วิทยาการคำนวณ บทที่ 3

สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.)

เทคโนโลยี (วิทยาการคานวณ)

ช้ันประถมศึกษาปีที่

แผนผังหวั ข้อหน่วยการเรยี นรู้ 3

ความรเู้ บอ้ื งต้นเกย่ี วกับอปุ กรณ์เทคโนโลยี

อปุ กรณเ์ ทคโนโลยี ความรเู้ บ้ืองต้น คอมพวิ เตอร์
โปรแกรมนำเสนอ เกย่ี วกบั อปุ กรณ์ ซอฟตแ์ วร์

โปรแกรมประมวลคำ เทคโนโลยี กำรใช้คอมพิวเตอรเ์ บอ้ื งตน้

โปรแกรมกรำฟิก ประโยชนข์ อง กำรสรำ้ งไฟล์และจดั เก็บไฟล์
คอมพิวเตอร์ อยำ่ งเป็นระบบ

อุปกรณ์เทคโนโลยี >>

อปุ กรณค์ อมพวิ เตอร์แตล่ ะอปุ กรณม์ ปี ระโยชน์อยำ่ งไร

คาถามสาคัญ

คอมพิวเตอร์ เป็นอุปกรณ์เทคโนโลยที ีท่ ำงำนได้หลำกหลำย
เช่น คดิ เลข ประมวลผลขอ้ มูล สร้ำงเอกสำร นำเสนอข้อมลู
วำดภำพหรอื แต่งภำพ ชมภำพยนตร์ ฟงั เพลง หรือคน้ หำ
ข้อมลู บนอนิ เทอร์เน็ต

กล้องดิจทิ ลั เป็นอุปกรณ์เทคโนโลยีที่ใชส้ ำหรับบนั ทึกภำพนง่ิ
ภำพเคลื่อนไหว สำมำรถถ่ำยภำพและดูภำพได้ทันที บำงรนุ่
สำมำรถแต่งภำพและเช่ือมตอ่ กบั อปุ กรณ์เทคโนโลยีอื่น ๆ
ไดอ้ กี ด้วย

โทรศัพทเ์ คลอ่ื นท่ี เป็นอุปกรณ์เทคโนโลยีท่ใี ช้ในกำรตดิ ต่อส่อื สำร
สำมำรถพกพำตดิ ตวั ไปไดง้ ำ่ ย โทรศัพท์เคล่ือนทีบ่ ำงรุน่ สำมำรถ
ทำงำนไดห้ ลำยอย่ำง เช่น ถ่ำยภำพ บันทกึ เสยี ง ดภู ำพเคล่อื นไหว
เล่นเกม ค้นหำข้อมูลบนอนิ เทอรเ์ นต็

วิทยุ เป็นอุปกรณเ์ ทคโนโลยีทีใ่ ห้ขอ้ มลู ประเภทเสยี ง
เชน่ ขำ่ วสำรต่ำง ๆ ฟงั เพลง

โทรทศั น์ เปน็ อปุ กรณเ์ ทคโนโลยที ใี่ หข้ ้อมูลประเภท
ภำพเคลอื่ นไหว เสยี ง ตัวอักษร เช่น ภำพยนตร์ ข่ำวสำรตำ่ ง ๆ

แท็บเลต็ เป็นอปุ กรณ์เทคโนโลยีคลำ้ ยคอมพิวเตอร์ขนำดเล็ก
นักเรยี นสำมำรถใชต้ ดิ ตอ่ ส่อื สำร เลอื กสิ่งตำ่ ง ๆ ได้โดยกำรสมั ผัสหนำ้ จอ
โดยตรงใช้งำนได้มำกมำย เช่น นักเรยี นใชส้ ำหรับเรียนบนเรียนตำ่ ง ๆ
คน้ หำข้อมูลบนอนิ เตอร์เนต็ หรอื เล่นเกม

กจิ กรรมที่ 3.1 เด็กยคุ เทคโนโลยี
นักเรียนบอกประโยชน์ของอุปกรณเ์ ทคโนโลยีที่ตนเองพบเห็นหรือเคยใชง้ าน

? ในชีวติ ประจำวนั นักเรียนใชอ้ ุปกรณเ์ ทคโลยีอะไรมำกท่ีสดุ และใชเ้ พื่อประโยชนใ์ ด

คอมพิวเตอร์ >>

คอมพวิ เตอรเ์ ป็นอุปกรณเ์ ทคโนโลยี
ท่มี ปี ระโยชน์ เราใชค้ อมพิวเตอร์สาหรับ
สรา้ งเอกสาร คน้ หาข้อมูล วาดภาพ
ศึกษาบทเรยี น และอืน่ ๆ คอมพิวเตอร์
มกี ารพัฒนาและผลิตออกมาหลายร่นุ
ซง่ึ อาจมีลกั ษณะแตกต่างกันไป

กิจกรรมท่ี 3.2 ร้จู ักอปุ กรณค์ อมพวิ เตอร์

นกั เรียนบอกชื่ออปุ กรณค์ อมพวิ เตอร์
ทรี่ ้จู ักในภาพ

อปุ กรณ์สาคัญของคอมพวิ เตอร์ จอภำพ
ตวั เครื่อง

คียบ์ อรด์

เมำส์ ลำโพง

ซอฟตแ์ วร์ >>

โปรแกรมประมวลคำ โปรแกรมวำดภำพ โปรแกรมตำรำงทำงำน

การใช้คอมพวิ เตอรเ์ บื้องตน้ >>

กำรเปดิ ใช้งำนคอมพวิ เตอร์ กำรใชเ้ มำสม์ ือขวำและมือซ้ำย ลักษณะกำรวำงมอื บนคีย์บอร์ด หนำ้ จอคอมพวิ เตอร์

จัดสว่ นต่ำง ๆ ของร่ำงกำยขณะใช้งำนคอมพิวเตอรใ์ หถ้ กู ตอ้ ง
นั่งหลังพงิ เก้ำอีใ้ ห้สบำย ปรับจอภำพให้อยรู่ ะดับตำ่ กว่ำสำยตำเล็กนอ้ ย
ปรบั ควำมสวำ่ งหน้ำจอใหเ้ หมำะสม

การใชค้ อมพวิ เตอร์เบอื้ งต้น >>

กิจกรรมท่ี 3.3 ฝกึ ใชอ้ ุปกรณ์คอมพิวเตอรก์ นั รปู 3.1

ตอนท่ี 1 ปดิ และเปดิ

นักเรยี นฝึกเปิดเครื่องคอมพวิ เตอร์ แลว้ ฝกึ ปิดเครอื่ งคอมพิวเตอร์ โดยปฏบิ ตั ิตำมข้นั ตอน ดังน้ี

1. กดปมุ่ สำหรบั เปิดเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ที่ตัวเครื่อง และกดปุ่มเปดิ ที่จอภำพคอมพวิ เตอร์
2. หลงั จำกเปิดเครือ่ งคอมพิวเตอรจ์ นพรอ้ มใชง้ ำนแล้ว คลกิ เมำส์ท่สี ญั ลักษณม์ ุมซำ้ ยลำ่ ง

หรอื ปมุ่ Start
3. โปรแกรมจะแสดงผลออกมำ ดงั รปู 3.1
4. คลกิ เมำสท์ ่ีปุ่ม เพอ่ื ปิดเครอื่ งคอมพวิ เตอร์ รอจนเครือ่ งคอมพวิ เตอร์ดบั สนิท

หำกไมใ่ ช้งำนต่อใหถ้ อดปล๊กั ไฟ
? นักเรียนพบปญั หำในกำรปฏบิ ัติหรอื ไม่ และมวี ธิ ีกำรแกป้ ัญหำอยำ่ งไร

กิจกรรมที่ 3.3 ฝกึ ใชอ้ ปุ กรณ์คอมพวิ เตอร์กนั
ตอนท่ี 2 มือและเมาส์

นกั เรียนฝกึ กำรใช้เมำส์ โดยปฏิบัติตำมขน้ั ตอน ดงั น้ี

1. เข้ำเว็บไซต์ https://code.org
2. คลิกเมำส์เลอื กหวั ขอ้ นกั เรยี น
3. คลิกเมำสเ์ ลอื กคอร์ส 1 ดงั รปู

4. คลิกเมำส์เลอื กลำดบั ที่ 3 จิก๊ ซอว์ : เรยี นรวู้ ิธกี ำรลำกวำง 5. โปรแกรมจะปรำกฏออกมำดังภำพ จำกน้ันคลิกเมำสท์ ่ปี ุ่มตกลง
แลว้ คลิกเมำสเ์ ลือกขอ้ 1 แลว้ คลิกเมำสท์ ีภ่ ำพบนซำ้ ยคำ้ งไว้ ลำกมำวำง

6. นกั เรยี นฝกึ ตำมคำแนะนำจนใชเ้ มำสไ์ ดค้ ล่อง

? หำกตอ้ งกำรจดั ตำแหน่งของภำพ ต้องคลกิ เมำส์อยำ่ งไร
? เมำสม์ ีควำมสำคัญอย่ำงไร

การสร้างไฟลแ์ ละจัดเก็บไฟลอ์ ย่างเปน็ ระบบ >>

ขอ้ มูลท่ีถูกสร้ำงขึ้นและจัดเกบ็ ไวใ้ นคอมพวิ เตอร์
เรยี กว่ำ แฟม้ ขอ้ มูลหรอื ไฟล์ (file)

กำรจัดเก็บไฟลท์ เ่ี กยี่ วขอ้ งกันไวด้ ว้ ยกันเปน็ หมวดหมู่
ควรสร้ำงเป็น โฟลเดอร์ (folder) ขึ้นมำ
เพื่อควำมสะดวกในกำรค้นหำข้อมูล

กิจกรรมท่ี 3.4 จดั เก็บอย่างเปน็ ระบบ

นักเรยี นฝึกสรา้ งโฟลเดอรโ์ ดยปฏบิ ตั ิตามขั้นตอน ดังน้ี

1. สร้ำงโฟลเดอรไ์ วท้ ี่หนำ้ จอคอมพิวเตอร์หรอื Desktop 4. จะปรำกฏโฟลเดอร์ คลิกขวำเลอื กเปล่ยี นชือ่

โดยคลิกเมำสข์ วำบนหน้ำจอคอมพวิ เตอร์ หรอื Rename ตง้ั ช่อื ตำมตอ้ งกำร

2. คลกิ เมำสเ์ ลอื กสรำ้ ง 5. เม่อื ดับเบลิ คลกิ ที่โฟลเดอร์ จะเป็นกำรเขำ้ ไปในโฟลเดอร์

3. คลิกเมำสเ์ ลอื กโฟลเดอร์

กจิ กรรมที่ 3.5 สร้างและจดั เก็บไฟล์

นักเรียนฝึกสร้างและจดั เกบ็ ไฟล์ โดยปฏบิ ตั ิตามขน้ั ตอน ดงั นี้
1. สรำ้ งไฟล์ดว้ ยโปรแกรมประมวลคำ จำกนนั้ บนั ทกึ ไว้ในโฟลเดอรท์ ส่ี รำ้ งข้ึน โดยเลือกบนั ทึกเป็น หรือ Save As…

แล้วดบั เบลิ คลิกทโ่ี ฟลเดอรท์ ีส่ รำ้ งขึน้ แล้วตงั้ ช่ือไฟลว์ ำ่ “งำนของฉนั ” และคลกิ เมำสเ์ ลอื กปุม่ Save หรือ บนั ทกึ
จะพบว่ำไฟลถ์ กู จดั เกบ็ ไวใ้ นโฟลเดอร์ของนกั เรียนทนั ที
2. หำกต้องกำรเรียกใช้ไฟล์ ให้ดับเบิลคลิกที่โฟลเดอรท์ เ่ี กบ็ ไฟลไ์ ว้ แล้วดบั เบิลคลิกท่ีไฟล์ท่ตี อ้ งกำร

ประโยชนข์ องคอมพวิ เตอร์ >>

เรำสำมำรถใชค้ อมพวิ เตอร์ในกำรวำดภำพ
คิดเลข ศกึ ษำบทเรยี นตำ่ ง ๆ พมิ พ์เอกสำร
ตดิ ตอ่ สอื่ สำรกับบุคคลอน่ื ออกแบบ
สร้ำงหุ่นยนต์ แลว้ เขยี นโปรแกรมควบคุม
หุ่นยนต์ และเช่ือมต่อกบั เครอื ข่ำยอินเทอรเ์ นต็
เพอื่ ค้นหำข้อมูลตำ่ ง ๆ ไดอ้ ีกดว้ ย

กจิ กรรมที่ 3.6 สนุกกับโปรแกรมเคร่ืองคิดเลข

นักเรยี นฝึกใช้โปรแกรมเครื่องคิดเลข ของ Windows
1. คลกิ เมำส์ทป่ี ุ่ม Start
2. คลิกเมำส์เลอื กโปรแกรม เครือ่ งคดิ เลข หรอื Calculator
3. ใชโ้ ปรแกรมเครอื่ งคดิ เลขหำคำตอบในตำรำง

12 12 ? โปรแกรมเครอ่ื งคิดเลขมีประโยชน์อยำ่ งไร
30 30
88

13 13

โปรแกรมกราฟกิ >>

โปรแกรมกราฟิกเป็นโปรแกรมสาหรบั วาดภาพ ตกแตง่ ภาพ
ซึ่งมีอยหู่ ลายโปรแกรม โดยโปรแกรมที่ไดร้ ับความนยิ ม เชน่
โปรแกรมระบายสี (Paint) ซง่ึ มเี คร่ืองมอื ในการวาดภาพ ระบายสี

และจดั การกับภาพมากมาย

กจิ กรรมท่ี 3.7 วาดเส้น เลน่ สี

นกั เรียนฝกึ ใชโ้ ปรแกรมระบายสี (Paint)
1. คลกิ เมำส์ท่ปี ุ่ม Start แล้วเลือก Windows Accessories
2. คลกิ เมำสเ์ ลือกโปรแกรม ระบำยสี หรือ Paint

? กำรวำดภำพดว้ ยโปรแกรมระบำยสี มีข้อดีอยำ่ งไร

โปรแกรมประมวลคา >>

โปรแกรมประมวลคา เป็นโปรแกรมที่ใช้ในการพิมพง์ าน มีอยหู่ ลายโปรแกรม เช่น
โปรแกรมโน้ตแพด (Notepad) โปรแกรมเวริ ์ดแพด (WordPad) หรอื
โปรแกรมไมโครซอฟต์ออฟฟศิ เวริ ์ด (Microsoft Office Word) เปน็ ต้น
บางโปรแกรมสามารถวาดภาพ และสร้างตารางได้ด้วย

กิจกรรมที่ 3.8 มือพมิ พอ์ นั ดบั 1

นักเรียนฝกึ ใช้โปรแกรมประมวลคา โดยปฏบิ ตั ติ ามขัน้ ตอนดงั น้ี
1. คลกิ เมำส์ทป่ี มุ่ Start
2. คลกิ เมำสเ์ ลือกโปรแกรมประมวลคำ
3. ทดลองพิมพค์ ำท่ีต้องกำร

4. บนั ทึกงำนทพ่ี ิมพ์ไว้ในหน่วยควำมจำของคอมพวิ เตอร์ 5. คลิกเมำส์เลอื กโฟลเดอรท์ ่ตี ้องกำรจดั เกบ็ ไฟล์ ตัง้ ชือ่ ไฟล์
โดยคลิกเมำส์ท่ีเมนูแฟ้ม แล้วคลกิ เมำส์เลอื กบนั ทกึ เป็น แลว้ คลกิ ท่ปี มุ่ บนั ทกึ เพ่อื จดั เกบ็ ไฟล์ไวใ้ นโฟลเดอร์ของตนเอง

? นักเรียนจะใชโ้ ปรแกรมประมวลคำพิมพ์ข้อควำมใด
เพื่อบอกควำมรู้สึกที่มตี ่อผปู้ กครอง

โปรแกรมนาเสนอ >>

การนาเสนอข้อมลู ต่าง ๆ ทาได้หลายวธิ ี อาจเป็นการบอกเลา่
การวาดภาพ สาหรับคอมพิวเตอร์มโี ปรแกรมนาเสนอหลายโปรแกรม
เช่น โปรแกรมไมโครซอฟต์ออฟฟศิ เพาเวอร์พอยต์ (Microsoft
Office PowerPoint) โปรแกรมซันสตารอ์ อฟฟิคอิมเพลสส์
(Sun StarOffice Impress) และโปรแกรมคีย์โนต้ (Keynote)

กจิ กรรมที่ 3.9 กลา้ นาเสนอ

นักเรียนฝกึ ใชโ้ ปรแกรมนาเสนอ โดยปฏบิ ตั ิตามข้ันตอน ดังน้ี
1. คลกิ เมำสท์ ปี่ มุ่ Start
2. คลิกเมำสเ์ ลอื กโปรแกรมนำเสนอ
3. โปรแกรมนำเสนอจะปรำกฏออกมำ ดังภำพ

4. คลิกเมำส์ทบ่ี รเิ วณ “คลิกเพอื่ เพิม่ ช่อื เรื่อง” แลว้ ทดลองพิมพ์ 5. โปรแกรมจะนำเสนอข้อมูลที่สรำ้ งข้นึ ทำงหนำ้ คอมพิวเตอร์
คำวำ่ “ฉนั รกั โรงเรียน” จำกนั้นนำเสนอข้อมลู โดยคลกิ เมำส์ และเรำสำมำรถเพิ่มจำนวนหน้ำ แตง่ สขี ้อควำมหรือทำสิ่งตำ่ ง ๆ
ทป่ี ุ่ม “กำรนำเสนอภำพนิ่ง” ไดอ้ ีกมำกมำย

6. บนั ทกึ ไฟล์ไว้ในหนว่ ยควำมจำ โดยคลิกเมนูแฟม้ เลือกบันทกึ เปน็
หรือ Save As… แล้วดบั เบิลคลกิ เลือกโฟลเดอรท์ ่ีตอ้ งกำร
จำกนัน้ ตง้ั ชอ่ื ไฟล์ แลว้ คลกิ ท่ปี ุ่ม บนั ทึก เพ่ือจดั เกบ็ ไว้ในโฟลเดอร์
ของตนเอง

? นกั เรียนคดิ วำ่ จะจดั เก็บไฟลน์ ไี้ ว้ใชง้ ำนไดอ้ ยำ่ งไร

แบบพฒั นาทกั ษะในการทาข้อสอบปรนัยเพอื่ ประเมินผลตัวช้ีวัด

หน่วยงานเรียนรทู้ ่ี 3 ความรู้เบอื้ งต้นเกยี่ วกับอุปกรณ์เทคโนโลยี

1. อปุ กรณเ์ ทคโนโลยใี ดนิยมใช้ในโรงเรียนและสานกั งานตา่ ง ๆ มากท่สี ดุ

1) แท็บเล็ต ตอบ 3) เพราะคอมพิวเตอร์ถูกออกแบบมา
สาหรบั ใชง้ านในโรงเรยี นและสานกั งานต่าง ๆ

2) กล้องดิจทิ ลั

3) คอมพวิ เตอร์

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2. หากคอมพวิ เตอร์ไมม่ เี มาสส์ ามารถใชอ้ ุปกรณใ์ ดของคอมพิวเตอร์แทนได้

1) ลำโพง ตอบ 3) เพราะคยี บ์ อร์ดและ
2) จอภำพ เมาสเ์ ป็นอปุ กรณร์ ับข้อมูล
เข้าสู่คอมพวิ เตอรเ์ หมอื นกนั

3) คยี ์บอรด์

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3. อปุ กรณท์ ี่มีหนา้ จอสมั ผสั มลี กั ษณะการใช้งานอย่างไร

1) ใชป้ ำกกำดจิ ทิ ลั หรือน้ิวมือแทนคีย์บอรด์ กบั เมำส์

2) สำมำรถพกพำไปสถำนที่ตำ่ ง ๆ ได้ ตอบ 1) เพราะอปุ กรณท์ ี่มหี น้าจอสมั ผัส
3) สำมำรถใช้ตดิ ต่อส่ือสำรได้ รวมการทางานทุกอย่างไว้บนจอภาพ
โดยใชป้ ากกาดิจิทัลหรือนว้ิ มือแทนคีย์บอร์ด
กับเมาส์

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4. เม่อื คอมพิวเตอรเ์ กิดอาการผิดปกติ นักเรยี นควรปฏบิ ัตอิ ยา่ งไร

1) หำจดุ ท่ีเกดิ ปญั หำเพอ่ื แก้ไข ตอบ 3) เพราะเม่ือคอมพิวเตอร์
2) ปิดแล้วเปิดใหม่อีกคร้ัง เกดิ อาการผดิ ปกติ ควรแจ้งผู้ปกครอง
หรอื ครูใหท้ ราบเพอ่ื ปอ้ งกันอนั ตราย
ท่ีจะเกิดขน้ึ

3) แจ้งผู้ปกครองหรอื ครู

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5. ข้อใดสามารถนาไปตั้งชอ่ื โฟลเดอร์และไฟล์ได้

1) กำร์ตนู ตอบ 1) เพราะหลักเกณฑก์ ารตง้ั ช่อื
2) กำร์ตูน/1 โฟลเดอร์และไฟล์หา้ ม
3) กำรต์ ูน*.* มเี คร่อื งหมาย /\:*?<>|

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

6. ข้อใดเป็นประโยชนข์ องการจดั เกบ็ ขอ้ มูลอย่างเปน็ ระบบ

1) เรียกใช้ขอ้ มลู ได้อยำ่ งรวดเรว็ ตอบ 1) เพราะการจดั เกบ็ ข้อมลู
2) ไม่เปลืองพ้นื ที่จดั เกบ็ อยา่ งเป็นระบบทาใหส้ ามารถ
เรียกใชข้ ้อมลู ไดอ้ ย่างรวดเร็ว

3) เปน็ ระเบยี บเรียบรอ้ ย

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

7. ถ้าต้องการออกแบบภาพการ์ตูนสาหรับใชง้ านควรใช้โปรแกรมใด

1) โปรแกรมตำรำงงำน ตอบ 2) เพราะโปรแกรมระบายสเี ปน็ โปรแกรม
2) โปรแกรมระบำยสี พืน้ ฐานสาหรับการวาดภาพหรือการออกแบบ
กราฟกิ บนคอมพิวเตอร์

3) โปรแกรมนำเสนอ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

8. โปรแกรมใดท่ีเหมาะสมกับการทารายงาน ตอบ 2) เพราะโปรแกรม
1) Paint Microsoft Office Word
2) Microsoft Office Word เป็นโปรแกรมสาหรบั สร้างงานเอกสาร
3) Microsoft Office Excel เชน่ การทารายงาน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9. ขอ้ ใดเปน็ ข้นั ตอนการบนั ทกึ ข้อมลู จากโปรแกรม Microsoft Office Word

1) แฟม้ > บันทึก > ตัง้ ช่ือไฟล์ ตอบ 1) เพราะเปน็ ขัน้ ตอน
2) บันทกึ > ตัง้ ชอ่ื ไฟล์ > แฟม้ ทช่ี ่วยในการบันทกึ ขอ้ มูล
(Save) อยา่ งถูกวธิ ี

3) ตง้ั ช่อื ไฟล์ > แฟ้ม > บนั ทกึ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

10. ถ้าตอ้ งการนาเสนอขอ้ มูลประวัตโิ รงเรยี นควรใชโ้ ปรแกรมใดมากที่สุด

1) Paint ตอบ 3) เพราะโปรแกรม Microsoft
2) Microsoft Office Word Office PowerPoint สามารถสร้างงาน
3) Microsoft Office PowerPoint ที่จะนาเสนอได้งา่ ย และทาให้ข้อมูล
มคี วามนา่ สนใจมากขึ้น