เทา มียางสีขาวใส ใบเด่ียวสีเขียวเข้ม เรียงตวั แบบข้าม
สลบั ตงั้ ฉาก
ประโยชน์ปลกู เป็นไมป้ ระดบั
องุ่น
Vitis vinifera
VITACEAE
เป็นพืชยืนต้น เป็นไม้พ่มุ เลื้อย มีลกั ษณะเนื้อแขง็ และมีลา
ต้น ดอกออกเป็ นช่อแยกแขนง เป็ นผลเด่ียวที่ออกเป็ น
พวง ผลย่อยรูปกลมรีและฉ่าน้า มีผิวนวลเกาะและรส
หวาน
รกั ษาหลอดเลอื ดให้แขง็ แรง ช่วยจดั การกบั โรคเบาหวาน
เหลืองปรีดียาธร
Roseodendron donnell-smithii (Rose)
Miranda
BIGNONIACEAE
เป็ นไม้ยืนต้น ใบเป็ นใบประกอบแบบนิ้ วมือที่มี 5 ใบย่อย
เรียงตวั แบบตรงข้ามสลบั ตงั้ ฉาก ใบรปู รี ขอบใบเรียบ มีช่อ
ดอกแบบช่อกระจกุ
ปลกู เป็นไมป้ ระดบั
น้าเต้าต้น
Crescentia cujete L.
BIGNONIACEAE
จัดเป็ นไม้ยืนต้นขนาดกลาง กิ่งก้านแผ่ตามแนวราบ
รปู ทรงของกิ่งมีลีลาอ่อนช้อยสวยงามและรูปทรงไม่ค่อย
แน่นอน
ช่วยแก้โรคหืด (เนื้อในผล)ช่วยแก้ไข้ (เนื้อในผล) เนื้อในผลมี
รสเปรี้ยวอมหวานเลก็ น้อย ช่วยขบั เสมหะ
เศรษฐีวินสนั
Dieffenbachia sp.
ARACEAE
ลกั ษณะเป็ นไม้พุ่มอาจสูงได้ถึง 2 เมตร ใบมีขนาดใหญ่สี
เขียว เป็ นลายออกด้านข้าง ลาต้นมีสีเขียวลกั ษณะคล้าย
กบั ต้นสาวน้อย
ปลกู เป็นไม้ประดบั
หมากเหลือง
Dypsis lutescens (H.Wendl.) Beentje
& J.Dransf.
ARECACEAE
เป็นปาลม์ ประดบั ท่ีมีถิ่นกาเนิ ดในมาดากสั การ์ เป็นปาลม์
แตกกอ ลาต้นและคอใบมีสีเหลืองส้มจนถึงเขียว ช่อดอก
แยกเพศอยรู่ ว่ มต้น ออกใต้คอ แผก่ ระจายผลรปู รี เม่ือสุกสี
เหลอื งส้ม
นิยมปลกู ไมป้ ระดบั
โมก
Amphineurion marginatum (Roxb.)
D.J.Middleton
APOCYNACEAE
เป็ นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลาง ผิวเปลือกสีน้าตาลดา ลาต้น
ก ล ม เ รี ย บ มี จุ ด เ ล็ ก ๆ แ ต ก ก่ิ ง ก้ า น ส า ข า
อ อ ก ร อ บ ล า ต้ น ลัก ษ ณ ะ ใ บ เ ป็ น รู ป ไ ข่ รี ป ล า ย ใ บ
มนแหลม โคนใบแหลม
ปลกู เป็นไม้ประดบั
สนสามใบ
Pinus kesiya Royle ex Gordon
PINACEAE
เป็ นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ลาต้นตรง เปลือกสีน้าตาลแดง
หลดุ ออกเป็นเกลด็ ใบเดี่ยวเป็นกระจุก สีเขียวอ่อนกระจุก
ละสามใบ โคนแยกเพศอยู่บนต้นเดียวกนั เมลด็ มีครีบสี
ขาวบางเป็นปี ก
เนื้อไม้ใช้ทาโครงสร้างต่าง ๆ ของบ้าน เช่น ฝา เสา หลงั คา
และใช้ทาฟื น
ประโยชน์ สบั ปะรดสี
Aechmea chantinii (Carrière)
Baker
BROMELIACEAE
มีโครงสร้างขนาดใหญ่ ใบใหญ่ และแขง็ ใบตงั้ ขึน้ บางชนิ ด
มีลวดลายบนใบ
ปลูกเป็ นไม้กระถางประดบั หรือปล่อยให้เติบโตกบั ขอนไม้
ตลอดจนคาคบไมแ้ ละซอกหิน
หกู วาง
Lagerstroemia macrocarpa Wall.
ex Kurz
LYTHRACEAE
เป็ นไม้ยืนต้นประเภทผลดั ใบ มีเปลือกเรียบ ก่ิงแตกรอบ
ลาต้นตามแนวนอนเป็นชนั้ ๆ คล้ายฉัตร ใบเป็ นใบเดี่ยว
มีสีขาวนวล
ปลกู เป็นไมป้ ระดบั
มะมว่ ง
Mangifera indica L.
ANACARDIACEAE
เป็นไม้ยืนต้นซึ่งเป็นไม้ผลเมืองร้อน ออกดอกเป็ นช่อตาม
ปลายก่ิง ดอกขนาดเล็ก สีขาว ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สี
เหลอื ง เมลด็ แบน เปลอื กห้มุ เมลด็ แขง็
ผลมะม่วงนามากินไดท้ งั้ ดิบและสกุ
เตยหอม
Pandanus amaryllifolius Roxb.
ประโยชน์ PANDANACEAE
เป็นไม้ยืนต้นพ่มุ เลก็ ขึ้นเป็นกอ ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงสลบั
เวียนเป็ นเกลียวขึ้นไปจนถึงยอด ใบเป็ นทางยาว สีเข้ม
เป็นมนั เผอื ก ขอบใบเรียบ แต่ใบบางต้นอาจมีหนาม
ใบมีกล่ินหอมจากน้ามนั หอมระเหย ใช้แต่งสีขนมได้
ชบา
Hibiscus rosa-sinensis L.
MALVACEAE
ไมพ้ ่มุ ขนาดกลาง ใบค่อนข้างมนรี มีปลายแหลม ขอบของ
ใบเป็นจกั เลก็ น้อย และมีสีเขียวเข้มอ่อน เมื่อขยี้ใบจะเป็ น
เมือกเหนียว มีก้านเกสรอย่ตู รงกลางดอกหนึ่ง ดอกชบาจะ
มีขนาดใหญ่
ปลกู เป็นไม้ประดบั
ตะไคร้
Cymbopogon citratus (DC.) Stapf
ประโยชน์ POACEAE
เป็นพชื ตระกลู หญา้ ตะไครเ้ ป็นพชื ท่ีเจริญเติบโตง่าย อาจมี
ทรงพ่มุ ลาของต้นจะถกู ห่อห้มุ ไปด้วยกาบใบโดยรอบ ใบ
ยาวแคบเส้นใบขนานกบั ก้านใบ
ทงั้ ต้น ใช้เป็ นยารกั ษาโรคหืด แก้ปวดท้อง ขบั ปัสสาวะและ
แก้อหิวาตกโรค และมีกล่ินฉุนสามารถไล่แมลงได้
โมกด่าง
Wrightia religiosa Benth
APOCYNACEAE
ไม้พุ่มขนาดเลก็ ไม่ผลดั ใบ ลาต้นสีน้าตาลเข้มประจุดสีขาว
กระจายทวั่ ไป ทุกส่วนของต้นมีน้ายางสีขาวใบเดี่ยว เรียงตรง
ข้าม รปู รีหรือรูปใบหอก ปลายแหลม โคนสอบเรียว ดอกเป็ น
ช่อแบบช่อซี่ร่ม
นิยมปลกู เป็นไมป้ ระดบั หรอื ทาแนวรวั้
เทียนหยด
Duranta erecta L.
VERBENACEAE
เป็นพืชที่มีพิษ โดยผลสีส้มของเทียนหยด
เป็ นสารประกอบโปรตีนที่มีพิษ
ไมค่ วรรบั ประทาน หากรบั ประทานเข้าไปแลว้ เคีย้ ว
อาจจะทาให้เสียชีวิตได้
ปลกู เป็นไมป้ ระดบั
หมากนวล
Adonidia merrillii (Becc.) Becc.
ARECACEAE
ลาต้นสีน้าตาลปนเทาขนาดประมาณ 25เซนติเมตร มีคอ
สีเขียวนวลยาว มีรอยหลุดของก้านใบถี่ชัดเจนใบ
ประกอบแบบขนนก เรียงสลบั ใบย่อยรูปขอบขนาน
ปลายใบเรียวแหลม
ปลกู เป็นไมป้ ระดบั
แก้ว
Murraya paniculata (L.) Jack
RUTACEAE
เป็นไม้ยนื ต้นขนาดเลก็ ถึงขนาดกลาง ใบออกเป็นช่อเป็น
แผงออกใบเรียงสลบั กนั ช่อหนึ่งประกอบด้วยใบย่อย
ดอกสีขาว กลิ่นหอม
ช่วยบารงุ ธาตใุ นร่างกาย ช่วยคลายการอดุ ตนั ของเส้นเลือด
ทาให้การไหลเวียนของเลอื ดลมเป็นไปได้
ทานตะวนั
Helianthus annuus L.
ASTERACEAE
เป็ นพืชล้มลุกท่ีมีปลูกกนั มากในเขตอบอ่นุ ลกั ษณะการ
หนั ของช่อดอกและใบจะหนั ไปทางทิศของดวงอาทิตย์
คือ หนั ไปทางทิศตะวนั ออกในตอนเช้า และทิศตะวนั ตก
ในตอนเยน็
ทานตะวนั เป็ นพืชให้น้ามนั โดยสกดั จากเมลด็ น้ามันดอก
ทานตะวนั มีกรดไขมนั ไม่อ่ิมตวั สูงสามารถนาไปใช้ในการ
ฟอกหนังและประกอบอาหาร
ไพล
Zingiber cassumunar Roxb.
ZINGIBERACEAE
ไม้ล้มลกุ เหง้าใต้ดนิ เนื้อในเหง้าเป็ นสีเหลอื ง
ลาต้น ส่วนทอ่ี ย่เู หนือดนิ สูง1.5 ม. ใบ เป็ นใบเดย่ี วเรียงสลบั กว้าง 6-8 ซม
ยาว 26-30 ซม.
ดอกช่อ ออกทโี่ คนต้นแทงขนึ้ มาจากเหง้าใต้ดนิ สีเหลืองอ่อน
เหง้า รักษาอาการปวดเมื่อย เคล็ดขดั ยอก ฟกช้า ลด
อาการอกั เสบ บวม เส้นตึง เมื่อยขบ เหน็บชา และลดอาการ
ปวด มีฤทธ์ิเป็นยาชาเฉพาะท่ี สมานแผล
ขมิ้นชนั
Curcuma longa L.
ZINGIBERACEAE
ไม้ล้มลุก มีลาต้นใต้ดินเรียกว่าเหง้า เนื้อในหวั มีสีเหลือ
งอมส้มหรือสีเหลืองจาปาปนสีแสด และมีกลิ่นหอม ส่วน
ลาต้นเหนือดินคือกาบก้านใบที่เรียงซ้อนกนั เป็ นลาต้น
เทียม
ลกั ษณะใบรปู ใบหอกยาวเรียว ปลายใบแหลม กว้าง 12-
15 ซม. ยาว 30-40 ซม. มีเส้นกลางใบเหน็ ได้ชดั เจนทาง
ดา้ นลา่ งของใบ ใบเรียงแบบสลบั และอยกู่ นั เป็นกล่มุ
เหง้า บดเป็ นผงผสมน้าผึง้ กินแก้ท้องผกู แก้โรคกะเพาะ ทา
แก้ยุงกดั เดก็ แก้แมลงสตั วก์ ดั ต่อย แก้ผน่ื คนั ต้มดื่มหรือสด
แก้ท้องอืด
มะกรดู
Citrus hystrix DC.
RUTACEAE
ต้น ไมย้ ืนต้น สงู 2-8 ม. เป็นไมเ้ นื้อแขง็ ผิวเปลือกลาต้น
เรียบ ก่ิงกา้ นมีหนามแหลม
ใบ คล้ายกบั ใบไมส้ องใบต่อกนั อยู่ มีสีเขียวแก่ พืน้ ผิว
เรียบเกลีย้ ง เป็นมนั มีกล่ินหอม
ผิวมะกรดู ปรงุ เป็นยาขบั ลม แก้ปวดท้อง
ใบมะกรดู ใช้ประกอบอาหารเคร่อื งต้มยา
มะขาม
Tamarindus indica L.
LEGUMINOSAE-
CAESALPINOIDEAE
ต้น ไมย้ ืนต้น 15-25 ม.
ใบ ประกอบแบบขนนก เรียงสลบั ใบย่อย รปู ขอบขนาน
กวา้ ง 5-8 มม. ยาว 1-1.5 ซม.
ผล ฝัก มีเนื้อห้มุ เมลด็ สีน้าตา ฉ่าน้า
เปลือกต้น เป็ นยาสมานแผล หรือยาล้างแผล ทาแก้คนั
ผิวหนังเดก็ ผล เป็นยาระบาย เข้ายาขบั ลม
เนื้อผล นามาประกอบอาหาร