ตวั ละครในวรรณคดี
เรืองรามเกยี รติ
ตะวัน ชัยรัต
ทีม่ าของรามเกยี รติ์
ประเทศไทยมีความสัมพันธกับประเทศอนิ เดยี มา
เปนเวลาชานาน ทั้งในดา นศาสนา การคา ขาย ภาษา
ขนบธรรมเนยี มประเพณี และวรรณคดี โดยวรรณคดี
ไทย ไดร ับอิทธพิ ลมาจากวรรณคดอี นิ เดีย ทัง้ ดา นเนอ้ื
เร่ือง แนวคดิ และรูปแบบการประพันธ
วรรณคดเี ร่อื งรามเกยี รต์ิ มีที่มาจาก รามายณะ
ฉบบั ภาษาสนั สกฤต ของวาลมกิ ซิ ึง่ ถือเปน คมั ภีรศ กั ดสิ์ ิทธ์ิ
ของชาวฮินดู และทีม่ าจาก วษิ ณุปุราณะ ,
หนมุ านนาฏะกะ และนทิ านพระราม ลวนเปน นทิ าน
เกา แกท่ีมีมากอนการแตง รามายณะ โดยเผยแพรเขามาสู
ประเทศไทยผา นทางชวาและมลายู
ตวั ละครทีส่ าํ คญั ในเร่ืองรามเกียรต์ิ
พระราม , พระลกั ษณ , นางสดี า , ทศกณั ฐ
นางมณโฑ , หนุมาน , พเิ ภก ฯลฯ
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/3f1TNQc
พระราม
พระราม คือ พระนารายณท ่ีอวตารลงมาเกิดเปนโอรส
ทาวทศรถ และนางเกาสรุ ิยา เพื่อปราบทศกณั ฐ โดยมพี ระ
อนุชาตา งพระมารดา 3 พระองค คือ พระพรต พระลกั ษมณ
และพระสัตรตุ ซึง่ ทกุ พระองคต างรกั ใครก ันดี พระรามมี
มเหสี คอื นางสีดา มีพระวรกายเปน สเี ขยี ว ทรงธนเู ปนอาวุธ
มีศรวิเศษสามเลมคือ ศรพรหมมาตร ศรอคั นวิ าต และ
ศรพลายวาต เวลาสาํ แดงอทิ ธฤิ ทธิจ์ ะปรากฏเปน 4 มอื ทรง
เทพอาวธุ ตรี คฑา จักร สงั ข
พระราม
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/2H6FTjo
นางสดี า
นางสดี า กายสนี วลจันทร ทรงมงกฎุ กษตั รี นางสดี า
คอื พระลักษมมี เหสขี องพระนารายณที่อวตารลงมาเกดิ
เพอื่ เปนคูข องพระราม คร้ังเม่ือนางมณโฑไดก ลิ่นขา วทพิ ย
ซ่ึงษี 5 ตน กวนใหม เหสที ง้ั สามของทาวทศรถเสวย
นางมณโฑ เกิดความตอ งการอยากลม้ิ รสบา ง ทศกณั ฐจ ึงส่งั
ใหนําจึงใหน างกากนาสรู แปลงเปน กาไปขโมยขาวทพิ ยมาให
นางกาโฉบมาไดเ พยี งครึง่ กอน เมอ่ื นางมณโฑเสวยขาวทิพย
เขาไปก็ทรงครรภ และใหก ําเนดิ นางสดี า
เมอ่ื แรกเกดิ นางสีดารองวา "ผลาญราพณ" ถงึ สามครั้ง
พเิ ภกไดท ํานายวานางเกิดมาเพ่อื ลางผลาญเผา พงศยักษให
หมดสิน้ ไป ทศกณั ฐจ ึงสง่ั ใหนํานางใสผอบลอยนา้ํ ไป ษี
ชนกมาพบเขา จึงนํานางไปเลีย้ งเปน ลูกบญุ ธรรม
นางสดี า
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/2Uv1zZm
พระลักษมณ
พระลกั ษมณ มีกายสีทอง หนึ่งพักตร สองกร
ทรงมงกุฎชฎาเดนิ หน เดมิ เปนพญาอนนั ตนาคราชท่ปี โอรส
ของทา วทศรถและนางสมุทรเทวี เปนพระอนุชาของพระราม
มพี ่นี องรว มพระมารดาคอื พระสัตรตุ
พระลักษณ
ท่มี ารปู ภาพ : https://bit.ly/2K9rIey
ทศกณั ฐ
ทศกัณฐ เปน ยักษกายสเี ขยี ว สิบพักตร ยี่สบิ กร
ทรงมงกฎุ ชัย ปากแสยะ ตาโพลง อาวุธ คอื ตรศี ลู เดิมคอื
ยักษน นทก หรือนนทุก ท่กี ลับชาตมิ าเกดิ เพ่ือตอ สูกับ
พระนารายณซ ่ึงอวตารมาเกิดเปน มนษุ ยธรรมดา โอรสของ
ทาวลัสเตียนกับนางรัชฎา มนี องรว มมารดา 6 ตน คือ
กุมภกรรณ พเิ ภก ขร ทูษฐตรเี ศยี ร และนางสาํ มนกั ขา
ทศกณั ฐเปนกษตั ยิ ครองกรุงลงกา มนี สิ ัยช่ัวรา ย และ
เจาชูมีชายาและนางสนมมากมาย เชน นางกาลอัคคี
นางมณโฑ สนมหนง่ึ พันตน ฯลฯ และมีความปรารถนาใน
ตวั นางสีดา ไดลักพาตัวมาไวยงั กรุงลงกา จนเปน สาเหตุให
ตองทาํ ศึกกับพระราม จนตนเองก็ถูกฆาตาย จนบรรดา
ญาติมติ ร และบริวาร พากนั เสยี ชวี ิตไปจนหมดส้นิ
ทศกณั ฐ
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/2H8gJRu
นางมณโฑ
นางมณโฑ มีกายสีขาว ทรงมงกุฎกษัตรี มเหสีของ ทศกัณฐ
มโี อรสธดิ าดว ยกนั 3 องค คือ อนิ ทรชติ นางสดี า และไพนาสุรยิ วงศ
นางมณโฑ มอี ดตี ชาติเปน นางกบ ทไ่ี ดอาศัยอยูกบั พระษี 4 องค
ทบ่ี าํ เพ็ญตบะมาหลายหม่นื ป ทุกเชาจะมนี างโคหารอยตัวมาหยดนํ้านม
ลงในอา งใหษีดืม่ กนิ ษกี ็จะแบง นา้ํ นมใหแกนางกบกินดว ยทกุ วัน
อยมู าวันหนง่ึ มีนางนาคขน้ึ มาจากเมอื งบาดาลดว ยความกาํ หนดั ใคร และ
ไปพบงดู ินเพศผูตวั หนงึ่ จงึ กลายรางเปนพญานาค และรว มสมสูกบั งูดิน
ษที ัง้ 4 เดินมาพบ จึงเอาไมเ ทาเคาะที่กลางหลงั นางนาคตกใจและ
อบั อายหนหี ายเขา เมอื งบาดาล จึงคดิ ฆา พระษีเพราะกลัววา จะนาํ เรือ่ ง
ของตนไปเผยแพร จึงไดค ายพิษใสในอา งนาํ้ นม นางกบมาเห็นจงึ กนิ นม
ในอา งจนหมดจนตนเองตาย พระษีมาเห็นจงึ เพง ตบะเห็นเหตกุ ารณ
ทั้งหมด จึงทําการชบุ ชวี ติ และเสกนางเปน สาวงามและตัง้ ช่อื วา นางม
นโฑ ซึ่งหมายถึง นางกบ และนํานางไปถวายแกพระอิศวร พระอิศวรรบั
นาง และใหน างไปเปน นางพระกํานลั ของพระอมุ าเทวี พระมเหสขี องตน
ภายหลงั ไดประทานใหแ กทศกัณฐทส่ี ามารถชลอเขาไกรลาศใหตง้ั ตรงได
นางมณโฑ
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/35wHgRK
หนมุ าน
หนุมาน เปน ลงิ เผือก จงึ มสี ีขาวเปนสีประจาํ กาย
เม่ือสาํ แดงฤทธิ์จะมี 4 หนา 8 มอื นอกจากน้ี ยงั มลี ักษณะ
ประจํากายอื่นๆ อกี เชน สวมกุณฑล มขี นเพชร มีเขี้ยวเปน
แกว และ หาวเปนดาวเปนเดอื น
หนมุ าน เปน ลิงทมี่ ฤี ทธม์ิ าก สามารถสาํ แดงเดชตา งๆ
ไดหลายประการ เชน การขยายรางกายใหใหญโต การยดื
หางใหย าว เปนตน นอกจากนี้ หนมุ านยังไดช อื่ วาเปน อมตะ
คือ ไมม วี ันตาย เนอ่ื งจากเปน บุตรของพระพาย (ลม)
กับนางสวาหะ ดว ยเหตุนี้ เม่อื หนมุ านมอี นั ตรายถึงตายแลว
เพียงแคมีลมพัดมา หนุมานกจ็ ะฟน คืนชพี ขึน้ มาใหม ดว ย
อาํ นาจของพระพายผูเปนบดิ า
หนมุ าน
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/2H8gJRu
พเิ ภก
ยักษก ายสเี ขยี ว หนึ่งพักตร สองกร ทรงมงกุฎน้าํ เตา
กาบ ปากแสยะ ตาจระเข เปน นอ งทศกณั ฐ ชายาคือ
นางตรชี ฎา มีธิดาชือ่ นางเบญกาย เดมิ เปน พระเวสสญุ าณ
เทพบุตร จตุ ลิ งมาเกิดตามคาํ บัญชาของพระอิศวร เพือ่ ชว ย
ในการทําศึกของพระราม เมอื่ พเิ ภกไดเตือนใหทศกัณฐสง
นางสดี าคืนใหพระราม แตท ศกณั ฐไมเช่อื และขับพิเภกออก
จากเมอื ง พเิ ภกจงึ มาสวามภิ กั ด์ิกบั พระรามจนกระท่ังเสรจ็
ศกึ ลงกา
เมือ่ ครัง้ ทีน่ างเบญกายแปลงเปน นางสีดาตายลอยนา้ํ
มาและถกู หนุมานจบั ได พเิ ภกเปน ผูทลู ใหพระรามประหาร
ชวี ิตธดิ าของตน แตพ ระรามทรงยกโทษใหเ พราะเห็นแก
พิเภก
พเิ ภก
ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/3kyDNGG
อา งองิ
คัมภีร วงศนิคม. (2544) .ภาพและประวตั ิตัวละคร
วรรณคดีรามเกยี รต์ิ. กรุงเทพฯ : กงั สดาลบคุ ส.
ท่มี ารปู ภาพ : https://bit.ly/36FzR1E