3.สไลด์สึนามิ

สึ นามิ
( Tsunami )

เป็นคลนื่ ยกั ษ์ทมี่ ีความยาวคลน่ื เปน็ หลกั 100 กโิ ลเมตรข้นึ ไป
ทก่ี ่อให้เกดิ ภัยพบิ ตั อิ ย่างใหญห่ ลวงตอ่ ชวี ติ และทรัพยส์ นิ ของ
มนุษย์ สาเหตุส่วนใหญเ่ กิดจากการเคลื่อนตวั ของพื้นทะเลใน
แนวดิ่งตรงรอยต่อของแผน่ เปลือกโลก ซง่ึ กอ่ ใหม้ แี นวของรอย
เลอื่ นมีพลังอันเป็นแหลง่ กาเนดิ แผ่นดินไหวขนาดใหญ่ คล่นื ท่ี
เกิดขึ้นมักมีลกั ษณะขนาดเล็กๆ ไม่สามารถ
ตรวจวัดไดข้ ณะอย่ใู นทะเลเปิด

สาเหตุของการเกดิ สึนามิ

คล่ืนสนึ ามิเกิดข้นึ จากการกระทบกระเทอื นทีท่ าให้นา้
ปริมาณมากเกิดการเคล่อื นตัว เชน่ แผน่ ดนิ ไหว แผน่ ดนิ
ถล่ม ภเู ขาไฟระเบิดใต้มหาสมุทร หรืออกุ กาบาตพุ่งชน

เมื่อแผ่นดนิ ใตท้ ะเลเกิดการเปลยี่ นรปู รา่ งอย่าง
กะทันหนั จะทาให้นา้ ทะเลเกิดเคลื่อนตวั เพือ่ ปรับระดับให้
เขา้ ส่จู ุดสมดุลและจะกอ่ ใหเ้ กิดคล่นื สนึ ามิ การเปลีย่ น
รูปรา่ งของพ้ืนทะเลมักเกิดขนึ้ เม่อื เกดิ แผ่นดนิ ไหว
เน่อื งจากการขยบั ตวั ของเปลอื กโลก

สาเหตุของการเกิดสึนามิ

ซึ่งจะเกิดบรเิ วณทีข่ อบของเปลือกโลกหลายแผ่นเช่ือมตอ่ กนั
ท่เี รยี กวา่ รอยเล่ือน ( Fault )
นอกจากแผน่ ดินไหวแล้ว ดินถล่มใตน้ ้าทม่ี ักเกิดร่วมกับ
แผ่นดินไหวสามารถทาให้เกดิ คล่ืนสนึ ามิได้เช่นกนั
นอกจากการกระทบกระเทอื นทเ่ี กิดใต้นา้ แลว้ การทพ่ี ื้นดิน
ขนาดใหญถ่ ลม่ ลงทะเล หรอื การตกกระทบพ้ืนน้าของวัตถุ ก็
สามารถทาให้เกดิ คลืน่ ได้ คลื่นสนึ ามิที่เกิดในรปู แบบนีจ้ ะลด
ขนาดลงอย่างรวดเร็วและไม่มผี ลกระทบต่อ
ชายฝ่งั ที่อยูห่ า่ งไกลมากนกั

สาเหตขุ องการเกดิ สึนามิ

อยา่ งไรก็ตาม ถา้ แผน่ ดินมีขนาดใหญ่มากพอ อาจทาให้
เกดิ เมกะสึนามิ ซง่ึ อาจมคี วามสงู รว่ มร้อยเมตรได้

นอกจากน้กี ารทพี่ ืน้ ดินขนาดใหญ่ถล่มลงทะเล หรอื
การตกกระทบพืน้ น้าของวัตถุ กส็ ามารถทาใหเ้ กดิ คลนื่ ได้
คลืน่ สนึ ามิทเ่ี กิดในรูปแบบน้ีจะลดขนาดลงอยา่ งรวดเรว็
และไม่มีผลกระทบตอ่ ชายฝั่งท่ีอย่หู า่ งไกลมากนัก อย่างไร
กต็ าม ถ้าแผน่ ดินมขี นาดใหญม่ ากพอ อาจทาให้เกิด เม
กะสนึ ามิ ซง่ึ อาจมคี วามสูงรว่ มรอ้ ยเมตรได้

ผลกระทบของการเกดิ สึนามิ

1) ทาให้แผ่นเปลือกโลกขยับ ค่าพิกัดทางภมู ิศาสตรค์ ลาดเคลอ่ื นไป
2) สง่ ผลให้สภาพพื้นทช่ี ายฝัง่ ทะเลเปลย่ี นแปลงไปในช่วงเวลาอนั สั้น
3) ทาใหส้ ญู เสียท้ังชีวติ และทรัพยส์ ินตา่ งๆ เชน่ บา้ นเรอื นเสียหาย ระบบสาธารณปู โภค
ถกู ทาลาย เป็นต้น
4) ส่งผลกระทบตอ่ ระบบนิเวศ เช่น สตั ว์นา้ บางประเภทเปล่ยี นทอ่ี ยู่
อาศยั เปน็ ตน้
5) กระทบต่อการประกอบอาชพี ของประชาชน เช่น
การทาประมงการคา้ ขายบริเวณชายหาด เป็นต้น
6) สง่ ผลกระทบตอ่ ธุระกิจการทอ่ งเทยี่ ว ทาใหน้ กั ทอ่ งเที่ยว

ลดลง

การป้องกันจากสึ นามิ

1) เมื่อรสู้ กึ วา่ มีการส่นั ไหวเกดิ ขึน้ ขณะทีอ่ ยูใ่ นทะเลหรือบริเวณชายฝัง่ ให้รบี ออกจากบริเวณชายฝ่งั ไป
ยังบรเิ วณท่ีสูงหรอื ทีด่ อนทันที โดยไม่ตอ้ งรอประกาศจากทางการ เนื่องจากคล่นื สึนามเิ คลอ่ื นทดี่ ้วย
ความเรว็ สงู

2) เม่อื ได้รับฟังประกาศจากทางการเก่ยี วกับการเกิดแผ่นดินไหวบริเวณทะเลอนั ดามัน ใหเ้ ตรียมรบั
สถานะการณ์ทอี่ าจจะเกิดคลืน่ สึนามติ ามมาได้โดยด่วน

3) สังเกตปรากฏการณข์ องชายฝ่ังหากทะเลมกี ารลดระดับ
ของน้าลงมาก หลงั การเกดิ แผ่นดนิ ไหว ให้สันนิษฐานวา่ อาจเกดิ คล่ืนสนึ ามติ ามมาได้ ใหอ้ พยพคนใน
ครอบครวั สตั วเ์ ล้ยี งให้อย่หู ่างจากฝั่งมาก ๆ และอยู่ในท่ีดอนหรือท่ีนา้ ทว่ มไมถ่ ึง

การปอ้ งกันจากสนึ ามิ

4) ถ้าอยใู่ นเรอื ซงึ่ จอดอยใู่ นทา่ เรือหรืออา่ ว ให้รบี นาเรือออกไปกลางทะเล เมื่อทราบว่าจะเกิดคล่นื
สนึ ามิพัดเขา้ หา เพราะคลน่ื สนึ ามิที่อยู่ไกลชายฝงั่ มาก ๆ จะมขี นาดเลก็

5) คล่ืนสนึ ามิอาจเกิดขน้ึ ได้หลายระลอกจากการเกดิ แผ่นดิน
ไหวครง้ั เดียว เนือ่ งจากมกี ารแกวง่ ไปมาของนา้ ทะเล ดงั น้ันควรรอซักระยะเวลาหนง่ึ จึงสามารถลงไป
ชายหาดได้

6) ตดิ ตามการเสนอขา่ วของทางราชการอยา่ งใกล้ชดิ และต่อเน่อื ง

การป้องกนั จากสึนามิ

7) หากทพ่ี กั อาศยั อยใู่ กลช้ ายหาด ควรจดั ทาเขื่อน กาแพง ปลกู ต้นไม้ วางวสั ดุ ลดแรงปะทะของน้า
ทะเล และกอ่ สร้างทพ่ี กั อาศยั ให้ม่นั คงแข็งแรงในบริเวณยา่ นท่มี คี วามเสย่ี งภยั ในเรื่องคลน่ื สนึ ามิ

8) หลีกเลยี่ งการกอ่ สร้างใกลช้ ายฝ่งั ในย่านทีม่ คี วามเส่ยี งภัยสูง
9) วางแผนในการฝึกซอ้ มรบั ภยั จากคลนื่ สนึ ามิ เชน่ กาหนดสถานที่ในการอพยพ
แหล่งสะสมนา้ สะอาด เปน็ ตน้
10) จัดวางผงั เมืองให้เหมาะสม บริเวณแหล่งท่อี าศัยควรมรี ะยะหา่ งจากชายฝัง่
11) ประชาสัมพนั ธ์และให้ความรปู้ ระชาชนในเร่ืองการปอ้ งกนั และบรรเทาภยั
จากคลน่ื สึนามแิ ละแผ่นดินไหว

การป้องกนั จากสึนามิ

12) วางแผนล่วงหนา้ หากเกดิ สถานะการณข์ ้ึนจรงิ ในเร่ืองการประสานงานระหว่างหน่วยงานที่
เกีย่ วข้องกาหนดข้นั ตอนในดา้ นการช่วยเหลอื บรรเทาภัย ด้านสาธารณะสุข การรอ้ื ถอนและฟนื้ ฟู
ส่งิ ก่อสรา้ ง เป็นต้น

13) อยา่ ลงไปในชายหาดเพอื่ ดคู ลน่ื สนึ ามิ เพราะเม่ือเหน็ คล่ืนแลว้ กใ็ กลเ้ กนิ กวา่ จะหลบ
หนไี ดท้ ัน

14) คลื่นสนึ ามิในบริเวณหน่งึ อาจมขี นาดเลก็ แต่อีกบรเิ วณหน่ึงอาจมีขนาดใหญ่
ดงั นัน้ เมื่อไดย้ นิ ข่าวการเกิดคลื่นสึนามิขนาดเล็กในสถานทหี่ นึง่ จงอยา่ ประมาท
ให้เตรียมพรอ้ มรบั สถานการณ์

ตวั อยา่ งเหตุการณ์สึนามิ

ภเู ขาไฟใตท้ ะเล "ตองกา" ปะทรุ ุนแรง เกดิ คลืน่ "สนึ าม"ิ ญี่ป่นุ
สหรัฐฯ เตอื นภัยเฝ้าระวงั | รอบโลก EXPRE