ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา เจ้าพระยาพระคลัง (หน)

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา เป็นวรรณคดีที่แปลมาจากพงศาวดารของชนชาติมอญ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้ เจ้าพระยาพระคลัง(หน) พระยาอินทรอัคคราช พระภิรมย์รัศมีและ พระศรีภู รี ภู ริปริ รีช รี าช่วยกันแปลและเรีย รี บเรีย รี งแต่งขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๘

“ด้วยพระราชหฤทัยประสงค์จะให้เป็นหิตานุหิต ประโยชน์แก่พระบรมราชวงศานุวงศ์ ข้าทูลละอองธุลี พระบาทผู้น้อยผู้ใหญ่ในฝ่ายทหารฝ่ายพลเรือ รื น จะได้ สดับจำ ไว้เป็นคติบำ รุงสติปัญญาไปภายหน้า”

ราชาธิราช ตอน สมิงพระรามอาสา แปลและเรีย รี บเรีย รี งแต่ง เป็นร้อยแก้ว ใช้ประโยคที่มีขนาด สั้นยาวได้จังหวะ มีคารมคมคาย ใช้โวหารต่างๆ ได้อย่างจับใจ และมีกลวิธี วิธีในการดำ เนินเรื่อ รื่ ง แบบเรื่อ รื่ งเล่าลักษณะคล้ายนิทาน

การดำ เนินเรื่อ รื่ ง มีการดำ เนินเรื่อ รื่ งคล้าย นวนิยายในปัจจุบัน คือ มีฉาก ตัวละคร และบทสนทนา แต่บทสนทนาไม่มี เครื่อ รื่ งหมายอัญประกาศ ("...") หรือ รื แยกบทสนทนา ออกมาจากบทบรรยาย ผู้ อ่านจะเข้าใจได้เองว่าเป็น บทสนทนา

เป็นยอดของ ความเรีย รี งนิทาน โดยวรรณคดีสโมสร (สมัยรัชกาลที่ 6 ) เทียบเท่ากับสามก๊ก

ศึก 3 ชนชาติ กรุงรัตนบุะอังวะ (พม่า)พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง(พระเจ้ามณเฑียรทอง)กรุงหงสาวดี (มอญ)พระเจ้าราชาธิราชทหารเอกชื่อ สมิงพระราม เมืองจีน สมัยราชวงศ์ชิงพระเจ้ากรุงต้าฉิง ทหารเอกชื่อ กามะนี

ตัวละคร

กษัตริย์ ริย์ จีนในราชวงศ์ชิง มีทหารเอกชื่อ กามะนี ชื่นชอบการรับชมการต่อสู้ของ ทหาร เป็นกษัตริย์ ริย์ ที่ดี และรักษาคำ พูด พระเจ้ากรุงต้าฉิง

ทหารเอกของพระเจ้ากรุงต้าฉิง มีฝีมือ เก่งกาจด้านการรบด้วยทวนบนหลังม้า จนได้รับสมญานามว่า ว่ เป็น นักรบเทวดา "มิใช่มนุษย์ดุจเทพยดา" กามะนี

หรือ รื พระเจ้ามณเฑียรทอง กษัตริย์ ริย์ ของกรุงรัตนบุระอังวะ หรือ รื พม่า เป็นกษัตริย์ ริย์ ที่มีความเมตตา ทำ ทุก อย่างให้ได้ตัวสมิงพระราม รักษา คำ พูด แต่ด้วยความไม่ระมัดระวัง วั จึง ทำ ให้เกิดเหตุการณ์ที่ไม่ดีขึ้น พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง

ทหารเอกของพระเจ้าราชาธิราชแห่ง กรุงหงสาวดี ถูกจับตัวมาเป็นเชลย ที่เมืองรัตนบุระอังวะ มีความ ซื่อสัตย์ มีสติปัญญา เก่งกาจการ รบ อาสาออกรบเพื่อให้ตนเองได้พ้น จากการเป็นเชลย ภายหลังได้เป็น “พระมหาอุปราชาผดุงพระนคร” สมิงพระราม

พระธิดา (มเหสีของสมิงพระราม) โจเปียว ราชทูตของจีน พระโอรส (ลูกของสมิงพระรามกับพระมเหสี) พระมเหสี ตัวละครอื่น ๆ

สมิงพระราม ทหารเอกของพระเจ้า ราชาธิราช ถูกจับเป็นเชลย ถูกขังคุกอยู่ที่เมืองรัตนบุระ อังวะ ภายหลังอาสาต่อสู้กับ กามะนีจนชนะ ได้รับตำ แหน่ง พระมหาอุปราชา ได้อภิเษก กับพระราชธิดา มีพระ ราชโอรสเมืองรัตนบุระอังวะ พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง / พระเจ้ามณเฑียรทอง เจ้าเมืองรัตนบุระอังวะ มี มเหสี พระราชธิดา พระ ราชโอรส ถูกพระเจ้ากรุง ต้าฉิง ยกทัพมาปิดล้อมเมือง เพื่อบังคับให้หาคนมาต่อสู้กับ กามะนี พระเจ้ากรุงต้าฉิง เป็นจักรดิพรรดิจีนที่มีความ ต้องการชมการต่อสู้บนด้วย ทวนบนหลังม้า โดยให้ขุนนาง หาเมืองที่พอจะมีทหารที่มี ฝีมือมาต่อสู้ โดยเลือกเมือง รัตนบุระอังวะ กามะนี ทหารเอกของพระเจ้ากรุง ต้าฉิง มีฝีมือการต่อสู้ด้วย ทวนบนหลังม้า ฝีมือดุจ เทวดา ภายหลังแพ้การต่อสู้ กับสมิงพระรามเพราะ ความประมาทของตนเอง แผนผังความสัมพันธ์ตัวละคร กรุงต้าฉิง (จีน) -รัตนบุระอังวะ - หงสาวดี

สมิงพระราม เชลยจาก หงสาวดีอาสาออกรบ สมิงพระรามเลือกม้าศึก พระเจ้ากรุงจีนยกทัพ มาท้ารบพระเจ้าฝรั่งมัง ฆ้องแห่งกรุงอังวะ สมิงพระรามสู้กับกามะนี ทหารเอกของพระเจ้า กรุงจีน ลำ ดับเหตุการณ์เนื้อเรื่อ รื่ ง พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง ประทานตำ แหน่งและ พระราชธิดาให้สมิง พระราม สมิงพระรามน้อยใจ หนีกลับหงสาวดี พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง บำ เหน็จความชอบ

บทวิเ วิ คราะห์ คุณค่าด้านเนื้อหา คุณค่าด้านสังคม และคุณค่าด้านวรรณศิลป์

ด้านเนื้อหา คติ คำ สอน ข้อคิดที่สามารถนำ มาประยุกต์ใช้ได้ในปัจจุบัน

แนวคิด หรือ รื แก่นเรื่อ รื่ ง คือ แม้จะมีอุปสรรคหรือ รื ข้อด้อย แต่ความสำ เร็จก็เกิดได้ด้วยฝีมือและปัญญา ด้านเนื้อหา

สงครามธรรมยุทธ์ คือ การรบโดยที่ไม่มีผู้อื่นที่ไม่เกี่ยวข้องต้องบาดเจ็บล้มตาย ดังเช่น สมิงพระรามสู้กับกามะนีแค่สองคน เพื่อพนันแพ้ชนะ ด้านเนื้อหา

ความรักชาติบ้านเมือง สมิงพระรามที่อาสาออกรบเพื่อไม่ให้กรุงรัตนะบุระอังวะแพ้ ซึ่งจะส่งผลต่อกรุงหงสาวดี ที่จะถูกยกทัพไปปิดล้อมได้ ด้านเนื้อหา

นอกจากสมิงพระรามจะอาสาออกรบเพื่อไม่ให้กรุงรัตนะบุระอังวะแพ้ ซึ่งจะส่งผลต่อกรุงหงสาวดี ที่จะถูกยกทัพไปปิดล้อมได้แล้ว ยังทูลกับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องว่า ว่ การอาสารบครั้งนี้ ต้องการจะหลุดจากการ พันธนาการ และฝากฝีมือไว้เป็นเกียรติยศ

ศักดิ์ศรี, รี ความเท่าเทียม สมิงพระรามไม่ยอมรับรางวัล วัในตอนแรก และไม่เอาตำ แหน่ง มหาอุปราช เพราะเกรงว่า ว่ คนจะไม่ยอมรับ จึงได้ขอให้ทุกคนห้ามเรีย รี กตนว่า ว่ เชลย และไม่เข้าร่วมสงครามระหว่า ว่ งกรุงรัตนบุระอังวะกับกรุงหงสาวดี ด้านเนื้อหา

การมีสัจจะวาจา พระเจ้ากรุงจีนยอมยกทัพกลับแต่โดยดี เมื่อกามะนีแพ้สมิงพระราม ถึงแม้ว่าทหารจะยุยงให้ตีเมืองในตอนนั้น แต่ก็เลือกที่จะไม่ทำ เพราะได้กล่าวในข้อตกลงไว้แ ว้ ล้ว ด้านเนื้อหา

การมีสัจจะวาจา พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง ทำ ตามคำ พูดได้ประกาศไว้ว่า จะยกสมบัติกึ่งหนึ่ง และตำ แหน่ง อุปราช ให้กับคนที่รบชนะกามะนี ด้านเนื้อหา

การระวังคำ พูด พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง ไม่ระมัดระวังคำ พูด จึงได้เอ่ยปากเรีย รี กพระ ราชโอรสของสมิงพระรามว่า อ้ายลูกเชลย ทำ ให้เหตุการณ์ย่ำ แย่ลง ด้านเนื้อหา

ความไม่ประมาท กามะนีประเมินคู่ต่อสู้อย่างสมิงพระรามต่ำ เกินไป ไม่คิดว่าทหารเอก ของมอญทำ ท่ารำ ทวนประหลาดเพื่อสิ่งใด คิดแต่ว่าน่าขัน จนหลงกลสมิงพระรามในท้ายที่สุด ด้านเนื้อหา

การใช้สติปัญญาและความรอบคอบในการแก้ปัญหา สมิงพระรามประเมินแล้วว่า ว่ หากสู้กันตัวต่อตัวกับกามะนีนั้น ตนเองต้องแพ้แน่นอน เนื่องจากถูกจองจำ มานาน ไม่ได้จับดาบจับทวน จึงได้คิดหาอุบายโดยใช้สติปปัญญาอย่างรอบคอบที่สุด จนชนะกามะนี ด้านเนื้อหา

ด้านสังคม ภาพสะท้อนสังคมในอดีต

การทำ สงคราม เป็นการทำ สงครามและการเอาชนะสงครามด้วยสติปัญญา และเป็นการทำ สงครามที่เรีย รี กว่า ว่ “ธรรมยุทธ์” หรือ รื การสู้รบ ด้วยความถูกต้องเป็นธรรม" ด้านสังคม

การส่งราชสาส์น พระเจ้ากรุงจีนส่งพระราชสาส์นให้กับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง เพื่อให้ทราบก่อนที่จะกระทำ การท้ารบ "ครั้นพระเจ้ากรุงจีนให้ตั้งค่ายมั่นลงแล้วก็ให้แต่งพระราชสาส์นฉบับหนึ่ง" ด้านสังคม

เครื่อ รื่ งราชบรรณาการ การสานสัมพันธ์ระหว่างกรุงจีนและกรุงรัตนะบุรัอังวะ โดยการส่งเครื่อ รื่ งราชบรรณาการให้แก่กัน ก่อนที่จะทำ ศึกของทั้งสองเมือง "แล้วให้จัดแพรลายมังกรร้อยม้วน แพรลายทองร้อยม้วน กับเครื่อ รื่ งยศประดับหยกอย่างกษัตริย์ ริย์ สำ รับหนึ่ง" "ให้จัดเครื่อ รื่ งราชบรรณาการ ผ้าสักหลาดยี่สิบพับ นอระมาดห้าสิบยอด น้ำ ดอกไม้เทศสามสิบเต้า ช้างพลายผูกเครื่อ รื่ งทองช้างหนึ่ง" ด้านสังคม

การสร้างชื่อเสียงด้วยการอาสาทำ สงคราม สมิงพระรามออกตัวรับอาสา เพื่อให้ตนรอดพ้นจากการถูกคุมขัง และหวังฝากฝีมือให้เป็นเกียรติยศ โดยไม่หวัง วัสิ่งตอบแทน อีก อี ทั้งยังเป็นการปกป้องกรุงหงสาวดีบ้านเมืองของตน ด้านสังคม

การปูน ปู บำ เหน็จความชอบ พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องพระราชทานรางวัล วั เพื่อตอบแทนโหรที่ทำ นาย ชะตาบ้านเมือง และพระราชทานรางวัล วั แก่หญิงม่ายผู้เป็นเจ้าของม้า ที่นำ ไปใช้ในการทำ ศึกจนชนะ ด้านสังคม

"ข้าพเจ้าต้องพันธนาการตรากตรำ ลำ บากอยู่นานแล้ว หวังจะให้พ้นจาก เครื่อ รื่ งจองจำ หนึ่งจะไว้ฝีว้ ฝี มือให้เป็นเกียรติยศไปชั่วกัลปาวสานหนึ่ง จะให้พระองค์ฆ่าข้าพเจ้าหนึ่ง ถ้าพระองค์มิฆ่าข้าพเจ้าแล้ว ข้าพเจ้าจะขอกราบถวายบังคมลากลับไปเมืองหงสาวดีหนึ่ง เป็นความปรารถนาสี่ประการ"

ความเชื่อเรื่อ รื่ งฤกษ์ยาม พระเจ้ากรุงต้าฉิง ได้ดูฤกษ์ยามก่อนที่จะยกทัพมาที่กรุงรัตนบุระอังวะ "ครั้นได้ศุ ด้ ศุ ภฤกษ์แ ษ์ ล้วพระองค์ก็เสด็จทรงม้าพระที่นั่ง ยกทัพบกมายังกรุงรัตนบุระอังวะ" ด้านสังคม

ความเชื่อทางโหราศาสตร์ พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องทรงวิต วิ กกังวลที่ไม่มีผู้ใดรับอาสาไปทำ ศึกกับกรุงจีน จึงให้ โหรมาทำ นายโชคชะตาของตน โหรทำ นายว่า "พระชันษาและชะตาเมืองยังดีอยู่หาเสียไม่ นานไปจะได้ลาภอันประเสริฐ ริ อีก" ด้านสังคม

การแต่งกายของทหารเอก ทหารเอกทั้งสองฝ่าย แต่งกายต่างกันตามสัญชาติของตน ด้านสังคม

กามะนี : "ฝ่ายกามะนีก็แต่งตัวใส่เสื้อหุ้มเกราะแล้วด้วยทองเป็นอันงาม คาดสายรัดเอวประดับหยกเหน็บกระบี่ ขึ้นขี่ม้ารำ ทวนออกมา ณ ท้องสนาม" สมิงพระราม : "ฝ่ายสมิงพระรามก็แต่งตัวใส่เสื้อสีชมพูขลิบทองจีบเอว โพกผ้าชมพูขลิบแล้วไปด้วยทอง ใส่กำ ไลต้นแขนปลายแขนแหวนสอดก้อย แล้วไปด้วยเนาวรัตน์แต่ล้วนทองเป็นอันงาม แล้วสอดดาบสะพายแล่งขึ้นม้า"

อาวุธที่ใช้ในการรบ กามะนีใช้กระบี่ในการรบ ส่วนสมิงพระรามใช้ดาบในการรบ ด้านสังคม

ด้านวรรณศิลป์ ความงามของภาษา ศิลปะในการประพันธ์

การใช้สำ นวนเปรีย รี บเทียบ " พระเจ้ากรุงจีนยกมาครั้งนี้อุปมาดังฝนตกห่าใหญ่ตกลงน้ำ นองท่วมป่าไหล เชี่ยวมาเมื่อวสันตฤดูนั้นหาสิ่งใดจะต้านทานมิได้" ด้านวรรณศิลป์

เป็นวรรณคดีร้อยแก้วที่เหมือนกับนิยาย มีฉาก ตัวละคร และบทสนทนาเหมือนกับนิทาน นิยายในปัจจุบัน ด้านวรรณศิลป์

ใช้บรรยายโวหาร รูปประโยคไม่ซับซ้อน ทำ ให้อ่านเข้าใจได้ง่าย ด้านวรรณศิลป์

เป็นวรรณคดีอิงประวัติศาสตร์ นำ มาจากพงศาวดารของชนชาติมอญ ที่นำ มาให้ศึกษาเกี่ยวกับกลยุทธ์ การทำ ศึกสงคราม โดยใช้สติปัญญาเป็นที่ตั้ง ด้านวรรณศิลป์