คำคำคำคำประสม เรื่อ รื่ ง ชั้ชั้นชั้ชั้ มัมัธมัมัยมศึก ศึ ษาปีที่ ปี ที่ ๑ มศึก ศึ ษาปีที่ ปี ที่ ๑ ผู้ผู้ ผู้ สผู้ ผู้ สผู้ อน : นางสาวกรรณิณิ ณิ ก ณิ การ์ร์ ร์ร์ศรีรีณ รี ณ รี ะพรม นางสาวศิศิ ศิ ริ ศิ ริลั ริ ลั ริลั กลั กษณ์ณ์ ณ์ณ์เดืดื ดื อ ดื อนจัจั จั นจั นทร์ร์ ร์ร์
คำ ประสมคือ คื อะไร? คำ ประสมเกิดจากการนำ คำ มูลที่มีค มี วามหมายตั้งแต่ ๒ คำ ขึ้น ขึ้ ไปมาประสมกัน เมื่อ มื่ ประสมแล้วจะเกิดคำ ใหม่ที่ ม่ ที่ มีค มี วามหมาย ใหม่แ ม่ ตกต่างออกไปจากคำ มูลเดิม หรือยัง ยั คงความหมายเค้าเดิม ของคำ มูลนั้นอยู่ โดยคำ มูลที่จะรวมเป็น ป็ คำ ประสม อาจเป็น ป็ คำ ไทย แท้หรือเป็น ป็ คำ ที่ยืม ยื มาจากภาษาอื่นก็ได้
๑. คำคำ คำคำ ประสมเกิกิ กิ ดกิ ดจากคำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ลตั้ตั้ ตั้ ง ตั้ งแต่ต่ ต่ สต่ สองคำคำ คำคำ ขึ้ขึ้ ขึ้ น ขึ้ขึ้ น ขึ้ไปมาประสมกักั กั น กั น แล้ล้ ล้ ว ล้ วเกิกิ กิ ดกิ ดความหมายใหม่ม่ ม่ม่ แต่ต่ ต่ ยั ต่ ยัง ยั ง ยั มีมีเ มี เ มีค้ค้ ค้ า ค้ าความหมายเดิดิ ดิ มดิ มอยู่ยู่ยู่ยู่ “คำคำ คำคำ ใหม่ม่ที่ ม่ ที่ ม่ ที่ มีที่ มีเ มี เ มีค้ค้ ค้ า ค้ าความหมายของคำคำ คำคำ เดิดิ ดิ มดิ มอยู่ยู่ยู่ยู่ หรืรื รื อรื อเกี่กี่ กี่ ยกี่ ยวข้ข้อ ข้ อ ข้ ง โดยตรงกักั กั บ กั บคำคำ คำคำ เดิดิ ดิ มดิ ม” เช่น ช่ พ่พ่อ พ่ อ พ่ (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) + ตา (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) = พ่พ่อ พ่ อ พ่ ตา (คำคำ คำคำ ประสม) พ่พ่อพ่หมายถึง สามีข มี องแม่ อพ่หมายถึง สามีข มี องแม่ ตา หมายถึถึถึงถึ พ่พ่อพ่ของแม่ อพ่ของแม่ พ่พ่อพ่พ่ ตา หมายถึถึถึงถึ พ่พ่อพ่พ่ ของภรรยา ลักลัษณะของคำ ประสม
๒. คำคำ คำคำ ประสมสามารถแยกเป็ป็น ป็ น ป็ คำคำ คำคำ ๆ ได้ด้ ด้ด้ และคำคำ คำคำ ที่ที่ ที่ แที่ แยกได้ด้ ด้ แ ด้ แต่ต่ ต่ ล ต่ ละคำคำ คำคำ มีมีค มี ค มีวามหมายต่ต่ ต่ า ต่ างกักั กั น กั น เมื่มื่อ มื่ อ มื่ นำนำ นำนำ มารวมกักั กั น กั นความหมายต่ต่ ต่ า ต่ างจากคำคำ คำคำ เดิดิ ดิ มดิ ม “คำคำ คำคำ ใหม่ม่ที่ ม่ ที่ ม่ ที่ มีที่ มีค มี ค มีวามหมายใหม่ม่”ม่ม่ เช่น ช่ ปาก (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) + กา (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) = ปากกา (คำคำ คำคำ ประสม) ปาก หมายถึถึถึงถึ อวัวัยวัวัวะของคนและสัสัสัตสัว์ว์สำว์ สำว์ สำสำหรัรับรัรั กิกิกินกิ อาหารและใช้ช้อ ช้ อ ช้ อกเสีสี สี ย สี ยง กา หมายถึถึถึงถึ นกชนินินิดนิ หนึ่นึ่นึ่นึ่งนึ่ หรืรือ รื อ รืภาชนะสำสำสำสำหรัรับรัรั ใส่ส่ส่น้ำส่น้ำ น้ำน้ำหรืรือ รื อ รืต้ต้ ต้ มต้ มน้ำน้ำ น้ำน้ำ ปากกา หมายถึถึถึงถึ เครื่รื่อ รื่ อ รื่งสำสำสำสำหรัรับรัรั ขีขี ขี ดขี ดเขีขี ขี ยขี ยน ลักลัษณะของคำ ประสม (ต่อ ต่ )
๓. คำคำ คำคำ ประสมที่ที่ ที่ สที่ สามารถแยกเป็ป็น ป็ น ป็ คำคำ คำคำ ๆ ได้ด้ ด้ด้โดยคำคำ คำคำ ที่ที่ ที่ แที่ แยกออกมาจะมีมีค มี ค มีวามหมายต่ต่ ต่ า ต่ างกักั กั น กั น และเมื่มื่อ มื่ อ มื่ นำนำ นำนำ มารวมกักั กั น กั นแล้ล้ ล้ ว ล้ วจะเกิกิ กิ ดกิ ดเป็ป็น ป็ น ป็ คำคำ คำคำ ใหม่ม่ที่ ม่ ที่ ม่ ที่ มีที่ มีค มี ค มีวามหมายเปรีรี รี ยรี ยบเทีที ที ยที ยบ “คำคำ คำคำ ใหม่ม่ที่ ม่ ที่ ม่ ที่ มีที่ มี มีมี ความหมายเปรีรี รี ยรี ยบเทีที ที ยที ยบ” เช่น ช่ แมว (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) + มอง (คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล) = แมวมอง (คำคำ คำคำ ประสม) แมว หมายถึถึถึงถึ ชื่ชื่อ ชื่ อ ชื่สัสัสัตสัว์ว์เ ว์ เ ว์ลี้ลี้ ลี้ ยลี้ ยงลู ลูกด้ด้ ด้ วด้ วยนมชนินินิดนิ Felis catus Linn. ในวงศ์ศ์ ศ์ศ์Felidae ส่ส่ส่วส่นใหญ่ญ่ญ่เญ่ ลี้ลี้ ลี้ ยลี้ ยงไว้ว้ต ว้ ต ว้ ามบ้บ้า บ้ า บ้น มอง หมายถึถึถึงถึ มุ่มุ่ มุ่ งมุ่มุ่ งมุ่ ดูดู ดูดู แมวมอง หมายถึถึถึงถึ ผู้ผู้ ผู้ ที่ ผู้ ผู้ ที่ ผู้ ที่ คที่ คอยสัสัสังสัเกตหรืรือ รื อ รืซุ่ซุ่ ซุ่ มซุ่ซุ่ มซุ่ดูดูว่ ดู ว่ ดู าว่ว่ มีมีใมีมีครสวยหรืรือ รื อ รืเล่ล่ล่นล่ กีกี กีฬกี าเก่ก่ก่งก่ แล้ล้ ล้ วล้ วแนะนำนำนำนำ ให้ห้ ห้ วห้ วงการ ที่ที่ ที่ เที่ เกี่กี่ กี่ ยกี่ ยวข้ข้ ข้ อข้ องชัชักชัชั ชวนมาเป็ป็น ป็ น ป็ ดาราประกวดความงาม หรืรือ รื อ รืร่ร่วร่ร่ มแข่ข่ข่งข่ ขัขัขันขั กีกี กีฬกี า เป็ป็น ป็ น ป็ ต้ต้ ต้ นต้ น ลักลัษณะของคำ ประสม (ต่อ ต่ )
๔. คำคำ คำคำ ประสมสามารถแยกเป็ป็น ป็ น ป็ คำคำ คำคำ ๆ ได้ด้ ด้ด้โดยคำคำ คำคำ ที่ที่ ที่ แที่ แยกออกมาจะเป็ป็น ป็ น ป็ คำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ลในภาษาใดก็ก็ ก็ไก็ด้ด้ ด้ด้ เช่ช่น ช่ น ช่ รถ (ภาษาบาลีลี ลี)ลี + ทัทัทัวทัร์ร์ ร์ร์(ภาษาอัอัอังอักฤษ) = รถทัทัทัวทัร์ร์ ร์ร์(คำคำคำคำ ประสม) เข็ม (ภาษาไทย) + ทิทิทิศทิ (ภาษาอัอัอังอักฤษ) = เข็ข็ ข็ มข็ มทิทิทิศทิ (คำคำคำคำ ประสม) รถ (ภาษาบาลีลี ลี)ลี + เก๋ก๋ ก๋ งก๋ ง (ภาษาจีจี จี นจี น) = รถเก๋ก๋ ก๋ งก๋ ง (คำคำคำคำ ประสม) ตู (ภาษาจีจี จี นจี น) + โชว์ว์ ว์ว์(ภาษาอัอัอังอักฤษ) = ตู้ตู้ ตู้โ ตู้ ตู้โ ตู้ ชว์ว์ ว์ว์(คำคำคำคำ ประสม) ลักลัษณะของคำ ประสม (ต่อ ต่ ) ๕. คำคำ คำคำ ประสมที่ที่ ที่ เที่ เกิกิ กิ ดกิ ดจากคำคำ คำคำ มูมูมู ล มู ล ซึ่ซึ่ ซึ่ ง ซึ่ซึ่ ง ซึ่ มีมีลั มี ลั มีลั ก ลั กษณะเป็ป็น ป็ น ป็ การย่ย่อ ย่ อ ย่ คำคำ คำคำ หลาย ๆ คำคำ คำคำ ส่ส่ ส่ส่ วนมากมัมัก มั ก มั จะขึ้ขึ้ ขึ้ น ขึ้ นตัตั ตั น ตั นด้ด้ ด้ ว ด้ วย คำคำ คำคำ ว่ว่า ว่ า ว่ นันั นั ก นั ก ชาว ช่ช่า ช่ า ช่ ง หมอ การ ความ ผู้ผู้ผู้ผู้ ของ เครื่รื่ รื่ อรื่ อง ที่ที่ ที่ที่เช่ช่น ช่ น ช่ นก -> นันันักนั ร้ร้อ ร้ อ ร้ ง นันันักนั เขีขี ขี ยขี ยน นันันักนั เรีรีย รี ย รีน นันันักนั สู้สู้ สู้สู้ ชาว -> ชาวบ้บ้า บ้ า บ้น ชาวเมืมือ มื อ มืง ชาวนา ชาววัวังวัวั การ -> การบ้บ้า บ้ า บ้น การเมืมือ มื อ มืง การไฟฟ้ฟ้า ฟ้ า ฟ้ การคลัลัลังลั ความ -> ความดีดี ดีดีความชั่ชั่วชั่ชั่ ความสุสุ สุ ข สุ ข ความทุทุ ทุ ก ทุ กข์ข์ ข์ข์
ลักลัษณะของคำ ประสม (ต่อ ต่ ) ๖. คำ ประสม เป็น ป็ คำ ชนิดใดประสมกันก็ได้ เช่น ช่ คำ นาม + คำ นาม เช่น ช่ แม่น้ำ ม่ น้ำ พ่อ พ่ บ้า บ้ น แปรงสีฟัน ฟั เป็น ป็ ต้น คำ กริย ริ า + คำ นาม เช่น ช่ กินใจ เล่นตัว เข้าใจ ได้เงิน เป็น ป็ ต้น คำ นาม + คำ วิเ วิศษณ์ เช่น ช่ น้ำ แข็ง ถั่วเขียว หัวหอม เป็น ป็ ต้น คำ กริย ริ า + คำ กริย ริ า เช่น ช่ ต้มยำ พิม พิ พ์ดี พ์ ดี ด จดจำ เป็น ป็ ต้น คำ บุพบท + คำ นาม เช่น ช่ ข้างถนน นอกคอก ต่อหน้า เป็น ป็ ต้น
หลักลัการสังสัเกตคำ ประสม ลมพัด พั หมายถึง ลมโชยมา มือ มื ขาด หมายถึง มือ มื ถูกสิ่งใด สิ่งหนึ่งตัดขาด คอเจ็บ หมายถึง คออักเสบ เสื้อเปื้อ ปื้ น หมายถึง เสื้อติดสิ่งที่ ทำ ให้เกิดความสกปรก คำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม ตัวอย่า ย่ ง ตัวอย่า ย่ ง พัด พั ลม หมายถึง เครื่อ รื่ งพัด พั ให้เย็น ย็ ด้วยแรงไฟฟ้า ฟ้ มือ มื แข็ง หมายถึง ไม่ค่ ม่ ค่ อยไหว้ค ว้ นง่าย ๆ ลูก ลู น้อง หมายถึง ผู้ที่ ผู้ ที่ คอยติดสอย ห้อยตาม เสื้อกล้าม หมายถึง เสื้อชั้น ชั้ ในชาย คำ มูลตั้งแต่สองคำ ขึ้นไปรวมกัน ไม่เ ม่ กิดความหมายใหม่ ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม คำ มูลตั้งแต่สองคำ ขึ้นไปรวมกัน เกิดคำ ใหม่ มีค มี วามหมายใหม่ เป็น ป็ คำ ประสม
ตัวตัอย่าย่ งคำ ประสมที่ทำ ที่ ทำหน้า น้ ที่ใที่ นชนิด นิ ของคำ คำ นาม เช่น ช่ หีบเพลง หางเสือ หน้าตา เครื่อ รื่ งซัก ซั ผ้า ผ้ หนังสือนิยาย คำ สรรพนาม เช่น ช่ ข้าพระพุทธเจ้า เกล้ากระหม่อ ม่ ม กระผม พ่อ พ่ คุณ คุ แม่คุ ม่ ณ คุ คำ กริยา เช่น ช่ จับจอง กักตุน ตุ ตบตี พิม พิ พ์ดี พ์ ดี ด ท่องจำ เข้าใจ คำ วิเ วิ ศษณ์ เช่น ช่ อ่อนหวาน น่ารัก รั น่าเกลียด ใจเย็น ย็ ใจดำ รีบ รี ร้อ ร้ น คําบุพบท เช่น ช่ ระหว่า ว่ งที่ ในขณะที่ ต่อเมื่อ มื่ ตั้งแต่ โดยเฉพาะ คําสันธาน เช่น ช่ เพราะเหตุว่ ตุ า ว่ มิฉ มิ ะนั้น ดังนั้นจึง แต่ทว่า ว่ คำ อุทาน เช่น ช่ แม่เ ม่ จ้าโว้ย ว้ ! ตายจริง ริ! พุทโธ่พุ ธ่ พุ ทถัง!
ทบทวน คำคำคำคำประสม
กระต่ต่ ต่ า ต่ าย เป็นคำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม
กระต่ต่ ต่ า ต่ าย ไม่ใช่คำ ช่ คำ ประสม
ไฟฉาย เป็นคำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม
ไฟฉาย เป็นคำ ประสม
บรรยาย เป็นคำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม
บรรยาย ไม่ใช่คำ ช่ คำ ประสม
ผ้ผ้า ผ้ า ผ้ เช็ช็ด ช็ ด ช็ หน้น้ น้ า น้ า เป็นคำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม
ผ้ผ้า ผ้ า ผ้ เช็ช็ด ช็ ด ช็ หน้น้ น้ า น้ า เป็นคำ ประสม
อ่อ่ อ่ อ อ่ อนหวาน เป็นคำ ประสม ไม่ใม่ ช่คำ ช่ คำ ประสม
อ่อ่ อ่ อ อ่ อนหวาน เป็นคำ ประสม
คำ ว่า ว่ “ลูกช้า ช้ ง” ในประโยคใดคือคำ ประสม? ลูกช้า ช้ งเดินตามแม่ช้ ม่ า ช้ ง เจ้า จ้ แม่ช่ ม่ ว ช่ ยลูกช้า ช้ งด้วย
คำ ว่า ว่ “ลูกช้า ช้ ง” ในประโยคใดคือคำ ประสม? ลูกช้า ช้ งเดินตามแม่ช้ ม่ า ช้ ง เจ้า จ้ แม่ช่ ม่ ว ช่ ยลูกช้า ช้ งด้วย
๑. แม่น้ำ สายนี้ยาวมาก ๒. เวลาเป็นหวัดไม่ควรกินน้ำ แข็ง ๓. เขาพิมพ์ดีดตั้งแต่เช้าจนค่ำ ๔. ต้มยำ กุ้งเป็นอาหารประจำ ชาติไทย ๕. คำ พูดของเขากินใจคนฟังมาก คำ ประสมใดปรากฏในประโยคต่อไปนี้
๑. แม่น้ำ สายนี้ยาวมาก ๒. เวลาเป็นหวัดไม่ควรกินน้ำ แข็ง ๓. เขาพิมพ์ดีดตั้งแต่เช้าจนค่ำ ๔. ต้มยำ กุ้งเป็นอาหารประจำ ชาติไทย ๕. คำ พูดของเขากินใจคนฟังมาก คำ ประสมใดปรากฏในประโยคต่อไปนี้