การศึกษาโครงสร้างของดอกดาวเรือง

โครงสร้างของดอกดาวเรือง

จัดทำโดย
นางสาวปราณปรียา อุดมนิติรัตน์

ม.๕ ห้อง ๓๓๕ เลขที่ ๑๐
แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์

เสนอ
ครูวิชัย ลิขิตพรรักษ์
ตำแหน่งครูชำนาญการ(คศ.2)
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาขา

ชีววิทยา
ประกอบวิชาชีววิทยา
ภาคเรียนศึกษาที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๖๕

คำนำ ก

นิตยสารเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็ นส่วน
หนึ่งของกลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สาขา
ชีววิทยา มีจุดประสงค์ในการศึกษา
โครงสร้างและส่วนประกอบของดอก
ดาวเรืองโดยได้ศึกษาจากการผ่าดอก
ดาวเรือง

ผู้จัดทำคาดหวังเป็ นอย่างยิ่งว่าการ
จัดทำเอกสารฉบับนี้จะมีข้อมูลที่เป็ น
ประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจศึกษาดอกดาว
เรืองเป็ ยอย่างดี

นางสาวปราณปรียา อุดมนิติรัตน์
ผู้จัดทำ

๒๗ พฤษจิกายน ๒๕๖๕

สารบัญ ข

คำนำ หน้า
สารบัญ ก
ข้อมูลทั่วไปของดอกดาวเรือง ข
โครงสร้างของดอกดาวเรือง 1
โครงสร้างสัณฐานภายนอก 4
โครงสร้างสัณฐานภายใน 7
บรรณานุกรม 8
ภาคผนวก 9
10

1

ชื่อสมุนไพร ดาวเรือง
ชื่อวิทยาศาสตร์ Tagetes erecta L.
ชื่อสามัญ Marigold
ชื่ออื่น คำปู้ จู้หลวง (ภาคเหนือ) พอทู (กะเหรี่ยง-
แม่ฮ่องสอน)
วงศ์ COMPOSITAE
ดาวเรืองเป็ นพันธุ์ไม้ล้มลุก มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ประเทศ
เม็กซิโก ปั จจุบันในประเทศไทยปลูกดาวเรืองกันมาก
บริเวณภาคกลาง เหนือ และอีสาน เพราะเป็ นพืชที่
ปลูกได้ตลอดทั้งปี

2

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ดาวเรืองเป็ นไม้ดอกต้นสูง 25-60 ซม. ใบ
เป็ นรูปหอก ปลายแหลม ขอบหยัก ดอกเป็ นช่อ
กระจุกเดี่ยวที่ปลายยอด ดอกวงนอกกลีบดอก
เป็ นรูปรางน้ำ โคนเป็ นหลอดเล็ก ปลายแผ่ ดอก
วงในกลีบดอกเป็ นหลอดมีหลายสี เช่น สีส้ม
เหลืองทอง ขาว และสองสีในดอกเดียวกัน และมี

ทั้งดอกชั้นเดียวและดอกซ้อน
สรรพคุณ

ใบ - รสชุ่มเย็น มีกลิ่นฉุน ใช้แก้ฝี ฝั กบัว ฝี
พุพอง เด็กเป็ นตานขโมย ตุ่มมีหนอง บวม

อักเสบโดยไม่รู้สาเหตุ
ช่อดอก - รสขม ฉุนเล็กน้อย ใช้กล่อมตับ ขับ
ร้อน ละลายเสมหะ แก้เวียนศีรษะ ตาเจ็บ ไอ
หวัด ไอกรน หลอดลมอักเสบ เต้านมอักเสบ
คามทูม เรียกเนื้อ ทำให้แผลหายเร็วขึ้น และ

แก้ปวดฟั น

3

เป็ นดอกสมบูรณ์เพศ โดยดอกวงในสมบูรณ์
เพศ แต่ดอกวงนอกไม่สมบูรณ์เพศ
เป็ นดอกครบส่วน
ดอกช่อ ประกอบด้วยดอกย่อขนาดเล็กจำ
นวณมาก แบ่งเป็ น ดอกย่อยชั้นใน(disc
floret) และดอกชั้นนอก (ray floret)
ดอกสมมาตรตามรัศมี
รังไข่เป็ นแบบ inferior ไข่ติดอยู่กับฐานของ
รังไข่

4

ข้อมูลทางพฤษศาสตร์

ของดอกดาวเรือง

ก้านดอก
ฐานรองดอก
รวมดอกย่อยทั้งหมดทำให้ดอกมีลักษณะเป็ นช่อกลม
กลีบเลี้ยง
กลีบดอก
ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น (head) ออกที่ปลายกิ่ง
เป็ นดอกชั้นเดียว (single flower head) กลีบดอกสี
ส้ม กลีบดอกสีเหลือง (YELLOW GROUP 9A) ดอก
ย่อยมี 2 แบบ คือ รูปหลอด (tubulate) และรูปลิ้น
(ligulate) ดอกวงนอก (ray flower) รูปร่างเป็ นหยด
น้า เป็ นดอกไม่สมบูรณ์เพศมีแต่เกสรเพศเมียดอก
ย่อยวงในหรือดอกกลาง(disk flower) เป็ นหลอด รูป
ร่างคล้ายกระดิ่ง ปลายเป็ นจัก 5 ซ่ี เป็ นดอกสมบูรณ์
เพศ
เกสรตัวผู้
พบแค่ในดอกย่อยวงในทำให้ดอกย่อยวงในสมบูรณ์
เพศ
เกสรตัวเมีย
พบทั้งในดอกย่อยวงนอกและดอกย่อยวงใน

Structure 5

ก้านดอก
ฐานรองดอก

กลีบเลี้ยง

Structure 6

กลีบดอก

เกสรตัวผู้

รังไข่

ก้านชูเกสรเพศ

เกสรตัวเมีย

7

โครงสร้างภายนอก

กลีบดอก

ฐานรองดอก
ก้านดอก

โครงสร้างภายใน 8

กลีบดอก

ฐานรองดอก รังไข่
กลีบเลี้ยง

ก้านดอก

เกสรเพศผู้ เกสรเพศเมีย
ก้านชูเกสรเพศเมีย

รังไข่

9

บรรณานุกรม

https://www3.rdi.ku.ac.th/wp-
contents/uploads/2018/08/ดาวเรือง
ฝรั่งเศส-กำแพงแสน-07-SY.pdf
http://science.sut.ac.th/gradbio/stuprese
nt/2548/gr3/dounreng.htm
https://www.disthai.com/16648741/ดอก
ดาวเรือง
https://www.technologychaoban.com/wh
at-news/article_30469

10

ภาคผนวก

https://youtu.be/2mO5hbX1jdU

ภาคผนวก 11

รูปภาพขณะศึกษา

ขณะเตรียมอุปกรณ์และศึกษาโครงสร้าง
ภายนอกของดอกดาวเรือง

ผ่าดอกดาวเรือง ศึกษาโครงสร้างภาคใน