วรรณกรรมทอ้ งถิน
ปริศนาคําทาย
ตะวัน ชัยรัต
ความเปน มาของปรศิ นาคาํ ทาย
ปริศนาคําทาย (Riddle) มีที่มาจาก
ชนชาติจีน เรยี กวา "ผะหม"ี เปนภาษาจีนแตจวิ๋
拍"ผะ" ( ) คือ การตี
謎 谜"หม"ี ( / ) คือ ปริศนา
"ผะหม"ี คอื การตปี รศิ นา
ปริศนาคาํ ทาย ไดเ ขา มาสปู ระเทศไทยในสมยั
รชั กาลที่ 5 ในยุคแรกๆของการเลนปริศนาคําทาย
จะมีลักษะเปนบทกลอน เชน
คําทาย
วดั หนึ่งนามเรยี กคลา ยเวลา ราตรตี อทิวา นั้นไซรค าํ
ตอบ
วัดแจง หรือ วดั อรุณ
ลักษณะของปรศิ นาคาํ ทาย
1. นยิ มใชค ําคลอ งจองกนั โดยไมกําหนด
จํานวนคําในแตละวรรค เปนขอ ความส้ันๆ กะทดั รดั
หรืออาจผูกเปน บทกลอน ทําใหจดจาํ ไดงาย
2. เน้ือหานน้ั มกั จะนํามาจากสง่ิ ตางๆ ท่อี ยู
รอบตัว เชน ของใช คน สตั ว ผัก พืช เวลา สถานที่
เครอ่ื งช ปรากฏการณธรรมชาติ ฯลฯ
3. คําถามจะมีความส้ันยาวไมเ ทา กนั ขอ ความ
ทกุ ตอนจะเปนการบอกคําตอบอยูใ นตัวเปน นัยๆ
เม่อื นาํ คาํ ตอบมารวมกนั จะเปน ลกั ษณะของส่ิงทท่ี าย
4. ไมน ิยมถามตรงๆ แตจ ะใชส ิง่ เปรยี บเทยี บ
5. มีการทา ทายใหผ ไู ขปรศิ นาพยายามคิด
คําข้นึ ตนของปรศิ นาคําทาย
1. ภาคกลาง : อะไรเอย
2. ภาคเหนอื : อะหยงั เกาะ
3. ภาคอสี าน : แมนหยงั
4. ภาคใต : ไอไ หรหา
ท่มี า : https://bit.ly/2K30qq0
ตวั อยางปริศนาคําทาย
1. ปรศิ นาเกี่ยวกับบุคคล
- อะไรเอย ? สามขาเดนิ มา หลังคามงุ สาํ ลี
ตอบ = คนแกถ ือไมเ ทา
- อะไรเอย ? หัวเปน หนาม ถามไมพูด
ตอบ = พระพุทธรูป
2. ปรศิ นาเกย่ี วกับสตั ว
- อะไรเอย ? หกขาเดินมา หลังคามีดนตรี
ตอบ = จ้งิ หรีด
- อะไรเอย ? สีต่ ีนเดนิ มา หลังคามุงกระเบอื้ ง
ตอบ = เตา
ตัวอยา งปริศนาคาํ ทาย
3. ปรศิ นาเก่ียวกับพชื
- อะไรเอย ? เมอื่ เล็กนงุ ผา เมือ่ ชราเปลือยกาย
ตอบ = คนแกถอื ไมเ ทา
- อะไรเอย ? ตน เทาเขม็ ใบเตม็ ทุงนา
ตอบ = ผกั แวน
4. ปริศนาเก่ียวกับสิ่งของ
- อะไรเอย ? นกกระปูดตาแดง น้ําแหง ก็ตาย
ตอบ = ตะเกียง
- อะไรเอย ? สีต่ ีนเกาะฝา อาปากกินคน
ตอบ = มงุ
ตัวอยา งปรศิ นาคาํ ทาย
5. ปรศิ นาเกี่ยวกบั วิถีชวี ิต
- อะไรเอย ? ขยุกๆนํ้าเขา เขยา ๆน้ําออก
ตอบ = บว นปาก
- อะไรเอย ? ปน ใหแ ข็ง แทงเขาหวางขา
ตอบ = โจงกระเบน
6. ปริศนาเกยี่ วกับปรากฏการณ
- อะไรเอย ? สูงเทียมฟา ตาํ่ กวาหญานดิ เดยี ว
ตอบ = ภเู ขา
- อะไรเอย ? สกุ ไมห อม งอมไมห ลน คนกินไมไ ด
ตอบ = พระจันทร
ตวั อยางปรศิ นาคาํ ทาย
7. ปรศิ นาเกีย่ วกับอวัยวะ
- อะไรเอย ? ไมใกลไมไกล มองเห็นราํ ไร
ตอบ = จมกู
- อะไรเอย ? ตัดโคนกไ็ มต าย ตดั ปลายก็ไมเ นา
ตอบ = ผม
8. ปริศนาเก่ยี วกับการคมนาคม
- อะไรเอย ? มะลมุ มะลาํ เดินวันยังค่ําไมเห็นรอย
ตอบ = เรอื
- อะไรเอย ? ยิ่งตดั ย่งิ ยาว
ตอบ = ถนน
ทีม่ า : https://bit.ly/2UxzsbW