เทคโนโลยดี ิจิทลั เพอ่ื การจดั การอาชพี
นางสาวนภสั วรรณ ออ่ นสมบรู ณ์
เลขที่ 10 สบจ 63.1
สาขาวชิ าการจัดการสานักงาน
รายงานน้ีเป็นส่วนหนึง่ ของรายวิชา 30001 – 2003
เทคโนโลยีดิจิทลั เพอ่ื การจัดการอาชพี
สาขาการจดั การสานักงาน แผนกวิชาการจัดการสานักงาน
คณะบรหิ ารธรุ กิจ
วิทยาลัยอาชีวศกึ ษาลาปาง
ภาคการศกึ ษาท่ี 2 ปีการศึกษา 2564
คานา
รายงานน้ีเป็นส่วนหนง่ึ ของรายวิชา 30001-2003 เทคโนโลยดี จิ ทิ ลั เพอื่ การจัดการอาชพี
ซ่ึงไดร้ บั มอบหมายจาก ครูปรียา ปันธิยะ ใหศ้ ึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับเรื่องเทคโนโลยีดิจิทลั เพ่ือการ
จดั การอาชพี โดยมเี นือ้ หาสาระของรายงานเลม่ น้ีประกอบดว้ ย Big Data อนิ เทอรเ์ นต็ ทกุ สรรพสิง่
คณุ ธรรม จรยิ ธรรม จรรยาบรรณ ความปลอดภัยในการใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและกฎหมาย
เกี่ยวกบั การใช้ส่ือสงั คมออนไลนร์ ะบบเงินดิจิทลั สกุลเงนิ ดิจิทัล หรอื คริปโทเคอรเ์ รนซี กรณศี กึ ษา
เทคโนโลยีดิจทิ ัลเชือ่ มโยงอาชีพ ธุรกรรมการเงนิ ดิจิทัล เทคโนโลยที ใี่ ช้ในการทาธรุ กรรมโดยไม่ต้อง
ผา่ นบุคคลท่ีสาม การทาธุรกิจดิจิทัลบนส่อื สังคมออนไลน์ อกี ทงั้ ยงั เปน็ การฝกึ พิมพ์ การจดั หนา้ ในการ
พิมพ์และการเข้าเล่มรายงาน
ผูจ้ ัดทาไดท้ าการคน้ คว้ารวบรวมและเรียบเรยี ง เปน็ รายงานฉบับสมบูรณ์เพอ่ื ให้ผู้ทีส่ นใจ
ศึกษาเกย่ี วกบั เทคโนโลยีดจิ ทิ ัลเพือ่ การจดั การอาชพี เพิ่มเติมจากรายงานเลม่ นี้
ผู้จัดทาหวงั เป็นอย่างย่งิ ว่า ผู้อ่าน ผู้ทีส่ นใจจะได้รบั ประโยชนแ์ ละนาไปประยกุ ต์ใช้ใน
ชวี ิตประจาวันได้
นภสั วรรณ อ่อนสมบูรณ์
สาขาวชิ าการจัดการสานกั งาน
สารบัญ
เร่ือง หนา้
บทที่ 1 Big Data
Big Data 1-2
องค์ประกอบสาคัญของข้อมลู Big Data 2-3
Big Data ท่ีมีคณุ ภาพสงู ควรมลี กั ษณะพืน้ ฐานอยู่ 6 ประการหลักๆ (6) 3-4
รูปแบบของข้อมลู Big Data 4
การจดั การขอ้ มลู ขนาดใหญ่ Big Data 4-6
หน่วยที่ 2 อนิ เทอรเ์ นต็ ทุกสรรพส่ิง (Internet Of Things)
ความหมายของ Internet Of Things 7
ววิ ฒั นาการของ Internet Of Things 8-9
ลกั ษณะการทางานของ Internet Of Things 10
ประเภทของ Internet Of Things 10-11
ส่วนประกอบของ Internet Of Things 11-12
ประโยชนข์ อง Internet Of Things 13
ความสัมพันธ์ระหวา่ ง Internet Of Things และ Big data 13-15
หนว่ ยท่ี 3 เทคโนโลยีท่ใี ช้ในการทาธุรกรรมโดยไม่ตอ้ งผา่ นบคุ คลท่ีสาม (blockchain)
ความหมายของ Blockchain 16-17
ววิ ัฒนาการของ Blockchain ดว้ ยการ Fork 17
หลักการทางานของเทคโนโลยี Blockchain 18-19
องคป์ ระกอบของเทคโนโลยี Blockchain 19-20
ประเภทของ Blockchain 21-24
สารบัญ(ต่อ) หน้า
เรอ่ื ง 25
หนว่ ยที่ 4 ธุรกรรมการเงินดิจทิ ลั (Fintech) 26-27
27-29
ความหมายของ (Fintech) 29-31
วิวัฒนาการของธุรกรรมการเงินดิจทิ ลั (Fintech) 31-32
ประเภทของธุรกรรมการเงินดิจิทลั (Fintech) 32-34
ประโยชน์ของธรุ กรรมการเงนิ ดจิ ิทัล (Fintech) 35-36
ผลกระทบของ Fintech ท่มี ตี ่อธนาคารและอุตสาหกรรม
บทบาทของ Fintech กบั ระบบการเงนิ ของไทยในอนาคต 37
ผลสาเร็จของธรุ กรรมเงนิ ดจิ ิทัล (Fintech)
Fintech starup 38
38
หนว่ ยท่ี 5 สกลุ เงนิ ดจิ ิทัล หรือ คริปโท เคอรเ์ รนซี (cryptocurrency) 39-40
40
ความหมายสกลุ เงินดจิ ิทัล (Cryptocurrency) 41
ประเภทของสกลุ เงินดจิ ิทัล 41
วธิ กี ารทางาน CRYPTOCURRENCIES 4-5
ชวี ิตการค้า 41-42
การขดุ สกุลเงนิ ดิจทิ ลั 42
การอา่ นรหสั 42-44
วิธใี ช้สกุลเงนิ ดิจิทลั 44-46
DEBATE กว่า 'SCARCITY'
สกลุ เงนิ ดิจทิ ลั ที่นยิ มมากท่สี ดุ
ข้อดีข้อเสียของสกุลเงินดิจิตอล (Cryptocurrency)
10 อนั ดบั สกลุ เงินดจิ ิทลั ทม่ี ีมูลคา่ สูงสุด
สารบัญ(ต่อ) หน้า
เร่อื ง 47
หน่วยท่ี 6 การทาธุรกิจดจิ ทิ ลั บนส่อื สงั คมออนไลน์ (Moshi Moshi) 48
48
ความหมายของการทําธรุ กิจดจิ ิทลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ 48
ประเภทของการทําธรุ กิจดจิ ิทลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ 48
จดุ เดน่ ของธรุ กิจดจิ ทิ ลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ 49
จดุ ด้อยของธรุ กิจดจิ ทิ ลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ 49
ความหมายของ Digital Marketing 50
ทักษะทจี่ าเป็นใน Digital Marketing 50
ธุรกจิ ดจิ ิทลั บนสอื่ สงั คมออนไลน์ (Moshi Moshi) 50
51
-เรอื่ งการขายความเปน็ ญป่ี ุ่น
-เร่อื งของราคา
-การขยายสาขา ตามความต้องการของลูกคา้
-ได้ขอ้ คิดอะไรจาก Moshi Moshi
สารบัญ(ต่อ)
เรือ่ ง หนา้
บทที่ 7 คุณธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณ ความปลอดภยั ในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
และกฎหมายเกีย่ วกบั การใช้สื่อสงั คมออนไลน์
ความหมายคุณธรรม 52
ความหมายจรยิ ธรรม 52
คณุ ธรรม จรยิ ธรรมในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 52
จรรยาบรรณในการใช้อินเทอร์เน็ต 53
จรยิ ธรรมในสังคมสารสนเทศ 54
การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอยา่ งปลอดภัย 55
ภยั แฝงออนไลน์ 55
การเสริมสร้างความปลอดภัยในการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ตสาหรับเด็ก กฎสาหรบั การใช้อีเมล์ 55
วิธีการจัดการกบั เน้ือหาที่ไมเ่ หมาะสมที่ปรากฏบนจอคอมพวิ เตอร์ 56
กฎของการแชท 56
กฎของการแชท การสื่อสารทางออนไลน์ 56
กฎ – การป้องกันไวรัส และข้อมูลขยะ 56
กฎการเผยแพรเ่ ร่ืองราวในเว็บบลอ็ ก 57
ขอ้ แนะนาการใช้อินเตอรเ์ นต็ 57
มารยาททั่วไปในการใชอ้ นิ เตอรเ์ น็ต 57
กฎความปลอดภยั 58
10 วิธี ดแู ลบุตรหลานทีใ่ ชง้ านอนิ เทอรเ์ นต็ 58
กฎหมายเกยี่ วกับการใชส้ อื่ สังคมออนไลน์ 58-60
สารบัญ(ตอ่ ) หนา้
เรอื่ ง 61
หน่วยท่ี 8 กรณศี กึ ษาเทคโนโลยีดิจทิ ลั เชือ่ มโยงอาชีพ 61
62
ยุทธศาสตรก์ ารพฒั นาดิจทิ ัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม 62
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 1 พฒั นาโครงสรา้ งพนื้ ฐานดิจทิ ลั ประสิทธภิ าพสูงใหค้ รอบคลุมทว่ั ประเทศ 62
ยุทธศาสตร์ท่ี 2 ขับเคล่อื นเศรษฐกจิ ด้วยเทคโนโลยี ดิจิทลั 63
ยทุ ธศาสตร์ท่ี 3 สร้างสงั คมคุณภาพทีท่ ั่วถงึ เทา่ เทียม ดว้ ยเทคโนโลยีดิจทิ ลั 63
ยุทธศาสตรท์ ่ี 4 ปรบั เปล่ยี นภาครัฐสกู่ ารเปน็ รัฐบาลดิจิทลั 63
ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 5 พัฒนากาลังคนให้พรอ้ มเข้าสู่ ยุคเศรษฐกจิ และสงั คมดิจิทัล 64-65
ยุทธศาสตรท์ ี่ 6 สร้างความเชื่อมั่นในการใช้ เทคโนโลยีดจิ ิทัล 65-67
ยทุ ธศาสตร์ 67
เป้าหมายยุทธศาสตร์ 68
การประยุกต์ใช้ในงานด้านการศึกษา 69
การประยุกต์ใชใ้ นงานทะเบยี นของสถานศึกษา 70
การประยุกต์ใช้ในงานสาธารณสขุ และการแพทย์
การประยุกตใ์ ช้เทคโนโลยสี ารสนเทศในงานอุตสาหกรรม
การประยุกต์ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศด้านธุรกจิ พาณชิ ยแ์ ละสานกั งาน
สารบัญภาพ หน้า
ภาพท่ี 1
2
ภาพที่ 1.1 Big Data 4
ภาพที่ 1.2 องค์ประกอบสาคัญของขอ้ มูล 7
ภาพท่ี 1.3 ลกั ษณะพ้ืนฐานหลัก 8
ภาพท่ี 1.4 การจัดการข้อมลู ขนาดใหญ่ Big Data 9
ภาพที่ 2.1 ความหมายของ Internet Of Things 9
ภาพท่ี 2.2 วิวัฒนาการของ Internet Of Things 10
ภาพท่ี 2.3 ตู้ ATM 12
ภาพท่ี 2.4 ลกั ษณะการทางานของ Internet Of Things 12
ภาพท่ี 2.5 ประเภทของ Internet Of Things 13
ภาพท่ี 2.6 การเชอื่ มตอ่ แบบ IP Network 16
ภาพท่ี 2.7 ส่วนประกอบของ Internet Of Things 17
ภาพท่ี 2.8 ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ ง Internet Of Things และ Big data 18
ภาพที่ 3.1 ความหมายของ Blockchain 19
ภาพที่ 3.2 วิวัฒนาการของ Blockchain ดว้ ยการ Fork 21
ภาพที่ 3.3 การประยกุ ต์ใช้ 21
ภาพที่ 3.4 ประเภทของ Blockchain 22
ภาพที่ 3.5 Public Blockchain (Blockchain แบบเปิดสาธารณะ) 23
ภาพที่ 3.6 Private Blockchain (Blockchain แบบปิด) 25
ภาพท่ี 3.7 Consortium Blockchain (Blockchain แบบ เฉพาะกลุม่ ) 29
ภาพท่ี 4.1 ความหมายของ Fintech 30
ภาพท่ี 4.2 ประโยชน์ของธุรกรรมการเงนิ ดจิ ทิ ลั Fintech 30
ภาพที่ 4.3 ชว่ ยแก้ปญั หาไดต้ รงจดุ 30
ภาพที่ 4.4 ทาใหล้ ูกค้าเข้าถึงบริการได้ง่ายข้นึ 34
ภาพท่ี 4.5 มคี วามปลอดภัยและนา่ เชื่อถือ 35
ภาพท่ี 4.6 การสง่ เสริมองค์ความร้ดู า้ น FinTech
ภาพที่ 4.7 ผลสาเร็จของธุรกรรมเงินดจิ ทิ ลั (Fintech)
สารบัญภาพ(ต่อ) หนา้
ภาพที่ 37
ภาพท่ี 4.8 Fintech starup 38
39
ภาพที่ 5.1 สกุลเงนิ ดจิ ิทัล (Cryptocurrency) 40
ภาพท่ี 5.2 ประเภทของสกลุ เงนิ ดจิ ิทลั 40
ภาพท่ี 5.3 วธิ ีการทางาน CRYPTOCURRENCIES 41
ภาพที่ 5.4 ชวี ิตการคา้ 41
ภาพท่ี 5.5 การขุดสกุลเงินดิจิทลั 42
ภาพท่ี 5.6 วิธีใช้สกลุ เงนิ ดจิ ทิ ัล 47
ภาพที่ 5.7 สกลุ เงนิ ดจิ ิทลั ทน่ี ิยมมากที่สุด
ภาพที่ 6.1 ความหมายของการทาธรุ กจิ ดจิ ิทลั บนสอ่ื สงั คมออนไลน์ 47
ภาพที่ 6.2 ประเภทของการทําธรุ กิจดจิ ทิ ลั บนส่ือสงั คมออนไลน์ 49
ภาพที่ 6.3 ธุรกจิ ดจิ ิทัลบนส่อื สงั คมออนไลน์ (Moshi Mochi) 53
ภาพที่ 7.1 จรรยาบรรณในการใชอ้ ินเทอร์เน็ต
55
ภาพที่ 7.2 การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศอย่างปลอดภยั
60
ภาพที่ 7.3 กฎหมายเกีย่ วกับการใชส้ อื่ สังคมออนไลน์
61
ภาพท่ี 8.1 ยทุ ธศาสตรก์ ารพัฒนาดิจทิ ลั เพ่ือเศรษฐกจิ และสังคม 64
ภาพที่ 8.2 ยุทธศาสตร์ 64
ภาพท่ี 8.3 ประยุกตใ์ ชใ้ นงานด้านการศึกษา 68
ภาพท่ี 8.4 ประยุกต์ใช้ในงานสาธารณสขุ และการแพทย์ 69
ภาพที่ 8.5 การประยุกต์ใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในงานอุตสาหกรรม 69
ภาพที่ 8.6 การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในงานอตุ สาหกรรม
หนว่ ยท่ี 1
ความร้พู ื้นฐาน ประวตั ความเป็นมา ความหมาย ลักษณะ ความสาคญั องคป์ ระกอบ
และการจัดการข้อมลู ขนาดใหญ่ (Big Data)
Big Data
ภาพท่ี 1.1 Big Data
Big Data คือ ขอ้ มลู ขนาดใหญ่มากจนซอฟตแ์ วร์หรือฮารด์ แวรธ์ รรมดานน้ั ไม่สามารถทจ่ี ะจดั การ
หรือวเิ คราะห์ได้อย่างมีประสิทธภิ าพ
Big Data คือ การรวบรวมขอ้ มูลทงั้ Structured (พวกท่ีเก็บในโครงสร้างตารางข้อมลู ) และ
Unstructured (พวกทเี่ ปน็ text ยาวๆ รูปภาพ และ วิดีโอต่างๆ) มาทาการประมวลวเิ คราะหข์ ้อมูลและนาไปใช้
ประโยชน์
Big Data คือ 4 Vs ท่ที กุ คนพูดถงึ กนั ซง่ึ ได้แก่ Volume (ข้อมลู ขนาดใหญ่) Velocity (ขอ้ มลู ท่ีเกิด
และไหลเข้าสู่การจดั เกบ็ ดว้ ยความเร็วสูง) Variety (ขอ้ มูลท่มี ีความหลากหลายในรปู แบบ) Veracity (ข้อมูลที่มี
ระดบั คุณภาพปะปนกันไป)
Big Data คอื buzzword ทท่ี ุกคนพูดถึงตลอดเวลา และใชเ้ ป็น Marketing Term ในการสร้างภาพ
Big Data คอื Big Trend ท่ีทุกคนทุกองคก์ รพูดถึงอยา่ งมากในปี 2017 ทผี่ า่ นมา แต่เปน็ สิ่งท่มี คี น
เขา้ ใจนอ้ ยมากว่า ตกลง Big Data คอื อะไรกันแน่
Big Data คือ ไมใ่ ช่การทเี่ ราซื้อ Hardware จานวนมากเพ่ือมาเกบ็ ข้อมูลให้ไดเ้ ยอะท่สี ดุ ไมใ่ ช่การ
ถกเถียงวา่ เราจะเก็บข้อมลู อะไรดี ไม่ใช่การมานั่งภูมิใจวา่ เรามขี ้อมูลมากมายมหาสาร
Big Data คือ การพยายามสร้างมลู คา่ ของธรุ กิจจากการนาเขา้ มลู จานวนมากท้ังภายในและภายนอก
องค์กร มาวิเคราะห์ประมวลผล (ไมใ่ ชแ่ ค่เกบ็ เฉยๆ)
Big Data คือ การสรา้ งทักษะและความรู้ให้กับทีมงานเพือ่ ใหส้ ามารถจดั การขอ้ มลู ปรมิ าณขนาดใหญ่
ได้ และเข้าใจเชงิ ลึกถึงข้อมูลขนาดใหญ่ ไมใ่ ชแ่ คห่ ลับหหู ลับตาจบั ข้อมูลโยนเขา้ ถัง
Big Data คอื งานของทุกคน ไม่ใช่แค่งานของไอที หรือ ทีมวเิ คราะห์ข้อมูล งานนนั้ เริม่ ตงั้ แตต่ ัดสนิ ใจ
วา่ จะเกบ็ ข้อมูลอนั ไหน หรอื ไม่เก็บอันไหน จะเกบ็ ไว้นานเท่าไหร่ จะเกบ็ ไวท้ ี่ไหนอย่างไร จะเอาไปใช้อย่างไร
Big Data คอื การลงทุนระยะยาว ไมใ่ ช่การต้ังงบโครงการ แล้วเรียก vendor มา demo ระบบให้ดู
แลว้ จ่ายเงินเพอ่ื ใหม้ รี ะบบซกั ระบบนงึ
Big Data คอื การท่เี ราเร่ิมก้าวจากการให้ความสนใจกับประโยชน์ในการใช้ข้อมูลอย่างแทจ้ รงิ จนทา
ใหเ้ กดิ ความเข้าใจวา่ เราควรตอ้ งมรี ะบบในการบริหารจดั การข้อมูลทด่ี แี ละสามารถรองรับการเตบิ โตของข้อมลู ท่ี
จะวิง่ ไปถึงปรมิ าณใหญ่ๆ จนสามารถจัดการขอ้ มูลได้ถึงระดับ real-time และลดการใช้แรงงานในการประมวลผล
ขอ้ มลู สรา้ งรายงาน หรือการวเิ คราะหข์ ้อมลู
องคป์ ระกอบสาคัญของข้อมูล Big Data
ภาพท่ี 1.2 องคป์ ระกอบสาคญั ของข้อมลู
1. Data Source แหล่งท่ีมาของข้อมลู
ซึง่ ถือไดว้ า่ เปน็ ตน้ นา้ เป็นแหลง่ กาเนดิ ของข้อมลู อาจจะเป็นระบบ โปรแกรม หรอื จะเป็นมนุษยเ์ รา
ที่สรา้ งให้เกิดข้อมูลขน้ึ มา ทั้งนี้ เม่อื ไดช้ ่ือว่าเป็น Big Data แล้ว ขอ้ มูลต่างๆ มกั จะมาจากแหลง่ ข้อมลู ท่หี ลากหลาย
นาพามาซ่ึงความยากลาบากในการจัดการโครงสรา้ ง หรือจัดเตรยี มให้ข้อมลู ทน่ี ามารวมกันน้ัน มคี วามพร้อมใช้
ตอ่ ไป
2. Gateway ชอ่ งทางการเชอ่ื มโยงข้อมลู
การเชอื่ มโยงข้อมูล เปน็ ส่วนท่สี าคัญมาก และเป็นปญั หาใหญใ่ นการทา Big Data Project ต้อง
อาศยั ทักษะของ Data Engineer ทง้ั การเขยี นโปรแกรมเอง และใชเ้ ครอื่ งมือทมี่ ีอยูม่ ากมาย ทัง้ นี้การจะออกแบบชอ่ ง
ทางการเช่ือมโยงข้อมลู ได้อยา่ งสมบูรณ์แบบ จาเป็นต้องทราบกอ่ นวา่ จะนาข้อมลู ใดไปทาอะไรต่อบา้ ง มิเชน่ น้นั
การสร้างช่องทางการเช่ือมท่ีไมม่ เี ป้าหมาย กอ็ าจเป็นการเสียเวลาโดยเปลา่ ประโยชน์
3. Storage แหล่งเก็บขอ้ มูล
แหลง่ เก็บนี้ ไม่ใช่แค่การเกบ็ ข้อมูลจากแหล่งข้อมลู แต่เปน็ การเกบ็ ข้อมูลจากแหลง่ ข้อมูลหลายๆ
แหลง่ เอามาไว้เพ่ือรอการใชง้ าน ซง่ึ อาจจะเป็นท่ีพกั ข้อมูลใหพ้ รอ้ มใช้ หรอื จะเปน็ แหล่งเกบ็ ขอ้ มูลในอดีตก็เปน็ ได้
4. Analytics การวิเคราะห์ข้อมลู
สว่ นน้ีเปน็ หนา้ ท่ีหลกั ของ Data Scientist ซึ่งแบง่ งานออกเป็น 2 ลักษณะ คือ การวิเคราะหเ์ บื้องต้น
โดยการใชว้ ิธีทางสถติ ิ หรือจะเป็นการวิเคราะห์เชงิ ลึกโดยการสรา้ ง Model แบบต่างๆ รวมไปถงึ การใช้ Machine
Learning เพื่อใหไ้ ด้ผลลพั ธ์เฉพาะจงเจาะในแตล่ ะปัญหา และแตล่ ะชดุ ข้อมูล
5. Result/Action การใชผ้ ลการวิเคราะห์ข้อมลู
ผลลัพธท์ ่ไี ด้จากการวิเคราะห์สามารถนาไปใช้งานได้ 2 รปู แบบ คือ ออกเป็นรายงาน เพื่อให้ Data
Analyst นาผลลพั ธ์ท่ไี ดไ้ ปใชก้ บั งานทางธรุ กจิ ตอ่ ไป หรือจะเปน็ การนาไปกระทาเลยโดยที่ไมต่ อ้ งมี “มนษุ ย์” คอย
ตรวจสอบ ซ่งึ จาเปน็ ตอ้ งมกี ารเขียนโปรแกรมเพม่ิ เพือ่ ให้มีการกระทาออกไป ที่เรยี กวา่ Artificial Intelligence
Big Data ท่มี ีคุณภาพสูงควรมลี กั ษณะพ้ืนฐานอยู่ 6 ประการหลักๆ (6)
ภาพท่ี 1.3 ลกั ษณะพน้ื ฐานหลกั
1. ปรมิ าณ (Volume) หมายถึง ปริมาณของข้อมลู ควรมีจานวนมากพอ ทาให้เมื่อนามาวิเคราะห์แล้วจะได้
insights ทตี่ รงกับความเปน็ จริง เชน่ การทเี่ รามขี ้อมลู อายุ เพศ ของลูกคา้ สว่ นใหญ่ ทาให้เราสามารถหา
demographic profile ท่วั ไปของลูกค้าที่ถกู ต้องได้ ถ้าเรามีข้อมลู ลกู ค้าแคส่ ว่ นน้อย ค่าทป่ี ระมาณออกมาอาจจะ
ไมต่ รงกบั ความเป็นจรงิ
2. ความหลากหลาย (Variety) หมายถงึ รูปแบบของข้อมลู ควรหลากหลายแตกต่างกันออกไป ทง้ั
แบบโครงสร้าง, กง่ึ โครงสร้าง, ไมม่ โี ครงสร้าง ทาใหเ้ ราสามารถนามาวิเคราะห์ประกอบกัน จนได้ได้ insights
ครบถ้วน
3. ความเร็ว (Velocity) หมายถงึ คุณลกั ษณะข้อมลู ท่ีถกู สร้างขนึ้ อย่างรวดเรว็ ต่อเนื่องและทัน
เหตกุ ารณ์ ทาใหเ้ ราสามารถวิเคราะห์ข้อมูลแบบ real-time นาผลลัพธ์มาทาการตดั สินใจและตอบสนองไดอ้ ยา่ ง
ทันท่วงที เชน่ ข้อมูล GPS ทีใ่ ชต้ ดิ ตามตาแหนง่ ของรถ อาจจะนามาวเิ คราะหโ์ อกาสท่ีทาให้เกดิ อุบัติเหตุ และ
ออกแบบระบบป้องกันอุบตั เิ หตไุ ด้
4. ความถูกต้อง (Veracity) หมายถึง มีความน่าเช่ือถอื ของแหลง่ ท่ีมาข้อมลู และความถูกตอ้ งของชดุ
ขอ้ มูล มีกระบวนการในการตรวจสอบและยนื ยันความถกู ต้องของข้อมลู ซ่งึ มีความเก่ยี วเนอ่ื งโดยตรงกบั ผลลพั ธ์
การวิเคราะห์ขอ้ มูล
5. คณุ คา่ (Value) หมายถงึ ขอ้ มลู มีประโยชน์และมีความสัมพนั ธ์ในเชงิ ธุรกจิ ซึง่ ต้องเข้าใจกอ่ นว่า
ไมใ่ ช่ทุกข้อมลู จะมปี ระโยชน์ในการเก็บและวิเคราะห์ ขอ้ มูลท่ีมปี ระโยชนจ์ ะต้องเก่ยี วข้องกับวัตถปุ ระสงค์ทางธุรกจิ
เชน่ ถา้ ตอ้ งการเพ่ิมขดี ความสามารถในการแข่งขันในตลาดของผลิตภัณฑ์ท่ขี าย ข้อมูลที่มปี ระโยชน์ทสี่ ดุ นา่ จะเป็น
ข้อมูลผลติ ภัณฑ์ของคู่แขง่
6. ความแปรผนั ได้ (Variability) หมายถงึ ข้อมลู สามารถในการเปลี่ยนแปลงรปู แบบไปตามการใช้
งาน หรือสามารถคดิ วเิ คราะห์ได้จากหลายแงม่ ุม และรปู แบบในการจัดเก็บข้อมูลก็อาจจะตา่ งกนั ออกไปในแตล่ ะ
แหลง่ ของข้อมลู
คุณลกั ษณะเหลา่ นี้ทาให้การจัดการ Big Data เป็นเร่อื งยาก แตใ่ นขณะเดยี วกนั กเ็ ป็นโอกาสให้
องค์กรสรา้ งความได้เปรยี บเหนอื คแู่ ข่งด้วยการพฒั นาขดี ความสามารถในการวิเคราะหข์ ้อมูล
รปู แบบของขอ้ มูล Big Data
1.Volume (ปรมิ าณ)
คือขนาดของข้อมูลทรี่ วบรวมมาได้ มีปริมาณข้อมูลมาก ซ่ึงสามารถเปน็ ไดท้ ้งั Onlineและ Offline
2.Velocity (ความเรว็ )
ข้อมูลมีความเปลีย่ นแปลงอย่างรวดเรว็ มีการสง่ ผา่ นขอ้ มลู แบบ Streaming ทาให้การวิเคราะห์
ขอ้ มลู แบบ manual มีข้อจากดั
3.Variety (ความหลากหลาย)
ข้อมลู มีความหลากหลาย สามารถเปน็ ไดท้ ัง้ ท่ีมโี ครงสรา้ ง และข้อมลู ที่ไมส่ ามารถจับรูปแบบได้
4.Veracity (ความไม่ชัดเจน)
คอื ข้อมูลทย่ี ังไมผ่ ่านการดาเนินการใหอ้ ยู่ในรูปแบบของขอ้ มูลที่เป็นประโยชนต์ อ่ องค์กร
การจัดการขอ้ มูลขนาดใหญ่ Big Data
กอ่ นท่ธี รุ กจิ จะสามารถนา Big Data มาใชง้ านได้ พวกเขาควรพจิ ารณาวา่ ข้อมูลจะไหลเวียนไปยัง
สถานท่ี แหล่งท่มี า ระบบ เจ้าของ และผใู้ ช้จานวนมากไดอ้ ยา่ งไร มีหา้ ขน้ั ตอนสาคัญในการจัดการ “โครงสรา้ ง
ขอ้ มูล” ขนาดใหญ่นี้ ซึ่งรวมถึงขอ้ มูลแบบดั้งเดิม ขอ้ มูลทม่ี โี ครงสร้าง และข้อมลู ท่ีไม่มีโครงสร้างและกึ่งมีโครงสรา้ ง
1) กาหนดกลยุทธ์เก่ยี วกับขอ้ มลู ขนาดใหญ่
ในระดบั สูง กลยุทธ์ข้อมูลขนาดใหญ่เปน็ แผนที่ออกแบบมาเพือ่ ชว่ ยคุณในการกากบั ดูแลและ
ปรับปรงุ วธิ ีที่คุณไดร้ ับ จดั เกบ็ จัดการ แบ่งปัน และใช้ข้อมลู ภายในและภายนอกองคก์ รของคุณ กลยทุ ธข์ ้อมูล
ขนาดใหญ่ช่วยปูทางไปสู่ความสาเร็จทางธรุ กจิ ทา่ มกลางข้อมลู จานวนมาก เมอ่ื พัฒนากลยุทธ์ สิ่งสาคญั คอื ต้อง
พจิ ารณาเป้าหมายทางธรุ กจิ และเทคโนโลยี –ในปจั จุบนั และอนาคต – และโครงการรเิ ริ่ม การปฏิบตั กิ ับข้อมลู
ขนาดใหญ่มีความจาเป็นเชน่ ทรพั ย์สินทางธุรกจิ ท่มี ีค่าอืน่ ๆ แทนทจ่ี ะเป็นเพยี งผลพลอยไดข้ องแอปพลิเคช่นั
2) ร้แู หล่งที่มาของข้อมลู ขนาดใหญ่
กระแสข้อมลู มาจาก Internet of Things (Iot) และอปุ กรณ์ทเ่ี ชอื่ มตอ่ อืน่ ๆ ที่ไหลเขา้ สู่ระบบไอที
จากอุปกรณส์ วมใส่ รถยนต์อัจฉรยิ ะ อุปกรณท์ างการแพทย์ อปุ กรณ์อุตสาหกรรม และอ่ืนๆคุณสามารถวิเคราะห์
ขอ้ มูลขนาดใหญน่ ้ีไดเ้ มื่อมาถึง รวมถึงตดั สนิ ใจเลอื กขอ้ มูลที่จะเก็บหรอื ไมเ่ กบ็ และขอ้ มลู ใดท่ตี อ้ งมกี ารวิเคราะห์เพ่มิ เตมิ
โซเชยี ลมีเดีย ขอ้ มูลเกิดจากการโตต้ อบบน Facebook, YouTube, Instagram ฯลฯ ซึง่ รวมถงึ ข้อมลู ขนาดใหญ่
จานวนมหาศาลในรปู แบบของภาพ วดิ โี อ คาพูด ข้อความ และเสียง - มีประโยชน์สาหรบั ฟังก์ชนั่ การตลาด การ
ขาย และการสนบั สนนุ ขอ้ มูลนมี้ ักจะอย่ใู นรปู แบบที่ไม่มีโครงสร้างหรอื กึ่งโครงสร้างดังนั้นจึงเปน็ ความทา้ ทายใน
แบบเฉพาะ สาหรบั การบรโิ ภค และการวิเคราะห์ ข้อมูลที่เปดิ เผยตอ่ สาธารณชน มาจากแหล่งข้อมลู แบบเปิด
ขนาดใหญเ่ ชน่ data.gov ของรัฐบาลสหรัฐ, CIA World Facebook หรอื พอรท์ ัลข้อมูลแบบเปิดของสหภาพยุโรป
ขอ้ มูลขนาดใหญ่อื่นๆ อาจมาจากพื้นท่ีเกบ็ ข้อมลู สว่ นกลาง แหลง่ ขอ้ มลู บนระบบคลาวด์ ซัพพลายเออร์ และลูกคา้
3) การเข้าถงึ จดั การ และจดั เกบ็ ข้อมูลขนาดใหญ่
ระบบคอมพวิ เตอร์สมยั ใหมม่ ีความเรว็ พลัง และความยืดหย่นุ ที่จาเปน็ ในการเข้าถึงข้อมูลจานวน
มหาศาลและประเภทของข้อมลู ขนาดใหญ่ได้อยา่ งรวดเร็ว นอกเหนือจากการเขา้ ถึงที่เช่ือถือได้แลว้ บริษัทตา่ งๆยงั
ตอ้ งมีวิธีในการรวมขอ้ มูล รบั ประกนั คุณภาพของข้อมูล การจัดระเบยี บข้อมูลและการจัดเก็บ และการเตรียมขอ้ มูล
4) การวเิ คราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่
ด้วยเทคโนโลยีทีม่ ปี ระสิทธิภาพสูง เช่น Grid Computing (การประมวลผลแบบกริด) หรือการ
วเิ คราะห์ในหนว่ ยความจา องคก์ รต่างๆ จงึ สามารถเลือกทจี่ ะใช้ข้อมูลขนาดใหญท่ ง้ั หมดของพวกเขามาทาการ
วิเคราะหไ์ ด้ แต่ไมว่ า่ จะใชว้ ธิ ีใด การวเิ คราห์ข้อมูลขนาดใหญ่เปน็ วธิ ที ีบ่ รษิ ัทตา่ งๆ ไดร้ ับมูลคา่ และขอ้ มลู เชงิ ลึกจาก
ข้อมูล ปัจจุบันข้อมลู ขนาดใหญป่ อ้ นข้อมูลเข้าส่รู ะบบการวเิ คราะห์ทีม่ คี วามกา้ วหนา้ ที่สูงขน้ึ เชน่ ปัญญาประดิษฐ์
5) ตัดสนิ ใจอย่างชาญฉลาดและใช้ข้อมลู ช่วย
ข้อมลู ที่ไดร้ บั การจดั การและมคี วามนา่ เช่ือถือนาไปสู่การวิเคราะห์ทน่ี า่ เชือ่ ถือและการตัดสินใจท่ี
นา่ เช่อื ถอื เพื่อใหส้ ามารถแขง่ ขันได้ ธุรกจิ ต่างๆ จาเป็นต้องไดร้ บั ประโยชน์สูงสุดจากข้อมูลขนาดใหญแ่ ละดาเนนิ งานบน
พน้ื ฐานข้อมูล – ทาการตัดสินใจบนพืน้ ฐานหลกั ฐานท่ีนาเสนอโดยขอ้ มลู ขนาดใหญไ่ ม่ใชต่ ามสญั ชาตญาณของ
ผ้บู ริหาร การขบั เคลื่อนดว้ ยข้อมลู มีประโยชนท์ ี่ชัดเจน
ภาพที่ 1.4 การจดั การขอ้ มลู ขนาดใหญ่ Big Data
หน่วยที่ 2
อินเตอรเ์ น็ตทกุ สรรพสิง่ (Internet Of Things)
ภาพที่ 2.1 ความหมายของ Internet Of Things
ความหมายของ Internet Of Things
Internet of Things (Iot) คอื "อินเตอร์เนต็ ในทกุ สิ่ง" หมายถึง การท่ีอุปกรณ์ต่างๆ ส่ิงต่างๆ ไดถ้ ูก
เช่ือมโยงทุกสิง่ ทกุ อยา่ งส่โู ลกอนิ เตอร์เน็ต ทาให้มนุษย์สามารถสัง่ การควบคุมการใช้งานอปุ กรณ์ต่างๆ ผ่านทาง
เครอื ข่ายอนิ เตอรเ์ นต็ เชน่ การเปิด-ปิด อุปกรณ์เคร่ืองใช้ไฟฟา้ (การส่งั การเปดิ ไฟฟ้าภายในบ้านด้วยการเชือ่ มต่อ
อปุ กรณ์ควบคุม เช่น มือถือ ผา่ นทางอนิ เตอร์เนต็ ) รถยนต์ โทรศพั ทม์ ือถือ เคร่อื งมือสอ่ื สาร เครื่องมือทาง
การเกษตร อาคาร บา้ นเรือน เครอ่ื งใชใ้ นชวี ติ ประจาวนั ตา่ งๆ ผ่านเครอื ขา่ ยอนิ เตอร์เน็ต เปน็ ตน้
Iot มีช่ือเรยี กอีกอยา่ งวา่ M2M ย่อมาจาก Machine to Machine คอื เทคโนโลยีอินเตอรเ์ นต็ ที่เชอ่ื มต่ออุปกรณ์
กบั เครื่องมือต่างๆ เข้าไวด้ ้วยกนั
เทคโนโลยี Iot มคี วามจาเปน็ ต้องทางานรว่ มกบั อุปกรณ์ประเภท RFID และ Sensors
ซ่งึ เปรยี บเสมอื นการเติมสมองใหก้ บั อุปกรณ์ต่างๆ ท่ีขาดไม่คือการเชอ่ื มต่ออนิ เตอร์เน็ต เพ่ือให้อปุ กรณส์ ามารถ
รับสง่ ขอ้ มลู ถึงกันได้ เทคโนโลยี Iot มปี ระโยชนใ์ นหลายดา้ น แตก่ ม็ าพรอ้ มกับความเสี่ยง เพราะหากระบบรักษา
ความปลอดภยั ของอปุ กรณ์ และเครอื ขา่ ยอนิ เตอร์เน็ตไม่ดีพอ ก็อาจทาใหม้ ีผู้ไมป่ ระสงค์ดีเขา้ มาขโมยข้อมูลหรอื
ละเมดิ ความเปน็ สว่ นตวั ของเราได้ ดงั น้ันการพฒั นา Iot จึงจาเป็นต้องพัฒนามาตรการ และระบบรักษาความ
ปลอดภัยไอทีควบคู่กันไปด้วย
ววิ ฒั นาการของ Internet Of Things
จากเทคโนโลยี RFID สู่โลกของ Internet of
Thingsย้อนไปเม่ือปี 1999 นาย Kevin Ashton ท่ีทางาน
วิจยั อยทู่ ม่ี หาวิทยาลัย Massachusetts Institute of
Technology หรอื MIT เขาได้ถกู เชญิ ให้ไปบรรยายเร่ืองนี้
ให้กับบรษิ ัท Procter & Gamble หรือ P&G
ภาพที่ 2.2 วิวฒั นาการของ Internet Of Things
ท่เี ราคุ้นเคย ซ่ึงการบรรยายในคร้ังนน้ั เขาไดน้ าเสนอโครงการทีช่ ือ่ ว่า Auto-ID Center ซง่ึ ตอ่ ยอดมาจาก
เทคโนโลยี RFID ทใี่ นขณะน้ันถือเป็นมาตรฐานโลกสาหรับการจบั สญั ญาณเซ็นเซอรต์ า่ งๆ( RFID Sensors) ว่าตวั
เซ็นเซอรเ์ หล่านัน้ สามารถทาใหม้ นั พูดคยุ เช่ือมต่อกนั ไดผ้ า่ นระบบ Auto-ID ของเขา โดยการบรรยายใหก้ ับ P&G
ในคร้ังน้ันนาย Kevin Ashton ก็ได้ใชค้ าวา่ Internet of Things ในสไลดก์ ารบรรยายของเขาเป็นครัง้ แรก โดย
Kevin นยิ ามเอาไว้ตอนนน้ั ว่าอปุ กรณ์อเิ ล็กทรอนิกส์ใดก็ตามที่สามารถสื่อสารกันได้ได้ก็ถือเป็น “internet-like”
หรือพูดง่ายๆก็คืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกสท์ ีส่ ื่อสารแบบเดียวกบั กบั ระบบอินเตอรเ์ นต็ นน้ั เอง โดยคาว่า “Things” ก็
คอื คาใช้แทนอุปกรณ์อเิ ล็กทรอนิกส์ตา่ งๆเหล่าน้ัน
ตู้ ATM ถอื เปน็ อปุ กรณ์ Internet of Things ช้ินแรก
จากคานิยามท่นี าย Kevin Ashton ได้บรรยายไว้ กไ็ ดม้ กี ารยกตวั อย่างเจา้ อุปกรณอ์ ิเลก็ ทรอนิกส์ท่ี
เข้าขา่ ยถือเปน็ Internet of Things ได้นน้ั กพ็ บว่าเจ้าตู้ ATM ทเ่ี ราใชก้ ดเงนิ กันอยทู่ ุกวนั นนี้ ี่แหละถือเปน็ Internet
of Things ชนิ้ แรกของโลก เพราะมันสามารถเชื่อมต่อส่ือสารหากันได้ผ่านเครือข่ายของธนาคารและสาขาต่างๆ
ซงึ่ เจา้ ATM น้ันถือกาเนดิ ขนึ้ มาต้งั แต่ปี 1974 ก่อนที่จะมีการนิยามคาวา่ Internet of Things เสียด้วยซา้
ภาพท่ี 2.3 ตู้ ATM
ต่อมาหลงั ปี 2000 โลกมีอปุ กรณอ์ ิเลก็ ทรอนิกส์ออกมาเป็นจานวนมากและมกี ารใชค้ าว่า Smart ซง่ึ
ในท่ีนีค้ ือ smart device, smart grid,smart home, smart network, smart intelligenttransportation ตา่ งๆ
เหลา่ นล้ี ้วนมโี ครงสรา้ งพ้นื ฐานทสี่ ามารถเช่ือมต่อกับโลกอินเตอรเ์ น็ตได้ ซงึ่ การเชื่อมต่อเหลา่ นัน้ เองกเ็ ลยมาเป็น
แนวคดิ ทีว่ ่าอุปกรณ์เหล่านั้นก็ย่อมสามารถสื่อสารกนั ไดด้ ว้ ยเช่นกนั โดยอาศยั ตวั Sensor ในการสือ่ สารถึงกัน นั่น
แปลวา่ นอกจาก Smart devices ต่างๆจะเช่อื มต่ออินเตอร์เนต็ ได้แล้วมนั ยงั สามารถเช่ือมตอ่ ไปยังอุปกรณ์ตัวอน่ื ได้
ด้วยในปี 2020 จะมีรถยนต์ที่เชอื่ มตอ่ อินเตอร์เน็ตถึง 250,000 คนั และเม่ืออุปกรณ์อเิ ล็กทรอนิกสช์ ิ้นเล็กๆทีเ่ ป็น
Internet of Things สามารถเช่อื มต่ออินเตอร์เนต็ ไดแ้ ล้ว ทาไม Things อย่างรถยนต์ทัง้ หลายจะเชอื่ มต่อ
อินเตอรเ์ น็ตกบั เขาบ้างไม่ได้ ตวั อย่างรถยนต์ท่ีวา่ นัน้ ก็คือรถยนต์ไฟฟ้าของ Tesla ท่ีเช่ือมตอ่ ข้อมลู ของตวั รถเขา้ กบั
เครือข่ายอินเตอรเ์ น็ตและศนู ยข์ ้อมูลของ Tesla motor ในการอัพเดทข้อมลู สาคญั ๆต่างๆใหก้ บั ตวั รถยนต์และผู้
ขับขี่ หรอื อยา่ งโครงการ Google’s Self-DrivingCar รถยนต์ไร้คนขับของกเู ก้ิลท่ีนาระบบอนิ เตอร์เนต็ เขา้ มาร่วม
ประมวลผลในการคานวณเส้นทางต่าง(คล้ายกับทเ่ี ราเปิด Google Mapsเพอื่ คน้ หาเส้นทาง) โดยกูเกิ้ล
ไดน้ าข้อมูลของรถยนตก์ วา่ 10,000คนั ไปประมวลผลในแตล่ ะสัปดาห์เพื่อหาวิธีการขับขี่ท่ีปลอดภยั ที่สุดให้กับรถยนต์
ไร้คนขบั ของกเู กลิ้ และในปจั จบุ ันกม็ หี ลายคา่ ยรถยนตก์ เ็ ริ่มพฒั นารถยนต์ใหม้ ีความสามารถในลักษณะน้ีเพิ่มขน้ึ
และอาจจะมีการต่อยอดแนวคิดนีข้ ้ึนไปอีก โดยอาจจะไปถึงขัน้ ทีใ่ นอนาคตเราจะไดเ้ หน็ รถยนต์แต่ละคันตามท้อง
ถนนสามารถส่ือสารกันแลกเปลยี่ นข้อมลู ระหว่างกนั ไดเ้ พ่ือนาไปประมวลผล
ภาพท่ี 2.4 ลักษณะการทางานของ Internet Of Things
ลักษณะการทางานของ Internet Of Things
อปุ กรณ์และวัตถุที่มีอยูภ่ ายในเครอื่ งจับสญั ญาณ (Sensor) จะทาการเชื่อมต่อกับแพลตฟอร์ม
Internet of Things ซึ่งรวบรวมข้อมลู จากอปุ กรณ์ต่าง ๆ และใช้การวเิ คราะห์ เพ่ือแบง่ ปันข้อมลู ท่ีดที ่สี ดุ กับแอป
พลิเคชันท่ีสรา้ งขึ้น เพื่อตอบสนองความต้องการทีเ่ ฉพาะเจาะจง แพลตฟอรม์ Iot เปน็ แพลตฟอรม์ ทีม่ ี
ประสิทธภิ าพเหล่า โดยสามารถระบุไดอ้ ย่างชัดเจนว่าขอ้ มูลใดมปี ระโยชน์และสิ่งไหนท่สี ามารถไม่มีประโยชน์ ซึ่ง
ขอ้ มลู นี้สามารถใช้เพ่อื ตรวจหารูปแบบคาแนะนาและตรวจสอบปญั หาท่ที าใหส้ ามารถแก้ไขปัญหาเหลา่ นน้ั ก่อนที่
จะเกิดขนึ้ ได้ ตวั อย่างเชน่ ถ้าเป็นเจา้ ของธรุ กจิ การผลติ รถยนต์ อาจตอ้ งการทราบว่าสว่ นประกอบใดทน่ี ยิ มมาก
ท่ีสุด ดงั นน้ั การใช้เทคโนโลยี Internet of Things จะสามารถช่วยธรุ กจิ ได้ดงั น้ี
-ใช้เซน็ เซอร์เพ่ือตรวจสอบวา่ ส่วนไหนของพน้ื ทีใ่ นโชว์รูมเป็นทนี่ ยิ มมากทสี่ ดุ และสว่ นไหนทล่ี ูกค้าใช้
เวลาอยนู่ านท่ีสุด
-เจาะลึกลงในข้อมลู การขายท่ีพรอ้ มใช้งานเพื่อระบุผลิตภัณฑ์หรอื บริการทขี่ ายไดเ้ รว็ ท่สี ดุ
-จดั เรยี งข้อมูลการขาย พร้อมดว้ ยแหล่งจ่ายอัตโนมัติ เพื่อจัดการกบั คลงั สินคา้
ดังนั้นข้อมูลท่ีได้จากอปุ กรณ์ทเ่ี ชือ่ มต่อกนั นี้ จะช่วยให้สามารถตดั สินใจได้อย่างชาญฉลาดว่า
ผลิตภณั ฑ์ใดท่ีจาเป็นต้องใช้ ซึ่งจะสามารถเกบ็ ข้อมลู แบบเรียลไทม์ ซ่งึ ชว่ ยประหยัดเวลาและคา่ ใช้จา่ ย ด้วยข้อมลู
เชงิ ลึกท่ีได้จากการวเิ คราะหข์ ั้นสงู จะทาให้กระบวนการมีประสิทธภิ าพมากขนึ้ และสามารถทางานบางอยา่ งไดโ้ ดย
อัตโนมตั ิ
ประเภทของ Internet Of Things
ปัจจุบนั Iot แบ่งออกเป็น 2 ประเภทได้แก่
Industrial Iots: แบ่งจาก Local Network มหี ลายเทคโนโลยีท่แี ตกต่างกันในโครงข่าย Sensor
Nodes โดยตวั อุปกรณ์ Iot Device ในกล่มุ นี้ จะเช่ือมต่อแบบ IP Network เพือ่ เข้าสู่อินเตอร์เน็ต
Commercial Iots: แบ่งจาก Local Communication ทีเ่ ป็น Bluetooth หรอื Ethernet (Wired
Or Wireless) โดยตัวอปุ กรณ์ Iot Device ในกลุ่มนี้จะสื่อสารภายในกล่มุ Sensor Nodes เดียวกนั เทา่ น้ันหรือ
เปน็ แบบ Local devices เพียงอย่างเดยี วอาจไมไ่ ด้เชื่อมสู่อินเตอรเ์ น็ต
ภาพที่ 2.5 ประเภทของ Internet Of Things
ภาพที่ 2.6 การเชื่อมตอ่ แบบ IP Network
ส่วนประกอบของ Internet Of Things
1.สมองฝงั ตัวและเซนเซอร์
สมองกลฝังตวั ท่ปี ระกอบดว้ ยเซนเซอร์ เปน็ อุปกรณ์ใช้ในการเชื่อมต่อระหว่างโลกทางกายภาพ และ
โลกดิจิทัล โดยเซนเซอร์สามารถตรวจจบั สิงท่ีสนใจ รวมท้ังประมวลผลและจดั เก็บข้อมูลแบบทันทที ันใด และมี
หลายหลายชนดิ ข้ึนอยู่กบั วัตถุประสงคข์ องการใชง้ าน เชน่ เซนเซอรว์ ัดอุณหภมู คิ ุณภาพอากาศ ความช้ืน การ
เคล่อื นไหวและความเร็ว เซนเซอร์สามารถวัดสมบตั ิทางกายภาพและเปล่ียนค่าท่ีวดั ได้ให้เป็นสญั ญาณท่ีอปุ กรณ์
น้ันๆ สามารถเข้าใจได้
2. เกตเวยแ์ ละเครือขา่ ย
เซนเซอร์ส่วนใหญ่ต้องการเชือ่ มต่อไปยงั เครอื ขา่ ยและเกตเวยเ์ พือ่ เข้าสอู่ นิ เทอร์เน็ตจงึ ทาให้เกิดการ
เช่ือมตอ่ แบบแลน (Local Area Network ) เครือขา่ ยไร้สาย เครอื ข่ายโทรศพั ท์ เครือข่ายส่วนบุคคล
3. สว่ นสนบั สนนุ การบริการ
ส่วนสนบั สนุนการบริการ เป็นส่วนท่ีทาหนา้ ทีใ่ นการสนบั สนนุ เชน่ การประมวลผลขอ้ มูล การ
วเิ คราะหข์ ้อมูล การควบคุมความปลอดภัย การบริหารจัดการการเชอื่ มต่อของอปุ กรณ์ การควบคุมการรบั -สง่
ข้อมูล และทาหน้าทเี่ ปน็ ตวั กลางสนับสนุนการเชอ่ื มโยงระหว่างแอปพลิเคช่ันกบั อุปกรณ์ Iot การใช้งานแบบ
คลาวด์ ช่วยในการจดั เก็บและประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่
4.แอปพลิเคชั่น
แอปพลเิ คชั่นเป็นส่วนติดต่อส่ือสารระหว่างมนุษย์กับอปุ กรณ์ และทาให้เราสามารถควบคุมอุปกรณ์
Iot ไดจ้ ากระยะไกลผ่านางอนิ เทอร์เนต็ นอกจากนี้ยังอาจเป็นระบบทคี่ วบคมุ อุปกรณ์ใหท้ างานสอดคล้องกนั ตาม
วตั ถุประสงค์ของการทางานแบบอัตโนมัติ
ภาพที่ 2.7 ส่วนประกอบของ Internet Of Things
ประโยชนข์ อง Internet Of Things
การท่ีเทคโนโลยีเปน็ ที่แพร่หลายน้ันไม่ไดอ้ ยู่ทป่ี จั จยั ด้านราคาอยา่ งเดยี ว แตเ่ ทคโนโลยีนั้นต้องส่ง
มอบประโยชน์ต่อชวี ติ ของผใู้ ชด้ ว้ ย ซง่ึ Iots กอ่ ให้เกิดประโยชนใ์ นด้านตา่ งๆ มากมายรับส่งข้อมลู ในรูปแบบดิจิทัล
Iots มีคุณสมบัตดิ ้านการเกบ็ ขอ้ มูลทางภายภาพให้อยู่ในรูปดิจทิ ลั ได้อยา่ งสะดวกรวดเรว็ จึงนับเปน็ ประโยชน์อย่าง
มากในยุค Digital Transformationทางานตรวจสอบในจุดทีค่ นเข้าไม่ถึงเราสามารถออกแบบ Smart Device ให้
มขี นาดเล็กและทนทาน เพื่อติดตงั้ ตามจุดท่ีคนเข้าถงึ ยากหรือในจุดที่มอี นั ตรายระหว่างดาเนินการได้ เชน่ ภายใน
ท่อสง่ น้ามัน บ่อบาบัดนา้ เสีย เปน็ ตน้ เพือ่ ช่วยลดความเสีย่ งตอ่ ชวี ิตและทรัพยส์ นิ จากการเขา้ พ้นื ท่ีอนั ตรายเปน็
ประจาได้ลดภาระงานให้กับบุคลากรในอดีตการเกบ็ ข้อมลู ต้องใชค้ นในการสอดสอ่ งที่เครื่องมือเพื่อหาความผิดปกติ
แตป่ ัจจบุ ัน Iots ไมเ่ พยี งแตส่ อดสอ่ งใหเ้ ราผ่าน Dashboard เทา่ น้นั แตย่ ังสามารถเรยี นรแู้ ละหาความผดิ ปกตดิ ว้ ย
เทคโนโลยีอื่นๆ ได้ อย่าง Artificial Intelligence เป็นตน้ แม่นยา และสง่ ข้อมลู ได้แบบ Real-Timeขอ้ มลู จาก Iot
ไมเ่ พยี งแต่เปน็ ดจิ ิทัลเทา่ น้ัน ยงั สามารถแลกเปลย่ี นได้อยา่ งรวดเร็วระดบั Real-Time มีความแม่นยา และสามารถ
ใช้งานไดต้ ลอดเวลา ทาใหม้ ีข้อมูลในการตดั สินใจได้ทันทจี ะเหน็ ได้วา่ Iots มสี ่วนช่วยเปลี่ยนแปลงการใชช้ ีวติ ของ
เราและสังคมรอบขา้ งในทางที่ดขี น้ึ โดยเฉพาะความสะดวกสบายและความปลอดภัยในการใช้ชีวติ ประจาวัน
รวมถงึ ยงั เขา้ ไปมีความเกีย่ วข้องกบั แวดวงตา่ งๆ ทัง้ ภาคธุรกจิ และสงั คมมากข้ึน เพ่ือเตรียมพร้อมที่จะกา้ วสู่ยุค
ดจิ ทิ ลั อยา่ งแท้จริง
ความสัมพนั ธ์ระหวา่ ง Internet Of Things และ Big data
ดา้ นพลงั งาน
มกี ารนา Iot มาใช้จะเพิม่ ความฉลาดของระบบพลังงานและระบบโครงสรา้ งพน้ื ฐานด้านพลังงาน ซง่ึ
ช่วยเพิม่ ประสิทธิภาพในการจัดการพลงั งานจากท่อสง่ อจั ฉริยะ (Smart Pipelines) ถึงมิเตอรอ์ จั ฉริยะ (Smart
Meters) และโครงข่ายไฟฟา้ อจั ฉรยิ ะ (Smart Grid) ทกุ แงม่ มุ ของการสรา้ งและสง่ ต่อพลงั งานลว้ นถกู ทาให้มี
ความปลอดภัยย่งิ ข้ึน พง่ึ พาอาศยั กันไดม้ ากขึน้ และมปี ระสิทธิภาพยง่ิ ขนึ้ ด้วย เพอื่ ตอบสนองความกระหายพลงั งาน
ของโลก หรือทีเ่ รยี กวา่ พลังงานอัจฉริยะ หรือ Smart Energy
ด้านการดแู ลสุขภาพ
ตัวเลขคา่ ใชจ้ ่ายดา้ นการดแู ลสขุ ภาพโดยเฉลี่ยสูงกวา่ 10% ของ GDP ในระดับชาติของท่วั โลก Iot
จงึ เปน็ หวั ใจหลักในการปรบั ปรุงการนาเสนอบริการสาคญั ด้านการดแู ลสุขภาพผ่านการเช่ือมต่อและการแบง่ ปัน
ขอ้ มลู ซ่งึ เปน็ เหตุผลของการสรา้ งศนู ยท์ ดลอง Connected Care ของ IIC โดยสมาชิกของศูนย์ดังกลา่ วตา่ งมุ่งเนน้
ในการสร้างระบบนเิ วศดา้ นการดแู ลสุขภาพผ่าน Iot ในระบบเปดิ ไว้สาหรบั สอดสอ่ งดูแลผู้ปว่ ยที่อยทู่ ่ีบา้ นหรือที่
อยู่ระยะไกล โดยมรี ะบบบรหิ ารจดั การจากระยะไกลทมี่ รี ะบบรักษาความปลอดภยั อย่างดีไว้สาหรบั คอยติดตามดู
อาการของผปู้ ่วยเรื้อรงั สง่ิ นี้มอบศักยภาพในการสรา้ งโซลชู ่ันในราคาเหมาะสมสาหรบั ผปู้ ่วยและครอบครัว อกี ทงั้
ยงั ชว่ ยให้ผดู้ ูแลมโี อกาสดูแลผู้ป่วยไดอ้ ยา่ งต่อเนื่องและมปี ระสิทธิภาพ
การลดความสูญเสียในการขนส่ง
Iot สามารถสรา้ งระบบขนส่งท่ีสามารถรบั รกู้ ารเปลีย่ นแปลงทเี่ กดิ ขึ้นและดาเนินการตอบสนองได้
อย่างรวดเรว็ ในแบบเรยี ลไทม์ ทง้ั เพ่มิ ประสทิ ธิภาพในการดาเนินงานและความปลอดภัยของสาธารณะ ลดชว่ งเวลา
ดาวน์ไทม์ และดูแลเรอื่ งของการบารงุ รกั ษาระบบหรืออปุ กรณต์ ่าง ๆ ได้ในเชงิ ปอ้ งกนั ก่อนท่ีจะเกดิ ความขดั ขอ้ งกับ
ช้นิ สว่ นเครอ่ื งจักรหรอื อปุ กรณด์ ้วยการวเิ คราะห์และดาเนินการแกไ้ ขตามขอ้ มูลทไ่ี ด้จากตรวจสอบเซนเซอรแ์ ละเคร่อื งจักร
ท่ีอยแู่ วดลอ้ ม อาทิ สภาพภมู ิอากาศ ทง้ั สามารถระบุเสน้ ทางไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพมากข้นึ พร้อมกบั การปรับปรงุ
ประสทิ ธภิ าพการใชพ้ ลังงานจากการวเิ คราะห์ความสามารถ
ภาคการผลิตและระบบซพั พลายเช่น
นวัตกรรมดา้ น Iot ในภาคการผลติ ซึง่ ปจั จุบันพัฒนาไปสู่โรงงานอัจฉรยิ ะแหง่ อนาคต (Smart
Factory) Iot ให้ความสามารถในการปรบั ปรงุ ประสทิ ธภิ าพและผลลัพธไ์ ด้อยา่ งมากมายมหาศาล ทัง้ ในเร่ืองของ
กระบวนการผลติ ไปตลอดทัว่ ท้ังซัพพลายเชนดว้ ย Iot กระบวนการผลติ จะควบคุมการทางานได้ดว้ ยตัวเองจาก
เคร่ืองจักรและอุปกรณ์ทีม่ ีความชาญฉลาด สามารถดาเนินการแกไ้ ขเพื่อหลีกเล่ยี งการเกดิ เหตขุ ัดข้องแบบที่ไมไ่ ด้
คาดการณ์ลว่ งหนา้ โดยจะมีการเปล่ียนช้ินสว่ นต่าง ๆ ไดเ้ องโดยอัตโนมตั จิ ากการนาข้อมูลเรียลไทม์มาใช้ และ
อปุ กรณ์ดิจิทลั แบบพกพาทุกชิ้นในโรงงานจะต้องรายงานสถานะของอุปกรณท์ ุกชิน้ ท่ซี อ่ มอยู่ และสามารถใช้มือถอื ของ
เจ้าหน้าท่ีเข้าถึงข้อมูลการดาเนนิ งานไดแ้ บบเรยี ลไทม์ โดยตัวเซนเซอรข์ องอุปกรณ์สวมใสจ่ ะตดิ ตามตาแหนง่ ของ
พนกั งานในโรงงานแตล่ ะคนได้ ในกรณที ่ีเกดิ เหตุฉุกเฉนิ ข้ึนท่เี รียบเรียงมาท้ังหมดยังเป็นเพยี งแค่บางส่วนเทา่ น้ัน
Iot ยังมอี ีกหลายดา้ น หลายแง่มุมท่ีเป็นประโยชน์ตอบสนองความง่าย แต่มปี ระสทิ ธิภาพสงู ในปจั จบุ นั ได้เปน็ อย่าง
ดี ซง่ึ ผู้ประกอบการ SMEs ควรมกี ารเรยี นรู้อยา่ งจรงิ จังแนะสามารถนามาปรบั ใชง้ านในภาคของธรุ กจิ ได้เพราะเชอื่
เถอะว่า มนั จะเขา้ มามีบทบาทตอ่ ชวี ติ เรามากยง่ิ ขนึ้ ทกุ ขณะ ตอนน้ีเราไม่ปรบั เปลย่ี น ในอนาคตเทคโนโลยีเหลา่ น้ี
จะมาปรบั เปลยี่ นเรา ไมว่ า่ เราจะพร้อมหรือไม่
ภาพท่ี 2.8 ความสมั พนั ธร์ ะหว่าง Internet Of Things และ Big data
หน่วยท่ี 3
เทคโนโลยีท่ใี ชใ้ นการทาธุรกรรมโดยไมต่ ้องผา่ นบคุ คลที่สาม (blockchain)
ความหมายของ Blockchain
ภาพท่ี 3.1 ความหมายของ Block chain
Block chain คอื ระบบโครงข่ายในการเกบ็ บัญชีธุรกรรมออนไลน์ ซง่ึ มีลักษณะเป็นเครือข่ายใยแมง
มุม ที่เกบ็ สถิตกิ ารทาธรุ กรรมทางการเงิน และสนิ ทรัพยช์ นิดอน่ื ๆ อีกในอนาคต โดยไมม่ ีตวั กลาง คือสถาบัน
การเงิน หรือสานักชาระบญั ชี ระบบ Block chain จะไมม่ ีตัวกลางอยา่ งทเี่ คยเปน็ มา ยกตัวอย่างการทาธุรกรรม
ด้วย Bit coin จะมรี หสั Token สรา้ งขนึ้ มาเพ่ือส่อื สารกบั Block chain และทาการตรวจสอบวา่ Bit coin น้ันๆ
มีความนา่ เช่อื ถือหรือไม่ก่อนทจี่ ะทาธุรกรรมให้สาเรจ็ ตอ่ ไปเท่ากบั วา่ Block chain เป็นระบบโครงขา่ ยในการทา
ธรุ กรรมต่างๆ ซง่ึ ตดั ตวั กลางอยา่ งสถาบนั การเงนิ ทม่ี ีอยใู่ นโลกปัจจุบันออกไป ซง่ึ ทาใหต้ ้นทุนการทาธุรกรรมถูกลง
และอาจจะสง่ ผลให้สถาบันการเงนิ ทเ่ี ปน็ ตวั กลาง รวมไปถึงสานกั ชาระบญั ชีตา่ งๆ ไมจ่ าเป็นต้องมีอกี ในอนาคตได้
เลย หากเทคโนโลยีนเี้ ขา้ มาแทนทไ่ี ด้อยา่ งสมบูรณข์ ณะท่ี Block chain ไม่เพียงมบี ทบาทอย่แู ค่การทาธรุ กรรม
ทางการเงนิ เทา่ น้ัน หากแตย่ ังอาจถูกนาไปใช้ในงานอื่นๆ เชน่ การเก็บสถิติการเลือกตั้งให้มคี วามโปร่งใสมากข้นึ
การให้ยืม Cloud Storage ระหว่างกัน, บรกิ าร co-location, ระบบ Peer to Peer Lending และอืน่ ๆ อกี
มากมาย ซึ่งแม้แตเ่ หลา่ ธนาคารเองก็ตดั สนิ ใจเข้าลงทนุ ในการทา Block chain มากขน้ึ เรื่อยๆ โดยล่าสดุ เหล่า
สถาบันการเงินอยา่ งธนาคาร Citibank ตลาดหลกั ทรัพย์ NASDAQ รวมไปถงึ บรษิ ัท VISA ก็ไดเ้ ข้าลงทนุ ในบริษัท
บลอ็ กเชนชนั้ นาอยา่ ง Chain.com เพ่อื แนวทางรักษาตลาดเทคโนโลยีน้เี ชน่ กนั
แนวคิด Block chain เริ่มกลับมาเป็นกระแสทต่ี ้องจบั ตามมองอีกครั้ง พร้อมมีการพัฒนาใหมๆ่ ไปสู่
การใชง้ านทีม่ ากกวา่ การทาธรุ กรรม Bit coin ในอดีตที่ไม่ได้รบั การยอมรับมากนัก ผนวกรวมกบั กระแสการเพิม่ ขึ้น
ของอปุ กรณท์ ี่ใช้แนวคิด อนิ เทอรเ์ น็ต ออฟ ธิงส์ (Internet of Things) จาเป็นตอ้ งมีการจดั การ ดแู ลอยา่ งการ
รกั ษาความปลอดภยั ระหวา่ งอปุ กรณ์ต่างๆ และความจาเป็นทจี่ ะต้องบนั ทึกฐานข้อมูลของการติดตอ่ ต่างๆ
เหลา่ นน้ั ทาใหเ้ ทคโนโลยอี ย่าง Block chain ท่ใี ห้ความสาคญั กบั ความเปน็ ส่วนบคุ คลจะกลายมาเป็นตัวชว่ ย
สาคญั ของการใช้งานดังกล่าว โดยลดขั้นตอนระบบการทางานใหเ้ รยี บงา่ ยขึ้น มีการยืดหย่นุ ท่ีสูงขน้ึ รวมทัง้ การ
ตอบสนองความต้องการของลูกคา้ ไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ แตก่ ระน้ันความสาเร็จของ Block chain จะสามารถพลิก
สถานะการใหบ้ รกิ ารด้านการเงินโลกดจิ ิทัลได้หรือไม่ การหาพาร์ตเนอร์ทม่ี ปี ระสบการณ์ในการทางานกับระบบ
ความซับซ้อน และความหลากหลาย ในทกุ ระดับการใชง้ านไม่ว่าเลก็ หรอื ใหญ่ เปน็ หัวใจสาคัญของการจัดการกบั
ปัญหาน้ีได้อย่างดที ่สี ุด ซึ่งถ้าย้อนกลับไปเม่ือ 5 ปที ผี่ า่ นมาไอเดียทางธุรกิจเหลา่ น้ี ตา่ งเคยถูกมองว่าเปน็ เร่ืองท่ีไม่
น่าจะเกิดข้นึ ได้จริง หากแต่ปัจจุบันเร่อื งเช่นนี้ได้กลายเป็นตัวกาหนดผู้ชนะในอนาคต ซงึ่ ทง้ั หมดนีส้ ามารถเกิดขนึ้
ไดด้ ว้ ยการมองว่าซอฟต์แวรค์ ือตวั แปรสาคัญของการเปล่ียนแปลงของโลกยุคใหมน่ น่ั เอง
ววิ ัฒนาการของ Block chain ดว้ ยการ Fork
การ Fork เป็นส่วนทีส่ าคญั ในการเกิดวิวฒั นาการของ
บลอ็ กเชน เหมอื นอย่างท่ีการกลายพันธส์ าคัญต่อ
DNA ในสงิ่ มีชวี ติ ซึง่ ก่อใหเ้ กิดการววิ ัฒนาการผา่ นการ
คัดเลือกของธรรมชาติ การ Fork ทาให้เราสามารถ
ทดลองบล็อกเชนหลายเวอรช์ ่ันขนานกนั ได้ โดยจะมี
เพียง เวอร์ชั่นที่แข็งแกร่งท่ีสุดเท่านน้ั ทจ่ี ะอยรู่ อด
ภาพที่ 3.2 วิวัฒนาการของ Block chain ด้วยการ Fork
การ Fork ของบล็อกเชน เกิดขน้ึ ได้เพราะโค้ดปจั จุบันและสถานะของบล็อกเชนสามารถถูกคัดลอกได้อย่างเปิดเผย
เปรียบกบั การที่โปรแกรมเมอร์อนุญาตให้สามารถคัดลอกโคด้ ของ Facebook และเปิดอกี เวอรช์ ั่นหน่งึ แขง่ กัน
เม่ือไหร่ก็ได้ แต่การ Fork ท่ีผา่ นมามกั พบปัญหาในเรอ่ื งผลตอบแทน กลมุ่ คนท่ีทาการ Fork ใหมจ่ ะมีแรงจงู ใจดา้ น
ผลตอบแทนที่ค่อนข้างน้อยท่ีจะทาให้ Fork ของตัวเองประสบความสาเร็จ เปน็ เพราะรูปแบบการ Fork ทีผ่ า่ นมา
จนถึงปัจจุบนั เป็นเพียงการคัดลอกการเป็นเจ้าของจากกลุ่มคนทถ่ี ือ Token เดิม แทนท่จี ะเปน็ การปรับเพื่อให้
ผลประโยชน์แกก่ ลุ่มแกนหลักของบล็อกเชนหว่ งใหม่
หลกั การทางานของเทคโนโลยี Block chain
การทางานของ Block chain
บล็อกเชน เปน็ รูปแบบการเก็บข้อมูล (Data structure) แบบหนึ่ง ทที่ าให้ข้อมลู Digital
transaction ของแต่ละคนสามารถแชรไ์ ปยังทกุ ๆ คนได้ เป็นเสมอื นหว่ งโซ่ (Chain) ท่ที าให้ block ของขอ้ มูลลิงค์
ต่อไปยังทกุ ๆ คนเป็น โดยที่ทราบวา่ ใครท่เี ปน็ เจา้ ของและมีสทิ ธิในขอ้ มลู น้นั จรงิ ๆ
เมือ่ บลอ็ กของข้อมูลไดถ้ ูกบนั ทกึ ไวใ้ นบล็อกเชน มนั จะเปน็ เร่ืองยากมากๆ ทีจ่ ะเขา้ ไปเปลยี่ นแปลง เวลาท่มี ใี คร
ต้องการจะเพมิ่ ข้อมลู ทุกๆ คนในเครือข่ายซ่ึงล้วนแตม่ สี าเนาของบล็อกเชน สามารถรัน Algorithm เพ่อื ตรวจสอบ
Transaction โดย Transaction ใหมน่ จ้ี ะได้รบั อนุญาต ต่อเม่อื ในเครือขา่ ยส่วนใหญเ่ หน็ ด้วยวา่ มนั ถูกต้อง
Bit coin (บทิ คอยน์) กับ Block chain (บลอ็ กเชน) เก่ยี วข้องกันอยา่ งไร
บล็อกเชน เปน็ เทคโนโลยี ด้านความปลอดภยั ของข้อมูล บิทคอยน์ ว่าดว้ ยเรือ่ งสกลุ เงินบนโลก
ดิจติ อลจะเห็นได้ว่า บลอ็ กเชน ไม่ใช่ บทิ คอยน์ และ บิทคอยน์ กไ็ ม่ใชบ่ ล็อกเชน แต่โมเดล บทิ คอยน์ มีความ
ต้องการนาเทคโนโลยีบลอ็ กเชนมาใช้ เพ่อื ให้การซื้อขายสกุลเงนิ ดจิ ิตอลน้ี มีความปลอดภยั และเพราะวา่ บล็อก
เชน ว่าดว้ ยเรื่องความปลอดภัยของขอ้ มลู ดงั นน้ั มนั จึงเป็นเรอื่ งทีเ่ กย่ี วข้องได้กับทุกอุตสาหกรรม ไม่เจาะจงเฉพาะ
บทิ คอยน์ หรือ Fin Tech เพียงแตเ่ ทคโนโลยนี เี้ รียกไดว้ ่าส่งผลกระทบต่อวงการ Fin Tech คอ่ นขา้ งเห็นไดช้ ัดเจน
และการบูมของเทคโนโลยีตวั น้ี มาจากความพยายามในการทาบทิ คอยน์
ยกตัวอยา่ งการประยุกต์ใช้
เช่น วงการอสงั หารมิ ทรัพย์ สามารถประยุกต์ใชท้ า Smart contract โดยถ้าสัญญาอยูใ่ นบล็อกเชน
ทกุ คนจะเห็นข้อมูลตรงกัน เราจงึ สามารถไว้ใจให้ระบบ Automate ปฏิบตั งิ านใดๆ ตามทร่ี ะบไุ วใ้ นสัญญาได้
นอกจากนยี้ ังมีการประยุกตใ์ ช้ได้อีกมากมาย ดังท่ีมีการสรุปไวใ้ นแผนภาพนี้
ภาพที่ 3.3 การประยกุ ต์ใช้
องค์ประกอบของเทคโนโลยี Block chain
Block chain เป็น technology ทเ่ี ก่ยี วกับความเช่ือใจ (Trust) ในการทาธุรกรรมท่ีมมี ูลค่า (Value)
โดย มีองค์ประกอบ 4 ขอ้ ดังนี้
1. Block
เป็นการเก็บ Data Transaction/Fact โดยบรรจุในกลอ่ ง(Block) และเม่ือปดิ กล่องแล้ว ข้อมลู
ภายในกลอ่ งหา้ มเปล่ียนแปลง โดยจะมี Hash ปะหน้ากลอ่ ง (Hash function คอื การนา input ขนาดยาวเทา่ ไหร่
ก็ไดม้ าแปลงเปน็ คา่ ขนาดคงท่ี ซง่ึ input จะใหค้ ่า output เดิมเสมอ) โดยสรุปคอื .. เป็น Block ทใ่ี ช้เก็บ data ที่
ไม่สามารถเปลีย่ นแปลงได้
2. Chain
การเอา header (hash) ของ block มาเรียงต่อกนั เป็น chain มแี ค่ header (hash) ล่าสดุ สามารถ
ตรวจสอบได้ตลอดทั้ง chain ว่าไมถ่ ูกเปลยี่ นแปลง การทาธุรกรรมกแ็ คเ่ อา hash ลา่ สดุ 2 คนมาเทยี บกัน ถา้
ตรงกนั คือเชือ่ ถือได้ ทาธุรกรรมได้เราสามารถเก็บแค่ hash ล่าสุดไวก้ ไ็ ด้ ไม่ต้องเก็บทงั้ block chain ในการทา
ธุรกรรมข้อมลู กลอ่ งปัจจุบนั จะเก็บ hash ของกลอ่ งก่อนหนา้ ทาให้เปลีย่ น data transaction ทีเ่ กดิ ขนึ้ มาแล้ว
ไมไ่ ด้ เนอ่ื งจากมี Hash กากบั ไวท้ ก่ี ลอ่ งและถา้ จะแก้ขอ้ มลู บางกลอ่ ง ต้องตามแกท้ ัง้ chain ทกุ blockโดยสรปุ
Chain คือเอา Block มาต่อกันโดยเกบ็ คา่ Hash ไว้ในกล่องถัดไป
3. Consensus
วธิ กี ารตกลงกันว่า block ถดั ไปจะเก็บอย่างไร สามารถทาได้หลายวธิ ีเชน่ วธิ ใี ดก็ไดท้ ่ีตกลงกันแล้วทุก
คนยอมรับ”ธรุ กรรม” ที่เกิดขึ้น เช่น เป่ายงิ ชุบ / แบบประชาธิปไตย/ หวั หน้าฟันธง etc. แตว่ ธิ กี ารท่ีใช้อยใู่ น
ปจั จบุ ันเชน่
Prove of Work : คือใหค้ นที่โชคดแี ละขยนั ที่สุดชนะ ซ่ึงยิ่งจานวน peer มาก ความนา่ เชอ่ื ถือย่งิ เยอะและยิ่ง
ปลอดภัยจากการถกู ทาลายระบบ
Prove of Stake : ใหส้ ิทธิ์กับคนท่ีถือมลู (value) ทมี่ ีค่าสงู สดุ ในการตัดสนิ แต่วิธนี อ้ี าจจะใสก่ ฎอ่นื เพิ่มเชน่
อาจจะใช้ได้แล้วต้องหยุดสักพัก ให้สิทธ์คิ นอน่ื บ้าง ไม่งั้นคนอนื่ อาจจะไมใ่ ช้ระบบเพราะไมม่ ีสิทธ์ิมีเสียง
Forking = การแตกออกจาก chain หลกั ซึ่ง chain ทีแ่ ตกออกไปจะคุยกับคนอนื่ ไม่รเู้ ร่อื งและจะเปน็ โมฆะในที่สดุ
ปรกติมีประมาณ 4–5 Block
4. Validation
การตรวจสอบธุรกรรม ใช้ digital signature (private key) เพ่อื ประกันวา่ ธรุ กรรมเกิดจากเจ้าของ
เงินจรงิ ๆ
- Bit coin มมี า 9 ปี ยงั ไม่มใี ครโดน Hack ระบบ
แตท่ ี่โดน hack คอื web ท่เี ก็บ wallet (private key) คือใครถือ private key คนนั้นมีสิทธิท์ าธุรกรรมได้เปรียบ
เสมอื นเจ้าของ
5. Wallet (optional)
กระเป๋าเงินทที่ าใหเ้ ราทราบมูลคา่ ของเงินท่เี รามอี ยู่
ประเภทของ Block chain
ภาพที่ 3.4 ประเภทของ Block chain
ปัจจุบันมกี ารแบ่งเทคโนโลยี Block chain ออกเป็น 3 ประเภท นัน้ คือ Public, Private, Consortium ซง่ึ แตล่ ะ
ประเภทกม็ ีเหมาะสมกบั การใช้งานแตกตา่ งกนั ไป เน้ือหาต่อจากนจี้ ะพาทกุ ทา่ นไปรจู้ ักเทคโนโลยี Block chain
Public Block chain (Block chain แบบเปิดสาธารณะ)
ภาพท่ี 3.5 Public Block chain (Block chain แบบเปิดสาธารณะ)
Block chain ประเภทน้ี เรามักรู้จักกนั ดีในชื่อ Bitcoin กับ Ethereum ซึง่ เปน็ Block chain ทีใ่ ช้
งานจรงิ กบั คนท่วั โลก ขอ้ ดีของ Public Block chain ประเภทน้คี อื ทางองค์กรไม่จาเปน็ ตอ้ งลงทุนตอนเรม่ิ ตน้ ใน
ราคาสูง เชน่ การนาเอา Ethereum มาใช้เปน็ แพลตฟอร์มสาหรับการรบั และสง่ ข้อมูล ทา่ นสามารถใช้เพือ่ เกบ็
ข้อมูลและเรยี กข้นึ มาดูได้แบบออนไลน์ โดยทที่ า่ นไม่ต้องลงทนุ ซ้ือเครอื่ ง Server มาตดิ ต้งั ระบบเอง ท่านเพียงแค่
จา่ ยค่าการรบั ส่งและเกบ็ รักษาข้อมูลตามการใชง้ านจรงิ เท่านนั้ คลา้ ยๆ จา่ ยค่าบรกิ ารแบบคา่ มือถือชนิดเตมิ เงิน ใช้
เทา่ ไรก็จ่ายเทา่ นน้ั
สาหรับขอ้ ดขี อง Public Block chain ยังมีอีกมากมาย เช่น การสง่ ขอ้ มลู ไปใหห้ นว่ ยงานผูร้ บั
ปลายทางเราก็ไมต่ ้องมาสรา้ งชอ่ งทางส่งขอ้ มลู กัน หรอื ทน่ี ิยมทา Web Service API เพ่ือให้ App คุยกนั องค์กรผู้
ส่งขอ้ มลู เพียงแคใ่ ส่ข้อมลู ลงไปใน Block chain และจา่ หน้าซองถงึ องค์กรผรู้ ับเทา่ นน้ั ผู้รบั ก็ไดร้ ับขอ้ มูลไปโดยทันที
แต่ข้อเสียของ Public Block chain กม็ ีเชน่ กนั ข้อมลู ทีเ่ ราใส่เข้าไปใน Public Block chain น้นั จะกลายเปน็ วา่
ขอ้ มลู เหลา่ นนั้ จะถูกเปิดเผยแก่ทุกคนแบบสาธารณะ แปลว่าไมม่ ีอะไรเป็นความลับ หากตอ้ งการความเป็นส่วนตวั
องค์กรกต็ ้องหาวิธกี ารใน การเขา้ รหสั ข้อมูลก่อนทจ่ี ะส่ง ซ่ึงเป็นข้นั ตอนทีท่ าใหเ้ กดิ ความยงุ่ ยากในการใช้งาน
Private Block chain (Block chain แบบปิด)
ภาพที่ 3.6 Private Block chain (Block chain แบบปดิ )
Block chain ประเภทน้เี ป็นการสรา้ งระบบ Block chain เพือ่ มาใชก้ ันภายในองค์กร หรือเป็น
ระบบปิด บล็อกเชนประเภทน้ีจะมกี ารจากดั การเข้าถงึ ข้อมูล ทาใหจ้ ะมีเพียงคนบางกลุ่มเท่านน้ั ซ่ึงเป็นคนท่ีได้
ยนื ยนั ตัวตนและตรวจสอบข้อมูลในระบบบล็อกเชนแลว้ เทา่ นั้น จึงจะสามารถใช้งานระบบได้ สาหรบั องค์กรที่
ตอ้ งการรกั ษาความปลอดภัยขอ้ มูลในระดับสงู อาจจะเป็นการเชื่อมโยงข้อมลู ระหวา่ งบริษทั ในเครือดว้ ยกนั เอง
หรอื ระหวา่ งสานักงานใหญ่กับสาขาเท่าน้นั ท่ีมสี ทิ ธิเ์ ข้าถึงข้อมูลในระบบ Block chain ประเภทนีไ้ ด้ จึงเป็นอะไรท่ี
ตรงข้ามกบั Public Block chain อย่างสิ้นเชงิ Block chain ประเภทนถ้ี ูกออกแบบมาเพอ่ื แก้ปญั หาการเปิดเผย
ขอ้ มลู ที่องคก์ รต้องประสบใน Public Block chain ได้ แต่กต็ อ้ งแลกมาดว้ ยการท่ีองค์กรตอ้ งลงทุนในการสร้าง
ระบบ Infrastructure เพ่อื รองรับการใช้งานภายในองคก์ รเอง ซึง่ ก็มคี วามท้าทายในการดแู ลรักษา และจานวน
เงนิ ไม่น้อยท่ีองค์กรจะต้องลงทนุ อีกเช่นกันครับ
ข้อดีอีกข้อของ Private Block chain คอื การทีเ่ ราสามารถกาหนดกฎเกณฑ์ต่างๆ ภายใน
Blockchain Network ของเราใหท้ างานได้ตามที่เราต้องการนน่ั เอง เราไม่จาเป็นต้องออกแบบระบบใหเ้ ป็นไป
ตามกฎของโลกเหมือน Public Block chain เชน่ ถา้ ออกแบบระบบโดยอา้ งอิงอยู่บน Public Block chain –
Bitcoin เวลามีการสง่ เงนิ นัน้ เรากต็ อ้ งออกแบบระบบให้มกี ารรอ Confirm ธุรกรรม 10-15 นาทีตามกฎของ
Bitcoin แต่ในทางกลบั กันหากองคก์ รใชร้ ะบบประเภท Private Block chain เราจะสามารถออกแบบให้การ
Confirm ธุรกรรมแล้วเสรจ็ ภายใน 1-2 วินาทีกเ็ ป็นไปได้ หรอื สามารถสรา้ งเงอ่ื นไขของสัญญาอจั ฉริยะ (Smart
contract) เพื่อการกาหนดกฎการทาธรุ กรรมของกลุม่ กนั เองและดาเนินการดว้ ยความเปน็ อิสระ ในรปู แบบ
ธรุ กรรมอตั โนมัติ ซ่งึ ถือเปน็ การเปิดประตูไปสกู่ ารเช่อื มโยงกับข้อมูลอนื่ ๆ อกี มากมาย
Consortium Block chain (Block chain แบบ เฉพาะกลุ่ม)
ภาพที่ 3.7 Consortium Block chain (Block chain แบบ เฉพาะกล่มุ )
Block chain ประเภทคือการรวมเอา 2 แนวคิดแรกเขา้ ดว้ ยกนั เปน็ การผสมผสานระหว่างขอ้ ดีของ
Public Block chain และ Private Block chain เข้าด้วยกนั ซงึ่ แนวคดิ Consortium Block chain นี้กาลงั เป็น
ทน่ี ยิ มอยา่ งสงู สาหรับการนามาประยุกต์ใชก้ ับองค์กรดา้ นการเงินในปัจจุบนั เน่ืองจากองคก์ รเหลา่ นม้ี ีการทาธุรกจิ
ท่ีเหมือนกัน โดยปกติจะต้องเชือ่ มโยงเพื่อแลกเปลีย่ นขอ้ มูลระหว่างกันอยแู่ ล้ว จึงสร้างเป็นเครือข่ายความรว่ มมือ
และพฒั นาระบบข้อมลู เพ่ือใชง้ านรว่ มกัน เช่น Consortium Block chain สาหรบั ธนาคาร ใชใ้ นการแลกเปล่ยี น
ข้อมลู การโอนเงนิ ระหว่างกันภายในสมาคมธนาคารด้วยกันเอง และธนาคารทีจ่ ะเข้ามารว่ มในเครือขา่ ยไดจ้ ะต้อง
ไดร้ ับอนญุ าตจากตวั แทนของสมาคมเสยี ก่อนจึงจะมสี ทิ ธิ์ใช้งานระบบรว่ มกับธนาคารอน่ื ๆ ได้
ข้อดีของ Block chain ประเภทน้คี ือธนาคารไม่ต้องกลวั วา่ ขอ้ มูลสาคัญขององค์กรและลูกคา้ จะ
รวั่ ไหลกลายเปน็ ข้อมูล Public และในเร่ืองการลงทุนระบบ Infrastructure ก็ลดลงไม่เหมือนการสรา้ ง Private
Block chain ข้ึนมาใชเ้ ฉพาะภายในองค์กรของตนเอง ซ่ึงจะไม่ต่างอะไรกบั การลงทุนทาระบบใหญ่ๆ ที่ตอ้ งใช้
งบประมาณสงู และเสียเวลามาก แต่ก็จาเป็นตอ้ งแลกดว้ ยความไมค่ ล่องตวั ในการปรับเปล่ียนแกไ้ ขเง่อื นไขการใช้
งานต่างๆ เพราะอาจจะต้องรอให้ผ่านมติความเหน็ ชอบจากสมาชกิ สว่ นใหญ่ในสมาคมเสยี ก่อน
หน่วยท่ี 4
ความหมายของ (Fintech)
ภาพที่ 4.1 ความหมายของ Fintech
FinTech (Financial Technology) คือ กลุ่มธรุ กิจทป่ี ระยุกตใ์ ช้เทคโนโลยีเข้ามาทาให้การบริการทีเ่ กยี่ วขอ้ งกบั
การเงินและการลงทุนมีประสิทธิภาพมากยิ่งข้ึน เชน่ การทาธรุ กรรมรบั -จา่ ย-โอนเงนิ ออนไลนข์ องธนาคาร หรอื
การวิเคราะห์ข้อมลู หุ้นเพื่อชว่ ยการตัดสนิ ใจของนักลงทุน โดยบรกิ ารเหลา่ น้ีมักจะอยใู่ นรูปแบบของบรกิ ารออนไลน์
แทบท้งั ส้นิ
Financial Technology คือการนาเอาเทคโนโลยีมาใช้กับการเงนิ ในการสร้างนวตั กรรมใหม่ เพ่ือ
เป็นสนิ ค้า บริการ การแก้ปัญหาทางการเงนิ รวมถงึ เปน็ แนวทางในการประกอบธุรกิจใหม่ ๆ ทาใหก้ ารจดั การ และ
การเขา้ ถงึ ทางการเงนิ เป็นไปไดง้ ่ายขึน้ ด้วยเทคโนโลยี
เทคโนโลยีทางการเงิน มจี ุดเริ่มต้นจากการนาระบบคอมพวิ เตอรม์ าใช้ในระบบงานของธนาคาร เม่ือ
เทคโนโลยเี ตบิ โตขึ้นพรอ้ ม ๆ กบั ความสามารถในการเข้าถึงของบุคคลทว่ั ไป โดยเฉพาะสมารท์ โฟนที่ถือเปน็
Disrupter แห่งยุค ก็ทาใหอ้ านาจในการทาธรุ กรรมและเข้าถึงบริการทางการเงินไม่ถูกจากดั อยู่กบั สถาบันการเงินอกี
ตอ่ ไป เทคโนโลยีทางการเงิน ไดแ้ ตกแขนงออกมาเป็นรูปแบบตา่ ง ๆ กัน เพ่ือตอบสนองความต้องการทางการเงนิ
ของผู้ใช้
Fintech ยอ่ มาจาก Financial Technology (เทคโนโลยที างการเงิน) ซึ่งเปน็ การใช้เทคโนโลยใี น
ส่วนของการออกแบบและการให้บรกิ ารทางการเงนิ โดยเป็นส่งิ สาคัญมากท่ีต้องเขา้ ใจวา่ fintechนัน้ ไมใ่ ช่สาขาวชิ า
ของตวั เองแต่เปน็ การควบรวมส่วนสาคญั ตา่ งๆ เอาไว้ ที่รว่ มถงึ การก้ยู ืมระหวา่ งบคุ คลต่อบุคคลทางออนไลน์ (peer-
to-peer lending), ความปลอดภัยของข้อมูล (data security), ปญั ญาประดษิ ฐ์ (artificial intelligence), บล็อก
เชน (block chain), ขอ้ มลู ขนาดใหญ่ (big data), ผูแ้ นะนาการลงทนุ อัตโนมัติ (robo-advisers), และการระดม
ทุนจากสาธารณะชน (crowd-funding) และทั้งหมดน้ีก็กาลังเปลีย่ นแปลงวถิ ีของการธนาคารที่ เรารจู้ กั ไปอย่าง
แท้จรงิ
วิวัฒนาการของธรุ กรรมการเงนิ ดิจิทลั (Fintech)
ซึ่งหมายถงึ การนาเทคโนโลยีหรือโปรแกรมคอมพวิ เตอร์มาประยกุ ตใ์ ช้หรือสนับสนุนการให้บรกิ าร
ทางการเงนิ การธนาคาร และการลงทนุ ในรูปแบบต่าง ๆ ซึ่งหากศึกษาววิ ฒั นาการของ FinTech จะพบวา่ นับจาก
การวางระบบเคเบลิ ใตน้ า้ (Transatlantic Cable) อันถอื เปน็ จดุ กาหนดของโครงสร้างพื้นฐานทางการเงินในราวปี
1866 เปน็ ตน้ มา รูปแบบการใหบ้ ริการทางการเงินที่ใช้เทคโนโลยเี ปน็ ตวั ขบั เคล่อื นมีการเปลย่ี นแปลงไปอย่างมาก
จวบจนปัจจุบนั ทก่ี ล่มุ อตุ สาหกรรมทางการเงนิ กาลังปรบั เปลี่ยนรปู แบบการให้บริการ จากการมสี านักงานสาขาใน
แบบเดมิ หรือ “Brick-and-Mortar Branches” มาเปน็ การให้บรกิ ารที่อยใู่ นโลกออนไลน์แบบเตม็ รูปแบบ หรือที่
เรียกว่า “Virtual Bank”ธนาคารในยคุ แรก หรือ Bank 1.0 คือ ยุคท่ธี นาคารยังไม่มีการใชเ้ ทคโนโลยีใด ๆ ในการ
ให้บรกิ าร ดังนัน้ การดาเนนิ การต่าง ๆ ไมว่ ่าจะฝาก ถอน หรอื ก้ยู มื ลว้ นแลว้ แต่กระทาลงในรูปแบบกระดาษทง้ั สิน้
ซ่งึ ประชาชนในยคุ นนั้ เลือกใช้บริการธนาคารดว้ ยความเช่ือทีว่ ่า ธนาคาร คือ สถานท่ี ๆ ปลอดภยั ในการเก็บเงนิ
หรืออาจกลา่ วได้ว่า ประชาชนไดใ้ ห้ Trust กบั การดาเนินงานของธนาคารนนั้ เองต่อมาในยุค Bank 2.0 ความ
ต้องการในการใชบ้ ริการธนาคารมีเพิม่ ขึน้ ส่งผลใหเ้ ร่ิมมีการนาเทคโนโลยเี ขา้ มาชว่ ยเพ่มิ ประสทิ ธิภาพในการ
ให้บริการ เร่ิมจากการใชร้ ะบบ Mainframe เพ่ือการรองรบั การใหบ้ รกิ าร จนกระท้ังมีการให้บริการผ่านตู้ ATM
โดยธนาคาร Barclays และมีการออกบตั รเครดิตโดยสถาบันการเงนิ ในสหรัฐอมริกา (Bank of American และ
American Express)
หลงั จากนัน้ ในยุค Bank 3.0 หรือ ในชว่ งปี 1990 เป็นต้นมาได้เรม่ิ มีการใช้ Internet Banking และ
Mobile Banking ตามลาดบั ต่อมา ในปี 1999 หลกั จากท่ีมกี ารก่อตั้งบริษัท Alibaba พบวา่ รูปแบบการ
ให้บริการ e-Commerce platform ทมี่ กี ารเกบ็ ข้อมลู การขายสินค้า/บริการออนไลน์ ทาให้ platform ทราบ
ขอ้ มูลทางการเงนิ ของผใู้ ชบ้ ริการได้ไมย่ ากนัก อนั เปน็ ผลให้มีการเกิดกลุ่มธุรกิจท่ีเกย่ี วกับการชาระเงินอยา่ ง
Alipay และธรุ กิจไฟแนนซ/์ Money Market Fund อย่าง Yue Bao ซง่ึ ธรุ กิจการใหบ้ ริการทางการเงนิ ประเภท
ตา่ ง ๆ ที่ได้กล่าวมานี้ แสดงให้เหน็ ถงึ การเปลย่ี นแปลงของการใหบ้ ริการทางการเงนิ ในรูปแบบใหม่ ท่ีไม่จาเป็นต้อง
ใชค้ นมากมายและไมจ่ าเป็นต้องมสี านักงานสาขาในแบบกายภาพ เน่ืองจากเปน็ การใหบ้ ริการผ่าน Application ที่
เชื่อมตอ่ อยใู่ นโลกออนไลน์ หรอื อาจกลา่ วได้ว่า Bank ในยคุ 4.0 นัน้ ไดร้ บั อิทธิพลจาก Business Model แบบ
Alibaba จงึ สง่ ผลให้การใหบ้ รกิ ารทางการเงินในรูปแบบ Automated เพิ่มจานวนมากขน้ึ และส่งผลให้บริการทาง
การเงนิ ในยคุ นี้สามารถทาได้แบบ No human Involved Virtual Bank หรอื Internet Based Bank คอื สถาบนั
การเงิน (อาจเปน็ ธนาคารหรือการรวมตัวของกลมุ่ อตุ สาหกรรมทางการเงนิ และธรุ กจิ อ่ืน ๆ ทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง) ที่ให้บรกิ าร
และดาเนินการทกุ อย่างในรูปแบบ online เช่น ใหบ้ รกิ ารผ่าน website, email หรือ mobile check deposit
เปน็ ตน้ ปัจจุบัน กฎหมายในหลายประเทศได้อนญุ าตให้ประกอบธุรกจิ ในแบบ Virtual Bank ได้ โดยประเทศทีไ่ ดม้ ี
การใหใ้ บอนญุ าตประกอบธุรกิจ Virtual Bank แล้ว เช่น ฮอ่ งกง (8 ราย) และไตห้ วนั (3 ราย) เปน็ ตน้
ซึ่งหากพจิ ารณาในโครงสรา้ งของ Virtual Bank แต่ละรายที่ได้รับอนุญาตไปแล้ว จะสงั เกตเห็นวา่ ผู้
เล่นในธรุ กิจ Virtual bank มักอยู่ในรูปแบบการรวมตัวของกล่มุ ธรุ กจิ แบบร่วมทุน (Joint Venture) ระหวา่ ง กลมุ่
ธรุ กจิ ทเ่ี ติบโตมากจาก App-Based enable Service (เชน่ line, Ctrip, Tencent และ Ant Financial) กลุ่ม
ธุรกิจธนาคารเดมิ (Standard Chartered Bank และ CTBC Bank) กลุ่มธุรกจิ โทรคมนาคม (เชน่ Chunghwa
Telecom)และกลุม่ บริษัทเทคโนโลยี (เช่น Jingdong Digital Technology) เป็นตน้ ยกตัวอยา่ งเช่น Virtual Bank
license ในไต้หวนั FSC (Financial Supervisory Commission) ได้ใหใ้ บอนุญาตกับกลุ่มธุรกิจ Line Financial
Taiwan ซงึ่ เปน็ การรว่ มมือทางธรุ กจิ ระหวา่ ง Line Group, Taipei Fubon Commercial Bank, CTBC bank,
Standard Chartered, Union Bank of Taiwan และบริษัทโทรคมนาคม FarEastTone อย่างไรก็ดีในทาง
ปฏิบตั ิ การดาเนินการในรปู แบบ Virtual ในบางประเทศ ธนาคารยังคงรูปแบบ สานกั งานใหญแ่ ละสานักงานสาขา
อยู่เช่นเดิม เพยี งแต่มีการใช้เทคโนโลยีเพื่อเชื่อมโยงการทางานระหว่างสานกั งานสาขาและสานักงานใหญ่เข้า
ด้วยกัน หรือเช่อื มต่อการใหบ้ รกิ ารกับลูกคา้ ผา่ นระบบ Kiosks เปน็ ตน้ เช่น ระบบ Virtual Banking system ของ
ธนาคารในประเทศคเู วต
ประเภทของธรุ กรรมการเงินดิจทิ ลั (Fintech)
Banking Technology
การนาเทคโนโลยีมาใช้กบั ระบบธนาคาร ซ่งึ เป็นสง่ิ แรกทคี่ นมกั คดิ ถงึ เมื่อพูดถงึ เทคโนโลยที าง
การเงิน เพราะหลายคนค้นุ เคยกับเทคโนโลยดี งั กลา่ วอยู่แล้ว และเช่ือว่าในโทรศัพทข์ องคนวัยทางานสว่ นใหญ่
จะต้องติดต้งั แอปพลิเคชั่นธนาคาร ซงึ่ ฟนิ เทคประเภทนคี้ ือ Mobile Banking ทม่ี ขี ึน้ เพื่อใหล้ ูกค้าของธนาคาร
สามารถทาธรุ กรรมตา่ ง ๆ ทเ่ี ป็นการบรหิ ารจัดการเงนิ ของตัวเองไดด้ ว้ ยตวั เอง ทางานในฟังกช์ ันเดยี วกับท่ีธนาคาร
แบบดง้ั เดมิ ทา ทัง้ เชก็ ยอดบญั ชี โอนเงนิ จ่ายบลิ และอนื่ ๆ
Crowdfunding Platforms
เทคโนโลยีเพ่อื การระดมทนุ กลา่ วคือ คราวดฟ์ นั ดิงแพลตฟอรม์ เปน็ แพลตฟอรม์ ตัวกลาง ระหวา่ ง
ผ้ปู ระกอบการ และนักลงทุน โดยแพลตฟอร์มทีเ่ กดิ ขึ้น มจี ุดประสงค์เพ่อื ใหเ้ กดิ การขอ และให้เงนิ ทุน แทนที่
ผปู้ ระกอบการจะตอ้ งไปขอกู้สนิ เชื่อจากธนาคาร ก็สามารถระดมทนุ จากนักลงทุนหลาย ๆ คนได้ และนกั ลงทนุ เอง
กส็ ามารถเลือกลงทุนในธุรกจิ ทนี่ ่าสนใจ ผา่ นแพลตฟอร์มดังกล่าวได้ โดยแพลตฟอรม์ นอกจากจะเป็น ตวั กลางใน
การเชือ่ มต่อแลว้ ยังอานวยความสะดวก ในเรื่องการสมัครขอระดมทนุ ตรวจสอบเครดติ และอนุมัติ ดว้ ยเชน่ กัน
ซ่ึง เพียร์ พาวเวอรจ์ ดั อยใู่ น ฟินเทคประเภทน้ี โดย การระดมทนุ ผา่ นแพลตฟอร์ม ของเพียร์ พาวเวอร์ จะอยู่ใน
รปู แบบของหนุ้ กู้คราวดฟ์ ันดิง ที่ให้ผลตอบแทนเป็นดอกเบี้ย
Cryptocurrency
สกุลเงินดิจทิ ัลทงั้ Cryptocurrency หรือเทคโนโลยี Block chain เปน็ การสมมติชุดข้อมูลขึน้ มาดว้ ย
วธิ ใี ดวธิ หี น่ึงในโลกออนไลน์ แล้วทาให้ใช้งานไดเ้ หมือนเงินจริง สามารถใชจ้ า่ ยได้ รวมถงึ เกง็ กาไรได้ดว้ ย โดยสกุล
เงินดิจทิ ลั สกุลแรกทีถ่ ือกาเนดิ มาในโลกคือ Bitcoin และที่ส่ันสะเทอื นวงการการเงนิ ล่าสดุ คือการประกาศเปิดตัว
Libra สกุลเงินดิจิทัลของ Facebook ทจี่ บั มือกบั พาร์ทเนอร์เจา้ ใหญ่ทัว่ โลกซ่งึ ถูกคาดการณ์ว่าจะเป็น
Technology Disruptive ทใี่ หญ่ท่ีสดุ ในอนาคตการเกิดข้นึ ของเทคโนโลยีทางการเงิน ประเภทน้ี บา้ งก็ถกู มองเป็น
โอกาสทีจ่ ะสรา้ งความเทา่ เทียมทางการเงิน บ้างกถ็ ูกมองว่าเปน็ ภยั ตอ่ ระบบการเงินดั้งเดิมของโลก จึงได้รบั ทั้งการ
ตอ้ นรับและขับไล่จากทว่ั โลก อย่างไรก็ดี Cryptocurrency ถอื เป็นระบบการเงินแห่งอนาคตทีม่ ีการขยายขอบเขต
ความสนใจเพ่ิมขน้ึ เร่ือย ๆ
Payment Technology
ระบบการจ่ายเงินทีด่ าเนนิ การดว้ ยเทคโนโลยี ประเภทนี้คอื ระบบตัวแทนการใช้จ่าย ที่ผู้ใช้ต้องเปดิ
บญั ชีกับทางแพลตฟอรม์ จึงจะสามารถใช้งานได้ ตวั อย่างเช่นระบบ E-Wallet ต่าง ๆ เครดิตการด์ ซงึ่ ระบบ
Payment จะตา่ งจาก Mobile Banking ตรงทีเ่ จา้ ของแพลตฟอร์มไม่ใชธ่ นาคาร และให้บริการเฉพาะการใช้จา่ ย
เทา่ นนั้
Enterprise Financial Software
ซอฟต์แวร์สาหรับองค์กร อีกหนง่ึ เครอ่ื งมือเทคโนโลยี ท่ีจะชว่ ยผ้ปู ระกอบการในเรอื่ ง การจดั การ
ทางดา้ นการเงนิ ไมว่ ่าจะเปน็ การจดั การบัญชี ระบบจ่ายเงินเดอื น-ภาษแี ละการจัดการพนักงาน ซงึ่ ครอบคลุมถึง
สวัสดกิ ารด้านการเงนิ โดยเทคโนโลยดี งั กลา่ วจะช่วยลดเวลา และทรพั ยากรที่ต้องใช้งาน ทาให้ประสทิ ธิภาพของ
กระบวนการภายในองค์กรดีขึ้น
Investment Management
เทคโนโลยที ีจ่ ะชว่ ยจดั การทางดา้ นลงทนุ ในปัจจุบนั จะเห็นไดว้ า่ มแี พลตฟอร์มการลงทนุ ที่
หลากหลายมากขึ้น ไมว่ ่าจะเป็น แอปพลิเคชั่นลงทนุ ใน Private fund, ทองคา, กองทนุ รวม รวมถึงแพลตฟอร์มท่ี
ใช้ AI ช่วยในการวเิ คราะห์หนุ้ หรอื แมแ้ ต่การนาเทคโนโลยีอยา่ ง Robo Advisor มาชว่ ยในการจดั พอรต์ การลงทุน
(Asset Allocation)
Insurance Technology/ Insurtech
หลายคนมองวา่ การซื้อประกันภัย ประกนั ชีวิตคอื การลงทุนรูปแบบหน่งึ รวมทั้งระบบการคานวณ
เบ้ยี ประกนั มีความซับซอ้ น การใชเ้ ทคโนโลยีทางการเงินเข้ามาชว่ ยท้ังดา้ นการคานวณเบี้ยประกนั ผลตอบแทน
ความเส่ียง รวมถงึ อตั ราส่วนลดอยา่ งเป็นเหตเุ ป็นผล ชว่ ยใหท้ ง้ั ผซู้ อื้ และผู้เสนอขายประกันภยั ประกันชวี ิตบรหิ าร
จดั การระบบประกนั ไดง้ ่ายขน้ึ
ประโยชน์ของธรุ กรรมการเงินดจิ ทิ ลั (Fintech)
Life Style ตรงกบั ลกู ค้าเปา้ หมาย
ภาพที่ 4.2 ประโยชน์ของธรุ กรรมการเงินดจิ ทิ ัล Fintech
เนื่องจาก ฟนิ เทค เปน็ ธรุ กรรมทีใ่ ช้งานผา่ นมือถือ แทบ็ เลต็ หรอื คอมพวิ เตอร์โดยการใชง้ านผ่านสอ่ื
ออนไลน์ ตัวอย่างที่เห็นไดช้ ัดคอื Application ในรปู แบบ E-walllet ในมือถือทเ่ี ราใช้อยู่เปน็ ประจาทุกวนั
สามารถตอบสนองความต้องการเราได้อยา่ งฟรๆี และสะดวกรวดเรว็ มาก เพยี งแคด่ าวนโ์ หลดก็สามารถใช้งานได้
ทันที ช่วยใหก้ ารทาธุรกรรมทางด้านการเงนิ หรือการลงทุนเข้าถึงไดง้ ่ายขึน้
ชว่ ยแกป้ ัญหาได้ตรงจดุ
การทาธุรกรรมทางการเงนิ น้ันตอ้ งเดินทางไปธนาคาร และใช้ระยะเวลาพอสมควร แต่การใช้ ฟินเทค
ชว่ ยลดระยะเวลาในการเดนิ ทางไปธนาคารรวมถึงการทาธรุ กรรมตา่ งๆ ซ่ึงสามารถใช้งานบน ฟินเทค แทนได้ โดย
ท่ีไมต่ ้องเสียค่าธรรมเนียมให้ปวดใจอีกต่อไป เพราะบรกิ ารนีส้ ่วนใหญ่น้นั ทุกธนาคารฟรีค่าธรรมเนียมแลว้ ทงั้ สน้ิ
ช่วยลดคา่ ใชจ้ ่ายเรอ่ื งน้ีลงไปเยอะเลย
ภาพท่ี 4.3 ช่วยแกป้ ญั หาได้ตรงจดุ
ทาให้ลูกค้าเขา้ ถึงบริการได้ง่ายขึน้
ฟินเทคเป็นธุรกิจที่อยใู่ นเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ไมว่ ่าจะอยู่
ในรปู แบบ Application หรอื Website ลว้ นเป็นการใช้
งานออนไลนท์ ัง้ สิ้น ซ่งึ กส็ อดคลอ้ งกับการใชช้ วี ติ ประจาวนั
ของคนยุคสมยั น้ีที่ใชง้ านอินเทอร์เนต็ เป็นชวี ติ ประจาวัน
ทาใหธ้ รุ กิจหลายธุรกิจกต็ ้องปรบั ตัวไปตามๆกนั เพ่ือ
ตอบสนองความต้องการของลูกคา้ ให้ทนั ได้
ภาพที่ 4.4 ทาให้ลูกค้าเขา้ ถึงบริการได้งา่ ยขน้ึ
หากธุรกิจไหนสามารถทาได้เร็วกวา่ เขา้ ใจลูกค้าไดม้ ากกวา่ แนน่ อนวา่ ผลตอบแทนไมไ่ ด้มีเพียงแคก่ าไรที่เป็น
ตัวเลขเทา่ นน้ั แต่ยงั เพมิ่ ความนา่ เชือ่ ถือให้กบั บริษทั ได้ อีกท้ังยังทาใหล้ ูกคา้ ไวว้ างใจกบั ธรุ กิจได้ดียงิ่ ขึน้
มีความปลอดภัยและน่าเชอ่ื ถอื
ภาพท่ี 4.5 มีความปลอดภยั และนา่ เช่อื ถือ
หากพูดถึงเรือ่ งธรุ กรรมทางด้านการเงินหรือการลงทนุ แล้ว ส่ิงแรกทีต่ ้องให้ความสาคญั มากท่สี ดุ คือ
ความปลอดภยั เพราะทรัพยส์ ินเป็นของมีค่ามรี าคา ถ้าหากไม่มีความน่าเชื่อถือหรอื ความปลอดภัยแลว้ คงไมม่ ีใคร
กลา้ ฝากเงนิ ไว้กบั ธุรกจิ นน้ั สถาบันการเงนิ จึงเพิ่มระดับความปลอดภัยและปรบั ปรงุ โครงสร้างของ Application
และ Website ใหม้ ีเสถียรภาพยากต่อการแฮกข้อมูลได้ เชน่ การสแกนนวิ้ สแกนม่านตา การจดจาใบหนา้ ทาให้
เปน็ เครอ่ื งหมายการันตีความปลอดภัยขอ้ มูลเราได้แน่นอน
สาหรบั ประเทศไทยแล้วถ้านึกถึง ฟนิ เทค คงนึกถึงแคเ่ พยี ง E-Wallet ท่เี ปน็ รูปแบบของ ของ
ธนาคารต่างๆในมอื ถอื ท่ีสามารถทาธุรกรรมทางดา้ นการเงินได้ สามารถชาระค่าสินคา้ หรือบรกิ ารได้สะดวกสบาย
โดยท่ีไม่เสียคา่ ธรรมเนียม แต่สาหรับฟนิ เทคแล้ว ยงั มอี ีกหลายธุรกิจทเ่ี ราไม่ได้กล่าวถึง เพราะตอนน้ี E-Wallet
กาลังมาแรง กลายเปน็ สง่ิ จาเป็นในการเติบโตของธุรกจิ ได้เชน่ กัน
ผลกระทบของ Fintech ทม่ี ีต่อธนาคารและอุตสาหกรรม
ส่วนใหญ่มองวา่ จะกระทบหนักท่ี Back Office แตม่ ันไมใ่ ช่มนั จะกระทบ Front ดว้ ย และจะกระทบ
หมดทกุ สว่ นสินเช่ือ / เงินฝาก : ลกู ค้าจะมีทางเลอื กอื่นมากข้ึน ลดการพ่ึงพาธนาคารและเจา้ หน้าท่ีและต้อง
คานึงถงึ คณุ ภาพสนิ เชือ่ ในอนาคตท่ปี ล่อยกู้ให้ธุรกิจทีจ่ ะได้รับผลกระทบหนักจากไอทีและพฤติกรรมผูบ้ รโิ ภคทจ่ี ะ
เปล่ยี นไปอย่างรวดเรว็ ด้วย
กองทนุ : โปรแกรมช่วยเร่อื งการวางแผนลงทนุ ระบบทีช่ ่วยให้เกดิ การเขา้ ถึงการลงทุนได้ง่ายขึ้น
และการสื่อสารผา่ นชอ่ งทางที่ลูกคา้ เข้าถึง เข้าใจได้ง่าย จะเป็นช่องทางทาให้ลูกค้าหันไปลงทุนและสง่ คาสัง่ ซือ้ ขาย
ผา่ น โดยไมต่ อ้ งยึดติดกับแบงคแ์ บบท่ีเปน็ อยู่
สาขา (Physical) : ไมต่ อ้ งการสาขา เพราะมชี อ่ งทางอนื่ ทเ่ี ข้าถึงบริการได้งา่ ยกวา่ ไม่ตอ้ งการหอ้ ง
ซุปเปอร์วไี อพี (รถตดิ มาก และไม่มอี ะไรท่ีน่าดึงดูดใจทจี่ ะไป) สรปุ คือ Waste ชดั ๆ ที่ไปสรา้ ง
การจดั สัมมนา ออกบูธ : คนกรุงเทพฯ เร่ิมข้ีเกียจไป รถติด หาอ่าน หาฟงั ไดใ้ นคลปิ เบ่ือการจดั
แบบเดมิ ๆ จนทาใหห้ ลายรายการต้องอ้อนวอนให้มาฟงั มาดู ต่างจงั หวดั จะยังขยายได้ดีเฉพาะภายใน 3-5 ปนี ี้
เพราะยังไปกนั ไม่มาก โดยเฉพาะทีไ่ มใ่ ชห่ วั เมอื งใหญ่แบบเดมิ ๆ ควรเขา้ ไปจับก่อนคนอน่ื จะไปเพราะคนที่จังหวัด
อ่นื ๆ ยังเขา้ ถงึ ความรู้ บริการพวกน้ไี ด้ไม่ง่าย ยังเหมือนฟองนา้ ทีซ่ บั น้าไดม้ ากระบบ Payment / Settlement :
กาลงั จะเปล่ียนไป มีพัฒนาการที่ทาไดส้ ะดวกและเช่ือมกนั ได้ทุกแบงค์ ทุกโบรกเกอร์ ทกุ กองทุน ฯลฯOpen
Architecture ในการขายบริการทางการเงนิ ผ่านแบงค์แบบไม่จากัดเฉพาะ Brand ในเครอื กาลังเกิดขึน้ แลว้ หาก
แบงค์ใดยังไม่พัฒนาเร่ืองน้รี วมไปถึงการ Settlement การบริหาร Cash และงานทะเบยี นทีป่ ดิ ก้ันเฉพาะต้องผา่ น
แบงค์ตนเองเทา่ นั้น แบงคน์ ั้นและเครือข่ายจะสญู เสยี ลกู คา้ ในที่สดุ
- หลายแบงค์ในตา่ งประเทศ รู้ว่าไปตอ่ แบบเดิมๆ ไมไ่ ด้แล้ว (และมแี นวโนม้ จะลดพนักงานลง เชน่
Citi บอกจะลดลงได้ 30%) จงึ เข้าซื้อหรือรว่ มทุนกบั FinTechไปเลย แบงค์ไทยบางแหง่ กท็ าเช่นเดยี วกนั หรอื
อยา่ งน้อยก็ต้งั หนว่ ยงานเฉพาะกจิ เพ่ือศกึ ษาและวางแผนรับมอื เร่ืองนี้
- แบงคต์ ้องเอาจรงิ กับเรื่องปริมาณสาขา หยดุ การขยายและลดสาขาในพ้นื ทที่ ่ีไมม่ ีกาไรเพราะสาขา
แบงค์ในปัจจุบันอยใู่ นสมาร์ทโฟนแลว้ และเร่งพัฒนาไปตาม Trend
- คนทีเ่ คยทาหนา้ ทท่ี ่จี ะถูกไอทกี ลืนกิน จะตกงาน เลยี่ งไม่ได้ ทางบรรเทานอกจากทาโครงการร่วม
ใจจากแล้วก็ควรเลือก “เฉพาะ” คนท่ีมีคุณภาพ ปรบั ตัวได้ มาให้การอบรมใหม่เร่ืองบริการทางการเงนิ การลงทุน
อยา่ งเข้มขน้ เพ่ือทาให้เขามี Value Added เกินกว่าระบบจะเอ้ือได้ อยา่ งเช่น ใหเ้ รียนร้วู ธิ ีให้คาปรกึ ษาทางการ
เงินการลงทุนท่ีก้าวหน้ากว่าระบบ
- การจัดทาแผนธุรกิจ ตอ้ งเพมิ่ แผนการตลาดด้วย IT และ Identify สว่ นทไี่ มส่ ามารถรับไอทีได้มาก
นัก แลว้ มุ่งโฟกัสไปท่สี ว่ นน้เี ฉพาะในช่วง Transition Period เชน่ กลุ่มสงู อายุ
บทบาทของ Fintech กบั ระบบการเงินของไทยในอนาคต
“เทคโนโลยที างการเงิน” (Financial Technology) หรอื “ฟินเทค” (FinTech) เปน็ หนึง่ ในทศิ
ทางการพัฒนาระบบการเงินท่ี ธปท. ใหค้ วามสาคัญ โดยมุ่งใหเ้ กดิ การนาเทคโนโลยีมาสนับสนุนและสง่ เสรมิ การ
พัฒนานวัตกรรมทางการเงนิ ท่ีหลากหลาย รวมถงึ ผลักดนั ใหเ้ กดิ ระบบนิเวศ (ecosystem)ทเ่ี อื้อต่อการประยุกตใ์ ช้
เทคโนโลยีในการพัฒนาบริการทางการเงินอย่างเปน็ รูปธรรมในหลายมิติ เพ่ือใหส้ ามารถตอบสนองความต้องการ
ของผู้ใชบ้ ริการไดด้ ีขึ้น เพ่ิมความสะดวกรวดเร็วคา่ ใช้จา่ ยถกู ลง ขณะทีม่ ีความม่นั คงปลอดภัยและมีการบริหาร
ความเสยี่ งทีเ่ หมาะสม โดยมีการดาเนินการในหลายดา้ น ได้แก่
(1) การสนับสนุนการสรา้ งนวัตกรรมทางการเงิน
ผา่ นกลไก Regulatory Sandbox* ที่เอือ้ ใหผ้ ู้ให้บริการทางการเงินท้งั สถาบันการเงนิ และทไ่ี ม่ใช่
สถาบันการเงินสามารถพฒั นาบริการด้วยเทคโนโลยีสมัยใหมแ่ ละใหบ้ ริการไดร้ วดเร็วข้ึน โดยเริ่มจากการทดสอบ
การใหบ้ ริการในขอบเขตจากัด เพือ่ ใหส้ ามารถควบคมุ ความเสย่ี งได้ และมกี ารติดตามประเมนิ ผลจาก ธปท. อยา่ ง
ใกลช้ ดิ ก่อนนาออกให้บรกิ ารในวงกวา้ งตวั อย่างของเทคโนโลยที ม่ี กี ารนาเขา้ ทดสอบภายใต้Regulatory Sandbox
ไดแ้ ก่
- การนาเทคโนโลยี Block chain มาใชใ้ นการโอนเงินท่ชี ว่ ยให้การโอนเงินระหวา่ งประเทศรวดเรว็
มากข้ึน ต้นทนุ ต่าลง และใชใ้ นการให้บริการหนงั สือค้าประกัน (Letter of Guarantee)ท่ชี ว่ ยใหส้ ถาบันการเงิน
ออกหนังสือค้าประกนั ใหแ้ กห่ นว่ ยงานตา่ ง ๆ ด้วยเอกสารอิเลก็ ทรอนิกสค์ รบวงจร ดว้ ยกระบวนการทีป่ ลอดภัย
มีกลไกป้องกันการปลอมแปลง ชว่ ยให้ภาคธุรกจิ ประหยดั เวลา ลดข้นั ตอนการจดั การเอกสาร และมีความเชื่อม่ัน
มากข้นึ
- การนาเทคโนโลยี Biometrics เช่น การสแกนหนา้ หรอื ลายนิ้วมือ มาใชใ้ นการพิสจู น์และยืนยัน
ตัวตนลกู ค้า เพื่อเพิม่ ความปลอดภยั และความเชื่อม่ันในการใช้บรกิ ารทางการเงนิ และอานวยความสะดวกแก่
ลกู ค้าในการใช้บริการผา่ นช่องทางออนไลน์ ผ่านการพิสจู น์และยืนยนั ตัวตนลูกคา้ ผ่านทางอเิ ล็กทรอนกิ ส์
(Electronic-Know Your Customer:e-KYC) โดยไม่จาเป็นต้องเดินทางไปท่ีสาขา
(2) การส่งเสริมความร่วมมือในการพัฒนานวัตกรรมทางการเงิน โดยเฉพาะท่มี ีลกั ษณะเปน็ โครงสรา้ งพ้ืนฐาน
รองรับการพฒั นาต่อยอดบรกิ ารในอนาคตได้อย่างรวดเรว็ ท่ีสาคญั ไดแ้ ก่
- การจดั ตั้ง Thailand Block chain CommunityInitiative ซงึ่ เปน็ ความร่วมมือของภาคการเงิน
และภาคธุรกิจเพื่อแลกเปลย่ี นองค์ความรเู้ ก่ียวกบั เทคโนโลยี Block chainและส่งเสรมิ การนา Block chain มา
พัฒนาบรกิ ารทางการเงินท่หี ลากหลาย และส่งเสริมใหเ้ กิดการรว่ มกันใช้งานในวงกว้างท้ังในภาคการเงิน ภาค
ธรุ กจิ และภาครฐั
- การพัฒนา National Digital Identity (NDID) ซึง่ เป็นโครงสร้างพ้ืนฐานสาหรับการพสิ ูจน์และ
ยนื ยันตัวตนในรปู แบบดิจิทัล โดยใช้หลกั การตรวจสอบยนื ยันข้อมลู กบั หนว่ ยงานทีเ่ ชื่อถือได้ หรือผูใ้ หบ้ ริการที่เคย
ร้จู ักตวั ตนของผู้ขอใช้บริการรายนน้ั แล้ว ผ่านกระบวนการแลกเปล่ียนข้อมูลระหวา่ งหน่วยงานที่ปลอดภัยซึ่งจะช่วย
สนบั สนนุ ให้ลูกคา้ สามารถทาธรุ กรรมทางการเงิน เช่น การเปิดบญั ชเี งินฝาก การสมัครใชบ้ ริการการย่นื ขอสินเชอื่
ฯลฯ ไดส้ ะดวกมากข้นึ โดยไม่ต้องยืน่ เอกสารหลกั ฐานท้ังหมดใหแ้ ก่ผใู้ ห้บริการรายใหม่ทุกคร้งั ที่ต้องการใช้บรกิ าร
- การพฒั นาและส่งเสริมการใชม้ าตรฐาน QR Code เพอื่ การชาระเงิน ทชี่ ว่ ยเพิ่มทางเลือกในการ
ชาระเงินใหส้ ามารถทาได้สะดวกรวดเร็วมากขน้ึ ผ่านโทรศัพทเ์ คลอ่ื นที่ (mobilepayment) ซึ่งมีการใช้งานอยา่ ง
กว้างขวางทว่ั ประเทศ รองรบั การชาระเงนิ ได้หลากหลายทั้งบญั ชีเงินฝากธนาคาร บตั รเครดิตบัตรเดบิตและเงนิ
อเิ ล็กทรอนกิ ส์ ช่วยให้รา้ นค้าขนาดกลางและเลก็ มชี อ่ งทางรบั ชาระเงนิ ที่สะดวก ต้นทุนต่า สนับสนุนการเข้าถงึ
บริการทางดิจิทลั ในไทยใหแ้ พร่หลายมากขึ้นโดยมรี า้ นค้าท่ีตดิ ตงั QR Code แล้วกวา่ 3 ล้านรา้ นค้า และยงั เปิด
โอกาสในการต่อยอดการพฒั นาบรกิ ารชาระเงินระหวา่ งประเทศดว้ ยต้นทนุ ตา่
- การพัฒนาระบบต้นแบบของการใชเ้ ทคโนโลยี Block chain หรือ Distributed Ledger
Technology (DLT) ในระบบการเงินเพอ่ื สรา้ งระบบนิเวศให้ผู้เก่ยี วขอ้ งไดเ้ รยี นรู้เทคโนโลยนี ี้ในเชิงลึกและประเมิน
ความเหมาะสมในการนาไปใช้จริงต่อไปไดแ้ ก่ โครงการที่ทดสอบใช้ Block chain ในการโอนเงนิ ระหวา่ งสถาบนั
การเงิน และโครงการ DLT ScriplessBond ทีน่ าเทคโนโลยี Block chain มาทดสอบใชใ้ นงานจาหน่ายพนั ธบตั ร
เพ่อื ชว่ ยลดความซับซอ้ น ลดขน้ั ตอนและเวลาการทางานของผทู้ ่ีเก่ยี วข้อง
(3) การสง่ เสรมิ องคค์ วามรู้ด้าน FinTech แกผ่ ู้เก่ยี วขอ้ งทงั้ สถาบันการเงิน หน่วยงานภาครัฐ
เช่น Bangkok FinTech Fair เพอื่ ส่งเสริมการพฒั นานวัตกรรมทางการเงนิ และเผยแพร่ความร้ดู ้าน
FinTech ผ่านการสัมมนาแลกเปลย่ี นความคิดเห็นของวทิ ยากรผมู้ ปี ระสบการณ์สงู จากทั้งในประเทศและตา่ งประเทศ
และการจดั แสดงนวตั กรรมทางการเงนิ การจดั งาน Blockchainthe Series @ BOT เพ่อื เผยแพรอ่ งค์ความรเู้ กย่ี วกับ
การประยุกตใ์ ชเ้ ทคโนโลยี Block chain ในบริการทางการเงนิ และงาน Journey of Biometrics in Financial
Services เพอ่ื สนับสนนุ การแลกเปลย่ี นแนวคิดและมมุ มองในการใชเ้ ทคโนโลยีBiometrics เพอื่ เพ่ิมประสิทธิภาพ
และความปลอดภยั ในบริการทางการเงิน FinTech มุ่งหวงั ใหภ้ าคการเงนิ เปลีย่ นแปลงของเทคโนโลยแี ละใชโ้ อกาส
จากความกา้ วหนา้ ของเทคโนโลยี ในการยกระดบั บริการทางการเงินและการชาระเงนิ ท่ีมีประสทิ ธภิ าพตอบโจทย์
ความตอ้ งการของลูกค้ากลมุ่ ต่าง ๆ สนับสนุนการใช้ชีวติ ประจาวนั ของประชาชนและการดาเนนิ งานของภาคธรุ กิจ
และภาครัฐ ช่วยยกระดับความสามารถในการแขง่ ขนั ของไทยในยุคดจิ ิทลั
ภาพที่ 4.6 การส่งเสริมองคค์ วามรู้ด้าน FinTech
ผลสาเรจ็ ของธรุ กรรมเงินดจิ ิทลั Fintech
ภาพที่ 4.7 ผลสาเรจ็ ของธุรกรรมเงินดจิ ิทัล (Fintech)
ดว้ ยเหตุที่ FinTech เปน็ กลุม่ ธุรกิจทีน่ าเสนอบรกิ ารในช่องทางใหม่ ๆ หลกั การทเ่ี คยใช้ได้ดใี นการ
สร้างสนิ ค้าแบบเดมิ ๆ อาจไม่เพียงพออีกต่อไป หัวใจของการสรา้ งสินค้าหรอื บริการใน FinTech ให้ประสบ
ความสาเร็จ มดี ังน้ี
แก้ปัญหาได้ตรงจดุ
ต้องมองให้ออกวา่ ลกู ค้ามีปญั หาอะไร แล้วเสนอวธิ กี ารแก้ไขอย่างสรา้ งสรรค์ เราสามารถใช้
เทคโนโลยีสมัยใหม่เขา้ มาช่วยสร้างพฤติกรรมการใชบ้ ริการใหม่ ๆ ใหผ้ บู้ ริโภคได้ โดยดจู ากตัวอย่างความ
เปลี่ยนแปลงที่เกดิ ข้นึ ก่อนหน้าน้ี เช่น ตัดปัญหาเวลาทาการของธนาคารด้วยการทาธรุ กรรมบน iBanking หรอื ลด
เวลาการเดินทางไปห้างสรรพสินคา้ ด้วยการ Shopping Online
ใชง้ านง่าย
เพราะการใชช้ ีวติ ทุกวนั นกี้ ็ยากพอแล้ว ลูกค้าจึงมองหาบริการทใ่ี ชง้ านได้ง่าย และให้ประสบการณ์ท่ี
ดรี ะหว่างการใช้งาน ไมว่ ่าจะเปน็ การออกแบบเว็บไซต์ทเ่ี รียบงา่ ย เข้าถงึ ไดท้ ้ังจากเดสกท์ ็อปและมอื ถอื ความ
สะดวกรวดเร็วในการตดิ ต้ังแอปพลเิ คช่ัน การใช้งานผ่าน user interface ทเ่ี ข้าใจง่าย สามารถใชง้ านได้อย่าง
สะดวกไมว่ ่าจะเป็นลกู ค้าในช่วงอายุใด ๆ กต็ าม
มคี วามปลอดภัย
เนื่องจาก FinTech เกยี่ วข้องกบั ธรุ กรรมทางด้านการเงนิ ไม่วา่ ทางใดก็ทางหน่ึง ความปลอดภัยใน
การใช้บรกิ ารย่อมเปน็ ปจั จยั พื้นฐานสาคญั ที่ระบบจะต้องมี ทั้งในด้านการรักษาข้อมลู ของลูกคา้ รวมไปถึงความ
ปลอดภยั ในการทาธรุ กรรมตา่ ง ๆ
ลูกคา้ เขา้ ถึงการบริการไดง้ า่ ย
ความสะดวกในการเขา้ ถึงการบริการถือเปน็ ส่งิ สาคัญอย่างหนึ่ง ตัวอยา่ งที่เหน็ ชัดในปจั จุบันนี้ เช่น
การสร้าง Mobile application เพอ่ื ให้ลูกค้าสามารถเข้าถึงบรกิ ารได้ง่าย และสามารถเขา้ ใช้งานจากทใ่ี ดกไ็ ด้
เปรียบเสมอื นจับเอาบริการหนา้ รา้ นใส่ในมือของลกู ค้า ซ่ึงทกุ วันนี้ ใคร ๆ กใ็ ช้ smartphone ดังน้นั การสร้าง
Mobile application จึงเป็นอกี หน่ึงบริการที่ไมค่ วรมองข้าม
ตรง life style ของกลุ่มเปา้ หมาย
ยกตวั อย่างเชน่ หากกลมุ่ ลกู ค้าเปน็ นักวเิ คราะห์ ชอบอ่านตัวเลข ตเี ส้นราคาหนุ้ และวิเคราะห์ข้อมูล
ในเชงิ ลกึ การใชบ้ ริการผา่ นเว็บไซต์หรอื โปรแกรมบนเคร่อื งคอมพิวเตอร์ก็ดูจะเปน็ สิง่ ทเี่ หมาะสม เนื่องจากการใช้
งานบนแทบ็ เลต็ หรือมือถืออาจจะมีข้อจากัดในหลาย ๆ ด้าน แตห่ ากเปน็ บรกิ ารง่าย ๆ เชน่ การชาระเงิน โอนเงิน
หรอื ธุรกรรมอน่ื ๆ ทีต่ ้องใชใ้ นชีวติ ประจาวนั การทาธรุ กรรมเหล่านบ้ี นมือถอื ก็จะใหค้ วามคล่องตวั กับผู้ใช้งาน
มากกวา่
มีระบบรองรบั ท่ีมีประสิทธภิ าพ
ไมว่ า่ จะเปน็ การบริการดา้ นใดก็ตาม ระบบจะต้องมีความสามารถในการนาเสนอขอ้ มูลอย่างถูกต้อง
รวดเรว็ และสามารถรองรบั การใช้งานของลกู ค้าจานวนมากได้อยา่ งเหมาะสม จะตอ้ งม่ันใจว่าระบบยงั สามารถ
ให้บริการลกู ค้าได้ แมจ้ ะมีจานวนลูกค้าหลาย ๆ ทา่ นเขา้ ใช้งานพร้อม ๆ กนั กต็ าม อกี ท้ังควรมีแผนสารอง ในกรณี
ระบบหลักเกิดมีปญั หาใชง้ านไม่ไดด้ ว้ ย
ตอบสนองความต้องการของตลาดไดอ้ ยา่ งรวดเรว็
การบริการท่ีดีควรจะปรบั ตวั ให้ทนั กับสถานการณ์ เพือ่ รักษากลมุ่ ลูกค้า นอกจากการนา feedback
มาพัฒนาและปรับปรงุ บริการแล้ว การเห็นปัญหาและความต้องการในอนาคต ก็จะทาให้บริการของเราทนั สมัยอยู่
เสมอความสาเร็จของ FinTech อาจจะวัดได้จากหลายด้าน แตส่ ่งิ ท่ีสาคัญทส่ี ดุ ก็คือ การมุ่งที่จะแก้ปัญหาให้กบั
ลกู คา้ สามารถเป็นคาตอบในระยะยาวให้กับลูกค้าได้ โดยท่ลี กู คา้ ไมเ่ ลิกหรือเปลี่ยนไปใชบ้ ริการเจา้ อ่ืน และใน
ขณะเดยี วกันกส็ ามารถทจ่ี ะดึงดดู กลุ่มลกู คา้ ใหม่ ๆ เข้ามาใชบ้ ริการเพ่มิ ข้นึ ได้อีกดว้ ย
Fintech starup
Startup คือบริษัทท่กี ่อตง้ั เพื่อคน้ หาโมเดลการทาธุรกจิ แบบใหม่ ซงึ่ สามารถทาซา้ ได้และขยายตวั
เพอ่ื รองรบั การเจรญิ เติบโตได้ โดยมคี วามคาดหวังทจ่ี ะมรี ายได้เตบิ โตอย่างรวดเร็วในอนาคต ส่วนใหญ่แล้วสินคา้
หรอื บริการของ Startup จะทาให้ผูบ้ รโิ ภคไดป้ ระโยชน์มากขึน้ และเจ้าของธรุ กจิ เดมิ เสียประโยชน์ ตวั อยา่ งเช่น
Uber ทาใหผ้ ู้โดยสารทัว่ โลกเดนิ ทางได้สะดวกขึน้ สง่ ผลให้ผใู้ ห้บรกิ ารรถ Taxi อาจมลี ูกคา้ ลดลงFinTech มากจาก
คาว่า (Finance + Technology) หมายถึง การใชเ้ ทคโนโลยเี พอ่ื ช่วยใหต้ ลาดการเงนิ หรอื บรกิ ารใดๆ ทีเ่ กย่ี วกบั
เร่ืองการเงินมปี ระสทิ ธิภาพมากข้นึ ตัวอย่างเชน่ ระบบ Algorithmic Trading ช่วยใหน้ กั ลงทุนตอบสนองความ
เคลอื่ นไหวของหุ้นทง้ั ตลาดได้เรว็ ขึ้น สง่ ผลให้ตลาดหุน้ มีประสทิ ธิภาพมากขึน้ หรือ Crowdfunding ชว่ ยใหก้ าร
จดั สรรเงินทนุ ในตลาดการเงินมปี ระสิทธภิ าพ ท่วั ถึง และเป็นธรรมมากข้ึนเมอื่ เราเอา 2 คานมี้ ารวมกัน กจ็ ะได้
FinTech Startup ซึ่งหมายถึง Startup ทีค่ น้ หาโมเดลการทาธุรกิจด้านการเงินโดยเนน้ การใช้ IT เปน็ ตวั หลกั ใน
การขับเคลื่อนตวั อยา่ งเช่น KickStarter ทช่ี ่วยให้ผ้ทู ม่ี ไี อเดียในการสร้างสินคา้ ใหม่ๆ ระดมทุนผา่ นการขายสนิ ค้า
ล่วงหน้าให้กบั ผู้บริโภค หากไดเ้ งนิ ทนุ ถึงระดบั ที่ต้องการสินค้านน้ั จะถูกผลิตขน้ึ จริงและส่งให้กับผ้ทู ่ีสง่ั ไว้
ภาพที่ 4.8 Fintech starup
หนว่ ยท่ี 5
สกลุ เงินดิจิทลั (Cryptocurrency)
ภาพท่ี 5.1 สกลุ เงนิ ดิจทิ ลั (Cryptocurrency)
สกลุ เงินดจิ ติ อล (Cryptocurrency) คือสกลุ เงนิ เสมือนทใ่ี ช้การเข้ารหสั เพ่ือทาให้มีความปลอดภยั ซง่ึ
แทบจะเปน็ ไปไมไ่ ดเ้ ลยท่จี ะปลอมแปลงหรือจา่ ยซา้ สกุลเงินดจิ ิตอลจานวนมากเป็นระบบการกระจายอานาจบน
พืน้ ฐานของเทคโนโลยีบลอ็ กเชนท่เี ปน็ บญั ชีแยกประเภทกระจายและมีการบังคบั ใชโ้ ดยเครือขา่ ยท่ีแตกต่างกนั ของ
คอมพิวเตอร์ ฟีเจอร์ทีม่ กี ารกาหนดของครปิ โตเคอเรนซกี ็คือมนั มักจะไม่ออกโดยผู้มีอานาจส่วนกลางใดๆ การ
แสดงผลของมนั ในทางทฤษฎีมภี มู คิ มุ้ กันตอ่ การแทรกแซงของรัฐบาลหรอื การจัดการ
สกลุ เงินดจิ ิตอลที่ใช้บล็อกเชนตวั แรกคอื บิทคอยน์(Bitcoin) ซึง่ ยังคงเป็นที่นิยมและมคี า่ มากท่ีสดุ
ปจั จุบนั นี้มีสกลุ เงินดิจติ อลสารองหลายพนั ฟงั ก์ชน่ั หรือข้อกาหนดตา่ งๆ สกุลเงินเหลา่ น้ีบางส่วนถอื เป็นโคลนของ
บิทคอยน์ในขณะทส่ี กุลเงนิ อื่นๆเปน็ ฟอร์คหรอื เป็นสกุลเงนิ ดิจติ อลใหม่ที่แยกออกจากทีม่ ีอยแู่ ล้ว
ประเภทของสกุลเงินดิจิทลั
สกุลเงนิ ดิจิตอลแรกท่ที าให้เกิดจินตนาการในท่ีสาธารณะคือ บทิ คอยน์ ซ่งึ เปดิ ตัวในปี 2552 โดย
บุคคลหรือกล่มุ ทร่ี จู้ กั กนั ในนามแฝง ซาโตชิ นากาโมโต ณ ตอนนี้ เดอื นตลาคม 2020 บทิ คอยน์มีมลู คา่ ตลาดรวม
ประมาณ 199.62 พันลา้ นเหรียญสหรฐั ความสาเร็จของบิทคอยน์ทาใหเ้ กดิ สกุลเงนิ ดจิ ติ อลจานวนมากทรี่ ู้จักกนั ใน
ชือ่ "altcoins" เช่น Litecoin, Ethereum, Bitcoin Cash,Ethereum, Ripple(XRP), EOS และ Cardano
ปัจจุบนั มสี กุลเงนิ ดจิ ติ อลมากกวา่ 1,000 ชนดิ เทรดเดอรจ์ ะมีทางเลอื กมากมายในการซ้ือขายอย่างไรกต็ าม สกุล
เงินดจิ ติ อลที่มกี ารซ้ือขายไม่มากนกั หรือสกุลเงนิ ดจิ ิตอลแบบใหมอ่ าจมีโอกาสจากัดในการเทรด ซ่ึงอาจหมายถึงจะ
มีผ้ซู อื้ น้อยลงเมื่อถงึ เวลา
ภาพที่ 5.2 ประเภทของสกุลเงินดจิ ิทัล
cryptocurrency เปน็ สกลุ เงินดิจทิ ลั ท่มี ีอยู่ในเครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ทเี่ รียกวา่ 'blockchain'
บนอินเทอร์เน็ต พวกเขาเปน็ สกลุ เงนิ เสมือนทม่ี ีการกระจายอานาจและอยู่นอกธนาคารแบบดั้งเดิม แต่ยงั คง
สามารถซื้อขายได้เหมือนกับสกุลเงินอนื่ ๆ
Bitcoin เป็น cryptocurrency ที่เป็นต้นฉบบั และรจู้ ักกนั ดี แตป่ จั จุบนั มี cryptocurrencies นบั พัน
แห่งขึ้นอยู่กบั เทคโนโลยีเดียวกนั
วิธกี ารทางาน CRYPTOCURRENCIES
Cryptocurrencies เป็นเงนิ สดดจิ ิทัลทีไ่ ม่มอี านาจหน้าท่ีของรฐั บาลกลางหมายถึงไม่มีบุคคลหรอื
สถาบัน (เชน่ ธนาคารกลาง) ควบคมุ แนวคิดคล้ายกับเครือข่ายแบบ peer-to-peer สาหรับการแชร์ไฟลเ์ ชน่ ทุกคน
ในเครือขา่ ยแชรไ์ ฟลจ์ ะไม่ได้รับการจัดเกบ็ ไว้ในคอมพวิ เตอรเ์ พียงเคร่ืองเดียว
การไม่มหี นว่ ยงานกลางจะช่วยขจัดความจาเปน็ ในการควบคมุ บัญชยี อดคงเหลือและการทาธรุ กรรม
ใด ๆ กล่าวอีกนัยหน่ึงกช็ ่วยเพิ่มความโปร่งใสและลดความเส่ยี งของการฉ้อฉลการบัญชีหรอื ข้อผดิ พลาดเช่นการใช้
จ่ายสองคร้งั ภายในระบบ
cryptocurrencies สร้างใหม่เชน่ bitcoin จะป้อนลงในฐานขอ้ มลู ท่ีเรยี กวา่ blockchain สกุลเงนิ
ถูกสรา้ งขึ้นเมอื่ คอมพิวเตอรข์ ัดชุดอัลกอริทึมที่ซบั ซอ้ นในกระบวนการทเ่ี รียกวา่ เหมืองแร่ อลั กอริทึมเหลา่ นี้ใชก้ าร
เขา้ รหสั เพื่อรกั ษาความปลอดภยั การทาธุรกรรมและควบคุมการสรา้ งหน่วยเพิ่มเตมิ ของ cryptocurrency
ภายในเครอื ข่าย peer ทุกคนมีบันทกึ ของประวตั ิทส่ี มบรู ณ์ของการทาธรุ กรรมทัง้ หมดและทุกความ
สมดุลของบัญชี cryptocurrency มอี ยู่เพ่ือแสดงธุรกรรมทางการเงิน ดวู งจรชวี ติ ของการทาธุรกรรมด้านลา่ ง
ภาพที่ 5.3 วิธกี ารทางาน CRYPTOCURRENCIES
ชวี ติ การค้า
ภาพที่ 5.4 ชวี ิตการคา้