อารยธรรมจีน

หน่วยการเรียนรู้ที่ 6

ที่ตั้งและความสำคัญ
ของอารยธรรมจีน

รายวิชาประวัติศาสตร์ ส21102

เสนอ ครูญาณี อนันอาจ

ที่ตั้งและความสำคัญของแหล่งอารายธรรม
ตะวันออกในทวีปเอเชีย

อารยธรรมตะวันออก หมายถึง
อารยธรรมที่เจริญรุ่งเรืองอยู่ในซีกโลก
ตะวันออกหรือทวีปเอเชีย

ประกอบด้วย 4 อารายธรรมสำคัญ ได้แก่

อารายธรรมจีน
อารายธรรมอินเดีย
อารายธรรมเมโสโปเตเมีย
อารายธรรมอิสลาม

อ า ร ย ธ ร ร ม เ ห ล่ า นี้ เ ป็ น ร า ก ฐ า น ค ว า ม
เจริญรุ่งเรืองทางด้านความคิด ความเชื่อ
ศาสนาภูมิปัญญาวัฒนธรรม ศิลปวิทยาการ
อักษรศาสตร์ รวมทั้งชีวิตความเป็นอยู่ของ
ประชาชนในโลกตะวันออก

ในหัวข้อนี้เราจะพูดถึง อารายธรรมจีน

สารบัญ หน้า

เรื่อง 1

ที่ตั้้งและความสำคัญของอารยธรรมจีน 2
-อารยธรรมจีนสมัยก่อน 2
3
ประวัติศาสตร์ 4

ยุคหินเก่า 5
ยุคหินกลาง
ยุคหินใหม่ 6
ยุคโลหะ 7
8
-อารยธรรมจีนสมัยประวัติศาสตร์ 9
10
ราชวงศ์โจว 11
ราชวงศ์ฉินหรือจีน 12
ราชวงศ์ฮั่น 13
ราชวงศ์ถัง 14
ราชวงศ์หยวนหรือหงวน 15
ราชวงศ์หมิง
ราชวงศ์ชิง
สาธารณรัฐ
-สรุป
-ลำดับเหตุการณ์สำคัญทาง
ประวัติศาสตร์ของจีน

1



ที่ตั้งและความสำคัญของ
อารยธรรมจีน

อารยธรรมจีนมีแหล่ง
กำเนิดบริเวณลุ่มแม่

น้ำหวางเหอ(ฮวงโหหรือแม่น้ำเหลือง)จึง
เรียกกันว่า อารยธรรมลุ่มแม่น้ำหวางเหอ มี
อิทธิพลต่อ ญี่ปุ่น เกาหลี เวียดนาม ทั้งใน
ด้านภาษา ลัทธิขงจื้อ ศิลปวัฒนธรรม

อารยธรรมจีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์

สมัยก่อนประวัติศาสตร์

อารยธรรมที่มีความสำคัญต่อโลกอละเป็นแหล่งอารยธรรมที่มี
พัฒนาการอย่างต่อเนื่องโดยมีความเจริญตั้งแต่ก่อนสมัย
ประวัติศาสตร์เห็นได้จากหลักฐานการตั้งชุมชนและการ
ประดิษฐ์เครื่องปั่ นดินเผาที่สวยงาม เช่น วัฒนธรรมหยางเชา
ในมณฑล เหอหนาม อายุประมาณ 7,000-5,000ปีก่อน
คริสต์ศักราชวัฒนธรรมหลงซานในฆณฑลชานตง อายุ
ประมาณ 5,000-4,000ปีก่อนคริสต์ศักราชและเครื่องมือ
เครื่องใช้โลหะในสมัยราชวงศ์เซี่ย (2,204-1,766ปีก่อนคริสต์
ศักราช)

2

ยุคหินเก่า

ประมาณ ๑,๗๐๐,๐๐๐ ปีมาแล้ว พบ
หลักฐาน คือ มนุษย์หยวนโหม่วที่มณฑลยู
นนาน โครงกระดูกมนุษย์ปักกิ่งที่โจวโข่ว
เตี้ยน กรุงปักกิ่ง มนุษย์ใช้ชีวิตเร่ร่อน เก็บ
ของป่า และล่าสัตว์ ใช้ขวานหินแบบกะเทาะ
หน้าเดียว

ยุคหินกลาง

ประมาณ ๑๐,๐๐๐ - ๖,๐๐๐ ปี มาแล้ว
มนุษย์ใช้ชีวิตกึ่งเร่ร่อน ตั้งหลัก
แหล่งถาวร ใช้เครื่องมือหิน ได้แก่
หินสับ ขูด หัวธนู

3



ยุคหินใหม่

ประมาณ 6,000-5,000 ปีมาแล้ว

มนุษย์ตั้งหลักแหล่งเป็นชุมชน เช่น

ชุมชนปานโพในเมืองซีอาน

มีความก้าวหน้าในด้านเศรษฐกิจ เช่น

ปลูกข้าวฟ่าง
เลี้ยงสัตว์
ท อ ผ้ า
ปลูกบ้านมีหลังคา ผนัง
ทำเครื่องปั้ นดินเผาที่สวยงาม

4

ยุคโลหะ

ประมาณ 4,000-1,766 ปีมาแล้ว
พบหลักฐาน คือ

สำริด
มีดทองแดง ที่มณฑลกานซู
ซึ่ง สำริดนำมาใช้ทำภาชนะต่างๆ เช่น
ที่บรรจุเหล้า
กระถาง

5

อารยธรรมจีนสมัประวัติศาสตร์

ราชวงศ์ชาง (1,766 - 1,122 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
เป็นราชวงศ์แรกในประวัติศาสตร์จีน ตั้งอยู่ใน
บริเวณลุ่มแม่น้ำหวางเหอ สมัยนี้จีนได้ประดิษฐ์ตัว
อักษรแบบรูปภาพ นำสำริดมาทำเป็นเครื่องมือ
เครื่องใช้ที่ใหญ่โตและสวยงาม ทำปฏิทิน ซึ่งมี
ความสำคัญต่อการกำหนดฤดูกาล การเพาะปลูก
และเก็บเกี่ยว

6



ราชวงศ์โจว

ราชวงศ์โจว (๑,๑๒๒ - ๒๒๑ ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็น
ราชวงศ์ที่ปกครองจีนยาวนานที่สุด สมัยนี้มีแนวความคิด
สำคัญทางการปกครองเกิดขึ้น คือ กษัตริย์เป็นโอรสแห่ง
สวรรค์ และสวรรค์มอบอำนาจหรืออาณัติให้มาปกครองมนุษย์
เรียกว่า อาณัติแห่งสวรรค์ ในปลายสมัยราชวงศ์โจวมีสงคราม
เกิดขึ้นมากมาย และมีนักปรัชญาหลายสำนัก ปรัชญาที่สำคัญ
ได้แก่ ลัทธิขงจื้อ และลัทธิเต้าหรือเต่า

7


ราชวงศ์ฉินหรือจีน

ราชวงศ์ฉินหรือจีน (๒๒๑ - ๒๐๖ ปีก่อนคริสต์ศักราช)
สมัยนี้ถือว่าผู้ปกครอง คือ จักรพรรดิ จักรพรรดิพระองค์แรก
คือ ฉันสื่อหวงหรือจิ๋นซีรั่ง การปกครองระบอบจักรพรรดิ
ใช้กันต่อมาถึง ๒,๐๐๐ ปีจนถึงราชวงศ์ชิง นอกจากนี้ สมัยนี้ได้
เริ่มสร้างเชื่อมกำแพงเมืองจีนให้เป็นแนวเดียวกัน มีระบบสั่ง
ตวง วัด และการใช้ตัวอักษรจีนที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน

8

ราชวงศ์ฮั่น

เป็นสมัยที่จีนขยายเขตแดนไปอย่างกว้างขวาง พระพุทธ
ศาสนาเริ่มเผยแพร่เข้าสู่จีน ทำให้มีอิทธิพลต่อศิลป
วัฒนธรรมจีนมาก มีการสำรวจเส้นทางไปทางตะวันตก
เส้นทางนี้รู้จักต่อมาในชื่อ เส้นทางแพรไหม ซึ่งมีความ
สำคัญทางการค้า การแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม การเผย
แพร่ศาสนาเป็นเวลากว่า๑๐๐๐ปีและเป็นสมัยที่เริ่มมีการ
สอบคัดเลือกเป็นข้าราชการที่เรียกว่าสอบจอหงวน

9



ราชวงศ์ถัง

ราชวงศ์ถัง (ค.ศ. ๖๑๘ - ๙๐๗) เป็นยุค
ทองของจีน ซึ่ง จีนมีเขตแดนกว้างใหญ่มากอีกครั้ง
พระพุ ทธศาสนารุ่งเรือง โดยพระถังซำจั๋งเดินทางไป
อินเดียเพื่ อสืบหาพระไตรปิฎก วรรณกรรม การ
ศึกษาเจริญรุ่งเรือง และมีการจัดระบบการสอบคัด
เลือกเป็นข้าราชการ (สอบจอหงวน) ให้ดีขึ้น

ราชวงศ์ซ่งหรือซ้อน

ราชวงศ์ซ่งหรือซ้อง (ค.ศ.960-1279) จีน
ถูกชนเผ่าทางเหนือรุกรานจนต้องย้ายเมืองหลวง
จากไคเฟิงลงมาทางใต้ ที่เมืองหางโจว ในสมัยนี้มี
การประดิษฐ์ปืนเพื่ อใช้ทำดอกไม้ไฟ ส่วนงานศิลปะที่
โดดเด่น ได้แก่ ภาพวาดและเครื่องกระเบื้อง

10



ราชวงศ์หยวนหรือหงวน

ราชวงศ์หยวนหรือหงวน (ค.ศ. ๑๒๗๙ - ๑๓๖๘) จีน
ถูกชนเผ่ามองโกลยึดครอง และก่อตั้งราชวงศ์
หยวนขึ้นปกครอง มีเมืองหลวง คือ เมืองต้าตู
(เปย์จิงหรือปักกิ่งในปัจจุบัน) พระราชวัง ตัวเมือง
ถนนหนทาง ได้รับการปรับปรุงและสร้างขึ้นใหม่
หลายแห่งจนกลายเป็ นเมืองใหญ่

11

ราชวงศ์หมิง

(ค.ศ. ๑๓๖๘ - ๑๖๔๔ ) ในช่วงต้นได้ตั้งเมือง
หลวงทางใต้ที่เมืองหนานจิง ต่อมาย้ายไปอยู่ที่
เป่ย์จิงสมัยนี้มีการส่งกองเรือขนาดใหญ่ออก
สำรวจทางทะเลไปถึงเเอฟริกาตะวันออก ต่อมา
ชาวตะวันตกเริ่มเข้ามาติดต่อกับจีนโดยตรงโดย
เส้นทางทางทะเลหรือเส้นทางเครื่องเทศ สินค้า
จีนที่เป็นที่ต้องการ ได้เเก่ ใบชา เครื่องกระเบื้อง
สีน้ำเงิน - ขาว ผ้าไหม ในสมัยนี้นักประพั นธ์จีน
ได้เเต่งวรรณกรรมเเละมีการพิ มพ์ เผยเเพร่ เช่น
เรื่องสามก๊ก ไซอิ๋ว เป็นต้น

12

ราชวงศ์ชิง

ราชวงศ์ชิง (ค.ศ. ๑๖๔๔ - ๑๙๑๒) เป็นราชวงศ์ของชนกลุ่ม
น้อยชาวแมนจู ในช่วงต้นราชวงศ์ จีนสามารถขยายอำนาจออก
ไปได้กว้างขวาง ราชวงศ์ชิงสืบทอดอารยธรรมดั้งเดิมของชาว
จีนและรักษาวัฒนธรรมแมนจูไว้ มีการสร้างพระราชวังฤดูร้อน
ที่สวยงาม และสร้างพระราชวังที่ผสมผสานระหว่างติลปะจีน
และแมนจู ภายหลังเสื่อมอำนาจลงจากความอ่อนแอภายใน
และการรุกรานของชาติตะวันตก

13



สาธาร
ณรัฐ

เมื่อสิ้นสุดระบอบจักรพรรดิ จีนเปลี่ยนการปกครองเป็น
ระบอบสาธารณรัฐประชาธูปไตย (ค.ศ. ๑๙๑๒-๑๙๔๙) แต่
เป็นช่วงแห่งความวุ่นวายทางการเมือง ต่อมาพรรค
คอมมิวนิสต์จีนเปลี่ยนแปลงการปกครองสู่ระบอบ
คอมมิวนิสต์ใน ค.ศ. ๑๘๔๙ ปัจจุบันเมืองหลวงของจีน คือ
กรุงเป่ย์จิง ยังคงเป็นศูนย์กลางของอารยธรรมจีน รวมทั้ง
มีเมืองใหญ่หลายแห่งที่เป็นศูนย์รวมความเจริญรุ่งเรืองทาง
ศิลปะวัฒนธรรม วิทยาการทางเทคโนโลยี

14
กล่าวได้ว่าตลอดประวัติศาสตร์อัน
ยาวนานของจีน ชาวจีนได้สร้าสรรค์
อ า ร ย ธ ร ร ม จำ น ว น ม า ก ทั้ ง ด้ า น อั ก ษ ร ศ า ส ต ร์
วรรณกรรม การพิมพ์ ศิลปะ ปรัชญา ความ
เชื่อ สถาปั ตยกรรม และภูมิปั ญญาแขนง
ต่างๆ ความเจริญหลายอย่างของจีนได้ถูก
ถ่ายทอดไปยังชาติเอเชียเเละยุโรป และมี
ผ ล สำ คั ญ อ ย่ า ง ยิ่ ง ต่ อ ก า ร พั ฒ น า ก า ร ข อ ง
ช า ติ ที่ รั บ อ า ร ย ธ ร ร ม จี น ไ ป ใ ช้ แ ล ะ พั ฒ น า ต่ อ

15

ลำดับเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ของจีน

สมัย ช่วงเวลา /เหตุการณ์สำคัญ

ราชวงศ์ชาง ๑,๗๖๖ - ๑,๑๒๒ ปีก่อน ค.ศ. รู้จักประดิษฐ์ตัวหนังสือ ทำเครื่องสำริด

ราชวงศ์โจว ๑,๑๒๒ - ๒๒๑ ปีก่อน ค.ศ. เกิดแนวคิดโอรสแห่งสวรรค์ อาณัติแห่งสวรรค์
ลัทธิขงจื๊อ ลัทธิเต๋า

ราชวงศ์ฉิน ๒๒๑ - ๒๐๖ ปีก่อน ค.ศ. เริ่มสร้างเชื่อมกำแพงเมืองจีนเข้าด้วยกัน

ราชวงศ์ฮั่น ๒๐๖ ปีก่อน ค.ศ. - ค.ศ. ๒๒๑ พระพุทธศาสนาเข้าสู่จีน มีการสำรวจเส้นทาง
สายแพรไหม

ช่วงแตกแยก ประเทศแตกแยกออกเป็นสมัยสามก๊กและอาณาจักรต่างๆ กว่า ๓๐๐ ปี

ราชวงศ์สุย ค.ศ. ๕๘๙ - ๖๑๘ เริ่มขุดคลองหลวงเชื่อมแม่น้ำหวางเหอกับแม่น้ำฉางเจียง
ราชวงศ์ถัง (แยงซี)
ค.ศ. ๖๑๘ - ๙๐๗ มีความรุ่งเรืองทางพระพุทธศาสนา วรรณกรรม
การศึกษา เขตแดนกว้างขวาง

ช่วงแตกแยก ประเทศแตกแยกออกเป็นหลายอาณาจักร

ราชวงศ์ซ่งหรือซ้อง ค.ศ. ๙๖๐ - ๑๒๗๙ รู้จักประดิษฐ์ดินปืน เริ่มการรัดเท้าสตรี

ราชวงศ์หยวนหรือหงวน ค.ศ. ๑๒๗๙ - ๑๓๖๘ พวกมองโกลปกครองจีน กุบไลข่านทำการขยายอำนาจ

ราชวงศ์หมิง ค.ศ. ๑๓๖๘ - ๑๖๔๔ มีการสำรวจทางทะเล ชาติตะวันตกเริ่มติดต่อกับจีน
โดยเส้นทางเครื่องเทศ

ราชวงศ์ชิง ค.ศ. ๑๖๔๔ - ๑๙๑๒ พวกแมนจูปกครองจีน มีการทำสงครามฝิ่ นกับอังกฤษทำให้จีน
อ่อนแอ

สาธารณรัฐ ค.ศ. ๑๔๑๒ - ๑๙๔๙ เปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบสาธารณรัฐประชาธิปไตย

ประชาธิปไตย บ้านเมืองแตกแยก

สาธารณรัฐประชาชน ค.ศ. ๑๙๔๙ - ปัจจุบัน เปลี่ยนการปกครองเป็นระบอบคอมมิวนิสต์ ในสมัย
(คอมมิวนิสต์) เติ้ง เสี่ยวผิง เปลี่ยนระบบเศรษฐกิจเป็นแบบทุนนิยมหรือเศรษฐกิจการตลาด

สมาชิกผู้จัดทำ

1.ด.ช.นนท์ น้อยพินิจ เลขที่ 7
2.พริษฐ์ชา จันทร์พานิช เลขที่ 10
3.ด.ช.พีระพงศ์ เสถียรพัฒนากูล เลขที่ 12
4.ด.ช.โพธิเวทย์ ภู่เทศ เลขที่ 13
5.ด.ช.ศุภรักษ์ สุขสว่าง เลขที่ 17
6.ด.ช.อัศวิน คงป้อม เลขที่ 19
7.ด.ญ.ชาลิสา ทองนิตย์ เลขที่ี 20
8.ด.ญ.พิชญาฎา มาดารัตน์ เลขที่ 29
9.ด.ญ.ภัควลัญชญ์ วากวาที เลขที่ 31
10.ด.ญ.ภัทรวดี รุ่งรัตน์ เลขที่ 32
11.ด.ญ.ภาพิมล พงษ์สุเชษศักดิ์ เลขที่ 33
12.ด.ญ.ลภัสรดา คุ้มอิ่ม เลขที่ 34
13.ด.ญ.สิริขวัญ ชื่นชม เลขที่ 37
14.ด.ญ.อภินันท์ พิฬารัตน์ เลขที่ 40

ครบ

อารยธรรมจีน

ขอขอบคุณข้อมูลจาก หนังสือประวิตืศาสตร์ ม.2
ของอักษรเจริญทัศน์

อารายธรรมจีนมีความสำคัญอย่างมาก