วรรณคดีสโมสร

วรรณคดสี โมสร

ตะวนั ชัยรัต

วรรณคดีสโมสร

วรรณคดีสโมสร จดั ตั้งขนึ้ โดยพระราชกฤษฎีกา
ต้ังวรรณคดีสโมสร พ.ศ. 2457 ตรงกับรัชสมัยของ
พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา เจาอยหู วั โดยมี
วัตถุประสงคเพื่อสง เสริมการแตงหนังสอื ใหถูกตอ งตาม
หลกั ภาษาไทย โดยคดั เลือกหนงั สอื ดที เ่ี ปน ตวั อยาง
ช้นั เลศิ ในการประพนั ธป ระเภทตา งๆ ซง่ึ ตอ งเปน
หนังสอื ดีและแตงดีวรรณคดสี โมสรจึงจะรับไวพจิ ารณา
หนงั สอื ท่พี จิ ารณาจัดไวท ง้ั ส้นิ 5 ประเภท

วรรณคดสี โมสร

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว ทรงตราพระราช
กฤษฎกี า ต้ังวรรณคดสี โมสร ขนึ้ เมือ่ วันท่ี 23 กรกฎาคม พ.ศ.
2457 เพ่อื สง เสริมการแตง หนังสอื ใหถ กู ตอ งตามหลักภาษาไทย
และไดส าระประโยชน เน่ืองจากในยุคนน้ั การแตงหนังสอื มกั เลียน
แบบการแตง หนังสือภาษาตางประเทศ ทาํ ใหหลักไวยากรณผ ิด
เพี้ยนไป คาํ วา "วรรณคด"ี กไ็ ดเ กิดขนึ้ เปนคร้ังแรกพรอมกบั พระ
ราชกฤษฎกี าฉบบั นี้ เพอื่ ใหม คี วามหมายสอดคลอ งกบั คาํ วา
"literature" ในภาษาอังกฤษ

คณะกรรมการของวรรณคดีสโมสรเปน ผูทรงคณุ วฒุ ทิ ี่ทรงแตง
ตัง้ ขนึ้ ทําหนา ทีค่ ดั เลอื กหนังสือดี หนงั สอื ท่ไี ดร บั คัดเลือกจะไดร บั
พระราชทานรางวัล และไดร ับพระบรมราชานุญาตใหป ระทบั ตรา
พระราชลัญจกรรปู พระคเณศร นบั เปนการมอบรางวลั ทาง
วรรณกรรมอยางเปน ทางการคร้งั แรกในประเทศไทย

วรรณคดีสโมสร

ตามพระราชกฤษฎกี า ไดแ บงประเภทของหนังสอื ไว 5
ประเภท ดงั น้ี

1. กวีนพิ นธ คือ งานประพนั ธโคลง กลอน กาพย ฉนั ท
2. ละครไทย คือ เน้อื เรอ่ื งท่ปี ระพันธเ ปน กลอนแปด
3. นทิ าน คอื เนือ้ เร่อื งท่ีประพันธเปนรอยแกว
4. ละครพดู คอื เน้ือเรื่องทเี่ ขยี นข้ึนสําหรับแสดงบนเวที
ใชหลักการนา้ํ เสยี ง ความชดั เจน
5. ความอธิบาย คือ การแสดงศิลปะดวยวธิ ีใดวิธีหนง่ึ ที่
ไมใชแ บบเรยี น ตํารา หนังสือโบราณคดี หรอื พงศาวดาร

วรรณคดสี โมสร 10 ประเภท

1. ประเภทลิลิต ไดแ ก ลิลติ พระลอ
2. ประเภทฉันท ไดแก สมุทรโฆษคาํ ฉนั ท
3. ประเภทกาพย ไดแ ก มหาชาตกิ ลอนเทศน
4. ประเภทความเรยี งเรือ่ งนทิ าน ไดแก สามกก

ฉบับเจา พระยาพระคลัง (หน)
5. ประเภทกลอนสภุ าพ ไดแก เสภาเร่ือง ขุนชาง ขนุ แผน
6. ประเภทบทละครราํ ไดแก อเิ หนา
7. ประเภทบทละครรอ ง ไดแ ก สาวเครอื ฟา
8. ประเภทบทละครพูด ไดแก หัวใจนักรบ
9. ประเภทบทละครพูดคําฉนั ท ไดแก มัทนะพาธา
10. ประเภทความเรยี งอธบิ าย ไดแก พระราชพธิ สี ิบสองเดอื น

ที่มา : วรรณคดสี โมสร-วิกพิ เี ดีย https://bit.ly/32HE6Jd

เครือ่ งหมายวรรณคดสี โมสร

พระราชลัญจกรรูปพระคเณศร

ท่มี ารปู ภาพ : https://bit.ly/3kwo7DQ

ประเภทลิลติ : ลิลติ พระลอ

ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/38AA5tz

ประเภทฉันท : สมทุ รโฆษคําฉันท

ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/2GZH6ZE

ประเภทกาพย : มหาชาตกิ ลอนเทศน

ทม่ี ารูปภาพ : https://bit.ly/3lI2Wji

ประเภทความเรยี งเร่ืองนทิ าน : สามกก

ทมี่ ารปู ภาพ : https://bit.ly/3nu80Zr

ประเภทกลอนสุภาพ : ขุนชา ง ขนุ แผน

ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/3noJnNK

ประเภทบทละครรํา : อเิ หนา

ท่มี ารปู ภาพ : https://bit.ly/2GZJ4cu

ประเภทบทละครรอ ง : สาวเครอื ฟา

ทมี่ ารูปภาพ : https://bit.ly/3nl1u72

ประเภทบทละครพดู : หัวใจนกั รบ

ท่มี ารูปภาพ : https://bit.ly/3lI6x0M

ประเภทบทละครพูดคาํ ฉนั ท : มทั นะพาธา

ทมี่ ารปู ภาพ : https://bit.ly/35vLuZQ

ประเภทความเรยี งอธบิ าย : พระราชพิธีสิบสองเดอื น

ท่มี ารปู ภาพ : https://bit.ly/3pmXncB