เครื่องดนตรีไทย เครื่องดนตรีไทย เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่เกิดจากภูมิปัญญา ของไทย มีการพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์อันยาวนาน มีเอกลักษณ์เฉพาะที่แตกต่างกันออกไป เกิดจากการนำเอา วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นมาประดิษฐ์เป็นเครื่องดนตรีขึ้นเพื่อ สร้างความสุขและจรรโลงใจ เครื่องดนตรีไทยมีการพัฒนา ให้เข้ากับยุคสมัยมาโดยตลอดนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน การแบ่งประเภทของเครื่องดนตรีไทย สามารถแบ่ง ตามลักษณะการบรรเลงออกเป็น ๔ ชนิด ได้แก่ เครื่องดีด เครื่องสี เครื่องตี และเครื่องเป่า
๑.เครื่องดีด เป็นเครื่องดนตรีที่มีวิธีการบรรเลงเพื่อให้ เกิดเสียง ด้วยการดีดลงไปบนสายให้เกิด การสั่นสะเทือน โดยใช้นิ้วมือหรือ อุปกรณ์ช่วยในการดีดให้เกิดเสียง มี เครื่องดนตรีไทยประเภทเครื่องดีดที่ยัง นิยมเล่นในปัจจุบัน ดังนี้
กระจับปี่ ๑.ปรากฎหลักฐาน ในสมัยอยุธยา ๓.นิยมบรรเลงในวงมโหรี ๒.สันนิษฐานว่ามีพัฒนาการมาจาก เครื่องดนตรีของอินเดีย
จะเข้ ๑.สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลมา จากวัฒนธรรมของชนชาติมอญ ๒.พบหลักฐานปรากฎในสมัย กรุงศรีอยุธยา มี ๓ สาย ๓.ท าให้เกิดเสียงด้วยการใช้ ไม้ดีด ซ่ึ งท ามาจากเขาสัตว ์ หรอ ื งาช้ าง ดีดลงไปบนสายให้เกิดเสียง
เป็นเครื่องดนตรีไทยที่ทำให้เกิดเสียง ด้วย การใช้คันชักสีลงไปบนสาย เพื่อให้เกิดการ สั่นสะเทือนและกำเนิดเสียงออกมา ส่วนระดับ เสียงต่างๆเกิดจากการใช้นิ้วมือกดลงไปบนสาย โดยมีเครื่องดนตรีที่นิยมเล่นในปัจจุบัน ดังนี้
๑.สันนิษฐานว่าได้รับอิทธิพลมา จากเครื่องดักจับสัตว์ของ ชาวบ้าน เรียกว่า ด้วง ๒.มี ๒ สาย ปรากฎหลักฐาน ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ด้วง (ใช้ดักจับ หนู แย้)
ซออู้ ๑.สันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่ สมัยกรุงศรีอยุธยา ๒.มี ๒ สาย กะโหลกซอทำจาก กะลามะพร้าว เสียงทุ้ม กังวาน
๑.สั นน ิ ษฐานว ่ าม ี มาต ั ้ งแต ่ สมัยสุโขทัยเป็นเครื่องดนตรี ในราชส านัก ๒.บรรเลงเพื่อขับกล่อมและ ประกอบพระราชพิธี ๓.มี ๓ สาย กะโหลกซอท ามาจาก กะลามะพร้าว ซอสามสาย
๓.เครื่องตี เกิดด้วยการใช้มือหรือไม้ตีลงไปบนเครื่องดนตรี โดย ส่วนใหญ่เครื่องดนตรีประเภทเครื่องตีจะทำมาจาก ไม้ชนิดต่าง เช่น ไม้ประดู่ ไม้ไผ่ ไม้พยุง เป็นต้น มี เครื่องดนตรีที่นิยมเล่นกันในปัจจุบัน ดังนี้
สันนิษฐานว่า พัฒนามาจาก กรับไม้ ปรากฎในสมัยกรุงศรีอยุธยา บรรเลงในวงปี่พาทย์และมโหรี ระนาดเอก ๑ ๒ ๓
ระนาดทุ้ม ๑.เกิดในสมัยรัชกาลที่ ๓ สร้างขึ้น เพื่อบรรเลงคู่กับระนาดเอก ๒.มีรางและผืนใหญ่กว่าระนาดเอก บรรเลงอยู่ในวงปี่พาทย์
ฆ ้ องวงใหญ ่ ๒.สันนิษฐานว่าพัฒนามาจาก เครื่องดนตรีของอินโดนีเซีย ๑.ปรากฎใน สมัยสุโขทัย ๓.เป็นเครื่องดำเนินทำนองหลัก ในวงปี่พาทย์
ฆ้องวงเล็ก ๑.เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๓ ๒.มีเสียงแหลม ลูกฆ้องมีขนาดเล็ก
๔.เครื่องเป่ า เครื่องดนตรีประเภทนี้ เกิดเสียงจากเป่าลงไปที่ เครื่องดนตรีหรือใช้ตัวช่วยในการเป่า ส่วนการทำ ให้เกิดบันไดเสียงคือการนำนิ้วไปเปิดปิดที่รูของ เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่า
ขล ่ ย ุ เพ ี ยงออ ๑.ปรากฎในสมัย กรุงศรีอยุธยา ๒.นิยมบรรเลงในวงเครื่องสาย วงมโหรี และวงปี่พาทย์ไม้นวม
ปี่ ใน ๑.ปรากฎในสมัย กรุงสุโขทัย ๒.มีเสียงดังกังวาน บรรเลงในวงปี่พาทย์