รูปเล่ม เครื่องฟอกอากาศ ยุคโควิด -19

รายงานโครงงานวทิ ยาศาสตร์ ประเภทส่ิงประดษิ ฐ์
ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

เรื่อง เครือ่ งกรองอากาศยคุ “โควดิ 19”

โดย
1. นายปราชญณ์ ฐั ธรี ์ เกตุปาน
2. นายนวพล แสงสอ่ ง
3. นายศรณั ยพงศ์ แสงส่อง

ครูท่ีปรึกษา
นางสาวสุพิชฌาย์ บำรงุ สุนทร
นางอรอนงค์ โชคสมานชัย

ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอเมอื งระยอง
สังกดั สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ

เนอ่ื งในงานการประกวดโครงงานวทิ ยาศาสตร์สำหรับนักศึกษา กศน.
ประจำปีงบประมาณ 2563 ด้านการใช้และการอนุรักษพ์ ลังงานไฟฟ้าในชีวิตและสังคม

ระดบั พน้ื ที่ ณ ศูนยว์ ทิ ยาศาสตร์เพือ่ การศกึ ษาสระแก้ว

ก

ช่ือโครงงาน โครงงานวทิ ยาศาสตร์ เรอ่ื ง เครือ่ งกรองอากาศยุค “โควดิ 19”
คณะผจู้ ัดทำ 1. นายปราชญ์ณัฐธีร์ เกตปุ าน
2. นายนวพล แสงส่อง
ช่ือสถานศกึ ษา 3. นายศรัณยพงศ์ ศรสี วุ รรณ
ปกี ารศึกษา ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อำเภอเมอื งระยอง
ครทู ป่ี รึกษา 2563
นางสาวสุพชิ ฌาย์ บำรงุ สุนทร ตำแหน่ง ครู กศน.ตำบล

.........................................................................................................

บทคดั ย่อ

โครงงานเร่อื งเคร่ืองกรองอากาศยุค “โควดิ 19” มีวัตถุประสงค์ 1) เพอื่ ประดิษฐ์เครอื่ งกรองอากาศ ท่ี
สามารถฝุ่นละอองได้จริง 2) ศึกษาหลักการและวิธีการประดิษฐ์เครื่องกรองอากาศ 3) ศึกษาประสิทธิภาพของ
เครอ่ื งกรองอากาศ ขั้นตอนการประดษิ ฐ์เคร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19” มีดงั นี้ ทำกล่องเครื่องกรองอากาศจาก
แผ่นอะคริลิกเป็นรูปทรงส่ีเหล่ียมผืนผ้า เจาะแผ่นอะคริลิกบริเวณด้านหน้ากล่องเคร่ืองกรองอากาศจำนวน 176
ช่อง โดยเว้นช่วงกลางของเคร่ืองกรองอากาศตามระยะห่างของแผ่นกรองอากาศ นำพัดลมดูดอากาศ
เส้นผ่าศูนย์กลาง 11.5 เซนติเมตร จำนวน 2 ตัว โดยให้อยู่ตรงข้ามกับด้านท่ีเจาะรู ใส่แผ่นกรองอากาศ จำนวน 2 แผ่น
ให้พอดีกับช่องท่ีเจาะไว้ ติดตั้งสวิตช์ปิด-เปิด มีฝา เปิด – ปิดด้านบน เพื่อควบคุมปริมาตรของอากาศในกล่อง
เคร่อื งกรองอากาศ

การทดลองเคร่ืองกรองอากาศมีประสิทธิภาพสามารถกรองฝุ่นละอองชนิดต่างๆ ได้เป็นอย่างดี เช่น
กรองควันจากทอ่ ไอเสยี รถจักรยานยนต์ ควันจากธปู และฝ่นุ ละอองขนาดเล็กชนดิ ตา่ งๆ

ข

กิตตกิ รรมประกาศ

รายงานการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ เร่อื ง เครื่องกรองอากาศยคุ “โควดิ 19” เล่มน้ีสำเรจ็
ลุลว่ งไปดว้ ยดี ได้รับการสนับสนุน ขอ้ เสนอแนะ คำแนะนำ ตลอดจนความอนุเคราะห์ในดา้ นตา่ ง ๆ จากหลาย ๆ ทา่ น
ซ่ึงคณะผจู้ ดั ทำโครงงานตอ้ งขอขอบคณุ มา ณ โอกาสน้ี ดังน้ี

ขอขอบคุณ นางวรมน รัตนจนี ผูอ้ ำนวยการศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตาม
อธั ยาศยั อำเภอเมืองระยอง และคณะครู ทุกท่าน ท่เี ป็นกำลงั ใจ ให้คำชแี้ นะ ให้การสนับสนนุ ในดา้ นงบประมาณ
สถานท่ี วัสดุ-อุปกรณ์ และในหลาย ๆ ด้าน เพอื่ ให้การจัดทำโครงงานในครั้งนีป้ ระสบผลสำเรจ็ ไปได้ด้วยดี

ขอขอบคุณ นางสาวสพุ ิชฌาย์ บำรงุ สุนทร ครทู ่ปี รกึ ษาในการทำโครงงานในคร้ังน้ี ที่คอยให้
คำปรกึ ษา คำชี้แนะ และให้ความช่วยเหลือสนับสนุน สง่ เสรมิ ทุกด้าน เพอ่ื ใหโ้ ครงงาน เครื่องกรองอากาศยุค
“โควดิ 19” สำเรจ็ ไปไดด้ ว้ ยดี

สุดท้ายขอขอบคณุ เพื่อน ๆ และผทู้ ีเ่ ก่ียวข้องทุกท่าน ท่ีไดเ้ ปน็ กำลงั ใจและให้คำช้ีแนะในดา้ น
ตา่ ง ๆ เพื่อให้โครงงาน เคร่ืองกรองอากาศ ยุค “โควิด 19” สำเรจ็ ไปได้ด้วยดี

คุณความดีและผลประโยชน์ใด ๆ ทไ่ี ดร้ บั จากการจดั ทำโครงงานในครง้ั นี้ คณะผจู้ ัดทำโครงงาน
ขอยกใหก้ บั ผู้ที่ใหก้ ารสนบั สนุนดงั ที่กลา่ วมาแล้วข้างต้น

คณะผู้จดั ทำ

1ค

สารบญั

เร่ือง หนา้

บทคดั ย่อ…………………………………………………………………………………………………………………………….…ก
กติ ตกิ รรมประกาศ……………………………………………………………………………………………………….…………ข
สารบญั …………………………………………………………………………………………………………………………………ค
สารบญั ตาราง……..…………………………………………………………………………………………………………………ง
สารบัญรปู ภาพ…………………………………………………………………………………………….………………………..จ
บทท่ี 1 บทนำ………………………………………………………………………………………………………..………………1

ท่มี าและความสำคัญ……..…………………………………………………………………………………………..1
วตั ถุประสงค์การศึกษา…………………………………………………………………………………………….…1
สมมติฐานการศึกษา…………………………………………………………………………………………………..1
นยิ ามปฏิบัตกิ าร………………………………………………………………………………………………………..1
ขอบเขตการศึกษา……………………………………………………………………………………………………..1
ตัวแปรทีศ่ กึ ษา…………………………………………………………………………………………………………..2
ขอ้ ตกลงเบื้องตน้ ………………………………………………………………………………………………………..2
ประโยชน์ท่ีคาดว่าจะไดร้ บั ……………………………………………………………………………….…………2
บทท่ี 2 เอกสารทเ่ี กี่ยวข้อง…………………………………………………………………………………………………..…3
บทที 3 วสั ดุ/อปุ กรณแ์ ละวิธีดำเนินการ…………………………………………………………………………………10
บทท่ี 4 ผลการดำเนินการ…………………………………………………………………………………………………….15
บทท่ี 5 สรุปผลดำเนนิ การ/อภปิ รายผลการดำเนินงาน…………………………………………………………….16
อา้ งอิง………....………………………………………………………………………………………………………………….….17
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก การออกแบบ เครอ่ื งกรองอากาศยุค “โควิด 19”……………………….…………..18
ภาคผนวก ข การทดสอบประสทิ ธภิ าพ เครอื่ งกรองอากาศยคุ “โควิด 19”…………………..19

2ง

สารบญั ตาราง
เร่อื ง หน้า
ตารางท่ี 10.1 เกณฑ์มาตรฐานความสะอาดของอากาศ ……….…………..…………………………….………3
ตารางที่ 4.1 ตารางแสดงผลการทดสอบเครอ่ื งกรองอากาศยคุ “โควิด 19 ..………………….……..……15

จ3

สารบัญรปู ภาพ

เรื่อง หนา้

รปู ที่ 1 หลกั การทำงานของระบบกรองอากาศ…………………………………………….………...……………………..4
รปู ที่ 2 รปู รา่ งของพดั ลมแบบ Centrifugal fan (ก) และแบบ axial fan (ข)………………………………..…5
รปู ที่ 10.3 โครงสร้างของตัวกรองแหง้ ชนิดตัวกรองละเอียด ..................................................................6
รปู ที่ 4.1 แสดงการทำงานของเคร่ืองกรองอากาศยคุ “โควิด 19”.........................................................15

1

บทที่ 1
บทนำ

ท่มี าและความสำคญั

ปัจจุบนั ประเทศไทยกำลังประสบปญั หาทางดา้ นสิ่งแวดล้อมจากมลพิษจากฝนุ่ ละอองในอากาศ
ทม่ี หี ลากหลาย รวมถึงฝุ่นผง ละอองธุลี ข้ีเถ้า เขม่าควนั ทเ่ี กิดข้นึ ทั้งจากแหล่งธรรมชาติ เช่น เกลือทะเล และที่
มนุษย์สร้างขึ้นจากไอเสยี จากรถยนต์ และรถบรรทุก เมืองใหญแ่ ละเขตอุสาหกรรมท่ีมีการจราจรหนาแน่น โรงงาน
และงานก่อสร้างมากมาย มีแนวโน้มทจี่ ะมีอันตรายจากการเจอกบั มลพิษจากฝุน่ ละอองมากกวา่ แต่เขตชนบทก็
มีความเสย่ี งเช่นจากฝุ่นบนถนน มลพิษทางเกษตรกรรมในรูปของแอมโมเนียจากการใช้ปุ๋ย และมูลสัตว์
และจากหมอกควันท่ีเกิดขึ้นเม่ือชาวไร่ชาวนาเผาพ้ืนท่ีเพื่อเตรียมดินสำหรับการเพาะปลูก

เนอ่ื งจากระยองเปน็ เขตพ้ืนท่ีอสุ าหกรรม ที่มกี ารพัฒนาและขยายตัวอยา่ งต่อเนอ่ื งไมว่ ่าจะ
เป็นเรื่องอุสาหกรรมหรือจะเปน็ การคมนาคม ที่อำนวยความสะดวกสบายในการเดินทาง และการขนส่ง ทำให้
เกดิ ปัญหาจากฝนุ่ ละอองจากการก่อสรา้ ง จากโรงงานอตุ สาหกรรม และการจราจรที่มีอย่างหนาแนน่ ศนู ยก์ ารศึกษา
นอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอเมืองระยอง มีบทบาทภารกจิ ในการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ ให้
สอดคล้องกับสภาพปัญหาและความต้องการของนักศึกษาและคนในชุมชน จึงเกิดแนวคิดการประดิษฐ์
เครื่องกรองอากาศยุค “โควิด 19” เพ่ือใช้กรองฝุ่นละอองภายในบา้ น หรือท่ีทำงานลดฝนุ่ ละอองและมีอากาศ
ท่บี รสิ ทุ ธย์ิ งิ่ ขึน้

วัตถปุ ระสงคก์ ารศกึ ษา
1. เพือ่ ประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศยุค“โควดิ 19” ทส่ี ามารถกรองฝนุ่ ละอองได้จริง
2. เพื่อศึกษาหลักการและวธิ กี ารประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศ ยุค “โควิด 19”
3. เพอ่ื ศึกษาประสทิ ธ์ิภาพของเครอื่ งกรองอากาศยุค “โควิด 19”

สมมติฐานการศกึ ษา
1. เคร่อื งกรองอากาศยุค “โควิด 19” สามารถกรองฝนุ่ ละอองได้จรงิ
2. เครือ่ งกรองอากาศยคุ “โควิด 19” มีประสทิ ธิ์ภาพของเครอ่ื งฟอกอากาศ

นิยามปฏบิ ตั กิ าร
1. เคร่ืองฟอกอากาศ หมายถึง ตวั ช่วยในการกำจดั มลพิษทางอากาศ เพื่อให้อากาศมีความบริสุทธ์ิ
2. ฝุ่นละออง หมายถงึ ของแข็งขนาดเล็กท่ลี อยอยบู่ นอากาศหรอื น้ำ ทเ่ี กดิ จากธรรมชาติหรอื มนษุ ย์

โดยนับเปน็ มลพิษทางอากาศและมลพิษทางนำ้

ขอบเขตการศึกษา
1. ศึกษาวธิ ีการประดษิ ฐ์เคร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19”
2. ศึกษาประสิทธิ์ภาพของเครือ่ งกรองอากาศยุค “โควิด 19”

2

ตวั แปรทศี่ กึ ษา
ตวั แปรต้น เคร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19”
ตวั แปรตาม ประสิทธภิ าพของเครอ่ื งกรองอากาศยุค “โควิด 19”
ตวั แปรควบคุม ขนาดของห้อง สถานท่ี

ข้อตกลงเบื้องตน้
เครื่องกรองอากาศยคุ “โควดิ 19” สามารถใช้กรองฝนุ่ ละอองภายในอากาศไดเ้ ทา่ น้นั

ประโยชนท์ ่ีคาดว่าได้รับ
1. ได้เคร่ืองฟอกอากาศที่สามารถกรองอากาศได้จริง
2. รหู้ ลักการและวธิ กี ารประดิษฐเ์ ครือ่ งกรองอากาศ
3. เคร่อื งมีประสทิ ธ์ภิ าพในการกรองอากาศได้

3

บทท่ี 2
เอกสารทีเ่ ก่ียวขอ้ ง

ระบบกรองอากาศ (AIR FILTER SYSTEM)

ในอากาศมีอนุภาคขนาดเล็กกล่องลอยอยู่โดยทั่วไป จากการศึกษาพบว่ามีอนุภาคขนาด
0.1-0.2 ไมครอนอยู่มากท่ีสุดประมาณร้อยละ 38 รองลงมาเป็นอนุภาคขนาดประมาณ 0.2-0.45 ไมครอน ซึ่ง
มอี ยู่ประมาณรอ้ ยละ 21 ส่วนที่เหลอื เปน็ อนภุ าคขนาดใหญ่กว่าและเล็กกว่า อนภุ าคขนาดเล็ก ๆ เหล่าน้ีมีอตั รา
การตกสู่พน้ื ช้ามาก ตัวอยา่ งเช่น อนุภาคขนาด 0.5 ไมครอนจะตกสู่พ้ืนด้วยอัตราเร็ว 1.4 นิ้วต่อวัน และอนภุ าค
ขนาด 0.1 ไมครอนตกสู่พื้นด้วยอัตราเร็วเพียง 1.1 น้ิวต่อวัน แต่ในสภาพความเป็นจริงกระแสลมและการ
เคลื่อนไหวต่าง ๆ ทำให้อนุภาคเหล่าน้ีมีโอกาสตกลงสู่พื้นน้อยมากและส่วนที่ตกลงสู่พื้นแล้วยังฟุ้งกระจายได้
ตลอดเวลา โดยท่ีเราไม่สามารถสังเกตเห็นได้ (อนุภาคขนาดเล็กที่สุดท่ีคนปกติสามารถมองเห็นได้มีขนาด
ประมาณ 10 ไมครอน) ทำให้อากาศโดยท่ัว ๆ ไปมีอนุภาคขนาดเล็ก ท้ังชนิดที่มีประโยชน์และชนิดที่มีโทษ
ปะปนอย่เู สมอตามมาตรฐานของ American Federal Standard (FS 209 B) แบ่งชั้นความสะอาดของอากาศ
(air cleanliness class) ออกเป็น 6 ช้ัน ดังตารางที่ 10.1 เพื่อใช้เป็นเกณฑ์มาตรฐานในการเปรียบเทียบความ
สะอาดของอากาศให้เหมาะสมกับงานแต่ละประเภท และเพื่อความปลอดภัยของคนโดยเฉพาะผู้ปฏิบัติงาน
และผู้ที่อยูใ่ นบรเิ วณใกลเ้ คยี ง
ตารางท่ี 10.1 เกณฑ์มาตรฐานความสะอาดของอากาศ (FS 209 B)

ช้ันท่ี จำนวนอนภุ าคขนาด กจิ กรรมทตี่ ้องการอากาศทส่ี ะอาดในระดบั น้ี
(class) ≥ 0.5 ไมครอน/ลบฟ.
การผลิตไอซี
1 ≤1 การผลติ ไอซี
10 ≤10 ห้องปฏิบตั กิ ารจุลชวี ะ การเพาะเลย้ี งไวรัส
100 ≤ ห้องคลอด ห้องพกั คนไข้ปราศจากเช้ือ
1,000 ≤1,000 การผลิตวคั ซีน ผลิตแผ่นวงจรพมิ พ์
10,000 ≤10,000 การผลิตยาทวั่ ไป ห้องล้างฟิล์ม
100, ≤100,000

ในปัจจบุ นั เคร่ืองกรองอากาศได้เข้ามามีบทบาทในวงการอตุ สาหกรรม และวงการแพทย์มากขึ้นตามลำดับ
เนื่องจากเครื่องมือดังกล่าวจะช่วยเพิ่มท้ังประสิทธิภาพ และประสิทธิผลของท้ังงานเครื่องมือวิทยาศาสตร์
และผูป้ ฏบิ ัติงาน การทำอากาศใหส้ ะอาดอาจตดิ ต้ังเครือ่ งกรองอากาศในลกั ษณะทท่ี ำใหอ้ ากาศทั้งห้องสะอาด
(clean room) ทำใหโ้ ตะ๊ สะอาด(clean bench) หรือพ้นื ท่ีบรเิ วณใดบริเวณหน่งึ สะอาด(clean area) การทำ
ให้อากาศทั้งห้องมีความสะอาดเปน็ วิธกี ารท่ีดสี ำหรับงานทต่ี ้องการความสะอาดมาก แตต่ ้องเสยี คา่ ใช้จา่ ยสงู มาก ทงั้
ในด้านการออกแบบห้องและการบำรงุ รักษา ในทน่ี ้จี ึงใครข่ อกล่าวถงึ เฉพาะเคร่ืองกรองอากาศท่ีออกแบบ

4

ในลกั ษณะตู้ หรือทำให้บริเวณใดบริเวณหนึ่งสะอาดเทา่ นั้น เพราะเคร่ืองกรองอากาศแบบนเี้ สยี คา่ ใช้จ่ายน้อย
กว่ามาก และนิยมตดิ ต้ังในห้องปฏบิ ตั กิ ารทางวทิ ยาศาสตร์ทวั่ ไป
หลักการทำงาน

อากาศทีป่ นเปื้อน(contaminated air) ถกู ดูดผ่านตวั กรอง(filter) ทีเ่ หมาะสม โดยการหมุนของใบพัด
ทำให้เกดิ ความดนั ต่ำ(negative pressure) อากาศหลงั จากผา่ นตัวกรองจึงเปน็ อากาศที่สะอาดเพราะอนภุ าค
ขนาดตา่ งๆ ถกู กักไว้ในตวั กรอง

รูปท่ี 1 หลกั การทำงานของระบบกรองอากาศ
องคป์ ระกอบและคณุ สมบัติ
ตกู้ รองอากาศสำหรบั งานห้องปฏิบตั กิ ารวทิ ยาศาสตรแ์ บบต่าง ๆ (รปู ที่ 10.1) มโี ครงสร้างท่คี ลา้ ยกันดงั นี้

1. ตัวตู้ ประกอบด้วยผนังตู้และพ้ืนโต๊ะปฏิบัติงาน ทำจากวัสดุที่ทนต่อการกัดกร่อน และทำความ
สะอาดได้ง่าน ตัวอย่างเช่น เหล็กเคลือบอีพอกซี พลาสติกเสริมใยแก้ว ด้านหน้าอาจมีประตูตู้ (slash หรือ
window) ที่ใส ปิดเปิดได้โดยการเลื่อนขึ้นเล่ือนลงเพื่อประหยัดเนื้อที่ หรือโดยการเปิดออกเป็นมุม (hinged
window) เพื่อความสะดวกในการทำงานบางประเภท ดา้ นหน้าของผนังด้านในตู้มแี ผ่นบาฟเฟิลสำหรบั ควบคุม
ทศิ ทางการไหลของอากาศโดยการปรบั ระยะหา่ งจากผนังด้านใน หรอื ใช้สำหรับเป็นท่ีติดตงั้ ตวั กรองอากาศ

2. หลอดไฟฆ่าเชื้อโรค(germicidal lamp) นยิ มวางไวห้ ลังตัวกรองเฮปา(HEPA, high efficiency
particulate air filter) เพื่อฆ่าเช้อื โรคทอ่ี าจหลุดรอดออกมาจากตวั กรองเฮปา โดยการใช้หลอด
อัลตราไวโอเลตซง่ึ สามารถปล่อยรังสีท่ีเข้มมากท่ชี ่วงความยาวคลื่น 254 นาโมเมตร มีกำลงั สอ่ งสว่างประมาณ
30 วัตต์ ซงึ่ ให้แสงอลั ตราไวโอเลตมคี วามเข้มประมาณ 0.5 วตั ต์/ตารางฟุต ท่ีระยะหา่ ง 1 ฟุต หลอดดงั กลา่ วมี
อายุการใช้งานประมาณ 7,500 ชวั่ โมง นอกจากการใช้แสงอัลตราไวโอเลตฆ่าเชอื้ โรคแล้ว ยงั มีการนำสารต้าน
จลุ ชีพ(antimicrobial agent) มาเคลอื บบนตวั กรองเพ่ือฆา่ เชือ้ โรค แต่ไมเ่ ป็นทีน่ ยิ มใช้กันมากนัก

3. หลอดไฟส่องสวา่ งภายในตู้กรองอากาศ นยิ มใชห้ ลอดฟลูออเรสเซนซ์ขนาดประมาณ 40วัตต์ หรอื
100 วตั ต์ หลอดฟลูออเรสเซนซ์ มอี ายุการใชง้ านประมาณ 5,000 ช่วั โมง

4. แผงควบคมุ อาจประกอบด้วยสวทิ ชค์ วบคุมการทำงานของมอเตอร์พัดลม หลอดไฟฆ่า
เชอื้ โรค หลอดไฟส่องสวา่ ง ฯลฯ.

5. ระบบตรวจสอบ ซง่ึ อาจประกอบด้วย ตัวเลขแสดงอัตราการไหลของอากาศ สญั ญาณไฟแสดง
ปริมาณอนภุ าคในอากาศที่ไหลเข้าหรอื ออกจากเคร่อื งกรองอากาศ อุณหภูมิ ความดัน ตลอดจนสัญญาณเตือน
เมือ่ กระแสไฟฟ้าหรอื มอเตอร์พัดลมขัดขอ้ ง

5

6. พัดลม (fan) สำหรบั ดูดหรือเป่าอากาศ ประกอบดว้ ยมอเตอร์และใบพัด(impeller) นิยมใชอ้ ยู่
2 แบบ คอื

6.1 Centrifugal fan (รปู ที่ 10.2 ก) มีขอ้ ดีตรงท่หี มุนเร็วมาก สามารถสร้างความดนั ต่ำได้มาก แต่
ดดู อากาศเข้าไปน้อยกวา่ มีเสียงดงั นอ้ ยกวา่ สามารถป้องกันน้ำ และป้องกันการติดไฟได้แตม่ ขี ้อเสยี ตรงท่ีมี
ราคาแพง

6.2 Axial fan (รปู ท่ี 10.2 ข) ใชม้ อเตอรท์ ่ีมีขนาดเล็กกว่า กนิ กระแสไฟฟา้ น้อยกวา่ มีราคาถกู มี
ความปลอดภัยในด้านการป้องกันการตดิ ไฟนอ้ ยกวา่ จึงนยิ มใชเ้ ฉพาะในตู้กรองอากาศราคาถูก และใชใ้ นงานที่
ไมม่ ีความสำคญั มากนัก

รปู ท่ี 2 รปู ร่างของพดั ลมแบบ centrifugal fan(ก) และแบบ axial fan(ข)

7. ตวั กรอง (filter) ในตู้กรองอากาศอาจมตี วั กรองได้มากกว่า 1 อัน เพือ่ เพมิ่ ประสทิ ธิภาพในการกรอง และยืด
อายกุ ารใช้งานของตัวกรอง ตัวกรองแบง่ ออกเปน็ 2 ชนดิ ใหญ่ ๆ คอื ตัวกรองเปยี กและตัวกรองแห้งซ่ึงนิยมใช้
มากกวา่ ตัวกรองเปยี ก

7.1 ตวั กรองแห้ง ทีใ่ ช้ในตู้กรองอากาศมีอยหู่ ลายชนดิ คือ
7.1.1 ตวั กรองกอ่ น (pre filter) เป็นตัวกรองหยาบทน่ี ิยมติดตั้งไว้ด้านหน้าตวั กรองละเอยี ด เพ่ือดัก

แมลงและอนภุ าคขนาดใหญ่ ซ่งึ จะชว่ ยยืดอายุการใช้งานของตวั กรองละเอยี ดตวั กรองหยาบมอี ายุการใชง้ าน
ประมาณ 300-400 ช่วั โมง

7.1.2 ตวั กรองคารบ์ อน (carbon filter) เป็นถ่านกัมมันตช์ นดิ ตา่ งๆ สามารถดดู ซบั (absorb) สิ่ง
สกปรกโดยเฉพาะแก๊สต่าง ๆ ไว้ไดม้ าก คดิ เป็นน้ำหนัก 1 ใน 3 สว่ นของนำ้ หนกั ถา่ นกมั มนั ต์ ตวั กรองคารบ์ อน
อาจผสม KMnO4 หรอื aluminium silicate เพ่ือชว่ ยออกซไิ ดส์ (oxidise) สารพิษบางชนดิ ตัวอย่างเช่น
ฟอรม์ าลดีไฮด์ นอกจากนีย้ ังอาจผสมสารซีโอไลท์ (zeolite) ซ่ึงสามารถดูดแกส๊ แอมโมเนียและแก๊ส
ไฮโดรเจนซลั ไฟด์ได้ดี

7.1.3 ตัวกรองละเอียด (microfilter) ทำจากใยแก้ว (fiber glass) หรือกระเบ้ือง ยึดติดบนโครงท่ี
แน่นหนาไม่มีอากาศร่ัวผ่าน (รูปท่ี 10.3 ก) สามารถกรองอนุภาคในอากาศท่ีมีขนาดเล็กตั้งแต่ 0.1 ไมครอน
ขึ้นมาไว้ได้เกือบหมด ตัวอย่างเช่น ฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้ เช้ือรา เช้ือแบคทีเรียสำหรับไวรัสซึ่งมีขนาดเพียง
0.003-0.05 ไมครอน ถูกกรองออกจากอากาศได้เพราะไวรัสมักจะไม่อยู่แบบอิสระ แต่จะติดอยู่บนอนุภาคที่มี
ขนาดใหญก่ ว่าชนดิ อนื่ ๆ ตัวกรองละเอียดถูกเรียกชอ่ื แตกต่างกันออกไปตามประสิทธิภาพในการกรองอนุภาคดังน้ี

6

7.1.3.1 ตวั กรองเฮปา (HEPA, high efficiency particulate air filter) เพิ่มพ้ืนท่ีผิวในการกรอง
(extended surface filter) โดยทำเป็นถุงตัวกรอง(รปู ที่ 10.3ก) หรือเรียงเป็นรูปตวั วี(V)สามารถกรองอนภุ าค
ของ 0.3 ไมครอนออกจากอากาศได้มากกวา่ รอ้ ยละ 99.97 เปน็ ตวั กรองละเอียดชนิดท่นี ิยมในตกู้ รองอากาศ
มากทส่ี ดุ เน่ืองจากทำอากาศให้สะอาดไดด้ ี(ไม่เกนิ ชนั้ 100) และมีอายกุ ารใชง้ านนาน 5-10 ปี

7.1.3.2 ตวั กรองเวปา (VEPA, very high efficiency particulate air filter) มคี วามสามารถ
กรองอนภุ าคขนาด 0.1 ไมครอน ออกจากอากาศได้มากกว่า 99.9997%

7.1.3.3 ตัวกรองอัลปา (ULPA, ultra low penetration particulate air filter)สามารถกรอง
อนภุ าคขนาด 0.05 ไมครอนออกจากอากาศได้มากกว่า 99.99995%

7.1.4 ตวั กรองหลงั (post filter) เป็นตัวกรองหยาบชั้นสุดทา้ ย อาจเคลือบถา่ นกมั มนั ต์ เพื่อ
กำจดั กลิ่นและส่ิงสกปรกทอ่ี าจหลดุ ลอดออกมาในข้ันสุดท้าย

7.2 ตัวกรองเปียก ติดตั้งในเครื่องฟอกอากาศ (air scrubber) ซ่ึงใช้ร่วมกับตู้ดูดควันชนิดมีท่อนำ
อากาศเสียทิ้ง ตัวกรองเปียกจะทำหน้าท่ีดูดซับ หรือทำลายพิษของไอของสารเคมีและแก๊สต่างๆเช่น กรด ด่าง
อัลดีไฮด์ คีโตน ฮาโลเจน ปรอท สารกัมมันตรังสี ฯลฯ. ซ่ึงจะช่วยลดการปล่อยอากาศเสียออกสู่อากาศ
ภายนอกห้องปฏิบัติการได้ ของเหลวท่ีใช้กำจัดสารพิษเหล่าน้ีมีหลายชนิด ตัวอย่างเช่น 1-5% NaOH
(ใช้สำหรับกำจัดแก๊สคลอรีน แก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และไอของกรด HCl, HNO3, H2SO4) 1% NaOCl
(ใช้สำหรับกำจัดควันและไอของสารละลายอินทรีย์) 1% กรดซิตริก(ใช้สำหรับกำจัดแก๊สแอมโมเนีย) เป็นต้น
การฟอกอากาศด้วยตัวกรองเปียกทำงานโดยการใช้เครื่องสูบ (pump) ดูดของเหลวท่ีเหมาะสม (scrubbing
solution) จากถังเก็บ(tank) ฉีดผ่านหัวฉีดให้เป็นละอองขนาดเล็กไปตกกระทบท่ีตะแกรง (water web
mesh) ซ่ึงนิยมทำจาก polyvinyl chloride(PVC) หลังจากนั้นอาศัยแรงดูดของใบพัดดูดอากาศเสียผ่านตัว
กรองเปียก สารพิษต่าง ๆ จะถูกดูดซับไว้ในของเหลวท่ีใช้กำจัดสารพิษ อากาศที่ผ่านออกมาหลังตัวกรองเปียก
จงึ มคี วามบริสทุ ธ์มิ ากขึน้ สว่ นของเหลวทม่ี สี ารพิษถูกปลอ่ ยทงิ้ ไปหรอื ถกู ดูดกลบั มาใช้ซำ้ อีก (recirculation)

7

รปู ท่ี 10.3 โครงสรา้ งของตวั กรองแหง้ ชนดิ ตวั กรองละเอยี ด (ก) และการติดต้ังตัวกรองเปียกในเคร่ืองฟอกอากาศ (ข)

ขอ้ ควรปฏบิ ตั ใิ นการใช้งาน
เคร่อื งกรองอากาศมหี ลายแบบ หลายชนิดและมวี ธิ ีการใชท้ ี่แตกตา่ งกัน สิง่ ทคี่ วรปฏิบตั ิในการใชง้ าน เพ่ือรกั ษา
ความสะอาดของอากาศในห้องปฏบิ ตั ิการหรือบรเิ วณทีป่ ฎบิ ัติงาน ดังน้ี

1. ติดต้งั เคร่อื งกรองอากาศหรือตกู้ รองอากาศในสถานท่ที เ่ี หมาะสม ตัวอย่างเชน่ ไมม่ ีกระแสลมจาก
ภายนอกหอ้ งปฏิบตั กิ ารมารบกวนทศิ ทางการไหลของกระแสลมในตกู้ รองอากาศ อากาศมีฝนุ่ ละอองน้อย
สะดวกต่อการปฏบิ ตั งิ าน เปน็ ตน้

2. รกั ษาความสะอาดของหอ้ งที่ตดิ ตง้ั ตู้กรองอากาศอยู่เสมอ โดยการปฏิบตั ดิ งั น้ี
2.1 สวมเสอื้ ผ้า รองเทา้ ท่ีสะอาดเสมอในห้องปฏิบตั ิการ
2.2 รักษาความสะอาดของรา่ งกาย โดยเฉพาะเส้นผม มือและเล็บ และล้างทำความสะอาดทุกคร้งั ท่ี

สัมผสั กบั เช้อื โรคหรอื สิง่ สกปรก
2.3 หลกี เลีย่ งการสร้างสิง่ สกปรกโดยไม่จำเป็น ตัวอยา่ งเช่น การสบู บุหรี่ (ควันประกอบด้วยอนภุ าค

ขนาดประมาณ 0.01-1.0 ไมครอน) การฉดี สเปรย์ดับกลิน่ การหงุ ต้ม เป็นต้น
2.4 ไม่ควรนำสง่ิ ของทีส่ กปรกเข้าห้องปฏิบตั ิการ
2.5 ไมค่ วรใหบ้ ุคคลภายนอกเขา้ ไปในหอ้ งปฎิบัติการโดยไม่จำเปน็
2.6 ห้องปฏิบัตกิ ารทางจลุ ชีววทิ ยาควรปิดประตูห้องตลอดเวลา เพือ่ ป้องกนั การแพร่กระจายของ

เช้ือโรค และป้องกนั สิง่ สกปรกเข้าไปในหอ้ งปฏบิ ัตกิ าร
2.7 วัตถตุ ิดเชอ้ื ควรเกบ็ ในภาชนะที่ปดิ สนิทตลอดเวลาและควรฆา่ เชอื้ กอ่ นเททิ้ง

3. กำจัดสงิ่ สกปรกหรืออากาศเสยี ออกจากห้องปฏิบัติการอยู่เสมอ ดังนี้
3.1 ดูดอากาศสะอาดภายนอกห้องเข้ามาเจือจางอากาศเสียภายในหอ้ ง (dilution control)
เปน็ ครง้ั คราว
3.2 ล้างทำความสะอาดแผ่นกรองอากาศของเครอื่ งปรบั อากาศเป็นประจำ
3.3 กำจัดสิ่งสกปรกหรือสงิ่ ท่ีสะสมอนภุ าคท่สี กปรกตา่ ง ๆ ไดง้ ่ายออกจากห้องปฏบิ ตั ิการ
3.4 ฆา่ เชอื้ บรเิ วณพื้นหอ้ ง หรือโตะ๊ ทำงานทุกครั้งท่ีปฏิบัติงานเสร็จ สำหรับผนังห้องควร
ทำความสะอาดเปน็ คร้ังคราว
3.5 ในกรณีที่ใช้เครอื่ งดูดฝุ่นทำความสะอาด ควรใช้ชนดิ ท่มี ีแผ่นกรองอากาศปิดบริเวณ
ช่องเป่าลมออก เพื่อลดการฟุ้งกระจายของอนุภาคต่างๆ มากเกนิ ความจำเป็น

4. ทำความสะอาดหรือฆ่าเชื้อโรค ท้ังภายนอกและภายในตู้กรองอากาศอยู่เสมอ โดยเฉพาะ
ผนังตู้ซงึ่ มกั มีอนุภาคต่างๆ สะสมอยู่เคร่ืองมือวทิ ยาศาสตร์ 225

5. ก่อนใชง้ านควรปล่อยใหต้ ้กู รองอากาศทำงานเพ่ือกำจัดอนุภาคต่าง ๆ เปน็ เวลาอยา่ งน้อย
15 นาที

6. ควรมกี ารฝกึ อบรมบุคลากร เพือ่ ให้ความรู้เกี่ยวกบั การรกั ษาความสะอาด และความ

8

พดั ลมดูดอากาศ

พัดลมระบายอากาศหมายถึง พัดลมที่มีใบพัดตั้งแต่ 3 ใบข้ึนไป ใช้มอเตอร์หมุนโดยตรง ใช้ไฟฟ้า
กระแสสลับ 1 เฟส แรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 250 โวลต์ ความถ่ีกำหนด ไม่เกิน 50 เฮิรตซ์ ติดไว้เพื่อจุดประสงค์ใน
การระบายอากาศ เช่น ที่ผนังห้อง เพดาน ฯลฯ การใช้งานเฉพาะภายในอาคาร หรือสถานท่ีอื่นโดยมีลักษณะ
การใช้งานที่คล้ายคลงึ กนั ในการระบายอากาศเสียภายในห้องออกสู่ภายนอกห้อง หรือการระบายอากาศดีจาก
ภายนอกห้องเข้ามาภายในห้องภาวะอากาศท่ีทำให้คนเรารู้สึกสบายกาย ไม่อึดอัด เม่ืออยู่ภายในห้องท่ีมี
อณุ หภูมอิ ยู่ที่ประมาณ 23 – 25 องศาเซลเซียส และความชื้นสัมพัทธ์ประมาณร้อยละ55อย่างไรก็ดกี ารทำงาน
ในห้องท่ีปิดทึบไม่มีการระบายอากาศเลยเป็นสิ่งที่ไม่ถูกสุขลักษณะ ห้องเหล่านี้ เช่น ห้องพัก ห้องสำนักงาน
ห้องอาหารห้องน้ำ ห้องเรียน อาคารจอดรถ ตลอดจน ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ถึงแม้ว่าจะมีระบบปรับ
อากาศใหอ้ ยู่ในสภาวะทตี่ ้องการแล้วก็ตาม กิจกรรมที่เกิดอยู่ภายในห้องนั้นอาจก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศข้ึน
ได้ จึงควรมีระบบระบายอากาศอย่างพอเพียงเพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อผู้ทำงานในห้องนั้น โดยเฉพาะอย่างย่ิง
ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์จะย่ิงมีแหล่งกำเนิดมลพิษต่าง ๆ ได้มากมาย ที่อาจเกิดการสะสมของสารปนเป้ือน
ในอากาศจนอาจก่อให้เกดิ อนั ตรายต่อสขุ ภาพของผู้ใชห้ อ้ งได้ ตัวอยา่ งเช่น

- การเกิดอนุภาคแขวนลอยในอากาศ (Aerosol and tobacco smoke) ได้แก่ควนั บุหร่ี ฝ่นุ ละออง
เกสรดอกไม้ ใยแร่ ใยหนิ อนุภาคแขวนลอยเหลา่ นม้ี ีขนาดเล็กมาก ถ้าเขา้ ส่ถู ุงลมในปอดคนอาจทำให้เกดิ
การระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจ จนกระทัง่ เกิดเปน็ มะเรง็ ในปอดได้

- การเกดิ สารระเหยอินทรยี ์ (Volatile organic compounds) เกิดจากวัสดุก่อสรา้ ง วสั ดตุ กแตง่
ภายในอาคาร เชน่ ไมอ้ ดั พรม เฟอรน์ ิเจอร์ สี น้ำยาทำความสะอาด กาว ยาฆา่ แมลง และสารระเหยต่าง ๆ
ซ่ึงมักพบในห้องที่มีการปรับปรงุ ใชง้ านใหม่ การรับสารเหลา่ นเ้ี ขา้ ร่างกาย ทำให้เกิดอาการแสบตา คดั จมกู
ปวดศรี ษะระคายเคอื งผิวหนัง และทำลายระบบทางเดินหายใจส่วนบนได้

- การเกดิ ก๊าซอนินทรยี ์ (Inorganic gaseous) เกิดจากการเผาไหม้ และสารเคมตี ่าง ๆ ได้แก่ ก๊าซ
คารบ์ อนมอนออกไซด์ (CO) คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) และกา๊ ซโอโซนท่ีเกิด
จากอปุ กรณ์ไฟฟ้า เคร่ืองถ่ายเอกสาร หรือเครือ่ งฟอกอากาศทใี่ ชห้ ลกั การไฟฟา้ สถติ ย์ ซึ่งกา๊ ซเหล่านมี้ ีอันตราย
ต่อรา่ งกายคนทั้งส้นิ

- สิ่งมชี วี ิตขนาดเลก็ ทล่ี อ่ งลอยในอากาศ (Bioaerosal) ได้แก่ เชอ้ื ไวรสั แบคทีเรีย รา รกิ เกตเซยี

9

โปรโตซัว ไรฝุ่น มักพบอยู่ในพ้ืนทม่ี คี วามชื้นสูง หรอื มแี หล่งน้ำขัง เชื้อจลุ ชพี เหลา่ น้ีทำให้เกดิ การติดเชื้อถงึ
คนจนเปน็ โรคร้ายตา่ ง ๆ ได้

- การสลายตัวของธาตเุ รเดียม (Radon) ถา้ เข้าไปในรา่ งกายคนในระยะยาวอาจทำใหเ้ กดิ มะเร็ง
จากอันตรายของมลพิษทางอากาศดังท่ีกล่าวมาแล้ว จึงควรตระหนักถึงความสำคัญของการระบาย
อากาศภายในห้องเป็นอย่างดี หลักการระบายอากาศที่ดจี ึงตอ้ งคำนึงถึง การทำให้รู้สึกสบายเมอ่ื อยู่ภายในห้อง
และปราศจากมลพิษทางอากาศ โดยอาศัยการถ่ายเทอากาศให้มีปริมาณที่พอเพียงตามเกณฑ์กำหนด เรียกว่า
ค่าปริมาณการถ่ายเทอากาศ หรือ Air changes/hr (A/C/hr) มีความหมายว่า ค่าปริมาณการถ่ายเทอากาศ
คิดเป็นจำนวนเท่าของปริมาตรห้องภายในเวลาหนึ่งช่ัวโมง เช่นเทศบัญญัติระบุให้อาคารจอดรถใต้ดิน ต้องมี
การถ่ายเทอากาศ 4 A/C/hr คือต้องมีการถ่ายเทอากาศ ไม่น้อยกว่า 4 เท่าของปริมาตรห้อง/ชั่วโมง อย่างไรก็
ตาม ในการออกแบบมักเผื่อไว้เป็น 6 A/C/hr เน่ืองด้วยพฤติกรรมการใช้รถมักจะติดเคร่ืองยนต์และเปิด
เครือ่ งปรบั อากาศภายในรถยนตข์ ณะจอดรอคนอยู่ หรอื ขณะหาท่ีจอดรถ
วิธีการระบายอากาศทด่ี ีต้องคำนงึ ถึงการประหยัดพลังงานด้วย จะตอ้ งให้มีพื้นท่ีทีต่ ้องการปรบั อากาศ
จริง ๆ ให้น้อยทสี่ ดุ และนอกน้นั เปน็ พน้ื ทส่ี ว่ นท่ีไม่จำเปน็ การระบายอากาศอาจใชว้ ิธีการธรรมชาติกอ่ น ถา้ ไม่
พอจรงิ ๆ จงึ ใช้การระบายอากาศแบบทางกล เช่น การใช้พัดลมไฟฟ้าซ่ึงต้องใชพ้ ลงั งานไฟฟ้ามาก เพราะตอ้ ง
เปดิ ใช้ตลอดเวลาขณะใช้ห้อง แต่กส็ ามารถควบคุมการใช้งานไดง้ ่าย มีขนาดพัดลมหลากหลายใหเ้ ลอื กใช้ตาม
ความตอ้ งการของห้อง ตวั อย่างการระบายอากาศแบบธรรมชาติท่ีไดผ้ ลดีวิธหี นง่ึ คือ การใชห้ ลกั การลอยตวั ข้นึ
ของอากาศรอ้ นกวา่ และอากาศท่ีเย็นกวา่ จะไหลมาแทนที่ ดงั เชน่ จะเห็นไดจ้ ากโบสถบ์ างแห่ง มีการเจาะช่อง
ลมอยู่ดา้ นลา่ งของผนังโดยรอบ และมีช่องเปิดระบายอากาศออกด้านบน ซึ่งกวา้ งพออยู่สว่ นใตห้ ลงั คาทม่ี คี วาม
สูงเกินกวา่ 5 เมตร จะเกดิ กระแสลมพอท่ีระบายอากาศเสียออกไปทงิ้ ภายนอกอาคารได้ และหมุนเวยี นอากาศ
ทด่ี กี ลับเข้ามาใหม่ ระบบระบายอากาศทด่ี ีในห้องท่ีมีความสำคญั จะต้องสรา้ งให้เกดิ ความดนั อากาศภายใน
หอ้ งสงู กวา่ ภายนอกดว้ ย จึงสามารถลดการแพร่ของฝุ่นละออง และกลน่ิ ทไ่ี ม่พึงประสงค์ที่จะแทรกตวั เขา้ มาได้
แต่หอ้ งท่ีควรมคี วามดันอากาศต่ำคือ ห้องทีม่ กี ลิน่ ไม่พึงประสงค์ เชน่ ห้องครัว ห้องนำ้ ห้องอาหาร หอ้ งเหลา่ น้ี
ตอ้ งระบายอากาศทงิ้ ไปบา้ งเพือ่ ลดความดันให้ต่ำกว่าบรเิ วณอน่ื โดยใช้พัดลมระบายอากาศช่วยในการควบคมุ

10

บทท่ี 3
วัสดุ/อุปกรณแ์ ละวธิ ดี ำเนนิ การ

วัสดอุ ปุ กรณ์ 2. ไสก้ รอง 3. แผ่นอะครลิ ิกใส
1. สายไฟ 5. สวติ ช์ ปิด - เปิด 6. พัดลมดดู อากาศ
4 มิลลิเมตร 8. น็อตเกลียว 9. กาวยาง
7. อะลมู ิเนยี มฉาก
10. แผน่ กรอง

วธิ ดี ำเนนิ การทดลอง
มีข้ันตอนในการดำเนินงาน 2 ขั้นตอน คือขั้นตอนท่ี 1 การประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19”

ขนั้ ตอนท่ี 2 การศึกษาประสิทธิภาพเครือ่ งกรองอากาศยุค “โควิด 19” โดยการทดลองเปรยี บเทียบฝุ่นละออง
3 แบบ แบบท่1ี เขมา่ ควนั จากทอ่ ไอเสียรถจักรยานยนต์ แบบท่2ี ฝุ่นควนั จากธปู แบบท่ี 3 แปง้ ฝุ่น

ขนั้ ตอนท่ี 1 การประดษิ ฐ์เคร่อื งกรองอากาศยุค “โควดิ 19”
1.1 การออกแบบโครงสรา้ งเคร่อื งกรองอากาศยุค “โควดิ 19” ดงั ภาพ

ภาพการออกแบบโครงสร้าง เพื่อสร้างรูปแบบวัสดุอุปกรณ์ท่ีสำคัญ เช่น ไส้กรองแผ่นอะคริลิกใส
พัดลมระบายความรอ้ น และอะลมู เิ นียมฉาก นำมาตัดและประกอบใหไ้ ปตามแบบท่วี าดไว้

1.2 การประดษิ ฐเ์ คร่ืองกรองอากาศยุค “โควดิ 19” มีข้นั ตอนการทำดงั นี้
1.2.1 ตดั แผ่นอะคริลิกใสตามโครงสรา้ งทอ่ี อกแบบไว้
1.2.2 ต่อตัวสง่ กระแสไฟฟ้าเข้ากบั ตวั พัดลมดดู อากาศ
1.2.3 เจาะรูแผ่นอะคริลิกใสด้านหลังเพ่ือใช้สำหรับใส่พัดลมดูดอากาศ และเจาะรูด้านหน้าเพ่ือดึงให้

อากาศเขา้ มาในเครอ่ื งฟอกอากาศ
1.2.4 นำแผ่นอะคริลิกใสท่ีตัดไว้ทั้ง 4 ด้าน มาประกอบเข้าด้วยกัน โดยใช้อะลูมิเนียมฉากเป็นตัว

ครอบมุมทั้ง 4 ดา้ น และใชพ้ กุ เหล็กยงิ ยดึ เพอ่ื ให้เกิดความแข็งแรง
1.2.5 ติดฝาครอบดา้ นบนโดยใชแ้ ผ่นพับประตเู ปน็ ตัวเชอ่ื มเพอื่ ใชส้ ำหรบั ปิดเปดิ
1.2.6 ติดตง้ั สวติ ซ์ ปดิ – เปิด เคร่อื ง

11
ตดั แผ่นอะครลิ ิกใสตามโครงสรา้ งทอ่ี อกแบบไว้
ต่อตวั สง่ กระแสไฟฟ้าเข้ากับตัวพดั ลมดดู อากาศ

12
เจาะรูแผ่นอะคริลิกใสด้านหลังเพ่ือใช้สำหรับใส่พัดลมดูดอากาศ และเจาะรูด้านหน้าเพื่อดึงให้อากาศ
เข้ามาในเคร่อื งฟอกอากาศ

นำแผ่นอะครลิ ิกใสที่ตัดไว้ทั้ง 4 ดา้ น มาประกอบเข้าด้วยกัน โดยใช้อะลูมิเนียมฉากเป็นตัวครอบมุมท้ัง
4 ด้านและใช้พุกเหล็กยิงยึดเพอื่ ให้เกดิ ความแขง็ แรง

ติดฝาครอบดา้ นบนโดยใช้แผ่นพับประตเู ป็นตวั เช่ือมเพื่อใชส้ ำหรับปดิ เปิด
ตดิ ตง้ั สวิตช์ ปิด – เปิด เครอื่ ง

13
ขน้ั ตอนที่ 2 การศกึ ษาประสทิ ธภิ าพเคร่อื งกรองอากาศยคุ “โควิด 19”

2.1 การทดสอบเขม่าควันจากท่อไอเสยี รถจักรยานยนต์ เปิดสวติ ช์ทำงานของเครื่องใหเ้ ครื่องกรอง
อากาศยคุ “โควิด 19” ดดู เขม่าควันจากท่อไอเสยี รถจักรยานยนต์ บันทึกผลการทดลอง

ผลการทดลอง เขม่าควนั จากรถมอเตอร์ไซคต์ ิดท่ีผิวหนา้ ช้นั ที่ 3

2.2 ฝุน่ ควันจากธูป เปิดสวิตชท์ ำงานของเคร่อื งให้เคร่ืองกรองอากาศยคุ “โควิด 19” โดยจุดธปู เพ่อื ให้
เกิดฝุน่ ควันธูป บนั ทึกผลการทดลอง

ผลการทดลอง ฝนุ่ จากธูปติดบรเิ วณ ชนั้ ที่ 4

14

2.3 แป้งฝุ่น เปดิ สวิตช์ทำงานของเครื่องใหเ้ คร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19” โดยโรยแป้งให้เคร่อื งดูด
แป้งเขา้ ไป (การจำลองทดสอบฝุ่นทีล่ อยอยู่ในอากาศ) บันทกึ ผลการทดลอง

ผลการทดลอง อนุภาคของแปง้ ติดท่ีผวิ หน้าชั้นที่ 3

15

บทที่ 4
ผลดำเนนิ การ

ในบทน้ีจะกล่าวถึงผลการทดลองที่ได้ศึกษา โดยแบ่งออก เป็น 2 หวั ข้อคือ ศึกษาวิธีการประดิษฐ์
เครอ่ื งกรองอากาศยุค “โควิด 19” และการศกึ ษาประสิทธภ์ิ าพของเคร่อื งกรองอากาศยคุ “โควิด 19

4.1. ผลการศกึ ษาวธิ ีการประดษิ ฐเ์ ครือ่ งกรองอากาศยุค “โควดิ 19”
การประดิษฐ์เครือ่ งกรองอากาศยคุ “โควิด 19” โดยการอาศยั หลักการทำงานของพัดลมดดู อากาศดูด

อากาศจากภายนอกเข้ามา ผ่านรูอากาศ เข้ามาที่แผน่ กรองอากาศ (ชั้นที่ 1-2 และชนั้ ที่ 4 ใช้Air Filter Model
FT2200,ชน้ั ท่ี 3 แผ่นกรองอากาศจากแอรร์ ถยนต์) โดยอากาศจะไหลเขา้ จากชน้ั ท่ี 1-4 ตามลำดับ อากาศทมี่ ี
ฝนุ่ ละออง จะถูกกรองและไหลออกตามทิศทางของพดั ลมดูดอากาศ
ดงั ภาพท่ี 4.1 โดยอากาศที่ถูกกรองแล้วจะมีปรมิ าณของฝุ่นละอองลดลง

อากาศทีม่ ีฝุ่นละออง อากาศท่ถี ูก
กรองอากาศ

แลว้

ภาพที่ 4.1 แสดงการทำงานของเครอื่ งกรองอากาศยุค “โควิด 19”

4.2. ผลการศึกษาประสิทธ์ภิ าพของเครอ่ื งกรองอากาศยุค “โควิด 19
เมอื่ การประดิษฐ์เครอ่ื งกรองอากาศยุค “โควิด 19” ได้นำมาทดสอบกับ แหล่งกำเนดิ ฝนุ่ ละออง 3

แหล่งคอื ควันจากรถมอเตอร์ไซค์ ฝุน่ และควันจากธูป และแป้งฝนุ่ โดยผลการทดสอบดงั ตางรางที่ 4.1
ตารางท่ี 4.1 ตารางแสดงผลการทดสอบเคร่ืองกรองอากาศยคุ “โควิด 19”กับแหลง่ กำเนิดฝนุ่ ละออง

ลำดับ แหลง่ กำเนดิ ฝุ่นละออง ผลการกรองที่แผ่นกรอง
1 เขมา่ ควนั จากท่อไอเสียรถมอเตอร์ไซค์ เขม่าควนั จากรถมอเตอรไ์ ซค์ตดิ ทผ่ี ิวหน้าชั้นที่ 3
2 ฝนุ่ ควันจากธปู ฝ่นุ จากธูปติดบริเวณ ช้ันท่ี 4
3 แปง้ ฝ่นุ อนภุ าคของแป้งตดิ ท่ผี ิวหน้าช้ันท่ี 3

16

บทท่ี 5
สรปุ ผลการดำเนนิ การ/อภิปรายผลการดำเนนิ การ

5.1 สรปุ ผลการดำเนนิ การ

ในการทำโครงงานครั้งน้ีมีวัตถุประสงค์เพ่ือประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศยุค “โควิด 19” ที่สามารถ
กรองฝุ่นละอองได้จริง ศึกษาหลักการและวิธีการประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศ และเพื่อศึกษาประสิทธ์ิภาพของ
เคร่ืองกรองอากาศ โดยจากการประดิษฐ์เคร่ืองกรองอากาศ ได้นำมาทดสอบกับ แหล่งกำเนิดฝุ่นละออง 3
แหล่งคือ ควนั จากรถจักรยานยนต์ ควันจากธูป และแป้งฝุ่น ซึ่งผลการทดสอบพบว่าฝุ่นละออง ติดบริเวณแผ่น
กรองส่วนใหญ่จะไม่ผ่านแผน่ กรองชัน้ ที่ 3 คอื แผ่นกรองอากาศจากแอรร์ ถยนต์ โดยจากผลการทดสอบดังกลา่ ว
จะเห็นได้วา่ เครอ่ื งกรองอากาศสามารถกรองอากาศท่ีมีฝุ่นละอองได้จรงิ
5.2 ขอ้ เสนอแนะ

จากการทำโครงงานเร่ือง เครื่องกรองอากาศยุค “โควิด 19”นี้ยังสามารถนำไปพัฒนาต่อยอดเพ่ือเพิ่ม
ประสทิ ธิภาพได้ แนวทางในการที่จะพฒั นาตอ่ ควรดำเนนิ การดงั ต่อไปนี้

1. ควรทำการศึกษา ค้นคว้าขอ้ มูล และศกึ ษาปญั หาจากงานวิจยั ท่เี กีย่ วขอ้ งแล้วรวบรวมข้อมลู เพ่อื เป็น
แนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาช้ินงาน

2. มกี ารนำแผน่ กรองชนิดอื่นๆ มาทำการทดสอบ เพ่อื ให้เกดิ ประสิทธภิ าพทางการกรองท่ีมากข้นึ
3. ศึกษาและ ทดสอบการใช้เครื่องกรองอากาศในแหล่งกำเนิดฝุ่นจริง เช่น บริเวณโรงงาน
อุตสาหกรรม บรเิ วณทม่ี ีการกอ่ สรา้ งเป็นตน้
4. ทดสอบประสิทธภิ าพของเคร่ืองกรองอากาศกับเคร่ืองฟอกอากาศในปัจจุบนั เพื่อเปรียบเทียบ ข้อดี
– ขอ้ ด้อย และพัฒนาต่อไป เพือ่ ใหส้ ามารถใชง้ านไดจ้ ริง และมปี ระสิทธภิ าพมากข้ึน

ภาคผนวก ข
การทดสอบประสิทธภิ าพ เครอ่ื งกรองอากาศยคุ “โควดิ 19”

ภาคผนวก ก
การออกแบบการทำงานของเครอื่ งกรองอากาศยคุ “โควดิ 19”