ทศชาติชาดก
ชาตทิ ี่ ๑
เตมีย์ชาดก
เรือ่ ง ณรงค์ศกั ดิ์ เทพมา
ภาพ วสพุ ล ทะนนั ชัย
คานา
ห นั ง สื อ ก า ร์ ตู น อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส์ อ อ น ไ ล น์
ชุด ทศชาติชาดก จัดทาขึ้นเพื่อให้ผู้อ่านได้ศึกษาเร่ืองราว
ของพระพุทธเจ้าเมื่อคร้ังยังเป็นพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติ
เป็น พระเตมีย์ ในเร่ือง เตมีย์ชาดก และได้บาเพ็ญ
ขันติบารมี ซึ่งเป็นบารมีที่ ๑ ในทศบารมีของการเป็น
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้จัดทาหวังว่าหนังสือเล่มน้ี
จะมีประโยชน์ต่อผู้อ่านท่ีสนใจทุกท่าน หากมีข้อผิดพลาด
ประการใดต้องขออภัยมา ณ ทนี่ ี้
ณรงค์ศกั ด์ิ เทพมา
ผู้จัดทา
๑
๒
ค รั้ ง อ ดี ต ก า ล มี พ ร ะ ร า ช า ท ร ง ป ก ค ร อ ง เ มื อ ง
พาราณสี พระนามว่า พระเจ้ากาสิกราช หรือ
พระเจ้ากาสี ทรงมีพระอัครมเหสี พระนามว่า
พระนางจันทรเทวี และทรงมีพระสนมอีกจานวนมาก
แต่ไม่มพี ระโอรส พระธดิ า
๓
๔
ด้วยความปรารถนาทจ่ี ะทรงมีพระโอรส พระนาง
จันทรเทวี ได้ต้ังพระทัยรักษาศีล พระอินทร์เห็น
ความตั้งใจ จึงได้ขอให้เทพบุตรที่กาลังจุติในสวรรค์
ช้ั น ท่ี สู ง ข้ึ น ม า จุ ติ ใ น พ ร ะ ค ร ร ภ์ ข อ ง พ ร ะ น า ง
พร้อมเหล่าเทพบุตรอีก ๕๐๐ ตน มาจุติในครรภ์
ของภรยิ าเหล่าอามาตย์
เมื่อครบ ๑๐ เดือน พระนางก็ประสูติ
พระโอรสที่ทรงมีพระสิริโฉมงดงาม และในเวลาเดียวกัน
ภริยาของเหลา่ อามาตยก์ ค็ ลอดบตุ รท้ัง ๕๐๐ คน
๕
๖
พระเจ้ากาสี ทรงมีรับสั่งให้คัดเลือกแม่นมท่ีมี
คุณสมบัติครบถ้วน คือ เป็นคนดี รูปร่างงดงาม บุคลิกดี
มา ดูแ ล รับ ใ ช้พ ระ โ อร ส พ ร้อ ม ท้ัง ท รง มีรั บ ส่ัง ใ ห้
เหล่าลูกๆของอามาตย์ ทั้ง ๕๐๐ คน มาเป็นเพ่ือนเล่น
และบริวาร
๗
๘
ในวันขนานพระนาม พระเจ้ากาสี ทรงเชิญ
พราหมณ์ ท้ัง ๔ คน มาทานายลักษณะของพระโอรสและ
ได้ขนานพระนามว่า พระเตมีย์ เมื่อพระชนมายุครบ
๑ เดือน พระสนมทรงพาพระเตมีย์เข้าเฝ้าพระบิดา
ที่ทรงกาลังตัดสินคดีของโจรทั้ง ๔ คน โดยทรง
ลงพระอาญา ดงั น้ี
คนที่ ๑ ใหเ้ ฆีย่ นตี
คนที่ ๒ ให้คมุ ขงั
คนท่ี ๓ ใหป้ ระหารชวี ิต
คนที่ ๔ ให้ประหารชีวติ และตัดหวั เสยี บประจาน
๙
๑๐
เมื่อเห็นพระบิดาทรงตัดสินคดี พระเตมีย์ ก็ทรง
ระลึกชาติได้ว่าอดีตพระองค์ก็เคยได้ตัดสินลงโทษผู้อ่ืน
ทาให้ต้องตกนรกนานถึง ๘๐,๐๐๐ ปี ทรงคิดหาวิธีท่ี
ไมต่ ้องเป็นกษตั รยิ ์สบื ต่อพระบิดา
ขณะนั้นเทพธิดาเทพารักษ์ ได้เข้ามาบอกให้
พระเตมีย์ แกล้งเป็นคนหูหนวก เป็นใบ้ หลังจากวันน้ัน
พระเตมีย์ทรงแกล้งไม่ได้ยินและไม่พูด พระเจ้ากาสีทรง
มีรับส่ังให้แม่นมช่วยกันหาสาเหตุ นานถึง ๑๖ ปี
ก็หาคาตอบไม่ได้ จึงได้ลงความเห็นว่าพระเตมีย์ทรง
เป็นคนหหู นวกและเป็นใบจ้ ริง
๑๑
๑๒
พระเจ้ากาสีทรงมีรับสั่งให้พราหมณ์เข้าเฝ้า
เพื่อปรึกษาเรื่องพระโอรส เหล่าพรามหณ์ได้เสนอให้
สังหารพระโอรส มิฉะนน้ั จะเกิดเภทภยั ถงึ แกช่ วี ติ พระองค์
ด้วยทรงกลัวภัยอันตรายที่จะเกิดขึ้น พระเจ้ากาสี
ทรงตัดสินพระทัยทาตามเหล่าพราหมณ์ทูล โดยให้นา
พระเตมยี ์ไปฝังภายใน ๗ วัน
๑๓
๑๔
พระนางจันทรเทวี ทรงเข้าเฝ้าอ้อนวอน
พระเจ้ากาสีให้ไว้ชีวิตพระเตมีย์ แต่ถูกปฏิเสธ พระนาง
จึงทรงขอให้แต่งต้ังพระเตมีย์ ข้ึนครองราชย์เป็นเวลา
๗ วัน ก่อนที่จะทาตามเหล่าพราหมณ์ทูล พระเจ้ากาสี
ทรงตกลงทาตามทพ่ี ระมเหสีทูลขอ
๑๕
๑๖
หลังจากพระเตมีย์ข้ึนครองราชย์ครบ ๗ วัน
พระเจ้าก าสีทรงมีพระบรมร าชโองกา รให้สาร ถี
ช่ือ สุนันทะ ให้พาพระเตมีย์เสด็จไปยังป่านอกเมือง
ทางทิศตะวนั ตกแล้วฝังไว้ ณ ปา่ แหง่ น้นั
คร้ันถึงเวลา สนุ ันทะรบั เสด็จพระเตมีย์ออกจากวัง
แต่ด้วยเหตุอัศจรรย์ ทาให้สุนันทะพาพระเตมีย์ไป
ทางทิศตะวันออกของเมือง เม่ือถึงท่ีหมายสุนันทะจึงได้ขุด
หลมุ เตรยี มจะฝงั พระเตมีย์
๑๗
๑๘
พร ะ เต มีย์ เสด็จออกมาจากรถม้า และมี
พระประสงค์ทดสอบพละกาลังของตน จึงทรงยกรถม้า
ท่ีประทับข้ึน จากนั้นพระองค์จึงทรงเข้าไปสนทนากับสุนัน
ทะพร้อมทรงแสดงธรรมให้สุนันทะฟังจนเกิดความ
เลอื่ มใส
สุนันทะเมื่อรู้ว่าผู้ท่ีแสดงธรรมให้ตนฟัง คือ
พระเตมีย์ จึงทูลขอให้พระเตมีย์เสด็จกลับพระนคร
เพื่อครองบัลลังก์ แต่พระเตมีย์ทรงปฎิเสธและกล่าวว่า
พระองคท์ รงมพี ระประสงคจ์ ะออกผนวช
๑๙
๒๐
สุ นั น ท ะ รี บ ก ลั บ พ ร ะ น ค ร เ พ่ื อ ก ร า บ ทู ล ต่ อ
พระเจ้ากาสีและพระมเหสีจันทรเทวี ทั้งสอง
พระองค์ดีพระทัยมาก ทรงจัดเตรียมขบวนทัพเพ่ือรับเสด็จ
พระเตมีย์
พระอินทร์ เห็นพระเตมีย์จะผนวช จึงเนรมิต
พื้นที่ป่าแห่งนั้นเป็นอาศรม สาหรับการฝึกฌานสมาบัติ
หลังจากผนวช พระเตมีย์ทรงน่ังเจริญพรหมวิหาร
จนสาเรจ็ ฌานสมาบตั ใิ นวนั น้นั
๒๑
๒๒
พ ร ะ เ จ้ า ก า สี แ ล ะ พ ร ะ ม เ ห สี จั น ท ร เ ท วี
พ ร้ อ ม ข บ ว น รั บ เ ส ด็ จ เ ม่ื อ ถึ ง อ า ศ ร ม ข อ ง พ ร ะ เ ต มี ย์
ท ร ง อ้ อ น ว อ น พ ร ะ เ ต มี ย์ ใ ห้ เ ส ด็ จ ก ลั บ ไ ป ค ร อ ง ร า ช ย์
พระเตมีย์ทรงปฏิเสธพร้อมกับทรงแสดงธรรมโปรด
พระบดิ าและพระมารดาจนเลื่อมใสและออกผนวชตาม
๒๓
๒๔
ห ลั ง จ า ก เ มื อ ง พ า ร า ณ สี ว่ า ง เ ว้ น จ า ก ก ษั ต ริ ย์
ก ษั ต ริ ย์ หั ว เ มื อ ง ต่ า ง ๆ ห ม า ย ที่ จ ะ ยึ ด ค ร อ ง
มีกษัตริย์ ๓ พระองค์ ทรงยกทัพมาชิงเมือง
กษัตริย์พระองค์แรกเม่ือเข้าชิงเมืองได้รับชัยชนะ
ได้ถามชาวบ้านถึงท่ีประทับพระเจ้ากาสี เมื่อออกเดินทาง
ทรงพบกับพระเตมีย์ และทรงสนทนาธรรมจนเกิดความ
เลอื่ มใสขอออกผนวช
ภายหลังกษัตริย์อีก ๒ พระองค์ ทรงยกทัพ
มาชิงเมืองและพบกับพระเตมีย์ หลังจากทรงสนทนาธรรม
ทงั้ ๒ พระองคก์ ็ทรงขอออกผนวช
๒๕
๒๖
พระเตมีย์ ค่อยเทศนาเหล่าผู้ออกบวช ตลอดจน
ชาวบ้านทุก ๆ คน ด้วยความมงุ่ มั่นหมั่นฝึกฝนเจริญธรรม
เมอ่ื สิ้นอายุกไ็ ดไ้ ปจุตยิ ังพรหมโลก
คติธรรม
บุคคลใดเมอ่ื มีความตั้งมน่ั อดทน ในสงิ่ ใดแล้ว
ผลแหง่ ความสาเรจ็ ย่อมเกิดกบั บุคคลนัน้ เสมอ