งานนำเสนอ สนุก อัปเดตชีวิต ปาร์ตี้ งานนำเสนอ ภาพประกอบ 3 มิติ มีสีสัน

อิศรญาณภาษิ ต

โรงเรียนบางปะอิน "ราชานุเคราะห์ ๑"

ตำบล บ้านเลน อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 13160

ด.ช.กันตภณ นทีมณฑล เลขที่1
ด.ช.ชลธี ทองธรรมชาติ เลขที่3

ด.ช.บรรณกร เสนาเลขที่9
ด.ช.พงศธร คงกล่อมเลขที่11
ด.ช.สมบูรณ์ ลักษณเพ็ญเลขที่17

ผู้แหตม่่งอมเจ้าอิศรญาณ มหากุล

เป็นโอรสใน พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์ สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2423 ในรัชสมัย

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

โดยพระองค์ทรงแต่งเรื่อง อิศรญาณภาษิต ในขณะระหว่างผนวช โดยแต่งเป็นกลอนยาวจำนวน 52 คำกลอน




ลักษณะคำประพันธ์

อิศรญาณภาษิตแต่งด้วยกลอนเพลงยาว ซึ่งมีลักษณะคล้ายกลอนสุภาพ แต่มีจุดที่แตกต่างออกไป 2 อย่างหลัก ๆ ได้แก่

1. กลอนเพลงยาวจะขึ้นต้นด้วยวรรครับ (วรรคที่สอง) ดังนั้น บทแรกของกลอนเพลงยาวจึงมีเพียง 3 วรรค

ขณะที่กลอนสุภาพหนึ่งบทจะมี 4 วรรค ดังตัวอย่าง




อิศรญาณชาญกลอนอักษรสาร




เทศนาคำไทยให้เป็นทาน โดยตำนานศุภอรรถสวัสดี

2.อิศรญาณภาษิตจะลงท้ายด้วยคำว่า เอย แต่กลอนสุภาพไม่จำเป็นต้องลงท้ายด้วยเอย

เนื่อเรื่องย่อ


อิศรญาณภาษิมีเนื้อหาเชิงสั้งสอนแบบเตือนสติและนำเกี่ยวกับการประพฤติปฏิติตนให้เป้นที่พอใจของผู้อื่น โดย

เฉพาะผู้ที่มีอำนาจมากกว่า สอนว่าควรจะปฏิบัติตนอย่างไรจึงจะอย฿าในสังคมได้อย่างสงบสุข ทำอย่างไรจึงจะ

ประสบความสำเร็จสนมหวัง บางตอนเน้นเรื่องการเห็นคุรค่าและความสำคัญของผู้อื่นโดยไม่สบประมาทืหรือดุแค

ลนผุ้อื่น โดยทั้งนี้การสอนบางครั้งอาจเป็นการกล่าว หรือใช้ถ้อยคำเชิงประชดประชัน

ชายข้าวเปลือกหญิงข้าวสาร

หมายถึง

การปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างชายหญิงในสังคมไทย ซึ่งสอนให้ผู้หญิงรักนวลสงวนตัว โดยผู้ชายเปรียบเหมือนข้าวเปลื
สามารถนำไปหว่านหรือเพาะปลูก งอกใหม่ได้อีก ส่วนผู้หญิงเปรียบเหมือนข้าวสารคือผ่านการขัดสีแล้วพร้อมที่จะนำไปหุงไม่ส

นำไปปลูกได้อีก เช่น

น้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า

หมายถึง

การพึ่งพาอาศัยกัน

เดินตามผู้ใหญ่หมาไม่กัด

หมายถึง

ประพฤติตามอย่างผู้ใหญ่ย่อมปลอดภัย.

หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน

หมายถึง

ที่ต้องตรากตรำทำงานหนักกลางแจ้ง, มักหมายถึงชาวนาชาวไร่ ที่ขณะทำการ
เพาะปลูกต้องก้มหน้าลงดิน ส่วนหลังก็ต้องสู้กับแดด และฝน.

ยื่นแก้วให้วานร

หมายถึง

เอาของมีค่าให้คนที่ไม่รู้ค่าของสิ่งนั้น.

น้ำท่วมปาก

หมายถึง

พูดไม่ได้ เพราะมีความจำเป็นบังคับ หรือเกรงจะมีภัยมาถึงตน.

คมในฟัก

หมายถึง
ภายนอกดูนิ่งสงบเสงี่ยมแต่เมื่อพูด หรือกระทำสิ่งใดออกมา จึงรู้ว่ามีความรู้ความ
สามารถสูง

หมายถึง ฟังหูไว้หู

รับฟังไว้ แต่ยังไม่เชื่อทั้งหมด.

น้ำร้อนปลาเป็นน้ำเย็นปลาตาย

หมายถึง

คำพูดที่ไพเราะอ่อนหวาน ซึ่งถูกใจผู้ฟัง แต่อาจเป็นโทษเป็นภัยได้ และคำพูดที่ตรงไป
ตรงมาแบบขวานผ่าซาก อาจไม่ถูกใจผู้ฟัง แต่ไม่เป็นพิษเป็นภัย

ฆ่าควายเสียดายพริก

หมายถึง

การคิดจะทำการใหญ่ แต่กลัวว่าจะสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย มัวแต่คิดเล็กคิดน้อยจน
ทำให้เสียงานได้

ผัวหาบเมียคอน

หมายถึง

ช่วยกันทำมาหากิน ขยันขันแข็งทั้งผัวทั้งเมีย, ชายหาบหญิงคอน

ปลาหมอตายเพราะปาก

หมายถึง

คนที่พูดพล่อย หรือพูดไม่ระวังปากจนได้รับอันตราย.

ไม่ซีกงัดไม้ซุง

หมายถึง
คนโบราณท่านใช้ในการเปรียบเทียบถึงการกระทำที่ยากจะประสบความสำเร็จ คนที่มีอำนาจ
น้อย กำลังน้อย พรรคพวกน้อย ย่อมสู้กับคนที่มีอำนาจหรือพรรคพวกมากกว่าได้